BUITENLAND
Sharon praat
in het geheim
met Palestijn
'Wij werken voor de VN, niet voor de VS'
'Saudi's willen na Irak van Amerikaanse troepen af
George W. Bush gaat vooral af op zijn instinct
Italiaan verhangt zich
na weigering abortus
Mekkagangers op naar het hoogtepunt
jr cel voor
over-zaak
Een rechtbank in
eeft een mensen
die een financiële
eelde in de Dover-
leeld tot vier jaar
je de Chinese krant
I Morning Post za
chter verklaarde
..aan schuldig aan
(n van geld en bezit
sdocumenten. De
eeft alle aantijgin-
llNpand gewezen. Niet
't broer zou schuldig
)r upinensensmokkel
afloop. In juni
n 58 illegale immi-
noteo^hina om in een
zur, dee vrachtwagen op
nandièit Britse Dover.
in de li
lën Ook
Smeer onder
nielenf WOeStijn
mj
ence ider de grote Takla-
Itijd dejiijn in de Chinese
Og hebben weten-
$n reusachtig meer
kras.nl' ongeveer 36 mil-
meter water bevat.
i daaruit een miljard
Iet gewonnen kun-
zo meldde het
eau Xinhua giste-
extra water zou de
een van de droog-
;htbaarste gebie-
J£i2£n'fra een stimulans
;en. Bovendien kan
len voor drinkwa-
ig en voor de leve-
MKOtfer aan de industrie.
7 om
2
S 3door ETA
7.
campagne
Hd r
De Baskische af-
ETA heeft
tg politiechef uit An-
die in
nen irant zat te lezen.
De q Joseba Pagazaurtu-
betreljvan twee kinderen,
!lden jraanstaand lid van
sche partij en actief
>tingdffA beweging Basta
/an d®en de aanslag als
i voor de campagne
Ëenteraadsverkie-
ei. In heel Spanje is
eageerd op de
;nden mensen na
deel aan demon-
/eral in het land
luden.
i in Iran
^rnenergie
n heeft uranium
(i bouwt installaties
Innen en geschikt te
frandstof voor kern-
jesident Khatami
jjsteren bekend. Hij
Bat Iran nucleaire
[voor vreedzame
i gebruiken. Iran
itteurs van de Ver-
es al uitgenodigd
f kerncentrales te
ri aan te tonen dat
ikt worden voor de
1 kernwapens. Die
iestaat bij de Ame-
jering. Op 25 febru-
kam van het Inter-
fireau voor Atoom-
onder leiding
led el-Baradei de
[zoeken.
ngen na
Colombia
ii en rijk hebben
pe Colombiaanse
igota gezamenlijk
:erd tegen het ge-
-ïnd. Aanleiding
ïslag met een auto-
l exclusieve club, die
ri zeker 32 mensen
I gistte. Ten minste
H raakten gewond.
Dgeveer tienduizend
adten waren zowel
üs bezoekers van de
ie was gevestigd in
tellend ge-
IS aalvan slechts rokende
sser4zijn overgebleven,
nent van de aanslag
Sch rond de zeven-
nsen in het ge-
lering wees meteen
RC als schuldige
1 de verantwoorde-
t is opgeëist en de
gaans niet in steden
e organisatie heeft
iter gedreigd de oor-
kisteden te brengen.
itie Monaco
rivaal weg
•o - Bij de parle-
ezingen in Monaco
eft zich een politieke
uiving voorgedaan,
ie heeft voor het
rtig jaar tijd de rege-
inaJe en Democrati-
ND) verslagen, en
tar liefst 21 van de
le Nationale Raad,
nt. In 1998 had de
e zetels veroverd,
id gisteren een ver-
•sitie tegenover zich
'oor Monaco (UPM)
een campagne
zaken als
en gebrek aan
B werden verweten.
maandag lo februari 2003
door Charles J. Hanley
bag dad/ap - Het Midden-Oos
ten kan zich geen nieuwe oorlog
veroorloven. Wapeninspecties
zijn voor de VS trouwens veel
goedkoper dan oorlog. Dat vindt
Hans Blix, het hoofd van de VN-
wapeninspecteurs in Irak. En
wat als er een oorlog komt, er
dood en verderf wordt gezaaid,
en er na afloop nauwelijks ver
boden wapens worden gevon
den, vraagt hij zich af. Daarom
moeten de inspecties doorgaan,
vult Mohamed el-Baradei zijn
collega aan.
