Leidse regio is een ongeslepen diamant'
Klein werk met grote invloed
LEIDEN REGIO
'olitiek is niet gelijk hebben, maar gelijk krijgen
R3
Gedeputeerde Marnix Norder trots op nieuwe streekplan
Zestig jaar getrouwd
Protest tegen werkhotel afgewezen
•LEIDEN
wïïk
dinsdag 1 april 2oo3
jor Robbert Minkhorst
jjt was zijn laatste kunststukje voor de verkie-
jjgen van provinciale staten. PvdA-lijsttrekker
j gedeputeerde Marnix Norder loodste het
•uwe streekplan voor deze regio door de sta-
L Norder is trots. Leiden en ommelanden en
Duin- en Bollenstreek krijgen eindelijk de
Imte en de vrijheid zich te ontplooien, vindt
jf Tegelijk worden waardevolle gebieden juist
{ra beschermd. „De Leidse regio is een onge-
jpen diamant."
eer dan ooit gingen provincieambtenaren de
jelopen twee jaar de boer op om met ge-
tenten en belangenorganisaties te praten
er hun wensenlijstjes. Om er samen uit te
men, samen een visie op de inrichting van
1 gebied te kunnen bedenken. Deze 'interac-
sve werkwijze' heeft een uniek streekplan op-
jeverd, vindt Norder. „Dit streekplan is geen
Meisom van belangen van gemeenten en
Htijtjes, maar een gezamenlijke visie op hoe
met dit gebied verder moet."
vee jaar van start tot finish blijkt dus moge-
Het is wel een snelheidsrecord, en met
laagterecord aan bezwaren." Dat laatste is
s de gedeputeerde juist te danken aan
vele malen dat met de regio's en andere be-
jebbenden is overlegd en onderhandeld,
nieuwe streekplan is daardoor niet zozeer
poukaze van de provincie, maar een sa-
yjenspel van het bestuur van Zuid-Holland, de
Bbeenten en organisaties,
^jas Leiden-Katwijk speelt een cruciale rol in
itwikkeling van het gebied. Vrijwel alle
lelijking concentreert zich op die as:
n aan de randen van het vliegkamp,
ont in Oegstgeest, de twee verkeerskno-
ten westen en oosten van Leiden. Mede
loor blijven waardevolle bollengronden,
m en veenweidegebieden gespaard.
Ier wil dat de dynamiek terugkeert in het
;d. „Er is weinig economische ontwikke-
Igin Nederland en in de Randstad. Die er al
moet je als een magneet naar de Zuidvleu-
van de Randstad en dus ook naar de Leidse
trekken. Het gaat erom onze kinderen
woning en een baan te kunnen geven. We
;ten het spook van werkloosheid wegjagen,
juist die compactheid en die concentratie
die as zorgen voor meer dynamiek."
at we met elkaar die visie hebben, is nieuw,
jaar geleden was zoiets ondenkbaar. Kat-
kkeek naar Katwijk, Leiden naar Leiden en
jstgeest naar Oegstgeest. Zo'n knoop van
Overzicht van het gebied tussen Leiden en Katwijk. Rechtsboven de stad Leiden, linksboven Katwijk. Daartussenin ligt Valkenburg. Op de voor
grond het duingebied Groot Berkheide. Een deel van het groene gebied rondom het marinevliegkamp komt de komende jaren in aanmerking voor
woningbouw. Foto: Frans Roomer
^or Robbert Minkhorst
- Politiek draait om gelijk
jgen, niet om gelijk hebben,
an het eind van de avond is
uitkomst niet wat logisch is,
lar wat van tevoren is afge-
oken", zegt het raadslid Füip
n As (ChristenUnie) in de
idse raadzaal. „En als je daar
!t tegen kan, word je cy-
ch."
n As is een van de vier spre-
s op de bijeenkomst die De
dse Hoed over politiek houdt
het stadhuis. De andere gas-
zijn D66-Kamerlid Thom de
aaf, CDA-raadslid Linda Lie-
se en voormalig PvdA-wet-
uder Henriëtte van der Lin-
n. De Leidse Hoed valt onder
de A44 en de Rijn Gouwe Lijn bij Leiden-West
kunnen we nu gezamenlijk ontwikkelen. En
dus niet dat Oegstgeest in z'n eentje zit te trek
ken aan Rijnfront. Of dat de provincie in haar
eentje zit te mijmeren over de Rijn Gouwe
Lijn, de sneltram tussen Gouda en de kust, en
Leiden alleen filosofeert over Leiden-West."
