Stap Kok naar Shell toegejuicht
ECONOMIE -
Actie om Fokkervloot
in de lucht te houdei*'
John de Mol steekt miljoenen g
Nederlandse autofabriek SpyU
Shell goed voorben
op dreigende oorlc
Europese Centrale Bank
handhaaft rentetarieven
Veiligheid op grote hoogte
Commissariaat is voor vakbond nu 'nemen van verantwoordelijkheid'
Nog geen CAO
in kinderopvang
zoetermeer - Het overleg over
een nieuwe CAO voor kinder
opvang is stukgelopen. De
FNM-bond Abvakabo vindt dat
het werkgeversbod niet aan de
minimumeisen voldoet. Als.de
leden komende weken het bod
ook afwijzen, komen er nieuwe
onderhandelingen. De Abvaka
bo is de grootste vakbond on
der de kinderleidsters, met
1 Ï.000 leden onder de 30.000
werknemers in kindercentra.
De werkgevers, verenigd in de
MO-Groep, boden 2,5 procent
loonsverhoging voor een jaar.
„Maar daar gaat 1,35 procent af
vóór een hogere pensioenpre
mie", aldus vakbondsonder
handelaar Dieten.
Enquête van EU
over biolandbouw
brussel - De Europese Com
missie gaat het publiek, belang
hebbenden en belangenorgani
saties in de lidstaten vragen
naar hun mening over biologi
sche landbouw. Zij wil daarvan
gebruik maken bij het maken
van een actieplan. Als eerste
stap heeft de commissie een
werkdocument opgesteld waar
in ^ij onder meer de knelpun
ten heeft geïdentificeerd. Wie
wil meedoen kan op op de in
ternetsite europa.eu.int een
werkdocument en vragenfor
mulier vinden. De inzendter
mijn sluit op 16 maart.
Versatel denkt
weer aan winst
Amsterdam - Kabel- en tele-
combedrijf Versatel voorspelt
meer omzet en operationele
winst. Prognoses over 2002
worden allemaal gehaald of
overtroffen. Nettowinst zal het
bedrijf voorlopig niet schrijven
maar als afschrijving, rente, af
schrijvingen op goodwill en be-,
lastingen niet worden meege
teld, behaalde Versatel in 2002
een winst van 0 tot 5 miljoen
euro. In 2003 moet die uitko
men op 40 tot 50 miljoen euro.
Dé omzet groeide in 2002 naar
ongeveer 282 miljoen euro, dit
jaar moet dat 330 miljoen wor
den. Versatel kwam vorig jaar
uit surseance.
'Afzet midden- en
kleinbedrijf stijgt'
zoetermeer - Middelgrote en
kleine bedrijven zullen dit jaar
een keerpunt meemaken in
hun afeet. Na de daling met
0,75 procent over 2002, volgt
een stijging van 0,75 procent.
Dat is de prognose van onder
zoeksbureau EIM. De groei tot
253miljard euro zal vooral te
danken zijn aan de export, waar
het EIM een toename van 2,5
pro-cent verwacht vergeleken
met een jaar eerder. De binnen
landse afeet groeit maar licht
met 0,25 procent. Het herstel is
slechts een voorproefje op het
jaar 2004 dat weer beter zal zijn.
Dan voorzien de rekenmeesters
van: het EIM een afeetstijging
vari-2,25 procent.
Fusie in Brazilië
van Varig en TAM
brasilia - De Braziliaanse
luchtvaartmaatschappijen Varig
eriTAM komen voor eind juni
met een fusieplan. Al dat door
gaat ontstaat een onderneming
mét een jaaromzet van 4 mil
jard dollar, 26.000 werknemers
en 218 vliegtuigen. In Brazilië
heeft het tweetal een marktaan
deel van 70 procent. Varig, de
grootste luchtvaartmaatschap
pij van Zuid-Amerika, leek de
afgelopen maanden aan schul
den1. ten onder zou gaan. TAM
staat er niet veel beter voor met
eeri* enorme schuldenberg.
Sphinx dreigt met
ontslag stakers
Maastricht - Sanitairfabriek
Sphinx in Maastricht gaat sta
kers; die zich aan de poort van
he$ èedrijf laten zien op staan
de voet ontslaan. Dat laeeg de
ondernemingsraad gisteren van
de directie te horen. Volgens de
directie dreigen de stakende
posters voor de poort werkwilli
gen met verbaal geweld, maar
de OR ontkent dat. Sphinx is na
vijf dagen van stakingsacties
bereid een bemiddelaar in te
schakelen om uit de impasse te
koipen OR en bonden verwer
pen dit idee maar willen wel
verder onderhandelen over een
beter sociaal plan.
