Vogelpest kost Staat nu NoorweSen laat mullah Krekar vrij
al tientallen miljoenen
BINNEN- BUITENLAND
Levenslang: zitten zonder
uitzicht op een toekomst
Nederlandse man blijkt geen SARS te hebben
[A
Familie Erkel vraagt Rusland om aandacht
iaanslag
Filipijnen
- Een bomaanslag in
üpijnse stad Davao heeft
;en aan zeker zestien men-
iet leven gekost. Veertig
[ren raakten gewond, zo
iden plaatselijke autoritei-
pe aanslag is nog niet op-
I. Een maand geleden ging
mi af op het vliegveld van
Daarbij kwamen 21
;en om het leven. De auto-
in houden het Moro Isla-
:h Bevrijdingsfront daar-
verantwoordelijk. De orga-
fie heeft de aanslag van gis-
veroordeeld.
fier arrestaties
moord Djindjic
iado - De Servische politie
[zes mensen gearresteerd
ferdenking van betrokken-
jbij de moord op premier
üjic. Dat heeft zij gisteren
mdgemaakt. In totaal zitten
ipriijj'n 2000 mensen vast in
and met de moord, vorige
pd. De zes arrestanten zijn
(i van de Zemun-bende, die
i 3htwoordelijk wordt gehou-
jroor het beramen van de
De politie arresteerde
in ook oud-televisiechef
lovic, een vroegere bond-
it van de Joegoslavische
resident Milosevic.
ferenvriend
jkt oplichter
:hen - De voormalige di
van een Duitse organi-
'voor het welzijn van die-
veroordeeld tot twaalf
[evangenisstraf. De recht -
in München bevond hem
:en schuldig aan verduiste-
]van 26 miljoen euro. De
frige Duitser, van 1994 tot
I directeur van de organisa-
10.000 leden), werd in
in een van zijn restaurants
iailand gearresteerd op
jenking van belastingont-
Üng. Uit onderzoek bleek
(lij een spookfirma in Zwit-
Ind had, waar hij geld van
bteurs naar toe sluisde.
ekebeen
campagne
mc ion - Een erg gelukkige
fiezingscampagne is het
r de Paragayuaanse presi-
tskandidaat Julio Cesar
[co nog niet geweest. Werd
irige week per ongeluk
een lijfwacht beschoten,
ren brak de op krukken lo
de kandidaat voor de linkse
A zijn been. De exacte toe-
jht van het ongelukje is niet
lelijk. Een woordvoerder zei
Franco hoopt zijn campag-
nel te hervatten.
iden bij inval in
lestijns kamp
A-stad - Bij een inval van
Israëlische leger in een Pa-
nns vluchtelingenkamp zijn
llopen nacht vier doden en
6r zeven gewonden geval
let leger viel het kamp in
feazastrook binnen met on-
:r 25 tanks en een aantal
lozers. Toen militante Pa-
jnen het vuur openden op
iten werden de Palestijnse
itters vanuit helikopters be
lten. Volgens Israël was de
kl bedoeld om extremisten
te houden en gebouwen te
jen van waaruit het leger
js beschoten wordt.
pgraving live
i internet
Acht - De opgraving van een
Reins schip in Leidsche Rijn
inds gisteren rechtstreeks te
ten op internet. De website
iv.romeinsschip.nl is onder-
1 van Archeos, een archeolo-
iite voor het onderwijs, ge-
akt door de Stichting voor
Nederlandse Archeologie.
I op te graven wrak werd in
|7 aangetroffen.
(element'
hiet tekort
Ir - De Dierenbescherming
!ft gisteren drie ezels en twee
ten in beslag genomen bij de
lopvang in het Drentse Eext.
gens een inspecteur waren
dieren sterk vermagerd. Te-
l de beheerder van het Eze
lent, dat sinds 1996 afge-
ikte ezeltjes aan een goed te-
Is probeert te helpen, is pro-
-verbaal opgemaakt.
CP: Leger moet
iwaking doen
ISDEN - De politievakorgani-
__je ACP wil dat niet de politie
lar het leger ambassades,
isulaten en andere strategi-
le gebouwen voortaan bevei-
De huidige inzet gaat ten
ite van andere politietaken,
|us voorzitter Vogel gisteren.
