'Iedereen wil martelaar zijn'
GESPREK VAN DE DAG
l-\
Rollator voor de nooddruftige koe
Het Tsjetsjenië-avontuur van moslimscholieren Mo en Khalid
!C
DONDERDAG 2~] MAART 201
DAGELIJKS LEVEN
IK ZIE. HET Al3D 0EK/T L-/EFDE~ TEKORT* 6'Ekü/MEKi
MENSELIJK
De Rotterdamse deelgemeente
FEIJENOORD heeft de bank ge
sloopt, die koningin BEATRIX aan
het Afrikaanderplein schonk. De ko
ningin gaf de bank, met een boom,
na het bezoek ter gelegenheid van
koninginnedag in 1992. De boom
leeft nog wel. Bank en boom moes
ten weg wegens de herinrichting van
het plein. Volgens een woordvoer
ster van de deelgemeente was voor
de bank geen plaats meer. En toen
de uitvoerder van het project hem
wilde optillen met een shovel, stort
te hij in elkaar. Volgens Tim Hers
man van de Bewonersorganisatie
Afrikaanderwijk heeft de uitvoerder
hem gewoon gesloopt. ,,Hij is met
grof geweld uit elkaar gescheurd."
De omwonenden van het plein dach
ten dat de bank ergens anders een
plekje zou krijgen. ,,Wat je gekregen
hebt, zeker van de koningin, maak
je toch niet kapot?"
De Britse megaster PAUL MCCART
NEY gaat optreden in het oude Co
losseum in de Italiaanse hoofdstad
Rome. De 60-jarige ex-Beatle geeft
er op 10 en 11 mei twee concerten.
Dat hebben Italiaanse media ge
meld. Een concert is gratis en wordt
net buiten het amfitheater gegeven.
Het tweede optreden is wel in het
Colosseum en is alleen toegankelijk
voor mensen uit het bedrijfsleven.
McCartney's geluidstechnici zijn al
enige tijd bezig om de AKOESTIEK
in het openluchttheater zo optimaal
mogelijk te krijgen. De ex-Beatle
heeft hun bezwaren weggewuifd
omdat hij per se wil optreden in het
2000 jaar oude amfitheater. McCar
tney treedt deze zomer ook op op
het Rode Plein in Moskou.
Foto: EPA
De manege van het Groningse dorp
Thesinge is een sponsoractie begon
nen voor een 18-jarig PAARD dat
geen gras verdraagt. Als hij gras eet,
zwellen de neus, de keel en de
neusholtes van ruin Sven op en kan
hij nauwelijks meer ademhalen. Ei
genaar P. Datema van de manege
voert haar paard daarom brokjes,
muesli en hooi. Nu echter ook de
stembanden van het dier door de
GRASALLERGIE verlamd raken,
acht Datema de tijd gekomen om de
hulp van specialisten in te roepen.
Zij wil het dier laten onderzoeken bij
de faculteit voor diergeneeskunde
aan de Universiteit van Utrecht. Dit
onderzoek gaat echter duizenden
euro's kosten. Dit kan de manege,
die ideëel is ingesteld en veel goed
kope lessen aan gehandicapte rui
ters geeft, niet opbrengen. Daarom
wordt gezocht naar sponsors of do
nateurs om het onderzoek naar Sven
te kunnen bekostigen.
De Amerikaanse rapper FABOLOUS
is voor de derde keer sinds het begin
van dit jaar gearresteerd. Fabolous,
wiens echte naam John Jackson is,
werd in New York aangehouden en
betrapt op WAPENBEZIT. De politie
was ingelicht door een bewaker van
een nachtclub die de 'gangstarap-
per' en de mensen die bij hem wa
ren met een vuurwapen in de weer
zag. In januari werd Fabolous ook al
opgepakt nadat de politie wapens in
zijn auto had aangetroffen. Een dag
voor die arrestatie was de rapper op
gepakt omdat hij een auto bestuur
de terwijl zijn rijbewijs was ingetrok
ken.
