Ziekenhuizen niet klaar voor SARS-epidemie BINNEN- BUITENLAND 'We gaan door tot het einde' Wereldwijd neemt kanker fors toe Castro deelt klappen uit in schaduw van de oorlog Nederlands vliegtuigje stort neer bij Pamplona Koortsachtig zoeken naar 9-jarige Sonja 'Kans op oorlog met Noord-Korea' desmacht ir Burundi ^abeba - De Afrikaanse Stuurt over twee maanden tedesmacht van 3500 sol- ^naar Burundi. Dat maak- arl(>rganisatie gisteren be- ir hln Burundi wil maar geen |f etkoinen aan de burgeroor- Bsen de regering en diver- "Hellenorganisaties, die in jegon. Ondanks een wa- —^lstand zijn dit jaar zeker urundezen bij gevechten v 'komen. De vredesmacht anlelpen bij de uitvoering 21 en in 2001 gesloten vre- koord. ten bij aanslag j bus in Grozny g3g|>u - Een aanslag op een 4 de Tsjetsjeense hoofd- jrozny heeft gisteren aan ""acht inzittenden het leven jdt. Tien anderen raakten ^)d. De aanslag is het eer- Dedige incident in de Rus- deelrepubliek sinds het ndum over een nieuwe Iwet, twee weken geleden. »r (ter trekt mes: e1ensen dood id - Een vrouwelijke arts gisteren in een ziekenhuis .drid een collega en een it doodgestoken en zes en verwond. De acht [offers stonden te praten 't ie 31-jarige arts hen met les te lijf ging. Uiteindelijk de vrouw door de beveili- rcn het ziekenhuis over- rrterd en naar de psychiatri- ifdeling gebracht. 3 erije speurt ir 21 vermisten nis De Algerijnse autori- zijn gasteren met een schalige zoekactie begon- ^aar 21 toeristen - één Ne- ader, zestien Duitsers en iwitsers - die sinds eind fe- zijn verdwenen in de Sa- Het gaat om vijf afzonder- [roepen die op eigen gele- »id met jeeps en motoren pde woestijn trokken. Er is enkele aanwijzing of de ten zijn ontvoerd of ver- d door smokkelbendes. ec >a dreigt ters veerboot na - De Cubaanse rege- leeft gisteravond gedreigd f let geweld een einde te >n aan de kaping van een ioot door bewapende len die naar de VS willen iten. Agenten van de Ame- rï^nse FBI waren op een van de Amerikaanse kust- .t in de buurt om de Cu- i >e autoriteiten zo nodig bij an. De gijzelnemers lieten en drie gijzelaars gaan. teken om meer mensen rr> laten werden genegeerd. 5W JL toont mansonde '^'DwiiK - De Europese ^evaartorganisatie ESA a gisteren in Noordwijk de tfesonde SMART-1 gepre- 'Pfierd. De sonde, die deze 5 «r met de Ariane-5 raket 3mt gelanceerd, moet gege- ib(tover de maan verzamelen. de eerste maansatelliet ïn^ Europees verband is ont- ^ld. Het onderzoekscen- ESTEC onderwerpt de ^T momenteel aan de laat- 9toeven. De satelliet weegt ^ilo en kost 100 miljoen eu- irine-archief >uw-Guinea 5^aac - De Koninldijke Ma- jnaakt de archieven van de ne Inlichtingendienst (Ma- ®)ver de kwestie Nieuw-Gui- Hipenbaar. De meeste docu- ^en zijn vanaf donderdag stjzien bij het Nationaal Ar- n fi'in Den Haag. Het is voor >2 erst dat een militaire in- aningendienst de archieven endeels) prijsgeeft. De ma- jrèewaakte Nieuw-Guinea ■■mei 1963, het moment {fop deze laatst overgeble- ^ederlandse kolonie in de ïpel ook, onder intematio- "druk, aan het nieuw ont- 3 ft Indonesië werd overge ven- vrijdag 4 APRIL 2003 «desproces 'dan schiet op ^iaag - Onderhandelaars rjfle Sudanese regering en igenwoordigers van de zui- Ice bevrijdingsbeweging aVl, zijn het gisteren tijdens -'Conferentie in Noordwijk r j geworden over een eerste I vet tot wederopbouw van and. De overeenstemming iNt nog verder worden uitge- jzSt in Nairobi. Sudan is al E Cs zijn onafhankelijkheid in -51 in een burgeroorlog ge steld, met