OORLOG IN IRAK 2
Rumsfeld verzet zich tegen 'nabeschouwing'
Oorlog zonder orders
Saddam is naar school geweest
Vragen na de eerste treffer op Koeweit Stad
Drlog niet te winnen
et zelfmoordaanslagen
[arine Neefjes
idam - „Met zelfmoord-
igen kan Saddam Hussein
irlog nooit winnen, maar
elt met deze strategie wel
(ijnlijke klappen uit", zegt
Leurdijk, defensiedeskun-
)ij Clingendael, het insti-
oor internationale vraag-
in.
ijk reageert op de nieuw-
twikkelingen in de oorlog,
ipen weekend hebben Ira-
voor het eerst gebruik ge-
van zelfmoordcomman-
waarbij vier Amerikaanse
en om het leven zijn geko-
De aanslag werd uitge-
door een Iraakse taxi-
eur die naar de soldaten
rde dat hij hulp nodig had.
de Amerikanen hem te
schoten, ontplofte een au-
i waarna de chauffeur en
laten overleden,
riek van zelfmoordaansla-
klassiek in een zoge-
le 'asymmetrische oor-
irtelt Leurdijk. „Het gaat
n een oorlog waarbij een
e grootmacht - de Britten
nerikanen - strijdt tegen
el kleinere militaire appa-
an Saddam Hussein. Die
t vijand niet verslaan met
is, dus grijpt hij naar guer-
thtige tactieken die zijn
tander niet gebruikt, zoals
moordcommando's.
de eerste keer dat dit ter-
sche middel wordt toege-
een internationale oor-
)g toe zijn zelfmoordaan-
alleen gebruikt bij bin
nenlandse bevrijdingsoorlogen,
zoals bijvoorbeeld de Tamiltij-
gers in Sri Lanka en de Palestij-
nen in Israël.
Met zelfmoordcommando's kan
Saddam de oorlog niet winnen,
legt Leurdijk uit, daarvoor zijn
de klappen te kleinschalig. Maar
de propaganda die de zelf
moordaanslagen veroorzaakt, is
een veel groter gevaar. „Het
straalt verzet uit. De zelfmoord
commando's worden postuum
geëerd door Saddam Hussein.
Het martelaarschap wordt ver
heven boven alles: de doden
worden medestanders in de
oorlog. Twijfelaars kunnen wor
den overgehaald om ook op de
ze manier te sterven voor hun
vaderland."
De dreiging van zelfmoordaan
slagen zal de oorlog voor de
Britten en Amerikanen ingrij
pend veranderen, waarschuwt
Leurdijk. In principe kan iedere
burger een zelfmoordenaar zijn.
De tegenstander beperkt zich
niet tot het Iraakse leger: de hele
bevolking is een potentieel ge
vaar. Als de Britten en Amerika
nen straks Bagdad willen ver
overen, kunnen zelfmoordcom
mando's een gevaarlijke hinder
nis vormen.
Bescherming tegen deze ter
reurdaden is bijna onmogelijk.
Wel hebben de coalitietroepen
na de aanslag van afgelopen
weekend hun tactiek aangepast.
Voortaan worden alle Irakezen
op afstand onder schot gehou
den, zodat Amerikaanse en Brit
se soldaten minder risico lopen
door een zelfmoordaanslag om
het leven te komen.
door Hamza Hendawi
bagdad - De Amerikaanse generaal Tommy
Franks weet niet of Saddam Hussein nog
leeft, want hij heeft in de afgelopen dagen
niet gemerkt dat het Iraakse regime nog van
bovenaf wordt bestuurd. Maar de Iraakse
leider heeft luttele dagen voordat de oorlog
begon zijn bevelstructuur gewijzigd en zijn
meest vertrouwde luitenanten en plaatselij
ke stamleiders volmacht gegeven om zonder
zijn bevelen af te wachten een guerrillacam
pagne te beginnen of andere militaire maat
regelen te treffen.
Door niet voor elk wissewasje orders te hoe
ven uitvaardigen wil Saddam voorkomen
dat de Amerikanen hem door het afluisteren
van elektronische signalen kunnen ontdek
ken. Voorlopig is zijn voorspelling van harde
gevechten op de grond uitgekomen en lij
ken zijn verdedigingsmaatregelen het ge
wenste resultaat op te leveren.
