Bedrijfsarts
zwijgt over
vakziekten
ECONOMIE
IAS
Consument eet minder vis door hoge prijs
Koper aandelenlease makkelijk in de luren te leggen
KLM-ers niet bang voor baanverlies
Stroom rode kaarten
voor Corus-topman
Auto kopen in warenhuis
Ahold-top
ontvouwt
strategie
Hippe 'alu-fles'
van Heineken
FNV: Wet massaal overtreden
donderdag 3 april 2003
(advertentie)
DETACHERING
financieel administratieve
specialisten
PER DIRECT:
i administrateurs controllers
beschikbaar
www.iashaarlem.nl
023 55 333 00
,io: ANP/Koek Suyk
iF-personeel
ijgt gebakje
ihoven - DAF bestond gis-
ijen precies 75 jaar. Daarom
jen de 4500 personeelsleden
3ile fabriek van de truckpro-
tent een speciaal gemaakt
lileumtaartje.
idafone sluit
irvicecentra
iStricht - Vodafone sluit op
li twee klantenservice-afde-
;en in Eindhoven en Almere.
ir de sluiting dreigen 250
lewerkers hun baan kwijt te
jen. Alle medewerkers mo-
mee naar de hoofdvestiging
2^1aastricht maar als ze dat
it willen, krijgen ze een jaar
i Jarisgarantie. Verder gaat
lafone actief naar ander
rk zoeken. Tachtig procent
rkt in deeltijd. Met de ver
ding wil het telecomconcern
ïorganisatie meer centralise-
»ete schending
mkgeheim KBL
KEMburg - Kredietbank
embourg moet vijf ex-cliën-
j ieder een schadeloosstelling
Jen van 25.000 euro. Het
xemburgse Hof van Beroep
deelde gisteren dat het
kgeheim is geschonden,
kele employés die een con-
t hadden met de directie, ga-
i een lijst met duizenden ld-
jtennamen door aan de Belgi-
pe belastingdienst. De vijf
Bgen in 1997 van de fiscus
n naheffing.
Irganon schrapt
banen in Oss
Farmaconcem Organon in
schrapt binnenkort 61 ar-
lidsplaatsen op de afdeling
rial Products. Daar wordt
der andere de NuvaRing ge
bakt. Een kunststof ring die
irmonen afgeeft ter voorko-
ang van zwangerschap. De af-
lling wordt ingekrompen tot
I werknemers omdat de ver-
op in de VS tegenvalt. Boven-
en vindt de introductie in een
otal landen later plaats dan
i gepland. Het is de derde
organisatie in twee maanden.
im 400.000
tes Dot TK plat
Eiste rdam - Hackers hebben
iteren meer dan 400.000 web-
es van de Nederlands-Ameri-
anse internetprovider Dot TK
itgelegd. De provider voor
ebsites werd met miljoenen
kketjes informatie bestookt
t de drie hoofdservers buiten
drijf raakten. Dot TK heeft
!t probleem inmiddels opge-
st en aangifte gedaan bij de
ilitie in Amsterdam en San
ancisco. Dot TK is intermedi-
voor de eilandengroep Tok-
iu in de Stille Oceaan, dat de
imeinnaam .tk hanteert.
uim 600 banen
reg bij Kappa
ndhoven - Papier- en karton-
oducent Kappa Packaging
hrapt in Nederland 200 van
fe 8000 arbeidsplaatsen. In
tel Europa verdwijnen 630
an de 16.500 banen. Vooral de
irtontak heeft het moeilijk.
ezwaren tegen
taatsteun EdF
tussEL - Eurocommissaris
onti is gisteren een onder-
)ek begonnen naar de ongeli-
liteerde staatsgarantie voor de
ranse stroommonopolist Elec-
icité de France. Hoewel de ga-
intie al dateert van vóór de
prichting van de Europese
nie, denkt de Italiaan dat de
leun in strijd is met de interne
iiarkt. EdF kan door deze ga-
antie activiteiten in het buiten-
ind met minder risico's kan
pdernemen.
door Alex Bogers
den haag - Een nieuwe groep
verontwaardigde consumenten
wil geld terug van een verzeke
raar. Na Legio Lease en Spaar
Select is nu Aegon-dochter
Spaarbeleg aan de beurt. Kopers
van Sprintplan (een product van
Spaarbeleg) hebben zich deze
week verenigd omdat zij er nu
pas achter komen dat zij in het
verleden een consumptief kre
diet kochten op basis van aan
delen.