Na twee dagen van onderhan
delingen in Bagdad geven de
twee zichtbaar vermoeide
hoofdinspecteurs een gezamen
lijk interview. De twee juristen
kennen elkaar al jaren. De 74-ja-
rige Blix was minister van bui
tenlandse zaken van Zweden, en
werd daarna directeur van het
Internationaal Agentschap voor
Atoomenergie (IAEA) in Wenen,
waar de nu 62-jarige Egyptenaar
el-Baradei zijn rechterhand was.
In 1997 vertrok Blix en volgde el-
Baradei hem op.
De twee zijn bevriend en vullen
elkaar naadloos aan. In het re
cente verleden bagatelliseerde
Irak de vragen die tijdens de wa
peninspecties in de jaren '90
niet zijn beantwoord, zegt Blix.
Heeft het land zijn voorraden
antrax en zenuwgas werkelijk
vernietigd? Tot op heden is het
niet duidelijk, maar afgelopen
weekeinde 'concentreerde Irak
zich voor het eerst op deze
kwesties'.
„Wat we zien is dat Irak deze
kwesties serieus begint te ne
men", echoot el-Baradei. „Irak
probeert voor het eerst ook met
oplossingen te komen." De in
specteurs zijn na hun weekein
de van gesprekken met Iraakse
functionarissen voorzichtig op
timistisch gestemd. Ze kregen
documenten met informatie
over verboden wapens en raket
ten, en Irak heeft toegezegd er
meer op tafel te zullen leggen.
Gevraagd naar een reactie op
uitlatingen als die van de Ameri
kaanse president Bush, die blijft
zeggen dat 'het spel uit is' voor
Saddam Hussein, reageren bei
de mannen op karakteristieke
wijze. Allebei laten ze lichte er
gernis zien, maar waar Blix on
derkoeld blijft, toont el-Baradei
meer emotie. „We werken voor
niet voor de Amerikaanse over
heid, maar voor de Veiligheids
raad", zegt Blix.
El-Baradei beklaagt zich over
mensen die het hebben over de
'zogenaamde inspecties' in Irak.
„Dat is een te simpele voorstel
ling van zaken. Haast mag geen
afbreuk doen aan de inspecties.
Je kunt niet verwachten dat een
land binnen acht weken wordt
ontwapend en dat die ontwape
ning ook nog kan worden geve
rifieerd."
Blix, die al zich al meer dan
veertig jaar met ontwapenings
vraagstukken bezighoudt, zegt
nog altijd geen idee te hebben of
Irak nu wel of geen massaver
nietigingswapens heeft. „Het
zou volgens mij erg paradoxaal
zijn als Irak oorlog en verwoes
ting over zichzelf afroept om
een beperkte hoeveelheid ver
boden wapens. Het zou volgens
mij ook paradoxaal zijn als de
rest van de wereld tegen enorme
kosten een oorlog voert, om er
uiteindelijk achter te komen dat
er maar heel weinig verboden
wapens waren."
De Zweed maakt een rekensom.
Blix (rechts) en el-Baradei bereiden zich in het VN-kantoor in Bagdad
voor op een van de vele interviews die ze gisteren gaven.
Foto: AP/David Guttenfelder
Met de huidige staf van twee
honderd mensen kosten de wa
peninspecties 80 miljoen dollar
per jaar. Een oorlog kost naar
schatting meer dan 100 miljard
dollar, en er zijn zo'n 200.000
mensen voor nodig. „En dan
zijn er de politieke, economi
sche en maatschappelijke reper
cussies", voegt el-Baradei daar
aan toe. „In een gebied boven
dien dat toch al uitermate insta
biel is."
