REGIO 'Grondwet steeds meer buitenspe 'Elke sinterklaas is ze komend najaar een - Garage De Zilk hoort op bedrijventerrein Begrip voor teleurstelling van juwel Dief tegenwoordig beter af dan best( Ree VRIJDAG 14 MAART 2OO3 NAVRAAG In Noordwijkerhout zijn ze het gemopper van de laatste jaren op de plaatselijke sinterklazen - te dik te dun, te groot, te klein; het was nooit goed - zo zat, dat j 1 1 1 y sinterklaasverkiezing or- dc CChte Sinterklaas ganiseren. ledereen met de baard in de keel mag zich aanmelden voor de door de ondernemersvereniging georgani seerde wedstrijd. Wat vindt TELEVISIESINTERKLAAS Bram van der Vlugt uit Zegveld daarvan? Goede middag, meneer Van der Vlngt. Mag ik n als vertolker van de echte sinterklaas van Nederland een paar vragen stellen? „Nee. Bram van der Vlugt beantwoordt geen vragen over zijn rol van sinterklaas. Ik probeer de mythe, het spel zoveel mogelijk in stand te houden en dat betekent dat als ik sinterklaas ben, ik ook daadwerkelijk sinterklaas ben. En dus niet een acteur die een rol speelt. Weet u, het is natuurlijk niet mogelijk, maar ik zou eigenlijk willen dat ik wat dat betreft anoniem zou zijn. Maar voor vragen over sinterklaas moet u bij sinterklaas zijn." Goed datu Sinterklaas, mag ik u als enige echte sinterklaas van Nederland een paar vra gen stellen? „Jazeker. Alleen maak ik be zwaar tegen uw kwalificatie 'enige echte sinterklaas'. Ten onrechte word ik zo be schouwd. Sinterklaas vindt dat iedereen die op een gegeven moment sinterklaas is, ook daadwerkelijk sinterklaas is. Hulpsinterklazen bestaan dus eigenlijk niet. Die term kan wat mij betreft alleen worden gebruikt als twee sinterklazen elkaar toeval lig tegen het lijf lopen en kinderen daar vragen over gaan stellen." Maar het is toch logisch dat iedereen u ziet als de enige echte. „Door mijn veelvuldige verschijning op televisie - er is een af spraak tussen alle omroepen dat tussen half november en 5 de cember alleen ik voor half negen op televisie mag verschijnen - is die scheefgroei ontstaan. Het gevolg is dat alle sinterklazen van Nederland worden vergeleken met mij. En wie niet op de televi siesinterklaas lijkt, wordt al snel voor een nep-sint versleten. Onzin dus. En waarschijnlijk is dat ook precies de reden van het onge noegen in Noordwijkerhout. Daar zullen de sinterklazen niet zo op mij hebben geleken en dus niet goed zijn. Maar dat vind ik niet te recht. Als het kon, zou ik echt iets aan dit probleem willen doen." Wat vindt u van de Noordwijkerhoutse sinterklaasverkiezing? Als ze daarbij alleen maar gaan kijken wie er het meest op de tele visiesinterklaas lijkt, ben ik er dus tegen. Maar als ze op kwaliteiten letten als: is hij aardig, kan hij goed met kinderen omgaan enzo- voort, vind ik het niet zo'n gek idee. Het is een uiting dat ze de folklore daar in Noordwijkerhout serieus nemen." Zou u in de jury willen zitten? „Nee, dat geloof ik niet. Nooit gedacht trouwens, dat ik nog eens in maart dit soort vragen zou moeten beantwoorden." tekst: Paul de Vlieger foto: ANP/Robin Utrecht UIT DE ARCHIEVEN ANNO 1953, Zaterdag 14 Maart PARIJS - Hoog boven een groepje laaiend-geestdriftige Nederlandse supporters uit, die een fikse barricade van Parijse gendarmes langs de zijlijnen overrompeld hadden om in de middencirkel van het Pare des Princes-stadion de gelukkige mannen in rode shirts op de schou ders te gaan nemen, troonde Frans de Munck. De Nederlandse doel man, die zijn erenaam van 'zwarte panter' nooit meer eer heeft aan gedaan dan deze middag, zwaaide met beide armen door de lucht naar de vele duizenden landgenoten op de tribune, die hun roodwit- blauwe strikjes iets vaster op de revers speldden, hun oranje paraplui of hoge hoed de hoogte in wierpen: allemaal dol gelukkig met deze schitterende 2-1 overwinning van Nederland. U zult mij geloven, le zers, als ik U zeg, dat het een wedstrijd is geworden, om in geen jaren te vergeten. Zó goed, zó razend snel. Hier tornden twee-en-twintig doortrainde, lichamelijk en mentaal 'geladen' voetbalgrootheden te gen elkaar op in een duel, waar de vonken afspatten. ANNO 1978, dinsdag 14 maart LEIDEN - 'Avontuur 2' is de naam van het schip, dat gisteren met in gewikkelde capriolen tevoorschijn werd gehaald uit een werkruimte aan de St. Aagtenstraat. De boot werd de afgelopen maanden op de bovenverdieping van het pand in elkaar gezet door een enthousiaste Leidenaar, een gepensioneerde aannemer. Foto: archief Leidsch Dagblad Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op gironummer 57055 tn.