'Vervolging
bouwfraude
te langzaam'
BINNEN- BUITENLAND
'De deuren hebben we opengestampt'
Balkenende ziet weer licht in formatiecrisis
Bij KLM grote kans op zoek raken koffers
Britten en Amerikanen
peilen Nederlandse wet
Familie Fortuyn wil hele
dossier Van der G. inzien
Aids-activisten eisen hoofd van minister
Ontwikkeling baart Vos zorgen
Moskou geeft verdwijning
van heli's in Tsjetsjenië toe
4
ibommelding
litiebureau
- Op politiebureau
kin Den Haag is van-
n bommelding binnen-
Het personeel van
j trof bij de achter-
iplastic zak aan met
-n verdacht pakketje,
oningen in de omge-
het politiebureau wer-
uimd en de nabije om-
fird afgezet. De Explo-
fuimingsdienst (EÖD)
Bt dat het niet om ex-
j ging-
isman komt
ij ongeval
Een 47-jarige chauf-
een vuilniswagen is
jdag in Baarlo omge-
loen hij met zijn auto
in reed. Duikers van de
ter hebben het slacht-
ajn cabine gehaald,
nimatiepogingen ble-
tefs. De twee vuilnis-
die achterop de wagen
konden net op tijd van
aspringen.
trtoch
de rechter
De Nederlandse oor-
ger Herbertus Bik-
h voor zijn misda-
rde rechtbank in het
jigen verantwoorden,
rechter Herkenberg
eld. Wanneer de zaak
oog niet bekend. Dat
van de gezondheids-
Ivan de 87-jarige ver-
De 'beul van Ommen'
Is bewaker van het
jeain Ommen verzets-
Houtman dood.
lasten op
Terschelling
- Op het Noord
ivan Terschelling zijn
10'n twintig koelkasten
jeld. Ook zijn er enkele
orders gevonden. Om-
spullen voor jutters in-
ewaar zijn, heeft het
ibestuur van het ei-
irerleg met Rijkswater-
aannemer opdracht
de aangespoelde
op te ruimen. De ap-
ajn vermoedelijk af
rit de Baco Liner, het
ivorige week ten noor-
de waddeneilanden ze-
liners verloor.
pijnse politie
Hamas-lid
i- Palestijnse veilig-
iten hebben gisteren
iirgevecht in de Gaza-
o Hamas-lid gedood,
gevecht ontstond toen
hi leden van de extre-
ibeweging wilden be
oefenen hoe zij zelfge-
aketten richting Israël
sfschieten. De confron-
de enkele uren nadat
dAbbas de nieuwe
in premier had aan-
lager bekent
m maffia
- De woensdag gear-
Servische aanklager
ajlic heeft gisteren be-
hij informatie heeft
eeld aan de criminele
b. Deze maffiafami-
jens de Servische
achter de moord vori-
roensdag op premier
Volgens een verklaring
jajlic erkend dat hij
pro ontving voor het
pi van informatie over
leraties. Voor andere
zoals het opzettelijk
pen van onderzoeken,
jigeens een miljoen
inse
lente vast
De Cubaanse politie
tien de bekende dissi-
tta Beatriz Roque op-
Ij is overgebracht naar
Igeniscomplex van de
in Havana,
inhouding lijkt het
f hoogtepunt te zijn
plfvan arrestaties de
in Cuba. Dins-
len de autoriteiten al
tntallen mensen te
Pgepakt. Het gaat vol
kering om mensen
Öen aan een 'samen-
raar de Verenigde
'ter zouden zitten.
slang voor
ige Irak
t - Een ex-sergeant
lucht-
tot levenslang
ld wegens het aanbie-
ïheime informatie
Hussein en de
Het vonnis
sultaat van een schik-
'e 40 -jarige Brian Re-
e aanklager. Onder
eschikking is dat zijn
hvordt vervolgd. Ook
deel van Regans
'ouden. De man was
gesproken van spio-
libië.
vrijdag 21 maart 2003
brussel-den haag/gpd - De zwaarste kou
tussen CDA en PvdA lijkt uit de lucht.
