Digitale
telefonie
nog niet
vergeten J
MULTIMEDIA
Schrijven op je muismat
volito 4
Phoenix Back-up
secuur en snel
'Moeder aller rts-games' gaat actueel
Kant-en-klaar
website-pakket
Uit met Kinderen kost 'niets'
Dino's in de dierentuin
Computerspy
Vakantiefotoboek
Logitech op PS2-pad
HOC 975
DONDERDAG 20 MAART
Soms vraag je je wel eens af wat je precies koopt voor je geld.
Neem nou de kersverse cd-rom Uit met Kinderen van Xplorys.
Op zich is er niets mis met het schijfje en met de prijs (14,95 eu
ro) ook niet. Een leuke en han
dige verzameling van alle moge
lijke doe-dingen met kinderen.
Van attraktieparken, via dieren
tuinen en musea tot de gezellige
afsluiting in een speciaal kinder
restaurant. Keurig gerangschikt
en doorzoekbaar op plaats,
postcode, leeftijd, jaargetijde,
enz. Maar wie het doosje goed
bekijkt, ontdekt al snel een in
ternetadres: www. uitmetkinde-
ren.nl en laat daar nu precies
hetzelfde opstaan als op de cd-
rom... Overbodig dus dat schijf
je? Ja en nee. Qua informatie
voor mensen met een internet
aansluiting: ja. De 'hardcopy'
biedt echter wel iets extra's:
twee vellen met kortingbonnen
voor allelei attrakties. Totale
waarde: 190 euro. En als je met z'n vijven naar de Beekse Bergen
gaat, krijg je op zo'n bonnetje 15 euro korting. Inderdaad...de
prijs van de cd-rom!
Je zou raar staan te kijken als je in - pak weg - het Noorderdie
renpark opeens een T-Rex of een brontosaurus zou tegenko
men. Dat zal natuurlijk ook nooit gebeuren, al zijn er wel parken
geweest die tijdens de grote, nu wat afgenomen dinohype ste
nen afgietsels tussen het groen hebben geplaatst. In het leuke
spel Zoo Tycoon van Microsoft kom je echter levende dino's te
gen. Het basispakket kwam al weer een tijdje geleden op de
markt en inmiddels is het tweede uitbreidingsschijlje versche
nen. Had Marine Mania een hoog aaibaarheidsgehalte, Dino
saur Digs is heel wat heftiger. Dino's zijn van huis uit behoorlijk
wilde dieren en die moeten in een dierentuin getemd worden.
De dierenverzorgers (de speler dus) moet voor deze prehiostori-
sche monsters zorgen, zoals hij dat ook voor leeuwen, beren en
struisvogels doet. Het is de ultieme uitdaging, want een leeuw is
een schootkatje vergeleken bij een velociraptor. Om Dinosaur
Digs te kunnen spelen heb je het basispakket (40,90 euro) nodig.
De uitbreiding kost 29,00 euro, iets goedkoper dan de zeedieren-
versie, want die ligt voor 33,00 euro in de winkel.
Altijd willen weten wat de kinderen nou precies doen op de pc?
Of wat de werknemers uithalen op internet in de baas zijn tijd?
Het programma 'The Computerspy is watching you' van Cyberi-
um Media uit IJsselstein geeft al
le antwoorden. Onopvallend op
de achtergrond draaiend houdt
het alle activiteiten van de niets
vermoedende gebruikers bij.
Welke websites worden bezocht
door kinderen of het personeel,
hoe lang zijn zij daarmee bezig,
hoe zit het met chatten, spelle
tjes, wat is er precies met de
veelgebruikte programma's
Word, Excel of Outlook gepro
duceerd? Genadeloos wordt het
allemaal geregistreerd. Het
werkt allemaal perfect en in
overzichtelijk menu's is het alle
maal makkelijk terug te vinden.
De werknemer die de kantjes er
af loopt is in het kader van de
reorganisatie dus nog niet jarig.
En daarmee komen we op de
vraag: kan dit allemaal wel in het kader van de privacy-wetge
ving? Maar daar hebben argwanende ouders natuurlijk niet zo
veel mee te maken. Een zeer effectief programma, maar ook wel
een beetje eng.