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd. COLOFON Leidsch Dagblad Directie: B.M. Essenberg, C.P. Arnold W.MJ. Bouterse (adjunct) E-mail: directie@damiate.hdc.nl Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct) E-mail: redactie.ld@damiate.hdc.nl HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356 Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden. Redactie fax 071-5 356 415 Advertentie fax 071-5 323 508 Familieberichten fax 023-5 '5° 567 ADVERTENTIES 071-5 356 300 Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868 ABONNEESERVICE 071-5128 030 E-mail: abonneeservice@hdc.nl ABONNEMENTEN Bij vooruitbetaling (acceptgiro) p/m €19,60 (alleen aut ine.) p/kw €55,00 p/j €210,60 Abonnees die ons een machtiging verstrekken tot het automatisch afschrijven van het abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting per betaling. VERZENDING PER POST Voor abonnementen die per post (binnenland) worden verzonden geldt een toeslag van €0,50 aan portokosten per verschijndag. GEEN KRANT ONTVANGEN? Voor nabezorging: 071-5128 030 ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur AUTEURSRECHTEN Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV c.q. de betreffende auteur. HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003 De publicatierechten van werken van beeldende kunstenaars aangesloten bij een CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting Beeldrecht te Amstelveen. HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de verwerking van gegevens van abonnees van dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens worden gebruikt om gerichte informatie over voordeelaanbiedingen te geven, zowel door onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem. Oud-wethouder Peters benoemd tot hoogleraar staats- en bestuursrecht in Amsterdam Het is in Nederland makkelijker om de nationale munt op te geven dan om een gekozen burgemeester te krijgen. Het ene kon met een normale parle mentaire meerderheid, terwijl voor het andere een haast ondoenlijke grondwetswijziging nodig is. Steeds vaker zoekt de samenleving daarom wegen buiten de grondwet om, waar door die dreigt te verworden tot een irrelevant historisch document. Leide naar Jit Peters, die vandaag zijn oratie houdt als hoogleraar staats- en be stuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam, vindt dat het niet zo ver mag komen. Nederland is naast Engeland het eni ge land in Europa waar de wetten niet aan de grondwet getoetst mogen worden. Engelsen kunnen zich hier nog voor verontschuldigen, want het land heeft geen geschreven grondwet en dus is toetsing niet eenvoudig. Maar Nederland heeft dat excuus niet. Staatsrechtdeskundigen geven als reden op dat toetsing ondemocra tisch is, omdat het door rechters moet worden gedaan. Rechters zijn benoemd en niet verkozen. Alleen volksvertegenwoordigers moeten het recht hebben om de grondwet te in terpreteren. „Rechters mochten niet aan de soevereiniteit van het parle ment komen, dat was altijd het argu ment." Jit Peters (56) was van 1982 tot en met 1988 wethouder voor de PvdA in Leiden. Hij ontfermde zich in die ja ren over onderwijs, samenlevings opbouw en emancipatie. Later had hij ruimtelijke ordening, j 1 openbare werken en verkeer in t zijn portefeuille. In '88 maakt hij de overstap naar het rijk, waar hij eerst op het ministerie VROM werkte en vervolgens, vanaf 1999 op Binnenlandse Zaken en Ko ninkrijkszaken (BZK). In die laatste functie was hij verantwoordelijk voor het bewaken van de grondwet, de totstandkoming van grondwetswijzi gingen en andere constitutionele wetgeving. Per 1 juli vorig jaar werd Peters be noemd tot hoogleraar staats- en be stuursrecht in Amsterdam. Dat bete kende een terugkeer tot zijn oude liefde. In 1971 studeerde hij af in het