Bush: Nieuwe resolutie welkom
BUITENLAND
Sporen oliebranden Koeweit alleen voor het oog weg
'Irak-dossier van Blair
knip-, plak- en jatwerk'
Brief kan Milosevic in
de problemen brengen
Extremist begraven na
hevige rellen in Belfast
Doden en chaos door
winterweer in Europa
0!=
Reizen naar de 'As van
het Kwaadis populair
Eerbetoon voor astronauten
>fiel is vaak
=zelf misbruikt
- Pedofiele mannen zijn
ider vaak zelf seksueel
;t dan werd aangeno-
it meldt de BBC op ba-
kfen Brits onderzoek.
Ide onderzoekers blijkt
{hts' één op de acht da-
Fslachtoffer is geweest
ia ueel misbruik. De stu-
1*, baseerd op onderzoek
s >4 slachtoffers van sek-
n sbruik. De onderzoe-
n ervan uit dat hun be-
j J >n kunnen leiden tot
iwe behandelingsme-
ls g >or de daders.
ig toezicht bij
naar Mekka
°^e jaarlijkse bedevaart
die zondag begint,
>hef jaar onc*er zeer strenge
j S( dsmaatregelen plaats,
0jje udi-Arabië. De regering
,or( nslagen. In het land
iwi feel aanhangers van al-
Jovendien vreest Riyad
Ij iende anti-Amerikaan-
sen ng onder de pelgrims
g van de dreigende
red.P ^ra^" worclen riit
[~jekka, de geboorte-
der0 Pr°leet Moham-
^locP1 twee mHjoen mos-
sissr7013"^6" verwacht,
rees #J
/oorbereid
"bales' in Korea
^JIton - De VS zijn niet
n ^r de indruk van het
n j^ent van Noord-Korea
rod)°k een 'eerste klap'
aa^elen. Desondanks is
1 zot100 °P a^es voorbe-
lus Witte Huis-woord-
Fleischer. Pyongyang
gisteren dat een aanval
*S op een omstreden
loreaanse kerncentrale
|le oorlog' zou ontkete-
1 dat 'een preventieve
let het alleenrecht van
-tFleischer: „We heb-
J^ler zulke praatjes ge-
»V)ord-Korea isoleert
llleen maar verder."
tineerden
et tegen olie
rankrijk zet zeventig
rrden in voor het
taken van de stranden
lantische kust die zijn
iet olie uit de gezon-
tr Prestige. Het gaat
tgenen die minder dan
loeten zitten. De
lutoriteiten meldden
:n opnieuw olie is
ild op de kust van de
Galicië. Het gaat om
waar eerder deze
visverbod was opge-
it was kort na het zin-
Prestige ingesteld.
tame schendt
enrechten'
Amnesty Interna
ls bezorgd over men-
nsituatie in Suriname,
itische rapportage
i het ongestraft blij-
hendingen van men-
n uit het verleden, de
.hendingen van rech-
inder anderen gedeti-
Jhet gebrekkige justiti-
•ïm en de behandeling
lerheden. Ook zou de
iet voldoen aan de
verslag uit te brengen
rganen. Het steekt AI
juriname formeel nog
loodstraf kent. De or-
erkent wel dat er enig
het vervolgen van
van de December-
ivan 1982.
natie tegen
nekkramp
^-*-€en Britse geneesmid-
rikant heeft een goed-
cin ontwikkeld ter be-
van een nieuwe, ge-
stam van meningitis
liesontsteking of nek-
lie Afrika teistert. Me-
in 10 tot 50 procent
'allen dodelijk. Over-
kunnen er een her-
tdiging aan overhou-
accin van GlaxoS-
bestrijdt zowel de
[ammen als de nieuwe
de ziekte, en kost 1,40
j- dosis. Bestaande vac-
Jrer|n met 5 tot 50 dollar
ljveel te duur voor ge-
BeHfrika.
