VS pakken gouverneur' Bagdad
BUITENLAND
>>k gevonden Geruchten zijn gevaarlijker voor China dan SARS zelf
'Documenten bewijzen
link Irak en al-Qaeda'
Honden kunnen kanker
aan prostaat opsporen
Noord-Korea wil geen inmenging van zuiden
Italië krijgt mysterieuze
bommenlegger maar niet
Politiek actieve theologe
Politie maakt einde aan nieuwe Duitse buskaping
eede ronde in
"fentinië nodig
>s aires - De omstreden
president Carlos Menem
regeringskandidaat Nes-
rchner gaan door naar de
le ronde van de Argentijn-
jsidentsverkiezingen. Na-
"ling van bijna alle stern-
lag Menem aan kop met
jrocent. Hij werd op de
Jevolgd door Kirchner, die
>cent kreeg. De econoom
lo Lopez Murphy was
met 16,4 procent. De
le ronde, de eerste ooit in
ktinië, is op 18 mei.
iden verleent
geen asiel
;n - De Britse regering ver-
jeen asiel aan de Iraakse
■rentier Tariq Aziz. Een
Voerder zei dat zaterdag
ichten in het dagblad The
lat Aziz heeft aangeboden
iade over het gevallen re-
fin Irak te geven in ruil
psiel in Engeland. Hij zou
k voor zijn leven vrezen,
leeft zich donderdag aan
nerikanen overgegeven.
doden bij
islag Kashmir
gar - Bij een poging een
ren televisiezender in de
reden Indiase deelstaat
jiir op te blazen, zijn de
lanvallers zaterdag dood-
MOten. Ook twee bewakers
jien om. De moslimrebel-
aagden er in een auto met
'dieven op te blazen, maar
^en toen ze het gebouw
jji bestormen. De aanslag
jeëist door de onbekende
j 'Regiment al-Medina'.
3|eigt met meer aanslagen
Hde media.
8
-dachte vaten
i
maandag 28 APRIL 2003
door onze correspondent
Hans Celeijnse
rome - Misschien is het de ver
pakking van de explosieven die
de bevolking van de noordelijke
Italiaanse regio Friuli de meeste
angst aanjaagt: chocolade-eie
ren, zeepbollen, chocoladepas
ta, tubes mayonaise en toma
tensaus. Een misdadige gek
houdt Friuli er mee bezig, en hij
is al negen jaar bezig.
Zijn laatste product, een mar
keerstift, ontplofte vorige week
vrijdag even buiten het dorp San
Biagio di Callalta, in de handen
van de 9-jarige Francesca. Het
was Bevrijdingsdag, een natio
nale vrije dag, door Francesca's
familie uitverkoren voor een ge
zellige picknick. Die zal nooit
meer vergeten worden. Gisteren
werd bekend dat Francesca het
licht in haar rechteroog voor
goed heeft verloren, dat ook het
linkeroog beschadigd is en dat
drie vingers zijn weggerukt van
het handje dat de pen opende.
De autoriteiten zijn ervan over
tuigd dat de dader een man is.
In de media wordt hij de 'Una-
bomber' genoemd, een verwij
zing naar de in 1998 tot levens
lang veroordeelde Amerikaan
Theodore Kaczynsky. Die stuur
de achttien jaar lang bombrie
ven rond die drie mensen dood
den en twintig gewonden eisten.
De Italiaan is sinds 1994 actief,
pleegde achttien aanslagen
waarbij tientallen gewonden
vielen. De politie zit met de han
den in het haar: geen spoor van
de dader, geen pogingen tot af
persing, geen 'visitekaartjes'.
Dat het om een man gaat, wordt
onder meer afgeleid uit het ge
geven dat hij nog nooit verpak
kingen heeft gebruikt die vooral
door mannen worden gekocht,
zoals blikjes bier. Bij de 11 aan
slagen voor november 2000 wer
den stukjes ijzeren pijp tot ex
plosieven omgebouwd, bij de
acht die erop volgden waren het
populaire consumptieartikelen.
Omdat vóór Francesca ook al
een 5-jarig jongetje gewond
raakte, gaan de autoriteiten er
van uit dat de dader het op kin
deren heeft gemunt.
