BUITENLAND Sharon praat in het geheim met Palestijn 'Wij werken voor de VN, niet voor de VS' 'Saudi's willen na Irak van Amerikaanse troepen af George W. Bush gaat vooral af op zijn instinct Italiaan verhangt zich na weigering abortus Mekkagangers op naar het hoogtepunt jr cel voor over-zaak Een rechtbank in eeft een mensen die een financiële eelde in de Dover- leeld tot vier jaar je de Chinese krant I Morning Post za chter verklaarde ..aan schuldig aan (n van geld en bezit sdocumenten. De eeft alle aantijgin- llNpand gewezen. Niet 't broer zou schuldig )r upinensensmokkel afloop. In juni n 58 illegale immi- noteo^hina om in een zur, dee vrachtwagen op nandièit Britse Dover. in de li lën Ook Smeer onder nielenf WOeStijn mj ence ider de grote Takla- Itijd dejiijn in de Chinese Og hebben weten- $n reusachtig meer kras.nl' ongeveer 36 mil- meter water bevat. i daaruit een miljard Iet gewonnen kun- zo meldde het eau Xinhua giste- extra water zou de een van de droog- ;htbaarste gebie- J£i2£n'fra een stimulans ;en. Bovendien kan len voor drinkwa- ig en voor de leve- MKOtfer aan de industrie. 7 om 2 S 3door ETA 7. campagne Hd r De Baskische af- ETA heeft tg politiechef uit An- die in nen irant zat te lezen. De q Joseba Pagazaurtu- betreljvan twee kinderen, !lden jraanstaand lid van sche partij en actief >tingdffA beweging Basta /an d®en de aanslag als i voor de campagne Ëenteraadsverkie- ei. In heel Spanje is eageerd op de ;nden mensen na deel aan demon- /eral in het land luden. i in Iran ^rnenergie n heeft uranium (i bouwt installaties Innen en geschikt te frandstof voor kern- jesident Khatami jjsteren bekend. Hij Bat Iran nucleaire [voor vreedzame i gebruiken. Iran itteurs van de Ver- es al uitgenodigd f kerncentrales te ri aan te tonen dat ikt worden voor de 1 kernwapens. Die iestaat bij de Ame- jering. Op 25 febru- kam van het Inter- fireau voor Atoom- onder leiding led el-Baradei de [zoeken. ngen na Colombia ii en rijk hebben pe Colombiaanse igota gezamenlijk :erd tegen het ge- -ïnd. Aanleiding ïslag met een auto- l exclusieve club, die ri zeker 32 mensen I gistte. Ten minste H raakten gewond. Dgeveer tienduizend adten waren zowel üs bezoekers van de ie was gevestigd in tellend ge- IS aalvan slechts rokende sser4zijn overgebleven, nent van de aanslag Sch rond de zeven- nsen in het ge- lering wees meteen RC als schuldige 1 de verantwoorde- t is opgeëist en de gaans niet in steden e organisatie heeft iter gedreigd de oor- kisteden te brengen. itie Monaco rivaal weg •o - Bij de parle- ezingen in Monaco eft zich een politieke uiving voorgedaan, ie heeft voor het rtig jaar tijd de rege- inaJe en Democrati- ND) verslagen, en tar liefst 21 van de le Nationale Raad, nt. In 1998 had de e zetels veroverd, id gisteren een ver- •sitie tegenover zich 'oor Monaco (UPM) een campagne zaken als en gebrek aan B werden verweten. maandag lo februari 2003 door Charles J. Hanley bag dad/ap - Het Midden-Oos ten kan zich geen nieuwe oorlog veroorloven. Wapeninspecties zijn voor de VS trouwens veel goedkoper dan oorlog. Dat vindt Hans Blix, het hoofd van de VN- wapeninspecteurs in Irak. En wat als er een oorlog komt, er dood en verderf wordt gezaaid, en er na afloop nauwelijks ver boden wapens worden gevon den, vraagt hij zich af. Daarom moeten de inspecties doorgaan, vult Mohamed el-Baradei zijn collega aan. Na twee dagen van onderhan delingen in Bagdad geven de twee zichtbaar vermoeide hoofdinspecteurs een gezamen lijk interview. De twee juristen kennen elkaar al jaren. De 74-ja- rige Blix was minister van bui tenlandse zaken van Zweden, en werd daarna directeur van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) in Wenen, waar de nu 62-jarige Egyptenaar el-Baradei zijn rechterhand was. In 1997 vertrok Blix en volgde el- Baradei hem op. De twee zijn bevriend en vullen elkaar naadloos aan. In het re cente verleden bagatelliseerde Irak de vragen die tijdens de wa peninspecties in