ECONOMIE
I
Record-investering door Schiphol
De keukenkeizer van Kaatsheuvel
Generatiehypotheek vooral goed voor de bank zelf
Hoge Raad vernietigt
oordeel beleid HBG
Ondanks onzekerheid vanwege mogelijke oorlog in Irak
-4
Snacktaxnieuw wapen
in strijd, tegen overgewicht
Rijk moet echt afslanken
Hss
sn os Origin moet
~am veranderen
TfnioAM De Frans-Neder-
se ICT-dienstverlener Atos
itie in moet van naam verande-
pat heeft de rechtbank in
"Bosch besloten, zo heeft
pfieleidsadvies en -onder-
lasteren gemeld. Het Am-
;n. glamse bedrijf had de zaak
ekhjESPannen omclat het last
4 van naamsverwarring.
q {Amsterdamse bedrijf werkt
1987 onder de naam
|Het Franse Atos, dat in
leerde met Philips-
Origin, dateert van
>n weg bij
island Bank
'52 [arden - Bij de Friesland
verdwijnen 120 banen. De
nping is een gevolg van de
luctie van een nieuw au-
gd iseringssysteem. Bij de
werken nu 1050 perso-
RAy eden. De directie houdt
m( ing met gedwongen ont
won Volgens bestuurder
zaterdag 22 februari 2003
19 S
fsryi ma van vakbond De Unie
banenverlies onontkoom-
Het bestaansrecht van
goe esland Bank zou in het
430 j komen indien niet tot de
512 ïaf van een nieuw auto-
iringssysteem zou zijn
l9SS en.'
mm
jeidsbureaus
uitbreiden
j zo
larlt
us te duur
r Portugal
b
:i52
:hei
BT
jact
Omdat het weinig
eft en dit voor andere
e-uitgaven beter kan ge
stapt Portugal uit het
van Airbus om een Eu-
militair transportvlieg-
jouwen. Portugal was in
ie Airbus A400M-toestel-
ar in plaats daarvan zal
r ongeveer hetzelfde
nieuwe Hercules C-
anschaffen van het
iel aanse bedrijf Lockheed
tlkamers
duurder
De gemiddelde
ïer in Nederland is vo-
duurder geworden,
- cijfers van American
De tarieven van een
ige kamer zijn bijna
rt gestegen. In dit seg-
163 aren de prijsstijgingen
pa gemiddeld 8 procent.
9 2 iklassehotels hebben
.p jzen met 12 procent la-
o^open, tegen 6,5 procent
pa. Voor luxe hotels la-
de 3 percentages op 6 en 2.
;j dam is langzamerhand
ebr ste stad van Europa ge-
om een nachtje te sla-
/IS1 n 'goedkope' kamer in
3 f lam kost 112 euro tegen
door Richard Mooyman
schiphol - Ondanks de onzekere
vooruitzichten wil Schiphol dit
jaar een recordbedrag van een
half miljard euro investeren. De
luchthaven verwacht een lichte
groei naar 42 miljoen passagiers,
maar houdt tegelijkertijd reke
ning met een luchtvaartcrisis
door een militair ingrijpen in Irak.
Een concrete winstvoorspelling
wil Schiphol daarom niet doen.
Een oorlog in het Midden-Oos
ten kan de genadeklap beteke
nen voor enkele grote vlieg
maatschappijen. President-di
recteur Cerfontaine van Schip
hol zei dit gisteren tijdens een
toelichting op de jaarcijfers. In
de VS verkeren diverse lucht
vaartmaatschappijen al in grote
moeilijkheden vanwege de stag
nerende economie en de na
sleep van 11 september.
Door fors te investeren wil Cer
fontaine in ieder geval de kwak
kelende Nederlandse economie
een impuls geven. „Wij investe
ren vijfhonderd miljoen euro
terwijl iedereen om zich heen
kijkt en zit te sikkeneuren. Wij
zeggen: kom op." Schiphol wil
het geld vooral steken in een
uitbreiding van de capaciteit en
verbetering van de kwaliteit.