Indian Airlines
kiest voor Airbus
bangalore - De Indiase lucht
vaartmaatschappij Indian Airli
nes, die binnenlandse vluchten
uitvoert, bestelt 43 passagiers
vliegtuigen bij de Franse vlieg
tuigbouwer Airbus. De Franse
premier Raffarin zei dat giste
ren op een vliegshow in het In
diase Bangalore. Ook Boeing
aasde op de order, waarmee
een bedrag van 2,1 miljard dol
lar is gemoeid. Raffarin zei te
hopen dat ook het internatio
naal georienteerde Air India
binnenkort voor Airbus zal kie
zen.
ffste
"Sop
[orp;
iet h
Fle
Britten komen wel met verlaging
frankfurt/anp/rtr/afp - De
Europese Centrale Bank (ECB)
heeft gisteren haar rentetarie
ven onveranderd gelaten. Het
belangrijkste tarief, de herfi
nancieringsrente, blijft 2,75
procent, zo hebben de twaalf
centralebankpresidenten in de
eurozone en de zes ECB-direc-
tieleden besloten. Eerder op de
dag verlaagde de Britse centrale
bank wel onverwacht de rente,
met 0,25 procentpunt tot 3,75
procent, het laagste niveau
sinds 1955.
Analisten hadden geen wijzi
ging van de ECB-tarieven ver
wacht, maar de koerswijziging
van de Britse bank bracht ze
even aan het twijfelen. De Bank
of England wil met een lagere
rente de afkalvende economi
sche groei in Groot- Brittannië
een impuls geven Officieel is
dit niet het streven van de ECB.
Die moet vooral de prijsstabili
teit in de gaten houden. De
ECB verlaagde begin december
de rente voor het laatst van 3,25
procent naar 2,75 procent, het
laagste niveau in meer dan drie
jaar.
Volgens bankpresident Wim
Duisenberg was toen een rente
verlaging gerechtvaardigd ge
zien het afgenomen inflatiege
vaar. Nu bevindt de Europese
inflatie zich boven de 2 procent
en daarmee ook boven de ECB-
doelstelling van maximaal 2
procent.
Duisenberg verklaarde dat met
het huidige monetaire beleid
prijsstabiliteit wordt gegaran
deerd. Volgens hem zou het re
latief lage rentepeil ervoor moe
ten zorgen dat dit jaar een
duurzaam economisch herstel
te zien is, ondanks de onzeker
heid over het verloop van de
Irak-crisis.
Duisenberg zei ook dat een
renteverlaging nu 'slechts een
druppel in een meer van onze
kerheden' zou inhouden. Zor
gen over de opmars van de eu
ro maakt hij zich niet. „De re
cente wisselkoersontwikkelin
gen zullen de economische
vooruitzichten niet wezenlijk
veranderen."
Hij liet wel doorschemeren dat
de ECB dit voorjaar mogelijk de
economische vooruitzichten
voor de eurozone naar bene
den bijstelt. In december ging
de centrale bank uit van 1,1 tot
2,1 procent groei dit jaar en 1,9
tot 2,9 procent in 2004.
=Rel
uttrecht - Acht ploegen streden gisteren om de steigerbouwtrofee tijdens de Bouwbeurs in de Utrechtse Jaarbeurshallen. Het ging daarbij niet
om snelheid, maar wel om het bereiken van maximale veiligheid en zo stevig mogelijke constructies. Foto: ANP: Marcel Antonisse
amsterdam/anp - John de Mol
heeft een belang van 30 procent
genomen in autofabrikant Spy
ker uit Zeewolde. De vertrekken
de topman van mediaconcern
Endemol wil de Nederlandse
sportauto een centrale plaats
geven in een nieuw multimedia
bedrijf.
De Mol kocht via zijn investe
ringsmaatschappij Talpa vorig
jaar al radiozender Noordzee
FM. Tevens heeft hij een belang
in voetbalclub Manchester Uni
ted en telefoonbedrijf Versatel.
In de toekomst moeten naast
Europese radiostations ook an
dere aansprekende merken aan
dat rijtje worden toegevoegd.
Daarbij denkt De Mol aan be
kende namen in de kleding-
branche, de voedingssector en
de horeca. Bovendien wil hij
participeren in privé-klinieken.
