ECONOMIE
Goed kwartaal ABN Amro
Abvakabo: Grote sociale onrust door kabinetsplannen
Chinese economie in zwaar weer door SARS
Boosheid over banenverlies
Zelfstandigen openen ook
megasupers aan stadsrand
'Topmanagers verdienen
gemiddeld bijna miljoen'
Surseance bij
AA afgewend
Tuinplantjes groeien als kool
MAANDAG 28 APRIL 2003
INP/Olof Kraak
w zeilschip
FSC-hout
iiM - Bij scheepstimmer-
Prins Porsius in Wor-
rordt het eerste zeilschip
jC-hout gebouwd. Het
eurmerk geeft aan aan
tit afkomstig is van ver-
prd beheerde bossen. Het
Kt is in december te zien
Hiswa en wordt gekocht
!e Nationale Postcode Lo-
endkrachten
k de pineut
tAG - Uitzendkrachten
I vaker een ernstig onge-
Iens hun werk dan vast
ieel. Dat blijkt uit zater-
publiceerde registraties
i Arbeidsinspectie over
n 2002. In 2001 deden
|00 ernstige ongelukken
p de werkvloer. Uitzend
en waren bij 280 daarvan
ken. Het ging daarbij
tn ongelukken met ma-
of valpartijen van grote
in. De cijfers over 2002
1 nauwelijks af. Volgens
pidsinspectie krijgen uit
lachten vaak gebrekkige
ities en wordt hun werk
ioende gecontroleerd.
nt schiet niks
net Taxiwet'
ag - De in 2000 inge-
Taxiwet heeft geen lage-
ven opgeleverd. De ge
lde ritprijs in de vier gro
en is juist met 14 procent
;n. Ook is de beloofde
tijheid voor de klant in
idam, Rotterdam,
t en Den Haag nog ver te
I Bovendien is de kans
lat de klant wordt getild,
ncludeert de Consumen-
|d na een veldonderzoek
andstad. De bond maak-
II dit jaar 120 ritten.
;end aantal
se nepeuro's
rg - Een op de 100.000
Ijetten in Duitsland is
valsing. Daarmee is het-
liveau van het aantal
etten bereikt als toen de
og munteenheid van de
'epubliek was. De Bun-
ik stelt een stijging van
ital nagemaakte eurobil-
'ast, citeert de Duitse
He Welt een topbestuur-
1 de Duitse nationale
folgens bankier Zeitler
Dok de kwaliteit van de
etten toe.
in Duitsland
licultuur top'
- De Duitse minister
inomische zaken Cle-
eeft sterke kritiek geuit
alarissen van Duitse
lagers. „Er zijn excessen
reel niet verantwoord
ei hij in de zondagskrant
i Sonntag. Sinds lange
ilt in Duitsland de onge
in regel dat topbestuur-
in tot twintig keer zoveel
fone' werknemers mo-
dienen, aldus Clement,
in enkele ondernemin-
aal anders geworden."
Limiet invoer
iel Vietnam
De VS beperken de tex-
•er uit Vietnam tot 1,7
dollar. Beide landen
i daartoe gisteren een
ikomst ondertekend,
aanse textielproducen-
en bang uit de markt te
i gedrukt door goedkoop
oed, T-shirts en andere
uit Vietnam. Vorig jaar
i invoer explosief met
ocent tot 952 miljoen
\merikaanse concerns
f, Gap en K-mart die veel
uit het lagelonenland
jjn tegen de limiet.
en in rij voor
lel Sabena
- Meer dan 3000 Belgen
het afgelopen weekein-
bedel bekeken van hun
luchtvaartmaatschappij
l Dit weekeinde waren
lagen voor een veiling
miljoen euro moet op-
Door de grote belang-
liep het verkeer rond de
lal bij de luchthaven
ist. Nieuwsgierigen
ti in de rij staan om ser-
ïubilair, posters en
lodellen van vliegtuigen
waarde te schatten.
door onze correspondent
Gert-Jan Broere
Peking - De Chinese economie ontsnapte
vrijwel ongeschonden aan de Aziatische fi
nanciële crisis, die eind jaren negentig met
name Hong Kong en Zuid-Korea zwaar trof.