Ivoorman van de politievak-
nd meent dat de marechaus-
J en het leger de extra beveili-
jgvan gebouwen in verband
de oorlog in Irak taak uit
eend op zich kunnen ne-
n. Volgens het ministerie
p binnenlandse zaken moet
donderdag 3 april 2003
;e
L8
den haag - De uitbraak van klas
sieke vogelpest in Nederland kost
de overheid nu al tussen de 60 en
80 miljoen euro. Dat bedrag is de
staat kwijt aan ruimingen en op
koopregelingen. De werkelijke
kosten zijn nog hoger, maar de
Europese Commissie in Brussel
betaalt de helft van de ruimings-
kosten. Dat heeft minister Veer
man van landbouw gisteren in de
Tweede Kamer gezegd.
Ook de pluimveesector zelf
moet diep in de buidel tasten.
De pluimveehouders zijn vol
gens afspraken verplicht 11,5
miljoen euro bij te dragen aan
de aanpak van de vogelpest. De
sector wordt nog harder getrof
fen, omdat minister Veerman
geen kans ziet om oplegfokhen-
nen in overvolle hokken buiten
de besmette gebieden op te ko
pen. Die hennen worden opge
fokt voor de leg.
Normaal gaan ze naar legbedrij-
ven, die voor de jonge kippen
flink geld neertellen. Ze kunnen
nu alleen naar de slachterij,
maar dat levert amper geld op.
Omdat het nu 'slechts' om eco
nomische schade gaat -de kip
pen kunnen immers wel voor de
slacht worden afgevoerd - en er
dus volgens het ministerie geen
welzijnsprobleem hoeft te ont
staan, komen de opfokkers niet
in aanmerking voor een vergoe-
ding.
De pluimveesector en de Twee
de Kamer staan achter de plan
nen van het ministerie om nog
eens 130 bedrijven in de Gelder
se Vallei preventief te ruimen.
De maatregel is genomen om
dat het aantal besmettingen
blijft toenemen. Het ministerie
heeft de Vallei nu definitief op
gegeven. Gisteren zijn ruimings-
ploegen begonnen met het af
maken van de circa 2 miljoen
resterende dieren.
De Nederlandse Organisatie van
Pluimveehouders (NOP) is ge
schokt, maar steunt de plannen
wel. „We moeten de rest van
Nederland beschermen", zegt
voorzitter Wolleswinkel. De po
litieke partijen zeggen dat 'er
niets anders rest' dan de Vallei
geheel te ruimen. Bij een aantal
dode wilde vogels in het gebied
is het pestvirus ook aangetrof
fen, maar het is nog onduidelijk
of dat dezelfde variant is als het
virus dat de vogelpest bij kippen
veroorzaakt.
De Algemene Inspectie Dienst
(AID) heeft gisteren een speciale
telefoonlijn (0800-2233322) ge
opend, waarop eigenaren van
hobbydieren in de ruimingsge-
bieden hun pluimvee verplicht
moeten opgeven. De AID gaat in
eerste instantie uit van de be
reidwilligheid van de mensen
zelf, omdat het onmogelijk is
om alle huishoudens in de Gel
derse Vallei, de Betuwe en het
land van Maas en Waal af te lo
pen.
Maar ook mensen die 'illegaal
hobbypluimvee' zien lopen,
kunnen dat via het nummer
melden. De AID controleert dan
eerst of de dieren inderdaad niet
zijn aangegeven. „De eigenaar
krijgt een brief als dat niet zo is.
Geeft hij zijn hobbykippen dan
nog niet op, dan ruimen we ze
en volgt er een boete", aldus
een woordvoerder van de AID.
Ook via de website van het mi
nisterie kan pluimvee worden
aangemeld.
door onze correspondent
Windy Kester
Oslo - De omstreden mullah Krekar is gisteren in
Oslo op vrije voeten gesteld. De rechtbank ziet
geen reden om de Iraakse Koerd langer vast te
houden op grond van de 'terrorismeparagraaf in
de wet. De mullah werd twee weken geleden in
zijn woning in Oslo gearresteerd. Noorwegen ver
denkt Krekar onder meer van terroristische activi
teiten.