CDA-premier Balkenende verwacht vol
gende week weer kabinetsbesprekingen
met de PvdA te kunnen voeren nu deze
partij zich gisteren na het begin van de
oorlog tegen Irak achter de Verenigde
Staten heeft geschaard.
„Ik juich deze stap toe. Daardoor kunnen
we de gesprekken ook voortzetten", zei
Balkenende voorafgaand aan een top van
de Europese Unie in Brussel. „Ik ben blij
dat de PvdA nu zegt dat zij in deze achter
de Amerikanen, Britten en Australiërs
staat. Het signaal dat de PvdA nu afgeeft
verdient alle gelegenheid voor een verder
politiek debat." Daarmee gaf hij een po
sitiever geluid af dan zijn tweede man
Verhagen die gisteren als vice-fractie-
voorzitter een gesprek had met PvdA-lei-
der Bos. „We hebben van ons hart geen
moordkuil gemaakt", aldus Verhagen.
Tijdens het gesprek zijn termen als
'klootzak' en 'ik ben genaaid' gevallen.
Volgens de christen-democraten had de
PvdA eerder wel politieke steun toege
zegd aan de oorlog. „Blijkbaar moeten
we alles tot op de punt en komma vast
leggen als we samen in een regering wil
len zitten", sneerde Verhagen na het ver-
zoeningsgesprek. Verhagen ontkende dat
de verhouding tussen hem en Bos inmid
dels zo is verziekt dat samenwerking is
uitgesloten. „De chemie is er, maar als je
afspraken maakt schep je verwachtingen
die je wel waar moet maken. Als dat niet
gebeurt is er een probleem."
PvdA-leider Bos weersprak nogmaals dat
met zijn fractie een 'deal' gemaakt zou
zijn over politieke steun aan de oorlog.
Hij zag in dat misverstand vooral aanlei
ding vaker met het CDA om de tafel te
gaan zitten. „Ik heb geen spijt van wat er
de afgelopen dagen gebeurd is, maar ik
denk wel dat we vaker met elkaar moeten
praten. Het is net als in een goed huwe
lijk, waar een goed gesprek de lucht
klaart."
Brandweerlieden en reddingswerkers bekijken de twee treinen die gisteren in Roermond op elkaar klapten. Foto: ANP/Marcel van Hoorn
Personentrein
verkeerd
De botsing tussen twee trei
nen gisteren in Roermond
vond plaats op een moment
dat de passagierstrein uit
Venlo niet op die plek hoor
de te rijden. De Inspectie
Verkeer en Waterstaat heeft
dit gemeld. De machinist
van de personentrein, een
42-jarige Nijmegenaar,
kwam om. Hij reed boven
op een uit Bom afkomstige
Belgische goederentrein.
Ook de conducteur van de
personentrein raakte ernstig
gewond. Verder raakten ze
ven passagiers zwaar en ze
ven licht gewond. Bij het
onderzoek zal de aandacht
vooral uitgaan naar de
vraag hoe het mogelijk is
dat beide treinen op het
zelfde spoor reden.
roermond/gpd - De kantine in de loods van
Gemeentewerken in Roermond lijkt een
beetje op de ontvangstruimte van de beken
de ziekenhuisserie ER Tientallen lichtge
wonden zitten of liggen er. De acht zwaar
gewonden van het treinongeluk zijn op dat
moment al weggebracht.
De een is er wat erger aan toe dan de ander,
maar allemaal zitten ze een beetje ver
dwaasd te kijken en te wachten, in het ge
zelschap van lotgenoten of inmiddels gear
riveerde familieleden. Ze wachten op de
arts, die in een ruimte er naast elke reiziger
die in de verongelukte trein heeft gezeten
wil onderzoeken. Ook de mensen die vin
den dat ze 'niks hebben', zoals del7-jarige
Désiree Geraedts uit Swalmen. Pas als ze bij
de dokter is geweest mag ze naar haar vader
Loe gaan, die buiten het terrein op haar
staat te wachten.
