compromis voorbij
STOER KAN ER
COED UITZIEN
BUITENLAND
Washington zint op sancties Noord-Korea
Arrogantie en wrok bepalen debat over Irak
Blair staat onder druk door vredeswil volk Ruzie NAVO door
'Oorlog wordt
een ramp voor
bevolking Irak'
Dwars Frankrijk door truc uit de wind gehouden
Amerika noemt
confrontatie Irak
onvermijdelijk
oristen niet
en via bladen'
- Wetenschappelijke
Liften nemen maatrege-
te voorkomen dat terro-
iordeel kunnen hebben
■jnschappelijke publica-
Ihoofdredacteuren van
1 i hebben dit zaterdag
pzamenlijke verklaring
eten. Publicaties worden
n gecheckt op informa-
8 nogelijk door terroristen
tien gebruikt om aan-
voor te bereiden.
laden: Meer
is tegen VS
Osama bin Laden
iworen dat hij de strijd
Amerikanen voortzet
/e aanslagen tegen
ïanse doelen zal plegen,
hem zijn na Irak ande-
itrtf|ische landen aan de
'als schietschijf voor
dienen'. De Saudische
■Havat citeerde gisteren
geluidsband die
Laden wordt toege-
n. De krant kreeg de
handen via een inter-
"^'^na die banden met de
irganisatie al-Qaeda
krant drukte geen vol
st af, maar meldde
de band van 50 minu-
eö week is opgenomen.
maandag 17 februari 2oo3
e bevestigt
urdreiging
Het hoofd van de Brit-
lienst Scotland Yard
dat terroristen in
ittannië mogelijk van
een vliegtuig neer te
erdere berichten daar-
01 ketenden afgelopen
grootste anti-terreur-
de Britse politie tot nu
ohn Stevens van Scot-
l sprak gisteren ge-
tegen dat premier Blair
ar heeft overdreven,
daarmee Britten heb-
liuir- in overtuigen van de
tk van militair ingrijpen
ik.
tse winnaar
<»«ieks Cyprus
s Nfli^ Tassos Papadopoulos
'is nu n gekozen tot de nieu-
dent van het Griekse
^"«Cyprus. Hij verwierf
jriitocent van de stemmen.
■hMige president Glafcos
IQ sinds 1993 op het plu-
ar Dus zijn nederlaag inmid-
tsunitfnd. De uitkomst is van
"iivvoor het vredesplan dat
"^ïigde Naties voor het
e Cyprus hebben opge-
VN willen dat beide
)r 1 maart hun handte
kenen onder het voor-
is het nog mogelijk dat
•JJjnigd Cyprus toetreedt
encdU. Clerides liet zich eer-
Ro-sjtief uit over het plan.
is juist uiterst
toestand
sneeuw
In de Ameri-
s» ioofdstad Washington
tg is gisteren wegens
eeuwval de noodtoe-
geroepen. President
or de sneeuw eerder
id van zijn buitenver-
David verdreven te-
:rd naar het Witte Huis.
iavid ligt in de staat Ma-
waar ook de noodtoe-
N* litgeroepen. De
^verplaatst zich nu naar
doosten, waar in New
larste sneeuwval in
tachtig jaar tijd wordt
pi.
r
~jwe inval
«strook
feiftskker dertig Israëlische
ljs{2 Pantserwagens, verge-
iestf' een paar bulldozers,
?c^tend het noorden
3k te ïazastrook binnenge-
CanH Zeker twee Palestijnen,
je een politieagent wer-
ttbij gedood. De Israëli-
^ttingsmacht voert vrij-
lijks acties uit in het
[mm Gisteren kwamen zes
Jen om het leven in Ga-
te* bij een grote explosie.
