LEIDEN REGIO
Kleumen met een roos voor Kluivert
Wie heeft er een computer voor Lorentzhof?
Langstlevende echtgenoot mag het huis houden
:e
Utrechtse commissaris
wil snel Van der Sluijs
sPwP
R3
Rini Karstens na 28 jaar klaar met commissie erfrecht
Giften voor
kostschool
Ouderen gedupeerd door daad van 'laffe doortrapteling'
'Maarssen is anders dan Leiden'
1L
e voor Leidse
-Erwteman
Mevrouw Cohn-Erwte-
Leiden is benoemd tot
i de orde van Oranje
Vanmiddag heeft zij na
scheid genomen als
•r van de Nederlandse
van de Women Inter-
Zionist Organisation
Deze vrouwenbewe-
zich wereldwijd in voor
rele ontwikkeling en de
ing van de joodse iden-
i haar leden. Daarnaast
diverse andere be-
e functies vervuld. Lo-
•meester Geertsema
iar de onderscheiding
lag uit in het Joods Cul-
:ntrum in Amsterdam.
woensdag 12 FEBRUARI 2003
^dagen
OC Leiden
i GciEen wedstrijd auto
geen magic show, een
^rre 1 en een kooktoernooi.
pro ikertjes heeft het ROC
da petto voor de bezoe-
ope ijn open dagen op vrij-
ïterdag in de schoolge-
van het ROC Leiden
3 rui lieperpoellaan, Ter
e Lammenschansweg
immenschanspark in
u rijn de Leidse Dreef in
'rak >rp-111 we^ geb°uw el-
opleiding haar open
,tuu lt, is te vinden op de
rbajwww.rocleiden.nlTij-
üe ^voorlichtingsdagen zijn
z« i aanwezig om vragen
Ier voorden. Geïnteres-
IdBO'ers en havisten
ag welkom tussen
21.00 uur en zaterdag
).00 en 13.00 uur.
door Wilfred Simons
leiden - Voor de Leidse oud-no
taris Rini Karstens-van Halsema
(61) zit het werk erop. Maar
liefst 28 jaar was zij lid van de
'commissie erfrecht' van de Ko
ninklijke Notariële Beroepsorga
nisatie. De belangrijkste veran
dering van het nieuwe Neder
landse erfrecht is dat het bezit
van de overledene naar de echt
genoot gaat. Kinderen krijgen
een vordering op de langstle
vende echtgenoot, die pas op
eisbaar is als die overlijdt of fail
liet gaat. Nu de wet van kracht
is, is de taak van de commissie
na maar liefst 47 jaar ten einde.
Het lijkt verbazend dat er zo veel
jaar gepraat is over een juridi
sche verandering die in de prak
tijk allang was ingeburgerd,
maar Karstens begrijpt het wel.
„Voor de politiek viel er weinig
eer aan te behalen. Het was in
de praktijk immers aardig gere
geld. Het parlement redeneerde
vaak vanuit het gevoel: 'aange
trouwd wordt nooit eigen'.
Voorstellen tot wetswijziging be
keek het parlement met wan
trouwen."
Schot kwam er pas in de zaak
toen de toenmalige minister van
justitie Winny Sorgdrager (D66)
in 1995 regeringscommissaris
Van Dijk benoemde. Die besloot
zo veel mogelijk aan te sluiten
bij de praktijk. Hij wilde een
'Ikea-erfrecht', zoals het in de
praktijk ging heten, dat toepas
baar zou zijn op de situatie van
het overgrote deel van de Ne
derlanders. Daarin lijkt het
nieuwe erfrecht op de wet die
sinds 2001 de euthanasie regelt.
Die is ook geënt op de praktijk.
Eigenlijk begon de herziening
van het erfrecht al direct na de
Tweede Wereldoorlog. De rege
ring vroeg toen de Leidse jurist
Meijers (1880-1954) om een ont
werp te maken voor een nieuw
burgerlijk wetboek, waar het erf
recht deel van uitmaakt. Toen
hij in 1954 met een ontwerp
kwam, werd het de taak van de
commissie erfrecht om de uit-
werkingsvoorstellen op hun
waarde te beoordelen.