Maar er ligt wel een plan om
een deel van de investeringen te
bevriezen als het aantal passa
giers dramatisch daalt door een
oorlog in Irak.
Volgens de Schiphol-baas is de
concurrentiepositie van de
Randstad aan het verslechteren.
Het gebied heeft volgens hem
geen duidelijke identiteit, de be
reikbaarheid is slecht en de ken
nisontwikkeling blijft achter.
Een speciale stuurgroep van be
drijfsleven en politiek moet vol
gens Cerfontaine eindelijk eens
alle plannen in daden omzetten.
„We moeten toe naar een doe-
democratie."
De positie van Schiphol zelf
staat ook onder druk. De lucht
haven wist opnieuw het markt
aandeel binnen Europa te ver
groten, maar de bedreigingen
zijn volgens Cerfontaine talrijk.
Het aantal bestemmingen en
vluchten daalde vorig jaar licht,
waarmee de positie als oversta-
pluchthaven ('hub') verzwakt.
De luchthavens van Parijs en
Frankfurt hebben een concur
rentievoordeel omdat ze zijn
aangesloten op hogesnelheids
treinen, zo betoogde Cerfontai
ne. De Nederlandse HSL naar
Parijs is pas in 2007 klaar. „Dat
baart mij zorgen." Hij houdt
ook zijn hart vast over de trage
planvorming rond het beoogde
HSL-station aan de Amsterdam
se Zuidas. ,Als het station niet
op tijd klaar is, loopt hier de he
le boel vast."
Schiphol heeft last van de op
komst van goedkope vliegmaat
schappijen en luchthavens in
het Duitse Noordrijn-Westfalen.
Die hengelen niet alleen naar
Duitse passagiers die via Schip
hol reizen, maar ook naar Ne
derlandse reizigers. „Overal
wordt aan onze positie geknab
beld."
Maar Schiphol profiteert zelf
President-directeur Cerfontaine van Schiphol verdiept zich vlak voor
zijn presentatie in de jaarcijfers. Foto: ANP/Marcel Antonisse
ook van het succes van lowcost-
airlines. Het aantal passagiers
dat via Schiphol met easylet of
Basiq Air reisde, groeide vorig
jaar van 1,9 miljoen naar bijna
drie miljoen. Ook Cerfontaine
verbaast zich over de lage tarie
ven. „Mijn secretaresse vertelde
dat ze voor negen euro naar Flo
rence vliegt. Ik kan daar niet
eens een fietsband voor oppom
pen."
Cm - De Raad van Werk
en (RWI) gaat er van-
het Centrum voor Werk
K^omen (CWI) 400 mensen
Tig heeft om het geste-
50 $ntal werkzoekenden te
verwerken. Hiermee is
drag gemoeid van 25
3*" n euro. De directie van
elling pleitte onlangs ook
personeelsuitbreiding
>0 mensen man voor de
werkzaamheden'.
cr zeggenschap
URjensioneerden
De 160.000 gepensio-
in die momenteel een
VOO agsuitkering krijgen van
n k. krijgen een eigen verte-
121 ordiging bij het pensi-
In de loop van dit
het fonds voor werkne-
de zorgsector de vor-
an een zogeheten deel-
tad hebben afgerond.
^Ulflverzorgt de collectieve
enregeling voor 1,6 mil-
tot r-)werknemers en ge-
k |neerden in de sector
welzijn. Het is in groot-
w jjreede van het land, na
5^35 idspensioenfonds ABP.
Ben Mandemakers is zijn eigen merk geworden
a ankfurt.
door Henny Zetteler
kaatsheuvel - Zijn personeel
loopt met hém weg, de klanten
met zijn keukens. Dat ziet Ben
Mandemakers, de man die na
een kwart eeuw zijn eigen merk
is geworden, nog veel liever. In
Kaatsheuvel, waar de keukenkei
zer 46 jaar geleden geboren werd
en nu domicilie heeft in zijn ei
gen paleisje met royale oprijlaan
en langgerekte vijver met fon
tein, schrijft Ben elke dag zijn ei
gen sprookje. Waarbij dat andere
sprookje in Kaatsheuvel, de Efte-
ling, af en toe verbleekt.
