Saddam doelwit eerste aanval
997
N"
r
De kringen van
de Iraakse macht
wz
'Alle mensen gaan dood. Niet goed'
VINTERSPORT
£1
Leidsch Dagblad
Verenigde Staten beginnen oorlog met gerichte actie tegen Iraakse leiderschap
Oorlogsdagboek
Bush begint toespraak met 'blooper'
Leidsch Dagblad
NR. 43185 LOSSE NUMMERS 1,10 ZATERDAG 1,55
donderdag 20 maart 2003
OPGERICHT 1 MAART 1860
moeizame
ni id van
cafetaria
lossing in
maak voor
lis Antwerpen
lu
idf
c in -
iio igerenwerkers
Bn( wantrouwige
n^pvenshof
muiden
so Idigt schaatser
'aï b de Jong
StT-i TTlfiBl
in ukenhof
;c de kijk
kunst
Roth
meer er iemand
dgaat, heb je altijd
«evoel datje iets
n nagelaten dat je
had moeten doen
1
Hl
t ik
Leidsch Dagblad
V R A G E
N
u w
023-5150100
OORLOG
jaar lang hebben de VS
met het vereffenen van
Kling die ze met Saddam
na de eerste Golfoorlog
adden openstaan. Voor
aanse begrippen is dat
4aar het zal nog veel lan-
?n voor de vannacht be-
oorlog tot een werkelijk
kjeJtomt. Waar alle ogen nu
psc icht op het opruimen van
?n ator, blijft het een open
rat voor regime er in zijn
ela al komen en hoe er meer
eer dl in het Midden-Oosten
1 rden gebracht
rlog rond Bagdad begon
een symbolische actie:
Icetten gericht tegen de
van de heersende kliek
Baath-partij van Saddam,
in efnilitaire analisten reken-
massale bombardemen-
rd op aangeven van de ge-
diensten gekozen voor
kte ïichte actie tegen het
egc leiderschap. Die symbo-
ifst s, voor zover nu valt te
ijed n, toeval, maar raakt wel
van de zaak: het verwij-
Ie an Saddam zou een zegen
hoc e wereld zijn. Vraag blijft
i n moet opvolgen. Anders
Afghanistan - waar de si-
trim een jaar na het ver
van de Taliban overigens
jei niet erg stabiel is - lij-
We Irak nauwelijks krach-
en ipositiegroepen klaar te
5> om de macht over te ne-
3gj Ie Amerikanen zullen Bag-
i de oorlog - die hopelijk
j3S iurt - niet snel kunnen
lev
ieb|bische wereld heeft de af
maanden opvallend rus-
die^geefd op de oorlogsdrei-
k dl ^ridam Hussein is daar
ku populair. Maar landen
ini Saudi-Arabië, Jordanië,
en Israël en volken als de
Qni n, kijken nadrukkelijk de
chti1 de boom. Het aantal
jn g lande rekeningen in deze
ie o8 legio, en ze gaan geen
sta maar honderden jaren te-
je t et risico dat het conflict
t, i at is niet denkbeeldig.
/el Verenigde Staten rust na
}jf|itaire ingrijpen in Irak de
wefen oplossing voor het Is-
•Palestijnse conflict, de
v0if van vele oorlogen, af te
lCj h n. Te lang houdt dit con-
m wereld in een wurggreep.
,n ologie achter de actie in
de wereld van een gevaar
•ssen en democratie voor
■kse volk te brengen. Daar
ook de Palestijnen recht
washington/gpd-rtr-anp-ap -
De Verenigde Staten hebben
vannacht de aanval op Irak inge
zet met een zeer beperkt ope
ningsoffensief, klaarblijkelijk ge
richt op het direct uitschakelen
van Saddam Hussein en leidende
figuren van zijn regime. Maar
volgens Bagdad leeft Saddam
Hussein nog, en bekleedt hij nog
al zijn functies. Volgens nog on
bevestigde berichten zouden bij
de aanvallen gewonden zijn ge
vallen.
Het grondoffensief is nog niet
begonnen. Het Amerikaanse le
ger voert de komende dagen
slechts beperkte luchtaanvallen
uit als voorbereiding op de gro
te militaire actie tegen Bagdad.
Dat meldde een Amerikaanse
commandant in Koeweit van
morgen. Koeweit was ook het
doel van de eerste militaire
Iraakse reactie. Een Patriot-ra
ket schoot een Scud uit de
lucht, die werd afgevuurd op
Amerikaanse militairen. De ra
ket vervoerde geen gifgas, even
als twee kleinere projectielen
die elders landden.
„Dit is de eerste fase van wat
een omvangrijke en gezamenlij
ke campagne zal worden", zei
president Bush in een toe
spraak tot het zijn volk, kort na
het begin van de eerste aanval.