Het nieuwe streekplan is ook een duidelijk sig
naal aan het rijk Als voorbeelden noemt Nor
der de bescherming van de bollenteelt en het
compromis over het marinevliegkamp. Het
waren - én zijn - de provincie en de streek er
veel aangelegen om bollenstad tegen te hou
den. „De bollen moeten de bollen blijven. De
ondergrens met het areaal is bereikt. De bol
lenteelt is een belangrijke economische sector.
Echt, dat moeten we koesteren. Ander klapt de
boel in elkaar en dat moeten we echt voorko
men."
Bovendien is de Bollenstreek van grote cul
tuurhistorische en toeristische waarde. „Het
rijk heeft een volstrekt gebrek aan cultuurhis
torisch besef. Als je ook nagaat dat Willem-
Alexander juist daar, in de Keukenhof, Maxima
aan Nederland voorstelt, dan mag je er toch
best zuinig op zijn? De tulp is een exportpro
duct in het kwadraat. Respecteer dat en blijf er
verder met je poten vanaf. Elke keer dat het
rijk rept van bollenstad, staan een dag later
projectontwikkelaars bij de bollenboeren op
de stoep."
En dus wordt er beperkt gebouwd in de bol
lenstreek, en verstedelijkt de omgeving van
Valkenburg. Randen van het vliegveld die in
aanmerking komen voor bebouwing zijn een
zone langs het Valkenburgse Meer, kassenge-
bied Duyfrak en een strook langs de Wasse-
naarseweg in Katwijk Verder wordt bekeken
of gebouwd kan worden binnen de geluids
contour van het vliegveld. Een andere studie
brengt de voor- en nadelen van woningbouw
in kaart.
Nog steeds is Norder 'heel erg tevreden' over
het compromis dat hij uit de onderhandelin
gen met demissionair minister Henk Kamp
(ruimtelijke ordening en defensie) heeft ge
sleept, ondanks de kritiek van zowel voor- als
tegenstanders van bebouwing. Het was niet
genoeg, of juist teveel. „Mensen hebben be
hoefte aan concrete oplossingen", pareert de
PvdA'er. „We moesten datgene besluiten wat
het meest verstandig was. De standpunten la
gen mijlenver uiteen en daar zat een karren
vracht aan argumenten bij. Nu konden we
juist heel snel tot elkaar komen."
Overigens blijft Norder de redenatie van de
WD in provinciale staten - een partij waar
mee hij nu trouwens onderhandelt over een
nieuwe coalitie - om het vliegveld open te
houden, merkwaardig vinden. „De WD zegt:
je hebt Orions nodig om natuur te bewaren.
Zet er dan een bordje van Staatsbosbeheer
neer, of van Natuurmonumenten. Ik ken an
dere boswachters dan Orions."
De Leidse regio en de bollenstreek bulken van
de mogelijkheden, vindt Norder. Het streek
plan richt zich daar ook op. Meer wegen, beter
openbaar vervoer, extra bescherming van na
tuur en ruimte voor wonen en werken moeten
het gebied de juiste impulsen geven. „De regio
heeft potentie die niet goed is benut. Wonen
en infrastructuur: het is nu gewoon verstopt
en slecht. De Leidse regio is een ongeslepen
diamant."
„Leiden is een mooie stad met een universi
teit, waar het goed wonen kan zijn - zeker als
de oude wijken worden opgeknapt. De regio is
buitengewoon interessant voor investeerders.
Ze ligt zeer dicht bij Schiphol en wordt zeer
goed bereikbaar op het moment dat de infra
structuur op orde is. Het is een gebied met ve
le kwaliteiten: de natuur van het Groene Hart,
de duinen, de bollen en een grote stad met
een historische binnenstad en vele voorzienin
gen. Dat is een combinatie van factoren die
buitengewoon gunstig is."
Al met al was het een heksentoer om voor een
zeer dichtbevolkt gebied, met slechte wijken,
een te krap wegennet en verouderde indu
strieterreinen een nieuw streekplan te maken,
zegt Norder. Want het is al constant schippe
ren met de schaarse ruimte. „Zeventig procent
van de bedrijventerreinen is aan herstructure
ring toe. We hebben gewoon veel oude troep.
Kijk naar Brabant of Gelderland. Daar hebben
ze maagdelijke weilanden die ze kunnen be
bouwen: het is makkelijk en goedkoop."
diakonaal centrum De Bakkerij
en is 'een podium voor cultuur,
samenleving, levensvisie en reli
gie'. De vier praten vrijuit voor
een select clubje - van ruim
twintig - toeschouwers.