Maar de kans dat hetzelfde gebeurt met de
SARS-crisis, die de regio nu in een wurg
greep houdt, is gering. China zal een zware
prijs moeten betalen voor de aanvankelijk
lakse houding bij de aanpak van de gevaar
lijke longziekte, verwachten Westerse eco
nomen.
Toerisme en luchtvaartindustrie in het alge
meen en de service-industrie in Peking zijn
tot nu toe de grootste slachtoffers van de
epidemie. Na het negatieve reisadvies voor
Peking blijven de buitenlandse toeristen
weg. Maar de hotels en reisagentschappen
zijn waarschijnlijk nog zwaarder getroffen
door het inkorten van de 1 mei-vakantie en
het advies in die periode niet te reizen, een
maatregel opgelegd door de Chinese autori
teiten. Vorig jaar gingen in die vakantieweek
nog 87 miljoen Chinezen op stap die 3,6
miljard euro uitgaven.
In Peking hebben restaurants en winkels
hun omzet zien kelderen, nadat de werkelij
ke omvang van de epidemie bekend werd
en mensen besloten thuis te blijven. Daar
komen nu nog uitgaansgelegenheden als
karaokebars en bioscopen bij, die op gezag
van de autoriteiten de deuren moesten slui
ten. Het blad Far Eastern Economie Review
berekende dat de epidemie China nu al 2,2
miljard dollar kost en de crisis is nog niet
eens op het hoogtepunt. Andy Xie, eco
noom bij Morgan Stanley, voorspelt dan
ook dat SARS China op korte termijn 0,5
procent van het bruto nationaal product
kost. Hij krijgt bijval van andere Westerse
economen, die over het hele jaar een verlies
voorzien tot 1,5 procent.
De sombere geluiden worden in de Singa
porese krant The Strait Times echter tegen
gesproken door de Chinese hoogleraar eco
nomie Wang Jian. Hij wijst er op dat toeris
me maar een minimaal aandeel heeft in het
bnp (0,2 procent) en dat China's kracht -
goedkope arbeid, voldoende kapitaal en
schaalvoordelen - niet zomaar verdwijnt.
Bovendien groeide de Chinese economie
het eerste kwartaal met 9,9 procent en kan
dus wel een stootje hebben.
In alle cijfers over China wordt de economie
van Hong Kong niet meegenomen. De voor
malige Britse kolonie is economisch harder
getroffen door de SARS-epidemie, omdat
het veel meer afhankelijk is van toerisme en
detailhandel. De regering trok vorige week
1,5 miljard dollar uit te trekken om de
zwaarst getroffen industrieën te helpen.
amsterdam/gpd-anp - ABN Am-
ro Bank heeft een goed eerste
kwartaal achter de rug. De netto
winst is, vergeleken met de eer
ste drie maanden van vorig jaar,
gestegen met 14,6 procent tot
690 miljoen euro. Het bankbe
drijf wist de kosten in de hand te
houden en hoefde minder een
malige voorzieningen te treffen.
Bestuursvoorzitter Rijkman
Groenink wil echter geen voor
spelling doen over het verloop
van het hele jaar. „Hoewel het
bedrijfsresultaat vertrouwen
wekt, rechtvaardigt de algehele
toestand van de wereldecono
mie geen optimisme", zei hij
vanmorgen in een eerste reactie
op de kwartaalcijfers.
Volgens een verklaring van de
bank heeft deze in het eerste
deel van dit jaar weten te profi
teren van de 'diversiteit in de in
komensstroom', ofwel het ver
dienen in alle hoeken en gaten
van de financiële markt. Daar
naast heeft ABN Amro de oogst
binnengehaald van verschillen
de bezuinigingsoperaties.
De omzet van de bank daalde
licht, met 4,8 procent tot iets
meer dan 4,5 miljard euro. Het
bedrijf wijt dit aan ongunstige
macro-economische omstan
digheden. Dat de omzet relatief
gezien nog op peil bleef, komt
volgens de bank onder andere
door de kracht van de activitei
ten op de Amerikaanse hypo
theekmarkt.
