Nederlandse
jeugd leest
Vet' goed
'Leidse politiek heeft kunstuitleen om zeep geholpen'
1333
Inwoners van Bagdad
juichen leger VS toe
Veel senioren kampen met te hoog cholesterolgehalte
lA'.'MJM
Tv-kijkend kind scoort hoger
Mayonaise en
koekjes duurder
door eiertekort
IJs beschermt tegen nachtvorst
Buurtfestival Tam Tam
krijgt prijs van Maxima
IIEUWE HES-STUDIES
EXTRA VOORLICHTING 22 APRIIJ
Zware kritiek
op Veerman
LVNL: 'Toename
illegale vluchten'
Leidsch Dagblad
«r vaart
ter plannen
tiplein'
ingendub
chiatrie wil
genschap
dewerken
h weer
I uitgevoerd
AMENTAAR
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
Osterhaus
met SARS
ogelpest
nant
van
rledene
INTERNET: www.leioschdacblad.nl
Dagblad
NR. 43202 LOS
woensdag 9 APRIL 2003
)agblad
NR. 43202 LOSSE NUMMERS €1,10 ZATERDAG €1,55
door Rody van der Pols
leiden - Een gebrek aan politieke besluitvor
ming heeft de Leidse kunstuitleen om zeep ge
holpen. Door een structureel tekort aan subsi
die en het niet invoeren van een nieuw tarief
stelsel is de kunstuitleen onder cultuurwet
houder Alexander Pechtold 'gemarginali
seerd'. Deze harde conclusie trekt Esther Gott-
schalk, directeur van de Federatie Kunstuit
leen, in haar bezwaarschrift. Ze komt daarmee
in verzet tegen het collegebesluit om de kunst
uitleen, ondergebracht in het Centrum Beel
dende Kunst (CBK), te sluiten.
Gottschalk laat in haar protest geen spaan heel
van de nota 'Heroverweging taken CBK Lei
den', waarin het college zijn besluit motiveert.
„Zelden heb ik zo'n onlogisch plan gezien, on
derbouwd met een tendentieuze nota vol on
juistheden", schrijft zij. Bovendien treft de po
litiek zelf de blaam voor de financieel penibele
situatie waarin de kunstuitleen zich momen
teel bevindt, aldus Gottschalk. „Sinds 1996 zijn
het CBK keer op keer bezuinigingen opge
legd", betoogt de directeur. „Tegelijkertijd
heeft de politiek keer op keer de onderzoeks
rapporten - vier in totaal - naast zich neerge
legd, waarin een wijziging van het tariefstelsel
wordt aanbevolen om de kunstuitleen kosten
dekkend te maken. Door deze politieke beslui
teloosheid is de kunstuitleen gemarginali
seerd. En nu moet de kunstuitleen worden op
geheven, 'want het is te marginaal'. Dat is na
tuurlijk wel een rare gang van zaken."
Toch is het volgens Gottschalk nog steeds niet
te laat om het tij te keren. Ze baseert zich daar
bij op het onderzoek van NL Eyes, dat vorig
jaar is uitgevoerd. In dit rapport wordt een
nieuwe tarievenstructuur voorgesteld, waar
door de kunstuitleen na anderhalf jaar al kos
tendekkend kan zijn. „Daarvoor is wel een
eenmalige investering van 250.000 euro nodig,
maar die is na vijf jaar al terugverdiend. Bo
vendien wordt er jaarlijks 62.622 euro be
spaard. Dat is ruim vier keer zoveel als de be
sparing waarin het huidige plan voorziet."
Pagina R7:
Leidse Kunstuitleen kan
wél kostendekkend zijn
FORMATIE
van een kabinet van
PvdA is een gebed zon-
geworden. Het wordt tijd
onderhandelaars hom of
ven. Balkenende en Bos
tgepraat, maar durven
beiden de deur defini-
it te gooien. Dat heeft zo-
li tieke als tactische rede-
kn ijzeren regel is dat wie
betaalt Verder zijn de al-
even voor een CDA/PvdA-
schaars. De kiezers heb-
twee partijen in feite tot
Veroordeeld.
prekken tussen CDA en
rerlopen vanaf het begin
Balkenende heeft cam-
gevoerd voor voortzetting
l coalitie met de WD. Een
t met de PvdA is een ge
en en, op zijn best, een
idshuwelijk. De liefde had
i groeien in een tijd van
jüsche voorspoed, waarbij
inciële tegenstellingen ge-
tijk te overbruggen zijn.
bet de huidige tegenwind
de klassieke politieke te
lingen juist op.
keUjk is dat een aantal
nen van CDA-huize de
loctrine steunen, dat het
hgstekort tijdelijk wel iets
Jlopen om de economie te
Dat zou Balkenende
moeten geven. Verder
het financiële gat
één tot twee miljard euro.