Saddam staat in
de schoenen van
president Bush
londen-milaan/dpa - De Ame
rikaanse president Bush en de
Iraakse leider Saddam Hussein
mogen dan op voet van oorlog
staan, ze doen dat op dezelfde
schoenen. Ze kopen namelijk
precies hetzelfde schoeisel in
Milaan. Dat meldt het Britse
dagblad The Sun. Schoenma
ker Vïto Artioli vertelt dat bei
den tot zijn verbazing schoe
nen hebben besteld. Het enige
verschil is de maat: die van
Bush zijn een halve maat gro
ter dan die van Saddam, die
maat 44 heeft. Artioli verkoopt
veel schoenen aan beroemd
heden. Die van Bush en Sad
dam kosten 600 euro. Bush be
stelde ze via schoenwinkel Bat-
taglia, Saddam via een hande
laar in Bagdad.
mekka - De Grote Moskee in Mekka was dit weekeinde
het toneel van de hadj. Zo'n twee miljoen mensen nemen
deel aan de bedevaart, die iedere moslim die hiertoe in
staat is zeker eenmaal in zijn leven moet maken. Gisteren
maakten de pelgrims hun eerste ronde om de Kaaba, het
kubusvormige heiligdom waarnaar moslims zich richten
als zij bidden (op de foto iets links van het midden). Van
daag stond het hoogtepunt van de hadj op het program
ma: een gebed bij de berg Arafat, de plaats waar Moham
med in 632 zijn laatste preek heeft uitgesproken. Moslims
geloven dat de profeet toen het laatste deel van de koran
werd geopenbaard. AP/Amel Emric
new york/anp-rtr - De leiders
van Saudi-Arabië willen de mili
taire banden met de VS dras
tisch wijzigen. Verder wordt een
begin gemaakt met democrati
sche hervormingen, en wordt de
macht van de conservatieve
geestelijken in het land beperkt.
Dat meldde The New York Times
gisteren.
Volgens vooraanstaande leden
van de koninklijke familie is het
besluit vorige maand genomen.
Het is het resultaat van een
voortdurend debat over de toe
komst van Saudi-Arabië. De
prinsen zeggen dat kroonprins
Abdallah president Bush zal vra
gen alle Amerikaanse militairen
terug te trekken zodra de crisis
in Irak voorbij is.
Een woordvoerder van de ko
ninklijke familie weigerde com
mentaar, en het Pentagon zei
nog niets te hebben gehoord
over een terugtrekking. Een ho
ge Saudische functionaris deed
het artikel gisteren af als 'specu
latief. De relatie tussen de VS en
Saudi-Arabië is verslechterd na
de aanslagen van 11 september.
Van de 19 kapers kwamen er 15
uit het koninkrijk.
Het vertrek van Amerikaanse
militairen uit het koninkrijk zal
volgens Saudische en Ameri
kaanse functionarissen niet lei
den tot het afkappen van de sa
menwerking op veiligheidsge
bied. Als de koninklijke familie
wordt bedreigd, zouden de
Amerikanen gewoon kunnen te
rugkeren. Volgens Saudische
functionarissen zou het vertrek
van de militairen het startsein
zijn voor een democratisering
van het feodaal geregeerde land.
Zo zouden de Saudiërs afge
vaardigden kunnen gaan kiezen
in provinciale vergaderingen, en
daarna in een nationaal parle
ment.
