Veel vakanties naar
Turkije geannuleerd
BINNENLAND 2
Nieuw zorgstelsel: van duurder tot veel duurder
Hoogtijdagen asielindustrie voorbij
Groenlinks: Onderzoek smeltgevaar 'Petten'
etesf
Burgemeester Jorritsma
Achterop
Kenteken verplicht voor brom- en snorfiets
Commotie om neppistool
in café Leefbaar Rotterdam
e vervolgt
^deputeerde
Het openbaar minis-
de Gelderse ex-gede-
Icheerder (PvdA) ver-
>r valsheid in ge-
het aannemen van
oofdi gjve de oud-bestuur-
\d°l, en inmiddels ontsla-
07i naar voor dezelfde
1 de rechter komen.
K. iam aan het rollen
nissaris van de ko-
iminga in mei 2001
Oud ïandtekening van
Itdekte op een bank-
30 u ,or het evenemen"
Lek
troom voor
wwagens
gde jEnergiebedrijf NRE
a bewoners van een
ntrum in Eind-
r_ om niet aan te
|t bepaalde de presi-
e rechtbank in Den
n. De bewoners
tnp hadden in kort
ast dat ze weer aan-
iden worden op het
iet. Het energiebe-
e stroom af nadat
:erd dat er ille-
h was afgetapt voor
jan hennep. Ook was
(neters geknoeid.
vergiftigd
nen Schoorl
™atsbosbeheer
a toezicht op de dui-
Noord-Hollandse
daar in enkele da-
kadavers van zes
een buizerd zijn ge-
Je zeven dieren ble-
vergiftigd. Het gaat
r giftige bestrijdings-
icarb. Het middel
aan licentiehouders
trekt, is waarschijn-
ïitgezet om zo vlees
ken en te doden.
woensdag 12 februari 2003
oord
zijn
door Hans Leber
den haag - De gezondheidszorg is een van de be
langrijkste onderwerpen tijdens de kabinetsforma
tie. De kosten rijzen de pan uit. Dat het huidige stel
sel op de schop moet, wordt niet meer betwist. Tien
vragen en antwoorden over de komende verande
ringen. Een ding is zeker: het wordt duurder, veel
duurder.
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van het nieu
we stelsel?
Het verschil tussen particulier en ziekenfondsver
zekerden maakt plaats voor een algemene 'basis
verzekering'. Die verzekert iedereen van een vast
pakket aan zorg dat veel zal lijken op dat van het
huidige ziekenfonds. Verder gaan de verzekeraars
onderling concurreren, net als de ziekenhuizen en
andere 'aanbieders' in de zorg, zoals privé-klinie-
ken.
Wat merkt de burger ervan?
De burger gaat in elk geval veel meer betalen. De
concurrentie drukt weliswaar de tarieven, maar de
vergrijzing maakt de totale zorg duur. Daarnaast
komen er steeds betere, maar ook duurdere tech
nieken en medicijnen beschikbaar. Om tekorten
te voorkomen, zullen premies over enkele jaren
honderden euro's per jaar hoger zijn.
Hoeveel moeten de burgers meer betalen en hoe
haalt de overheid dat geld binnen?
Tussen nu en 2007 zullen de kosten stijgen van 40
miljard naar 50 miljard euro, aldus ambtelijke ra
mingen. Er zijn twee manieren om de burger de
hogere kosten te laten betalen: via hogere premies
en door een eigen bijdrage en/of eigen risico in te
voeren. Naar verwachting wordt zowel de premie
verhoogd als een verplicht eigen risico ingevoerd.
Wat doet de overheid om de kosten van de zorg
naar beneden te krijgen?
'Concurrentie' is het sleutelwoord. Ziekenhuizen
en andere zorgaanbieders moeten met elkaar in
prijs gaan concurreren. Ook de verzekeraars zul
len onderling moeten concurreren; als ze lage
prijzen afdwingen bij zorgaanbieders, kunnen ze
lage premies vragen en meer klanten trekken.
Mogen verzekeraars de klanten selecteren op ge
zondheid?