ABN Amro boekte een bedrijfs
resultaat van 1,4 miljard euro te
gen 1,35 miljard in de eerste drie
maanden van 2002. Daarmee
komt de stijging uit op 6,2 pro
cent. De bank verdiende 111
miljoen euro extra aan de ver
koop van een meerderheidsbe
lang in haar Nederlandse verze
keringsbedrijf aan Delta Lloyd.
De bedrijfslasten daalden met
9,2 procent ten opzicht van het
eerste kwartaal in 2002. De bank
zette extra geld opzij voor pensi
oenen. Daarnaast reserveerde
ABN Amro 75 miljoen euro voor
een sanering bij het Franse on
derdeel, waar 400 banen zullen
verdwijnen.
De zakenbankpoot van het
bankconcern noteerde een ver
lies van 20 miljoen euro. De ro
de cijfers waren onder meer te
wijten aan de slechte financiële
markten. Vooral februari was
een moeilijke maand voor dit
onderdeel van ABN Amro.
De kwartaalwinst ligt boven de
verwachtingen van bankanalis-
ten.
Desondanks begon ABN Amro
vanochtend op de beurs in Am
sterdam met een koersverlies
van twee procent.
Luxemburg - Een werknemer van het staalconcern
Usinor gaf het afgelopen weekeinde uiting aan zijn
woede tegen de gehelmde relpolitie in Luxemburg.
De ME'ers hadden het hoofdkantoor van het groot
ste staalconcern ter wereld, Arcelor, gebarricadeerd
om de demonstranten geen kans te geven het ge
bouw te bestormen. Arcelor, vorig jaar ontstaan na
een fusie van Aceralia, Arbed en Usinor, is van plan
een fors aantal fabrieken in België en Frankrijk te
sluiten waardoor enkele duizenden banen verloren
gaan. Foto: Reuters/Yves Herman
den haag/gpd - Een groep zelf
standige ondernemers, gebun
deld in projectontwikkelaar
Manpro, gaat de aanval openen
op de megasupers van Albert
Heijn, C1000 en Konmar. De
initiatiefnemer en voormalig su
permarktondernemer Manders
kondigde dat het afgelopen
weekeinde aan via het vakblad
Distrifood.
De zelfstandigen zijn het zat dat
kleine ondernemers niet meer
aan de bak komen doordat 'de
grote jongens' overal de dure
grond wegkapen en de meeste
invloed hebben bij het rijk in de
lobby om vestigingsplaatsen. De
eerste megasuper, waarvoor nog
geen naam is bedacht, moet
eind juni opengaan in Alkmaar,
gevolgd door Enschede en Al
melo. Uiteindelijk mikt Manpro
op tien vestigingen. De winkels
moeten gerund worden door
zelfstandige ondernemers.
Het is een antwoord op de grote
supermarktketens Ahold, Lau
ras en Schuitema die met res
pectievelijk AH XL, KonmarSu-
perstores en mega-C1000-win-
kels aan de rand van de stad een
'totaalaanbod' willen bieden
voor de wekelijkse inkopen.
Manpro is in gesprek met Sligro
als leverancier van de nieuwe
winkels die zich vooral zal rich
ten op voedingsartikelen en
aanverwante artikelen. Geen
computers of fietsen. Manders
krijgt steun van het supermarkt-
echtpaar Jan en Anita Meurs die
in de branche geroemd werden
om hun Lekker&Laag-formule.
zutphen - Door het warme weer van de afgelopen weken groeien de eenjarige zomerbloeiers in de kassen van kweker Rudi Ganzevles in Zutphen als kool. Ruim twee weken vroe
ger dan normaal kan hij de vlijtige liesjes, petunia's, salvia's en afrikanen afleveren aan de tuincentra. Voor al te enthousiaste tuinliefhebbers blijft het oppassen. Want sommige
soorten kunnen slecht tegen nachtvorst en dat kan ook begin mei nog voorkomen. Foto: ANP/Martin Hollering
rotterdam/anp - Topmanagers
van de belangrijkste Nederland
se ondernemingen verdienden
vorig jaar inclusief bonussen ge
middeld 956.000 euro. Zij ont
vingen een basissalaris van ge
middeld 580.000 euro. Dat is 6,7
procent meer dan het jaar daar
voor.