de jaren '90 niet zijn beantwoord, zegt Blix. Heeft het land zijn voorraden antrax en zenuwgas werkelijk vernietigd? Tot op heden is het niet duidelijk, maar afgelopen weekeinde 'concentreerde Irak zich voor het eerst op deze kwesties'. „Wat we zien is dat Irak deze kwesties serieus begint te ne men", echoot el-Baradei. „Irak probeert voor het eerst ook met oplossingen te komen." De in specteurs zijn na hun weekein de van gesprekken met Iraakse functionarissen voorzichtig op timistisch gestemd. Ze kregen documenten met informatie over verboden wapens en raket ten, en Irak heeft toegezegd er meer op tafel te zullen leggen. Gevraagd naar een reactie op uitlatingen als die van de Ameri kaanse president Bush, die blijft zeggen dat 'het spel uit is' voor Saddam Hussein, reageren bei de mannen op karakteristieke wijze. Allebei laten ze lichte er gernis zien, maar waar Blix on derkoeld blijft, toont el-Baradei meer emotie. „We werken voor niet voor de Amerikaanse over heid, maar voor de Veiligheids raad", zegt Blix. El-Baradei beklaagt zich over mensen die het hebben over de 'zogenaamde inspecties' in Irak. „Dat is een te simpele voorstel ling van zaken. Haast mag geen afbreuk doen aan de inspecties. Je kunt niet verwachten dat een land binnen acht weken wordt ontwapend en dat die ontwape ning ook nog kan worden geve rifieerd." Blix, die al zich al meer dan veertig jaar met ontwapenings vraagstukken bezighoudt, zegt nog altijd geen idee te hebben of Irak nu wel of geen massaver nietigingswapens heeft. „Het zou volgens mij erg paradoxaal zijn als Irak oorlog en verwoes ting over zichzelf afroept om een beperkte hoeveelheid ver boden wapens. Het zou volgens mij ook paradoxaal zijn als de rest van de wereld tegen enorme kosten een oorlog voert, om er uiteindelijk achter te komen dat er maar heel weinig verboden wapens waren." De Zweed maakt een rekensom. Blix (rechts) en el-Baradei bereiden zich in het VN-kantoor in Bagdad voor op een van de vele interviews die ze gisteren gaven. Foto: AP/David Guttenfelder Met de huidige staf van twee honderd mensen kosten de wa peninspecties 80 miljoen dollar per jaar. Een oorlog kost naar schatting meer dan 100 miljard dollar, en er zijn zo'n 200.000 mensen voor nodig. „En dan zijn er de politieke, economi sche en maatschappelijke reper cussies", voegt el-Baradei daar aan toe. „In een gebied boven dien dat toch al uitermate insta biel is." Saddam staat in de schoenen van president Bush londen-milaan/dpa - De Ame rikaanse president Bush en de Iraakse leider Saddam Hussein mogen dan op voet van oorlog staan, ze doen dat op dezelfde schoenen. Ze kopen namelijk precies hetzelfde schoeisel in Milaan. Dat meldt het Britse dagblad The Sun. Schoenma ker Vïto Artioli vertelt dat bei den tot zijn verbazing schoe nen hebben besteld. Het enige verschil is de maat: die van Bush zijn een halve maat gro ter dan die van Saddam, die maat 44 heeft. Artioli verkoopt veel schoenen aan beroemd heden. Die van Bush en Sad dam kosten 600 euro. Bush be stelde ze via schoenwinkel Bat- taglia, Saddam via een hande laar in Bagdad. mekka - De Grote Moskee in Mekka was dit weekeinde het toneel van de hadj. Zo'n twee miljoen mensen nemen deel aan de bedevaart, die iedere moslim die hiertoe in staat is zeker eenmaal in zijn leven moet maken. Gisteren maakten de pelgrims hun eerste ronde om de Kaaba, het kubusvormige heiligdom waarnaar moslims zich richten als zij bidden (op de foto iets links van het midden). Van daag stond het hoogtepunt van de hadj op het program ma: een gebed bij de berg Arafat, de plaats waar Moham med in 632 zijn laatste preek heeft uitgesproken. Moslims geloven dat de profeet toen het laatste deel van de koran werd geopenbaard. AP/Amel Emric new york/anp-rtr - De leiders van Saudi-Arabië willen de mili taire banden met de VS dras tisch wijzigen. Verder wordt een begin gemaakt met democrati sche hervormingen, en wordt de macht van de conservatieve