In de ruim uitgevallen hal met
lederen wandtapijten in het
nieuwe hoofdkantoor aan Rijks
weg 59 onder Waalwijk gaan de
telefonistes schuil achter een
forse trofee. Daarover is non
chalant een geel petje gedra
peerd met het opschrift DMG:
de Teamspirit Trofee.
Precies die spirit is volgens Ben
zelf de sleutel tot zijn geheim
voor de ruim 700 man personeel
van De Mandemakers Groep
(DMG).
„Daar ben ik groot mee gewor
den: alleen ben ik niks", bekent
de meester ruimhartig één ver
dieping hoger in zijn kantoor.
Een gebouw dat qua afmetingen
in de buurt komt van het stadi
on van voetbalclub RKC Waal
wijk, dat ook zijn naam draagt.
Op weg naar zijn kamer passe
ren we de glazen sculptuur met
ingegraveerd hangertje alsmede
het Mandemakersjasje, dat Ben
vijfjaar geleden van zijn perso
neel kreeg. „Dat Mandemakers
jasje moet je passen, anders zit
je hier verkeerd. Dan hoor je
niet bij de familie. DMG staat
ook voor Doe Meer Gezamen
lijk."
Om zijn 25-jarig jubileum extra
kleur te geven trakteerde hij
praktisch het voltallige perso
neel en aanhang deze maand op
een lang weekeinde Spanje. Met
voor de 1100 gasten keuze uit
skiën in de Sierra Nevada, een
boottochtje langs de Costa del
Sol, een off-the-road jeepsafari
of een kijkje in het Alhambra
met city-toer in Granada. Wat
dat kostte gaat niemand wat
aan, zegt de jubilaris.
Hoewel voor Ben in zijn inmid
dels meer dan 70 zaken vooral
Ben Mandemakers: „Ik word 70 in mijn bedrijf, al weet ik nog niet op welke manier". Foto: GPD/Frank Trommelen
keukens en sanitair verkocht
dienen te worden, elke dag op
nieuw, hoefde dat toen even
niet.
De deuren van zijn keukenza
ken en die van de eigen mon
teurs van De Keukenman gin
gen weliswaar niet op slot, maar
er werd even met minimale be
zetting gewerkt.
Ben bekent dat hij in Spanje
even heel ontroerd was. Toen
ook zijn vrouw Adje tijdens de
gala-avond in het zonnetje werd
gezet. „Mijn vrouw is vader en
moeder tegelijk. Ze is er altijd,
voor mij en mijn drie zonen Ste
fan (23), Dennis (22) en Rick
(13). Mijn gezin is absoluut de
basis van mijn succes. Ik weet
niet hoe het kan, maar drie keer
per week eet ik hoe dan ook
thuis. Mijn vrouw kookt dan."
Begonnen 25 jaar geleden met
het in elkaar knutselen van zijn
eerste kastje aan de keukentafel,
heeft de timmerman-van-huis-
uit zijn imperium niet cadeau
gekregen. Tot 80 uur per week is
Mandemakers nog dagelijks in
zijn zaken of op het hoofdkan
toor te vinden. Eikeochtend om
6 uur op, zes dagen per week
„Ik word 70 in mijn bedrijf, al
weet ik nog niet op welke ma
nier".
Mandemakers werkt al 23 jaar
samen met zijn mededirecteur
en 'financieel geweten' jan Stui-
venberg (49). De 'ovemame-
man', zoals hij in de organisatie
heet, dicht Ben Mandemakers
een briljant geheugen toe.Alle
keukenmanagers van alle filialen
kent hij bij naam. Dat is ook zijn
kracht, iedereen werkt hier sa
men." Mandemakers laat er
geen twijfel over bestaan dat hij
als enig aandeelhouder in zijn
miljoenenimperium wel 'eind
verantwoordelijk' is. Maar hij wil
dat eigenlijk ook weer niet zo
duidelijk gezegd hebben.