Niets is echter zeker. Zo is de
aanslag van afgelopen vrijdag de
eerste buiten Friuli, in de buur-
regio Veneto. Is dat weer een
verandering van patroon? De
politie vraagt het zich wanhopig
af, maar komt vooralsnog geen
stap verder. Een zakenman uit
Biagio di Callalta is er zo ziek
van dat hij meteen na de aan
slag 50.000 euro uitloofde voor
de gouden tip.
Tragikomisch is dat deze eerste
actie van de 'Unabomber' bui
ten Friuli al tot hevige compe
tentiegevechten heeft geleid tus
sen de openbare ministeries in
verschillende plaatsen in Friuli
en Veneto. Francesca's vader is
die typisch Italiaanse verdeeld
heid meer dan zat. In kranten
stond gisteren zijn oproep aan
de autoriteiten afgedrukt: laten
we de handen ineenslaan en de
ze gek pakken voor hij nog meer
slachtoffers maakt.
bagdad/rtr-afp-dpa - Ameri
kaanse militairen in Irak hebben
gisteren de man opgepakt die
zichzelf tot bestuurder van de
hoofdstad Bagdad had uitgeroe
pen. Mohammed Zubaidi werd
gearresteerd omdat hij 'niet be
voegd is gezag uit te oefenen', al
dus het Amerikaanse Centrale
Commando in Oatar.
Volgens de Amerikanen is Zu
baidi uit Bagdad weggehaald.
Hij dook op na de val van Bag
dad, en riep zichzelf op 17 april
uit tot gouverneur. Hij beweerde
de steun te hebben van de
grootste Iraakse oppositiebewe
ging INC en van de Amerikanen,
maar beide partijen spraken dat
meteen tegen. Vorige week eis
ten de Amerikanen al dat Zubai
di een einde aan zijn 'subversie
ve optreden' maakte.
Gisteren werd ook bekend dat
opnieuw een kopstuk van het
voormalige Iraakse regime is op
gepakt. Het gaat om Husam
Mohammed Am in al-Yasin, die
hoofd was van de contactgroep
voor de VN-wapeninspecteurs.
Amin was nummer 49 op de lijst
van 55 meest gezochte Irakezen.
De Amerikanen hebben er nu
dertien in handen.
De tijdelijke Amerikaanse be
windvoerder in Irak, oud-gene
raal Jay Gamer, heeft de Irake
zen beloofd dat hij wil helpen
bij de vorming van een 'eerlijke
regering' in het land. Gamer
hield gisteren een radiotoe
spraak om de groeiende scepsis
Een Jordaniër toont telefoons waarop het portret van Saddam Hussein en de felicitatie 'Happy Birthday'
staat. Als Saddam nog leeft, wordt hij vandaag 66. Een Iraakse oppositieleider zei gisteren dat de verdre
ven leider niet dood is, en met een vest vol explosieven aan door het land trekt. Hij zou zich willen opbla
zen als iemand poogt hem te arresteren. Foto Reuters/Ali Jarekji
onder de Irakezen over de Ame
rikanen weg te nemen. „Ik ben
hier om u te helpen uw land
weer op te bouwen en u een re
gering te geven die u dient", zei
hij. Gamer spreekt vandaag in
Bagdad met drie- tot vierhon
derd vooraanstaande Irakezen
om de weg te banen voor een
toekomstige regering.
De grootste sji'itische oppositie
groep van Irak, de Opperste
Raad voor Islamitische Revolu
tie in Irak, maakte vandaag be
kend niet aan de besprekingen
met Gamer te zullen meedoen.
De Raad is gekant tegen het tij
delijke Amerikaanse gezag in
Irak. „Wij willen liever dat de
Irakezen zelf hun bijeenkom
sten organiseren en een onaf
hankelijke Iraakse regering sa
menstellen", zei Hamid al-Baya-
tri, een vertegenwoordiger van
de beweging.
De Irakezen leven al enige tijd in
een politiek vacuüm, nu het re
gime van Saddam Hussein is
verdreven en er nog niets voor
in de plaats is gekomen. Veel
Irakezen geven de Amerikaanse
militairen de schuld van de
soms chaotische situaties in
Bagdad en andere Iraakse ste
den. Zo houden tal van Irakezen
de Amerikanen verantwoorde
lijk voor een explosie in een wa
penopslagplaats in Bagdad, za
terdag.