Het wetenschapsmuseum Nemo in
Amsterdam en het wetenschapsma
gazine Natuur Techniek hebben
een voor zaterdag geplande RAKET-
LANCEERWEDSTRIJD uitgesteld in
verband met de oorlog in Irak. Tij
dens de wedstrijd op de kade bij het
wetenschapsmuseum in Amsterdam
zouden dertig teams hun zelfge
bouwde ruimtevaartraketten lance
ren. De teams zouden strijden om
de titel van snelste mechanische
miniraket van Nederland. Volgens
een woordvoerster van Nemo gaan
de lanceringen van de raketten, met
een maximale lengte van 50 centi
meter, niet met explosies en lawaai
gepaard. Desondanks wil het muse
um voorkomen dat de lanceringen
tot verkeerde associaties zouden
kunnen leiden.
BEUGELBEKKIES en FIETSEN
REKKEN, kinderen die een beugel
hebben of aan het wisselen zijn,
kunnen op zondag 6 april gratis naar
de tentoonstelling 'Klapperende ka
ken' in het Natuurmuseum Brabant
in Tilburg. De expositie gaat over
dierengebitten, tandverzorging en
de tandarts en zijn gereedschap. Er
zijn ook diverse activiteiten voor kin
deren. Zo kunnen ze zelf tandpasta
maken. Verder zijn er tandartsen
aanwezig en kunnen kinderen work
shops volgen over gebitsverzorging.
Klapperende kaken is te zien van 6
april tot en met 25 juli 2004.
Foto: GPD
Olifant Palongvan Diergaarde Blijdorp wacht mogelijk een KIJKOPERATIE. De
15-jarige bul krijgt steeds meer last van zijn stijve rechtervoorpoot. Röntgen- en
echo-onderzoek heeft tot nu toe geen duidelijkheid opgeleverd over de oorzaak
van de verstijving. Duidelijk is wel dat Palong steeds meer last krijgt van de ge
volgen van de STIJVE POOT, onder meer ingroeiende teennagels die gaan ont
steken en overbelasting van zijn 'goede' voorpoot. De dierenartsen van Blijdorp
overleggen met deskundigen van de veterinaire faculteit van de Universiteit van
Utrecht of een kijkoperatie mogelijk wel uitkomst kan bieden. Palong is drie jaar
geleden vanuit Singapore naar Rotterdam gekomen.
Een verzwakte koe die niet zelf
meer overeind kan komen, is
meestal ten dode opgeschreven.
Het dier is onrendabel. Maar er
gloort hoop: door de koe-rollator
kan het dier toch gemolken wor
den en zeifis voor een uitje de wei
in.
Het staketsel is ontwikkeld door
leerlingen van de Hogere Agrari
sche School (HAS) in Dronten.
„Een koe geeft gemiddeld 305 da
gen per jaar melk. Iedere dag min
der is een verliespost. Dus als de
boer de koe door middel van de
rollator enigszins op dat niveau
kan houden, dan is dat winst voor
hem. Een koe-rollator kost 2200
euro; we hebben berekend dat de
boer na het gebruik bij drie koeien
uit de kosten is," legt de 21-jarige
student/uitvinder Roel Hakvoort
uit.
Omdat in het kader van hun oplei
ding agrarisch ondernemerschap
een bedrijf moest worden opge
start, kozen negen studenten voor
het project 'koe-rollator'. Hak
voort: „We moesten een logo, een
naam en een product bedenken
en daar marktonderzoek, marke
ting en pr op loslaten. Na wat
brainstormen kwamen we uitein
delijk op de koe-rollator, een be
naming die mensen nieuwsgierig
maakt. We hebben 90 aandelen
van ieder 12,50 euro verkocht en
met dat startkapitaal zijn we aan
de slag gegaan. In een halfjaar tijds
zijn we van niets tot een prototype
gekomen."