overheen te stappen, wa
llet dat wederzijds de wil
vertrouwen ontbreken. De
renheid van Balkenende,
de informateurs is even-
vorderlijk voor een goede
laarom het beste deze for-
oging nu af te breken. Een
informateur moet snel
coalitiemogelijkheden
onderzoeken, met name
Ibinet van CDA, WD en
Democraten hebben een
|ke coalitie weliswaar af-
n, maar de situatie is in-
veranderd. Laat D66
oaar eens onderzoeken of
Midelijk met CDA en WD
praten. Mocht een alter-
«>or een CDA/PvdA-kabi-
Ibreken, dan rust op Bal
en Bos - na een afkoe-
riode - de zware verant-
ilijkheid de verschillen
Icht alsnog bij te leggen.
«hneider
den haag/anp - Nederlandse
kinderen zijn uitstekende lezers.
Uit een gisteren gepresenteerd
onderzoek in 35 landen komen de
Nederlandse tienjarigen bij het
begrijpen van teksten op de
tweede plaats, na Zweden. Ne
derlandse kinderen hebben vaker
dan hun leeftijdgenootjes in an
dere landen thuis de beschikking
over een computer, een bureau
en eigen boeken.
Meer dan de helft van de Neder
landse ouders stimuleert zijn
kinderen al vroeg door het voor
lezen van boeken, het vertellen
van verhalen of het zingen van
liedjes. Volgens de onderzoekers
van de Katholieke Universiteit
van Nijmegen die het Neder
landse deel van het onderzoek
verrichtten, bestaat er een dui
delijk verband tussen dergelijke
activiteiten en de score op de
test. Hetzelfde geldt voor de op
leiding van ouders en voor
schoolse educatie.
Bij het vorige onderzoek beland
de Nederland op de 21ste plaats
in het internationaal onderzoek.
De uitkomst van dat onderzoek
was aanleiding voor de overheid
om flink te investeren in het on
derwijs. Minister Van der Hoe
ven (onderwijs) is er mee in
nunspeet/gpd - De consument
wordt de komende tijd gecon
fronteerd met stijgende prijzen
van eieren en producten waarin
eieren zijn verwerkt. Koekjes-,
cakes, mayonaise, dressings, li
keuren als advocaat, soepen
maar ook verf en shampoo
dreigen duurder te worden. Dat
zegt directeur Marco de Groot
van de Nivé, het grootste eier-
verwerkend bedrijf in Neder
land.
De onderneming moet morgen
een belangrijk deel van de pro
ductie geheel stilleggen omdat
er geen eieren meer voorradig
zijn. De Nunspeetse firma ver
werkt anderhalf miljoen eieren
per dag. Maandag dreigde het
bedrijf voor het eerst in de pro
blemen te komen maar op het
laatste moment kon nog een
partij Amerikaanse eieren wor
den aangekocht die lag opge
slagen in de haven van Rotter
dam. Dat was wettelijk legaal
omdat het vervoersverbod al
leen van toepassing is voor eie
ren vanaf pluimveebedrijven en
niet vanaf pakstations of distri
butiecentra.
Dat niet het gehele bedrijf in
eens stil hoeft te worden gelegd
heeft te maken met het produc
tieproces. Eieren die gisteren
zijn gebroken worden vandaag
verwerkt.
haar nopjes dat de investeringen
hun vruchten hebben afgewor
pen.
Eind schooljaar 2000/01 hebben
ruim 4200 leerlingen van groep
zes van 138 basisscholen een
toets afgelegd. Uit het onder
zoek blijkt dat Nederlandse kin
deren bij het begrijpen van ver
halende teksten een derde
plaats haalden, na Zweden en
Engeland. Bij informatieve tek
sten kwamen ze op de tweede
plaats, na Zweden, maar voor
Bulgarije, Letland en Engeland.
Gemiddeld belandde Nederland
dus op de tweede plaats. Overal
blijken meisjes hoger te scoren
op de toets dan jongens. Het
verschil in Nederland is echter
relatief klein.
Bijna de helft van de leerlingen
kijkt een tot drie uur televisie op
normale schooldagen. Hoe va
ker ze kijken, hoe hoger de sco
re. Nederlandse kinderen lezen
relatief weinig kinderkranten en
kindertijdschriften. Wel maken
ze veel gebruik van computer
programma's. Daar staat tegen
over dat relatief weinig (32 pro
cent) van de Nederlandse gezin
nen een krant leest. Terwijl kin
deren uit huishoudens met een
krant internationaal gemiddeld
hoger scoren.
geldermalsen - Fruittelers hebben nog geen grote problemen gehad door de nachtvorst
van de afgelopen dagen. Via beregening van de fruitbomen, waardoor een dun laagje ijs
de bloem beschermt, voorkomen de telers dat de bloesem en vruchten schade oplopen.