Die verdenking is mede gebaseerd op uitspraken
die Krekar deed in het televisieprogramma Net
werk. De Noorse rechtbank die in maart besloot
om hem in ieder geval voor vier weken vast te
houden, meende dat Krekar dreigde met terroris
me toen hij op televisie de begrippen 'jihad' en
'zelfmoordaanslagen' gebruikte. Een hogere
rechtbank vindt nu echter dat de uitspraken, in de
context van het gehele interview, niet bedreigend
zijn.
De Noorse televisie heeft alleen de omstreden ge
deelten uit het interview uitgezonden. „De mon
tage die in het Noorse nieuws gebruikt is, geeft de
verkeerde indruk", concludeert de rechtbank nu.
Tegelijkertijd klinkt er de kritiek dat de lagere
rechtbank alleen de geredigeerde versie heeft be
keken alvorens een uitspraak te doen.
Wat nu met de mullah gaat gebeuren is onduide
lijk. Het onderzoek naar Krekars andere mogelijke
wetsovertredingen loopt nog steeds. De Noren
verdenken hem ook van ontvoering en het door
sluizen van geld naar zijn organisatie Ansar al-Is-
lam, die op de terreurlijst van de Verenigde Staten
staat. De VS namen deze week een kamp van Ans
ar al-Islam in, waar volgens Washington chemi
sche wapens werden geproduceerd.
Ook heeft Noorwegen hem zijn vluchtelingensta
tus en paspoort afgepakt, omdat hij na zijn vlucht
uit Irak in 1991 nog enkele keren naar zijn vader
land is teruggekeerd als leider van Ansar al-Islam.
Krekar zou eigenlijk worden uitgezet worden naar
Noord-Irak, maar dit is in verband met de oorlog
in Irak onmogelijk.
Er ligt ook nog een uitleveringsverzoek van Jorda
nië. Dit land beschuldigt de mullah van heroïne
smokkel, maar het bewijs hiervoor werd eerder
door Nederland al te mager bevonden. Krekar
heeft zelf aangegeven dat hij terug wil naar Neder
land als Noorwegen hem niet meer wil hebben.
Hij werd in september tijdens een tussenlanding
op Schiphol aangehouden.
Zijn Nederlandse advocaten wachten nog op een
uitspraak van de rechtbank in Amsterdam over
het beroep tegen de afwijzing van zijn asielaan
vraag op Schiphol. Deze aanvraag werd in januari
tijdens de uitzetting van Krekar naar Noorwegen
binnen vijftien minuten afgewezen.
Als de Amsterdamse rechtbank de beschikking
vernietigt, begint zijn asielprocedure opnieuw. De
IND heeft Krekar echter al laten weten dat hij in
Nederland ook als een bedreiging voor de veilig
heid en voor de internationale relaties gezien
wordt, en dus niet welkom is.
politie zelf aangeven wan-
«r er te weinig mensen zijn.
Cornavirus mogelijk veroorzaker
Kapers Cubaans
veer willen naar
Verenigde Staten
havana/ap - De Cubaanse auto
riteiten proberen via onderhan
delingen een eind te maken aan
de kaping van een veerpont
voor de kust bij Havana. De ka
pers dreigen opvarenden over
boord te gooien als zij niet tot
de VS worden toegelaten.
De Cubaanse veerboot, die de
verbinding tussen de hoofdstad
en twee plaatsen aan de overzij
de van de Baai van Havana on
derhoudt, werd gistermorgen
gekaapt door een groep gewa
pende mannen. Het veer vaart
zo'n 100 kilometer voor de kust
van de Amerikaanse staat Flori
da in internationale wateren.
De Amerikaanse FBI en de kust
wacht houden toezicht. De Cu
baanse regering heeft duidelijk
gemaakt de kaping zelf te willen
beëindigen, op een manier die
de levens van de opvarenden
het minst in gevaar brengt. De
Amerikaanse kustwacht heeft
Cuba assistentie aangeboden.