De kopers worden bij de gekel
derde beurskoersen geconfron
teerd met nul procent winst en
zijn hun maandelijkse premie
kwijt. Ze zeggen verkeerd te zijn
voorgelicht door tussenperso
nen, want ze dachten een spaar
rekening te openen met een ge
garandeerde uitkering.
De intermediairs willen zeker
niet de hele schuld op zich ne
men. Het is een combinatie van
slechte voorlichting en heb
zucht bij de consument, oor
deelt Paul Oostdam van de or
ganisatie van assurantiebemid
delaars NBvA. „In iedere bran
che doen zich incidenten voor.
Maar consumenten hebben met
dichtgeknepen ogen de aande-
lenleaseproducten gekocht."
Hij zegt dat mensen elkaar eind
jaren negentig gek maakten met
beleggen. De beurs steeg tien
tallen procenten en iedereen
sprak erover. Op feestjes werd je
voor gek versleten als je je
spaargeld niet omzette in een
aandelenportefeuille. De verze
keraars doken volgens Oostdam
op die trend met beleggingspro
ducten waarbij het leek dat ie
der risico was uitgebannen.
Ze bedienden zich van termen
als garantiewaarde, verzekerd
kapitaal en sparen, noemden
rentebetalingen 'premie' en ge
bruikten rekenvoorbeelden
waarbij de beurs 10 procent of
meer per jaar steeg. Kortom: al
les leek erop gericht om de klan
ten op het verkeerde been te
zetten.
De tussenpersonen hebben de
wervende teksten en folders na
tuurlijk graag aan de klanten
doorgespeeld. Zij verdienden
immers aan ieder verkocht pro
duct. Maar een goede tussen
persoon heeft volgens Oostdam
de klant meer uitleg gegeven en
wel degelijk op de risico's gewe
zen. Maar het is de vraag of de
klant dat altijd heeft begrepen
en vooral of hij het heeft willen
begrijpen.
Hoe dan ook, de toezichthouder
op de financiële markten, AFM,
heeft de regels voor de tussen
personen aangescherpt. In de
eerste plaats moet zij tegen
woordig een vergunning heb
ben en niet zoals in het verleden
alleen een diploma en een in
schrijving bij de SER. Daarnaast
moeten tussenpersonen klanten
die vragen om ingewikkelde
spaarproducten tegenwoordig
screenen. Aan de hand van on
der meer vragen over inkomen
en de wens om risico te lopen
moet hij nagaan wat voor soort
producten hij de klant kan ver
kopen. Volgens Oostdam con
troleert de AFM regelmatig of de
tussenpersonen zich aan de
nieuwe regels houden.
Of de kans op herhaling van de
afgelopen jaren daarmee is uit
gebannen is de vraag. De aan
bieders van spaarproducten op
Leaseverlies stapt naar de rechter
De stichting Leaseverlies en
de Consumentenbond begin
nen een rechtszaak tegen Le
gio Lease, een dochter van
Dexia Bank Nederland. Legio
Lease zou zich hebben schul
dig gemaakt aan ontoelaatba
re verkoopmethoden en mis
leidende reclame, zo staat in
een dagvaarding waarover het
weekblad Elsevier deze week
publiceert. De stichting Lease
verlies vertegenwoordigt on
geveer 65.000 klagers die hon
derden miljoenen euro's ver
loren op beleggingen in pro
ducten als "WinstVerDriedub-
belaar' en 'Legio Feestplan'.