Van As, De Graaf, Van der Lin
den en Lieverse zijn om uiteen
lopende redenen in de politiek
beland. Voor Van As, als oud-lid
van het CDJA, was het eigenlijk
toeval. „Ik wilde met mijn geloof
en overtuigingen iets in de poli
tiek kunnen. Ik vond dat het niet
echt lukte bij de partij waarbij ik
me het meeste thuisvoel." Van
As was een tijdje politiek dak
loos. „Totdat ik in een super
markt werd aangesproken door
een jongen die ik nog kende uit
mijn studententijd. Hij zei: we
zoeken nog een lijsttrekker."
Van der Linden werd 'gepara
chuteerd' door de Rooie Vrou
wen binnen de PvdA. Dat nam
niet elk partijlid de club in dank
af. „Er zijn harde pleidooien ge
houden om mij uit de fractie te
houden", herinnert Van der Lin
den zich. Eén keer is daardoor
een benoeming als wethouder
niet doorgegaan. In 1984 werd
ze dat alsnog, om het zes jaar te
blijven. „Men vond dat ik te
rood was, later zou men mis
schien gezegd hebben: te femi
nistisch."
D66'er De Graaf komt bij de
linkse PPR vandaan. De Graaf
knapte af op een bijeenkomst in
Nijmegen. „In de zaal werd heel
veel gebreid en er liepen ook
veel kinderen rond. Aan tafel de
ministers, een presidium van re
genten, tegenover een kabouter
partij." Lieverse zag in 2002 een
poster in de stad hangen van de
campagne om raadslid te wor
den. Waarom niet? dacht ze.
Echtgenoot Aart van Bochove,
oud-wethouder voor het CDA,
interesseerde haar zes jaar eer
der voor politiek „Ik ben ge
trouwd met een gereformeerde
domineeszoon. Hij vroeg of ik
een cursus wilde doen in de
kerk, zodat ik hem beter zou be
grijpen." Zo kwam ze bij het
CDA terecht.
Politiek bedrijven betekent on
vermijdelijk meedoen met spel
letjes. Daar is niks vies of moreel
verwerpelijks aan, vindt De
Graaf. „Je kunt als schaker de
theorie heel goed kennen, maar
dan ben je nog geen goed scha
ker. Politiek draait om het ver
krijgen van meerderheden. Poli
tiek speelt zich niet af in de
raadzaal, maar aan de telefoon,
in de wandelgangen. Het is ge
ven en nemen."
„Het is een klein deel van het
politieke spectrum", zegt Van
As. ,Af en toe worden er vuile
spelletjes gespeeld. Ik treed
mensen altijd open tegemoet"
„Ik heb het er heel moeilijk mee
gehad", bekent Van der Linden.
„Zoiets als lobbyen, dat kon dus
voor mij echt niet." Maar ze
moest wel. „Als ik mezelf maar
in de spiegel kon blijven aankij
ken."
e is een medewerkster van het
irste uur. Ada van Mil, oude
nwerkster bij de Stichting
ienstverlening Leiden, kwam
11984 in dienst. Een jaar na de
mchting van wat toen nog de
ichting Ouderenwerk heette,
andaag gaat ze met de vut.
oewel? „Ik begin volgende
ïaand bij zorgcentrum De Ro-
ijn. Als parttime zorgbemidde-
ar. Ik moet er niet aan denken
at ik de hele dag niets zou
loeten doen."
egentien jaar heeft ze in totaal
j deze club gewerkt. En daar-
ïee laat haar carrière, zoals ze
ïlfzegt, een dalende lijn zien.
a jaren diverse beleids- en be-
uursfuncties bekleed te heb-
en, werkt ze nu al negentien
ar 'aan de basis'. Het kleine
erk dat van grote invloed is.
Zo is ze betrokken geweest bij
de komst van de speciale wo
ningen aan het Professorenpad,
het project Leidse Senioren
Zelfstandig, en ze stond aan de
basis van een echte 'hangplek
voor ouderen', eveneens aan
het Professorenpad.
„Tegenwoordig streven we er
naar om ouderen zo lang mo
gelijk zelfstandig te laten wo
nen. Oude bomen moet je niet
meer verplanten. Als een hel
pende hand er af en toe voor
kan zorgen dat iemand een
paar jaar langer in z'n eigen
huis kan wonen, is dat toch ge
weldig? Daar haal ik veel vol
doening uit. En daar ben ik dag
en nacht mee bezig.
Zelfs als ik boodschappen doe,
word ik door allerlei mensen
aangeschoten met vragen om
leiden - Een brief van koningin
Beatrix, een brief van commissa
ris van de koningin J. Franssen,
een brief van burgemeester W.