Slechter af is de 51-jarige Fred Stoten uit
Venlo wiens gezicht aan één kant helemaal
is gezwollen omdat hij door de klap ergens
tegenaan is gebotst. Even verderop wordt
een vrouw op een brancard getild, vastge
snoerd en meteen weggebracht. Een jongen,
zittend aan een tafeltje, heeft een flink trau
ma opgelopen. Een andere jongen houdt
zijn hoofd recht omdat wordt vermoed dat
hij nekletsel heeft opgelopen.
Sander Bouts (18) uit Venlo was op weg
naar Maastricht. Hij is eerstejaars student
geneeskunde. „Ik zit hier dan ook met een
dubbel gevoel", zegt hij terwijl artsen, ver
pleegkundigen en andere hulpverleners af
en aan lopen om de gewonden te helpen.
„Maar op dit moment kan ik weinig uitrich
ten." Hij zat in het achterste treinstel van de
trein. „Dat was mijn geluk, denk ik. Ik kan
me ook niks herinneren. Het enige wat ik
weet is dat ik plotseling buiten stond. Ik ben
uit de bank gevlogen want ik zat in de rij
richting. Heel raar. Het eerste wat ik wilde
was er zo snel mogelijk uit."
Rik Jansen (18) zit naast hem aan een tafel
tje. De hts-student uit Heel was op weg naar
huis. „Opeens keihard remmen en daarna
een enorme klap", zegt hij over het gebeur
de. „Je ziet niks. Er was behoorlijke paniek
in de trein. Iedereen wilde er zo snel moge
lijk uit. De deuren van de trein wilden niet
open. Die hebben anderen uiteindelijk
opengetrapt."
René Evers uit Ohé en Laak zat vooraan in
de trein, in het eerste compartiment. De 17-
jarige studeert in Venlo logistiekmanage-
ment. „Plotseling kwam de conducteur naar
achteren rennen, net voor de botsing was
dat. Ik zat in de rijrichting en door de klap
lag ik plotseling met mijn hoofd op de bank
voor me. De deuren wilden niet open. Die
hebben we open moeten stampen. Overal
lagen mensen. Er zat een vrouw klem tussen
de banken. Die hebben we nog geholpen."
Desirée Geraedts (17) uit Swalmen heeft al
leen 'koppijn', zoals ze zelf zegt. „Ik was
naar de tandarts geweest en had een trein
later gepakt om naar school te gaan in Box
tel. Plotseling ging de trein heel hard rem
men. Daarna een geweldige klap. Mensen
vielen op de grond. Ik was extra bang want
ik zat in het tussencompartiment en had net
een sigaret aangestoken. Door de klap was
die uit mijn hand gevlogen en was ik bang
dat daardoor mogelijk brand zou ontstaan."
Paul Schatorie uit Belfelt was met zijn colle
ga Marcel Janssen uit Reuver op weg naar
een vergadering in Roermond. Ze zaten
achter het midden van de trein en tegenover
elkaar. „Dat is ons geluk geweest. De klap
was gigantisch, ik werd min of meer gelan
ceerd, maar ik botste op Marcel. De andere
mensen in de coupé zijn allemaal gewond
geraakt, omdat ze door stoelen werden op
gevangen", vertelt Paul Schatorie. Een derde
collega is gewond geraakt en naar het zie
kenhuis gebracht.