uitzondering van -Sfceriode tussen 1972 en -5|. Sinds 1993 worden er vre- 9)esprekingen gevoerd, die '6cer uiterst moeizaam verlo- Hongerstakende witte illegalen vastbesloten Barcelona - Een Nederlandse man en een vrouw zijn om het leven gekomen toen hun vliegtuigje gistermiddag neerstortte in de buurt van Pamplona in het noordwesten van Spanje. Ooggetuigen zeggen dat de Cessna 210 in de lucht ontplofte. Het paar was onderweg van Amsterdam naar Malaga. Het is nog onduidelijk wat de oorzaak was van het ongeluk. In Noord-Spanje waren gisteren de hele dag sterke rukwinden van meer dan honderd kilometer per uur. Volgens de poli tie was het verongelukte toestel eigendom van de Belgische of Neder landse vliegmaatschappij Bilahn-bv. De slachtoffers hadden het toe stel gehuurd. Om half twee was het laatste contact met de verkeers toren. Zes minuten later kwam het toestel neer in een weiland. Op de foto onderzoeken brandweerlieden het wrak. Foto: EPA/Villar Lopez door Thea van Beek Amsterdam - „Of we gaan dood óf we krijgen een verblijfsver gunning. Voor ons is er geen an dere keuze", zegt een van de hongerstakende 'witte illegalen' in Amsterdam. Met achttien mannen verblijven ze in een zaaltje van het Komitee Marok kaanse Arbeiders Nederland (KMAN). In de beperkte ruimte hangt een doordringende muffe lucht. Ventilatie is nauwelijks aanwe zig en de ramen zitten potdicht. De meeste mannen liggen luste loos op matrassen, ingepakt in dikke kleding en soms met mut sen op. Anderen volgen op de televisie de oorlogshandelingen in Irak. De mannen uit Marokko en Egypte verblijven hier inmid dels twee weken. Ze houden er rekening mee dat hun honger actie nog lang kan duren. Precies op de dag dat de oorlog in Irak uitbrak begonnen hier dertig zogeheten witte illegalen hun hongerstaking. Al een paar dagen later moesten twaalf van hen wegens hun slechte licha melijke conditie op doktersad vies hun actie staken. „Een paar dagen geleden is een man al flauw gevallen. Hij is met een ambulance naar het ziekenhuis overgebracht. Veel van onze mensen zijn depressief. Het is allemaal zo uitzichtloos en moeilijk voor ons, maar we wil len onze rechten op een verblijf in Nederland", vertelt honger staker Binali. Zelf is hij al sinds 1986 in Neder land. Zonder verblijfsvergun ning wist de uit Marokko af komstige Binali te overleven door voor uitzendbureaus te werken. In 1999 had hij zijn hoop gericht op legalisering in het kader van de 'witte-illega- lenregeling', die toen eveneens via hongerstakingen werd afge dwongen. Van de 7500 illegalen die een beroep deden op de re geling werden er vijfduizend als nog afgewezen, waaronder Bi nali. „Ik woonde in de Bijlmer toen daar in 1992 in de flat tegenover mijn huis dat vliegtuig neer stortte", vertelt Binali. „Met een aantal bewoners zijn we daar heen gerend om te kijken of we hulp konden bieden. Sindsdien kamp ik nog steeds met psychi sche problemen. Ik ben er zelfs mijn huis door kwijtgeraakt en liep als gekke dakloze rond in de Bijlmer." Dahim Mahmad heeft, sinds hij in 1990 vanuit Marokko in Ne derland arriveerde, nog tot vori ge maand gewerkt. Bijna vijfjaar werkte hij illegaal bij een moto- renfabriek in Brabant en later voor uitzendbureaus in Den Haag. Ook hij deed een beroep op de witte-illegalenregeling. „Maar omdat ik niet op tijd mijn Marokkaanse paspoort had ver lengd, kreeg ik een negatieve be slissing. Alle deuren blijven voor mij gesloten." Aan belangstelling voor de hon gerstakers is geen