Lemstra en een bos bloemen van
H. Gerbrandy, de directrice van
Lorentzhof. Dat waren nog maar
een paar van de vele verrassin
gen en cadeaus die het echtpaar
Beij gisteren ontving ter gelegen
heid van zijn 6o-jarig huwelijk.
Het echtpaar heeft jarenlang in
de Cosijnstraat gewoond en in de
Kanaalstraat in dezelfde Rijndijk-
buurt een groentewinkel gedre
ven. Sinds een paar jaar wonen
zij in Lorentzhof. De maand
maart was trouwens toch een
feestmaand voor mijnheer en
mevrouw Beij. Niet alleen werd
hun trouwdag gevierd, maar er
werd ook stilgestaan bij het feit
dat zij allebei 85 zijn geworden.
Tot hun 58ste jaar waren zij in de
groentewinkel actief. „Geen be
roep, maar een roeping", aldus
de jubilaris, wiens zoon een
groentewinkel in Leiderdorp runt.
In Lorentzhof wordt nog steeds
gebruik gemaakt van de kennis
van groente en fruit van Beij,
want hij is lid van de menucom
missie. Daarnaast bezorgt hij de
ze krant op de eerste verdieping
van het seniorencentrum. „Ik
weet precies wie er een abonne
ment hebben."
Foto: Dick Hogewoning
Ada van Mil: „Ik moet er niet aan denken dat ik de hele dag niets zou moeten doen."
Foto: Henk Bouwman
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, Is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
limoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
raad en daad."
Gemaakt voor het vak dus.
„Nou, eigenlijk ben ik per onge
luk in dit vak terechtgekomen.
Eind jaren zestig kwamen de
bejaardenhuizen op. En daar
mee ook de eerste opleidingen
tot bejaardenverzorgster. Dat
waren in die tijd vaak vrouwen
die hun moeder tot aan hun
dood hadden verzorgd. Tja, en
wat moet je dan verder als je je
hele leven voor je moeder ge
zorgd hebt en nooit gewerkt?
Hun ervaring kwam goed van
pas in de eerste bejaardenhui
zen.
In 1967 ben ik als cursusleidster
bij zo'n opleiding begonnen."
En zo rolde Ada van Mil van lie
verlee in het vak. „Na die eerste
baan als cursusleidster ben ik
bij de katholieke Vereniging van
Bejaardenhuizen gekomen. In
de jaren zeventig verdwenen de
nonnen steeds meer uit de
zorgsector. Dat ging met een
heel omvormingsproces ge
paard, Ik was betrokken bij de
omvorming van bejaardenhui
zen oude stijl - grote zalen voor
alle oudjes - tot bejaardenhui
zen nieuwe stijl. Met veel meer
aandacht voor privacy en le
vensvreugde."
In 1984 kwam Van Mil, geboren
en getogen op de Garenmarkt
in Leiden, voor het eerst van
haar leven ook daadwerkelijk in
Leiden te werken. „Heerlijk dat
je iedereen kent. En het werk
mocht er natuurlijk ook zijn.
Mijn opdracht was heel simpel:
zorg dat de stichting - die toen
nog niet zo bekend was - dicht
bij de mensen komt te staan.
En dat is gelukt. Vrijwel ieder
een in Leiden weet inmiddels
dat als er echt iets is, de Stich
ting Dienstverlening Leiden kan
helpen. Thuis blijven wonen
met zorg op maat."
Timoteus Waarsenburg
leiden - De gemeente Leiden
legt het enige bezwaar dat is in
gediend tegen het bouwplan
voor het werkhotel in een flatge
bouw aan de Smaragdlaan,
naast zich neer.
Dat heeft burgemeester W.
Lemstra gisteren bekendge
maakt tijdens het wekelijkse
persgesprek. De bezwaarmaker
is tegen het werkhotel omdat hij
voor overlast van jongeren
vreest. Volgens de gemeente is
die vrees ongegrond.
De bezwaarmaker woont zelf in
de flat waarvan de nummers 72
tot en met 270 het werkhotel
moeten vormen. Daartoe moet
onder meer de entree van het
flatgebouw worden veranderd.
Verder komen er lesruimten en
een ontspanningsruimte op de
zesde etage van het gebouw.
In het werkhotel worden jonge
ren die op het verkeerde pad
dreigen te raken, aan een baan
en een woning geholpen.
Projectleider F. Koster meldde
onlangs 'dat het werkhotel in
september officieel open gaat.
Het startschot is al twee keer
uitgesteld. Naar een directeur
wordt nog gezocht.
LADDER
havenwijk - De Stichting tot
instandhouding van de be
graafplaats Groenesteeg houdt
zondag van 13.00 tot 16.00 uur
open aag. Niet alleen de be
graafplaats is dan voor publiek
toegankelijk, maar ook de aula
van de begraafplaats aan de
Groenesteeg 126 is open.