Hij waarschuwde dat de oorlog
lastiger en langer zou kunnen
worden dan door sommigen is
voorspeld. „Maar overwinning
is de enige uitkomst die we zul
len accepteren. Dit wordt geen
campagne van halve maatrege
len."
Saddam Hussein verscheen en
kele uren later op de Iraakse te
levisie, en riep de Irakezen op
'hun zwaard te trekken en on
bevreesd de strijd aan te gaan'.
Het was onduidelijk of het om
een rechtstreekse boodschap
ging. Saddam voorspelde de
Amerikanen een 'bittere neder
laag".
Rond kwart voor vier Neder
landse tijd vielen de eerste
bommen en kruisraketten op
Bagdad. Een half uur later volg
de een tweede golf. In totaal
zouden zo n veertig kruisraket
ten zijn afgevuurd vanaf sche
pen in de Perzische Golf. F-117
vliegtuigen wierpen bommen
af. De Iraakse luchtafweer be
antwoordde het bombarde
ment, maar na de aanvallen
werd het weer stil boven de
hoofdstad.
Volgens militaire bronnen in
Washington was de Amerikaan
se aanval een poging om het re
gime te 'onthoofden'. De VS lei
den een coalitie van landen die
het regime in Irak omver wil
werpen om 'Irak te ontwape
nen, het Iraakse volk te bevrij
den en de wereld te behoeden
voor ernstig gevaar', zoals Bush
Rond kwart voor vier Nederland
se tijd vielen de eerste bommen
en kruisraketten op doelen in
Bagdad. Het zeer beperkte ope
ningsoffensief van de Verenigde
Staten, was klaarblijkelijk ge
richt op het direct uitschakelen
van Saddam Hussein en leidende
figuren van zijn regime.
Foto: AFP/Patrick Baz
het zei. De coalitie bestaat uit
'meer dan 35 naties' aldus
Bush, hoewel slechts een hand
vol militaire bijstand heeft toe
gezegd. Er is in de wereld veel
kritiek op de actie, die niet de
zegen kreeg van de VN-Veilig
heidsraad. China, Rusland,
Duitsland en Frankrijk, de lan
den die tegen de aanval waren,
reageerden teleurgesteld en be
zorgd.
Zie verder pagina's Irak
Militaire doelen in Bagdad
In de Iraakse
rond de vijf mflji
B
Inlichtingendienst
Kantoor Baath-partij
O
Muthea
militair vliegveld Q -jv^statioi
Hoofdkantoor
V
IV
- - 1 Jb
Militair computercentrum.
Ministerie van Defensie
QRegeringskantoren
item. communicatiecentrum
(^Inlichtingendienst
£^Xuchtverdedigingscentrum
'residentieel paleis
o
-- - Doura
Luchtverdedigings-Q olieraffinaderij Rasheed
centrum Q
v militair vliegveld
5km
anp/krt
Familie Hussein in middelpunt
„Elke keer als iemand sterft, ga ik
ook een beetje dood." Molly Acker-
man (49) is beeldend kunstenares en
geboren en getogen Newyorkse.
Voor het Leidsch Dagblad houdt ze
een dagboek bij, waarin ze vertelt
hoe de oorlog in Irak haar leven be-
invloedL „Ik begrijp echt niet dat de
wereld dit laat gebeuren. 'This is not
the peoples war'."
Ackerman opent een serie van dag
boeken van inwoners uit deze regio.
Morgen is het woord aan Azad Sarki-
sian (31), Irakees, woonachtig in
Noordwijk. De 'oorlogsdagboeken'
zijn elke dag te lezen op pagina Re
gio 2.
Ambassades
afgeschermd
den haag - De omgeving van de
ambassades van de Verenigde
Staten, Groot-Brittannië en
Spanje in het centrum van Den
Haag zijn vanmorgen volledig
afgeschermd voor autoverkeer.
De straten rondom de ambas
sades aan het Lange Voorhout
zijn met hekken afgezet. In een
tiental straten in het centrum
van Den Haag geldt tot nader
order een stop- en parkeerver
bod. Het gebied blijft voorals
nog wel gewoon toegankelijk
voor fietsers en wandelaars. De
politie staat alleen in uitzonde
ringsgevallen autoverkeer toe.
Het gaat dan om bijvoorbeeld
toeleveranciers voor de bedrij
ven. De politie leidt het verkeer
om. Er staat een aantal ME-
bussen in de buurt van de Ame
rikaanse ambassade.
Van der Meyde:
Liefst Barcelona
rome - Andy van der Meyde
kon zijn geluk niet op na de
Champions League-wedstrijd
tegen AS Roma (1-1) en beleef
de zijn goal als in een roes.