|l?aak daarvan is nog on-
In Nablus op de Wes-
kv» Jrdaanoever werden
Palestijnen door
chafr soldaten doodge-
iep mullah
r r in brief
id-kabui. - Ook mullah
;pt op tot een heilige
egen de VS. Een brief
it toegeschreven aan de
-leider roept Afghanen
ien op een jihad te be-
n«» egen de regering in Ka-
meldden Afghaanse
,'2Bp,pnochtend. Het is de
>er sinds de val van het
regime dat een teken
n van de leider wordt
na*E ;n. Vorige week kwa-
e geluidsbanden met
ibmT van Osama bin Laden
s enbaarheid. Daarmee
rel Bin Laden als mul-
e Tu»trar te ziln O111803?1 aan
15-daai ikaanse aanvallen op
bolwerken,
jr
Hdh
door onze correspondent
Harm Harkema
londen - De organisatoren spra
ken van twee miljoen demon
stranten, de politie hield het op
minstens 750.000. Feit is dat het
aantal Britten dat zaterdag in
Londen de straat opging uit on
vrede en ongerustheid over een
mogelijke oorlog tegen Irak ie
ders verwachtingen overtrof.
Nooit eerder is in Groot-Brittan-
nië op deze schaal betoogd.
Bedreigend voor premier Tony
Blair, de trouwe bondgenoot
van George Bush, was dat het
niet alleen de 'usual suspects'
waren die de lange mars van
Embankment en Euston Square
naar Hyde Park ondernamen.
Natuurlijk liepen de overjarige
hippies mee die in de jaren zes
tig hun eerste schreden op het
demonstratiepad zetten. En
vanzelfsprekend werd er fana
tiek gefolderd door de nog
steeds niet geheel uitgestorven
kaders van de Socialist Workers
Party en verklaarde de Marxis
tisch-Leninistische Communis
tische Partij van Noord-Koerdis-
tan dat Amerika de grote vijand
van de werkende klasse is.
Eveneens van de partij waren in
het zwart geklede autonomen
met ringen door de neus die
'Fuck Bush' of 'Fuck Blair'
schreeuwden. Maar wat bovenal
opviel was dat ook zoveel 'ge
wone burgers' de demonstratie
schoenen hadden aangetrok
ken. Niet alleen de grijzende da
mes van oecumenische vredes-
platforms, met zelfgebreide vre-
door onze correspondent
Bob Kroon
genève - Vertegenwoordigers
van 29 landen en 21 internatio
nale hulporganisaties waar
schuwden de militaire plannen
makers gisteren voor de 'ver
woestende gevolgen' van een
oorlog in Irak voor de bevolking.
Op initiatief van Zwitserland
was in Genève een tweedaagse
conferentie belegd om het werk
van hulporganisaties als het Ro
de Kruis, het Hoge Commissari
aat voor de Vluchtelingen (Unh-
cr), en het Wereldvoedelpro-
gramma (WFP) van de VN te
toetsen en te coördineren.
Alle buurlanden van Irak, de EU
en de lidstaten van de Veilig
heidsraad waren uitgenodigd.
Irak zelf was niet gevraagd om
deze strikt humanitaire confe
rentie geen politiek karakter te
geven. Washington liet verstek
gaan, omdat het de conferentie
'overbodig' vond.
Op de bijeenkomst bleek dat
vooral Jordanië, Saudi-Arabië en
andere buurlanden van Irak in
een milde paniekstemming ver
keren over het vooruitzicht hon
derdduizenden vluchtelingen te
moeten opvangen.
Op het congres bleek dat donor
landen weinig animo tonen om
de 100 miljoen dollar die nodig
is voor eerste opvang bijeen te
brengen, zolang er nog geen
sprake is van oorlog. Nauwelijks
een tiende van het bedrag is tot
dusverre toegezegd.
Verschillende rampscenario's
passeerden de revue. Momen
teel profiteert zo'n 60 procent
van de Iraki's van het olie-voor
voedselprogramma van de VN,
maar als de oorlog lang duurt en
de olieuitvoer stokt, zullen mil
joenen zijn aangewezen op
noodrantsoenen. Organisaties
als het Rode Kruis waarschuwen
dat Irak na twaalf jaar sancties
weinig weerstand heeft tegen
welke vorm van conflict ook.
Blair hield in Glasgow staande dat zijn houding de juiste is. „Al de
monstreren er vandaag een miljoen mensen, dat zijn er altijd nog
minder dan de slachtoffers van Saddam." Foto: Reuters/Jeff Mitchell
desduiven en bedachtzaam
pijprokende echtgenoten, maar
ook de John en Mary Browns
die van hun leven nog niet eer
der hadden gedemonstreerd.