Vijf dagen voor het begin van de oorlog
maakte de Iraakse regering bekend dat Sad
dam het land in vier militaire regio's had
verdeeld en onder het bevel had geplaatst
van zijn zoon Qusay en drie andere vertrou
welingen. Zij kregen de bevoegdheid om alle
ter beschikking staande middelen van de
strijdkrachten en de staat te gebruiken om
hun regio te verdedigen. Zodoende hoefden
de commandanten in Najaf, Basra, Mosul
en andere gebieden geen instructies van
Saddam af te wachten om in actie te komen.
Saddam kon zich daarmee voor de Ameri
kaanse elektronische luistervinken verbor
gen houden, wetende dat zijn strategie voor
de verdediging van Irak door zijn zoon en
medewerkers zou worden uitgevoerd, ook
als de verbindingslijnen door de coalitie
strijdkrachten zouden worden afgesneden.
De regering in Bagdad benadrukt keer op
keer dat Saddam de leiding heeft. Zaterdag
avond toonde de televisie beelden van hem
tijdens een vergadering met zijn naaste me
dewerkers. Er was geen geluid van Saddam
zelf, maar de televisiecommentator haakte
in op de actualiteit en zei dat op de bijeen
komst de zelfmoordaanslag was besproken
waarmee een Irankse militair zaterdag bij
Najaf vier Amerikanen mee de dood in
sleurde.
Na het begin van de oorlog op 20 maart is
Saddam meermalen met toespraken in
beeld geweest, maar volgens Amerikaanse
inlichtingendienst en konden de toespraken
van Saddam zeer wel van tevoren zijn opge
nomen.
„Waar is Saddam Hussein? Waar is Qusay,
waar is Uday - zijn zonen? Zij zeggen niets",
zei de Amerikaanse minister van defensie
Donald Rumsfeld giisteren.
In de weken die aan de oorlog vooraf gin
gen, heeft Saddam ale banden aangehaald
met de Iraakse stammen en clans. Al veertig
jaar gepokt en gemakeld in de complexe en
dikwijls bloedige poLitiek in Irak, beseft Sad
dam als geen ander tiet belang van goede
relaties met de ongev eer 150 stammen, die
weer in zo'n 2.000 clans zijn onderverdeeld.
De stammen en clans paaide hij in de afge
lopen jaren met geld, land, auto's en wa
pens en door belangrijke stamleiders lokaal
het leiderschap van zijin Baath-partij te gun
nen. Ook via de televisie liet Saddam de
stamleiders weten hoeveel hij zich om hun
mensen bekommerde en dat hij een van
hen was. Hij vertelde hoe hij zelf op het
platteland was opgegroeid en gaf adviezen
over zaken als lichamelijke fitness of hoe
men zich in maanloze nachten kan oriënte
ren. Ook toonde hij oog: voor de realiteit, bij
voorbeeld door te wijze n op de technologi
sche voorsprong van de VS en hun vermo
gen om van grote afstand toe te slaan.
In januari pochte Saddarn dat zelfs als de VS
hun hele leger en ook die van hun bondge
noten naar Irak zouden verplaatsen, zij
nooit Irak konden veroveren. „De vijand
kan vernielen en pijn doen, maar zal nooit
het land kunnen bezetten."
Saddam heeft de clan- en stamleiders aan
zich verplicht en tientallen van hen kwamen
de afgelopen week van heinde en ver naar
Bagdad om hun trouw te betuigen en, in
hun eigen woorden, nieuwe gevechtsorders
te ontvangen. De stamleiders hebben tien
duizenden getrouwen en vormen een van
de troeven die Saddam nu tegen de Ameri
kanen en Britten uitspeelt - zij kennen het
terrein op hun duimpje en zullen de coali
tietroepen belagen met verrassingsaanval
len.
„Ze kunnen vliegtuigen op ons afsturen,
maar wij zullen met onze geweren zegevie
ren voor Irak", zei Mouseet al-Sheik al-
Shamsi, een stamhoofd uit de zuidelijke
provincie Zi Qar, gisteren voor een hotel in
Bagdad. „Het is ons land en wij zullen het
onder leiding van Saddam verdedigen", zei
een ander, Malek Al-Baaj uit het zuidelijke
Souk el-Sheiouk.
Volgens de berichten uit het zuiden hebben
de stammilities een belangrijk aandeel in de
strijd en slagen zij er in om de opmars van
de Amerikanen en Britten naar Bagdad op
te houden, door aanvallen op hun achter
hoede en het organiseren van verzet in de
steden.
De vechtende stammen en clans worden op
de Iraakse staatstelevisie uitvoerig geprezen.