an b
Sll overtuigt
glanders niet
Nederlanders heb-
iet laten overtuigen
ewijsmateriaal over
(e VS woensdag pre-
n. Uit enquêtes van
36 als RTL4 blijkt dat
^.yocent van de Neder-
't niet genoeg vinden
>rlog te rechtvaardi-
de helft vindt wel dat
idelijk heeft gemaakt
Ie wapeninspecteurs
.Uit de SBS-enquête
on8J|ler dat 43 procent 'nul
;n tejen1 heeft in president
mesaje enquêtes zijn eens-
jcüejver jg vjaag 0f Neder-
r lOtfef moet meedoen aan
a 1S ^g. De helft wil hier
ïn- weten.
vrijdag 7 februari 2003
londen/anp - De belangstelling
voor Irak als toeristenbestem
ming neemt toe, ondanks de
oorlogsdreiging. Een in Groot-
Brittannië uitgegeven reisgids is
vooral in de VS een bestseller.
Ook het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
een exemplaar besteld. Dat
meldt de BBC.
Uitgeverij Bradt Travel Guides
had eerder succes met een ver
gelijkbaar boek voor de Af
ghaanse hoofdstad Kabul. Het
bedrijf geeft ook een gedetail
leerde gids uit voor Iran, en er
staat nog een uitgave voor
Noord-Korea op stapel, twee
landen die volgens de Amerika
nen met Irak de 'As van het
Kwaad' vormen.
Bradt is zijn verbaasd over het
succes van het boek, dat com
putertekeningen, wegenkaarten
en stadsplattegronden bevat. De
eerste oplage van 4.000 exem
plaren is uitverkocht. Kopers be
vonden zich onder meer in Ja
pan en Australië, maar ook in
Europa.
De belangstelling van toeristen
beperkt zich niet tot de gidsen.
Volgens de Britse touroperator
Hinterland Tours willen steeds
meer mensen de oude schatten
van Irak bekijken. Vorig jaar or
ganiseerde het bedrijf voor vijf
groepen een reis naar Irak. Voor
dit jaar zijn er al zeven gepland.
De eerstvolgende is 16 maart,
mits er geen oorlog komt.
washington-brussel/rtr-dpa-afp-anp-
gpd - De VS zullen een nieuwe resolutie
van de VN-Veiligheidsraad, die het gebruik
van militair geweld tegen Irak toestaat,
verwelkomen. Dat zei president Bush gis
teravond in een tv-toespraak. De Veilig
heidsraad moet nu echter wel in actie ko
men, aldus de president. „Het spel is uit."
Bush zei dat de resolutie van de Veilig
heidsraad over ontwapening door Irak
op alle mogelijke manieren wordt gene
geerd en dat de raad nu moeten laten
zien 'of zijn woorden enige betekenis
hebben'. Hij liet doorschemeren dat de
VS en 'een groeiend aantal bondgenoten'
zelf ten strijde zullen trekken als de Vei
ligheidsraad niet in actie komt.
Verder beschuldigde hij de Iraakse presi
dent ervan zijn troepen kort geleden toe
stemming te hebben gegeven om chemi
sche wapens te gebruiken in geval van
oorlog. „Uitgerekend het soort wapens
waarvan de dictator tegen de wereld zegt
dat hij ze niet heeft", zei Bush.
Zijn minister van buitenlandse zaken Po
well zei dat de kwestie een kritiek punt
bereikt als Hans Blix, de chef van de wa
peninspecteurs, op 14 februari verslag
doet aan de Veiligheidsraad. Hij opperde
ook dat de val van Saddam Hussein goed
kan uitpakken voor het Midden-Oosten.
Zijn vertrek kan de regio zodanig veran
deren dat er een einde komt aan het con
flict tussen Israël en de Arabische landen,
vermoedt de Amerikaan.
De Britse premier Blair zei gisteravond
dat hij de nog twijfelende landen, zoals
Frankrijk en Rusland, nog mee denkt te
krijgen als Irak zijn verplichtingen niet
nakomt. Londen en Washington behou
den zich het recht voor Irak aan te vallen
zonder tweede VN-resolutie, als één van
de vijf permanente leden van de Veilig
heidsraad zijn vetorecht gebruikt. Frank
rijk en Rusland kunnen dat allebei.