Informatie: www.bigbrsofLcom
Echt veel plezier beleven ze er meestal niet aan, de bezoekers
die je trakteert op foto's of dia's van jouw onvergetelijke vakan
tie. Ze blijven beleefd glimlachen,
maar na een paar honderd afdrukken
met steeds dezelfde vrolijke mensen in
een strandachtige omgeving begint die
grijns alarmerend te verstarren. Voor
kom dit door een leuk verhaal te ma
ken van je vakantie met bijvoorbeeld
het Vakantiefotoboek van Easy Disc.
Zorg ervoor dat je foto's digitaal zijn,
en ga aan de slag met sjablonen, tekst
ballonnen en cliparts om van de va
kantie een waar stripverhaal te maken.
Het programma biedt veel mogelijkhe
den en wie een beetje creatief is kan
ervoor zorgen dat het verslag van de
vakantie een echt stuk entertainment
wordt, dat ook interessant is voor de
genen die het niet allemaal hebben hebben meebeleefd. Prijs: 12
www.easy-disc.nl
Logitech, gespecialiseerd in muizen, toetsenborden en andere
fraai ontworpen apparaten voor de bediening van de com
puter, heeft voor de PlayStation 2 enkele uitbreidingen ge
maakt: een speciaal toetsenbord en een headset. Het
toetsenbord kreeg de naam NetPlay Controller en kost
79,95 euro. In feite is het een combinatie van een
toetsenbord en een gamepad. Die samensmel
ting is bedacht om het gamers gemakkelijker te
maken tijdens het spelen te kunnen typen
en te chatten. EverQuest van Sony en Fi
nal Fantasy XI zijn de eerste spellen
die de NetPlay Controller onder
steunen. Om echt online te kun
nen gamen moet je natuurlijk in
contact staan met anderen en om
je handen vrij te hebben is een
headset (een combinatie van koptelefoon en microfoon) onont
beerlijk Logitech heeft met de lancering van het online PS2 net
werk een speciale set op de markt gebracht, die wordt meegele
verd bij US Navy Seals, één van de eerste spellen voor dit plat
form. Het extra lange snoer biedt de speler optimale vrijheid.
Prijs: 50 euro.
Steeds meer professioneel gebruikte computerappartuur
komt richting thuisgebruiker. Logisch, want de gemiddelde
computer in huis- of werkkamer doet nauwelijks nog onder
voor die in een professionele omgeving. In de grafische indu
strie worden al een hele tijd gebruik gemaakt van tabiets
met een muis en een pen ter vervanging van de traditionele
muis.
Dat is vooral om zeer nauwkeurig te kunnen werken met
afbeeldingen, maar in toenemende mate ook om het risico
van de 'computerziekte' rsi terug te brengen tot een mini
mum. Het werken met zo'n pen is namelijk nauwelijks an
ders dan schrijven met een gewone (bal)pen. Wacom is de
marktleider op dit gebied en brengt nu de Volito in een
prijsklasse, die voor de gewone consument aantrekkelijk
is. Voor ongeveer 70 euro ligt er een stijlvol tablet naast het
toetsenbord. Een prachtig stukje techniek ook, want de
Volito beschikt over de Intuos2 Pen, die zonder kabel en
batterijen werkt. De pen en ook de (eveneens draadloze)
muis maken gebruik van de door Wacom ontwikkelde
elektromagnetische resonantietechnologie. Dat is een
mond vol, maar het komt er op neer dat er voortdurend
radiogolven naar de pen worden gestuurd en worden ge
retourneerd naar het tablet. Nu is het niet zo, dat je zo
maar even je ouwe trouwe muis aan de kant gooit en met
zo'n pen aan de slag gaat.
Onze test wees uit dat je best even moet oefenen om een
en ander onder de knie, of liever in de vingers, te krijgen.