Rini Karstens, die met haar man
Jan een notariskantoor hield aan
het Plantsoen, kwam in 1975 bij
de commissie. „Ik had altijd al
wetenschappelijke belangstel
ling. Na mijn studie was ik een
tijd assistent bij de afdeling
rechtsfilosofie van de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam en later,
tot 1973, was ik medewerker aan
de Universiteit Leiden." Toen er
kinderen kwamen, moest ze
haar wetenschappelijke ambi
ties 'een beetje laten varen', zo
als ze zegt. Toen zij vanuit de
- toen nog - Koninklijke Nota
riële Broederschap de kans
kreeg om lid te worden, trad ze
graag toe. Het advieswerk was te
combineren met de inmiddels
grote en drukke notarispraktijk
en het gezin. De laatste jaren
maakte ook Thea Mellema lid,
die notaris is in Rotterdam, deel
uit van de zeskoppige commis
sie. Daarnaast zaten er (kandi
daat-) notarissen en hoogleraren
burgerlijk recht in uit het hele
land.
Het probleem in het Nederland
se erfrecht was altijd de positie
van de langstlevende echtge
noot. De regel was dat als één
van de echtgenoten stierf, de
overgebleven partner en de kin
deren de nalatenschap gelijke
lijk onder elkaar moesten verde
len. Dat kon ertoe leiden dat de
andere partner - bijvoorbeeld -
het huis moest verkopen of in fi
nanciële problemen kwam. Er
zijn dan ook regelmatig proces
sen gevoerd tussen langstleven
de echtgenoten en (stiefkinde
ren, tot oktober vorig jaar zelfs
nog.
Nu was het zo dat het oude erf
recht de mogelijkheid kende dat
een echtgenoot bij testament op
voorhand al zijn nalatenschap
verdeelde. „Op het platteland
werd daarvan gebruik gemaakt
om de boerderij toe te delen aan
de zoon die het bedrijf moest
voortzetten. De Nijmeegse
hoogleraar Luijten propageerde
een testament waarbij die con
structie werd gevolgd voor ie
dereen. Alles wat behoorde tot
de nalatenschap van de eerst
stervende werd bij testament in
eigendom toegedeeld aan de
langstlevende", zegt ze in juris
tentaai. „De kinderen kregen
hun deel in de vorm van een
vordering op de langstlevende.
Deze vorm van testament vond
brede ingang." Perfect was deze
regeling niet. Kinderen konden,
als ze kwaad wilden, de vorde
ring nog tijdens het leven van de
langstlevende echtgenoot (ge
deeltelijk) innen. Dat kan nu
niet meer.
De nieuwe wet sluit nauw aan
bij de visie die Luijten destijds
had. Nederlanders hoeven geen
testament 'op de langstlevende'
meer te maken. Dat is voor ie
dereen geregeld. Nu het advies
werk voorbij is, kan de commis
sie ophouden te bestaan.
„Nu ja, officieel zijn we sla
pend", zegt Karstens. „Mocht er
in de toekomst toch weer be
hoefte komen aan een advies
vanuit de beroepspraktijk, dan
kan de commissie worden ge
wekt. Er moeten dan nieuwe
mensen in, want ons oudste lid
is 78."
Oud-notaris Rini Karstens: „Ik had altijd al wetenschappelijke be
langstelling." Foto: Hielco Kuipers
leiden - De bijeenkomst die Wo
ningstichting Ons Doel uit Lei
den hield over kostscholen in
Kenia, heeft indruk gemaakt.
Ons Doel wil geld inzamelen
voor een meisjesschool in het
Afrikaanse land. Sinds die ont
moeting is 85.000 euro binnen.
Drie weken geleden hield Ons
Doel zijn nieuwjaarsreceptie in
het Rijksmuseum voor Volken
kunde. Ter plekke werd een film
vertoond over het echtpaar Jap
en Ans Verkaart, beiden ook
aanwezig in het museum. De
twee zetten zich in voor een be
tere toekomst voor de jeugd in
Kenia. Zij bouwen scholen en
steunen gezondheidsprojecten.
Na de basisschool worden meis
jes als zij geslachtsrijp zijn veelal
uitgehuwelijkt. Zo hebben ze
weinig aan haar opleiding - bij
voorbeeld op een Verkaartbasis-
school - gehad. Het echtpaar wil
daarom veilige kostscholen bou
wen, waar de tieners onderdak
en voedsel krijgen een middel
baar onderwijs volgen.
In januari stond de teller van de
inzameling nog op 10.000 euro.
