WHO en Europa bekritiseren China
BINNEN- BUITENLAND
'Risico auto te water
wordt veel onderschat'
Verspreiding longziekte SARS nog niet tot staan gebracht
Meer dan 3 miljoen doden
door burgeroorlog Congo
Stichting Veteranenziekte
eist strengere legionellaregels
Winter in Venetië
Zware celstraffen voor Cubaanse oppositieleden
Proces tegen
vliegtuigspotters
niet beëindigd
meisje net
I oer gewurgd
De negenjarige Sonja
uit het Duitse Es-
blijkt net als haar twee
re broertje Tom te zijn
Hoofdofficier van jus-
:rt Deller heeft dat gis-
g in Aken bekendge-
e identiteit van het
ram vast te staan, na-
itends een lijkschou-
verricht op haar li
lt zondag door wande-
en bos aan de snelweg
■vonden. Op het li-
- in het meisje zijn geen
sporen van seksueel
-l gevonden. Onder de
urgers de politie tot nu
n en gegeven, bevindt
ens de officier nog
L' den tip die recht-
i lar de dader(s) van de
noord kan leiden.
>k Fischer
ft met rel
1 m - Het driedaagse be-
2 de Duitse minister van
ïdse zaken Joschka Fi-
1 Israël en de Palestijn-
len is gisteren met een
inen. De Israëlische
van justitie, YosefLa-
erde een ontmoeting,
scher hem niet in zijn
c n het door Israël be-
c t-Jeruzalem wilde op
is iaarnaast verzette de
8 e regering zich open-
4 het geplande bezoek
ner aan de Palestijnse
Ïat morgen. „Het zou
ils dat bezoek niet
vinden", aldus mi-
n buitenlandse zaken
liialom.
p bij
issades VS
[ton - Een zeldzaam
ital Amerikaanse diplo-
:ft de afgelopen
zijn post in het bui-
trlaten. Het ministerie
fcnlandse zaken van de
Ie Staten zei gisteren
pmt door de combina-
let>wel terroristische
ini de oorlog in Irak en de
uze longziekte SARS.
1300 diplomaten en
Tlieleden zijn naar de
gekeerd. Het gaat dan
tn degenen die geen es-
functies vervullen.
nisten van
leda gedaald'
De inkomsten van Os-
iLadens terreurnetwerk
-| zijn met 90 procent
pis gevolg van de inter-
e inspanningen om te-
ran terroristische orga-
ie bevriezen. Dit heeft
I onderminister van
ndse zaken Bill Ram-
feren gezegd. De afgelo-
erhalf jaar - sinds de
in van 11 september
de Verenigde Staten -
lal van landen 'ver-
egoeden bevroren met
|e omvang van 100 mil-
dinsdag 8 april 2oo3
peking-brussel/anp-dpa-rtr - De wereldgezond
heidsorganisatie WHO en de Europese Commissie
vinden dat China de internationale gemeenschap
veel te laat heeft gewezen op de uitbraak van de
dodelijke longaandoening SARS. WHO-hoofd Gro
Harlem Brundtland zei gisteren in New Delhi (India)
dat Peking veel eerder medewerkers van de WHO
had moeten toelaten in de provincie Guangdong,
de vermeende haard van het Severe Acute Respira
tory Syndrome (SARS).
De verspreiding van de ziekte over de wereld is
nog allerminst tot staan gebracht. Het officiële
aantal besmettingen beloopt volgens de WHO
2600. Het aantal doden heeft op basis van berich
ten van buitenlandse media de honderd overste
gen, het gevolg van het stijgende aantal overlede
nen in China, Hongkong en Singapore. In Canada
(Ontario) werd gisteren de tiende dode geteld.
Naar de dood van een mogelijke elfde slachtoffer
in Canada wordt nog onderzoek gedaan. De WHO
hield het gisteravond op haar website op 98 do
den. De Europese Commissie wil nu sterkere be
voegdheden om bij massale uitbraak van besmet
telijke ziektes als SARS lidstaten maatregelen te la
ten nemen. Zo zou de commissie eventueel de be
voegdheid moeten krijgen reisadviezen te geven
aan Europese burgers. Europees commissaris
Byrne (volksgezondheid) pleitte daar gisteren voor
in het Europees Parlement.