amsterdam/gpd - De familie
Fortuyn wil de volledige beken
tenis van Volkert van der G. over
de moord op Pim Fortuyn in
zien. De Maastrichtse advocaat
Hiddema heeft daar gisteroch
tend in een besloten rechtszit
ting voor de raadkamer van de
Amsterdamse rechtbank om ge
vraagd. De erven Fortuyn heb
ben naar eigen zeggen slechts
summier informatie gekregen
uit het metersdikke justitiële
dossier. Zaakofficier van justitie
Plooy echter weigert meer infor
matie te geven. Hij wil voorko
men dat stukken voortijdig uit
lekken via de media. Advocaat
Hiddema verklaart de proces
stukken nodig te hebben voor
de schadeclaim tegen Van der
G. De Amsterdamse raadkamer
doet pas dinsdag schriftelijk uit
spraak over het verzoek van de
Fortuyns. Dat is twee dagen
voor het proces tegen Van der
G. begint. De familie zal tijdens
de strafzaak als 'benadeelde
partij' een schadeclaim tegen
Van der G. indienen. Hierbij
gaat het onder andere om een
volledige compensatie voor de
financiële gevolgen van de aan
slag. Te denken valt aan de be
grafenis in Driehuis en de her
begrafenis in Provesano in Italië.
Bovendien komen de Fortuyns
met een civiele rechtszaak tegen
de Harderwijker. Daarin eist de
familie smartengeld.
door onze correspondent
Eelco van der Linden
pretoria - Het geduld is op, de
regering heeft kansen genoeg
gehad. Zuid-Afrika's succesvolle
aids-activisten van de Treat
ment Action Campaign (TAQ
kiezen voor de frontale aanval.
Gisteren werden twee ministers
officieel aangeklaagd wegens
moord met voorbedachten rade,
omdat zij blijven weigeren een
plan voor de verstrekking van
aids-medicijnen op te stellen.
'Stervend van verlangen om be
handeld te worden', is de naam
van de campagne die voor on
beperkte duur is afgekondigd en
nadrukkelijk oproept tot burger
lijke ongehoorzaamheid. „Het is
de bedoeling dat de komende
week zeshonderd mensen wor
den gearresteerd, hetzelfde aan
tal dat dagelijks in Zuid-Aftika
aan aids sterft omdat er geen
medicijnen zijn", aldus TAC-
voorzitter Zackie Achmat.
Hij was een van de tweehon
derd actievoerders die gisteren
in het politiebureau van het ten
zuiden van Johannesburg gele
gen plaatsje Sharpeville de
klacht wilden indienden tegen
de minister van gezondheid
Tsabalala-Msimang en haar col
lega Erwin (handel). In Shar
peville werden 43 jaar geleden
69 anti-apartheidsstrijders door
de politie vermoord. Vandaag
wordt die dag gevierd als een
nationale feestdag.
De keuze is niet toevallig. Men
sen als Achmat, die zelf de me
dicijnen hard nodig heeft maar
ze blijft weigeren zolang ze niet
door Richard Mooyman
Amstelveen - In een Europese vergelijking.komt de KLM
als de op één na slechtste luchtvaartmaatschappij uit de
bus op het gebied van bagage-afhandeling. In de
maand januari bleken KLM-reizigers bij aankomst bijna
54.000 keer hun koffer te missen. Alleen de Luxemburg
se maatschappij Luxair maakte nog meer bagage kwijt.
De Association of European Airlines (AEA) heeft voor
het eerst vergelijkende cijfers gepubliceerd over het ba-
gagevervoer van de aangesloten leden. Vooral de grote
re maatschappijen met veel overstappers scoorden
slecht. De KLM eindigde op een roemloze 22ste plaats
met 36.8 kwijtgeraakte koffers per duizend passagiers.
Schrale troost daarbij is dat ook de concurrenten Air
France (21ste plaats) en British Airways (20ste) slecht
presteerden. Lufthansa deed het beter met een 14de
plek. Koploper was Turkish Airlines dat vrijwel alle kof
fers keurig op de plaats van bestemming wist af te leve
ren.
De KLM worstelt al langer met de bagage-afhandeling.
Enkele jaren terug moesten zelfs hulptroepen van de
Amerikaanse partner Northwest Airlines op Schiphol
helpen met koffers sjouwen. De problemen waren on
der meer het gevolg van de grote drukte, een te krap
overstapschema en haperingen van het bagagesysteem.