Het grootste probleem in het begin is de supergevoelig
heid van de pen, waardoor je bij de minste of geringste af
wijking een ander handeling laat uitvoeren. Om een goed
beeld te krijgen hebben we daarom de test uitgesmeerd
over een aantal sessies en het moet gezegd: per keer ging
het beter. Eigenlijk leer je een beetje opnieuw compute
ren. Vergelijk het maar met de moeite die beginners heb
ben met muishandelingen, waarbij je eigenlijk niet meer
nadenkt, zoals het dubbelklikken of het werken met het
scrollwieltje. Dat laatste ontbreekt overigens op de Wa-
com-muis en dat is wel weer even wennen, vooral bij het
Breedband-internet is populair en dat
is logisch: vooral het ontbreken van 'tikken'
spreekt velen aan. Maar er bestaat ook nog al
tijd isdn ofwel digitaal bellen. Vooral de Duitsers blij
ven geloven in deze techniek voor internetverbindingen.
Is digitale telefonie ten dode opgeschreven? Misschien zelfs wel al
dood? Dat laatste is helemaal overdreven: er zijn in Nederland
rond de twee miljoen isdn-aansluitingen en daar zit bovendien
nog altijd groei in. Een flink deel van die aansluitingen zit in
woonhuizen en wordt daar gebruikt om te kunnen internetten
zonder 'in gesprek' te zijn. Naast allerlei voordelen in de zakelijke
sfeer is dat de belangrijkste oorzaak van de populariteit van isdn.
Dat sommige waarzeggers tegenwoordig het einde van isdn voor
spellen, is gebaseerd op de opkomst van breedband internet. Ka
bel en adsl hebben ook in particuliere woonhuizen een deel van
de isdn-markt afgesnoept. Sneller, altijd online en vooral de tarief
structuur - een vast bedrag voor een ruime hoeveelheid gegevens
verkeer - zijn de grote voordelen van breedband. Inderdaad, daar
kan isdn als een veredelde vorm van bellen niet tegenop. Maar dat
zegt lang niet alles. Voor zover isdn al in zijn toekomstige bestaan
bedreigd zou worden door het succes van breedband, zijn er nog
wel een paar stevige strohalmen te vinden voor deze techniek.
Ten eerste leiden heel wat isdnlijnen niet naar internettende
thuisgebruikers, maar naar bedrijfscentrales die er gesprekken
over laten lopen. Ook in de privésfeer is het hebben van twee af
zonderlijke buitenlijnen een luxe waar mensen snel aan gewend
raken - hoewel het als je alleen thuis bent ook weieens lastig kan
uitpakken. Weinig kabel- en adsl-klanten die al isdn hadden, zet-
0 //'dddiujj zj'gjfï
doorlopen van bij
voorbeeld internet
pagina's of lange
documenten. Je I
kunt natuurlijk een I
gewone draadloze 1
muis gebruiken op
het tablet, maar die
heeft batterijen no
dig om te blijven
functioneren. Zoals
gezegd is de Volito
vooral bedoeld voor
de thuisgebruiker en
die wil - in tegenstel
ling tot de prof - na
tuurlijk vooral leuke
dingen doen met zijn
computer.
En daartoe behoort
zeker ook het 'rom
melen' met foto's en
tekenen of waat
daarvoor moet
doorgaan. Wa
com stopt daar
om in de doos twee ex-
cd-roms: ArcSoft Photoimpression en Corel Painter Clas
sic. 'Freedom is a pen', wil het bedrijf ons doen geloven en
beeldt daarbij het skelet van een muis af met de tekst 'rest
in peace'. Dat gaat ons op dit moment nog net even te ver.
De pen is absoluut een goed alternatief voor heel veel han
delingen. Maar om nu onmiddellijk alle muizen op te rui
men...
Jan van der Nat
Het maken van een back-up is,
ondanks het steeds stabieler
worden van pc's, is nog altijd
van groot belang. Harde schij
ven kunnen namelijk nog al
tijd crashen en ongelukjes
blijven in kleine hoekjes
zitten. Er zijn tal van
programma's die een
hoop narigheid
kunnen voorko
men. Uit een klei
ne test kwam Phoe
nix Back Up duide
lijk als beste naar vo
ren.