Nederlands Recht aan de Universiteit Leiden, waar hij ook promoveerde en waar hij tot en met 1981 werkte als wetenschappelijk hoofdmedewerker. Toen hij werd gevraagd om voor het hoogleraarschap te solliciteren, krab de hij zich wel even achter zijn oren. Hij had het erg naar zijn zin bij BZK. Uiteindelijk gaf zijn verlangen om weer als 'vrij man' zijn eigen mening te kunnen geven, de doorslag. „Als ambtenaar moet je voorzichtig zijn, om niet je minister in verlegenheid te bréngen." In heel Nederland klinkt al jaren de roep om staatkundige vernieu wing. Nederlanders willen refe renda en gekozen burgemees ters. Landelijke verkiezingen draaien amper nog om de sa menstelling van het parlement, maar vooral om de vraag wie de nieuwe minister-president wordt. Het was Peters' taak om wetsvoorstellen te formu- ren om staatkundige vernieuwing mogelijk te maken, zoals de Referen- dumwet en de gekozen burgemees ter, maar deze voorstellen kwamen niet ver. Dat gebrek aan daadwerke lijke belangstelling voor bestuurlijke vernieuwing vond hij frustrerend. „Staatkundige vernieuwing komt in Nederland 'van onderop', de grond wet staat voortdurend buitenspel." De marginalisering van de grondwet hangt samen met het afnemende be lang van het parlement, meent Pe ters. De Eerste en Tweede Kamer zijn veel macht en bevoegdheden kwijt geraakt aan de Europese Unie ener zijds en aan geprivatiseerde instellin gen en lagere overheden anderzijds. Daarnaast heeft de regering het par lement gekneveld: van het ouderwet se dualisme is geen sprake meer. Pe ters heeft dan ook geen goed woord over voor de formatie- Balkenende. „Daar wordt in achter kamertjes een regeerakkoord ge schreven waaraan de regeringspartij en in het parlement voor vier jaar ge bonden zijn. Het is terug naar de ja ren '50 en onbegrijpelijk, als je de roep om openheid van het afgelopen jaar erbij betrekt." De verklontering van wetgevende en uitvoerende macht heeft een einde gemaakt aan het staatkundige princi pe van de trias politica, de scheiding tussen wetgevende, uitvoerende en controlerende macht. Parlement en regering vinden alleen de rechterlijke macht nog tegenover zich. Aan de andere kant zijn er ook nieuwe vor men van macht in de maak: organi saties in het 'maatschappelijke mid denveld', zoals de ANWB en Natuur monumenten, wier meningen steeds nadrukkelijker bij wetgeving betrok ken worden. Ook het feit dat onder zoeksverslagen over rampen als Vo- lendam, Enschede en de nasleep van de EL AL-ramp in de Bijlmer op loca tie aan de slachtoffers worden gepre senteerd en niet in het parlement, vindt Peters 'een nieuwe vorm van verantwoording afleggen'. Dan is er nog de Europese Unie, die aan een Europese grondwet werkt. Zodra die er is, wordt de Nederlandse grondwet in de schaduw gesteld. Omdat inmiddels zestig tot zeventig procent van alle Nederlandse wetten uit 'Brussel' afkomstig is, ontstaat er volgens Peters de 'tamelijk absurde' situatie dat buitenlandse rechters uit spraken mogen doen over ons rechtsstelsel, terwijl Nederlandse rechters buiten spel staan. Het kan zelfs nog opmerkelijker. Wie in Nederland een beroep wil doen op zijn grondrechten, moet zich bedienen van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook dat Je lllei wordt in Straatsburg getoetst, het Europese Hof voor de red 4 van de mens (EHRM) van der van Europa. „Daar zitten reet uit dubieuze rechtsstatelijke! 1 J als Rusland en de Oekraïne, d ook uitspraken mogen doenQ derlandse wetten! Terwijl wij grondwet hebben waar rechi aan mogen toetsen!" Peters stelt drie veranderingee. waarmee de grondwet weer ii hart van het Nederlandse sta komt. Allereerst moet het toe recht er komen, zodat Nedeii1 burgers de rechter mogen vu wetgeving, die door de Eerste j Tweede Kamer is aangenonii1 eenkomstig de grondwet is. n< Verder wil hij een vereenvoi van de procedure om de gn veranderen: een éénmalige ti "Cl de meerderheid moet voldoe jn (Nu geldt de regel dat beidel grondwetswijzigingen 'in twi gen' moeten aannemen. Een een normale meerderheid, v r verkiezingen volgen voor de Kamer. Daarna moeten de Ei j, de Tweede kamer met tweed l meerderheid met dezelfde vi gen