Wie wil er nog boer worden?
GESPREK VAN DE DAG
Smoesjestest voor hardrijders
Italië heeft eerste
homo-burgemeester
Rapport: Prins Charles
slordig met geschenken
Fusie of illusie
VRIJDAG 14 MAART 2OO3I
DAGELIJKS LEVEN
Hni3 uatvfiooMu.
MENSELIJK
De Duitse douane onderzoekt of de
Amerikaanse acteur DON JOHNSON
bekend van de tv-serie Miami Vice,
zich aan witwaspraktijken schuldig
heeft gemaakt. De televisie- en film
ster zou samen met twee andere
personen financiële documenten
met een waarde van meer dan 7,24
miljard euro naar Zwitserland heb
ben willen brengen. De Duitse doua
ne trof de papieren in november vo
rig jaar tijdens een routinecontrole
aan in de auto van Johnson, aldus
een woordvoerder dinsdag. Er is nog
geen sprake van een gerechtelijk on
derzoek tegen de 53-jarige acteur.
PAUL VON HINDENBURG, de voormalige Pruisische generaal die als president
van Duitsland in 1933 Adolf Hitler tot kanselier benoemde, blijft ereburger van
Berlijn. Dat heeft het stadsbestuur van de Duitse hoofdstad dinsdag besloten.
De Groenen en de voormalige communisten van de PDS hadden voorgesteld om
Von Hindenburg te schrappen als ereburger van de stad, maar de regerende so
ciaal-democratische SPD en de Conservatieve oppositie stemden tegen. Von
Hindenburg en Hitier werden in april 1933 ereburger van Berlijn en een aantal
andere steden. Na de Tweede Wereldoorlog werd Hitiers naam weer geschrapt,
maar Von Hindenburg bleef in veel steden gehandhaafd.
De Britse kroonprins Charles kreeg gisteren, op officieel bezoek in Bulgarije,
van zijn gastheren een schilderij, een pot honing en een gouden speld aange
boden. Tegelijkertijd werd in Londen een rapport openbaar gemaakt waaruit
blijkt dat hij wel erg slordig omspringt met de vele cadeaus die hij krijgt.
Zo slordig, dat opperlakei Michael Fawcett nu uit vaste dienst ontslagen wordt.
Fawcett blijkt zelf bovendien voor tienduizenden euro's cadeaus te hebben
aangenomen van hofleveranciers, zonder die te hebben gemeld. Ook verkocht
hij - met medeweten van Charles - cadeaus die de prins had gekregen en zijn
cadeaus zoekgeraakt.
Het rapport, dat is opgesteld door de particulier secretaris van Charles, sir Mi
chael Peat, pleit de opperlakei wel vrij van fraude: Fawcett kon doen wat hij
deed omdat de regels zo onduidelijk waren. Zo schonk Charles menig cadeau
waar hij niks mee kon aan Fawcett of aan andere personeelsleden, terwijl hij
andere cadeaus liet verkopen ten behoeve van liefdadigheidsinstellingen.
De 40-jarige Fawcett had de dagelijkse leiding over het huishoudelijke perso
neel, waarbij hij
zich door zijn
brute manier van
leiding geven zeer
impopulair heeft
gemaakt. Veel re
den voor vreugde
heeft dat perso
neel overigens
niet. Fawcett
wordt dan wel uit
vaste dienst ont
slagen, maar op
freelance-basis
blijft hij de prins
trouw.
Charles kan na
melijk - zo heeft
hij wel eens ge
zegd - niet zonder
zijn opperlakei,
die hij als zijn steun en toeverlaat beschouwt. Fawcetts dienstbaarheid aan de
prins gaat zelfs zover dat hij eens het flesje vasthield terwijl de prins het op
doktersverzoek vol plaste.
Dat Charles veel van wat hij krijgt weer van de hand doet of wegens ruimtege
brek zelfs met de vuilnisman meegeeft, zal te maken hebben met de overstel
pende gulheid die de hij op zijn werkbezoeken tegenkomt Tussen 1999 en
2001 alleen al kreeg de kroonprins 2394 officiële cadeaus met een waarde van
meer dan 80 euro, bederfelijke waar niet meegerekend, waaronder bijvoor
beeld 1117 boeken, 205 kunstwerken en 55 tuinomamenten. De duurste ca
deaus komen niet zelden uit het oliestaten in Midden-Oosten. Ook personeel
gaat graag mee op werkbezoek die kant op, vanwege de gulheid van de sjeiks.
Fawcett bijvoorbeeld kreeg er zomaar eens een duur Rolex-horloge van een
gastheer.