gebrek. Regel matig komen er sympathisanten den haag/gpd - Nederlandse zie kenhuizen zijn niet klaar voor een massale uitbraak van de long ziekte SARS. Volgens de Inspectie voor de Volksgezondheid is er on voldoende beademingsappara tuur om een fors aantal patiën ten te behandelen. Wel zijn er genoeg medicijnen en plaatsen voor ongeveer tweeduizend pa tiënten. Tot nu toe is er overigens nog geen Nederlander met SARS besmet. De angst voor de besmettelijke ziekte neemt toe. Ziekenhuizen en reisbureaus worden over stelpt met vragen en de Hoge school Zeeland en de Hanzeho geschool Groningen hebben voorzorgsmaatregelen genomen omdat enkele honderden stu denten uit Zuid-Oost Azië daar lessen volgen. De reis van een aantal studenten uit Shanghai naar Vlissingen is voorlopig uit gesteld en zes Chinese studen ten die maandag in Vlissingen arriveerden, zitten inmiddels voor tien dagen in quarantaine. De Tweede Kamer was gisteren na een overleg met de Inspectie voor de Volksgezondheid alles- Gorbatsjov op bres Arjan Erkel moskou/anp - Voormalig Sov jetleider Michail Gorbatsjov is bereid zich te bemoeien met de speurtocht naar de ontvoerde Artsen zonder Grenzen-mede- werker Arjan Erkel. AzG heeft via de informele route dit verzoek bij Gorbatsjov per soonlijk neergelegd. „We heb ben hem gevraagd de verdwij ning van Arjan onder de aan dacht te brengen bij de Russi sche autoriteiten, gezien zijn contacten binnen het Kremlin. Zoals we al veel mensen achter de schermen hebben bena derd", zei AzG-woordvoerder B. Herberigs gisteren. Het fonds dat de naam yan Gor batsjov draagt, gaat mogelijk helpen bij de zoektocht naar Er kel die vorig jaar augustus in Dagestan werd ontvoerd. Dat heeft Vladimir Polikov van de het Gorbatjsov Fonds in Mos kou gisteren laten weten. .Art sen zonder Grenzen heeft daar toe een verzoek bij ons inge diend", aldus Polikov. „We ver zamelen en bestuderen nu zo veel mogelijk materiaal over de ze ontvoeringszaak." AzG-woordvoerder Herberigs weet niets van een onderzoek af. Waarschijnlijk is dit verzoek af komstig van Gorbatsjov zelf. Een concreet actieplan is er nog niet, zegt Polikov. Hij heeft inmiddels met ver scheidene onderzoekers contact gezocht. behalve gerustgesteld. De Ka mer vindt dat er veel meer maatregelen nodig zijn om de epidemie te bestrijden en - voor het geval SARS in Nederland toeslaat - patiënten goed op te vangen. PvdA-Kamerlid Khadija Arib heeft het gevoel 'dat we SARS niet ernstig genoeg nemen en dat de cijfers over de uitbraak slechts het topje van de ijsberg vormen'. WD-collega Anouch- ka van Miltenburg vraagt zich af of alle reizigers uit de grootste besmettingshaarden China, Hong Kong, Singapore, Canada en Vietnam voortaan lichamelijk moeten worden onderzocht. Volgens de Inspectie is dat 'om logistieke redenen' niet aan te raden en ook niet effectief om dat reizigers dan op Schiphol een enorme vertraging zouden oplopen. Miltenburg suggereert dat dan op enig moment wel licht een aantal vliegtuigen niet meer in Nederland zou mogen landen. Volgende week praat de Kamer met staatssecretaris Cle- mence Ross van volksgezond heid hierover. Over de gehele wereld zijn nu ruim 2300 mensen besmet, van wie er ongeveer tachtig zijn overleden. Volgens de Duitse vi- roloog Wolfgang Preiser van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de epidemie in het Chinese Guangdong mogelijk over zijn hoogtepunt heen om dat het aantal patiënten is ge daald. Maar dat betekent vol gens hem niet dat elders in de