Het tijdelijke bedrijf van de stu
denten is nu zover dat het bestel
lingen kan aannemen en de rolla
tor bij twee bedrijven kan laten
maken. „We hebben octrooi voor
het apparaat. Ze kunnen nu wor
den gemaakt. Bij één bedrijf wor
den de buizen gebogen en bij een
ander bedrijf wordt de stellage in
elkaar gelast en gegalvaniseerd
(thermisch verzinkt)."
De koe-rollator is een soort kooi
constructie waaronder vier krui-
wagemvielen zijn bevestigd. De
kooi kan daardoor rijden en over
de liggende koe worden geplaatst.
In de nok hangen twee takels; een
om met behulp van de heupklem
het achterste deel van de koe om
hoog te takelen en een om het
voorste deel van de koe op te hij
sen. Hiertoe is een leren band om
de romp bevestigd, juist achter de
voorpoten.
Door de koe in de constructie te
hangen, kan het zieke of zwakke
dier worden verplaatst. Hakvoort:
„Tot nu toe gebeurt dat met een
voorlader, maar dat kan letsel ver
oorzaken. Met de koe-rollator heb
je dat probleem niet. Bovendien
kan de koe met de rollator lopen.
Het dier kan er zelfs mee het wei
land in. Boeren kunnen de rollator
gebruiken, maar ook dierenartsen.
Voor koeien met melkziekte die
moeilijk of niet op de been komen,
is het een handig hulpmiddel in
het genezingsproces. Zowel de
boer als de koe is ermee gehol
pen."
Roel Oosterink
Rollator voor zieke of verzwakte koeien.
Tsjetsjeense rebellen houden Russische soldaten onder schot in de bergen in de buurt van de hoofdstad Grozny. Archieffoto/GPD
Hij zag op internet extreme dingen over Tsje
tsjenië. Amsterdamse moslim Mo (t6) besloot
zijn geloofsbroeders en -zusters in de Russi
sche deelrepubliek te gaan helpen. Maar hij
strandde met zijn vriend Khalid (17) in Oekra-
ine. Het relaas van een jonge moslimactivist,
die zegt tot alles bereid te zijn.
Twee maanden geleden trokken Mo en
Khalid naar Tsjetsjenië om hun moslim
broeders te helpen in de strijd tegen de
Russische overheersers. De Amsterdamse
scholieren kwamen niet verder dan de Oe-
kraïens-Russische grens. Ze werden onder
schept door soldaten en op de trein terug
naar Nederland gezet. Twaalf dagen duurde
hun avontuur.
Niet eerder spraken zij over hun belevenis
sen. Het contact verliep via Aziz Saidi Ra-
bah, woordvoerder van de Unie van Marok
kaanse Moskee Organisaties in Amsterdam
(Umma). In diens huis vertelt vier havo-
leerling Mo voor het eerst zijn verhaal.
Wijdbeens zit hij op de bank, zijn handen
gevouwen. Aan de muur hangen korans
preuken en twee kromzwaarden. Mo draagt
een legergroene trui en een spijkerbroek.
Om zijn hoofd heeft hij een Palestijnse sjaal
gewikkeld. Zijn gezicht mag niet bekend
worden.
„Op 11 september 2001 werd ik wakker. Ik
was toen 14. Eerst vroeg ik me af hoe deze
aanslagen konden gebeuren. Later begreep
ik waarom. Zoete wraak. Deze actie was su
per rechtvaardig. Amerika is verantwoorde
lijk voor het beleid van Sharon. Osama bin
Laden vecht tegen de Amerikanen zoals hij
tegen de Russen vocht, en dat is te vergelij
ken met hoe de Nederlanders vochten te
gen de Duitsers.
Ik ken Khalid nu anderhalf jaar. We hadden
meteen dezelfde ideeën. We wisselden e-
mailadressen uit. Zo hebben wel elkaar be
ter leren kennen. Op het internet zochten
we informatie over misdaden tegen de
moslims. Tegen Palestijnen bijvoorbeeld en
tegen de moslims in Irak.