Zij staken in de periode 1995-
basis van aandelen houden zich
momenteel koest. Maar dat
komt volgens Oostdam niet
door de kritiek van de klanten
en consumentenorganisaties
maar puur doordat de beurzen
Amsterdam - Bezoekers van de Bijenkorf in Amsterdam bekijken de nieuwe Citroën Pluriel, een trendy cabriolet die ter plekke kan worden ge
kocht. Het is voor het eerst dat het warenhuis auto's verkoopt. Citroën denkt dat de doelgroep voor deze auto valt te vinden in de Bijenkorf. De
auto is ook in andere vestigingen van het warenhuis te koop. Foto: ANP/Evert Elzinga
door Richard Mooyman
Amstelveen - Het KLM-personeel heeft lauw
gereageerd op de aankondiging dat er twee
tot drieduizend arbeidsplaatsen moeten
verdwijnen. Bij de ondernemingsraad kwa
men slechts enkele telefoontjes binnen, on
danks de alarmerende mededeling dat ge
dwongen ontslagen onvermijdelijk zijn. Zijn
de KLM-ers dan niet bang voor het verlies
van hun baan? „Nee", zeggen voorzitter Joy
Bulters en secretaris Toine Delnoij van de
ondernemingsraad. „Ze denken: dit is de
zoveelste onheilstijding. Het zal allemaal
wel loslopen." Al eerder is sprake geweest
van gedwongen ontslag, maar in de praktijk
bleek dat altijd mee te vallen.
De laconieke reactie heeft volgens de OR
ook te maken met het feit dat iedereen wel
wist dat er maatregelen in aantocht waren.
Nadat de onderneming een winstwaarschu
wing gaf, stapelden de problemen zich op:
de economie draait slecht, de ticketprijzen
staan onder druk, oorlog in Irak en de long
ziekte SARS. Uit vanochtend bekendge
maakte maandcijfers blijkt dat de KLM in
maart drie procent minder passagiers ver
voerde dan dezelfde maand vorig jaar.
Bulters en Delnoij waarschuwen dat deze
bezuinigingsronde waarschijnlijk niet met
een sisser afloopt. Delnoij: „In het verleden
trok het altijd weer aan, maar door de con
stante druk op de tarieven kunnen we er
niet vanuit gaan dat het allemaal wel weer
goed komt." Het tweetal heeft nog geen idee
op welke afdelingen veel mensen moeten
verdwijnen. Maar ze rekenen op forse ingre
pen, want de kosten moeten structureel met
tien procent omlaag. „Dan hebben we het
dus over zeshonderd miljoen euro op jaar
basis", aldus de voorzitter. „Dat is veel
geld."
Eerst zullen de tijdelijke krachten verdwij
nen, maar daarmee zijn de problemen niet
opgelost. Bulters: „Je kunt niet tegen die
mensen zeggen: bedankt en tot ziens. Zij
doen vaak belangrijk werk dat toch moet
worden afgemaakt. Het gaat om medewer
kers die de KLM makkelijk kwijt kan, maar
dat wil niet zeggen dat het ook snel ge
beurt."
Bulters en Delnoij kennen de kritiek van
mensen die alles beter weten dan de be
drijfsleiding. „Maar feit is wel dat de KLM
nog steeds bestaat, een goedgevulde kas
heeft en een aantrekkelijke partner is voor
buitenlandse luchtvaartmaatschappijen'
zo stelt Delnoij. „Ondernemen is nu een
maal risico nemen. De KLM-top heeft de
juiste beslissingen genomen. Bij Swissair is
dat niet gebeurd. Dat bedrijf is failliet ge
gaan."
2002 geleend geld in deze be
leggingen. De rente op die
kredieten was toen nog aftrek
baar. Legio Lease belegde het
geld in aandelen van Neder
landse bedrijven. De dramati
sche val van de Amsterdamse
beurs is er de oorzaak van dat
veel beleggers nu alleen nog
met grote schulden zitten. De
rechtszaak moet de basis wor
den voor schadeclaims. Dexia
heeft eerder 200.000 klanten
een regeling aangeboden om
schulden af te kopen of con
tracten te verlengen. Het be
drijf heeft niet bekend ge
maakt hoeveel mensen daar
op zijn ingegaan.
zo belabberd presteren. Zodra
de beurs weer opkrabbelt ko
men de banken en verzekeraars
weer met aandelenproducten
denkt Oostdam.
zaandam/vervolg van voorpa
gina - Met het afstoten van de
belangen in Zuid-Amerika
maakt de Ahold-top een begin
met het formuleren van een
nieuwe strategie voor de multi
national, de nummer drie van
supermarktgiganten in de we
reld. Het Zaanse concern kocht
zich halverwege de jaren negen
tig op grote schaal in op de
Zuid-Amerikaanse markt. Na
een grote reeks overnames werd
een schuld opgebouwd, die op
minimaal 12 miljard dollar
wordt geschat.