Byme vreest dat Europa niet goed is voorbereid
op epidemieën. Daarom moet er ook een Euro
pees centrum voor de preventie en controle van
ziektes komen, naar het model van de Amerikaan
se gezondheidsautoriteit CDC in Atlanta. Een
woordvoerder in Brussel bezwoer echter dat het
niet de bedoeling is het werk van de WHO in Ge-
nève 'over te doen'. Het Europese 'CDC' zou meer
een coördinerende taak krijgen tussen nationale
gezondheidsorganisaties.
Byrnes woordvoerder zei gisteren dat het aantal
slachtoffers van de besmettelijke longziekte in Eu
ropa nog redelijk stabiel is. Brussel telde gisteren
27 verdachte gevallen en negentien waarschijnlij
ke gevallen. De situatie in delen van China is zo
ernstig dat de WHO vorige week afraadde te rei
zen naar Hongkong en de aangrenzende provin
cie Guangdong. Op zijn vroegst eind mei zal Byr
ne een voorstel presenteren voor een Europees
preventiecentrum presenteren, dat dan in 2005
van start moet gaan. De Nederlandse ambassade
in Vietnam en drie consulaten (Hongkong,
Guangdong en Singapore) moeten ziek personeel
extra in de gaten houden in verband met SARS.
De ambassade en de consulaten hebben een brief
gekregen met het advies om vaker dan tot nog toe
gebruikelijk is contact op te nemen met personeel
dat ziek thuis zit. Daarmee moet worden voorko
men dat mogelijke besmettingen met SARS onop
gemerkt blijven.
Het ministerie van buitenlandse zaken heeft tot
nog toe geen meldingen gekregen van SARS-be-
smettingen onder diplomaten of onder Nederlan
ders in de landen waar de ziekte voorkomt.
looi
ISSi
nairobi/ap - De burgeroorlog in
Congo heeft in 4,5 jaar tijd aan
naar schatting 3,3 miljoen men
sen het leven gekost. De meeste
sterfgevallen waren het gevolg
van door de oorlog teweegge
brachte ondervoeding en ziek
ten. Dat staat in een vandaag
verschenen rapport van het In
ternational Rescue Committee
(IRC).
Sinds de Tweede Wereldoorlog
heeft geen enkel conflict zoveel
levens geëist als dat in Congo en
bij geen enkele andere oorlog in
Afrika zijn zoveel doden geval
len, aldus het IRC.
„De zwartste voorspellingen
over het aantal doden in het ge
val van een langdurige oorlog in
Irak en het dodental van de re
cente oorlogen in de Balkan ko
men niet eens in de buurt", zei
de voorzitter van het IRC,
George Rapp. „Desondanks
schenken internationale dono
ren en de pers nauwelijks aan
dacht aan de crisis."
De Congolese burgeroorlog brak
in augustus 1998 uit, toen rebel
len in het oosten van het land
de wapens opnamen tegen
toenmalig president Laurent Ka
bila. Ook zes andere Afrikaanse
landen raakten betrokken bij de
oorlog, die de spanningen tus
sen de verschillende bevolkings
groepen in het oosten van het
land heeft aangewakkerd. Nog
geen week geleden werden in de
provincie Ituri in het noordoos
ten meer dan 900 leden van de
Hema-stam vermoord door le
den van de Lendu-stam.
Volgens het IRC is zeker 85 pro
cent van de sterfgevallen toe te
schrijven aan ziekten die onder
normale omstandigheden goed
behandelbaar zijn en ondervoe
ding onder oorlogsvluchtelin
gen. Ook de instorting van de
gezondheidszorg en de econo
mie door de oorlog heeft onder
voeding teweeggebracht, aldus
het IRC. Gezegd moet wel wor
den dat het oosten van Congo
ook lang voor dictator Mobutu
Sese Seko in maart 1997 werd
verdreven al verstoken was van
de meeste basisvoorzieningen.
den haag/gpd - De Stichting Ve
teranenziekte vindt dat het kabi
net zo snel mogelijk met stren
gere regels moét komen voor
waterleidinginstallaties. Dat
schrijft de belangenorganisatie
van slachtoffers van de legionel-
la-uitbraak bij de Westfriese Flo
ra in een brandbrief aan staats
secretaris Van Geel (milieu).
Een groot aantal bedrijven dat
zich met drinkwater en legionel-
la bezighoudt, heeft op initiatief
van de Stichting Veteranenziek
te de koppen bij elkaar gesto
ken. Zij vinden dat Van Geel zo
snel mogelijk maatregelen moet
nemen om een uitbraak van le-
gionella te voorkomen. Daarbij
gaat het onder meer om een
permanent landelijk meld- en
kenniscentrum en betere voor
lichting. Alle nieuwe waterin
stallaties dienen voortaan voor
zien te zijn van een gewaarborg
de goedkeuring, zodat de kans
op verspreiding van legionella
zeer klein is. Ook willen de orga
nisaties dat instellingen uiterlijk
binnen drie jaar een veilige wa
terinstallatie moeten hebben.