instemmen). Tenslotte moeten wetsvoors waarbij Nederlandse soeveri aan de Europese Unie of aai tionale organisaties wordt oi gen, worden goedgekeurd ra landelijk referendum of bij ti meerderheid in de Staten G Over de kansen op succes is desgevraagd toch cynisch. van het Nederlandse staatsb waanzinnig moeilijk. Menin schillen over bevoer-^-"-1— Jit Peters: „Bos en Balkenende schrijven in achterkamertjes een regeerakkoord waaraan de regeringspartijen in het parlement voor vier jaar gebonden zijn. Het is terug naar de jaren '50 en onbegrijpelijk, als je de roep om openheid van het afgelopen jaar erbij betrekt." Foto: Hielco Kuipers i SCHRIJVENDE LEZERS tot duizend-en-een praktist zwaren en hopeloze discuss in elke besluitvorming verza de basis hiervan staan de rq die hun burgers niet vertroi die alle functies het liefst on kaar verdelen - van premier gemeester tot commiss 7 de koningin. Tegel dwingen burgen HL derop toch vei Ngen af, waard spanning gelijkse p f grondw j theorie •-A woord wordt, regentf oratie vo|' keuze: een r. vant, historisd ment of een levend moet nu kiezen!' Wilfred Simons In de gemeente Noordwijker hout wordt hard gewerkt aan een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied. Er is een goede informatieavond geweest en men kan tot 18 maart in spraak doen via een formulier dat verkrijgbaar is bij de receptie van de gemeente. Met dit nieu we plan wil men de openheid behouden en verrommeling te gengaan in de agrarische gebie den. Een heel goed plan. Maar wat op dit moment ook speelt, is dat men nog even snel, via een zogeheten artikel 19-pro- cedure een garagebedrijf annex benzinestation op een stuk bol- lengrond wil gaan plaatsen in het buitengebied, op de grens van De Zilk. Bovendien heeft het bedrijf dat nu op het bewuste perceel een agrarisch bedrijf uit voert een aanvraag ingediend om een woning met garage te bouwen aan de Zilkerbinnen- weg 65 (naast 69). Er wordt daarbij geen aanvraag ingediend voor het bouwen van een nieu we bedrijfsruimte. Voor het bedrijf brengt dit kos ten met zich mee en daarom is er ook een aanvraag ingediend om aan de Regenvlietweg, naast nummer 32, een stuk bollen- grond te verkopen aan een pro- jectonwikkelaar om daar zes wo ningen neer te zetten. Uit een gesprek dat ik hierover met de verantwoordelijk wet houder had, begreep ik dat de plannen al in een vergevorderd stadium zijn en de gemeente voornemens is om aan deze 'package deal' (dat wil zeggen dat alle aanvragen met elkaar sa menhangen en het een niet zon der het ander doorgang kan vin den) haar medewerking te verle nen. Nu begrijpen wij best dat het ga ragebedrijf/benzinestation uit de kem van De Zilk weg moet en dat de bewoners in de buurt van het bedrijf hier vóór zijn. Dat zijn wij ook, maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat je het probleem driehonderd meter verplaatst en andere bewoners met dit probleem opzadelt. Namens de belanghebbenden van de Regenvlietweg, de Hoog- duinweg en de Zilkerbinnenweg vraag ik aan de gemeente om nog eens te bestuderen of er een andere locatie voor het garage bedrijf/benzinestation is. Dit be drijf hoort ons inziens op een bedrijventerrein thuis. L Weijers, De Zilk. Ik kan de grote teleurstelling van juwelier De Jonge volledig begrijpen (LD 4 maart). Het is inderdaad niet correct, dat niemand van het college van Leiderdorp na de overval heeft Men is juist zo trots op de verbouwing van Santhorst. Had de politie dit niet kunnen voorzien? Ramkrakers zijn zeer slim. Heeft dan niemand er aan gedacht dat zij wel eens een hulpmiddel - in dit geval een container - zouden kunnen gebruiken? Ik daset juist de politie er voor is om zulke 11 voorzien. Ten slotte, als de gemeente Leiden - met u meeleeft, dan doe ik dat wel voorzitter van de LOV. Sterkte, meijfê Jonge! Over het artikel 'Katwijker beboet na aanhouden fiet sendief, dat dinsdag 11 maart in het Leidsch Dag blad stond, heb ik me flink opgewonden. Het wordt toch steeds gekker in onze wereld. Mijn en dijn telt vol gens mij allang niet meer. Niemand durft toch nog voor iets of iemand op te ko men. Als dief ben je tegenwoordig beter af dan de bestolene. Je vraagt gewoon schadever