Het is al de derde keer binnen
een maand dat Cubanen een
kaping plegen om in de VS te
worden toegelaten. Dinsdag nog
kaapte een man met nep-hand-
granaten een Cubaans vliegtuig,
dat hij dwong naar Key West in
Florida te vliegen. Daar gaf hij
zich over.
moskou-den haag - Familieleden van de vorig jaar ontvoerde Artsen
zonder Grenzen-medewerker Arjan Erkel hebben gisteren in Moskou
en in Den Haag bij de Russische autoriteiten gevraagd om zijn vrijla
ting. In Moskou (foto links) riepen Arjans vader Dick en zijn broer de
regering op er alies aan te doen om de vrijlating te bewerkstelligen.
Ze overhandigden bijna 340.000 handtekeningen die Artsen zonder
Grenzen (AzG) heeft verzameld. In Den Haag (foto rechts) overhandig
de zus Roos een twaalf meter lang spandoek aan de plaatsvervangend
ambassadeur. Arjan Erkel werd in augustus vorig jaar ontvoerd in de
Russische deelrepubliek Dagestan. Sindsdien is niets meer van hem
vernomen. Ongeveer zeventig mensen verzamelden zich gisteren in
Moskou voor het Russische parlement. Dick Erkel, Rafael Vilasanjuan
van AzG en Nina Davidovitsj, die begin januari vrijkwam na een ont
voering van 168 dagen, spraken hen daartoe. Daarna stak de groep
het Rode Plein over naar de presidentiële administratie. Daar leverden
Arjans vader en broer en enkele medewerkers van AzG tassen en do
zen met de honderdduizenden handtekeningen af. De sympathisan
ten droegen een T-shirt met het portret van Erkel, en in het Russisch
de tekst 'Bevrijd Arjan'. Ze lieten 233 witte ballonnen op met de tekst
'Arjan moet vrij', omdat hij gisteren 233 dagen wordt vermist. Vader
Erkel zei dat de familie al het vertrouwen heeft op een goede afloop.
„Er is geen teken van leven, maar ook geen teken van dood." Hij sprak
zijn dank uit voor de duizenden steunbetuigingen. Bij de Russische
ambassade in Den Haag waren ruim honderd mensen. Ze lieten even
eens ballonnen op. Op het spandoek dat zus Roos overhandigde, staan
duizenden namen van mensen die de petitie steunen. Ook bood zij
een van de 10.000 kindertekeningen aan die speciaal voor Arjans ver
jaardag in maart zijn gemaakt.
Foto's: AP/Michaïl Metzei en GPD/Phil Nijhuis
door Henk van Gelder
en Paul Bolwerk
niimegen - Tot aan je dood ach
ter de tralies. Het is gekmakend,
deprimerend en leidt soms tot
zelfmoordgedachten. „Voor le
venslang gestraften is het leven
uitzichtloos", zegt advocaat Wim
Anker. „Een leven zonder zin,
zonder een venster op de toe
komst."
De begeleiding van levenslang
gestraften in Nederland is vol
gens Anker matig gesteld. „Het
is een onderontwikkeld terrein."
De bekende Friese strafpleiter
mist een eenduidig en goed
doordacht rijksbeleid voor deze
volgens hem 'groeiende popula
tie onder de gedetineerden'. Het
ministerie van justitie weer
spreekt het gebrek aan kennis
en begeleiding op dit terrein.
Zelf heeft Anker een vijftigtal
veroordeelden met celstraffen
van vijftien jaar en langer onder
zijn'hoede. Onder hen drie
mensen met levenslang. Anker
staat dergelijke cliënten niet al
leen bij in de rechtszaal. Ook na
de veroordelingen begeleidt de
advocaat, die samen met zijn
broer Hans een bloeiende prak
tijk heeft, deze mensen nog ja
renlang.
Vaak is dat tot het einde van
hun gevangenisstraf, zoals Ferdi
E., de ontvoerder en moorde
naar van Gerrit-Jan Heijn, die na
dertien jaar en drie maanden
gevangenis vorig jaar weer vrij
kwam. In voorkomende geval
len reikt de begeleiding van de
gebroeders Anker tot aan het
graf. In het geval van de
Utrechtse seriemoordenaar
Hans van Z. regelde Anker bij
voorbeeld de uitvaart van zijn
cliënt.