Beregening is de enige maatregel die telers tegen de nachtvorst kunnen nemen. Onder
de min acht bevriest de bloesem alsnog. Ook bij harde wind werkt beregening niet goed.
Foto: EPA
Weinig tegenstand, wel plunderingen
door onze correspondent
Cees van Zweeden
amman/gpd - Honderden jube
lende inwoners van de Iraakse
hoofdstad Bagdad zijn vanmor
gen de straat opgegaan om de
Amerikaanse troepen te verwel
komen. Anderen gaan zich te
buiten aan plunderingen. Op
hun zegetocht door de stad stui
ten de Amerikanen nauwelijks
nog op verzet. Het regime van
Saddam Hussein lijkt in snel
tempo zijn greep op het land te
verliezen.
Gisteren slaagden Amerikaanse
troepen er in een Iraakse tegen
aanval af te slaan. Zeker 50 Ira
kezen werden gedood, zo ver
klaarde een Amerikaanse
woordvoerder. Twee Amerika
nen zouden gewond zijn ge
raakt. De tegenaanval kwam gis
terochtend. De Irakezen vielen
Amerikaanse eenheden aan die
zich op de westelijke oever be
vonden van de Tigris, de rivier
de stad splijt. Daarna plaatsten
de Amerikanen enkele tanks op
een vitale brug over de rivier.
Elders in de stad, in het zuid
westen, werden Amerikaanse
mariniers aangevallen met gra
naatwerpers en automatische
geweren. Volgens een Ameri
kaanse woordvoerder schoten
scherpschutters daarop twaalf
Irakezen dood.
De tegenaanval kwam een dag
nadat de Amerikanen een po
ging hadden gedaan president
Saddam Hussein om te bren
gen. Een BI bommenwerper
wierp een aantal bommen op
een tweetal gebouwen in een
gegoede wijk van de stad. Veer
tien mensen verloren het leven.
Of Saddam zich onder hen be
vond, was niet bekend.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie in Washington zei dat
het bombardement in de woon
wijk 'zeer, zeer doeltreffend' is
geweest Zowel het Pentagon als
het Central Command in Qatar
kon echter geen uitsluitsel geven
over de mogelijke slachtoffers
onder de leden van het Iraakse
regime. Verslaggevers ter plekke
noteerden dat het restaurant
nog grotendeels overeind staat,
en dat de bommen vier honderd
meter verderop gelegen huizen
hebben vernield. Er vielen veer
tien burgerslachtoffers.
In de zuidelijke stad Basra, die
nu onder controle is van Britse
troepen, werd gisteren op grote
schaal geplunderd.
Zie ook pagina Oorlog in Irak
Amerikanen halen
150 kinderen uit cel
Ongeveer 150 kinderen die
vastzaten in een gevangenis
in de Iraakse hoofdstad Bag
dad, hebben gisteren hun
vrijheid teruggekregen door
tussenkomst van Amerikaan
se mariniers. „Deze kinderen
waren gevangen gezet omdat
ze zich niet wilden aansluiten
bij de jeugdorganisatie van
de regerende Baath-partij.
Sommigen van hen zaten al
vijfjaar vast", vertelde een
Amerikaanse officier van het
5de regiment mariniers. De
jongeren droegen versleten
kleding en zagen er onder
voed uit.
door Marijn Kramp
leiden - Tam Tam, het multicul
turele buurtfestival van Leiden-
Noord, krijgt een prijs van prin
ses Móxima. Méxima is be
schermvrouwe van het Oranje
Fonds dat jaarlijks de 'Appeltjes
van Oranje' uitreikt aan initiatie
ven op het gebied van maat
schappelijke welzijn. Aan de
prijs is een cheque van 15.000
euro verbonden.
Tam Tam wordt sinds twee zo
mers in Noord georganiseerd
door buurtbewoners en mede
werkers van de Leidse Welzijns-
(advertentie)
BUSINESS INTELLIGENCE MANAGEMENT (BIM)
Afstudeervariant van BI
LEISURE LOGISTICS (L&L)
Afstudeervariant van LE
BUSINESS CONSULTANCY (BC)
Afstudeervariant van BE/BI/FE/FSM/LE
AN VAM 6 15.30 UUR WIBAUTSTRAAT 84 WWW.HESASD.Ml
SUCCES BEGINT AAN DE HES HOGESCHOOL VOOR ECONOMISCHE STUDIES AMSTERDAM
organisatie (LWO). De LWO be
dacht dit omvangrijke zomerfes
tival om wijkbewoners met el-
kaars cultuur en gewoonten
kennis te laten maken. Naast
zang film, dans, diners en
straattheater uit alle hoeken van
de wereld stippelt de organisatie
ook buurtsafari's uit. Door deze
wandelroutes dwars door hui
zen te laten lopen maken bewo
ners kennis met de buren, hun
interieur, smaak en cultuur.
