REGIO
Over ontstoken penissen met bloedende aderei
Verslaggeving of opinie?
Niet het vergrootglas leggen op wat ons onderscheidt
dinsdag 8 APRIL;
NAVRAAG
De levering van eieren aan winkels en restaurants verloopt sinds gis
teren moeizaam. Minister Veerman heeft vrijdag een ophaalverbod
>tat'' 7 7 7 afgekondigd,waar-
Wij halen de eieren door de voorraden
nu uit de grensstreekSpitte
hamsteren. Directeur R. FAVIER, van het Leidse distributiebedrijf War
ring, wacht in spanning af of de 'stand still' wordt verlengd.
Raakt uw verpakkingsafdeling al leeg?
„We kunnen deze week nog leveren, want we hebben vanwege de
komende Pasen een grotere voorraad in huis. Met Pasen maken
we normaliter een dubbele omzet. Zolang je een voorraad hebt,
kun je leveren. Maar als het langer duurt, hebben we een pro
bleem. We zitten in spanning te wachten op wat de minister van
middag besluit. Om half twee loopt de 'stand still' af en dan is het
wachten of minister Veerman besluit tot een verlenging."
Heeft u veel bezorgde
klanten?
„Wij hebben veel bakkerij
en en restaurants als klan
ten en je ziet dat die een
beetje gaan hamsteren. Je
pakt wat je pakken kunt.
Het is een hectische perio
de. We merken ook dat
niet-standaard klanten
zich bij ons melden met
de vraag of wij aan hen
kunnen leveren.
Kunt u deze week nog leveren, als het ophaalverbod wordt
i>erlengd?
„Ja. Tegen klanten die een bestelling plaatsen voor later zeggen we
erbij dat het alleen 'onder voorbehoud' kan. Naarmate je meer
naar Pasen toegaat, houd je rekening met eventuele leverproble
men."
Is een verlenging van het ophaalverbod een strop voor u?
„Dat hangt er vanaf hoe lang de verlenging duurt. Als het om 24
uur gaat, is dat wel te overzien. Maar als het wederom om een
'stand still' van 72 uur gaat, komen we helemaal vast te zitten. Eie
ren zijn ons hoofdartikel, dus dat merken we goed. Maar het is niet
zo dat het hele bedrijf plat komt te liggen. We distribueren ook bo
ter en melk en zijn grossier in bakvetten."
Hoe lang heeft u al last van de gevolgen van de vogelpest?
„Sinds begin maart, toen de ziekte in de Gelderse Vallei uitbrak. Al
onze eieren komen uit de omgeving van Barneveld en die omge
ving is al heel snel afgesloten. En dan moet je uitwijken. Wij halen
de eieren nu helemaal uit de grensstreek en dat brengt natuurlijk
extra kosten met zich mee."
Gaat u in noodgevallen eieren importeren uit het buitenland?
„Dat zou een optie kunnen zijn als Nederland helemaal plat gaat.
Dan denk ik aan België of Frankrijk. Nee, Duitsland niet: dat land
importeert juist veel eieren uit Nederland."
OORLOGSDAGBOEK
Ahmed Dadou is vari Marok
kaanse afkomst. Hij woont in
Alphen aan den Rijn en stu
deert Internationaal Recht in
Amsterdam. Dadou is vaste
gast in het tv-programma 'Het
Lagerhuis'.
„De voorspellingen van des
kundigen en media zijn niet
uitgekomen; moslimjongeren
zijn in Nederland niet mas
saal de straat opgegaan om
de boel kort en Idein te slaan.
Zoals ik twee weken geleden
op deze plek duidelijk heb ge
maakt, ben ik boos op die
overdreven angst, en vooral
op het signaal dat er vanuit
gaat de aanwezigheid van
moslims leidt tot problemen
die we anders niet zouden
hebben. Moslimjongeren in
Nederland ervaren de oorlog
echter als ieder ander: veel
vraagtekens, pijn bij het zien
van burgerslachtoffers, en de
hoop op een goed einde.
Blijkbaar waren veel media
niet blij met het feit dat hun
voorspellingen op drijfzand
bleken gebaseerd. Zo pro
beerde het NOS journaal van
afgelopen vrijdag alsnog zijn
kijkers 'de kwade' kant van de
moslimjongere te laten zien.