Drie andere programma's,
die we bekeken: A-daily-
BackUp, Handy Backup
en Backup Plus kunnen
niet tippen aan Phoe
nix. De eerste werkt veel te ingewik
keld, de tweede heeft ondanks versie
3.9 nog steeds een hoop bugs (waar
om gaat de cd-lade telkens open na
het maken van een back-up?) en bo
vendien een onmogelijke restore-
functie en in de derde is de time-
scheduler vreemd verstopt in het
programma.
Nee, dan Phoenix. Deze van oor
sprong Duitse, in Nederland door
Easy Computing uitgebrachte soft
ware leid je door een intuïtieve,
fraaie, XP-achtige omgeving, waarin
je onder het kopje 'Aanpassingen'
eerst wat algemeenheden instelt.
Waar moet de kopie heen, hoe vaak
en met welke indeling, bijvoo
Vervolgens krijg je de gelegen
aan te geven wat je wilt back-
Dat kan - heel fraai! - aan de
van tientallen sjablonen, oru
voor Outlook Express, je favc
en het adresboek. Scheelt ee
zoekwerk in de directory- stn
van je pc. Maar uiteraard km
zelf mappen, bestanden en fc
typen aan geven. Daarbij kui
nog duiden wat er niet gekop
hoeft te worden, vooral han<
voorkomen dat de sjabloon
look Express ook al je berich
nieuwsgroepen gaat mee koj
De gearchiveerde data kanw
opgeslagen op een medium
keuze: bijvoorbeeld een leeg
schijfje. De uitgebreide hant
(zowel in het programma als
pier) is prima. Eén ding is m
lukkig. Phoenix Back-up is z
richt dat het vooral back-up
bij het afsluiten van de coni|
Vandaag de dag hebben zek
mensen met een breedband
ding die permanent online 2
de neiging hun pc niet meer
uit te doen. Maar de grootsti
om eigenhandig in te stellen
en dat zou best wat groter n
zijn.
Min. systeemeisen: Windows
tium II 400 MHz, 64 MB RAW
vrije schijfruimte. Prijs: 39,95
Web: www.easycomputing.o
ook via download te koop)
ten die weer om in een analoog abon
nement. En dat is niet alleen omdat KPN
Telecom daar kosten voor rekent en het
nummer niet behouden kan blijven.
De isdn-infrastructuur zal er dus voorlopig ze- ker wel blij
ven, zelfs als het aantal abonnees zou gaan afnemen. Maar er zijn
nog meer steunpilaren voor digitale telefonie. De veiligheid bij
voorbeeld. Met een breedband-internetverbinding heb je alleen
internet Wil je daarmee iets anders doen dan onschuldig websur-
fen of e-mailen, dan wordt privacy een belangrijke factor. Er be
staan weliswaar technieken om veilige 'tunnels' door het grote
boze internet te bouwen waardoorheen je gerust kunt communi
ceren met je bank of werkgever, maar niets is zo veilig als inbellen
via je eigen telefoonlijn. Ook de storingsgevoeligheid van breed
band is voorlopig een heel stuk groter dan van isdn.
Voor thuisgebruik is er dan nóg een belangrijke factor die isdn - of
zelfs analoog inbellen - een voorsprong geeft: de kosten. Lang niet
iedereen zit vaak of lang genoeg te internetten om de forse abon
nementsbedragen van breedband te kunnen rechtvaardigen. En
ten slotte zijn er nog steeds grote gebieden in het land waar adsl
noch kabel beschikbaar is. Afgezien van exotische alternatieven
als satelliet en openbaar WiFi is isdn dan de enige manier om re
delijk snel en
het internet op te
Fabrikanten van appa-
ben desondanks de laatste
lemaal laten blijken dat ze
geloven. Het aantal nieuwe pro
deze techniek is bij de meeste mer
genomen, meestal ten gunste van adsl
dn-adapters zijn nog wel overal te koop,
met analoge modems is er weinig eer mee te behalen e
wingen zijn nauwelijks aan de orde.