De wapeninspecties gaan intussen op
volle kracht door. Gisteren voerden VN-
inspecteurs voor het eerst alleen een ge
sprek met een Iraakse wetenschapper.
Het gesprek met de bioloog duurde 3,5
uur.
Het uitblijven van vertrouwelijke onder
vragingen was een van de belangrijkste
kritiekpunten van Blix. Irak wilde tot nog
toe altijd een toehoorder, omdat het
bang is dat het verslag van het gesprek
niet correct is.
Het Turkse parlement heeft de VS giste
ren toestemming gegeven om een aantal
Turkse vliegbases en havens klaar te ma
ken voor gebruik tijdens een mogelijke
oorlog met Irak. Dat is het eerste duide
lijke teken van Turkse steun aan de VS.
Turkije stond gisteren ook centraal in
overleg over de kwestie bij de zwaar ver
deelde NAVO. Voor de derde keer slaag
de de alliantie er niet in de rijen te slui
ten. Duitsland, Frankrijk en België vin
den het nog te vroeg voor het plannen
van de militaire bescherming van Tur
kije, dat bij een oorlog in de vuurlinie ligt.
Toch zal secretaris-generaal Robertson
de voorbereidingen volgende week in
gang zetten, tenzij een van de drie landen
daar vóór maandag schriftelijk bezwaar
tegen maakt. Deze zogenaamde 'zwij
gende procedure' moet een einde maken
aan een impasse die het bondgenoot
schap al drie weken verlamt.
De tweedeling is een rechtstreeks gevolg
van het Frans-Duitse verzet tegen èen
oorlog. De NAVO is echter verplicht om
lidstaat Turkije terzijde te staan wanneer
die in gevaar is. De VS hebben de NAVO
vorige week al officieel gevraagd defen
sieve maatregelen ten behoeve van de
Turken te treffen.
dover - Een erewacht van Amerikaanse militairen draagt de stoffelijke resten van één
van de zeven omgekomen astronauten van het ruimteveer Columbia uit een vliegtuig
op de luchtmachtbasis Dover in de staat Delaware. Hun collega's dragen een Amerikaan
se en een Israëlische vlag, omdat naast zes Amerikanen ook de Israëliër Man Ramon aan
boord was. Honderden mensen hebben intussen het plaatsje Bronson in Texas uitge
kamd op zoek naar een 'zeer geheim instrument' uit de Columbia. De teams hebben een
foto van het apparaat, maar hen is niet verteld wat het is. Het gaat mogelijk om een
computer die gecodeerde berichten verwerkt. NASA vreest dat souvenirjagers het mee
nemen.
Foto: AP/Renee Bouchard
door Mark van Assen
rutqah - Koeweit heeft zich op wonder
baarlijke wijze hersteld van de wraak van
Saddam Hussein. De zevenhonderd olie-
branden die de Irakezen in 1991 stichtten,
werden snel geblust. Vernielde installaties
werden weer opgebouwd, en de productie
van olie is allang weer op stoom. Maar niet
alles is even voortvarend aangepakt, weet
bioloog Andy Willson. „Ze laten het milieu
links liggen."
Hoofdschuddend kijkt Ali Muhanna naar
de grote zwarte rookwolk die langzaam
maar zeker afzakt naar het zuiden. De
rook komt uit een installatie aan de an
dere kant van het hek. Het hek staat on
der stroom, en erachter rijst een aarden
wal op. En daar weer achter ligt Irak. Ali
Muhanna is opzichter van Rutqah, een
van Koeweits noordelijke olievelden. „We
doen hier verder niets met de olie", zegt
hij. „We pompen het alleen maar op. De
verwerkingsinstallaties die hier vroeger
stonden, zijn vernietigd door Irak."
Rutqah, of Rumajla, zoals de Irakezen het
noemen, is een gedeeld olieveld; het
strekt zich uit onder beide landen. In de
maanden voor de Iraakse invasie van
1990 beschuldigde Bagdad zijn buurman
van het stelen van olie. Koeweit zou te
veel produceren, met als gevolg dat de
olieprijs te laag bleef. Koeweit ontkende
in alle toonaarden, maar werd niet door
iedereen geloofd. In elk geval niet door
Irak, dat de 'diefstal' gebruikte als alibi
voor de invasie en de bezetting.