Marga van Praag interviewde
aan de hand van wel zeer pri
maire vragen een aantal Ma
rokkaanse jongens in een kof
fiehuis. In hoeverre het pu
bliek van een koffiehuis re
presentatief is voor de gemid
delde Nederlandse moslim,
laat ik nu even met een grote
knipoog in het midden. Mar
ga bleef maar haken op het
bevestigende antwoord dat
een van de jongens gaf op de
vraag of hij bereid zou zijn te
gaan strijden in Irak. Ik vind
een dergelijk antwoord inte
ressant, omdat het inzicht
kan bieden in de denkwereld
van die jongen. Maai- Marga
gedroeg zich niet als een goe
de journaliste. Ze had de jon
gen de mogelijkheid kunnen
bieden om de kijkers duide
lijk te maken wat zijn be
weegredenen waren; maar in
plaats daarvan herhaalde ze
tot vervelens toe: „Begrijp je
dat ik bang ben voor jou?"
Haar angst was verheven tot
kem van het verhaal. Het was
naar mijn mening geen ge
slaagde reportage; de kijker is
er niets mee opgeschoten. De
angst die al heerste werd al
leen maar vergroot en de ar
gumenten van de jongens
raakten ondergesneeuwd
door Marga's angstgevoel.
Het kenmerkende van dit ver
haal is dat de kijker (en in dit
geval ook de journaliste) geen
verschil ziet tussen het ver
haal van de jongens in inter
nationaal perspectief en zijn
of haar eigen angst in de per
soonlijke levenssfeer.
Toch is dit verschil van we
zenlijk belang. Een moslim
jongere die zich druk maakt
om de soms inhumane leefsi
tuatie van Palesüjnen is Ne-
derlandser dan Nederlands:
hebben we immers hier niet
met z'n allen de traditie ons
sterk te maken voor de men
senrechten?
En heeft de oorlog tegen Irak
niet bewezep dat moslims en
anderen prima zij aan zij
kunnen demonstreren tegen
hetzelfde onheil? Als je het
mij vraagt, wordt het tijd dat
we meer aandacht besteden
aan datgene wat ons bindt, in
plaats van het vergrootglas te
leggen op wat ons van elkaar
onderscheidt."
Ahmed Dadou
Leids onderzoek naar middeleeuwse literatuur gestopt na veertien jaar
tekst: Erna Straatsma
foto: ANP
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1953, Woensdag 8 April
LEIDEN - De Volkstuinvereniging 'Ons Genoegen', door haar ruim
1300 vruchtbomen in het voorjaar de 'kleine Betuwe' in de Kooi, be
stond 1 April 25 jaar. In deze kwart eeuw heeft zich in het Leidse
volkstuinwezen en dus ook bij de jubilerende vereniging een grote
verandering voltrokken. Waren het vóór 25 jaar enkele enthousiaste
volkstuinders, die er in hun vrije tijd, in de omgeving waar thans de
Kooikapel staat, een aardappelveldje op na hielden, thans zijn het
enige honderden volkstuinders, die met inspanning van alle krachten
in het Kooikwartier een echt volkstuincomplex in de volle betekenis
van het woord hebben weten aan te leggen. Het complex is in de loop
der jaren uitgegroeid tot een soort wandelpark, met bloemen, vrucht
bomen en druivekassen.
LEIDEN - Prof. dr. R.P. Cleveringa, die op 26 November van het jaar
1940 in het groot auditorium der Leidse Universiteit in verband met
het verplichte aftreden als hoogleraar van prof. mr. E.M. Meyers, de
klaroenstoot tot het verzet deed horen, heeft hedenochtend uit han
den van de Ambassadeur der Ver. Staten van Amerika, de 'Medal of
Freedom' ontvangen.
ANNO 1978, zaterdag 8 april
LEIDEN - Een markant monument, de Koornbrug, wordt gerestau
reerd. De neo-klassieke bovenbouw dateert uit 1825. De twee over
kappingen werden destijds opgericht om de graanhandel - die al
eeuwenlang op en rond de brug plaats vond - onderdak te geven. De
Koornbrug werd in de 15de eeuw als St. Cornelisbrugghe aangelegd
en kreeg door de graanhandel de naam Koornbrug.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 tn.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-515° 5^7
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdcnl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
SCHRIJVENDE LEZERS
Het verslag over de raadsvergadering van de gemeente Oegst-
geest, gehouden op donderdag 3 apnl, is op vrijdag 4 april dui
delijk weergegeven als een redactionele bijdrage van deze krant.