Later moet een proces op gang
komen dat tot democratisering
leidt, totdat over een jaar of zes
de volksvergadering op volledig
democratische wijze wordt ge
kozen. De taak van een dergelijk
parlement komt vooral op soci
aal terrein te liggen. Het moet
zich vooral buigen over alle
daagse vraagstukken zoals het
recht van vrouwen om auto's te
mogen besturen. Daartoe zal
echter de macht van de conser
vatieve geestelijkheid in het land
ingeperkt moeten worden. In de
huidige situatie kan één religi
euze leider alle politieke veran
dering blokkeren.
maai voii een uci diufici giaicieu ai cua apecu- rtineiiKcuieii gewuun Kuiuieu ie- ue vuixsvergaueruig op vuueuig uenng DiOKKeren.
ondent
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - De Israëlische premier
Ariel Sharon heeft vorige week in
het geheim besprekingen ge
voerd met de Palestijnse parle
mentsvoorzitter Abu Ala. Sharon,
die contacten met de Palestijnse
Autoriteit afhankelijk had gesteld
van een eind aan het Palestijnse
geweld, zou zijn gezwicht voor
Amerikaanse druk.
De Amerikaanse ambassadeur
in Tel Aviv was aanwezig bij het
overleg, dat de komende dagen
op lager niveau zal worden
voortgezet. Medewerkers van
Sharon hebben het nieuws over
de besprekingen laten uitlekken,
naar verluidt om de Arbeiders
partij gunstig te stemmen.
Verkiezingswinnaar Sharon, die
gisteren van president Katzav
een formatie-opdracht kreeg,
wil graag een coalitie vormen
met de onwillige sociaal-demo
craten. Maar het nieuws lijkt
weinig indruk te hebben ge
maakt op de Arbeiderspartij. Zij
wil van Sharon eerst weten hoe
hij het conflict met de Palestij-
nen op de langere termijn denkt
op te lossen, aldus oud-minister
van buitenlandse zaken Shimon
Peres.
Sharon heeft Abu Ala voorge
steld te werken aan een bestand
in fasen. De Palestijnse politie
moet daarbij orde en rust bewa
ren in aanvankelijk een of twee
Palestijnse steden. Blijft het daar
rustig, dan trekt het Israëlische
leger zich terug. Geleidelijk aan
zouden zo de Palestijnse gebie
den weer onder Palestijns gezag
komen. Abu Ala, die het overleg
voerde met instemming van
president Arafat, heeft toege
zegd dat de Palestijnse Autoriteit
zich op het plan zal beraden.
Het gesprek tussen Sharon en
Abu Ala was het eerste persoon
lijke contact op dit niveau sinds
ruim een jaar. De Israëlische
premier heeft wel een paar keer
telefonisch overleg gevoerd met
Abu Ala en met Arafats tweede
man Abu Mazen. De gesprekken
zullen vandaag worden voortge
zet, waarbij het hoofd van Sha-
rons bureau, Dov Weisglass, Is
raël zal vertegenwoordigen.
Diens Palestijnse gesprekspart
ner is minister van binnenland
se zaken Hani al-Hassan.
Weisglass voorspelde dat de VS
de Palestijnse Autoriteit en Ara
fat zullen aanpakken zodra de
crisis rond Irak achter de rug is.
„Het betekent niet dat Arafat de
regio moet verlaten of dat er een
eind aan zijn leiderschap komt",
zei hij. „De Amerikanen verlan
gen al geruime tijd dat er een
premier wordt benoemd, ie
mand die de feitelijke macht uit
oefent." Volgens Weisglass kan
Israël leven met 'een symboli
sche rol' voor Arafat.
Leger Israël doodt
radicale Palestijn
Israëlische militairen hebben
vanmorgen bij Nablus op de
Westoever een leider van de
militaire vleugel van het
Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina (FPLP) doodge
schoten. De 25-jarige Imad
Mabruk werd gedood in het
vluchtelingenkamp Ain Beit
toen hij probeerde te vluch
ten. De FPLP heeft onder
meer de verantwoordelijk
heid opgeëist voor de moord
op de Israëlische minister
Zeevi van toerisme in 2001.