Dat blijkt zaterdag uit een in
ventarisatie van het Algemeen
Dagblad. De krant bekeek de
jaarverslagen van vijftig Neder
landse beursgenoteerde bedrij
ven.
De bestbetaalde bestuurder was
de Amerikaan Charles Strauss
die bij Unilever ruim 4,2 miljoen
euro aan salaris en bonussen
toucheerde. Bij de 25 bestbe
taalde managers zitten negen
Nederlanders.
NRC Handelsblad berekende
zaterdag dat Nederlandse be
drijven in het afgelopen jaar
voor zo'n 34 miljoen euro uit-
door Sylvia Marmelstein en Hans
van Soest
den haag - Het nieuwe kabinet
probeert voor een dubbeltje op
de eerste rang te zitten bij haar
voornemen de lonen te matigen.
Dat zegt Guus van Huygevoort,
voorzitter van de grootste ambte
narenbond Abvakabo FNV. Hij is
daarom 'niet optimistisch' dat de
vakbeweging een centraal loon-
akkoord zal sluiten. „Ik ben me te
pletter geschrokken toen ik de
plannen van CDA en WD zag",
zegt hij.
Volgens Van Huygevoort liggen
deze politieke partijen op ram
koers. In de tot nu toe uitgelekte
plannen voor het regeerakkoord
staat dat de ambtenarensalaris
sen de komende vier jaar met
niet meer dan 1,5 procent mo
gen stijgen. „Ze gaan er vanuit
dat wij de lonen wel zullen ma
tigen. Maar dat is niet zo. Wij
gaan over de CAO's in de pu
blieke sector. En ik laat me niet
door de politiek in een bepaalde
richting dwingen, als ze zelf niet
de voorwaarden schept waaron
der wij akkoord kunnen gaan
met loonmatiging."
Van Huygevoort wil dat de over
heid en de werkgevers in ruil
voor loonmatiging werk maken
van de pensioenproblematiek.
„De pensioenpremies zijn niet
overal kostendekkend. Ik hoor
steeds meer signalen dat de
overheid als werkgever niet lan
ger bereid is hogere premies te
betalen. Werknemers zijn dat
wel. Verder zijn werkgevers nog
steeds te ouderwets in hun den
ken over de combinatie van
werk en privéleven. De kosten
van de kinderopvang rijzen de
pan uit. Werkgevers dragen te
weinig bij."
Volgens de Abvakabo-voorzitter
moet eerst geprobeerd worden
om tot een centraal loonak-
koord te komen. „Zo'n afspraak
over een terughoudend loonbe-
leid zou op termijn het beste
Abvakabo-voorzitter Guus van
Huygevoort. Foto: GPD/Roland
de Bruin
zijn voor iedereen. Maar dan
moeten de werknemers er wel
wat voor terug krijgen. Het nieu
we kabinet moet niet de con
frontatie zoeken. Want als het
akkoord er niet komt, leidt dat
tot grote onrast. Ik vrees dat ie
dereen zich onvoldoende be
wust is van wat er gebeurt bij de
CAO-onderhandelingen in de
overheidssectoren als dat ak
koord er niet komt", dreigt hij.
De bondsvoorzitter is boos over
het voornemen de uitkeringen
alleen nog maar te koppelen
aan de ambtenarensalarissen.
„Dat leidt tot tweedeling in de
samenleving tussen werkenden
en niet-werkenden." En zeker
zo erg: „Doordat de ambtenaren
hun salarissen amper zien stij
gen, betekent dit dat ook ambte
naren op achterstand komen te
staan bij de werknemers in de
marktsector. Dat is de klok heel
ver terug draaien."