Nee. Nu kan een verzekeraar iemand nog weige
ren omdat die al ziek is of een grotere kans op
ziekte heeft. In de toekomst mogen nieuwe verze
kerden niet worden geweigerd.
Kunnen ziekenhuizen wel concurreren?
Wel en niet. Er zijn uitzonderlijke of ingewikkelde
ingrepen waar dit niet kan. Transplantaties en
open hartoperaties zijn kostbare ingrepen die in
slechts enkele ziekenhuizen moeten gebeuren.
Maar de meeste heup-, oog- of knieoperaties kun
nen heel goed met elkaar worden vergeleken. Wie
het efficiëntst werkt, kan de laagste prijs vragen.
De burger ziet die prijs niet; die betaalt de verzeke
raar. Wat merkt hij dan wel van de concurrentie?
De kwaliteit zal verschillen. De burger zal meer en
meer gaan zoeken naar een ziekenhuis dat het
beste uit de testen komt. Nu kan dat nog niet, om
dat er geen gegevens zijn waarmee hij de zieken
huizen kan vergelijken. Vooral de artsen verzetten
zich nog. Zij wijzen erop dat de ene operatie de
andere niet is. En de ene patiënt is de andere niet.
Waarom is het nieuwe stelsel een hobbel tijdens de
kabinetsformatie?
De discussie gaat vooral over de manier waarop
de premie moet worden betaald. De PvdA wil dat
de premie oploopt naarmate iemand meer ver
dient. Het CDA vindt dat alle verzekerden eenzelf
de bedrag moeten betalen (een 'nominale' pre
mie).
Komt de huisarts wel of niet in het nieuwe basis
pakket?
Volgens WD-coryfee Wiegel zou het veel geld op
leveren als dit niet gebeurt. Volgens hem moeten
mensen zich daarvoor bijverzekeren. PvdA en
CDA reageren zeer afwijzend. De huisartsenver-
eniging is zelfs furieus over de suggestie; die vreest
dat de patiënten vanwege de kosten de huisarts
zullen mijden.
Wanneer gaat het nieuwe stelsel in?
De bedoeling was 2005, maar een vertraging van
een of twee jaar is denkbaar.
Studenten particulier
Ruim 44.000 studenten met
een aanvullende studie
beurs zijn goedkoper uit
met een particuliere verze
kering, dan met een zieken- O
fondsverzekering. Zij kim-
nen door de overstap naar I
een particuliere verzekeraar -
19,46 euro per maand be
sparen. Dat heeft het inter
stedelijk Studentenoverleg
(ISO) berekend. Volgens het q
ISO komt dit door de stij- 7
ging van de ziekenfondspre- 'K
mie. Die raakt de studenten
diep in hun portemonnee,
want die stijging wordt niet
verrekend in de studie
beurs. Op dit moment zijn
250.000 studenten verze
kerd via het ziekenfonds.
omaten
emield
N - Het bankconcern
gaat aangifte doen
lieling van drie pin-
in Nijmegen en Am-
tei een woordvoerder
irijf gisteren. De ver-
ijn hoogstwaar-
jpleegd door dieren-
visten, die strijden
roefdiercentrum
jswijk. De activisten
IN Amro haar ban-
it BPRC verbreekt.
eigenaar
ak bekend
Twee mannen van
ar uit Nijmegen heb-
ord op de 41-jarige
an een wietwinkel
n derde, 45-jarige
at vrijwel zeker in
mannen wilden op
e wietwinkel in Nij-
oven, aldus de poli-
e overval liep echter
delfzijl - Oud-WD-minister en oud-Kamerlid Jorritsma wordt voor een halfjaar waarnemend burgemeester van Delfzijl. Zij kreeg gisteren van
wethouder Huisman de ambtsketen omgehangen. Foto: GPD/Han de Graaf
ÏZ >rBingo
krijgt meer
Bo^Ia - De SponsorBingo
WQUft vorig jaar een om-
ti 68 miljoen euro
Wo)at is een stijging van
Bel ten opzichte van het
(korf. De organisatie
002 ruim 41 miljoen
"in goede doelen op
Jvan sport, cultuur en
*2001 ging het nog
Den euro. Dat maak-
)r Poelmann van de
d Loterij gisteren
is het jaarlijkse
|-Gala in Amsterdam,
nt 29 goede doe-
d gaat onder meer
:ten voor behoud
aal erfgoed.