De financiële wereld twijfelt of
het concern zonder drastische
maatregelen in staat is om de
schulden af te betalen. Een
groep banken verstrekte onlangs
een miljardenkrediet en kreeg
daarbij de belangrijkste delen
van de Ahold-groep in onder
pand. De komende twee maan
den verstrijken twee belangrijke
momenten die cruciaal zijn voor
het voortbestaan van Ahold in
z'n huidige vorm.
Toen de crisis bij Ahold los
barstte, werd gespeculeerd dat
ook Aziatische dochterbedrijven
van de hand zouden worden ge
daan. Onduidelijk is of de
Ahold-top dat ook overweegt.
zoeterwoude/anp - Binnenkort
exclusief voor de hippe drinker:
het aluminium flesje van bier
brouwer Heineken. Liefhebbers
kunnen het groene wegwerpar
tikel van 0,33 liter kopen in 150
zeer trendy disco's, clubs en
strandtenten. Vorig jaar was het
biertje al op proef te krijgen in
een strandtent in Bloemendaal.
„Dat sloeg enorm aan", aldus
een woordvoerster. Ze zegt dat
Heineken daarmee binnen de
verpakkingsafspraken blijft die
industrie en overheid met elkaar
maakten.
Heineken brengt het alumini-
umflesje in 2003 in vijftien lan
den op de markt, waaronder de
VS, Italië en Spanje.
utrecht/gpd - Bedrijfsartsen
overtreden massaal de wet door
gevallen van beroepsziekte onder
de pet te houden. Slechts spora
disch worden zaken gemeld bij
het Nederlands Centrum voor Be
roepsziekten. Van de 25.000
werknemers die jaarlijks een be
roepsziekte oplopen worden er
volgens de vakcentrale FNV maar
4000 aangemeld.
„Dat kan niet en dat mag niet",
aldus FNV-vicevoorzitter Kitty
Roozemond op de Nationale
veiligheids-, gezondheids- en
milieudag vandaag in Utrecht.
Arbodiensten zijn wettelijk ver
plicht alle beroepsziekten aan te
melden. Ze hebben de opdracht
om de wet uit te voeren", aldus
Roozemond. Voorbeelden zijn
doofheid veroorzaakt door ma
chinelawaai, schimmelinfecties
of astma als gevolg van het wer
ken met schadelijke stoffen.
De misstanden kunnen volgens
de vakcentrale FNV worden
aangepakt door Arbodiensten
onafhankelijk te maken. Nu
worden arbodiensten betaald
door de werkgever met wie ze
een contract sluiten. Het niet
melden van beroepsziekten zou
kunnen komen uit angst dat het
bedrijf overstapt naar de con
current.
De FNV stelt de afhankelijke po
sitie van arbodiensten volgend
jaar ter discussie bij de evaluatie
van de Arbowet. Roozemond
bepleit arbodiensten strenger te
controleren en het melden van
beroepsziekten op te nemen in
de standaard-voorwaarden van
het ISO-kwaliteitscertificaat.
De FNV constateert ook dat Ar
bodiensten minder doen aan
preventie. „Steeds vaker draait
het om reïntegratie; wachten tot
een werknemer ziek wordt en
dan nadenken over de vraag hoe
hij weer aan het werk kan ko
men." Volgens Roozemond
doen veel arbodiensten niet
meer dan spreekuur houden en
verzuim aanpakken. Met metin
gen door een arbeidshygiënist
kun je veel ziektes voorkomen,
meent Roozemond. Werkgevers
zijn volgens haar medeschuldig,
doordat zij arbodiensten vaak zp
goedkoop mogelijk inhuren nipt
minimale contracten zonder
ruimte voor preventie.
Volgens Roozemond zijn werk
nemers de dupe van slechte ar-
bozorg en is het verwerpelijk dat
steeds vaker het geluid door
klinkt zieke werknemers te kor
ten op hun loon. Directeur Stam
van ArboNed heeft daarvoor on
langs nog gepleit. Arbodiensten
moeten volgens Roozemond
eerst hun eigen werk goed doen
voor werknemers financieel te
straffen.