Het was gisteren nog niet duide
lijk wie voor de ontploffing ver
antwoordelijk was en hoeveel
mensen er door zijn omgeko
men. Het Internationale Rode
Kruis sprak van zes doden en
ongeveer vijftig gewonden. Me
dewerkers van het belangrijkste
ziekenhuis in de buurt zeiden
dat er zeker twaalf personen
stierven, en dat veertig mensen
verwondingen opliepen.
De Amerikaanse militairen ge
bruikten het depot als verzamel
plaats voor elders ontdekte mu
nitie en wapens. Het was de be
doeling al het materiaal uitein
delijk naar een andere locatie te
brengen. Inwoners van Bagdad
stelden dat de munitie en wa
pens al lang verplaatst hadden
moeten worden.
^ngton - Amerikaanse mi-
'"'n hebben vrijdag op hun
^ocht naar massavemieti-
^apens veertien vaten
verdacht' chemisch mate-
JL;evonden in het noorden
ak. Het Pentagon zegt dat
^ïoud eerst nauwkeurig zal
;n onderzocht. Sinds het
van de oorlog in Irak heb-
e Amerikanen enkele ke-
:zegd dat ze materiaal
assavernietigingswapens
jkn gevonden. Dat bleek
^s onjuist.
g'
ewonden bij
slag in Jakarta
~ta - Op de luchthaven van
lPJa zijn gisteren elf mensen
'lid geraakt bij een bomex-
R in een drukke passagiers
aal. De regering zei te ver
en dat de aanslag het
is van de Beweging Vrij At-
■mdat de bom afging bij
^'ftierikaans fastfoodrestau-
vorden extreme moslims
iet uitgesloten. De aanslag
weede in Jakarta in nog
«veek Donderdag ontplof-
vergelijkbare staafbom
It VN-kantoor in de stad.
gen (4) schiet
je (2) dood
e|nesburg- Een 4-jarig
•-Afrikaans jongetje heeft in
etnesburg zijn twee jaar
"^e zusje met het pistool
™jn vader doodgeschoten.
rama speelde zich volgens
■Hitie af bij afwezigheid van
j Üers. Het meisje werd ge-
In met een schotwond in
0[)ofd. Zij overleed korte
—ter. In Zuid-Afrika is le-
n illegaal wapenbezit
ïrbreid.
co halveert
aidsmiddel
De belangrijkste pro-
It van medicijnen tegen
jlaxoSmithKline, heeft
ag bekendgemaakt dat
prijs van het anti-virale
il Combivir halveert tot
t dan 1 dollar per dag.
rdicijn is het belangrijkste
"eel van de zogenoemde
latietherapie. De prijs-
g, die onder grote inter-
iale druk is afgedwongen,
al bedoeld om de midde-
jk voor ontwikkelingslan-
tiaalbaar te maken. Aids-
ten dringen daar al jaren
rte wint
araguay
ion - Nicanor Duarte van
erende Colorado Partij
Hgjie presidentsverkiezingen
liiraguay gewonnen. Na
||len van bijna alle stem
maat Duarte op ongeveer
icent. Tegenstrevers Julio
Franco en Pedro Fadul
?n 23 en 22 procent van
mmen. Zeventig procent
kiezers kwam opdagen,
een nieuwe president
n zij ook, 17 gouverneurs,
latoren en 80 afgevaardig-
1 het parlement kiezen,
ier wordt een overwin-
erwacht voor de Colora-
rtij, die al sinds 1947 aan
Icht is.
door onze correspondent
Gert-Jan Broere
Peking - De spionagepraktijken
uit de Culturele Revolutie zijn
weer terug in de Noord-Chinese
stad Shenyang. Destijds gaven
zelfs echtgenoten elkaar aan bij
de Rode Gardisten van Mao we
gens 'verkeerde' denkbeelden. Nu
loopt iedereen met een identi
teitsbewijs uit Peking het risico
verklikt en opgepakt te worden
uit vrees dat hij of zij het SARS-vi-
rus onder de leden heeft.
Het nog SARS-vrije Shenyang is
dus geen veilige haven voor hen
die de epidemie in de hoofdstad
willen ontvluchten. Onzin?