Zij vormden in levende lijve de
bevestiging van wat opiniepei
lingen al eerder hadden bloot
gelegd: dat het Britse volk in
grote meerderheid van mening
is dat Bush en Blair veel te kort
door de bocht dreigen te gaan.
Negen van de tien Britten zijn
tegen oorlog als daar geen man
daat van de Veiligheidsraad aan
ten grondslag ligt, bijna de helft
wil onder geen enkele voor
waarde te wapen.
In de eigen Labour Partij liggen
de opvattingen nog scherper, en
wordt al hardop voorspeld dat
Blair dient af te treden als hij in
het kielzog van Bush zo hoog
aan de wind blijft zeilen. Blair
weigerde op een congres van
zijn partij in Glasgow echter
overstag te gaan. Althans: hij
houdt eraan vast dat Saddam
Hussein eieren voor zijn geld
dient te kiezen. Is het niet goed
schiks, dan maar kwaadschiks.
„De wereld bevrijden van Sad
dam Hussein is een humane
daad." En dat hij vastbesloten is
zijn huidige weg te vervolgen,
bleek uit zijn aan de demon
stranten gerichte uitspraak: „Ik
zie het niet als een eer om im
populair te zijn, maar soms is
het de prijs van leiderschap en
je overtuiging."
Blijft de vraag welke weg Blair
eigenlijk aan het bewandelen is.
Zijn tegenstanders doen het
voorkomen alsof hij het schoot
hondje van Bush is, maar waar
de haviken rond Bush een niet
of nauwelijks verholen minach
ting voor de Verenigde Naties
ten toon spreiden en het liefst
zien dat Amerika zijn eigen gang
gaat, is Blair tot in het bot door
drongen van het geloof dat in
ternationale samenwerking de
kurk is waarop de wereld dient
te drijven.
Ook dit weekend herhaalde
Blair dat de crisis in Irak via de
Veiligheidsraad dient te worden
afgewikkeld. Slechts één uitzon
dering daarop is mogelijk, zo
heeft hij enkele keren eerder al
eens verwoord. Dat is als een
permanent lid van de Veilig
heidsraad op 'onredelijke gron
den' een veto zou uitspreken
over een nieuwe resolutie die
geweld mogelijk maakt.
Sommigen concluderen daaruit
dat Blair 'dus' bereid is de wil
van de Veiligheidsraad te nege
ren. De premier heeft echter
duidelijk uitgelegd dat zo'n on
gewenst veto pas aan de orde
kan komen als de meerderheid
van de Veiligheidsraad zich
heeft uitgesproken voor ingrij
pen in Irak. Ergo: als de meer
derheid van de Veiligheidsraad
tegen militair ingrijpen blijft, zal
Blair zich daar bij neerleggen.
Knarsetandend en beschadigd,
dat wel.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - Achttien NAVO-landen
zijn er gisteren rond middernacht
na een lange vergadering in ge
slaagd een einde te maken aan
de voortslepende impasse over
de bescherming van Turkije. Het
moeizaam bevochten compromis
werd door secretaris-generaal Ro
bertson gebracht als 'een zege
voor de solidariteit'.
Frankrijk is via een organisatori
sche truc uit de wind gehouden.
Robertson legde een Belgisch
voorstel gisteren voor aan het
'comité voor militaire planning',
waarvan Frankrijk al sinds 1961
geen lid is. Via de achterdeur
konden achttien NAVO-landen
zo samen de militaire details
voor de steun aan Turkije rege
len, terwijl Frankrijk alleen nog
maar hoeft in te stemmen met
het principe. Diplomaten in
Brussel gaven vanmorgen toe
dat daardoor slechts een schijn-
overeenkomst is bereikt.
Eerder gisteren zat de kwestie
uren muurvast De VS, Spanje
en Groot-Brittannië wuifden het
Belgische voorstel weg, omdat
het de NAVO-steun aan Turkije
afhankelijk maakt van de ont
wikkelingen in de VN-Veilig
heidsraad. Uiteindelijk werden
de achttien het eens over een af
gezwakte tekst, waarin slechts
staat dat de NAVO 'de pogingen
van de VN om een vreedzame
oplossing voor de crisis te vin
den zal blijven ondersteunen'.