Bonden willen van Moffat af
door Pieter van Hove
ijmuiden - Alle Corns-medewer
kers en leveranciers die betrok
ken zijn bij het staalbedrijf kun
nen 14 april via een rode kaart
kenbaar maken dat de huidige
topman Moffat moet verdwij
nen. De duizenden kaarten wor
den hem vervolgens overhan
digd tijdens de jaarlijkse aan
deelhoudersvergadering op 29
april.
De Europese bonden die be
trokken zijn bij het bedrijf heb
ben dit besloten tijdens een bij
eenkomst in het Britse Cardiff.
Andere actiemiddelen als werk
onderbrekingen of stakingen
worden niet gehanteerd omdat
die het noodlijdende bedrijf te
veel schade zouden berokkenen.
Alleen al voor de personeel van
de vestiging in IJmuiden en
werknemers van toeleverende
bedrijven worden 25.000 kaar
ten gedrukt.
De vakverenigingen eisen het
vertrek van Moffat omdat ze
vinden dat hij medeverantwoor
delijk is voor de slechte presta
ties van de staalondememing.
De voormalige voorzitter van de
raad van bestuur wordt onder
meer gebrek aan visie verweten.
Ook zou hij volgens de bonden
alleen aan de belangen van dé
aandeelhouders denken. De Brit
is tijdelijk aangesteld als hoogsté
baas van het concern na het op
stappen enkele weken geleden
van topman Pedder. Die moest
weg vanwege de slechte resulta
ten en de mislukte verkoop van
de aluminiumdivisie.
In Cardiff is ook gesproken over
de nieuwe bonusregeling voor
het topmanagement. Het voor
nemen is om die bonus, die kan
oplopen tot 60 procent extra
loon, niet langer louter afhanke
lijk te maken van de resultaten.
Volgens de aanwezige FNV-be-
stuurder Duynhoven is slechts
kort ingegaan op dit onderwerp.
„Het uitgangspunt van het voor
stel is uiteraard verkeerd. Maar
als je naar de praktijk kijkt, blijkt
dat geen van de bestuurders tot
dusverre een bonus heeft gekre
gen. Wij verwachten dat dit ge
zien de huidige malaise ook
voor dit jaar geldt. Wij komen
pas in actie wanneer volgend
jaar blijkt dat de directieleden
over 2003 een uitzonderlijke sa
larisverhoging hebben ontvan
gen."
Brussel vraagt om 'garnalenplan'
den haag/gpd - De Nederlandse
consument heeft het afgelopen
jaar thuis minder vis gegeten dan
in de jaren daarvoor. Met name
de dure mossel zorgde voor een
snel dalend aantal verkochte ki
lo's. Tegelijkertijd werd er wel
meer betaald voor de vis, waar
door de omzet voor thuiscon-
sumptie met 4 procent steeg tot
337 miljoen euro. De sterke groei
vanaf medio jaren negentig is
daarmee voorbij. Vooral jongeren
eten thuis amper vis.
Dat blijkt uit onderzoek van Gfk
Panelservices, gespecialiseerd in
consumententrends, in op
dracht van het Nederlands Vïs-
bureau. De promotor van de
vishandel wilde weten hoeveel
en welke vis thuis gegeten wor
den. Dat segment beslaat zo'n
70 procent van de totale viscon-
sumptie. Ondanks campagnes
en activiteiten die onderstrepen
dat vis gezond is blijft de gemid
delde Nederlander een hardnek
kige vleeseter. Volgens het vis-
bureau staat vis nog steeds niet
vanzelfsprekend op het bood
schappenlijstje en komt er ge
middeld één keer in de drieën-
Consumptie vis, schaal- en schelpdieren
Door de beperkte aanvoer waren de mosselen het afgelopen jaar erg
duur. Foto: ANP/Robert Vos
halve week vis op tafel.
Goed voorbeeld van de stagna
tie is verse zalm. De populaire
vis groeide de afgelopen jaren
met dubbele cijfers, maar bleef
vorig jaar achter met een stijging
van 4 procent. Ook de verkoop
van gerookte zalm groeit nog
amper. Garnalen maken een
deel van het verlies goed met
een stevige omzetplus van 20
procent.