Het Duitse AVM denkt daar duidelijk anders over en
adapters niet als een goedkoop en kleurloos product. 0]
markt - minder bekabeling, meer adsl-loos platteland
- is isdn dan ook ongekend populair. Onder de vlotte
Fritz! levert AVM een hele serie isdn-spullen, waarbij o|A'
ook nieuwe technieken met het 'oude' digitaal bellen
combineerd. Zo is er een enkele insteekkaart voor de p(
isdn als adsl-verbinding mogelijk maakt.
Daarnaast biedt men een hele reeks Bluetooth-produc
mee een isdn-verbinding binnenshuis draadloos door v n
de computers kan worden gebruikt. Alle artikelen zijn
dersteund, worden geleverd met uitgebreide software 11
zich duidelijk op gebruik in de huiselijke en kleinzakel lc
ving. Wie (nog) niet aan breedband toe is en toch wa o:
dan analoog, moet er serieus naar kijken.
Rob Vermeulen
Command and Conquer Generals
Het openingsfilmpje is veelbetekenend.
Twee niet geheel zichtbare gezichten die
bezweren en dreigen. Maar onherkenbaar
zijn ze in het geheel niet. Het zijn Kofi An
nan en George Bush. Daarna vliegen de
scuds, carpetbombers, tomahawks en
atoombommen over het scherm. En nee,
dit is geen introductie voor een wervings
filmpje voor het Amerikaanse leger of Sad
dams Republikeinse Garde. En we hebben
het niet over 'de moeder aller veldslagen',
maar over 'de moeder aller real time stra
tegy-games'; Command Conquer en
zijn vierde episode Generals.
Zelden is een oorlogsspel zo actueel ge
weest. Al in het eerste level van de VS-
campagne jagen tanks door straten van
Bagdad, het pompeuze Hoessein-beeld
van de gekruiste zwaarden over een van
de toegangswegen van de Iraakse hoofd
stad is opvallend in beeld, op zoek naar
lanceer-installaties van Scud-raketten.
Mannen in gewaden verscholen achter
mitrailleurs scheuren in pick up
trucks van hot naar her, auto's
volgeladen met dynamiet explo
deren onverwacht En dan die
waarschuwende stemmen die
schreeuwen: Watch out for an-
r trax!!!'
Was George Bush een van de pre
testers van Generals? Wel, Noord-Ko-
komt in de scenario's in ieder geval
voor. China opzienbarend genoeg
weer wel, en de tweede tegenspeler - de
mannen uit Bagdad - wordt de GLA ge
noemd, de Global Liberation Army die
een onmiskenbaar Osama Bin Laden-uit
straling heeft en zijn bases telt in landen
als Irak, Yemen en Kazachstan. Er worden
geen directe verbanden gelegd met al-
Qaeda, maar het ligt er allemaal wel erg
dik bovenop. Die actuele suggestie maakt
Generals absoluut spannender, al kun je
je tegelijk afvragen of Westwood zo nodig
PC CD-ROM
COMMRND-CONQUER
moet meeliften op de golven van anti-isla
mitisch sentiment en World Trade Center-
terreur.
Aan de andere kant is elke vergelijking
met het heden ook weer ver te zoeken.
Van een sterke verhaallijn, die bijvoor
beeld had kunnen beginnen met 'nine
eleven' en eindigen met de inname van
Bagdad of Kabul, is totaal geen sprake.
Een blik op het spel dan maar. Er is op
technisch gebied een en ander veranderd
sinds Red Alert 2 in 2000 uitkwam, dus het
mag geen verbazing wekken dat Generals
een fikse inhaalslag heeft gemaakt: geheel
3D nu, met de inmiddels bekende grap
pen en grollen om in- en uit te zoomen.
Verder eisen - zoals was te verwachten -
de uitstekende graphics het nodige van de
pc.
Ook de interface heeft een aantal wijzigin
gen ondergaan, soms best ingrijpend.