In Ramallah, eveneens op de
Westoever, hielden militairen
een Palestijn aan die een gor
del met explosieven op zijn
lichaam droeg. In het noor
den van de Gazastrook scho
ten soldaten een gewapende
Palestijn dood. Hij was op
weg naar de joodse nederzet
ting Netzarim.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
Washington - 'Bush in Oorlog' heet
de blik achter de schermen van het
Witte Huis door Washington Post-
journalist Bob Woodward (Waterga
te), vanaf vandaag in de Nederland
se boekwinkels. In de maanden na 11
september ontwikkelde George
Bush zich van onderschat president
tot man met een missie in de we
reld. Woodward legde de transfor
matie vast.
Wie wil weten hoe George Bush,
president van de Verenigde Staten,
denkt over Irak en hoe hij zijn be
slissingen neemt, doet er goed aan
het boek 'Bush in Oorlog' te lezen.
„Jij hebt het verhaal", zegt Bush tij
dens een zomerse wandeling over
zijn ranch tegen journalist en
schrijver Bob Woodward. Hij wil
maar zeggen: de eerste maanden
na de terreuraanval hebben me ge
vormd tot wie ik nu ben.
Het verhaal kort samengevat: Bush
is de president van de grote veran
dering. De man die moet zorgen
voor een nieuwe strategische posi
tie van wereldmacht VS. Die ervan
overtuigd is dat hij de wereld niet
achter mag laten zoals hij 'm heeft
aangetroffen. Zijn tijd niet wil ver
doen, maar 'de kans moet grijpen
om grote doelen te bereiken'. En er
is 'niets groter dan wereldvrede be
reiken', zegt hij in het boek. Door
Bush vertaald als: alle terroristen
de wereld uit. En weg met Saddam
Hussein.
De president gaat daarbij af op zijn
instinct. „Ik speel niet volgens het
boekje, maar ga af op mijn onder
buik." Hij is een ongeduldig mens.
Hij handelt liever dan dat hij. aar
zelt. Hij is er van overtuigd dat het
tonen van wil en wilskracht cruci
aal is om een doel te bereiken. Een
coalitie wordt niet gebouwd op
overleg, meent hij, maar op sterk
leiderschap, 'en daar zullen wij
voor zorgen'.
Bush in Oorlog volgt de eerste hon
derd dagen na 11 september 2001
minutieus, aan de hand van noti
ties van bijeenkomsten van het
team dat Bush bijstaat in veilig
heidszaken en interviews met alle
hoofdrolspelers, vertegenwoordi
gers van de regering en ambtena
ren.
Het boek legt de opmaat naar de
oorlog in Afghanistan vast, de eer
ste moeilijke weken van de militai
re operatie in oktober, de door
braak in november en gaat dan in
vogelvlucht door 2002, het jaar
waarin de koers werd verlegd van
Afghanistan naar Irak.
Bush, tot dan toe een lichtgewicht
op buitenlands terrein, moet na 11
september snel groeien om in zijn
nieuwe uniform van 's lands bevel
hebber te passen. Hij moet een
plan ontwikkelen, een strategie,
een visie. „De Amerikanen moes
ten weten dat de strijd tegen terro
risme vanaf dat moment de be-
In Oost-Turkije is inmiddels te zien waar de aanpak van Bush toe leidt:
Amerikaans militair materieel wordt aangevoerd om in het geval van
oorlog met Irak te worden gebruikt. Foto: EPA/Basri Bas
langrijkste focus van de regering
zou zijn", tekende Woodward op.
Het is minister Rumsfeld (defensie)
die al snel na 11 september in een
bijeenkomst van het oorlogsteam
het woord Irak laat vallen. Zijn
staatssecretaris Paul Wolfowitz is er
zelfs voorstander van Irak meteen
in het vizier te nemen. Vóór 11 sep
tember werkte het Pentagon al aan
plannen voor een militaire optie
voor Irak, en iedereen in het oor
logsteam realiseerde zich na 11
september dat een serieuze oorlog
tegen tenorisme op enig moment
ook Irak zou bereiken, schrijft
Woodward.