De stichting betreurt het dat er
vier jaar na de uitbraak van le
gionella in Bovenkarspel nog al
tijd geen wettelijke richtlijnen
zijn om de ziekte te voorkomen.
venetië - Een gondelier wordt overvallen door de sneeuwval die alle bootjes in Venetië wit kleurt. De winterse buien zijn zeer ongebruikelijk
voor de tijd van het jaar. Er worden temperaturen van min 26 gemeten. De laatste keer dat het zo koud was in april was in 1956.
Foto: EPA/Andrea Merola
havana/dpa-rtr - Een Cubaan
se rechtbank heeft gisteren te
genstanders van de regering tot
zware gevangenisstraffen ver
oordeeld. De langste straffen
waren voor de dissident en
voorvechter van de mensen
rechten Hector Palacios (25 jaar
cel), en de journalist, schrijver
en dichter Ratil Rivero en de
econoom Marta Beatrix Roque
(beiden twintig jaar). Dat heb
ben familieleden en vrienden
van de veroordeelden bekend
gemaakt.
Twee andere tegenstanders van
het regime kregen achttien en
vijftien jaar cel. De rechtbank
heeft de vijf schuldig verklaard
aan verraad en ondermijning
van de regering. Zij zouden dat
hebben gedaan door mee te
doen aan de 'samenzweerders
activiteiten' van de Amerikaanse
vertegenwoordiger op Cuba, Ja
mes Cason. Cason had een bij
eenkomst van de dissidenten
bijgewoond.
De vijf waren medio vorige
maand met 73 andere dissiden
ten opgepakt tijdens een van de
hardste acties van de regering
tegen de oppositie in tientallen
jaren tijd. De staatstelevisie
meldde dat de arrestanten wer
den vastgehouden wegens 'pro
vocaties' en 'subversieve activi
teiten'.
Sinds vorige week donderdag
zijn er in Havana en andere ste
den rechtszaken achter gesloten
deuren en zonder advocaten.
De voorzitter van de verboden
Cubaanse mensenrechtenbewe
ging CCDHRN, Elizardo San
chez Santa Cruz, zei gisteren dat
71 van de verdachten al zijn ver
oordeeld. De eisen liepen vol
gens hem uiteen van tien jaar
cel tot levenslang. Of er in al die
zaken al uitspraken zijn ge
weest, is niet bekend.
Stropdas tegen SARS
Een Amerikaanse hoogle
raar radiologie heeft een
speciale stropdas ontwik
keld die bescherming kan
bieden tegen SARS of tegen
een aanval van bijvoorbeeld
chemische of biologische
wapens. In de stropdas is
een speciaal filter verwerkt
dat in geval van nood voor
neus en mond gehouden
moeten worden. Voor vrou
wen is er een variant in de
vorm van een sjaaltje. De
stropdas kost ongeveer 40
dollar. De producent FBS
Clothing verkoopt momen
teel zo'n vijftig dassen en
sjaaltjes per dag via internet
(www.fsbclothing.com).
eindhoven-athene/gpd - De
twee Nederlandse vliegtuigspot
ters die samen met twaalf Brit
ten eind vorig jaar in Grieken
land werden vrijgesproken van
spionage, moeten wellicht op
nieuw voor de Griekse recht
bank verschijnen. De vrijspraak
van Patrick Dirksen, Frank Mink
en de twaalf Britten blijkt nog
steeds niet officieel bekrachtigd
te zijn door de rechters. Zolang
dat niet is gebeurd, kan de
openbare aanklager in hoger be
roep gaan.
Dat hebben de Griekse advocaat
van de groep en het ministerie
van buitenlandse zaken gisteren
bevestigd. Advocaat Zacharias
zegt eind mei uitsluitsel te ver
wachten. Tot die tijd zitten de
spotters opnieuw in onzeker
heid. Het is volgens Zacharias
echter onwaarschijnlijk dat de
aanklager in beroep gaat. Dirk
sen heeft echter weinig vertrou
wen in zijn woorden. „Het zal
niet de eerste keer zijn dat de
advocaat ons teleurstelt We
wisten tot voor kort niet eens
dat het proces nog niet is afge
sloten."