De prins scherpt nu, conform de aanbevelingen uit het rapport, de regels voor
het omgaan met cadeaus aan. Het rapport is opgesteld naar aanleiding van het
proces vorig jaar tegen Paul Burrell, voormalig butler van wijlen prinses Diana.
Hij werd beschuldigd van diefstal van honderden spullen van zijn bazin, maar
betoogde dat hij alles had gekregen en/of in bewaring had genomen. Nadat
Burrell was vrijgepleit door koningin Elizabeth, werd duidelijk dat aan het hof
vanouds cadeaus worden doorgegeven aan personeelsleden, onder meer als
aanvulling op hun vaak schamele salarissen.
Harm Harkema
De Britse kroonprins Charles wuift naar het toegestroom
de publiek in Sofia. De prins is voor een tweedaags be
zoek in Bulgarije. Foto: AP/Dimitar Deinov
Om te voorkomen dat snelheidsovertreders on
nodig bezwaar tegen een bon maken, heeft justi
tie een 'bezwaartest' op internet gezet. Wie deze
test maakt moet antwoord krijgen op de vraag of
het zin heeft om beroep aan te tekenen.
Justitie waarschuwt op de site snelheidsovertre
ders voor sites die, al dan niet tegen betaling,
kant-en-klare beroepschriften aanbieden. „De
kwaliteit is wisselend en de genoemde bezwaar
gronden zijn vaak incorrect of achterhaald",
vindt Justitie. Het openbaar ministerie noemt
het 'doorgaans effectiever' om zelf een brief te
schrijven met de reden waarom men beroep
aantekent. Om de kans op succes vooraf te on
derzoeken, heeft justitie een doe-het-zelftest op
de site 'verkeershandhaving' gezet. De test loopt
elf excuses en populaire smoesjes langs. Van 'Ik
heb de overtreding niet begaan; iemand anders
zat achter het stuur' tot 'Ik wist helemaal niet
dat daar een snelheidsbeperking gold; ik heb
geen bord gezien'. De test geeft steeds het mo
gelijke antwoord van de officier van justitie. Van:
'De wet regelt dat de kentekenhouder aanspra
kelijk is, ook als iemand anders rijdt', tot: 'Een
bord niet zien is geen excuus'.
De website geeft ook tips. Snelheidsovertreders
die vinden dat ze wegens persoonlijke omstan
digheden wel te hard móesten rijden, wordt
aangeraden bewijs mee te sturen. Voor de offi
cier van justitie zijn persoonlijke omstandighe
den doorgaans geen reden de sanctie kwijt te
schelden. Alleen heel ernstige situaties kunnen
bij wijze van hoge uitzondering aanleiding geven
tot verlaging van de sanctie. Resultaat: beroep
schriften met bewijzen van noodsituaties kun
nen gegrond worden verklaard. Zonder bewijs
zal de officier van justitie het bezwaarschrift
waarschijnlijk ongegrond verklaren'.
Justitie waarschuwt snelheidsovertreders niet te
pas en te onpas beroep aan te tekenen. 'Het
recht op beroep is geen vrijbrief om tegen élke
bekeuring in beroep te gaan. De rechter heeft in
middels verschillende personen veroordeeld tot
het betalen van de proceskosten, bovenop de
boete, omdat bleek dat ze louter beroep aante
kenden om zand in de machine te strooien'.
Een naargeestige industriestad op Sici
lië heeft een taboe doorbroken: Gela is
de eerste stad in Italië met een homo
seksuele burgemeester. De Italiaanse
homo-organisatie Arcigay toonde zich
dolgelukkig omdat de nieuwe burger
vader, Rosario Crocetta, geen geheim
maakt van zijn seksuele geaardheid.
„Italië moderniseert, en het conserva
tieve Sicilië bijt het spits af. Dit is een
teken van beschaving en vooruit
gang", jubelde voorman Sergio Lo Gi-
udice van Arcigay.
Van een leien dakje is de verkiezing
van Rosario Crocetta, vertegenwoordi
ger van de voormalige communisti
sche partij Linkse Democraten, echter
niet gegaan. Een commissie die stem
busfraude onderzocht, kwam er achter
dat ten gunste van Crocetta's rechtse
rivaal Giovanni Scaglione was ge
knoeid. Scaglione, lid van de op Sicilië
oppermachtige Berlusconi-partij Forza
Italië, had een meerderheid van
stemmen verworven, die bij hei
uitkwam op 307 stemmen voor*
voor Crocetta.