De televisie speelt dikwijls een nieuw lied
dat is opgedragen aan Ali Obeid, een oudere
stamleider die tot nationale held is uitgeroe
pen omdat hij met een karabijn een Apa
che-helikopter zou hebben neergehaald.
Minister van informatie Mohammed Saeed
al-Sahhaf beweerde dat stamkrijgers zater
dag nog een helikopter hadden neergehaald
en de twee bemanningsleden hadden dood
geschoten; het Amerikaanse Central Com
mand zei van niets te weten.
„Wij zeggen Bush naar Mosul te komen om
zijn geluk te beproeven", zei stamleider
Mahmoud Abdullah al-Sabawi. „Wij zeggen
hem dat wij nooit Saddam of een duim
breed van Irak zullen opgeven."
door Mark van Assen
koeweit stad - Ruim een week
lang wist Koeweit de dans te ont
springen, maar dit weekeinde
was het raak. Vrijdagnacht ver
nielde een Iraakse raket een deel
van het grootste winkelcentrum
van Koeweit Stad. Van overmati
ge paniek is echter nog steeds
geen sprake.
De ijzeren pier is een beetje ver
wrongen, er zit een enorm gat in
de betonnen overkapping van
de parkeergarage en de ravage
binnen in de winkels en met na
me de bioscoop is enorm. De
Souq Sharq is het grootste win
kelcentrum van Koeweit Stad.
Het ligt pal aan zee, met aan de
achterkant nog een jachthaven.
Vrijdagnacht, zo rond half twee
plaatselijke tijd, sloeg hier een
raket in. Het ding ontplofte in
zee, op letterlijk enkele meters
van de kade. De laatste film,
Blood Work met Clint Eastwood,
was een uur tevoren afgelopen,
vandaar dat er slechts twee
lichtgewonden waren. „Heel
veel mensen mogen van geluk
spreken", zegt een van de hon
derden Koeweiti's die op de klap
zijn afgekomen. „Normaal ge
sproken is de bioscoop veel lan
ger open, maar vanwege de oor
log hebben ze het programma
wat beperkt."
Na tien dagen oorlog en een
tiental keren luchtalarm is Koe
weit Stad voor het eerst echt ge
troffen. En de sirenes hebben dit
keer niet geklonken, maar daar
schijnt zo vlak na de klap nie
mand zich druk om te maken.
Ook het gevaar van een chemi
sche aanval wordt slechts door
weinigen op waarde geschat. De
Tsjechische en Slowaakse speci
alisten moeten zich een weg ba
nen door het publiek. Zij zijn in
volle uitrusting, met gasmasker
en al, terwijl de mensen op
straat de koele avondlucht on
bezorgd inademen. Van enige
paniek is zo midden in de nacht
aan de waterkant niets te mer
ken, alhoewel sommige Ameri
kaanse televisiestations hun
best doen om voor de kijker
thuis een spannende sfeer te
creëren: Koeweiti's die om het
hardst naar de puinhoop ren
nen, worden in beeld gebracht
als mensen die in paniek weg
vluchten. Opgeschoten jongens
staan te springen en te zwaaien
voor de vele televisiecamera's,
iedereen die een beetje Engels
spreekt wil graag zijn verhaal
doen. Sommigen proberen door
de cufeetting te glippen om de
verwoestingen binnen met ei
gen ogen te kunnen zien, en
worden door hun vrienden har
telijk. uitgelachen als ze worden
teruggestuurd. Vlak buiten het
winkelcentrum is er zelfs een
overijverige agent die parkeer
bonnen staat uit te schrijven.
Ook na een donderende explo
sie is het in Koeweit verboden je
auto ini alle haast wat ongeluk
kig nee r te zetten.
Vrijwel onmiddellijk na de on
verwachte inslag begint het spe
culeren. Waar komt de raket
vandaam? Wat voor type is het?
Wie vuurde hem af? En waarom
midden in de nacht? Waar was
het luchtalarm? Volgens de al
lereerste berichten zou het gaan
om een terroristische aanslag:
een auto bom. Het is een scena
rio waar veel Koeweiti's erg
bang voor zijn. Ze weten maar al
te goed «Jat ze niet populair zijn
bij de Arabische fundamentalis
ten vanwege hun hulp aan de
Amerikamen.