Mosselen blijven, hoewel ze
door minder aanbod een stuk
duurder zijn geworden, in kilo's
de populairste vissoort. Daarna
volgt de visstick, zure haringen
in glas en tonijn uit blik. In geld
uitgedrukt besteedt de Neder
lander het meest aan verse zou
te har ing. Hoewel de groei er uit
is, blijven gerookte en verse
zalm op de plaatsen twee en
drie, gevolgd door de garnalen.
Gebakken vis en vis uit de diep
vries hebben aan populariteit
ingeboet. Verse vis daarentegen
lie.* een plus zien van 6 procent.
Consumptie* x 1 ton
Omzet* x 1 miljoen euro
40.883 4^50 40 761
1995 2000 2001 2002
('exclusief horeca)
Wat aten we het meest in 2002
1
Mosselen (vers)
2
Visstick (diepvries)
3
Haring (in glas)
4
Tonijn (in blik)
5
Koolvis (diepvries)
6
Haring (vers)
7
Zalm (in blik)
8
Kabeljauw (diepvries)
9
Lekkerbek(gebakken)
10
Kibbeling (gebakken)
Bron: Nederlands Visbureau GPD/GN/R.S.
Volgens het visbureau hebben
115.000 huishoudens vorig jaar
voor het eerst verse vis in huis
gehaald. Dat zou er op wijzen
dat steeds meer mensen thuis
vis 'durven' te bereiden. Zo'n 67
procent van de huishoudens
koopt wel eens verse vis.
De supermarkt heeft een enor
me opmars gemaakt als ver
kooppunt van vis. In 1995 waren
zij goed voor 17 procent van de
totale visomzet. Inmiddels loopt
de helft van alle verkochte vis
via de supermarkten. Sinds de
supers voorverpakte zoute ha
ring verkopen, steeg de omzet
met 31 procent in 2001 en 23
procent in 2002.
De visspeciaalzaken verliezen
hier de slag en moeten zich vol
gens het Economisch Instituut
Eurocommissaris Fischler
heeft gamalenvissers en - dis
tributeurs gevraagd met plan
nen te komen om een duurza
me visserij mogelijk maken
die niet marktverstorend
werkt Voorzitter Nooitgedagt
van de Nederlandse Vissers
bond is blij met de opening
die Fischler biedt De vraag is
of en welke afspraken er ge
maakt mogen worden om het
voortbestaan van garnalen-
sector te waarborgen. Immers
mededingingswaakhond NMa
legde in januari 13,8 miljoen
euro boetes op voor ongeoor
loofde prijsafspraken en het
buitensluiten van een hande-
Midden- en Kleinbedrijf dan
ook meer gaan richten op ge
mak. Ze denken daarbij aan be
reide visproducten zoals kant
en-klaar maaltijden met vis en
vissalades. Ook zouden speci
aalzaken gebruik moeten maken
van de groeiende behoefte om
buiten de deur snel wat te eten.
Ze zouden bijvoorbeeld warme
vissnacks moeten aanbieden
om een nieuwe marktpositie te
verwerven.
laar. Afspraken zullen uitslui
tend over maximaal aan te
voeren hoeveelheden garna
len kunnen gaan, veronder
stelt Nooitgedagt. Hoe dit in
het vat moet worden gegoten,
is nog punt van discussie tus
sen het ministerie van LNV en
de producentenorganisaties.
Zij willen samen optrekken
richting Brussel. WD-euro-
parlementariër Vermeer
hoopt dat de voorstellen snel
komen. „We moetdh de vaart
erin houden, anders lukt het
niet de plannen nog dit jaar
doorgevoerd te krijgen en de
crisis tot een einde te bren
gen."
Het Nederlands Visbureau gaat
zich de komende tijd sterk richr
ten op jongeren. Hoewel de
groep tot 35 jaar meer vis ging
eten blijft het sterk achter bij de
50-plussers, die zijn goed voor
tweederde van de visconsump-
tie. In de Randstad blijkt overi
gens meer vis te worden gegeten
dan elders. Volgens Gfk heeft
dat mede te maken met een gro
ter aantal verkooppunten en vis
serstradities.