Ons Doel heeft voor één kost
school (over een periode van
vier jaar, de duur van de oplei
ding) 160.000 euro nodig. Voor
het project is een aparte stich
ting opgericht, Leno Letu, Swp-
hili voor ons doel. In een brief
aan haar relaties meldt de wo
ningstichting dat inmiddels al
85.000 euro is bijeengebracht.
Hooijdonk zet zijn handtekening op een voetbal, waarmee waarschijnlijk voorlopig niet meer wordt gevoetbald.
Hogewoning
:nk Ei-
door Saskia Buitelaar
katwijk - Hebbes. Een handtekening van
Pierre van Hooijdonk. Weliswaar niet op
een voetbal of mijn T-shirt, maar gewoon in
een schrijfblok. Tsja, zelfs een verslaggever
doet wel eens gek.
Nou ja, een beetje dan, gewoon voor het
idee. Want om als een echte fan te kunnen
schreeuwen naar de mannen van het Ne
derlands elftal en je tranen te moeten be
dwingen als ze doorlopen zonder handteke
ning te zetten, moet er voetbalbloed door de
aderen stromen. En dat is in Katwijk al snel
het geval.
De training gistermiddag van het elftal van
Dick Advocaat op het veld van Quick Boys
trekt minstens honderd mensen. Vooral kin
deren, die met pen en papier of stift en T-
shirt in de aanslag zitten. Klaar om om het
hardst te roepen als de spelers langlopen
het veld op, of ruim een uur later terug naar
de bus.
Twee vriendinnen van 11 en 12 jaar hebben
hun zakgeld uitgegeven aan een dieprode
Valentijnsroos. Voor Kluivert, giebelen ze.
Bij de training van maandag stonden ze ook
al langs het veld, vertelt Angela van der
Bent. Toen is ze op de foto gegaan met Zen
den. Toen besloten zij om de volgende dag
terug te komen met een rode roos. En van
avond staan ze weer te koukleumen, vult
Stephanie van Velzen aan, bij de vriend
schappelijk wedstrijd tussen Oranje en Ar
gentinië.
Ze zijn niet de enigen die er bevroren vin
gers voor overhebben. In de Katwijkse bi
bliotheek waren gistermiddag rond vijf uur
opvallend weinig kinderen te bespeuren,
terwijl de internetcomputers meestal nog
goed bezet zijn tijdens het ontmoetingsuur
van het Leidsch Dagblad aan de leestafel.
Dat uurtje was dit keer daarom iets vroeger
afgelopen, toen duidelijk werd dat het dit
keer niet in de bieb, maar bij Quick Boys ge
beurde.
Het geduld van de fans wordt behoorlijk op
de proef gesteld. Op weg naar het veld ne
men de spelers nauwelijks tijd voor een foto
of een krabbel. Straks, belooft Kluivert de
joelende massa. Maar terwijl de voetballers
lopen te dampen op het veld, worden de
wachtenden op de tribune na een uurtje be
hoorlijk koud. Wesley van de Merbel (8 jaar)
staat tegen het hek geleund met zijn bal ste
vig vastgeklemd. Zijn ogen onder de wollen
muts staren afwezig naar het veld. Er is op
de bal al een elftal bij elkaar geschreven
door de spelers bij eerdere trainingen. Hij
wacht nu op Advocaat en Van Hanegem.
Maandag wist hij keeper Westerveld, See-
dorf en Davids zijn merkstift in de hand te
drukken, vertelt de jonge speler bij Katwijk.
Dat hij zich nu - bij Quick Boys - in het hol
van de leeuw bevindt, doet Wesley niets. „Ik
heb veel vrienden die bij Quick Boys spelen
en anderen bij Katwijk, maar daarover heb
ben we nooit ruzie."
Ook hoger op de tribune gaat het er gemoe
delijk aan toe. Een groep jongens bezingt
beurtelings de ene en de andere club. Even
valt het stil, als de meiden vooraan bij het
hek roepen dat ze straks van de buschauf
feur een bal krijgen van het Nederlands elf
tal. Maar dat was een grapje van de chauf
feur, stelt Elisa Kuijt (10) al snel vast. „Ze
kosten 99 euro, die geven ze niet weg",
klinkt het teleurgesteld.
Dan is de training afgelopen en verdringen
de kinderen zich langs het hek. Een hels ka
baal stijgt op als de eerste spelers langslo
pen. Boven alle kinderstemmen uit klinkt
het nog hardere geschreeuw van een vader..
Ronald de Boer begint meteen te schrijven.