Ik zag op internet extreme dingen over Tsje
tsjenië, meisjes die voor het oog van hun
vader werden onthoofd. We besloten vrij
snel na 11 september naar Tsjetsjenië te
gaan. Waarom Tsjetsjenië? Omdat er in het
Midden-Oosten al genoeg mensen zijn die
Cohen: Niet negeren
„Het is wel extreem", zegt burge
meester Cohen na lezing van Mo's
relaas. „Dat hier heftig op gereageerd
kan worden, staat wel vast. Juist om
dat het een jongen is die voor zijn da
den wil uitkomen. Dit soort uitingen
had ik in mijn achterhoofd toen ik
sprak over mogelijke spanningen tus
sen verschillende groepen in de stad.
Hoe akelig het ook is, het is wél goed
dat duidelijk wordt gemaakt dat deze
ideeën er zijn." Opvallend vindt Co-
hen de 'buitengewone sterke verbon
denheid' van de jongen met moslims
elders in de wereld. „Zij identificeren
zich in hoge mate met moslims die in
de verdrukking zitten. Daar willen ze
iets voor doen. De burgemeester
vindt dat moslims sinds 11 septem
ber 2001 te negatief worden voorge
steld. Daardoor nemen ze een defen
sieve houding aan. „Dat vind ik heel
slecht voor de integratie. Deze jon
gens zijn daar een voorbeeld van, zij
hollen keihard de andere kant op.
Deze discussie mogen we niet nege
ren, niet wegstoppen. Daar moet echt
over gesproken worden-."
strijden. En Palestina kom je niet binnen,
Arafat houdt je tegen. Net als Mubarak in
Egypte. Tsjetsjenië is makkelijk te bereiken
door de bergen.
Ik heb er serieus rekening mee gehouden
dat ik kon omkomen, daar had ik vrede
mee. Ik was bereid tot alles, ook tot vergel
ding. Iemand doodschieten is een stap,
maar terugschieten niet. Ik kan schieten, zo
moeilijk is dat niet."
Mo kent niemand die een vergelijkbare ac
tie heeft ondernomen. „Ja, Khalid en Ah
med. De jongens uit Eindhoven die naar
Kashmir gingen. Zij waren een voorbeeld
voor ons. Moedig dat ze die stap namen. Ik
weet waar ze nu zijn. Ik zie ze als martela
ren in de strijd voor god. Iedereen wil zo'n
martelaar worden."
Anderhalf jaar geleden zijn ze begonnen
met de voorbereiding. „We moesten vol
doende geld hebben en een paspoort en vi
sum. En onze conditie moest goed zijn. Ik
ging hardlopen en heb geld gespaard. Sa
men hadden we 1700 dollar. Toen ik mijn
toeristenvisum voor de Oekraïne binnen
kreeg, hebben we een ticket gekocht via
Berlijn en Frankfurt naar Kiev. Dinsdag 28
januari om 15.20 vertrok de trein vanaf Am
sterdam Centraal. In de repetitieweek. Kha
lid had geen visum, die was te laat."
Hun ouders wisten van niks. „Voordat ik
wegging ben ik nog naar mijn oudere zus
gegaan. 'Ik ga naar Tsjetsjenië', zei ik. 'Ja
hoor'. Ze geloofde me niet, ze lachte en liep
weg. Als moslim is het mijn plicht mijn
broeders te hulp te snellen. Mijn ouders
zouden het uiteindelijk wel begrijpen, dacht
ik.
In Kiev zijn we twee dagen gebleven en
hebben we een hotel genomen. Ik heb naar
huis gebeld. Khalid ook. Ik kreeg mijn moe
der aan de telefoon. Ze smeekte me terug te
komen. Ik probeerde het haar uit te leggen,
maar ze ging tekeer. Ik zei dat ik later nog
wel een keer zou bellen. Ik begrijp haar
wel."