Volgens Aricigay was de verkiez
campagne stevig onder de gord
weest. Scaglione had Crocetta
dacht gemaakt vanwege diens g
heid. In Italië is homoseksualite
een taboe. In het Italiaanse pari 2
is slechts één lid openlijk homo11
organiseren van het festival Gaj
in Rome leverde twee jaar terug
hevige politieke rel en ruzie mei
Vaticaan op.
De kerk op het zwaar katholiek
moet nu vermoeden dat de dui
de stembus heeft gespeeld. Dei
naam van de nieuwe homo-bui
meester betekent rozenkrans ei
achternaam kruisje....
Hans Geleijnse
'Niets vind ik zo heerlijk als gewoon tussen de dieren zitten'
Het boerenbedrijf is lang omgeven
geweest met een vleug romantiek.
Noeste maar gezonde arbeid, dicht
bij de natuur. Dat is de laatste de
cennia geleidelijk aan wel veran
derd. Boeren werden steeds onder
nemers, die werden geconfronteerd
met hevige concurrentie, strenge
regelgeving, torenhoge kosten en
geregeld opduikende ziekten. Aan
trekkelijk lijkt het boerenvak allang
niet meer.
'Doorgaan of ermee ophouden?'
was de afgelopen jaren aan veel
keukentafels op het platteland de
cruciale vraag. Stoppen, luidde
vaak het antwoord. Het aantal be
drijven daalde tussen april 2001 en
april 2002 met 3 procent. Omgere
kend nam in genoemde periode
het aantal boerenbedrijven in Ne
derland wekelijks met 62 af.
Meer dan de helft van de Neder
landse agrariërs is 50-plusser. Nog
niet de helft van hen heeft een op
volger. Gek genoeg zijn ze er dus
nog wel, de boerenzonen en -
dochters die de traditie willen
voortzetten: jaarlijks stappen on
geveer 1800 jonge boeren in het
familiebedrijf.
„Een kans die je maar één keer in
je leven krijgt", zegt de 32-jarige
Wessel Breunisse, die in 1994 toe
trad tot de maatschap van zijn va
der in Eist. Breunisse senior is in
middels 65 geworden en trekt zich
steeds meer terug uit het bedrijf.
„Als buitenstaander een bedrijf
overnemen is nauwelijks mogelijk,
zoveel kapitaal heb je nodig", zegt
Wessel. „Maar binnen de familie
kun je tenminste tegen gunstige
voorwaarden een lening afslui
ten."
Op de deel van de Arnhemse boer
derij IJsselloord stond een kist met
veelgebruikt speelgoed. Waar an
dere jongens gretig sportautomo
dellen en brandweervoertuigen
verzamelden, had Bart Lubbers
uitsluitend belangstelling voor
tractoren, combines en andere
landbouwvoertuigen. Nooit heeft
Bart (26) iets anders willen worden
dan boer. „Ik ben ermee opge
groeid, en het is niet in me opge
komen iets anders te gaan doen."
„Jammer genoeg niet", interrum
peert vader Bert Lubbers quasi-se
rieus. „Dat meent hij voor een deel
hoor", zegt Bart. „Natuurlijk is hij
er trots op dat ik het bedrijf wil
voortzetten. Maar had ik dat niet
gewild, dan was hij op zijn 50ste
lekker gaan rentenieren."
Voor de jonge agrariër is de liefde
voor het boeren sterk gebonden
aan de plek waar het bedrijf nu zit.
„Kan ik hier geen boer meer zijn,
en moet ik verkassen naar het bui
tenland of ergens achterin de pol
der, dan weet ik niet of ik doorga.
Deze plek maakt het voor mij
uniek. Zie ik 's ochtends al die
Boer Bart Lubbers bij zijn zuiveiboerderij IJsseloord bij Arnhem. Foto: GPD/Cees Mooij
mensen in de file staan of tussen
de middag op de dijk wandelen,
dan voel ik me een geluksvogel. Zij
moeten na een kwartiertje weer
naar binnen, ik mag weer lekker
naar mijn koetjes."
Wie overeind wil blijven, moet cre
atief zijn, beseft de jonge boer: „Er
zijn mogelijkheden genoeg. Boe
ren steken elkaar vaak aan met ne
gatieve verhalen, maar zo zit ik
niet in elkaar. Je moet niet alleen
bedreigingen zien, maar ook kan
sen. Die zijn er hier in de omge
ving nog voldoende. Zo hoop ik
dat het straks mogelijk is om op
het industrieterrein een stukje ca
tering aan te bieden: lunchpakket-
jes met een broodje kaas en een
bakje yoghurt. Daar moet toch
vraag naar zijn."