Waarschijnlijk, maar in Peking
heeft het gerucht een grote
schare gelovigen. En het is niet
de enige mare die de ronde
doet. Vrijdag werd het sms-be-
richt verspreid dat de lucht
macht 's nachts met een vlieg
tuig chemicaliën over de stad
zou uitstorten, in de hoop alle
virussen te doden. Het gebruikte
goedje zou echter ook schadelijk
zijn voor de mens, en iedereen
werd geadviseerd de volgende
dag geen groenten op markten
te kopen.
De geruchtenmolen in Peking
begint een grotere bedreiging te
worden dan SARS zelf. De stad
leeft door-het rondwarende vi
rus in de greep van de angst,
maar de praatjes kunnen als ka
talysator werken en heuse pa
niek veroorzaken. De openheid
van zaken over het aantal SARS-
gevallen en de slachtoffers die
de autoriteiten sinds vorig
weekeinde betracht, lijkt de
stroom van geruchten niet te
stoppen.
Het belangrijkste probleem
waarmee de autoriteiten op dit
punt worstelen, is hun eigen ge
loofwaardigheid. Door het
maandenlang verdoezelen van
de feiten heeft het al geringe
vertrouwen in de overheid een
nieuwe knauw gekregen. De
media, die aan de leiband van
de regering lopen, kunnen ook
op weinig krediet rekenen. Met
moderne technieken als internet
londen/ap - Een afgezant van
Osama bin Laden heeft in 1998
in Bagdad namens het terreur
netwerk al-Qaeda gesproken
met leden van het regime van
Saddam Hussein. De Britse
krant Sunday Telegraph en de
Canadese krant Toronto Star
maken dat op uit documenten
die ze hebben gevonden in het
gebombardeerde hoofdkantoor
van de Iraakse inlichtingen
dienst.
De gesprekken tussen de verte
genwoordiger van Bin Laden en
de Irakezen, die de haat jegens
de Verenigde Staten met elkaar
gemeen hebben, verliepen zó
voorspoedig dat het verblijf van
Bin Ladens gezant met een
week werd verlengd en er met
een werd besproken hoe Bin La
den zelf naar Bagdad zou kun
nen komen, berichten de kran
ten.
In een handgeschreven docu
ment dat de journalisten von
den in de restanten van het kan
toor, staat de naam van Bin La
den drie keer. Elke keer is de
naam nogal onhandig met cor
rectievloeistof weggewerkt. De
gezant, wiens identiteit niet be
kend is, was in maart 1998 in
Bagdad, blijkt uit het dossier. Hij
was afkomstig uit Sudan. Zijn
reis- en verblijfkosten waren
voor rekening van de Irakezen.
In een document dat dateert
van een maand voor de komst
van de gezant, wordt de bedoe
ling van het bezoek omschre
ven. Het gaat erom dat Irak
'kennis kan nemen van de
boodschap van Bin Laden', en
dat 'een mondelinge boodschap
van ons' aan Bin Laden wordt
overgebracht. Die boodschap
betreft 'de toekomst van onze
betrekkingen en de mogelijk
heid Bin Laden rechtstreeks te
ontmoeten'.
Of er uiteindelijk een ontmoe
ting heeft plaatsgevonden tus
sen Bin Laden en Iraakse func
tionarissen, valt volgens de
kranten uit de documenten niet
op te maken.
In Taipei, de hoofdstad van Taiwan, houden familieleden een vrouw tegen die zich uit angst voor SARS uit het raam probeert te werpen. De
vrouw en de anderen zijn familie van een patiënt, en daarom zitten ze uit voorzorg in quarantaine in een ziekenhuis. Foto: Reuters
en sms is het bovendien onmo
gelijk de geruchtenstroom in te
dammen. Tenslotte staan de in
woners van Peking bekend als
een praatziek volkje, waardoor
roddel en achterklap altijd al
een belangrijk deel van het soci
ale leven in de hoofdstad heb
ben uitgemaakt.