wereld dat hoogtepunt ook maar enigszins in de buurt is. Zo vreest Japan dat veertien mensen besmet zijn geraakt en moeten in Indonesië alle reizi gers die het land willen binnen komen zich aan een gezond heidstest onderwerpen. Mensen die dat weigeren riskeren een gevangenisstraf van minimaal zes maanden. Uit de laatste cijfers valt op te maken dat merendeels 40-plus- sers met andere aandoeningen, vooral diabetes of hart- en vaat ziekten, aan de longziekte over lijden. SARS is nog niet aange troffen bij kinderen onder de vijftien jaar. Volgens de Inspec tie is het virus van dieren (mui zen of vogels) overgesprongen naar mensen. Dat is vermoede lijk gebeurd in de Chinese pro vincie Guangdong, waar men sen en dieren zeer dicht bij el kaar leven. Schoonmakers Schiphol ongerust Ook de honderden schoonmakers van vliegtuigen op de lucht haven Schiphol maken zich ernstig zorgen over het gevaar op besmetting. De vakbond CNV Bedrijvenbond heeft al diverse bezorgde leden aan de telefoon gehad, aldus een woordvoerder gisteren. De schoonmakers zijn bezorgd over hun gezondheid als zij vliegtuigen moeten schoonmaken waarin mogelijk SARS- passagiers hebben gezeten. „Kennelijk geven de bedrijven te weinig actieve voorlichting; anders zou het personeel ons niet bellen", aldus een woordvoerder van CNV Bedrijvenbond. door onze correspondent Harm Harkema londen - Het aantal gevallen van kanker dreigt de komen de twintig jaar wereldwijd met vijftig procent te stijgen tot zo'n 15 miljoen nieuwe gevallen in 2020. Dit stelt de Wereldgezondheidsorgani satie (WHO) in een gisteren in Londen gepresenteerd rapport, de meest uitgebrei de inventarisatie van de ziekte tot nog toe. Een deel van de verwachte toename heeft overigens een op zich positieve oorzaak: omdat de gemiddelde leef tijd van de mensen stijgt, neemt ook de kans op kan ker toe. Maar ook het toene mend aantal rokers in ont wikkelingslanden en een on gezonde leefwijze spelen een belangrijke rol, aldus de WHO. Zo waren tabak en een slecht dieet in 2000 ver antwoordelijk voor 2,7 mil joen dodelijke slachtoffers van kanker, dat is 43 procent van alle kankerdoden. Door wereldwijd actie te on dernemen tegen roken en vóór een gezonde leefwijze, en door meer aandacht te besteden aan preventieve controle op met name baar moederhals- en borstkanker, kan het aantal gevallen met een derde worden terugge drongen, meent de WHO. Stoppen met roken is nog al tijd de beste manier om de kans op kanker drastisch te verlagen. Roken is niet alleen verantwoordelijk voor onge veer 90 procent van alle longkankergevallen, maar vergroot ook de kans op der tien andere kankersoorten. Het eten van een pond fruit en groente per dag vermin dert de kans op kanker in een van de stofwisselingsor ganen met een kwart. Wereldwijd is longkanker de meest voorkomende kan kersoort, met 1,2 miljoen nieuwe gevallen per jaar en een zeer hoog overlij- denspercentage. Op de tweede plaats staat borst kanker (1 miljoen), daarna volgen darmkanker (940.000) en maagkanker (870.000). Door vroegtijdige screening en betere behandelmetho den daalt in het Westen het aantal slachtoffers van borst kanker. Maagkanker is in rij ke landen enorm gedaald sinds de komst van de koel en vrieskast. Vlees en vis worden nu niet meer gezou ten. Overmatig zoutgebruik is een belangrijke oorzaak van maagkanker. door Twan van den Brand den bosch - In de schaduw van de oorlog in Irak heeft de Cu baanse leider Fidel Castro een razzia gehouden onder dissi denten. Al