Toen Saddams leger in februari 1991 het
land werd uitgejaagd, zorgde het ervoor
dat er in Rutqah een tijd lang niets meer
naar boven gehaald kon worden. Opslag
tanks werden opgeblazen, pompen ver
nield en verwerkingsinstallaties vernie
tigd. Op een aantal plaatsen staan nog
verroeste skeletten en puinhopen van
verwrongen staal in de woestijn. „Het is
duurder om ze af te breken dan om nieu
we bouwen zegt Muhanna. Anderen
menen dat de regering ze met opzet laat
staan, als herinnering aan de verschroei
de aarde die Saddam achterliet.
De Iraki's staken op hun vlucht meer dan
zevenhonderd oliebronnen aan, bijna
driekwart van het tótaal. De schade die
toen werd aangericht leek onherstelbaar.
Overal in de woestijn lagen gigantische
oliemeren, de hemel was letterlijk ver
duisterd door giftige rook, en de olie die
de Irakezen in zee lieten stromen, zakte
door het hoge soortelijk gewicht naar de
bodem, waar het alle leven bedolf. En de
olieproductie lag helemaal stil.
Het bleek uiteindelijk mee te vallen. Rut
qah produceert alweer jaren zo'n 40.000
vaten per dag, bijna twee keer zoveel als
vóór de invasie. De laatste oliebrand
werd op 6 november 1991 gedoofd, veel
eerder dan verwacht. En met het milieu
is het ook goed gekomen, bezweert Muh
anna. „De oliemeren zijn leeggepompt,
de zee is weer schoon, je ziet er verder
niets meer van."
De Britse bioloog Andy Willson, die al ja
ren in Koeweit woont en werkt, nuan
ceert dat. „Ik weet wel dat ze hier graag
de indruk willen wekken dat alles onder
controle is, maar dat is niet zo. Ze heb
ben het voor het oog wel opgeruimd, en
het zand heeft natuurlijk ook veel bedekt,
maar denk eens aan al die olie die in de
bodem is gezakt. Of aan de giftige stoffen
die zijn neergedaald bij de oliebranden.
Die chemicaliën zetten zich vast op alles
wat leeft, en komen onvermijdelijk te
recht in de voedselketen."
Volgens Willson heeft het milieu in Koe
weit niet bepaald de hoogste prioriteit.
„Ze zijn nu pas serieus begonnen om de
schade precies in beeld te brengen. En
dat wordt meer geïnspireerd door de
hoogte van de claims die ze bij Irak kun
nen neerleggen dan door zorg over de
leefomgeving." De regering kwam welis
waar vrij snel na de invasie met eigen
schattingen van de geleden schade, maar
die werden door de Verenigde Naties (die
gaan over de herstelbetalingen) niet ge
accepteerd. Pas een paar maanden gele
den zijn onafhankelijke experts uit de VS
en Frankrijk aan de slag gegaan.
Maar ook al gaat Koeweit de overblijfse
len van de invasie zo goed en zo snel mo
gelijk wegwerken, dan blijft er volgens
Willson nog een veel groter probleem
over: „Eigenlijk was wat Saddam deed
niet meer dan een smetje vergeleken bij
wat er hier op een gemiddelde dag de
lucht in gaat." Opzichter Ali Muhanna
wil er niets van weten. „Koeweit neemt
alle mogelijke voorzorgsmaatregelen. De
enige vervuiler is Irak", moppert hij.
„Moet je nou kijken naar die rook. Ze
fakkelen dat gas zomaar af, terwijl het vol
zit met troep. Het drijft rechtstreeks naar
Koeweit-Stad en het kan ze niks sche
len."
De dichtgesneeuwde Gotthard-tunnel Is voor alle verkeer afgesloten. Foto EPA/Sigi Tischler
boedapest-hamburg/anp-dpa-
afp - Extreem winterse omstan
digheden hebben grote delen
van Midden- en Oost-Europa in
hun greep. In Hongarije vielen
daardoor drie doden, in Duits
land één. Ook in Zwitserland en
Oostenrijk spelen sneeuw en
ijzige kou de bevolking parten.