Naast dit verslag prijkte een even groot, zo niet groter verhaal,
waarvan voor mij de status onduidelijk is. In vogelvlucht wordt
mijn politieke carrière in de gemeente Oegstgeest besproken,
zonder dat duidelijk is waarom. Het epistel behandelt niet alleen
politieke zaken, maar is in passages zelfs zeer persoonlijk, kwet
send en beoordelend, zonder dat duidelijk is waarom dit ge
beurt. Het lijkt erop alsof mijn loopbaan als wethouder zojuist is
beëindigd.
De lezers van het andere artikel hebben kunnen vernemen dat
dit geenszins het geval is. Het heeft in ieder geval weinig te ma-
ken- met verslaggeving zoals ik die van het Leidsch Dagblad ge
woon ben.
Is het dan opinie?
Als dit het geval is, waarom wordt dit dan niet als zodanig aan
gegeven? En, waarom nu? Feit is dat een meerderheid van de
Oegstgeester gemeenteraad er op donderdag 3 april veel tijd
voor over had om een door Leefbaar Oegstgeest voorgestelde
motie van afkeuring in zodanige richting aan te passen dat er,
naast afkeuring over het bodemsaneringdossier Poelgeest, ver
trouwen in het gehele PrO, LO en CDA college is uitgesproken.
De motie ging daarmee over het beleid van het gehele college en
raad en richtte zich ook op de taken en verantwoordelijkheden
die dit college in de toekomst moet uitvoeren en dragen.
Tot slot: de journalist geeft aan dat communicatie niet
sterkste kant is. Mag dit voor mij mogelijk een nadeel zijn,
een krant is het essentieel dat duidelijk is waarover wordi
communiceerd en waarom. Wat is verslaggeving? Wat is op
Over de ongelukkige timing heb ik het dan niet eens. Het fei
het Leidsch Dagblad de enige regionale krant in dit deel va
provincie is en kan opereren zonder enige vorm van concui
tie, is geen vrijbrief om regels en ethiek, waaraan een ziel
respecterend dagblad zich behoort te houden, met voeten te
den.
Rianne Meester-Broei
wethouder gemeente Oegstg
leiden - De chirurgische teksten die Erwin Hui-
zenga voor het Leidse onderzoeksprogramma NL-
CM onderzocht, zijn niet altijd even smakelijk.
Ontstoken penissen met bloedende aderen zijn
bij Jan Yperman, een belangrijke Middelneder
lands schrijvende chirurg, geen uitzondering.
Ypermans Cyrurgie is één van de eerste in de
volkstaal geschreven chirurgische werken in mid
deleeuws West-Europa. Huizenga deed onder
zoek naar chirurgische teksten, omdat daarover
'bijna niets' is gepubliceerd. Bijzonder is volgens
hem dat de teksten een vermenging zijn van
praktijkervaring en geschreven, theoretische ken
nis.
Ook ontdekte Huizenga dat er bij het over
schrijven regelmatig iets werd veranderd.An
dere middeleeuwse werken werden vaak letter
voor letter overgeschreven, maar chirurgische
teksten werden ook bewerkt. Zo hebben kopiis
ten de volgorde van hoofdstukken bij Yperman
veranderd en opmerkingen die niet over de
praktijk gingen weggelaten", aldus Huizenga.
„Chirurgen die de teksten overschreven, lieten
in hun manuscript pagina's open om die later
met ontdekkingen aan te kunnen vullen." Yper
man beschreef gevallen uit zijn geneeskundige
praktijk. Hij zag allerlei patiënten, bijvoorbeeld
met gebroken botten of steekwonden, maar
ook mensen met aandoeningen aan de ogen,
de neus, d'e mond, de oren, en de hals en de
keel. In zijn Cyrurgie zette hij alle aandoenin
gen keurig op een rijtje. Elke aandoening kreeg
een eigen 'kapittel' (hoofdstuk). Zo vertelt hij
over een marskramer met een bloedende ader
en een ontstoken penis, waar zelfs een gat in
zat met 'quaet vleesch'. Hij slaagde erin hem te
genezen door een 'rood poeder' in de ader te
duwen en daarna nog eens 'blommen van tar-
win' (tarwebloem). Het geheel verbond hij met
een linnen doek. De dag daarop kwam hij de
wond nog eens uitwassen en opnieuw verbin
den. Of de man genas, is niet bekend, maar wel
vertelt Yperman met enige trots dat hij erin
slaagde de bloedingen te stoppen en de patiënt
te stabiliseren.