Kluivert, zijn belofte alweer vergeten, loopt
rechtstreeks naar de spelersbus, wat bij de
vriendinnen met de rozen tot enige com
motie leidt. Ze wachten nog even om een
handtekening van Van Hooijdonk te be
machtigen en rennen dan de trap op, naar
de achterkant van de tribune, waar ze op de
bus kunnen neerkijken. Uiteindelijk vangt
Zenden de rozen op. Tweede keus welis
waar, maar ook goed, zeggen Stepanie ën
Angela een klein beetje teleurgesteld in hun
idool.
Ook Wesley heeft deze dag geen geluk. Alle
spelers die in zijn buurt staan, heeft hij al op
de bal. Elisa is wel tevreden. Trots ritst ze
haar warme jas open om te laten zien dat er
inmiddels acht handtekeningen op haar T-
shirt zijn gezet. Ze gaat nog even met een
van de meiden in discussie over welke Kat
wijkse club dit seizoen de beste is, want dat
moet volgens hun in de krant. Dat ze daar
zelf in komen, vinden ze eigenlijk ook wel
bijzonder. „Zal ik ook mijn handtekening
zetten?"
P* internetcafé in zorgcen-
H°e nLorentzhof heeft net
'"Mi jaar gefunctioneerd. Op
insdag 27 februari vorig
werd het project om ou-
en op de digitale snelweg
rijgen officieel door oud-
;emeester Cees Goekoop
lend. Afgelopen week-
le werd de apparatuur uit
ïntrum aan de gelijk-
;e hof bij een insluiping
thaald. Bewoners van
entzhof, maar ook de
tbewoners zijn zwaar ge-
eerd. Omdat er geen
ren van braak zijn, be-
taalt de verzekering geen
cent uit. Het is voorlopig uit
met de digitale pret
„Aan het internetcafé is op
een laffe manier een eind ge
komen", zegt Henk Bakker,
die als vrijwilliger het com
puteren begeleidde. „Wat
zijn er toch misselijke men
sen in de wereld" Ook Hiske
Gerbrandy, directrice van
Lorentzhof, heeft geen goed
woord over voor de dader.
„Het is een doortrapteling
want uit het logboek dat de
receptie in het weekeinde
bijhoudt, blijkt dat hij de ca-
/eide
t in
ddai
hen
:oor.
e wa
set j(
dam
iwef
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
timoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 56 424
mera die op de ingang is ge
richt voor de diefstal heeft
verdraaid. Natuurlijk moet
iedere bezoeker zich melden
en daar zijn we ook alert op.
Maar aan de andere kant
willen we ook geen gevange
nis van het huis maken hoe
wel we wel steeds scherper
de bezoekers in de gaten
houden."
Voormalig burgemeester
'Goe' opende vorig jaar het
internetcafé in zijn functie
als voorzitter van Seniorweb,
een landelijke organisatie die
zich inzet om computerge
bruik onder ouderen te sti
muleren. Het project was al
snel een succes. Op de eerste
verdieping van het zorgcen
trum stonden twee compu
ters waarop de bewoners,
maar ook ouderen uit de
buurt konden fleren) inter
netten en e-mailen. Zij
maakten met veel plezier ge
bruik van de faciliteiten.
Maar daaraan is dus een ab
rupt einde gekomen. Want
het afgelopen weekeinde is
uit het internetcafé op on
verklaarbare wijze de mo
dernste en dus belangrijkste
computer gestolen. Een forse
tegenvaller voor Lorentzhof
en de 119 bewoners van wie
de leeftijd gemiddeld ver bo
ven de tachtig jaar ligt.
Maar niet alleen de Lorentz
hof is gedupeerd, ook de be
woners van de Professoren
en Burgemeesterswijk en
Tuinstadwijk zijn hun com
puter kwijt. Zij konden na
melijk ook computeren in
Vorig jaar werd het internetcafé in Lorentzhof op een ludieke manier geopend. Afgelopen weekeinde
werd de computer gestolen. Archieffoto: Henk Bouwman
Lorentzhof.
Voorlopig dus geen e-mails
meer van bewoners naar
hun kinderen in binnen- en
buitenland. Maar aan de an
dere kant kunnen zij ook
geen foto's meer ontvangen
die bijvoorbeeld kleinkinde
ren hun sturen via de com
puter. Daarnaast is de moge
lijkheid verdwenen om,
voorzichtig, digitaal te leren
bankieren. En dat is jammer,
zeker ineen wijk waar al
geen bank meer is ën de pin
automaten ook nagenoeg
zijn verdwenen. Als de oud
jes al geld uit de muur durf
den te halen. Daarnaast
werd de computer ook ge
bruikt om bijvoorbeeld brie
ven voor de cliëntenraad te
tikken.