Op een ander punt heeft België
wel zijn zin gekregen. Vastge
legd is dat de NAVO-steun aan
Turkije puur gericht is op verde
diging, en dat het bondgenoot
schap niet meedoet aan moge
lijke aanvallen op Irak.
Tot woede van de Amerikanen
sleepte de crisis binnen de
NAVO lang voort, omdat België,
Frankrijk en Duitsland weiger
den toestemming te geven voor
de bescherming van Turkije. De
drie dwarsliggers vinden het
daarvoor te vroeg zolang de mo
gelijkheden voor een vreedzame
oplossing nog niet zijn uitgeput.
In een gemeenschappelijke ver
klaring hebben zij vannacht
vastgelegd dat zij hun NAVO-
verplichtingen zullen nakomen,
maar tegelijkertijd vastbesloten
zijn om te werken aan een
vreedzame oplossing. De voort
slepende impasse heeft gezorgd
voor een dieptepunt in de trans
atlantische verhoudingen en
een diepe breuk tussen de Euro-
Noord-Koreaans stalinisme in zijn volle glorie. Ter ere van de 61ste verjaardag van Kim Jong-il kwam de top van de communistische partij in bijzondere vergadering bijeen in Py
ongyang. De 'Geliefde Leider' werd geprezen om zijn 'helderziende wijsheid' en zijn 'onovertroffen volharding'. Foto: Reuters
washington-tokyo/anp-afp-
rtr-gpd - Het Witte Huis zint op
sancties tegen Noord-Korea Dat
schrijft The New York Times
vandaag. Washington wil ook
voorkomen dat Noord-Korea
wapens koopt of verkoopt. De
VS overwegen daarom schepen
met wapentransporten te on
derscheppen.
In december gebeurde dat al
met een schip met scudraketten
voor Jemen. De VS hadden ech
ter geen recht de lading in be
slag te nemen en moesten het
schip weer laten gaan. Om her
haling van zo'n situatie te voor
komen, moet de Veiligheidsraad
toestemming geven om Noord-
Koreaanse wapentransporten in
beslag te nemen.
Die raad praat over twee weken
ook over de hervatting van het
Noord-Koreaanse atoompro
gramma.
Pyongyang zegt een omstreden
kerncentrale weer te hebben op
gestart, omdat de VS hun
brandstoftoevoer hebben afge
sneden. Dat gebeurde toen
bleek dat Noord-Korea hield
zich niet hield aan afspraken
over haar kernenergieprogram
ma.
De ruzie gaat gepaard met veel
verbaal geweld. Vandaag liet
Noord-Korea weten dat het een
nucleaire oorlog met de VS 'ze
ker zal winnen'. De Amerikaan
se minister van defensie Rums
feld zei vrijdag dat Noord-Korea
mogelijk nog voor de zomer vijf
of zes kernwapens bezit.
De Noord-Koreanen vierden af
gelopen weekend overigens
feest. De 'Geliefde Leider' Kim
Jong-il vierde zijn 61-ste verjaar
dag. Zaterdag bleek ook dat
Kims tweede zoon, Kim Jong-
chol, waarschijnlijk zijn vader
opvolgt. Het Japanse persbu
reau Kyodo maakte dit op uit
een geheim document.
De belangrijkste aanwijzing is
dat er voorbereidingen worden
getroffen voor een persoonlijk
heidscultus voor Ko Yong Hee,
de echtgenote van de 'Geliefde
Leider'. Ze werd tot nog toe op
de achtergrond gehouden, maar
sinds een paar maanden weet
de bevolking van haar bestaan.
Dit zou er op duiden dat Chol,
de zoon van Ko en Kim, de
troon zal bestijgen als Kim komt
te overlijden.
Chol zou dan de derde Kim zijn
die het stalinistische Noord-Ko
rea leidt. Kim Jong-il volgde in
1994 zijn vader Kim Il-sung op.