bijna twee weken worden 78 tegenstanders van het regime in verschillende cel lencomplexen vastgehouden. Ze hebben, aldus de beschuldiging, met de hoogste Amerikaanse di plomaat op het eiland samenge spannen tegen de staat. Onder de arrestanten zijn Hec tor Palacios, leider van het onaf hankelijke Social Studies Center, Osvaldo Alfonso Valdés van de Liberale Partij, de econome Marta Beatriz Roque en dichter- joumalist Raul Rivero. Volgens een organisatie voor mensen rechten in Havana zullen tegen zeker tien dissidenten levens lange gevangenisstraffen wor den geëist, tegen anderen meer dan vijftien jaar. De processen zijn gisteren begonnen. Bij de operatie, die daags voor de Amerikaanse aanval op Irak begon, heeft Castro zich wijse lijk niet vergrepen aan de be kendste dissident van dit mo ment, Oswaldo Paya. Die kreeg eerder dit jaar van de Europese Unie nog de Sacharov-prijs en maakte daarna onder luid inter nationaal applaus een tocht langs diverse landen, waaronder de VS. De lof gold ook zijn Va- rela-project, een volksinitiatief dat ijvert voor een referendum Een van de arrestanten, de journalist Oscar Espinosa Chepa (op de achterbank met snor) arriveert bij de rechtbank in Havana. Op de fo to rechts kijkt de echtgenote (midden) van de dissident Osvaldo Alf onso Valdés toe hoe haar man naar binnen wordt geleid. Foto's: EPA/AP over burgerrechten. Enkele an dere betrokkenen zijn wel opge pakt. „De Cubaanse autoriteiten ma ken gebruik van de oorlog in Irak. Ze slaan toe terwijl de we reld naar elders kijkt. De men senrechten in Cuba kunnen daarom als een van de eerste za ken van 'collateral damage' (bij komende schade - red.) in de Golfoorlog worden be schouwd", zegt Robert Ménard, secretaris-generaal van het in Parijs residerende Verslaggevers Zonder Grenzen. De organisatie reageerde woedend op de arres tatie van verschillende journalis ten, onder wie Raul Rivero, op richter van het onafhankelijke persbureau Cuba Press. Ook vanuit andere hoeken waai de de boosheid richting Havana. De VS gebruikte gewoontege trouw straffe woorden, de EU tekende protest aan. En het mi nisterie van economische zaken in Den Haag, dat zich opmaakte voor een handelsmissie naar Cuba, trok het initiatief schielijk in. „Gezien de omstandigheden vonden we het niet gepast verte genwoordigers van ministeries mee te laten reizen", zegt een woordvoerster. De razzia komt na jaren van be trekkelijke rust, maar niet onver wacht. Met het aantreden van een nieuwe diplomatieke verte genwoordiger in Havana is het Amerikaanse optreden drastisch geactiveerd. James Cason, sinds een half jaar in functie, nodigde dissidenten uit en verschafte ze faciliteiten, onder meer toegang tot internet. Cason schuwde ook ferme kritiek op Castro niet. De Cubaanse regering voelde zich uitgedaagd door de langja rige vijand en beschuldigde de VS van 'agressieve politiek' en 'provocaties'. In een verklaring in de door haar gedicteerde krant Granma meldde ze de ar restatie van 'een paar dozijn personen, die direct betrokken zijn bij de samenzweringsactivi teiten, aangevoerd door James Cason'. Zo keert diens weinig diploma tieke hulp zich tegen de overi gens gretig inhakende dissiden tenbeweging op Cuba. Heel voorspelbaar, meent Manuel Cuesta, voorman van de sociaal democratische partij. Want de openbare samenwerking bele digt de regering en geeft haar een excuus om de oppositie van collaboratie te beschuldigen. langs. Dit keer zijn enkele PvdA- gemeenteraadsleden op bezoek. „Om