Ook vindt hij het 'niet interes
sant dat zijn imperium uit ze
ker tien verschillende formules
bestaat. De keten bestaat onder
meer uit twee megastores in
Zwolle en Groningen, met naast
de eigen zaken nog eens 30
Brugmankeukens, waarvan de
Groep uit Capelle aan de Ilssel
in 2001 in zijn handen overging.
Zijn geboortedorp Kaatsheuvel
kan goed als voorbeeld dienen
om enig zicht te krijgen op dat
imperium. Op weg naar de
hoofdvestiging rijdt de 'toerist'
over het plaatselijk industrieter
rein en ziet achtereenvolgens na
twee rotondes onder meer De
Keukenkampioen en Keuken-
huys De Tweede Kamer. Verder
op volgt nog een aantal varian
ten.
Over omzetten praat Mandema
kers liever niet, maar hij wil wel
kwijt veruit de grootste te zijn.
„In een markt die vorig jaar 8
procent zakte, groeiden wij 3
procent." Dit jaar denkt hij dat
er in ons land zo'n 180.000 keu
kens worden verkocht. „In de
topjaren waren dat er soms wel
220.000."
Uitgaande van een gemiddelde
prijs van 7500 tot 8000 euro („Ik
verkoop ze van 2000 tot 90.000
euro") komt dat grofweg neer
op een omzet van een kleine 1,5
rifiljard euro. In die versnipper
de Nederlandse keukenbranche
ligt zijn marktaandeel tussen de
25 en 30 procent, schat Stuiven-
berg.
Ben Mandemakers ontkent met
klem dat de keukenbranche
hard is. „Via mond-tot-mondre-
clame krijg ik tot 75 procent van
mijn klanten binnen. Ze worden
door anderen gestuurd. Zeker
50 procent koopt hier meteen
een keuken. Dat hebben we dus
bereikt. Als je maar waarmaakt
wat je belooft."
Hij zegt er geen moeite mee te
hebben dat klanten na een uit
gebreide uitleg van zijn verko
pers, de tekening van de keuken
meenemen naar een 'collega'.
Om te vergelijken. Het komt
overigens niet zelden voor, dat
die klant dan weer in een ander
Mandemakersfiliaal belandt.
Collega's in de branche die ano
niem wensen te blijven, zeggen
dat voor Mandemakers maar
één stelling geldt: 'Óf met een
keuken, óf met ruzie de deur
uit'. Een variant daarop is de
uitspraak: 'Het is geen advies
zondag maar koopzondag'.
Hier glimlacht Ben zowaar. „Wij
geven vijfjaar garantie, hebben
onze eigen monteurs. Wij zijn
de goedkoopste. De klant be
oordeelt zelf, kiest ook zelf. Pak
een SieMatic-keuken of een
Miele-keuken met Miele- of Sie
mens apparatuur. Pak hetzelfde
merkblad en dezelfde opstelling.
Kijk rond en ontdek dat die bij
ons gewoon het goedkoopst is."
Maar als dat soms niet zo is
Ben lacht nu voluit: „Kan ge
woon niet"
.cd
land werden vanaf 1964 jaarlijks rond hon-
AL end nieuwe woningen gebouwd. Tot aan
- n van de jaren '90. Toen zakte de bouwpro-
- tot iets boven de 80.000 woningen per
triest dieptepunt was 2002. In dat jaar
men er niet in meer dan 66.000 nieuwe
i bouwen. Als oorzaken daarvan worden de
ot
Mlee 'ceer(^e en e"en'ange bestuurlijke procedu-
rep
'tl
022
-£ naar huizen is dus groot. En waar het
achterblijft, stijgen de prijzen navenant.
9 A loral sneu voor de mensen die voor het
Joo de markt zijn voor een koopwoning. Zij
.immers nog geen pand te verkopen dat
PSRig van waardestijging de dure - nieuwe
ookimee kan helpen bekostigen. Zij staan pas
tegin van hun 'woonloopbaan' en veelal
ek, hun maatschappelijke carrière. Dienten-
23lhebben ze ook een bescheiden inkomen.