Irak niet aan hoofd
ontwapehingsberaad
Irak zal in maart het voorzit
terschap van de VN-ontwa
peningsconferentie niet op
zich nemen. Dit zegt VN-baas
Kofi Annan te hebben verno
men van Bagdad. Irak had op
17 maart voorzitter moeten
worden. Het voorzitterschap
wordt maandelijks bij toer
beurt op alfabetische volgor
de door de 66 deelnemende
landen bekleed. De VS had
den ernstig bezwaar tegen
het feit dat nu uitgerekend
Irak, dat volgens Washington
over massavernietigingswa
pens beschikt, de voorzitters
hamer zou hanteren.
pese landen.
De EU-regeringsleiders en
staatshoofden moeten van
avond op hun 'oorlogstop' in
Brussel proberen om de sfeer te
zuiveren en de samenwerking
binnen de EU weer op de rails te
krijgen. Dat zal volgens velen
een onhaalbare kaart zijn, om
dat de verschillen te groot zijn.
washington-cairo/ap-dpa-rtr-
afp - Een confrontatie met de
Iraakse leider Saddam Hussein
is onvermijdelijk. Hoe langer er
gepraat wordt, hoe geringer
druk hij voelt om te doen wat hij
moet doen. Dat zei Condoleezza
Rice, de veiligheidsadviseur van
president Bush gisteren. „Afstel
is geen optie", aldus Rice giste
ren in het tv-programma Fox
News Sunday.
Rice zei dat het steeds duidelij
ker wordt dat Saddam niet vrij
willig zal ontwapenen en dat de
VN dat toelaten. Ze zei dat de
regering-Bush overweegt een
nieuwe resolutie in te dienen bij
de Veiligheidsraad die gebruik
van geweld tegen Irak sanctio
neert, ook al is die eigenlijk
overbodig omdat militair optre
den al door de vorige resolutie
wordt toegestaan.
Rice zei herhaaldelijk dat Sad
dam nog maar weken en niet
maanden heeft om te ontwape
nen. De VN-wapeninspecteurs
brengen 1 maart weer verslag
uit aan de vijf permanente leden
van de Veiligheidsraad, maar
Frankrijk wil met een resolutie
tot 14 maart wachten, wanneer
de inspecteurs weer voor de vol
tallige raad verschijnen.
De Arabische Liga is tegen een
door de Verenigde Staten gelei
de oorlog tegen Irak. Dat staat in
een veridaring die de ministers
van buitenlandse zaken van de
lidstaten gisteren hebben uitge
geven tijdens hun spoedoverleg
in de Egyptische hoofdstad Cai
ro. Ze werden het niet eens over
een nieuwe Arabische top over
Irak op 27 of 28 februari. Daar
toe had de Egyptische president
Mubarak opgeroepen.
De Liga verwerpt in de verkla
ring 'dreigementen of agressie
tegen Irak of een ander Arabisch
land'. De Arabische landen roe
pen iedereen op 'de onafhanke
lijkheid en soevereiniteit van
Irak te respecteren' en alle 'vor
men van inmenging in binnen
landse kwesties te beëindigen'.
Uitblijven van steun aan Amerikanen zal leiden tot meer destabilisatie en terrorisme
(advertentie)
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - Het theater van vrijdag in
de Veiligheidsraad heeft de kans op eenzij
dig Amerikaans militair ingrijpen - met
steun van een aantal 'willige naties' - ver
groot. Ook de massademonstraties in vele
steden hebben de oorlogskans niet ver
kleind. Daarmee komt het meest onaan
trekkelijke scenario voor ontwapening van
Saddam Hussein, Amerikaanse militaire
actie zonder zegen van de Veiligheidsraad,
steeds dichterbij.
Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Een
flink deel van de schuld mag op het
bordje van de Amerikaanse regering wor
den gelegd. Internationale samenwerking
is makkelijker te bereiken met iets meer
nederigheid en diplomatie dan de rege
ring-Bush pleegt te tonen. President
Bush gelooft heilig dat anderen vanzelf
zullen volgen als hij krachtig leiderschap
uitstraalt. Zelfreflectie lijkt hem en veel
van zijn ministers vreemd.
Er is in de wereld veel onvrede over en
angst voor de eigenzinnigheid van de VS,
gebaseerd op de manier waarop Was
hington sinds het aantreden van Bush al
lerlei internationale verdragen (Kyoto,
Strafhof) heeft getorpedeerd. Internatio
nale samenwerking is goed, zo wordt in
Washington gezegd, maar dat lijkt niet
erg gemeend. Juist de neiging tot eigen
gereid optreden is omgezet in beleid.