Ondanks de verbeteringen die sindsdien zijn doorge
voerd, raken bij de KLM nog steeds meer koffers zoek
dan bij de directe rivalen. Een lichtpuntje is dat 85 pro
cent van de weggeraakte bagage binnen 48 uur alsnog
bij de passagier wordt afgeleverd. Geroutineerde reizi
gers nemen al langer het zekere voor het onzekere en
stoppen de belangrijkste spullen in hun handbagage.
De AEA-cijfers brachten ook goed nieuws. De Koninklij
ke presteerde beter bij het op tijd vliegen dan de rivalen
Lufthansa, British Airways en Air France. Ook annuleer
de de KLM veel minder vluchten dan de concurrentie.
Alleen het kleine Air Malta liet minder vluchten uitval
len.
den haag/gpd - Justitie is veel te
traag met de vervolging van
frauderende bouwers en corrupte
ambtenaren. Dat zei voorzitter
Vos van de parlementaire enquê
tecommissie naar de bouwnijver
heid gisteren in de Tweede Ka
mer. Eén jaar na de eerste inval
len door het openbaar ministerie
is nog geen enkele zaak voor de
rechter gebracht. Vos vindt dit
zorgelijk.
De enquêtecommissie drong
aan op vervolging van de hoofd
verantwoordelijken. Met een
schikking moet de Kamer geen
genoegen nemen. „Niet iedere
misstand uit het verleden moet
worden vervolgd", aldus Vos.
„Dat zou leiden tot jarenlang ju
ridische procedures. Maar een
algehele schikking is niet af
doende. Een boetedoening is
echt noodzakelijk. Daarbij hoort
strafrechtelijke vervolging."
Vos verwees daarbij naar de eer
dere schikking in de fraudezaak
bij de aanleg van de Schiphol-
tunnel. De Kamer was destijds
verbolgen dat het toenmalige
kabinet het op een akkoord had
gegooid met de frauderende
bouwbedrijven die vervolging
konden afkopen.
Bouwondernemers hebben ja
renlang onderlinge prijs- en
werkafspraken gemaakt bij aan
bestedingen van bouwprojec
ten. De overheid heeft daardoor
meer geld betaald dan nodig.
Vos verwijt de bouwsector dat
de zaak niet serieus wordt aan
pakt. „Het is erg stil geworden."
Daarentegen is ze wel tevreden
over de manier waarop de ac
countants de handschoen heb
ben opgepakt. Nadat de bouw
fraudezaak aan het licht kwam
en ook zij onder vuur kwamen
te liggen, houden de boeken-
controleurs hun werkwijze kri
tisch tegen het licht en vraagt de
beroepsgroep om nadere regel
geving.
De commissie is pessimistisch
over de mogelijkheid dat ge
meenten het te veel betaalde
geld voor bouwprojecten kun
nen terugvorderen. „Het is erg
moeilijk om per project sluitend
bewijs te krijgen voor hoeveel
geld er is gefraudeerd. Dat is on
ze commissie ook niet gelukt.
Maar de gemeenten zijn wel de
gelijk benadeeld en dat biedt de
mogelijkheid om geld terug te
vorderen."
moskou/ap - In Tsjetsjenië zijn
gisteren twee Russische ge
vechtshelikopters met ieder
twee bemanningsleden aan
boord verdwenen. Het leger
heeft reddingsteams gestuurd
om ze op te sporen, zo heeft het
Russische ministerie van defen
sie gisteren bekendgemaakt.
Interfax maakte eerder op de
dag als eerste gewag van de ver
dwijning van de Mi-24 helikop
ters. Het persbureau zei van een
bron in het militaire hoofdkwar
tier in Tsjetsjenië te hebben ver
nomen dat de toestellen zoek
waren geraakt tijdens een mili
taire missie onder zware weers
omstandigheden. Het ministerie
van defensie ontkende het be
richt aanvankelijk en beweerde
zelfs dat de helikopters met ver
traging, maar veilig waren terug
algemeen beschikbaar zijn, ko
men voort uit het ANC. De ac
ties van de TAC zijn daarom
heel vervelend voor de ANC-re-
gering en president Mbeki, de
man die de link tussen HIV en
aids in twijfel trok en medicij
nen als schadelijk bestempelde.