Hongarije heeft vooral met zwa
re sneeuwval te maken. Een
boer vroor dood, en twee man
nen stierven toen het dak van
hun fabriek het begaf onder het
gewicht van de sneeuw. In grote
delen van Duitsland ontstond
door sneeuw en ijzel chaos op
de wegen. De politie registreer
de ruim vijfhonderd ongevallen
en lange files. Een man kwam
om door een motorongeval.
In de Alpen in Duitsland, Oos-
londen/ap - Het dossier vol 'ge
heime' informatie dat de Britse
regering vorig najaar vrijgaf om
aan te tonen dat Irak werkt aan
verboden wapens bevatte alleen
maar oude en openbare gege
vens. Dat heeft de Britse televi
siezender Channel Four gisteren
bekendgemaakt na onderzoek
van het materiaal.
Het 19 pagina's tellende rapport
werd door premier Blair in het
Britse Lagerhuis gepresenteerd
als een 'ernstige aanklacht' te
gen de Iraakse leider Saddam
Hussein, die vergevorderde
plannen zou hebben voor de
ontwikkeling van een kernwa
pen en reeds de beschikking zou
hebben over biologische en che
mische wapens.
Onderzoekers van Channel Four
zijn er achter gekomen dat vrij
wel al het door Blair gepresen
teerde bewijs afkomstig is uit
openbare bronnen, en niet van
de Britse veiligheidsdienst, zoals
de premier beweerde. Het
grootste deel is afkomstig uit
twee artikelen die gepubliceerd
zijn in de tijdschriften Jane's In-
Review en Middle East
Review of International Affairs.
Het stuk in dat laatste blad is ge
schreven door een Amerikaanse
onderzoeker van Arabische af
komst, aldus Channel Four.
Van geheime informatie van de
veiligheidsdienst is in het geheel
geen sprake, stelt de zender. Een
woordvoerder van Blair heeft
echter al gezegd dat de regering
achter de inhoud van het rap
port blijft staan en dat het feite
lijk correct is. Op de beschuldi
ging dat de Britse regering te
hoog van de toren heeft gebla
zen met de claim dat het om in
formatie van de geheime dienst
ging is niet gereageerd.
Volgens de uitgever van Jane's is
er geen toestemming is ge
vraagd voor het gebruik van in
formatie uit zijn tijdschrift. Het
regeringsrapport vermeldt het
blad ook niet als een van de
bronnen. Het Britse dossier
werd woensdag nog aangehaald
door de Amerikaanse minister
Powell, tijdens diens presentatie
van bewijzen tegen Irak voor de
VN -Veiligheidsraad.
den haag/ap - De aanklagers
voor het Joegoslavië-tribunaal in
Den Haag hebben gisteren een
brief getoond, waaruit zou blij
ken dat Slobodan Milosevic het
bewind voerde over de Servi
sche rebellen die wreedheden in
Kroatië hebben begaan.
Als de brief authentiek is, weer
legt die een van de hoekstenen
van Milosevic' verdediging. Hij
beweert immers als president
van Servië tijdens de oorlog in
Kroatië (1991-1995) geen echte
macht te hebben gehad over het
door Serviërs gedomineerde fe
derale Joegoslavische leger of
Servische troepen buiten Servië.
Maar in de brief, gedateerd op 9
juni 1993, wordt Milosevic ge
vraagd druk uit te oefenen op
het Joegoslavische leger om ma
terieel en manschappen te leve
ren aan de Servische rebellen in
Kroatië. De brief was onderte
kend door Milan Martic, leider
van de Serviërs in de Krajina, de
streek in Oost-Kroatië die tij
dens de oorlog in handen was
van de rebellen.
Het belangrijke bewijsstuk werd
getoond tijdens de getuigenis
van voormalig generaal Aleksan-
der Vasiljevic, die bevestigde dat
Martic zijn vraag enkel zou rich
ten tot de persoon die échte in
vloed had, en die ervoor kon
zorgen dat de levering van het
gevraagde door de staf van het
leger goedgekeurd zou worden.