589 tot gevolg dat veel jonge mensen, de
starters, zich dus geen woning meer
kunnen veroorloven. Ook voor de
banken is dat vervelend. Zij kunnen
daardoor minder - lucratieve - wo
ninghypotheken slijten.
Daar heeft de Rabobank nu iets op
gevonden. Deze week introduceer
de ze de Generatiehypotheek. Hier
mee denkt de bank het gat te dich
ten tussen wat aan hypotheek nodig
is en wat de bank aan geld kan ver
schaffen. Vooral ouders wordt op
geroepen om 'mededebiteur' te
worden. En hier zit meteen de
'crux' van het plan.
Debiteur betekent schuldenaar,
mededebiteur dus medeschulde
naar. Pa en/of ma zijn in de genera
tiehypotheek mede en ook hoofde- Han:
lijk aansprakelijk voor het totale hy
potheekbedrag. Het is goed om te
beseffen dat indien zoon- of dochterlief in gebre
ke blijft en de vakanteliefde naar een zonnig
strand volgt, de bank de ouders kan aanspreken
EIGEN
BEURS
op het volledige hypotheekbedrag.
De generatiehypotheek werkt in grote
trekken als volgt. Stel de nazaat heeft
het oog laten vallen op een prettig ge
legen stulpje waaraan een prijskaartje
van vier ton hangt. De bank wil echter
op grond van het het inkomen van de
jongeling niet verder gaan dan een
hypotheek van drie ton. Nu kan de
hulp worden ingeroepen van pa en
ma. Op grond van hun inkomen
en/of vermogen, de overwaarde op
hun eigen huis bij voorbeeeld, kan de
bank ze als mededebiteur op de hy
potheek bijschrijven. De extra beno
digde ton aan euro's wordt op grond
daarvan gefinancierd. De te betalen
rente is volledig aftrekbaar als zijnde
ders rentelasten voor de eigen woning.
Ouders kunnen het benodigde geld
bedrag natuurlijk ook aan hun kinde
ren lenen. Dat kan zelfs renteloos als de rente
wordt beschouwd als een schenking. Die is tot
een bedrag van ruim 4.000 euro per jaar vrij van
schenkingsrecht. Het totale rentebedrag kan in
dat geval toch aftrekbaar blijven van de inkom
stenbelasting van zoon- of dochterlief. Als maar
niet al te duidelijk is dat die rente jaar op jaar als
gift wordt kwijt gescholden.
De Rabobank geeft toe dat de generatiehypotheek
niet helemaal nieuw is. Een andere persoon kan al
langer deelhebber rijn in een hypotheekcontract.
De bank gaat er nu wel voor het eerst als totaal
product de boer mee op.
Natuurlijk wordt gehoopt met het product veel
hypotheken te verkopen. Maar er is meer. Tevens
wordt bereikt dat de huizenprijzen op peil blijven.
Meer mensen kunnen dankzij de generatiehypo
theek immers hogere vraagprijzen betalen. Daar
mee blijven ook meteen de waarde van de panden
in de buurt intact. Op grond daarvan rijn veel hy
potheken - juist door de Rabobank, de grootste
hypotheekverstrekker van Nederland - de afgelo
pen jaren afgesloten. Het zou toch zonde rijn als
de bank de waarde van het onderpand van haar
hypotheekportefeuille moet afwaarderen als ge
volg van kelderende huizenprijzen.
den haag/anp - De Hoge Raad
heeft het oordeel vernietigd van
de Ondernemingskamer van het
gerechtshof in Amsterdam dat
het bouwbedrijf HBG wanbeleid
heeft gevoerd. Volgens de Hoge
Raad heeft de Ondernemingska
mer zijn werk niet goed gedaan.
Dat bleek gisteren uit een arrest
van het hoogste rechtsorgaan
van Nederland.