Het is een karaktertrek van de
hoofdstedelingen waar de auto
riteiten nu liever even niet mee
te maken willen hebben. Maar
volgens Henk Bekedam, verte
genwoordiger van de Wereldge
zondheidsorganisatie (WHO) in
Peking ligt daar ook een rol voor
de overheid. „Ze zullen juist nu
het vertrouwen moeten opbou
wen. Dat kunnen ze doen door
nóg meer informatie te geven,
bijvoorbeeld door te vertellen
waar de besmettingen zich heb
ben voorgedaan."
Voorlopig is die bereidheid er
nog niet, met name uit angst
voor paniek. En dus duiken er
steeds weer nieuwe genachten
op, waarop de autoriteiten niets
anders rest dan ze te ontkennen.
Een zeer hardnekkig verhaal dat
steeds weer de kop opsteekt is
dat de staat van beleg in Peking
wordt afgekondigd. Op alle toe
gangswegen worden wegblokka
des opgeworpen om te voorko
men dat migranten terugkeren
naar het platteland en daar de
ziekte verder verspreiden.
Ook vliegvelden en stations
worden gesloten. Door een
blokkade stokt bovendien de
aanvoer van levensmiddelen
naar Peking, en ontstaat er een
schaarste aan bepaalde goede
ren. Als reactie slaan mensen
aan het hamsteren. De autori
teiten geven toe dat er geham
sterd wordt, maar alleen omdat
mensen dan minder vaak hun
huis uit hoeven. De aanvoer van
goederen is geen probleem, ver
tellen ze. Nieuwe praatjes zijn
dat SARS een biologisch wapen
uit de VS is en dat het via Tai
wan naar China is gebracht, en
dat rokers en brildragers statis
tisch gezien minder kans zou
den hebben besmet te raken.
Onder de migranten leeft ook de
gevaarlijke overtuiging dat SARS
een ziekte voor alleen rijkelui is
en dat zijzelf nauwelijks risico
lopen. Ze menen dat mensen in
de rijkere steden van China door
hun decadente levensstijl geen
weerstand meer hebben, en
daarom bevattelijker zijn.
londen/anp - Honden kunnen
zo worden afgericht dat ze de
eerste tekenen van prostaatkan
ker kunnen opsporen. Dat is de
overtuiging van onderzoekers
van de universiteit van Cam
bridge, zo meldde The Sunday
Times gisteren.
„Wij gaan honden zo africhten
dat ze aan de urine van mannen
kunnen ruiken of die prostaat
kanker hebben", aldus dr. Bar
bara Sommerville in de krant.
De wetenschappers hebben de
overheid geld hebben gevraagd
om een proef van een jaar te
kunnen uitvoeren.
In die tijd gaan zij Duitse her
ders en labradors leren de geur
te herkennen van urine waarin
stoffen zitten die door de kanker
ontstaan. Na de opleiding moe
ten de honden een examen
IN MEMORIAM
doen, waarbij zij hun bekwaam
heid moeten bewijzen door uit
honderden urinestalen de juiste
keuze te maken.
Onderzoekers in de Verenigde
Staten hadden al in 1989 ont
dekt dat honden met hun ge
voelige neus huidkanker kun
nen opsporen. Hoe zij dat kun
nen is niet bekend, maar het
heeft vermoedelijk iets te maken
met de eiwitten en enzymen die
kankercellen produceren.
Honden worden wegens hun
superieure reukvermogen ge
bruikt voor het opsporen van
bommen, drugs, lichamen en
gaslekken. De honden die kan
ker moeten opsporen, worden
op dezelfde manier afgericht.
Als zij een verborgen buisje met
een speciale stof of geur opspo
ren, krijgen zij een beloning.
seoul/ap - Noord-Korea heeft
Zuid-Korea te verstaan gegeven
dat het zich niet moet bemoeien
met het conflict rond het
Noord-Koreaanse kernwapen-
programma. Die kwestie speelt
alleen tussen Pyongyang en
Washington, zei Noord-Korea
vandaag.
In de Noord-Koreaanse hoofd
stad zijn besprekingen gaande
met een delegatie uit Zuid-Ko
rea. De Zuid-Koreanen hebben
vandaag opnieuw geëist dat
Noord-Korea de ontwikkeling
van kernwapens stopzet. Giste
ren drongen zij daar ook al op
aan.