Vervolgens wordt er geopperd
dat het wel eens om 'friendly fi
re' zou kunnen gaan: een Ame
rikaanse afzwaaier. Maar al snel
worden er op de plaats van de
inslag brokstukken van de raket
gevondenDe Chinese tekens
verraden de herkomst: het is
een zijderupsraket, van Chinese
makelij, die ook gebruikt wordt
door de Irakezen. Dit wapen
wordt voornamelijk ingezet voor
gevechten op zee. Dat zou er
weer op kunnen wijzen dat er
toch nog ergens een Iraakse
boot ronddobbert in de Perzi
sche Golf, maar dat wordt door
iedereen erg onwaarschijnlijk
geacht.
De meest waarschijnlijke theorie
is dat de raket is afgeAhoten
vanaf een mobiele lanceerin-
richting ergens op het Faw-
schiereiland, zo'n honderdvijftig
kilometer van Koeweit Stad, dat
officieel onder controle staat
van de Britten en de Amerika
nen. Het is de afgelopen elf da
gen van de oorlog echter geble
ken dat de Coalition Forces,
door hun al te snelle opmars
naar Bagdad, geen grip hebben
op die mobiele lanceerinrichtin-
gen in het zuiden van Irak. Alle
raketten die zijn afgevuurd op
Koeweit kwamen uit dat gebied.
Tot nu toe werden de meeste
onderschept door de Patriots
die in de woestijn van Koeweit
staan opgesteld. Deze zijderups
scheerde echter zo laag over het
water dat hij niet kon worden
opgespoord door de radar.
Daarom klonk er dus ook geen
luchtalarm.
door ome correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Niet alleen de
Amerikaanse en Britse militairen
ondervinden tegenslag bij hun
invasie van Irak, ook de pr-oorlog
vanuit Washington 'om de har
ten en geesten' van Irakezen en
de wereldbevolking te winnen,
verloopt niet al te gladjes. Na
tien dagen oorlog was het giste
ren tijd voor een gecoördineerde
publiciteitscampagne van het
Pentagon, om het beeld bij te
stellen dat er sprake is van een
vastgelopen operatie, onder
schatting van het Iraakse verzet
en overschatting van de snelheid
waarmee deze klus geklaard zou
kunnen worden. „Het is een
beetje vroeg om nu al met de na
beschouwing te beginnen", sput
terde defensieminister Rumsfeld
in een televisie-interview.
Washington ziet met lede ogen
aan hoe het beeld van de oorlog
binnen een week tijd is veran
derd van snel succes en opti
misme, via tegenslagen en ver
zet, naar Vietnam-visioenen en
een vloedgolf kritiek. En dat ter
wijl er juist 'opmerkelijk goede'
vooruitgang wordt geboekt, al
dus de commandant in het veld
Tommy Franks. Het Pentagon
had gisteren de grote kanonnen
ingezet om te proberen de uit
slaande publiciteitsbrand te
blussen, veroorzaakt door vol
gens Rumsfeld 'hyperventileren
de' critici.
De defensiebaas zat in de studio
van de Amerikaanse netwerken
ABC en Fox en stond vooraf
gaand ook andere journalisten
te woord om zijn visie op het
Donald Rumsfeld legt de interviewer van ABC uit dat alles volgens plan verloopt. Foto: AP/Linda Spillers
succes tot nu toe uit te dragen.
„Een hoop goede dingen zijn
gebeurd, en slechte dingen
voorkomen, dankzij generaal
Franks' beslissing meteen en
snel grondtroepen in te zetten",
zei hij. Rumsfelds succeslijstje:
geallieerde troepen staan nu al
op tachtig kilometer van hoofd
stad Bagdad, er zijn geen grote
vluchtelingenstromen ontstaan,
de haven en zuidelijke olievel
den zijn ingenomen en er is
geen grote humanitaire crisis.
Generaal Franks kwam gisteren
zelf opdagen in het peperdure
perscentrum in Qatar, om be
richten tegen te spreken dat er
sprake was van een 'gevechts
pauze' om de grondtroepen te
kunnen bevoorraden. Ondanks
de tegenslagen zitten de gealli
eerde troepen 'op schema'. Wat
in deze eerste fase van de oorlog
is bereikt, is 'niet alleen accepta
bel, maar echt opmerkelijk', al
dus Franks. Hij en Rumsfeld
spraken berichten tegen dat de
minister een streep zou hebben
gezet door de wens van de mili
taire planners om voorafgaand
aan de invasie meer grondtroe
pen naar Irak te halen.