De Ondernemingskamer oor
deelde ruim een jaar geleden
dat het bouwbedrijf bij de fusie
van zijn baggerpoot met die van
Ballast Nedam zijn aandeelhou
ders niet goed had geïnfor
meerd. Dat was volgens de ka
mer in strijd met beginselen van
goed ondernemerschap. Deson
danks mocht de fusie standhou
den, omdat de manier van be
slissen van HBG correct was
verlopen.
HBG ging tegen het oordeel in
cassatie bij de Hoge Raad. Die
meent nu onder meer dat de
Ondernemingskamer rijn be
sluit heeft genomen.
HBG ontketende in 2001 een
baggeroorlog, nadat het had ge
zegd de baggerdivisie met Bal
last Nedam te willen integreren.
Bouwbedrijf Heijmans deed
hierop een bod op heel HBG,
om de baggerdochter vervol
gens te verkopen aan Boskalis.
Dat laatste had de voorkeur van
veel aandeelhouders, onder wie
de Vereniging van Effectenbezit
ters (VEB).
Inmiddels is HBG via het Spaan
se Dragados in handen geko
men van de bouwgroep Bam.
Bam is niet van plan het bagger
bedrijf op eigen houtje voort te
zetten. Het concern wil in 2003
een partner hebben gevonden.
Door het onderzoek van de On
dernemingskamer werd de bag-
gerfusie destijds vertraagd. Of
HBG-moeder Bam schade
claims gaat indienen bij partijen
die de zaak voor de Onderne
mingskamer hebben gebracht
(zoals de VEB), kon een woord
voerder niet zeggen.
VEB-directeur P. de Vries vindt
de uitspraak teleurstellend. Uit
het arrest blijkt dat zelfregule
ring bij bedrijven als het gaat
om goed ondernemerschap niet
werkt. „De raad vindt dat er
geen formele regels bestaan die
zeggen dat aandeelhouders
moeten worden geraadpleegd.
Dat wisten wij ook, maar de
vraag is wat rijn de fatsoenre-
gels." De Vries pleit voor wetge
ving. Hij vindt dat Nederland
achterloopt op andere Europese
landen.
den haag/gpd - Naast het
kwartje van Kok, kent Neder
land straks wellicht ook het 'eu
rodubbeltje' van Balkenende.
Dat geldt dan niet voor benzine,
maar voor kroketten, bamihap
jes en frikadellen. Als het aan
Wim Groot, hoogleraar gezond
heidseconomie aan de Universi
teit van Maastricht, wordt de
'snacktax' binnenkort werkelijk
heid.
Volgens Groot zou deze extra
belasting op ongezond voedsel
mensen kunnen prikkelen be
wuster te gaan eten. Op die ma
nier moet het toenemend aantal
Nederlanders dat last heeft van
overgewicht en de daarmee sa
menhangende stijging van de
kosten voor gezondheidszorg
een halt worden toegeroepen.
Groot stelt dit voor in een artikel
dat hij samen met rijn collega
hoogleraren J. Comelisse-Ver-
maat (Wageningen Universiteit)
en H. Maassen van den Brink
(Universiteit van Amsterdam)
deze week publiceert in het vak
blad Economisch Statistische
Berichten (ESB) publiceert.
ECONOMIE WIJZER
Tijdens de verkiezingscampagne
hamerde CDA-lijsttrekker Balke
nende regelmatig op de nood
zaak van deregulering en ontbu-
reaucratisering van de rijksover
heid. Ik hoop dat beoogd forma
teur en premier Balkenende de
ze belofte niet zal vergeten. De
ervaringen met het Strategisch
Akkoord van afgelopen zomer
hebben ons geleerd dat het hem
niet zal meevallen (zeker niet
met de PvdA) om de urgente af
slanking van de Haagse ministe
ries ook te realiseren.
Tijdens de formatie van het eer
ste kabinet-Balkenende gingen
er bij informateur Donner vari
anten van 10 procent reductie
van het aantal rijksambtenaren
over tafel. Wat is hiervan te
rechtgekomen? Onder druk van
topambtenaren is
er over vier jaren
een schamele effi
ciencykorting van
4 procent (schrap
pen van consul
tants en andere
franje) en een vo
lumekorting van
gemiddeld 5 pro
cent (vacaturestop
voor de ministe
ries) uitgekomen.