GASTHUiswiJK - Wijkvereniging
Aktief houdt vrijdag weer een
algemene kaart- en sjoelavond.
Aanvang 19.30 uur. De zaal van
het clubgebouw aan de Berla-
gestraat 2 is om 19.00 uur open.
noord - Turnvereniging 'Ons
Buiten' houdt zaterdag van
11.00 tot 13.00 uur een planten
en zadenruilbeurs. De beurs is
tegenover het verenigingsge
bouw aan het Joop Vervoom-
pad 16 in sportpark Noord.
de camp - Voor de zomerkle-
dingbeurs van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen,
die volgende week wordt ge
houden in 't Pand van de afde
ling Leiden van de NWH, kan
kleding, mits in goede staat,
worden ingeleverd. Ook tassen
en schoenen, kunnen dinsdag 8
april van 10.00 tot 16.00 uur ge
bracht worden naar 't Pand aan
de Caeciliastraat 18. De ver
koop is diezelfde avond van
19.00 tot 21.00 uur en woens
dag 9 april van 10.00 tot 14.00
uur.
meerburg - In buurtcentrum
Matilo zijn elke dinsdag van
19.30 tot 21.30 uur speciale cur
sussen om kleding te leren ma
ken. Voor 12 lessen zijn de kos
ten 21,60 euro. Buurtcentrum
Matilo staat aan de Zaanstraat
126, telefoon 5412515.
fietstocht - Dc Fietsersbond
houdt zondag een fietstocht
langs verschillende meren in de
regio. Vanaf de achterzijde van
station Leiden Centraal wordt
vanaf 10.00 uur vertrokken
richting het pontje over de Zijl.
Langs de Kagerplassen gaat de
tocht naar de volgende pont bij
de Zijp. Vervolgens langs het
Braassemermeer en de Wijda
Aa. De tocht is ongeveer 45 ki
lometer lang. De Fietsersbond
is een belangenvereniging voor
fietsers in de Leidse regio. Elke
eerste zondag van de maand
wordt er een fietstocht in de
omgeving gemaakt. Aanmelden
is niet nodig, wel wordt een bij
drage van 1 euro gevraagd.
Meer informatie bij Eline Mo-
lijn, 5894333 of leiden@fietsers-
bond.nl.
binnenstad - In het kader van
'April: Maand van de Filosofie'
zijn er in boekhandel Kooyker
twee lezingen. Op woensdag 9
april spreext Micniel Leezen-
berg over islamitische filosofie
en hij behandelt daarbij zowel
klassieke als moderne denkers.
Leezenberg is als universitair
docent verbonden aan de afde
ling Wijsbegeerte van de Facul
teit der Geesteswetenschappen
van de Universiteit van Amster
dam. De tweede lezing is op
woensdag 23 april. De lezingen
beginnen om 20.00 uur. Boek
handel Kooyker is gevestigd aan
de Breestraat 93. Kaarten kun
nen voor 5 euro gereserveerd
worden: 5160510.
meerburg - Buurtcentrum Ma
tilo is nog steeds op zoek naar
vrijwilligers voor diverse activi
teiten. Bijvoorbeeld bij de cur
sus Creatief handwerken voor
55-plussers en het computerca
fé. Ook het natuurproject Tak-
kenhuttenbouw zoekt nog vrij
willigers. Wie nog wat tijd over
heeft en het leuk vindt anderen
een handje te helpen kan con
tact opnemen met het buurt
centrum aan de Zaanstraat 126,
telefoon 5412515.
pancras - In het kader van de
landelijke campagne 'Zij maakt
't' schenkt de Wereldwinkel de
ze maand aandacht aan chut
neys uit Swaziland. Bij fijnproe
vers in Europa, Japan en Au
stralië staan de chutneys, maar
ook jams, marmelades, tapena-
des en sauzen van E»vatini
Swazi Kitchen, een wdrijf dat
wordt gerund door vrouwen; al
op tafel. Vanaf het begin kregen
de vrouwen ondersteuning van
Fair Trade Assistance uit Ne
derland. Ook besteedt de We
reldwinkel deze maand aan
dacht aan serviezen uit Thai
land en Ecuador. De Wereld-
winkel is gevestigd aan de
Burgsteeg 12.
(advertentie)
RIJNLAND
KOZIJNEN
KUNSTSTOF
KOZIJNEN MET
VKG-KEURMERK?
TOONAANGEVEND IN KUNSTSTOF RELIËF KOZ1JNB*