Het bloed kruipt waar het niet
gaan kan, maar voor Lubbers is er
meer in het leven dan het bedrijf:
„Het is heus niet alleen maar wer
ken, werken, werken. Voor mij is
mijn privéleven minstens zo be
langrijk." Zijn toekomstige partner
hoeft niet per se boerin te worden:
„Ik denk wel dat je iemand nodig
hebt die achter je staat. Maar heeft
ze zelf een goede baan en wil ze
die niet opgeven, dan zal ik haar
niets in de weg leggen. Een relatie
is een relatie, en werk blijft toch
maar werk hoor."
„Eieren verzamelen, controleren
en vooral hopen, dat is het enige
wat we kunnen doen", zegt Mar-
got Booyink, samen met echtge
noot Peter eigenaar van een
pluimveevermeerderingsbedrijf in
Winterswijk Ze heeft het nog niet
eerder in haar agrarische leven zo
zwart ingezien.
Enkele malen per dag lopen de
Gezonde arbeid, dicht bij de natuur, omgaan met dieren. Het boerenbe
drijf is echter voor velen het laatste vleugje romantiek kwijtgeraakt.
Foto: Henk Bouwman
Booyinks door de stallen om te
zien of er lusteloze kippen zijn. De
angst dat de vogelpest zich uit
breidt, heeft het jonge boerenpaar
in zijn greep. Maar ook zonder de
epidemie hebben de Booyinks,
beiden dertig, genoeg zorgen. Hun
bedrijf, dat 18.000 hennen telt, le
vert bevruchte eieren aan een
broederij in de buurt. Het ver-
voers- en exportverbod betreft ook
broedeieren en daardoor is het ge
zin diep geraakt.
„De aandacht gaat nu geheel uit
naar het direct getroffen gebied en
dat is begrijpelijk Maar tot nu toe
grijpen we overal naast en dat is
zuur", zegt Booyink „Of het nu de
slechte prijzen in de vleeskuiken-
sector betreft of de vogelpest, de
pluimveehouderij is een keten en
dus is er altijd sprake van een do
mino-effect. Gaat het elders slecht
of valt er een schakel weg, dan
krijgt de hele sector het voor de
kiezen. Onze ellende is nog maar
het topje van de ijsberg."
Tot zover de financiële kant van
het verhaal. Er is ook een andere,
benadrukt Booyink, namelijk de
emotionele: „Mensen gaan er bij
na vanzelfsprekend van uit dat wij,
gezien het aantal, geen band heb
ben met onze dieren. Natuurlijk
ken ik mijn kippen niet stuk voor
stuk. Maar dat wil niet zeggen dat
ik niks om ze geef. Niets vind ik zo
heerlijk als gewoon tussen de die
ren zitten. Misschien klinkt dat on
wezenlijk, maar zo voel ik het
echt."
Margot en Peter Booyink zijn boe
ren uit overtuiging. Geen geboren
Achterhoekers, maar Friezen. In
hun eigen provincie zagen
kans in de rundveehoudei
slag te komen, zoals hun o
„De investeringen die je iD
rundveehouderij moet doi
voor startende boeren niel
brengen." In 1994 warenz
gelegenheid een pluimvee
in Winterswijk over te nen
Booyink liet zich in Bamei
scholen. Samen werken zf
dels ouders van twee kleul
time in het bedrijf.
„Toen we begonnen, wart
jong en we hadden een do
ogen. We zijn er vol entho
aan begonnen en hebben
hard voor gewerkt, maart)
niet wat er allemaal op on
zou komen. We zijn opgei)
gen regels en wetten, waai!
starter geen idee van hebt)
jaar werd bekend dat de b!
van de Booyinks deel uitnj
de ecologische hoofdstrud
een netwerk van bescherri
tuurgebieden. „Daardoori
het ons onmogelijk gemaa
groeien. En groei is nodigl
kunnen voortbestaan."
Aan een oplossing voor dl
bleem wil Margot Booyinl
ver niet denken. Voorlopil
van dag tot dag; over de t(
durft ze geen uitspraak te
„Daarvoor ben ik nu te en
neel. Tot eind februari wa
en ik nog optimistisch en
plannen aan het maken o
de pluimveesector te ontï
Nu is alles onzeker gewor
ook onze toekomst."