geestelijken in het land beperkt. Dat meldde The New York Times gisteren. Volgens vooraanstaande leden van de koninklijke familie is het besluit vorige maand genomen. Het is het resultaat van een voortdurend debat over de toe komst van Saudi-Arabië. De prinsen zeggen dat kroonprins Abdallah president Bush zal vra gen alle Amerikaanse militairen terug te trekken zodra de crisis in Irak voorbij is. Een woordvoerder van de ko ninklijke familie weigerde com mentaar, en het Pentagon zei nog niets te hebben gehoord over een terugtrekking. Een ho ge Saudische functionaris deed het artikel gisteren af als 'specu latief. De relatie tussen de VS en Saudi-Arabië is verslechterd na de aanslagen van 11 september. Van de 19 kapers kwamen er 15 uit het koninkrijk. Het vertrek van Amerikaanse militairen uit het koninkrijk zal volgens Saudische en Ameri kaanse functionarissen niet lei den tot het afkappen van de sa menwerking op veiligheidsge bied. Als de koninklijke familie wordt bedreigd, zouden de Amerikanen gewoon kunnen te rugkeren. Volgens Saudische functionarissen zou het vertrek van de militairen het startsein zijn voor een democratisering van het feodaal geregeerde land. Zo zouden de Saudiërs afge vaardigden kunnen gaan kiezen in provinciale vergaderingen, en daarna in een nationaal parle ment. Later moet een proces op gang komen dat tot democratisering leidt, totdat over een jaar of zes de volksvergadering op volledig democratische wijze wordt ge kozen. De taak van een dergelijk parlement komt vooral op soci aal terrein te liggen. Het moet zich vooral buigen over alle daagse vraagstukken zoals het recht van vrouwen om auto's te mogen besturen. Daartoe zal echter de macht van de conser vatieve geestelijkheid in het land ingeperkt moeten worden. In de huidige situatie kan één religi euze leider alle politieke veran dering blokkeren. maai voii een uci diufici giaicieu ai cua apecu- rtineiiKcuieii gewuun Kuiuieu ie- ue vuixsvergaueruig op vuueuig uenng DiOKKeren. ondent door onze correspondent Ad Bloemendaal tel aviv - De Israëlische premier Ariel Sharon heeft vorige week in het geheim besprekingen ge voerd met de Palestijnse parle mentsvoorzitter Abu Ala. Sharon, die contacten met de Palestijnse Autoriteit afhankelijk had gesteld van een eind aan het Palestijnse geweld, zou zijn gezwicht voor Amerikaanse druk. De Amerikaanse ambassadeur in Tel Aviv was aanwezig bij het overleg, dat de komende dagen op lager niveau zal worden voortgezet. Medewerkers van Sharon hebben het nieuws over de besprekingen laten uitlekken, naar verluidt om de Arbeiders partij gunstig te stemmen. Verkiezingswinnaar Sharon, die gisteren van president Katzav een formatie-opdracht kreeg, wil graag een coalitie vormen met de onwillige sociaal-demo craten. Maar het nieuws lijkt weinig indruk te hebben ge maakt op de Arbeiderspartij. Zij wil van Sharon eerst weten hoe hij het conflict met de Palestij- nen op de langere termijn denkt op te lossen, aldus oud-minister van buitenlandse zaken Shimon Peres. Sharon heeft Abu Ala voorge steld te werken aan een bestand in fasen. De Palestijnse politie moet daarbij orde en rust bewa ren in aanvankelijk een of twee Palestijnse steden. Blijft het daar rustig, dan trekt het Israëlische leger zich terug. Geleidelijk aan zouden zo de Palestijnse gebie den weer onder Palestijns gezag komen. Abu Ala, die het overleg voerde met instemming van president Arafat, heeft toege zegd dat de Palestijnse Autoriteit zich op het plan zal beraden. Het gesprek tussen Sharon en Abu Ala was het eerste persoon lijke contact op dit niveau sinds ruim een jaar. De Israëlische premier heeft wel een paar keer telefonisch overleg gevoerd met Abu Ala en met Arafats tweede man Abu Mazen. De gesprekken zullen vandaag worden voortge zet, waarbij het hoofd van Sha- rons bureau, Dov Weisglass, Is raël zal vertegenwoordigen. Diens Palestijnse gesprekspart ner is minister van binnenland se zaken