Momenteel bekijkt de direc
tie van Lorentzhof of er mis
schien via internet een goede
tweedehands computer te koop
is. Maar zoals bekend zit de
zorgsector krap bij kas. Toch
moet er een andere computer
komen omdat het tweede appa
raat, dat de dief heeft laten
staan, nauwelijks meer functio
neert. Daarom onze oproep: wie
heeft er een goede, tweede
hands computer voor Lorentz
hof?
Eric-Jan Berendsen
noordwij k/maarssen - Hans
van der Sluijs moet snel burge
meester worden in Maarssen.
Met die inzet gaat de Utrechtse
commissaris van de koningin
Staal deze week om tafel met
minister Remkes van binnen
landse zaken.
De minister vindt dat Maarssen
de benoemingsprocedure voor
een nieuwe burgemeester moet
overdoen. Staal betreurt dat. Het
ministeriële besluit wekt in zijn
ogen ten onrechte de indruk dat
de vertrouwenscommissie haar
werk niet goed heeft gedaan.
„Hier was sprake van over
macht", zegt Staal. „Deze minis
ter houdt te veel vast aan de for
maliteiten rond een burgemees
tersbenoeming."
Volgens Staal komt het 'halsstar
rig' vasthouden aan procedures
van de minister voort uit de bur
gemeestersperikelen in Leiden.
Hier zou een referendum ko
men, zodat de bevolking kon
kiezen uit twee kandidaten.
Toen de vertrouwenscommissie
uiteindelijk slechts één kandi
daat voordroeg, was ook meteen
het referendum van de baan.
Bovendien was de voordracht
van die ene kandidaat, Harry
Groen, omstreden vanwege eer
der declaratiegedrag in Amster
dam en bij het sportcomplex
Omniworld in Almere. Daarop
besloot de minister dat de pro
cedure over moest.
Na Leiden stak Remkes ook bij
andere gemeenten een stokje
voor enkelvoudige voordrach
ten. Maar de minister moet niet
alle gemeenten over één kam
scheren, vindt Staal. „De
Maarssense situatie is anders."
Tot 4 december waren er twee
potentiële kandidaten en van
een referendum was geen spra
ke. Van der Sluijs, nu nog burge
meester van Noordwijk, was de
eerste keus. En van onbespro
ken gedrag. Wie tweede was, is
geheime informatie waarover
niemand iets wil zeggen.
Op 5 december haakte de num
mer twee af wegens een benoe
ming elders. Daardoor dachten
de commissaris van de koningin
en de vertrouwenscommissie
dat een enkelvoudige voor
dracht in orde was. „Ovër-
macht", zeggen Staal en voorzit
ter van de vertrouwenscommis
sie Swane ook nu nog. Toch lijkt
het er op dat Maarssen proble
men had kunnen voorkomen
toen bekend werd dat Remkes
enkelvoudige voordrachten liet
overdoen. Staal en Swane vin
den het echter 'onbetamelijk'
om nummer drie naar voren te
schuiven. „Terwijl wij toen al
een voorkeur hadden voor Van
der Sluijs", aldus Swane.
Of Staal Remkes van die ziens
wijze kan overtuigen, blijkt deze
week. Vaststaat al dat het nog
enkele maandqp duurt voor
Maarssen definraef een nieuwe
burgemeester heeft. De com
missaris wil bij de minister aan
dringen op een versnelde proce
dure. In dat geval duurt het nog
zeker tot mei tot de nieuweling
er zit.
Zowel Staal als Swane zegt dat
de 'ingreep' onnodig was. Er is
al een wetswijziging in de maak
die er in voorziet dat een ge
meente geen twee kandidaten
hoeft voor te dragen. De Eerste
Kamer moet die wijziging nog
goedkeuren. De reden voor de
wetswijziging is dat de nummer
twee altijd in een lastig parket
komt als zijn of haar naam bij
een voordracht bekend wordt.
Die moet weer terug naar de ge
meente waar die vandaan komt,
in de wetenschap dat daar ie
dereen weet dat hij of zij daar
eigenlijk wilde vertrekken.