Judith Armatta, juridisch expert
op het gebied van oorlogsmis
daden, zei dat de getuigenis van
Vasiljevic een van de belangrijk
ste tot nu toe is. „Hij is de hoog
ste ingewijde die aanwezig is op
het proces. Hij is degene die
Milosevic systematisch in ver
band heeft gebracht met de ge
beurtenissen in de Krajina."
Milosevic kreeg niet de kans om
te reageren op de brief, maar zal
Vasiljevic waarschijnlijk volgen
de week ondervragen. Vasiljevic
is een Serviër die door de VN-
aanklagers tot de kring van ver
trouwelingen rond Milosevic
wordt gerekend.
De oud-generaal stond in het
begin van de Kroatische oorlog
aan het hoofd van de contraspi
onage van het Joegoslavische le
ger, maar werd in 1992 op een
zijspoor gerangeerd omdat hij
zich verzette tegen de Servische
machtsgreep in het leger.
tenrijk en Zwitserland is gewaar
schuwd voor lawines. Een res
taurant in het Zwitserse kanton
Graubünden raakte bedolven
onder een sneeuwmassa, maar
niemand raakte gewond. In
Zwitserland ligt ongeveer ander
half keer zo veel sneeuw als nor
maal. De Sint Bernard- en de
Gotthardtunnel zijn afgesloten
In Turkije hebben zware stor
men veel overlast veroorzaakt.
Meteorologen meldden wind
snelheden tot 100 kilometer per
uur. In Izmir kwam een politie
man om toen een instortend
terras op hem viel. In het noor
den van Spanje veroorzaakt de
aanhoudende zware regenval
veel overlast. Het peil in de rivier
Ebro steeg tot het hoogste in 42
belfast/ap - Enkele duizenden
Noord-Ierse protestantse extre
misten hebben gisteren de be
grafenis bijgewoond van John
Gregg, de zaterdag doodgescho
ten leider van de verboden pa
ramilitaire organisatie Ulster
Defence Association (UDA).
Gregg werd ten grave gedragen
vanuit de wijk Rathcool, zijn
machtsbasis. Aan de uitvaart
ging een nacht vol onderling
protestants geweld vooraf.
De 45-jarige Gregg, een rabiate
extremist, was nog maai- kortge
leden vrijgekomen uit de gevan
genis, waar hij achttien jaar uit
zat voor een mislukte moord
aanslag op de katholieke Sinn
Féin-leider Gerry Adams. Zijn
aanhangers zwoeren gisteren
wraak op Johnny 'Mad Dog'
Adair, de leider van een afge
scheiden factie van de UDA Hij
wordt verantwoordelijk gehou
den voor de moord op Gregg.
Adair was in september door
Gregg uit de UDA gezet, omdat
hij een andere UDA-leider uit de
weg had willen ruimen wegens
onenigheid over drugshandel.
Adair kwam in 2000 voortijdig
vrij op grond van het twee jaar
eerder gesloten vredesverdrag.
In een poging een eind te ma
ken aan de bendeoorlog binnen
de UDA belandde hij in januari
weer in de cel. Volgens de poli
tie bleef hij daar echter bevelen
uitdelen.
De nacht voor de begrafenis
gingen de twee grepen elkaar
met vuurwapens en vuisten te
lijf in de wijk waar Adair de
scepter zwaaide, het beruchte
Lower Shankill. De vier overge
bleven leiders van de UDA, on
der wie Gray, gaven voor de be
grafenis een verklaring uit waar
in de ongeveer honderd leden
van Adairs groep voor de keus
werden gesteld terug te keren in
de UDA of te sterven.
Hoewel Adairs groep uitdagend
antwoordde dat 'elke agressie
een passend militair antwoord'
zou krijgen, namen de meesten
de waarschuwing ter harte. Een
deel van zijn aanhangers meld
de zich bij de UDA Ze wisten zo
hun naam van de dodenlijst te
krijgen. Anderen maakten zich
uit de voeten. Een anoniem
UDA-lid zei er zeker van te zijn
dat de UDA de moord op Gregg
niet ongewroken zal laten.
.Adair is ten dode opgeschre-