Noord-Korea heeft wel aangege
ven dat het het conflict op
vreedzame wijze wil oplossen,
stond in de verklaring. Volgens
Amerikaanse vertegenwoordi
gers heeft Noord-Korea vorige
week tijdens overleg met de Ver
enigde Staten en China in Pe
king toegegeven dat het kernwa
pens heeft. Het zou van de han
delwijze van de VS afhangen of
het die wapens test, exporteert
of inzet.
De Noord-Koreaanse staats
krant Rodong Sinmun zei in een
commentaar dat Pyongyang
vastbesloten is zichzelf met
'tastbare afschrikmiddelen' te
bewapenen, omdat de VS wei
geren een niet-aanvalsverdrag te
sluiten. Washington sluit zo'n
verdrag uit, maar zegt wel dat
het bereid is een schriftelijke ga
rantie te overwegen dat het
Noord-Korea niet zal binnenval
len.
berlijn/dpa-anp - De Duitse po
litie heeft gisteravond na bijna
een uur een eind gemaakt aan
de kaping van een bus in Ber
lijn. De dader gaf zich over. De
drie passagiers en chauffeur die
hij had gegijzeld, bleven onge
deerd.
Volgens de politie was de dader
een 27-jarige Libanees die aan
vankelijk de chauffeur en acht
passagiers vasthield en met een
mes dreigde. Hij liet zes mensen
snel gaan, onder wie een gezin
met kinderen.
De dader had waarschijnlijk een
politiek motief voor zijn daad.
Volgens ooggetuigen eiste de Li
banees 'de terugtrekking van Is
raël uit de Palestijnse gebieden'.
De politie maakte vrijdag al zon
der bloedvergieten een eind aan
de kaping bij Bremen van een
Noord-Duitse lijnbus.
De gewapende dader, een 17-ja-
rige jongen die ook van Libane
se afkomst was, hield aanvanke
lijk vijftien buspassagiers en de
chauffeur in gijzeling. De jongen
wilde met zijn daad de vrijlating
van gedetineerde islamitische
fundamentalisten bewerkstelli
gen.
Twee weken geleden kaapte een
bankrover een andere stadsbus
in Berlijn. Een speciale eenheid
drong de dubbeldekker binnen
en schakelde de dader uit. Die
raakte bij de actie gewond.
De Duitse theologe en litera
tuurwetenschapper Dorothee
Sölle, die ook in Nederland be
kendheid geniet, is gisteren in
een ziekenhuis in Göppingen
overleden. Sölle werd 73 jaar. Zij
overleed aan de gevolgen van
een hartinfarct.
Dorothee Sölle werd bekend als
vredesactiviste, theologe en au
teur. Zij werd in 1929 in Keulen
geboren. Hier studeerde zij ook
theologie, filosofie en literatuur
wetenschappen. Zij werkte aan
vankelijk als lerares en later als
privé-docente nieuwe Duitse li
teratuurgeschiedenis.
Sölle vestigde haar naam vooral
in de jaren '70 en '80 met haar
politieke en maatschappelijke
engagemënt en haar geschrif
ten. Zij behoorde tot de belang
rijkste vertegenwoordigers van
een 'ander protestantisme', dat
als belangrijk doel had de 'ont-
Dorothee Sölle
1929-2003
mythologisering' van de bijbel.
Tevens was zij politiek actief,
aan links-christelijke zijde. Sölle
reisde ondermeer naar Noord-
Vietnam en naar Nicaragua on
der de Sandinisten. Zij was zeer
geïnteresseerd in de uit Latijns-
Amerika stammende'bevrij
dingstheologie'. In haar werk
bracht Sölle die bevrijdingstheo
rieën samen met de traditie van
de mystiek Sölle noemde de
mens 'ongeneeslijk religieus'.
Sinds 1969 was Dorothee Sölle
getrouwd met de religie-peda
goog Fulbert Steffensky. Wegens
haar afwijkende opvattingen
kreeg Sölle behalve veel steun
vanuit de basis ook veel kritiek
vanuit de officiële kerkelijke in
stituties. Haar werk is ook in het
Nederlands vertaald en Sölle
werd regelmatig door Neder
landse media geïnterviewd. Ook
nam zij deel aan verschillende
bijeenkomsten in Nederland.
door onze correspondent
Wierd Duk
m