Bush is er op dat moment echter
niet voor om de aandacht af te lei
den van de leiders van al-Qaeda en
hun Taliban-beschermheren in Af
ghanistan. „Ik geloof dat Irak erbij
(11 september, red.) betrokken
was, maar ik ga ze nu nog niet aan
vallen. Ik heb het bewijs nog niet."
Hij geeft opdracht te blijven wer
ken aan militaire plannen voor
Irak, maar er is geen haast bij. Er
wordt geld uitgetrokken voor hei
melijke operaties van de CIA in
Irak. En een bezorgde minister van
buitenlandse zaken Powell besluit
te investeren in zijn persoonlijke
contact met Bush, om de fanatieke
Irakbedwingers een tegengeluid te
bezorgen.
Het boek beschrijft de twee kam
pen in het oorlogsteam van Bush
uitvoerig. Aan de ene kant Rums
feld en vice-president Cheney die a
priori weinig voelen voor samen
werking met andere landen - die
lopen maar in de weg - en inzake
Irak niets zien in de route van de
Veiligheidsraad. Aan de andere
kant Powell en veiligheidsadviseur
Condoleezza Rice, die hameren op
het belang van een coalitie en sa
men optrekken met bondgenoten.
Bush zit daar tussenin. „Mijn hou
ding is altijd geweest: als we alleen
moeten gaan dan doen we het,
maar ik doe het liever niet", zegt hij
in het boek. Ook onder Bush' voor
ganger Clinton waren unilateralis-
tische neigingen te zien, maar bij
de 'Toxic Texan' - zoals Bush zich
zelf neerzet in het boek - gaat de
eigengereidheid van de super
macht niet schuil onder een be
leefd laagje vernis.
Bush gelooft dat de rest van de we
reld zich moet en zal aanpassen als
Amerika een koers uitzet,.Actie
en zelfvertrouwen zullen positieve
resultaten opleveren", zegt hij. Hoe
dat in Irak zal aflopen is ongewis.
Maar de persoonlijke scorekaart
met 22 namen en foto's van al-
Qaeda-leiders die Bush volgens
Woodward in zijn bureau heeft lig
gen, bevat nog steeds zestien na
men, inclusief die van Osama bin
Laden.
door onze correspondent
Hans Geleijnse
rome - Ongeloof, verbijstering en woede
heersen in het Italiaanse Rivoli, een voor
standje van Turijn, na de dramatisch geëin
digde liefde van de 17-jarige scholier Henri en
zijn 15-jarige vriendin Maria. Henri pleegde
zelfmoord nadat zwangere Maria van hulp
verleners te horen had gekregen dat ze geen
abortus kon krijgen.
Formeel had de sociale dienst gelijk. Abortus
is in Italië toegestaan, maar slechts voor vrou
wen van 18 jaar en ouder. De aanvraag van
Maria kon alleen worden behandeld als haar
ouders toestemming gaven. Echtergidarta
durfde met hen niet over haar zwangerschap
te praten.
Nadat zij het slechte nieuws aan haar geliefde
had verteld, hing de wanhopige Henri zich op
in een opbergruimte van de ouderlijke wo
ning. Zijn moeder zei gisteren dat haar zoon
nog had geleefd als de hulpverleners niet als
bureaucraten, maar 'met menselijke warmte'
met Maria waren omgegaan. Maria's moeder
vertelde dat haar dochter meermalen naar de
sociale dienst was geweest, maar steeds bot
werd geweigerd.
De moeder, die niet begrijpt waarom Maria
niet met haar over de zwangerschap heeft ge
sproken, zegt dat het besluit om alsnog abor
tus te plegen 'door Maria, en Maria alleen'
moet worden genomen. Dat leek een reactie
op aartsbisschop Severino Poletto van Turijn,
die zei het leed van de families te delen. Po
letto voegde daar echter aan toe te hopen het
ongeboren kind werd niet werd vergeten.
„Dat heeft ook recht op leven", meende de
kerkelijke hoogwaardigheidsbekleder.