Hani al-Hassan. Weisglass voorspelde dat de VS de Palestijnse Autoriteit en Ara fat zullen aanpakken zodra de crisis rond Irak achter de rug is. „Het betekent niet dat Arafat de regio moet verlaten of dat er een eind aan zijn leiderschap komt", zei hij. „De Amerikanen verlan gen al geruime tijd dat er een premier wordt benoemd, ie mand die de feitelijke macht uit oefent." Volgens Weisglass kan Israël leven met 'een symboli sche rol' voor Arafat. Leger Israël doodt radicale Palestijn Israëlische militairen hebben vanmorgen bij Nablus op de Westoever een leider van de militaire vleugel van het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (FPLP) doodge schoten. De 25-jarige Imad Mabruk werd gedood in het vluchtelingenkamp Ain Beit toen hij probeerde te vluch ten. De FPLP heeft onder meer de verantwoordelijk heid opgeëist voor de moord op de Israëlische minister Zeevi van toerisme in 2001. In Ramallah, eveneens op de Westoever, hielden militairen een Palestijn aan die een gor del met explosieven op zijn lichaam droeg. In het noor den van de Gazastrook scho ten soldaten een gewapende Palestijn dood. Hij was op weg naar de joodse nederzet ting Netzarim. door onze correspondent Ans Bouwmans Washington - 'Bush in Oorlog' heet de blik achter de schermen van het Witte Huis door Washington Post- journalist Bob Woodward (Waterga te), vanaf vandaag in de Nederland se boekwinkels. In de maanden na 11 september ontwikkelde George Bush zich van onderschat president tot man met een missie in de we reld. Woodward legde de transfor matie vast. Wie wil weten hoe George Bush, president van de Verenigde Staten, denkt over Irak en hoe hij zijn be slissingen neemt, doet er goed aan het boek 'Bush in Oorlog' te lezen. „Jij hebt het verhaal", zegt Bush tij dens een zomerse wandeling over zijn ranch tegen journalist en schrijver Bob Woodward. Hij wil maar zeggen: de eerste maanden na de terreuraanval hebben me ge vormd tot wie ik nu ben. Het verhaal kort samengevat: Bush is de president van de grote veran dering. De man die moet zorgen voor een nieuwe strategische posi tie van wereldmacht VS. Die ervan overtuigd is dat hij de wereld niet achter mag laten zoals hij 'm heeft aangetroffen. Zijn tijd niet wil ver doen, maar 'de kans moet grijpen om grote doelen te bereiken'. En er is 'niets groter dan wereldvrede be reiken', zegt hij in het boek. Door Bush vertaald als: alle terroristen de wereld uit. En weg met Saddam Hussein. De president gaat daarbij af op zijn instinct. „Ik speel niet volgens het boekje, maar ga af op mijn onder buik." Hij is een ongeduldig mens. Hij handelt liever dan dat hij. aar zelt. Hij is er van overtuigd dat het tonen van wil en wilskracht cruci aal is om een doel te bereiken. Een coalitie wordt niet gebouwd op overleg, meent hij, maar op sterk leiderschap, 'en daar zullen wij voor zorgen'. Bush in Oorlog volgt de eerste hon derd dagen na 11 september 2001 minutieus, aan de hand van noti ties van bijeenkomsten van het team dat Bush bijstaat in veilig heidszaken en interviews met alle hoofdrolspelers, vertegenwoordi gers van de regering en ambtena ren. Het boek legt de opmaat naar de oorlog in Afghanistan vast, de eer ste moeilijke weken van de militai re operatie in oktober, de door braak in november en gaat dan in vogelvlucht door 2002, het jaar waarin de koers werd verlegd van Afghanistan naar Irak. Bush, tot dan toe een lichtgewicht op buitenlands terrein, moet na 11 september snel groeien om in zijn nieuwe uniform van 's lands bevel hebber te passen. Hij moet een plan ontwikkelen, een strategie, een visie. „De Amerikanen moes ten weten dat de strijd tegen terro risme vanaf dat moment de be- In Oost-Turkije is inmiddels te zien waar de aanpak van Bush toe leidt: Amerikaans militair materieel wordt aangevoerd om in het geval van oorlog met Irak te worden gebruikt. Foto: EPA/Basri Bas langrijkste focus van de regering zou zijn", tekende Woodward op. Het is