Volgens critici had een extra in
fanteriedivisie al in Irak moeten
zijn, om de aanvoerlijnen te be
schermen. Zij zien hun kritiek
bevestigd door de aangekondig
de aanvoer van nieuwe troepen
uit de VS. Wat nu naar Irak gaat,
zat al in de pijpleiding, ripos
teerde Rumsfeld. „Ik heb de af
gelopen dagen niemand gemo
biliseerd."
Het beeld dat hij het oorlogs
plan had zitten uitdokte ren van
achter zijn bureau op het Penta
gon, zoals verschillende media
hadden beweerd, klopt niet, al
dus Rumsfeld. Hij zou er graag
de krediet voor willen krijgen,
zei hij, maar het komt uit de ko
ker van Franks. „Het is een goed
plan. Het is creatief en innova
tief en het gaat werken." Ook
generaal Myers kwam gisteren
bij CBS, NBC en CNN opdraven
om te vertellen dat de coalitie
macht in Irak 'precies' is wat
Tommy Franks wilde, en waar
mee 'iedereen' heeft ingestemd.
Verwachtingen over een snelle
oorlog - verkondigd door een
aantal aan de regering gelieerde
haviken - verdwenen deze week
als sneeuw voor de zon. Was de
regering wel open genoeg ge
weest over de mogelijke duur en
tol van de oorlog, zo was de
vraag. Meer dan de helft van de
Amerikanen, 55 procent, meent
volgens een opiniepeiling van
CNN dat de regering vooraf
gaand aan de oorlog een te opti
mistische toon heeft aangesla
gen. Maar dat heeft het Penta
gon niet gedaan, zeiden Rums
feld en Myers gisteren. Ook het
Witte Huis houdt al dagen vol
dat president Bush regelmatig
erop gewezen heeft dat het een
langdurig en moeilijk conflict
kon worden.
De enige die echt optimistisch is
geweest voorafgaand aan de
oorlog was vice-president Dick
Cheney. Hij dacht dat de Ameri
kanen een warm onthaal zou
den krijgen in Irak. Rumsfeld
durfde diens verwachting dat de
Irakezen feest zullen vieren in
de straten van Bagdad als Sad
dam Hussein verslagen is niet te
herhalen. „We zullen zien", was
zijn voorzichtige antwoord.
Rumsfeld noch Myers wilde gis
teren een voorspelling doen
over de duur van de oorlog. Ook
over de vondst van mogelijke
massavernietigingswapens hield
de defensieminister zich op de
vlakte. Volgens Rumsfeld zijn de
Opgestapte adviseur
voorziet korte oorlog
De uiterst conservatieve Ri
chard Perle, oud-adviseur
van de Amerikaanse regering,
voorziet een vrij korte oorlog
in Irak. Perle, die vorige week
zijn functie als hoogste raad
gever van minister van defen
sie Rumsfeld opgaf na ge
ruchten over belangenver
strengeling, denkt nog steeds
dat deze oorlog korter zal zijn
dan de Golfoorlog van 1991.
Die duurde zes weken. Perle
is bekritiseerd om zijn opti
mistische verwachtingen
voorafgaand aan de oorlog.
Vorig jaar voorspelde hij dat
de binnenlandse Iraakse
steun voor Saddam Hussein
al bij het eerste wapengeklet
ter zou verdwijnen. Dat blijkt
niet het geval. Perle blijft ech
ter bij zijn verwachtingen.
„Zeker in vergelijking met
eerdere oorlogen zal dit een
korte zijn", zei hij op de tv.
„Voor wat betreft het aantal
Amerikaanse slachtoffers: dat
zullen er geen tienduizenden
zijn, hopelijk niet eens dui
zenden."
geallieerde troepen nog niet in
het gebied gearriveerd waar die
liggen. Bovendien zijn Franks en
zijn mannen nu bezig met een
oorlog, niet met een zoektocht
naar verboden wapens. „Dat
komt wel als de oorlog voorbij
is."
iartijn Delaere
lag - De Amerikaanse he-
iraanval vorige week bij
120 kilometer ten zuiden
gdad, zou wel eens ver-
kost kunnen worden op
oint, de Amerikaanse of-
ipleiding. Maar liefst 35
t helikopters vlogen laag
Dr een aanval op onder-
an de Medina Divisie van
ublikeinse Garde. Niet
woestijn, waar het prijs-
n is voor Amerika's mo-
i gevechtshelikopters,
issen de dadelvelden en
ide gebieden van de Eu-
ttei.