Maar voor de vertrouwde C&C-speler kent
die niettemin nauwelijks geheimen. Maar
waarbij het in wezen draait in een rts-
game is natuurlijk de S van strategie. En
dat werkt wonderwel goed. De variatie in
eenheden is niet bijster groot. Des te meer
moeten hun specifieke capaciteiten wor
den aangewend om de tegenstander snel
op de knieën te krijgen. Een dolle storm
loop op de defensieve stellingen van de
vijand kan anders gemakkelijk ontaarden
in een bloedbad, en ook line of sight heeft
zijn intrede gedaan: verborgen achter een
heuvel zie je niks en raak je niks anders
dan zand.
En er is meer. Generals is opgebouwd
rond een ervaringsmethodiek. Afzonderlij
ke eenheden groeien in de strijd van
groentjes naar veteranen: ze krijgen in de
loop van de tijd meer slagkracht en een
betere verdediging en dat kan ertoe leiden
dat je onervaren eenheden opoffert om de
ervaren te bewaren voor moeilijkere fases
in het spel.
Schermutselingen worden beloond naar
een 2-sterren generaal vervolgens 3 enzo
voort, en die stappen geven toegang geven
tot upgrades, nieuwe technologieën en
nieuwe eenheden - onontbeerlijk voor wie
de oorlog wil winnen.
Of Westwood dat reeds met Generals
heeft gedaan, hangt van meer zaken af.
Maar dat ze ontegenzeggelijk een slag op
hun naam hebben geschreven - daarover
geen enkele twijfel.
Min. Systeemeisen: Pentium III of Ath
lon/Duron 800 Mhz, 128 Mb Ram, 32 Mb
3D videokaart, 1,8 Gb ruimte op de har
de schijf. Prijs49,99 euro. Beschikbaar
gesteld door Electronic Arts.
Rob Siebelink
Er zijn diverse manieren om iets op het web te pubj
Het hangt er vooral vanaf wat je wil en hoe je het wi
dige thuisgebruikers met een breedbandverbinding
steeds vaker voor het maken van een zogenaamde
waarbij software volkomen overbodig is. Maar wiet
en bellen houdt en, vooral, van een eigen gezicht,
geen genoegen mee.
Er zijn dan ook verschillende pakketten voor de zaki
particuliere gebruiker, waarbij Dreamweaver als dé Q
bij uitstek geldt. Maar wie Dreamweaver goed wil b<
kan eigenlijk niet zonder kennis van HTML (Hypert
kup Language, de oorspronkelijke programmeertaa w
pagina's te maken) en mag er wel een paar cursusje
gooien om het een en ander onder de knie te krijge M
Veel bedrijven en verenigingen - en ook de internet d<
van deze krant - maken tegenwoordig gebruik van f u
ofwel een content management systeem. Het is dei
een professionele site te ontwerpen en - vooral - bij
den. Meerdere mensen kunnen op verschillende pli
een site werken. Een handig en redelijk geprijsd pal n
deze manier van webje bouwen is Web to Date van Di
Becker. ge
Het pakket is zo zwaar omdat er een uitgebreide ha
bij zit, die je in stappen door het programma leidt. 1
problemen kwam ik al wel tegen: bij het importererfen;
deo's herkent het programma niet het toch veel voc k v
avi-formaat en het vergroten van een foto is geen p tei
maar als je hem toch weer wilt verkleinen wordt da
een stuk minder vanzelfsprekend. De vormgeving k
op het eind, wat hinderlijk kan zijn omdat je bij het
stellen van teksten en afbeeldingen al best een soor10'
ving en kleurgebruik in het achterhoofd zou willen
Verder is het met Web to Date (dat in de vorm van
Mail ook nog een broertje heeft voor de zakelijke ge 11
net zoals met de meeste pakketten: je moet er voor n
en de boel uitproberen. Wie dat via de handleiding 1 n
merken dat hij op tamelijk eenvoudige en logische '0I
hele aardige website in elkaar kan zetten. Het kost 1 J*v
maar dan heb je ook wat.
ike
Min. systeemeisen: Pentium II, 64 Mb Ram, 16 Mb vieei
internettoegang en eigen ruimte op een webserver. Pi >en
ro. Web: www.web-2-date.com/nl oc
tb
Gert Meijer 1,017