ons medeleven te laten blijken, maar we kunnen helaas weinig voor deze mensen doen." De hongerstakers heb ben hun hoop gericht op demis sionair minister Nawijn (vreem delingenzaken). Die heeft plan nen verblijfsvergunningen te verlenen aan uitgeprocedeerde asielzoekers die minstens vijf jaar in Nederland verblijven. En misschien kan hun status nog onderwerp zijn bij de coalitiebe sprekingen tussen CDA en PvdA. Maar de hongerstakers hebben in Nederland nooit asiel ge vraagd. „Realistisch gezien ma ken ze geen schijn van kans zegt Enk Krebbers van het lan delijk comité 'Geen mens is ille gaal'. „Maar de geschiedenis leert dat om de zoveel jaar een nieuwe ronde legaliseringen plaatsvindt. Een groot deel viel in 1999 buiten de boot omdat ze gebruik maakten van valse pa pieren, vaak aangeleverd door hun werkgever. Veel mensen van die groep witte illegalen zijn inmiddels vertrokken. Ik schat dat 1500 tot 2000 mensen hier zijn gebleven. De groep wordt dus steeds kleiner. Sommigen zijn al 25 jaar in Nederland, hebben zich hier kapot gewerkt, maar kunnen dat niet bewij zen." „We gaan door, want we heb ben niets meer te verliezen", zegt Binali. heerlen/gpd - Duitsland heeft gisteren meer dan vijfhonderd politieagenten ingezet op zoek naar de 9-jarige Sonja Spree- berg, het meisje dat afgelopen zondag met haar broertje ver dween uit Eschweiler bij Aken. Het jongetje werd maandag ge wurgd gevonden op een par keerplaats in de Eiffel. De zoektocht concentreerde zich gisteren rond vier plaatsen die op warmtefoto's opvielen. Deze foto's werden gemaakt door Tomado-verkenningsvlieg- tuigjes van de Duitse lucht macht. Ook de politie in Zuid- Limburg is bij de zoektocht be trokken. Tom en Sonja Spreeberg ver dwenen toen ze speelden op een braakliggend mijnterrein vlakbij hun ouderlijk huis. Na dat de ouders alarm hadden ge slagen, zocht de Duitse politie met 150 mensen, twee helikop ters en speurhonden naar de kinderen. Zondagmorgen vond een voorbijganger het levenloze lichaam van Tom op een par keerplaats tussen Stolberg en Mulartshütte in de Eifel, op twintig kilometer van hun woonplaats Eschweiler. Volgens de politie wijst alles erop dat de jongen met blote handen is ge- wurgd.De politie verspreidt de komende dagen folders met fo to's van de kmderen, in de hoop op bruikbare tips. Tot nu toe zijn er 131 tips binnengekomen. londen-pyongyang/anp-rtr - De crisis rond het Noord-Kore- aanse nucleaire programma kan 'in potentie' uitmonden in een gewapend treffen. Daarvoor waarschuwde de speciale VN- gezant voor Noord-Korea giste ren in Londen. Volgens de di plomaat Maurice Strong is een oorlog 'onnodig, maar nog altijd mogelijk'. De uitspraak van Strong kwam op de dag dat de Noord-Kore- aanse leider Kim Jong-il voor het eerst in vijftig dagen weer in het publiek versdieen. De 'Ge liefde Leider' bezocht een mili tair opleidingscentrum. Kim was kortgeleden niet aanwezig bij de jaarlijkse bijeenkomst van het parlement. De reden voor de langdurige absentie is niet be kend. De crisis rond Noord-Ko rea komt woensdag weer aan de orde als de VN-Veiligheidsraad zich voor het eerst over de kwestie buigt. Rusland en China hadden de vergadering steeds tegengehouden, tot onvrede van de VS. Het Internationaal Atoomener gie Agentschap IAEA had de raad al in februari gevraagd een oordeel te vellen over Noord- Korea, nu dat land onder meer uit het verdrag is gestapt dat de verspreiding van kernwapens verbiedt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5