minister Rumsfeld (defensie) die al snel na 11 september in een bijeenkomst van het oorlogsteam het woord Irak laat vallen. Zijn staatssecretaris Paul Wolfowitz is er zelfs voorstander van Irak meteen in het vizier te nemen. Vóór 11 sep tember werkte het Pentagon al aan plannen voor een militaire optie voor Irak, en iedereen in het oor logsteam realiseerde zich na 11 september dat een serieuze oorlog tegen tenorisme op enig moment ook Irak zou bereiken, schrijft Woodward. Bush is er op dat moment echter niet voor om de aandacht af te lei den van de leiders van al-Qaeda en hun Taliban-beschermheren in Af ghanistan. „Ik geloof dat Irak erbij (11 september, red.) betrokken was, maar ik ga ze nu nog niet aan vallen. Ik heb het bewijs nog niet." Hij geeft opdracht te blijven wer ken aan militaire plannen voor Irak, maar er is geen haast bij. Er wordt geld uitgetrokken voor hei melijke operaties van de CIA in Irak. En een bezorgde minister van buitenlandse zaken Powell besluit te investeren in zijn persoonlijke contact met Bush, om de fanatieke Irakbedwingers een tegengeluid te bezorgen. Het boek beschrijft de twee kam pen in het oorlogsteam van Bush uitvoerig. Aan de ene kant Rums feld en vice-president Cheney die a priori weinig voelen voor samen werking met andere landen - die lopen maar in de weg - en inzake Irak niets zien in de route van de Veiligheidsraad. Aan de andere kant Powell en veiligheidsadviseur Condoleezza Rice, die hameren op het belang van een coalitie en sa men optrekken met bondgenoten. Bush zit daar tussenin. „Mijn hou ding is altijd geweest: als we alleen moeten gaan dan doen we het, maar ik doe het liever niet", zegt hij in het boek. Ook onder Bush' voor ganger Clinton waren unilateralis- tische neigingen te zien, maar bij de 'Toxic Texan' - zoals Bush zich zelf neerzet in het boek - gaat de eigengereidheid van de super macht niet schuil onder een be leefd laagje vernis. Bush gelooft dat de rest van de we reld zich moet en zal aanpassen als Amerika een koers uitzet,.Actie en zelfvertrouwen zullen positieve resultaten opleveren", zegt hij. Hoe dat in Irak zal aflopen is ongewis. Maar de persoonlijke scorekaart met 22 namen en foto's van al- Qaeda-leiders die Bush volgens Woodward in zijn bureau heeft lig gen, bevat nog steeds zestien na men, inclusief die van Osama bin Laden. door onze correspondent Hans Geleijnse rome - Ongeloof, verbijstering en woede heersen in het Italiaanse Rivoli, een voor standje van Turijn, na de dramatisch geëin digde liefde van de 17-jarige scholier Henri en zijn 15-jarige vriendin Maria. Henri pleegde zelfmoord nadat zwangere Maria van hulp verleners te horen had gekregen dat ze geen abortus kon krijgen. Formeel had de sociale dienst gelijk. Abortus is in Italië toegestaan, maar slechts voor vrou wen van 18 jaar en ouder. De aanvraag van Maria kon alleen worden behandeld als haar ouders toestemming gaven. Echtergidarta durfde met hen niet over haar zwangerschap te praten. Nadat zij het slechte nieuws aan haar geliefde had verteld, hing de wanhopige Henri zich op in een opbergruimte van de ouderlijke wo ning. Zijn moeder zei gisteren dat haar zoon nog had geleefd als de hulpverleners niet als bureaucraten, maar 'met menselijke warmte' met Maria waren omgegaan. Maria's moeder vertelde dat haar dochter meermalen naar de sociale dienst was geweest, maar steeds bot werd geweigerd. De moeder, die niet begrijpt waarom Maria niet met haar over de zwangerschap heeft ge sproken, zegt dat het besluit om alsnog abor tus te plegen 'door Maria, en Maria alleen' moet worden genomen. Dat leek een reactie op aartsbisschop Severino Poletto van Turijn, die zei het leed van de families te delen. Po letto voegde daar echter aan toe te hopen het ongeboren kind werd niet werd vergeten. „Dat heeft ook recht op leven", meende de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleder.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 5