Het hoger onder
wijs en de gezond
heidszorg - de af
gelopen decennia
vele malen afge
knepen - mochten
ook nu weer soli
dair rijn met de Haagse regelne
ven en meedoen met de effici
encykorting.
Nu willen vele (ex-) topambtena
ren en sommige politici u doen
geloven dat het allemaal erg
meevalt met de Haagse bureau
cratie en dat de rijksoverheid al
jaren aan het afslanken is. In
werkelijkheid nam het aantal
rijksambtenaren tussen 1990 en
2000 met 20 procent toe, terwijl
het aantal provincie- en ge
meenteambtenaren afnam met
5, respectievelijk 2 procent
(Bron: OECD, Public Manage
ment Service, 2001). Nederland
verschilt daarin van andere Eu
ropese landen, Canada en de
VS, waar het aantal ambtenaren
bij de centrale overheid in de
zelfde periode veel minder sterk
toenam of zelfs duidelijk afnam.
In de voorbije jaren rijn vrijwel
alle Haagse ministeries - behal
ve die van Algemene Zaken en
Financiën (exclusief de Belas
tingdienst) - zich te buiten ge
gaan aan een uitbundige groei
van vooral het aantal 'beleids
ambtenaren'. Die ambtenaren
gingen hun eigen werkzaamhe
den creëren (beleidsnota's, cir
culaires, strategieën en andere
Sylvester Eijffinger
hoogleraar economie
Universiteit van Tilburg
zaken waarop niemand zat te
wachten). Waarom werken er
15.000 ambtenaren bij het mi
nisterie van verkeer en water
staat? Moet het Rijk zich echt
met elk bospaadje en beekje be
zighouden?
Ook de overige ministeries rijn
niet 'lean and mean': Landbouw
(meer dan 7000 ambtenaren),
Volksgezondheid (bijna 5000),
VROM (ruim 4000) en Onder
wijs (meer dan 3000). De ar
beidsmarkt tijdens de beide
Paarse kabinetten zou wellicht
minder overspannen rijn ge
weest als toenmalig premier Kok
en rijn minister van financiën
Zalm op tijd waren begonnen
met het daadwerkelijk afslanken
van de rijksoverheid.
Dat is niet gebeurd en de bezui
nigingen rijn vol
gens aloud Haags
gebruik (onder het
adagium 'het hemd
is nader dan de rok')
afgewenteld op art
sen, gevangenisbe
waarders, leraren,
onderwijzers, poli
tieagenten, ver
pleegsters en ande
ren die zich hierte
gen niet konden wa
penen. Hoog tijd
derhalve voor een
serieuze 'ontbu-
reaucratisering',
waarvan geen enkel
ministerie of over
heidsdienst uitge
sloten mag worden.
Een volumekorting van 20 pro
cent lijkt mij redelijk gezien de
groei van de Haagse bureaucra
tie in het afgelopen decennium.
Elke beoogde minister dient met
de (in)formateur te bepalen wel
ke de kerntaken van haar/rijn
departement rijn. Om met Bal
kenende te spreken: de overheid
moet weten wat rij wil vasthou
den en wat rij wil loslaten.
Een dergelijke mammoetopera
tie zal zeker weerstand bij (top)
ambtenaren en andere belan
genbehartigers oproepen. Daar
om dienen de beoogde minis
ters en staatssecretarissen con
crete doelstellingen met een af
gesproken tijdpad te formule
ren, waarop rij elk begrotings
jaar afgerekend worden. De co
ördinatie van een dergelijke
operatie dient bij Algemene Za
ken te liggen en niet bij Binnen
landse Zaken. En wat mij betreft
komt er een staatssecretaris
voor Ontbureaucratisering, die
onder de directe verantwoorde
lijkheid van de minister-presi
dent valt Zo'n bewindspersoon
zal, mits effectief rijn of haar
salaris in duizendvoud terugver
dienen.