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
bevestigt de gang van zaken. „In
theorie kan de openbare aankla
ger na het tekenen van het von
nis nog in hoger beroep. We
hebben begrepen dat dit vrijwel
nooit voorkomt, maar er is geen
zekerheid."
De lange termijn is volgens de
advocaat normaal in Grieken
land. Hij zegt dat door de (poli
tieke) gevoeligheid van de zaak
extra aandacht aan de formule
ring wordt besteed. „Ik heb daar
begrip voor. Daarom oefen ik
geen extra druk uit."
De spotters werden in oktober
2001 aangehouden toen ze
vliegshows in Griekenland be
zocht. Ze werden verdacht van
spionage.
door John Bruinsma
leidschendam - Automobilisten
moeten beter doordrongen ra
ken van het risico van een onge
luk in het water. Ook moeten ze
een hamer in de auto hebben
om in geval van nood een ruit in
te kunnen tikken. Die aanbeve
lingen heeft de Raad voor de
Transportveiligheid (RvTV) ge
daan aan het ministerie van ver
keer en waterstaat. De adviezen
zijn mede gebaseerd op onder
zoek van de Stichting Weten
schappelijk Onderzoek Ver
keersveiligheid (SWOV). Die
heeft uitgevonden dat jaarlijks
750 auto's te water raken, waar
bij ruim dertig auto-inzittenden
om het leven komen.
Het gaat om een verkeerspro
bleem dat als 'typisch Neder
lands' wordt omschreven. Een
vergelijking met de situatie in
acht andere Europese landen
leert dat daar het aantal onge
lukken met auto's te water met
doden tot gevolg, veel lager ligt.
Volgens SWOV-onderzoeker
Boudewijn van Kampen zit het
voor Nederland unieke in het
gegeven dat we in een laag en
nat land wonen waar de wegen
hoog zijn aangelegd. „We heb
ben relatief veel wegen die langs
sloten en greppels lopen." In de
jaren zeventig is voor het eerst
onderzoek gedaan naar onge
vallen met te water geraakte au
to's. „Toen al is aangeraden we
gen langs water beter af te
schermen." De aanbeveling is
nu opnieuw gedaan; met name
in bochten zouden afscher
mingsconstructies moeten wor
den aangebracht. Bovendien is
geadviseerd zachte bermen te
vervangen door hardere, omdat
dit de kans op ongelukken ver
kleint. Een ongeval met een au
to te water kent een typisch ver
loop: het voertuig raakt onbe
stuurbaar nadat hij de berm
heeft geraakt en tuimelt aan de
andere kant van de weg van de
berm af de sloot in. Kenmer
kend is ook dat deze ongevallen
vaker in weekendnachten ge
beuren en dat de bestuurders
vaker van jonge leeftijd zijn.
De RvTV gaf de SWOV opdracht
voor een nieuw onderzoek om
dat op basis van een aantal re
cente ongevallen met te water
geraakte auto's het vermoeden
was gerezen dat moderne auto
uitrustingen als centrale deur
vergrendeling, elektrische raam
bediening en antidiefetalvoor-
zieningen mogelijk de ontsnap
pingskans verminderen. Volgens
Van Kampen is daarvoor in de
politiedossiers geen bewijs ge
vonden.
Maar dat neemt niet weg dat het
vermoeden blijft dat haperingen
in deze nieuwe techniek voor
blokkades in ontsnappingsrou
tes kunnen zorgen. „Er zijn au
to's waarvan de portieren bij
een bepaalde snelheid automa
tisch sluiten en niet meer open
gaan. Sommige portieren zijn
via afstandsbediening bubbel af
te sluiten waardoor je ze ook
niet meer van binnen open kan
krijgen."
Een life-hammer in de auto kan
het verschil tussen leven en
dood maken. „Het plastic appa
raat heeft een hardmetalen punt
waarmee je de hardglazen zijruit
kapot kan slaan." Wie te water
raakt, moet dat zo snel mogelijk
doen. Het idee dat je het beste
kunt wachten tot de wagen met
water is volgelopen, om dan het
portier te openen, is een misvat
ting. Van Kampen: „Als het por
tier niet is beschadigd, dan is
het een feit dat je het alleen
open krijgt als de auto vol water
zit. Maar je moet daar niet op
wachten. Begin zo snel mogelijk
met ontsnappen, via de ingesla
gen zijruit of het dak, als dat
open kan."