Door het gelijkspel stootte Ajax
door naar de kwartfinale, waar
Manchester United, Barcelona
of AC Milan wacht. Van der
Meyde op de vraag tegen wie
hij het liefst zou spelen: „Barce
lona lijkt me leuk. Zitten veel
Nederlanders. Manchester Uni
ted kan altijd nog in de finale."
Pagina Sport
inlichtingendienst /S Qr
Hoofdkantoor
Hoofdkantoor <3| Baath-partij V
geheime dienst
door Marjolein Hendriks
en Silvan Schoonhoven
leiden/wassenaar - Deze och
tend is een ochtend als alle an
dere op de Leidse Suriname-
straaL Net als op dagen dat er
geen oorlog woedt, zet de bloe
mist zijn waar buiten en draait
een kindje langzaam rond in
een minicarrousel voor de Al
bert Heijn. Een vrolijk elektro
nisch deuntje verwaait over het
plein. „Wat?! Is de oorlog met
Irak toch begonnen? Dat wist ik
niet!", roept een Leidenaar ver
baasd uit. „Ik kom net uit bed",
verontschuldigt hij zich. „Oorlog
is geen goede oplossing", merkt
hij op en loopt snel weg.
Vehbi Kuzu (34) uit Turkije is
wat slaperig, maar om een an
dere reden. „Ik ben 's nachts
opgebleven om het nieuws te
volgen", zegt hij. Ook Kuzu wil
geen oorlog. „De juiste oplos
sing is praten", vindt hij, maar
hij geeft toe dat praten bij Sad
dam 'niet meeriielpt'. Bij de fa
milie Keijzer staat de radio de
(advertentie)
fc Vries
Tl HEAT 660 CZ
LTD EDITION
Inclusief bespanning t.w.v. 20,-
en thermobag t.w.v. 30,- €189,95
Voor verkoopadressen bel:
033 253 24 59
hele dag aan. Een oorlog heb
ben ze al eens meegemaakt, en
deze vinden ze 'geen goede
zaak'. Ze vrezen het lot van 'die
onschuldige mensen, die ner
gens iets mee te maken heb
ben'. Van onrust in de multicul
turele wijk de Kooi is volgens
hen geen sprake. „Er is hier veel
verdraagzaamheid, er is nooit
narigheid. Heftige discussies
zijn er niet."
Zijn Nederlands is niet goed,
verontschuldigt de islamitische
slager aan de Kooilaan zich,
maar zijn afkeer van de oorlog
wil hij graag kwijt. „Alle mensen
gaan dood. Niet goed."
Ook op de American School in
Wassenaar is het vandaag 'busi
ness as usual', zegt directeur P.
Deminico. „We doen er alles
aan om dat ook zo te houden.
De beveiliging van het gebouw
aan de Rijksstraatweg in Wasse
naar is opgevoerd. Om het pand
staat een groot hekwerk en voor
de deur een politiejeep. Over
andere veiligheidsmaatregelen
wil de schooldirecteur niets ver
tellen. „Wij zijn tevreden met de
getroffen maatregelen. Wij voe
len ons veilig hier", aldus Demi
nico. Van de bijna 1100 scholie
ren van de American School,
met leerlingen van 55 verschil
lende nationaliteiten, komt bij
na de helft uit de Verenigde Sta
ten. De scholieren zijn tussen de
vijf en achttien jaar oud.
Marine Vliegkamp Valkenburg is
sinds vanmorgen in verhoogde
staat van paraatheid. Bij de toe
gangspoort staat een bord met
het opschrift 'Let op, alertstate
bravo' en is er extra personeel
opgetrommeld om de bezoekers
te controleren. Bij de vorige
Golfoorlog fungeerde de basis
als 'doorvoerhaven' van Ameri
kaans materieel, dat vanuit
Duitsland werd aangevoerd. De
enige bijdrage van Valkenburg'
aan deze oorlog bestaat uit het
meehelpen aan de strijd tegen
het terrorisme. Een Orion is
sinds juni 2002 actief in de lan
den rond het Midden Oosten.
Pagina Ri:
'Door de oorlog krijgen
we hier een tweedeling'
den haag/gpd - Drie personen
stonden, voor de oorlog begon,
hoog op de hitlijst van de Ame
rikaanse president Bush. Sad
dam Hussein zelf natuurlijk,
maar ook zijn twee zoons Qusay
en Uday. Zij gelden als de
machtigste figuren in Irak.
Volgens Irak-deskundigen kan
de machtsstructuur in Irak het
beste worden voorgesteld als
een serie concentrische kringen,
met Saddam Hussein, de onbe
twiste leider, in het middelpunt.