De chirurgische teksten
zijn inmiddels achter
haald. „Toen bestond
het wereldbeeld dat het
lichaam gezond is als de
vier lichaamssappen in
balans zijn. Ze wisten
wel wat bloed was, maar
hoe de bloedsomloop
werkte, was nog niet be
kend", zegt Huizenga.
„Over het vergaren van
die medische kennis is
een hele tijd gedaan. Dat
komt niet zomaar aan
waaien. De nadruk lag
op geschreven teksten
die soms heel oud wa
ren, waardoor de ont
wikkeling van de genees
kunde geremd werd." In
de achttiende eeuw ont
dekten chirurgen hoe de
vork in de steel zat. Ze
raakten in conflict met
de geschreven teksten,
toen zij erachter kwamen
dat die vaak niet klopten
met de dagelijkse prak-
Neerlandicus Frits van Oostrom kwam op het idee om middeleeuwse literatuur in de maatschappelijke context van die tijd te onderzoeken. Van
Oostrom besloot ruim een jaar geleden de Universiteit Leiden in te ruilen voor de Universiteit Utrecht. Foto: Henk Bouwman
tijk. „Hoewel Yperman overduidelijk zeer ver
trouwd is met de chirurgisch-medische werken
van in het Latijn schrijvende auteurs, is zijn Cy-
vnj 1 J
Schets uit 'Cyrurgie' van een apparaat om pijlen uit te trekken. Afbeelding: British Library
rurgie een zelfstandig, in het Middelnederlands
geschreven werk. Hij refereert aan eigen vak
kennis en aan misstanden in de chirurgie die
hij in zijn eigen omgeving
is tegengekomen", aldus
Huizenga.
Huizenga is één van de
laatste onderzoekers in het
Leidse programma Neder
landse literatuur en cultuur
(NLCM). Door een tekort
aan geld is het NlCM ge
stopt. Nadat de Nederland
se Organisatie voor Weten
schappelijk Onderzoek in
totaal 2,5 miljoen euro in
het project stak, zijn de
centen na veertien jaar op.
Huizenga betreurt het ein
de van het NLCM. „Ik heb
ervan genoten. Het was
een goede, vruchtbare
tijd." Neerlandicus Frits
van Oostrom (49), de man
achter het NLCM, kwam
op het idee om middel
eeuwse literatuur in de
maatschappelijke context
van die tijd te onderzoe
ken. „Wie was de schrijver,
wie waren de lezers? Kort
gezegd gaat het om een
combinatie van tekst en context of literatuii
cultuur. Dat maakt de studie veel levendige
Deze invalshoek van het NLCM was nieuw
werd een rode draad door de boeken heen.
vendien bleek de aanpak ook voor andere s
dies interessant", aldus Van Oostrom.
Huizenga vindt het 'geweldig' wat Van Oost
met dit onderzoeksprogramma teweeg heef
gebracht. „Literatuur bestuderen in de maa
schappelijke context is iets unieks. De inzie
die daarbij zijn opgedaan, zullen niet verlor
gaan. Ze hebben zich vast geworteld." Huh
ga zegt dat hij de samenwerking zal missen.
„Met vijftien tot twintig mensen werkten wt
aan de onderzoeken. Je bent fysiek dicht bij
kaar en dat schept een band." Van Oostron
sloot ruim een jaar geleden de Universiteit
den in te ruilen voor de Universiteit Utrech
Het aflopen van het NLCM speelde wel een
bij zijn beslissing. In Utrecht kreeg hij bove
dien de gelegenheid om zijn tijd als 'univen
teitsprofessor' vrij te besteden. Hij werkt nu
verder aan zijn in 1998 begonnen 'boek der
boeken' - een overzicht van de Nederlands!
teratuurgeschiedenis van de Middeleeuwen
Veel van wat hij daarin wil behandelen, is ei
uitvloeisel van waar hij met het NLCM al aa
heeft gewerkt. Hij hoopt hier in 2005 mee kl
te zijn.
Marjolein Hendriks