den haag/gpd - Groenlinks wil alsnog een
extra onderzoek naar het mogelijke gevaar
dat de kernreactor in Petten droog komt te
staan en daardoor smelt. De fractie dient
daarvoor volgende week in de Kamer in sa
menwerking met de SP en de PvdA een mo
tie in.
In november had staatssecretaris Van Geel
(milieu) al aan de Kamer toegezegd dat hij
zo'n studie naar een mogelijke kemsmelting
zou laten verrichten. Dit gevaar kan zich
voordoen na lekkage van koelwater. Later
kwam de bewindsman terug op zijn belofte,
omdat dit onderzoek een speciale deskun
digheid zou vereisen. Het paste volgens Van
Geel daarom niet in het onderzoek dat hij
liet doen naar het risico van een explosie.
Groenlinks is boos over deze afwijzing, om
dat het onderzoek naar een mogelijke kem
smelting daarmee op de lange baan wordt
geschoven. Kamerlid Duyvendak vindt dat
Van Geel zich toch tot het uiterste moet in
spannen om zo'n onderzoek op korte ter
mijn uit te voeren. „De problemen rond de
listooi voor
genten
Van de 500 politie-
i het korps Haaglan-
het begin van dit
instwapen hebben
'eren, krijgen 400
S|1 niet meer terug,
h de Haagse burge-
*etman en korpschef
teren laten weten,
ader meer om finan-
G U f%cheurs en mensen
eigendiensten meer
meJdus geen pistool no-
(mi
iedefeatie over
in inkomens
szielf
bete In ^et art^cel 'Grote
'omen niet rond' in
zaterdag 8 februari
usievelijk dat het Ni-
litgerekend dat een
minstens 3.312 euro
moet hebben om te
dkomen. Het ge-
ag is echter de
het totaal be
amen van de on-
ip. Dit betekent
groep gezinnen in
ote groepen is ver-
het omslagpunt op
lag. Dat is iets an-
•t minimumbedrag
om rond te komen.
door Dick Hofland
den haag - Het is een serieuze
bedrijfstak geworden, waarin
ruim tienduizend mensen werk
vinden en zo'n 1,7 miljard euro
per jaar omgaat. Maar de hoog
tijdagen voor de asielindustrie
zijn voorbij. Dit jaar gaan 33 op
vangcentra dicht, worden er acht
drastisch ingekrompen en komen
duizenden werknemers op straat
te staan.
Ze gooiden met eieren naar Je
burgemeester en stonden te
huilen voor de tv-camera's. De
inwoners van Kollum waren
over hun toeren toen ze hoor
den dat er een vast asielzoekers
centrum in hun gemeente zou
komen. Nu, vier jaar later, zijn
de inwoners als een blad aan de
boom veranderd. Ze bellen de
burgemeester om te zeggen dat
ze het vreselijk vinden dat het
centrum dicht moet, want het
waren zulke leuke en vriendelij
ke mensen, die vluchtelingen.
Wethouder Koster verklaart de
aanvankelijke weerstand door
de toenmalige angst na de
moord op Marianne Vaatstra. Er
gingen geruchten dat de dader
uit het asielzoekerscentrum zou
komen en daarop schoot het
hele dorp in de stress. Daarvan
is niets meer te merken, niet in
het minst omdat er de afgelopen
jaren nul problemen zijn ge
weest met asielzoekers.