goeding voor het jou aange dane leed als iemand zijn rechtmatige eigendom weer opeist. Ik hoop val de Katwijker Abde de rechtmatige eig de fiets dus - vriju anders... even Pril hard bellen. G.WJ. LEIDS DIALECT Er zijn soms van die eigenaar digheden in een taal die niet zijn te verklaren. Zo schijnen de Leienaars heel vaak na een bepaalde uitspraak nog eens en doen te zeggen. Stel bij voorbeeld het volgende: een jongen rijdt met zijn vriend op de fiets in de Breestraat. De vriend heeft net verkering ge kregen. De relatie is zo serieus dat de ouders zelfs al met el kaar kennis hebben gemaakt. Toevallig de vorige dag. En de vriend vertelt enthousiast: 'Het klikte bedeen, gezèèllig, en zongen en dansen en doen'. Nog een voorbeeld, ook uit de werkelijkheid gegrepen. Ie mand heeft een grote bewon dering voor handwerkslieden, vooral voor stukadoors. En in opperste adoratie verzucht hij: 'Die staan maar te smeren en doen)! Zo heeft de Leienaar ook een grote voorkeur voor het woordje tevens. Ik zou het zelf bijna niet meer gebruiken, omdat ik het nogal ouderwets vind, maar in het Leids is het nog springlevend. In plaats van: 'ik heb gisteren ook nog een hoed gekocht' hoor je in Leiden: 'ik heb gisterr teves 'n hoed gekoch'. En het is niet: 'ik heb bovendien gezegd dat hij op moest houden met dat geraaskal', maar: 'ik heb teves gezeg dattie...'. Andere uitingen zijn weer wel heel verklaarbaar. En soms ook heel beeldend. Of soms gewoon een beetje spottend. Of ronduit gemeen. Deze bij voorbeeld. Er heeft een verve lende gebeurtenis plaatsge vonden. D'r is een familielid overleden. Niet van je eigen familie, maar die van iemand anders. En wel van iemand die je niet graag mag. Sterker nog: je haat hem. Maar dat durf je nooit te zeggen, want je hebt hem nodig. Zakelijk gezien. Dus je condoleert de getroffe ne, maar al wegdraaiend voeg je er zachtjes aan toe: 'O, Heer, geef ze nog meer'. Soms kunnen meisjes in de opgroeiende leeftijd zich nogal eens wat al te uitbundig gedra gen. Een ouwe Leienaar sloeg dat altijd met enig ironisch welgevallen gade en hij sprak dan na verloop van tijd, heel droogjes de woorden: 'Die moet naar de bok'. Leunt deze uitspaak tegen het seksisme aan? Ik weet het niet. Vroeger was men in elk geval wat min der moreel correct. En de volkstaal zit vol met deze goedbedoelde uitspraken. Zo als er bijvoorbeeld over een zwangere vrouw werd gezegd: 'Dat is niet van vaders leun stoel'. Je moet ervan houden, van dit soort gezegden. Bij mij toveren ze op zijn minst een glimlach op mijn lippen. Kinderen vervelen zich soms stierlijk. Ze hangen wat in de stoel. Staan dan weer op. Pak ken een boek en leggen het vrijwel onmiddellijk weer weg. En ze vragen uiteindelijk kla gend aan hun ouders wat ze moeten gaan doen om zich niet te vervelen. Een stan- daardantwoord in Leiden was: 'Gaat de kat kietele met 'n nijptang'. U kent waarschijnlijk de uit drukking: 'hij kan geen veer van z'n mond blazen'. Die be tekent 'hij is heel erg verzwakt, haalt bijna geen adem meer, in ieder geval zo weinig dat hij zelfs een veertje niet meer weg kan blazen'. In Leiden hebben ze daar een mooie variant op, maar dan om ongeveer het te gendeel uit te drukken. Er zijn van die mensen die geneigd zijn om hoog op te geven van de enorme geldsommen die ze net weer bijeengegaard heb ben. Pochende patsertjes. Maar daar moet je bij die nuchtere Leienaar niet mee aankomen. Die reageert mee dogenloos met: 'hij ken 'n veerr van ze reet blaze! Iemand is net bezig met ver huizen. Na een paar dagen komt hij wat oude kennissen tegen die informeren of de verhuizing al opschi al op rree' wordt er vraagd. Oftewel: is a beetje op orde. is de rommel al aan kant verkorte vorm van 1 rede is een ankerpla al op ree betekent d lijk: 'heb je al aange ben je klaar met vai dan zit je al heel di( je al op orde'. Kent iemand de be het Leidse woord k Met veel dank aan I Heeten, Olga Koet, I Kooreman en Frans sen. Reacties en tips voo briek kunt u sturen dactie van deze kra 54, 2300 AB Leiden melding van de rub 'Leids dialect. E-rru de auteur kan ook mans@inl.nl Hans Heestermans

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 14