Khalids vader vertelde dat de politie en de
AIVD (veiligheidsdienst) waren langsgeko
men. Ze hadden zijn computer meegeno
men en zijn familie ondervraagd. „Ze wil
den weten of ik een testament had achter
gelaten. Ook mijn computer werd meege
nomen. Ze vroegen mijn ouders of ik naar
moskeeën ging en zo ja, naar welke. Het is
hun werk, maar toch, het zijn hun zaken
niet, vind ik. Ze wilden weten of we geron
seld waren, maar dat was niet zo.
De volgende dag hebben we een taxi geno
men naar de Russische grens. Dat kostte
400 dollar. Na een rit van twaalf uur kwa
men we om zeven uur 's avonds bij de
grens aan. We werden afgezet in een heel
klein plaatsje, op ongeveer acht kilometer
van de grens. Het was donker, het sneeuw
de en het was min vijftien graden. Koud,
ondanks de dubbele laag thermokleding.
We zijn naar het oosten gelopen. Tegen
twaalf uur in de nacht kwamen we daar
aan. Het was nog 300 meter naar de grens,
maar er lag een rivier tussen. We wilden pas
de volgende morgen oversteken, omdat we
zoveel bagage bij ons hadden en we bang
waren door het ijs te zakken.
Vanaf de wegzagen we een gebouwtje lig
gen, een soort rustplaats voor soldaten. Er
dl
was niemand en de deur was dicht. We
ren nat van de sneeuw. Ik heb daar mijr
kleren een schoenen verwisseld. In het
dorpje verderop hebben we geprobeerd
derdak te vinden. Tegen enen lukte dat
Om half drie gingen we slapen, en om
over half drie vielen de grenssoldaten bi
nen. Die hadden mijn broek gevonden
onze voetsporen door de sneeuw gevolj
Ze namen ons mee naar het politiebure n
Ze controleerden onze paspoorten en vi e
sum. Omdat Khalid geen visum had, we
den we naar een groter bureau gebrachl J
Mariupol. Ik werd de volgende ochtend
zeven uur vrijgelaten, Khalid hielden ze
vast.
Na drie dagen kwam Khalid met de poli
bij mijn hotel. Hij had een visum van de y
plaatselijke autoriteiten gekregen. Voor n
februari moest hij het land uit zijn. Ze tx j(
ten ons af bij de trein en zagen dat weei^
ticket kochten. Van ons eigen geld. De h n
reis hebben ze ons in de gaten gehoudei J
Het was balen dat het ons niet was gelul r
We dachten: we proberen het opnieuw,
vanaf Nederland. We gaan nu terug en v
komen daarna gewoon weer terug.
Ik word nu lastig gevallen door de AIVD
Pas kwam er in de metro een man naast
zitten, die een pasje liet zien van een op
sporingsambtenaar. Hij zei: "We houdei >3
in de gaten'. Ik vind dat negatief. Ik heb
geen privacy meer, ook in mijn telefoon
een echo.
In Nederland wordt negatief tegen mosl
aangekeken. Waar ik niet tegen kan is d<
Nederlandse joden die naar Israël willei
worden gesteund. Zij krijgen kleding en
pens om te vechten, maar als Nederlanc
moslims op eigen houtje naar Tsjetsjeni
willen gaan, worden ze meteen lastig ge
len door de AIVD.
Mijn ouders waren boos dat ik zomaar
ben gegaan. Ze waren heel blij dat ik tei
was. Nee, we praten er niet meer over. I ej
wil nu mijn school afinaken en daarna s D
deren voor arts. Zo kan ik later medisch g
hulp bieden. Het was mijn droom om ei lcj
weeshuis in Marokko te openen.
Maar misschien ga ik wel opnieuw naar
Tsjetsjenië. Als de Russen zo doorgaan,
blijft mijn bloed koken. En als ik wil gaa
houdt de AIVD me echt niet tegen."
Mayke Calis
g