iral liep in het honderd,
kopters werden opge-
door een spervuur van de
If! 133 Apaches liepen ave-
I\vee helikopters kwamen
ug. één toestel moest no-
door de Amerikaanse
acht met een welgemikte
orden vernietigd. Hier
i de Amerikanen niet te
met een leger dat op de
was geslagen nadat het
irland had bezet, hier
en leger dat zijn grond
en voortbestaan verde-
•n met rille middelen,
reden van het Iraakse Ie
le daar aan gelieerde pa-
lire groepen tegen het
ende Vijfde Amerikaanse
toont aan dat Saddam
en zijn generaals lering
getrokken uit de krijgs-
idenis van de afgelopen
jaar. De Golfoorlog (1991)
J ijd in Somalië (1993) en
orlog in Kosovo (1999)
i aangetoond dat het
aanse leger het best kan
i aangepakt in een stede-
ïgeving door irreguliere
i. In militaire termen
tok wel gesproken over a-
trische oorlogvoering: je
et oppermachtige Ameri-
leger niet bevechten op
gen terrein en voorwaar-
aar in de verdediging du-
lor déél te slaan waar het
i itsbaarst is.
ii Husseins generaals, die
1 lang wisten welke oorlog
I tilden voeren - een Blitz-
ver land en door de lucht
Iraakse regime te laten
;n - zijn tot de slotsom
en dat het Amerikaanse
itroffen kan worden door
Be guerrillatactieken,
lerikaanse bataljoncom-
int mag niet weten hoe de
t iruit ziet. Is die vrouw op
te vertrouwen of niet?
n of niet? De Amerikaan-
iten worden paranoïde,
ate de Amerikaanse op-
Dor het zuiden van Irak
maar het regime van
Hussein niet instortte,
e kwetsbaarheid groter,
den kilometers lange
',e rlijnen lagen bloot. Niet
i Iraakse luchtmacht of
liere troepen, maar voor
militairen van de Fedajie
up trucks. Daar hebben
rikaanse soldaten van de
Divisie geen antwoord
dam weet dat zijn Repu-
ie Garde uiteindelijk
„I irtij is voor de Ameri-
Abram-tanks en B-52
i ïnwerpers en dus kiest
Na de zelfmoordaanslag van zaterdag vertrouwen de Amerikanen en Britten niemand meer. Iedere Ira
kees wordt ondervraagd zoals hier in Basra. Foto: Reuters/Jerry Lampen
hij voor guerrilla-aanvallen
waarbij zoveel mogelijk Ameri
kanen het leven laten. Zoveel
dat in Amerika straks stemmen
op gaan om de troepen terug te
trekken. Geen tweede Vietnam!
De oorlogsplanners van Central
Command in Qatar maken nu
pas op de plaats om in feite een
nieuwe oorlog te bedenken. Het
oorlogsplan van een snelle en
beslissende strijd is niet gelukt.
Beter ten halve gekeerd dan ten
hele gedwaald, klinkt het nu uit
militaire kringen in de VS. Er is
veel gewonnen - de olievelden
staan niet in brand, er zijn geen
Scud-raketten afgevuurd op Is
raël en het chemische gevaar
heeft nog niet toegeslagen -
maar de hoofdprijs is nog lang
niet binnen. Misschien was het
ook wel onrealistisch om te den
ken dat de VS een oorlog kon
den winnen zonder de tegen
stander te verslaan. Amerika
wilde een oorlog voeren waarbij
zo min mogelijk Iraakse solda
ten zouden sneuvelen en de
burgers van alles zouden wor
den voorzien. Saddam Hussein
zorgt er wel voor dat dit niet
lukt.
Burgers worden ingezet als wa
pen en de verwarring in de
Amerikaanse en in mindere ma
te Britse gelederen is groot. Le
gers vechten tegen legers, niet
tegen burgers. En dat is nu juist
het enige dat Saddam Hussein
rest. De Amerikanen realiseren
zich dat de oorlog nu echt een
oorlog moet worden, met alle
gevolgen voor de Iraakse solda
ten en burgers van dien. De
overwinning heeft zijn prijs. Na
jaf en Nasserijah zullen ingeno
men moeten worden. Als de
Amerikaanse Derde Divisie op
trekt naar Bagdad moeten de
flanken immers veilig zijn. De
bombardementen op Bagdad en
omstreken die in eerste instantie
vooral een symbolisch karakter
hadden, worden waarlijk strate
gische en klassieke bombarde
menten.