De asielzoekers hebben zich
keurig gedragen en zijn ook een
economische factor geworden
in het Friese dorp met zijn
14.000 inwoners. Ze hebben
weliswaar niet veel meer dan
veertig, vijftig euro per maand te
besteden, maar met enkele hon
derden bij elkaar was dat toch
een welkome aanvulling voor de
middenstand. De gemeente
kreeg zogeheten koppengeld,
tweehonderd euro per asielzoe
ker en hetzelfde bedrag voor
huisvesting. Jaarlijks leverde dat
de gemeente ruim twintigdui
zend euro op. De enige die er
volgens wethouder Koster echt
aan heeft verdiend, is de cam
pinghouder die zijn bedrijf ja
renlang verhuurde voor d£ op
vang en daarvoor enkele tonnen
per jaar ontving.
Asielzoekers zijn voor heel Ne
derland een industrie geworden.
Kwamen in het begin vluchte
lingen nog op uitnodiging van
de regering naar Nederland, zo
als Chilenen, in de loop van de
jaren negentig besloten steeds
meer buitenlanders uit zichzelf
hier naar toe te komen. Vanaf
ongeveer 1997 was de toevloed
zo groot, dat er een voortdurend
gebrek aan opvangplaatsen ont
stond, zeker ook omdat de asiel
procedures nogal lang duurden.
Rond de opvang van asielzoe
kers ontstond een zelfstandige
bedrijfstak van hulpverleners,
asieladvocaten, tolken, verzor
gers, onderwijzers, schoonma
kers, verhuurders van huisjes,
hotelruimte, pensionruimte en
campings, winkeliers, de Immi
gratie- en Naturalisatiedienst
(IND), de vreemdelingenpolitie,
gemeenten, Vluchtelingenwerk
en vrijwilligers. Vorig jaar von
den in totaal ruim tienduizend
mensen werk in deze sector en
ging er 1,7 miljard euro in om.
De asielzoeker werd een econo
mische factor van betekenis en
gaf de sector als geheel grote in
vloed bij politieke beslissingen.
Ter illustratie: Het Centraal Or
gaan Opvang Asielzoekers
(COA) is de grootste werkgever
die onder de CAO Welzijn valt.
Er werken vierduizend mensen
die opvang verzorgen voor nu
nog ongeveer 80.000 asielzoe
kers.
Maar die hoogtijdagen zijn
voorbij. Kwamen in 1998 de Ne
derlandse gemeenten nog met
een plan om in elke gemeente
een asielzoekerscentrum te ves
tigen, de nieuwe Vreemdelin
genwet van toenmalig staatsse
cretaris van justitie Cohen draai
de halverwege 2001 de zaken
volledig om. Het aantal asielzoe
kers liep in dat jaar al meteen
met 14.000 terug. Het kabinet-
Balkenende deed er nog een
schepje bovenop en minister
Nawijn (vreemdelingenzaken)
liet vorig jaar weten dat eind
2004 de capaciteit moet zijn ge
halveerd. Dan moeten er nog
40.000 structurele plaatsen over
zijn, verspreid over het land.
Na jaren van vrijwel ongebrei
delde groei en dito vraag naar
personeel en aanpalende dien
sten volgt nu de periode van af
bouw. Dat daarmee ook een
economisch belang in het ge
ding is, moge onder meer blij
ken uit de claim van een half
miljoen euro die de gemeente
Stadskanaal heeft neergelegd bij
het COA. Deze organisatie zei
onlangs bij monde van directeur
Janssen de verplichtingen na te
komen. „Bij een voortijdige op
zegging van een contract zijn er
fatsoenlijke procedures en re
gels." Het is niet uitgesloten dat
andere gemeenten die hun
asielopvang zien verdwijnen
kemsmelting heb ik zelf altijd iets serieuzer
genomen dan het explosiegevaar."
Het onderzoek naar het explosiegevaar volg
de na de waarschuwing van de Utrechtse
kerngeleerde Andriesse dat de reactor in
Petten als een. atoombom zou kunnen ex
ploderen. Deskundigen onder leiding van
de Duitse kerngeleerde Langenbuch conclu
deerden echter dat een ontploffing niet mo
gelijk is. Duyvendak legt zich daarbij neer.