Na de eerste editie in de zomer
van 2001, die groots was opge
zet, werd vorig jaar door gebrek
aan voorbereidingstijd een be
scheidener festival gehouden.
Naast Tam Tam vallen ook de
multiculturele huiskamer De
Brug in Amsterdam en het con-
tactouderproject in Boxtel in de
prijzen. Ook deze projecten be
vorderen de integratie van al
lochtonen. De organisatoren
van de drie projecten krijgen de
Appeltjes van Oranje en bijbe
horende cheques op 15 mei uit
gereikt in Paleis Noordeinde.
den haag - De PvdA vindt dat
minister Veerman (landbouw)
de vogelpest niet hard genoeg
aanpakt. Volgens PvdA-Twee-
de-Kamerlid Waalkens had
Veerman meer gebieden her
metisch moeten afsluiten van
de buitenwereld. Ook Groen
links concludeerde dat de
aanpak van Veerman is mis
lukt. Hij heeft pluimveebedrij
ven niet hard genoeg aange
pakt, zodat het virus zich toch
nog kon verspreiden.
Pagina Binnen- Buitenland
schiphol - Steeds meer vliegtui
gen komen zonder toestem
ming het door Luchtverkeers
leiding Nederland gecontro
leerde luchtruim binnen. De
veiligheid van het overige vlieg
verkeer kan daardoor in het ge
ding komen. LVNL stelt een on
derzoek in. De verkeersleiding
heeft 195 gevallen geregi
streerd.
Leids 'consultatiebureau voor ouderen' groot succes
door Roelf Reinders
leiden - Bijna de helft van de ouderen
(46 procent) die niet onder controle
staan van een arts, heeft een te hoog
cholesterolgehalte. Zonder dat ze het we
ten lopen ze risico op hart- en vaatziek
tes. Dat blijkt uit het eerste onderzoek in
Nederland waarbij gezondheid en wel
zijn van zestigplussers regelmatig zijn ge
controleerd.
Het onderzoek, waaraan zo'n vierhon
derd ouderen uit Leiden en omgeving
meededen, is uitgevoerd door thuiszorg
instelling Groot Rijnland. Deze Periodie
ke jControle Gezondheid Senioren, geënt
St.
op het idee van het consultatiebureau
voor baby's en peuters, is de eerste in z'n
soort in Nederland. Het doel van dit
'consultatiebureau voor ouderen' is om
gezondheidsproblemen bij zelfstandig
wonende ouderen op tijd op te sporen
en te behandelen. Uit de resultaten, die
gisteren op een symposium in het Leids
Universitair Medisch Centrum (LUMC)
bekend zijn gemaakt, blijkt dat 14 tot 31
procent van de ouderen een vorm van te
hoge bloeddruk heeft, eveneens een risi
cofactor voor ziektes. Verder beweegt een
kwart onvoldoende en is meer dan één
op de vier bejaarden eenzaam.
De onderzochte ouderen hebben in an
derhalf jaar tijd twee tot drie gesprekken
gehad met een wijkverpleegkundige. On
derwerpen als eenzaamheid en depressie
kwamen aan de orde en onder meer
overgewicht, bloedsuikerspiegel, bloed
druk en voedingsgewoonten werden on
derzocht. Tweederde van de deelnemers
komt uit achterstandswijken in Leiden.
De meeste adviezen aan de ouderen gin
gen over de bestrijding van te hoge
bloeddruk, te veel cholesterol, overge
wicht en vochtgebrek. Tijdens het tweede
bezoek bleek dat de bloeddruk, het cho
lesterolgehalte en het overgewicht waren
gedaald. Tegen de verwachting in was de
verbetering van de gezondheid van ou
deren uit de achterstandswijken, waar
mensen over het algemeen ongezonder
leven, niet meer dan die van de rest.
Ruim de helft van de ouderen voelt zich
gezonder na de controles. Bijna zeventig
procent zegt dat de verantwoordelijkheid
voor hun eigen gezondheid is toegeno
men. Groot Rijnland besluit volgende
week over het vervolg van de Periodieke
Controle. Directeur A. Berkhout beloofde
gisteren dat het onderzoek in ieder geval
niet wordt stopgezet.
Pagina R2:
Langer gezond dankzij
regelmatig onderzoek
Telefoon
controle nabezorging)
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Handtekening:
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
bank-gironummer-
712141
400114
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
DEéWERELD OM JE HE