Amerika heeft preventief ingrijpen tot of
ficiële doctrine verklaard.
Washington heeft argwaan gewekt over
de ware motieven voor een invasie in
Irak, door telkens een nieuwe rechtvaar
diging aan te voeren. Een supermacht is
het aan zijn stand verplicht te luisteren
naar bondgenoten, maar Bush walst bij
voorkeur over oppositie heen. Het is lou
ter pressie: je bent voor of tegen ons.
Omdat de neiging bestaat andersdenken
den als 'irrelevant' te beschouwen, is de
Amerikaanse regering veel te laat begon
nen met een pr-campagne in Europa. Ie
dereen zou zich vanzelf wel aansluiten,
zo werd gedacht.
In de Veiligheidsraad leidde all^&versie
en wrok over die arrogantie vrijdag tot
een ongewone afstraffing: Frankrijk en
Rusland kregen applaus voor hun verzet
tegen de VS.
Een afstraffing die Washington vooral
aan zichzelf te danken heeft. De vraag is
echter wat de wereld ermee opschiet. Vo
rig najaar was al duidelijk dat de VS de
route via de Veiligheidsraad kozen, om
dat het dé manier was om Saddam met
steun van de internationale gemeen
schap omver te werpen.
Alle landen stemden in november in met
resolutie 1441, waarin niet-medewerking
van Irak werd gezien als reden voor 'ern
stige consequenties', ofwel oorlog. Het
komt niet erg geloofwaardig over om
daar op het allerlaatste moment voor te
rug te schrikken, en te beweren dat het
gevaar met nog meer inspecteurs te be
heersen is.
Het schaadt bovendien de positie van
Colin Powell, bijna de enige internatio
naal denkende mens in Washington. De
'bange wezels' Frankrijk en Duitsland
sterkten alle haviken in de regering-Bush
in hun overtuiging dat het 'gedoe' in de
VN tijdverspilling is.
Uitstel lijkt ook weinig zinvol, behalve
om alsnog de rijen te sluiten tegen Sad
dam Hussein. Op enig moment zal hij
weer beweren dat er niets is, dat de in
specteurs daarom niets zullen vinden en
dat ze weg moeten. Is dat dan het mo
ment waarop Amerikaanse soldaten oor
log mogen gaan voeren omdat de Franse
president Chirac het goed vindt? Hoe
aanstootgevend Bush zich soms ook op
stelt, het is onverantwoord het geloof aan
te wakkeren dat zijn de regering een gro
ter gevaar voor wereldvrede is dan Sad
dam Hussein.
Het is te hopen dat de ratio aan beide zij
den van de Oceaan uiteindelijk overwint.
De VS zullen zich moeten realiseren dat
samenwerking meer inhoudt dan bond
genoten je wil opleggen. Frankrijk en
consorten doen er goed aan zich te reali
seren dat er geen weg meer terug is,
sinds ze resolutie 1441 hebben aangeno
men.
De VS stimuleren tot nog meer eigenzin
nigheid levert alleen ongewenste resulta
ten op. Hoe eenzamer de VS staan inzake
Irak, hoe groter de kans op terrorisme en
destabilisatie.
Toyota RAV4. Vanaf €24.150,-/€480,- per maand.
]e kunt alles overzien. |e hóeft de weg niet af, maar je mag wel. Dat je
gezien wordt, staat vast!
Meer informatie: bel gratis 0800 -0369 of kijk op www.toyota.nl
leaseprijs (Toyota lease) o.b.v. lull opetational lease. 48 mnd. en
20.000 km p.|. exd. BTW en brandstol. Gecalculeerd met 75%
no claim. Pri|S ind BTW, exd. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage Brand
stofverbruik varieert van 7,1 1/100 km (14,1 km/L) lot 9,3 L/100 km (10,8 km/L),
COz IJS - 224 gr/km Wijzigingen voorbehouden. Dislr.: Louwm i Parqui B.V.
TOYOTA
'n Wereld vart vertrojt'jwen