„Als deskundigen tot deze conclusie komen,
dan moeten we het daar mee doen."
eveneens de hand gaan ophou
den. En zoals bij inkrimping van
een bedrijfstak gebruikelijk is,
verliezen ook hier werknemers
hun baan. Tot volgend jaar zijn
dat om te beginnen 1.500 men
sen die voor het COA werken.
Met de bonden is een sociaal
plan overeengekomen. Per op
vangplek krijgen mensen die er
het langst werken een halfjaar
de tijd om met deskundige hulp
een andere baan te vinden met
behoud van salaris. Dat zal veel
al werk zijn in de jeugdhulpver
lening, kinderopvang en gevan
genissen. In die sectoren liggen
de banen in het noorden en
oosten niet voor het oprapen,
terwijl in die regio's vooralsnog
de meeste centra dicht gaan.
Niet ten onrechte menen de
werknemers daar dat ze dubbel
worden getroffen.
Maar de bonden zijn tevreden,
al schetst woordvoerder Bal van
CNV Publieke Zaak dat veel
werknemers het er emotioneel
moeilijk mee hebben asielzoe
kers aan hun lot over te moeten
laten. „Veel vluchtelingen ko
men uitgeprocedeerd op straat
te staan, terwijl wij dan bijvoor4
beeld weten dat ze nog een
post-traumatisch oorlogssyn
droom hebben. Dat doet pijn.
Met anderen wordt straks ge
sold, want ze gaan van de ene
opvangplek naar de andere, van
noord naar zuid, van oost naar
west en er wordt niet meer ge
keken of ze bij familie, vrienden
of landgenoten zitten. Natuurlijk
vinden mensen het niet fijn om
hun werk te verliezen, maar het
repressieve beleid van de over
heid, de kille benadering van
vluchtelingen stuit ons nog veel
meer tegen de borst."
kabul - Een Afghaanse jongen biedt defensieminister Kamp een ritje achter op zijn fiets aan. Kamp bracht
gisteren een bezoek aan de Nederlandse militairen in Afghanistan. Foto: ANP/Hennie Keeris
den haag/gpd - Voor brom- en
snorfietsen is vanaf 2006 een
kentekenbewijs verplicht. Het
gaat niet om een kentekenplaat
zoals bij een motor en auto
maar uitsluitend om een papie
ren registratie. Metde registratie
die zo'n vijftig euro gaat kosten,
moet vooral diefstal worden
aangepakt. Dat zei demissionair
minister De Boer (verkeer) giste
ren.
Het is nog niet duidelijk welke
sancties worden genomen als
een bestuurder niet in het bezit
is van een geldig kenteken. Vol
gens De Boer wordt overwogen
om de brom- of snorfiets in be
slag te nemen.
Bromfietsen zijn nu uitsluitend
voorzien van een geel plaatjè
waaruit blijkt dat het voertuig is
verzekerd. Maar in deze plaatjes
wordt gehandeld zodat lastig is
te achterhalen of een bromfiets
is gestolen. Het verzekerings
plaatje maakt evenmin duidelijk
of een voertuig is opgevoerd.
Juist dat moet in de toekomst
blijken uit de documenten.
eindhoven/gpd - Veel Nederlan
ders die al een vakantie in Turkije
hebben geboekt, besluiten deze
alsnog te annuleren of om te
boeken naar een andere bestem
ming. Ook worden reisorganisa
ties vanwege de dreigende oor
log met Irak piatgebeld door ver
ontruste klanten.
Turkije-spécialist Corendon in
Haarlem wordt overspoeld met
telefoontjes van klanten die vra
gen hebben over de veiligheid.
Zeker nadat bekend is geworden
dat Nederland patriotraketten
naar Turkije wil sturen, is de
angst volgens directeur Uslu
toegenomen. „Gisteren hebben
rotterdajm/anp - De opening
van het café van Leefbaar Rot
terdam is gisteravond ontsierd
door ophef over een kunstwerk
dat in het café zou komen te
hangen. Het werk behelst een
neppistool met een losse vinger
en een bloedstreep.