TAC is bovendien succesvol. Ze
won rechtszaken en dwong bij
voorbeeld af dat de regering aan
seropositieve zwangere vrouwen
medicijnen moet laten verstrek
ken die de kans op het krijgen
van een besmet kind halveert.
De TAC was ook de morele win
naar toen de farmaceutische in
dustrie de rechtszaak introk die
gericht was tegen een wet van -
nota bene - de Zuid-Afrikaanse
regering. De wet maakt het mo
gelijk goedkope medicijnen te
importeren of te produceren.
Amerikanen en Britten zijn niet blij met het verbranden van de vlag
als uiting van protest. Foto: GPD/Guillermo Arias
Wat mag een demonstrant wel of niet
den haag/gpd - Een verbrande
Amerikaanse vlag, of een pop
die de Britse premier Blair of de
Amerikaanse president Bush
moet voorstellen. De kans is
groot dat we dat deze dagen
gaan zien, voorspelt hoogleraar
internationaal strafrecht Gerard
Strijards. Hij onderzoekt onder
meer voor de Amerikaanse en
Britse ambassade hoe de felste
demonstranten kunnen worden
beteugeld.
Amerikanen en Britten begrij
pen er niets van dat verbranden
van nationale vlaggen, zeker als
het de vaandels van bevriende
en machtige bondgenoten be
treft, in Nederland niet strafbaar
is. Wie in de VS in het openbaar
de nationale 'stars and stripes'
in de fik steekt, begaat niet al
leen een doodzonde, maar ris
keert ook een gevangenisstraf
van tien tot twintig jaar.
„De vlag is daar hét symbool
van de staatseenheid. Nieuwko
mers in Amerika moeten een
eed zweren op de Mag. Als je
gekeerd op de basis Chankala,
even buiten Grozny. Later zei
dezelfde woordvoerder van het
ministerie dat zijn eerdere infor
matie onjuist was en dat de
twee Mi-24's nog steeds werden
vermist Een woordvoerder van
de luchtmacht zei dat de heli
kopters deelnamen aan een lan
dingsmissie in het zuidoosten
van Tsjetsjenië, maar wilde geen
verdere details geven. Tsje
tsjeense rebellen schuilen in het
ruige zuidelijke berggebied voor
de artilleriebeschietingen en
luchtaanvallen die de Russen re
gelmatig uitvoeren en gebruiken
het als uitvalsbasis voor aansla
gen tegen het Russische leger.
De rebellen hebben al veel Rus
sische helikopters neergehaald
in de twee oorlogen in Tsjetsje-
een verbranding van een stars
and stripes vanaf de openbare
weg kunt zien, geldt dat in de VS
als een zeer ernstig misdrijf',
zegt Strijards. In Groot-Brittan-
nië is de straf met een pa* jaar
cel minder hoog. „Verbranding
van de Union Jack valt daar on
der het aanzetten tot opstand
tegen het staatsgezag."
De Britten, Amerikanen en en
kele grote steden in Nederland
willen van Strijards vooral weten
waar actievoerders wél op ge
pakt kunnen worden. Als recht
matig vergunningen zijn aange
vraagd voor demonstraties, mag
in Nederland veel. Maar aan het
scanderen van leuzen en het
meevoeren van vlaggen en
spandoeken zijn grenzen te stel
len.
Leuzen van bijvoorbeeld Sad-
dam-aanhangers kunnen wor
den gekwalificeerd als het aan
zetten tot haat. ,Al wordt het
natuurlijk lastig als het om Ara
bische teksten gaat", zegt de
hoogleraar.