Yvonne Jansen
Ze schenkt de wijn nog maar eens bij. Een toast op
ons, jou, mij, elkaar en ons allebei. Blij als we zijn, el
kaar eindelijk weer eens te zien. We praten honderd
uit, maar de mooiste woorden zitten onderin de fles
als Es na een korte stilte zegt: Een hart kan heel groot
zijn met heel veel kamers en iedereen krijgt zijn eigen
plekje. Ik heb ruime luxe suites, zalen met stapelbed
den en alles daartussenin. Jij hebt een suite bij mij...'
Ik slik, neem een slok, slik nog een keer en kan even
niks mooiers verzinnen dan de verschrikkelijke cliché
matige dooddoener, maar desalniettemin hele waar
heid: 'Jij ook bij mij...'Zo is het en zo zal het altijd
zijn, maar zo gaat het niet altijd. Vriendschap bestaat
in net zoveel soorten en maten als er mensen zijn. Er
is maar één voorwaarde en dat is dat je samen iets
deelt. Als je zelf nog maar drie turven hoog bent en je
wereld de basisschool, komt dat delen vooral neer op
speelgoed, tussendoortjes en onschuldig eigenbelang.
'Als ik een stukje van jouw liga mag dan ben jij mijn
aciMlerbeste vriendinnetje...'Zo werkte dat. Al duurde
die belofte soms niet langer dan een speelkwartier,
meestal was daarmee toch echt een basis gelegd. Be
wijs van vriendschap was het naast elkaar zitten met
schoolTV, zodat er geen publiekelijke misverstanden
of eventuele belangenverstrengelingen konden ont
staan. Zo had ik een tussen-de-middag-vriendinnetje,
een knikker-vriendje en een logeer-vriendinnetje. Van
al die basisschoolscharrels is uiteindelijk alleen het ge
heime-dagboek-vriendinnetje overgebleven. Die reist
tegenwoordig de hele wereld over, maar leest per mail
nog steeds de ongecensureerde versie van mijn leven.
Vrienden die er nu bij komen, zullen toch echt met
iets beters moeten komen dan een liga en hopelijk heb
ikzelf ook meer te bieden dan boterhammen met
knakworstjes tussen de middag. Het eisenpakket is
flink opgeschroefd en de aanloop behoedzamer. Op
een leuk gesprek volgt niet meer direct de vraag: 'Kom
je strakjes bij me spelen?' Het is al prettig als je bij een
weerzien de ander z'n naam nog weet. Dan volgt er
een zoveel-stappen-plan dat meestal blijft steken bij
het telefoonnummers uitwisselen maar nooit bellen.
Het elkaar dan weer tegenkomen, zeggen dat je gaat
bellen en het nog niet doen. De desillusie als blijkt dat
je niet op eikaars prioriteitenlijstje staat. Er hoeft dus
ook niks meer bewezen te worden, het pijnlijke tegen
deel bewijst zich uiteindelijk vanzelf. Uit het oog, uit
het hart, besef je dan ineens voor spek en bonen te
hebben meegespeeld of dat je door gebrek aan tijd en
interesse op de reservebank terecht bent gekomen. Ver
wateren is dan een prettig diplomatieke term, maar
echt diep kan dat watertje dan nooit geweest zijn.
Ik heb geluk. Met iemand als Es. Met iemand als Lin,
die in het vliegtidg naast mij kwam zitten, bij het op
stijgen mijn hand pakte en hem nooit meer heeft los
gelaten. Met iemand als Jeroen, die mijn slechtste
kant zag en toch mijn beste vriend werd. En alle
anderen om een politiek correcte opsomming te
voorkomen. Als een vriendschap geen illusie
blijkt te zijn, is het een fusie waarbij tivee le
vens samengaan.
Mijn vader schreef lang geleden in mijn
poëziealbum een gedichtje van Toon Her
mans. 'Je hebt iemand nodig, stil en op
recht, die als het er op aan komt voor je
bidt en voor je vech t. Pas als je iemand
hebt die met je lacht en met je grient,
dan pas kun je zeggen: ik heb een
vriend!'Ik vond het bloedmooi, maar
begreep er niets van. Dat bidden, vechten
en grienen lag zwaar op mijn op liga's
ingestelde maag en klonk niet bijster ge
lukkig. Bovendien maakte ik me toch wel
een klein beetje zorgen over de hoogdra
vende toelatingseisen en als er al iemand
zou zijn die om me zou janken, dan was
ik er niet helemaal zeker van of ik daar
dan blij van zou worden. Maar ja, wist
ik veel. Pas niï kan ik zeggen: Ik heb geen
vriend...ik heb vrienden
Reageren? Reacties-op-co!umn@hotmalLcom