Mocht Volkert van der G. voor
het plegen van de moord op
Pim Fortuyn van de Amster
damse rechtbank levenslang
krijgen, dan wacht hem een ui
terst eenzaam bestaan. Anker:
„Ik bezocht eens op één dag zes
Advocaat Wim Anker. Foto: GPD
mensen zonder horizon: drie le
venslang gestraften en drie lang
gestraften met tbs. Na afloop
vroeg mijn chauffeur aan mij:
Wat is er met jou gebeurd?' Ik
zag er totaal uitgewoond uit.
Ontmoetingen met deze men
sen zijn zó vermoeiend. Er is
geen ruimte voor een kwinkslag,
een mop of blijdschap. Elk ge
sprek staat in het teken van de
leegte van het bestaan, de som
berte en het pijnlijke verleden.
Voor de toekomst is geen
plaats."
Levenslange gevangenisstraf
wordt steeds vaker opgelegd. De
afgelopen vijf jaar kregen zeven
tien verdachten deze zwaarste
sanctie die ons land kent opge
legd, van wie vijf vorig jaar. Tus
sen 1960 en 1997 betrof het zes
mensen. Gedurende de eerste
drie maanden van 2003 zijn
twee mensen, Louis H. en Lucy
de B. (als enige vrouw), wegens
levensdelicten tot levenslang
veroordeeld. Elf mensen zitten
op dit moment in Nederland
een onherroepelijk levenslange
gevangenisstraf uit. Tien tot le
venslang veroordeelden wach
ten nog op behandeling van
hun hoger beroep.
Er zijn nog steeds veel mensen
die denken dat levenslange ge
vangenisstraf in de praktijk
'slechts' neerkomt op twintig tot
vijfentwintig jaar, maar dat is
een fabel. Levenslang is letterlijk
levenslang, tenzij je - na een
verzoek daartoe - gratie krijgt.
Slechts twee maal na de Tweede
Wereldoorlog werd gratie aan
een levenslang gestrafte ver
leend: in de jaren negentig aan
Hans van Z. en in de jaren vijftig
aan dokter O., een arts die zijn
vrouw en een medegevangene
vergifigde.
Puur juridisch gezien is, aldus
Anker, levenslang een 'bijna-
doodverklaring' (poena proxima
morti). Geen doodstraf, maar
een levenseinde in de gevange
nis. „Omringd door mensen die
streepjes op de celdeur zetten
en zo de dagen naar hun vrij
heid aftellen. Dat is voor levens
lang gestraften een gekmaken
de, deprimerende en soms suï
cidaal makende gedachte", al
dus Anker. De dag doorkomen
is veelal een groot probleem.
„Opstaan heeft ook eigenlijk
geen zin." Meestal zie je ook dat
het aantal bezoekers in dergelij
ke gevallen steeds kleiner wordt,
totdat soms zelfs de laatste be
zoeker afhaakt. Anker: „Een cli
ënt van mij is dolblij dat hij af en
toe een hondje op bezoek krijgt.
Ook naar mijn komst kijkt hij
nijmegen-genève/anp-dpa - De
vermeende SARS-patiënt in het
Academisch Ziekenhuis Nijme
gen (AZN) is gisteravond naar
huis gestuurd. De man bleek
een gewone en behandelbare
luchtweginfectie te hebben. De
patiënt lag vanaf maandag in
een geïsoleerde kamer in het
ziekenhuis. Dat heeft een
woordvoerder van het AZN van
daag gezegd.
De man is tot nu toe de enige
patiënt die in een Nederlands
ziekenhuis heeft gelegen op
grond van een mogelijke be
smetting met de dodelijke long
ziekte. De patiënt meldde zich
bij het AZN met griepachtige
klachten. Omdat hij recent ook
in het Verre Oosten was, beslo
ten de artsen om hem op te ne
men en te isoleren.
Het aantal bekende gevallen van
de besmettelijke longontsteking
is gisteren sterk gestegen. Dat
komt vooral doordat China een
veel hoger aantal zieken heeft
onthuld dan tot nu toe bekend
was. Wereldwijd heeft de We
reldgezondheidsorganisatie
(WHO) in Genève tot woensdag
avond 2223 gevallen en 78 do
den geregistreerd.