Het dichtst bij hem staan dege
nen die hij het meest vertrouwt,
of beter misschien, het minste
wantrouwt. Dat zijn vooral fa
milieleden en mannen van zijn
stam, de al-bu Nasir.
Na Saddam zelf hebben zijn zo
nen Qusay en Uday de meeste
macht. Qusay, de jongere zoon
(36), was tot de oorlog begon de
gedoodverfde opvolger van zijn
vader. Zijn macht is de laatste
jaren sterk gegroeid. Volgens
sommige oppositiegroepen
heeft hij zelfs de leiding over alle
lopende zaken in Irak. Hij staat
aan het hoofd van de Republi
keinse Garde, het best getrainde
en trouwste leger van de presi
dent. Qusay is belast met de ver
dediging van Bagdad en Tikrit,
de 'thuishaven' van Saddam. Hij
beheerst ook de geheime dienst
en de geheime politie.
Uday (39) was tot midden jaren
'90 de beoogd opvolger van Sad
dam. Maar zijn invloed is sterk
geslonken na een aanslag in
1996. Hij kan sindsdien nog am
per lopen. Uday heeft nog wel
controle over een netwerk van
media, waaronder de meest in
vloedrijke krant in het land. Hij
is hoofd van de voetbalbond, de
bond van journalisten en de na
tionale studentenbond.
Uday staat bekend als een ge
welddadige playboy, met voor
liefde voor dure auto's en mooie
vrouwen. „Hij wordt als een los
bol gezien", zegt Gerard Vigeve-
no, werkzaam voor het Neder
landse ministerie van buiten
landse zaken en schrijver van
het onlangs uitgebrachte rap
port 'Irak en de erfenis van Sad
dam Hussein'. Beide broers zijn
betrokken bij de lucratieve olie
smokkel.
In het rijtje machtigen wordt
ook de naam genoemd van Izzat
Ibrihim, vice-voorzitter van de
RCC, vergelijkbaar met het vroe
gere Russische politbureau. Ook
hij heeft een belangrijke stem in
dit orgaan.
Verder is het land toebedeeld
aan vier supergouvemeurs, die
de orde in de aan hen toegewe
zen delen moeten bewaken. Zij
staan aan het hoofd van de ver
schillende Iraakse troepen. De
bekendste daarvan is generaal
Ali Hassan al-Madjid, de com
mandant van de zuidelijke troe
pen. Hij is een neef van Saddam
en knapt veel vuile klusjes voor
zijn oom op.
In 1995 zag hij nog persoonlijk
toe op de executie van twee
schoonzonen van Saddam, na
dat zij na een vluchtpoging weer
in Irak terugkeerden J\l-Madj id
staat beter bekend als 'Ali Che-
micali'. Deze bijnaam dankt hij
aan een gifgasaanval tegen op
standige Koerden, vijftien jaar
geleden.
Andy van der Meyde
Foto: ANP/Olaf Kraak
Regilio Tuur:
20 maanden cel
Rotterdam - Bokser Regilio
Tuur is door de Rotterdamse
rechtbank veroordeeld tot een
gevangenisstraf van vijftien
maanden wegens mishandeling
van zijn toenmalige vriendin.
Omdat Tuur in zijn proeftijd zat
wegens een eerdere mishande
ling, wordt bovendien een
voorwaardelijke straf van vijf
maanden omgezet in een cel
straf. Rechtbankpresident mr.
C. van de Kerkhof rekende het
Tuur zwaar aan dat juist hij als
professioneel bokser zijn zelf
beheersing had verloren en er
op los had geslagen. De recht
bank achtte poging tot dood
slag niet bewezen.
Washington - Voordat een ernstig kijkende presi
dent George Bush vannacht op de televisie be
kendmaakte dat de oorlog was begonnen, kwam
hij onbedoeld al in beeld. En zo konden kijkers
mee beleven dat iemand met een klein schaartje
de kruin van de president bijknipte.
Hoewel er geen geluidsverbinding was, maar wel
beeld, werd duidelijk dat de president een proef-
praatje hield.
Bush maakte tussendoor enkele olijke grimassen
en keek met guitige oogjes naar links en rechts,
waar vermoedelijk medewerkers van hem stonden
opgesteld. Het laatste wat te zien was voordat de
officiële uitzending begon, was dat iemand de
schouders van de president afklopte.
Het was zowel een menselijk als een ontluisterend
gezicht: de man die een besluit gaat bekendma
ken, dat vermoedelijk enorme gevolgen zal heb
ben voor de hele wereld, is luttele minuten daar
voor best in voor een geintje.
Straat ffl
Postcode
Plaats
*3
Telefoon
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Bij automatische betaling is mijn
benk-gronunmer
Handtekening:
712141 400114
Stuur deze bon in een envelop, V1
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
DE WERELD OM JE HEEN