Nog maar twee jaar geleden
concludeerde de commissie-
Van Rijn, ingesteld door het
toenmalige kabinet, dat ambte
naren meer moesten gaan ver
dienen om werken bij de over
heid nog aantrekkelijk te hou
den. Er is een tekort aan werk
nemers in de zorg, het onder
wijs en de veiligheid en jaarlijks
moeten er pok nog eens zo'n
56.000 mensen uit de ambtelijke
sector vervangen worden. „En
in dat cijfer is de zorg niet eens
opgenomen", zegt Van Huyge
voort. De conclusies van Van
Rijn zijn nog steeds actueel. En
net nu de opleidingen voor de
zorg en het onderwijs weer wat
aantrekken, wordt de klok door
de overheid weer teruggedraaid.
Werken bij de overheid wordt
weer minder aantrekkelijk."
Als klap op de vuurpijl wil het
nieuwe kabinet ook nog miljar
den bezuinigën op het aantal
ambtenaren bij de rijksoverheid.
„Draconisch en onhaalbaar",
stelt Van Huygevoort.Als je ziet
wat er nu al wordt bezuinigd en
wat er straks mogelijk nog bij
komt, dan betekent dat dat bij
sommige ministeries 40 tot 50
procent van de ambtenaren ver
dwijnt. Dat kan niet. Dan gaat
het mis in dit land.
De ambtenaren moeten steeds
meer wensen van de politiek
uitvoeren met steeds minder
mensen. Het is een mythe dat er
de laatst jaren zo veel ambtena
ren bij zijn gekomen. Sinds de
jaren tachtig is die effectief gelijk
gebleven in omvang. In vergelij
king met andere landen hebben
we al weinig ambtenaren."
Het klinkt lovenswaardig als je
roept dat je de bureaucratie wilt
verkleinen, zegt van Huyge
voort. „Maar het is een loze
kreet. Alle lucht is al lang uit het
apparaat. Als ze nog meer wil
bezuinigen, moet het kabinet
maar aangeven welke taken ze
vindt dat de overheid niet meer
moet uitvoeren. Iedereen wil
minder gedogen, maar daar zijn
wel ambtenaren voor nodig.
Sinds Volendam moet ieder café
gecontroleerd worden op
brandveiligheid. Sinds Enschede
ieder bedrijf dat een gevaar kan
opleveren voor de woonomge
ving. Wil het kabinet dat dat
soort dingen dan maar niet
meer gebeurt? Want met minder
ambtenaren kan het gewoon
niet."
keerden aan gouden handdruk
ken. Ook deze krant bekeek
jaarverslagen. Volgens de NRC
ging het drie jaar geleden nog
om 34 miljoen gulden.
Voor voorman D. Terpstra van
de vakcentrale CNV is de maat
nu vol. „De werkgeversorganisa
ties moeten deze zelfverrijking
stoppen." Volgens de vice-voor
zitter van vakcentrale FNV K.
Roozemond houden de topma
nagers zich niet aan de afspra
ken over loonmatiging die door
werkgevers en werknemers zijn
gemaakt.
Volgens werkgeversorganisatie
VNO-NCW zijn veel Nederland
se ondernemingen internatio
naal actief. De salarissen van
Nederlandse directieleden wor
den daarom gelijkgetrokken met
de vaak hogere inkomens van
hun collega's in het buitenland,
zo liet de organisatie onlangs
weten.
forth worth/anp - Het cabine
personeel van American Airlines
is akkoord gegaan met aange
paste loonconcessies.
Daarmee lijkt surseance van de
grootste luchtvaartmÉatschappij
ter wereld afgewend.
De vakbonden van de piloten en
het grondpersoneel stemden al
eerder in met het inleveren van
salaris.
American Airlines bereikte vori
ge week een akkoord met de
drie bonden, maar dat kwam op
losse schroeven te staan toen
bekend werd dat de directie zich
flinke financiële voordelen had
toegekend.
Topman Carty zag zich genood
zaakt op te stappen. De conces
sies die het personeel moet
doen, werden verzacht.
Het nieuws over de instemming
van het cabinepersoneel veroor
zaakte op Wall Street een stij
ging van de beurskoers van de
Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij met 20 procent.