Buiten Hong Kong en
Guangdong is het virus in China
in nog vier provincies aangetrof
fen. Volgens gegevens van de
Geen hosties meer in
kerken Hong Kong
Priesters in Hong Kong mo
gen wegens het gevaar van
besmetting met SARS geen
hosties meer op de tong van
de gelovigen leggen. Wijn
mag er tijdens de mis ook
niet meer worden geschon
ken. Priesters en kerkgangers
moeten voortaan tijdens de
mis en bij het biechten een
mondkapje voor. De rooms-
katholieke kerk heeft de
maatregelen genomen, nadat
in Hong Kong ai zeker zes
tien mensen aan de longziek
te zijn overleden.
WHO zijn in het land 1190 pa
tiënten en 46 sterfgevallen be
vestigd. Inmiddels heeft de rege
ring in Peking de WHO toestem
ming gegeven een team van
deskundigen naar Guangdong
te sturen. De organisatie ver
moedt dat daar de oorsprong
ligt van de epidemie, omdat in
Guangdong al in november
2002 de eerste gevallen van
SARS zijn geconstateerd.
Wegens de levensgevaarlijke
ziekte heeft de WHO voor het
eerst in haar geschiedenis een
reiswaarschuwing uitgegeven
voor een regio waar geen oorlog
is. De organisatie raadt het rei
zen naar de Zuid-Chinese pro
vincie en het aangrenzende
Hong Kong af. Daar zijn de
meeste gevallen van SARS ge
constateerd. De waarschuwing
geldt niet voor andere bestem
mingen in Azië, zoals Peking,
Hanoi en Bangkok. De WHO
gaat ervan uit dat de ziekte in
Vietnam onder controle is. Ook
in Singapore en Canada zou
men erin geslaagd zijn nieuwe
besmettingen te voorkomen.
Toch heeft de SARS-golf'wereld
wijd zijn hoogtepunt nog niet
bereikt, meent de VN-organisa-
tie. Het zou kunnen dat het vi
rus zich niet alleen via direct
contact van mens tot mens ver
spreidt. „Het heeft iets met de
omgeving te maken, maar we
weten niet wat", zei WHO-
woordvoerder Heymann. Zo
zou verspreiding via waterlei
dingen of riolen, maar ook via
de lucht mogelijk zijn, mits het
gaat om kleine afstanden. Dat
valt volgens Heymann af te lei
den uit de besmetting van een
hele fiat in Hong Kong.
In Europa is tot nu toe niet aan
getoond dat mensen aan SARS
zijn overleden. Een patiënt in
het Duitse Hemer is volgens zijn
artsen 'klinisch gezond', al moet
hij misschien nog weken geïso
leerd blijven. Het ziekteverloop
van de 72-jarige man heeft aan
getoond dat een SARS-patiënt
de ziekte goed te boven kan ko
men met een bij infectiever
schijnselen gebruikelijke behan
deling. Dat zei de longarts
Hans-Nikol Macha, het hoofd
van de afdeling longziekten van
het ziekenhuis.
nPE3Hfl£HT nVTHH
nmncn QrMTE
OCBOBOflHTb flPbüHft.
GRAPHIC NEWS/GPD/ANP Bron: WHO.AFP
nPt3HflÉHT nïlWH,
nOMOrMTE
OCBOBOnWTb APbBHfi!
een millimeter
SLACHTOFFERS
Chinese provincie Guandong
mogelijke bron van besmetting
Een coronavirus - waarschijnlijk van een type dat nog
nooit bij mensen isaangetroffen - is wellicht schuldig aan
de uitbraak van het Severe Acute Respiratory Syndrome
(SARS). Vijftien procent van de gevallen van'gewone'
verkoudheid wordt veroorzaakt door een Coronavirus.
D doden
S3 verdachte
gevallen
Membraan van
glycoproteïne
Peplomeren:
Lijken onder microscoop
op de corona van de zon,
vandaar naam virus
Gen: Ribonucleïnezuur
(RNA) bevat genetische
code van virus
Symptomen van SARS: Hoge koorts
(meer dan 38 graden C),
gecombineerd met
droge hoest, ademnood of
ademhalingsmoelijkheden.
In 10 tot 20 procent van de gevallen
moeten patiënten zuurstof toegediend
krijgen. SARS heeft volgens de
Wereld Gezondheids Organisatie (WHO)
een sterftegraad van 4 procent.