Omdat Marten Fortuyn, de
broer van de vermoorde Pim
Fortuyn, deze kunstvorm niet
waardeerde, haalde hij het na
een korte discussie met broer
Simon van de muur. Hij stond
geruime tijd met het kunstwerk
in zijn handen. Toen het nep
pistool echter in andere handen
overging ontstond er beroering.
Beveiligingspersoneel van de
ook aanwezige LPF-voorzitter
Maas greep een man die naar
het leek in het drukke café met
een pistool liep.
Hij werd overmeesterd en naar
het even verderop gelegen poli
tiebureau gebracht. Het bleek
de zoon te zijn van kunstenaar
Gerrit den Breems, die het ver
velend vond dat het werk van
op één dag negentig mensen
hun vakantie geannuleerd. Ge
lukkig zijn er diezelfde dag ook
weer boekingen gedaan maar je
merkt dat mensen ongerust
zijn."
De annuleringen zijn niet alleen
voor de reisorganisator een fi
nanciële klap, ook de klant ziet
zijn vakantiegeld verloren gaan.
Want zolang er geen negatief
reisadvies is uitgegaan, krijgen
de mensen hun geld niet terug.
Het ministerie van buitenlandse
zaken heeft wel verscherpte
reisadviezen uitgevaardigd voor
Noord-Afrika en de Arabische
wereld. Det betekent dat Neder
landers in populaire vakantiebe-
zijn vader van de muur was ge
haald.
De opschudding werd de 71-ja
rige kunstenaar te veel en hij
werd met hartklachten naar het
ziekenhuis gebracht. Zijn 47-ja
rige zoon is aangehouden om
dat hij een op een vuurwapen
gelijkend voorwerp bij zich had.
De politie heeft het kunstwerk in
beslag genomen. „Het is een
imitatiewapen. Dat mag je niet
bij je hebben", aldus de politie.
Ondanks de aanwezigheid van
LPF-kopstukken als Maas, Her
ben, Nawijn en Janssen van
Raay ging de aandacht dus niet
naar hen uit. „Het begon fantas
tisch", aldus fractievoorzitter
Sörensen van Leefbaar Rotter
dam. „Maar ik heb waarschijn
lijk een te realistisch kunstwerk
gekregen. Het is kort na de
moord op Pim gemaakt en
beeldt de gebeurtenissen van 6
mei uit. Dat dit allemaal ge
beurt, dat iemand moet worden
behandeld voor hartklachten is
echt heel vervelend."
stemmingen als Marokko eri1
Turkije wordt aangeraden extrfr
waakzaam te zijn en uit voor-T
zorg hun verblijf te melden bij'
een Nederlandse ambassade Of-,
consulaat. e
De Stichting Calamiteitenfonds 1 5
ziet in de oplopende spanniri-i
gen rond Irak vooralsnog nog J
geen aanleiding om negatieve"^
reisadviezen te geven voor
den in noordelijk Afrika en de
Arabische wereld. Alleen reizen
naar Israël kunnen op grond
daarvan kosteloos worden gean
nuleerd. Maar voor dit land gold;
vanwege de spanningen met d#,
Palestijnen al een negatief
reisadvies.
Boete voor raadslid
Het Rotterdamse gemeente
raadslid Michiel Smit is gis-
teren door politierechter
Klein Wolterink veroordeeld t,r
tot 600 euro boete. Smit (26)
moest voorkomen omdat
hij vorig jaar op koningin
nedag een ruit van de Pau-
luskerk vernielde. De rech
ter liet in zijn oordeel mee
wegen dat het de tweede
keer in korte tijd was dat
Smit in de fout ging. Begin
april was hij ook al aange
houden. Toen werd de zaak iR
geschikt. Smit maakt een
turbulente week door. iA
Maandag werd bekend dat
hij uit Leefbaar Rotterdam
(LR) stapt omdat zijnaptre- -----
den binnen de fractie regel
matig voor spanningen
zorgt. „Ik provoceer graag
en zoek de randen op van
wat kan. Ik houd van de ac-
tiegerichte aanpak", aldus 0|
Smit die als eenmansfractie -,t,
in de gemeenteraad blijft. I