„De Mol zoekt voor Talpa nieu
we Coca-Cola's", stelt directeur
F. Botman van Talpa. Volgens
hem is Spyker net als de cola
een sterk merk. „Het heeft maar
een kleine kopersgroep, maar
potentieel een enorme schare
fans." Talpa wil via radio, inter
net en mobiele telefoon die laat
ste groep aanspreken, legt Bot
man uit. „We willen een ge
meenschap, een 'community,
creëren rondom onze merken,
te beginnen bij Spyker."
Volgens Spyker-oprichter en ei
genaar Victor Muller uit Baam,
tevens oprichter van kleding
concern McGregor en oud-top
man van de IJmuidense ber
gingsmaatschappij Wijsmuller,
past Talpa goed bij zijn bedrijf.
Hij heeft zich tot doel gesteld
den haag/gpd - De overstap van
oud-premier en oud-vakbonds
voorzitter Wim Kok naar het be
drijfsleven wordt door politiek,
vakbeweging en milieubeweging
toegejuicht. Een kwart eeuw ge
leden werd zo'n stap door velen
nog beschouwd als verraad. „Ik
werd uitgemaakt voor zakken
vuller en overloper naar het
grootkapitaal", zegt oud-CNV-
voorzitter Jan Lanser (76).
Lanser was een van de eerste
oud-vakbondsvoorzitters, die in
1978 plaats nam in de raad van
commissarissen van onder an
dere Nationale Nederlanden. „Ik
heb het gewetenzegt hij. „Al
die negatieve reacties gingen me
niet in de koude kleren zitten."
Zelf deed hij het juist uit idealis
tische motieven. „Ik wilde iets
betekenen voor de werkne
mers."
De huidige CNV-voorzitter
Terpstra benadrukt dat het CNV
indertijd de enige werknemers
organisatie was die het toejuich
te dat oud-bestuurders zitting
namen in de raden van com
missarissen. Waar de FNV vol
gens Terpstra commissariaten
vroeger vooral associeerde met
'geld en graaien' zag het CNV
het als 'het nemen van verant
woordelijkheid'. Ook al brengt
een commissariaat een leuke
verdienste met zich mee. Kok
Wim Kok.
Foto: Reuters/Paolo Cocco
krijgt bijvoorbeeld van Shell een
vergoeding van 45.000 euro per
jaar. De beloning bij ING is on
geveer 38.000 euro.
Bij de vakcentrale FNV zijn nu
alleen positieve reacties te horen
op de overstap van Kok. „Wel
licht kan hij de exorbitante zelf
verrijking van managers aan de
kaak stellen", meent woord
voerster Els Tieman. Kok zelf
maakte er als premier geen ge
heim van zich te ergeren aan de
hoge beloningen van managers,
terwijl gewone werknemers
moesten doen aan loonmati
ging-
Niemand kijkt verder op van
Koks keuze voor een bedrijf met
een besmet verleden. Ook de
FNV niet. „Natuurlijk hebben
we jarenlang, ook toen Kok hier
voorzitter was fel geageerd tegen
Shell. Vanwege de manier waar
op zij omgingen met de apart
heid in Afrika, Nigeria en de
Brent Spar. Maar sindsdien is
veel veranderd. Shell is een ope
ner onderneming geworden, die
ook oog heeft gekregen voor
mensen en milieu."
Persoonlijk heeft Kok nooit te
gen Shell geageerd. Zelfs toen in
1980 de FNV-bonden druk uit
oefenden op de vakcentrale om
al het geld dat vakbonden in
multinationals als Shell hadden
geïnvesteerd terug te trekken
vond Kok dat geen optie. „De
wereld houdt niet op bij het wel
of niet beleggen in Shell", zei hij
in een interview met het ParooL
Er zijn ook duizenden mensen
die hun brood verdienen bij de
ze onderneming. Door je inves
teringen terug te nemen zou je
het bedrijf om zeep kunnen hel
pen."
De milieubeweging hoopt dat
Kok ook bewaakt hoe het bedrijf
omgaat met het milieu. „Hoewel
milieu niet Koks sterkste kant is.
Hij heeft er niet zoveel mee. Is
veel meer gericht op arbeid en
arbeidsomstandigheden", zegt
Ad van den Biggelaar, algemeen
directeur van de stichting Na-
Benoeming van Kok past in nieuw imago
Shell-topman Jeroen van der
Veer reageerde gisteren
droogjes en met een vage
glimlach op de vraag waarom
Wim Kok is gevraagd toe te
treden tot de raad van com
missarissen. De nieuwe com
missaris moet bijdragen aan
het 'inzicht en het toezicht'.
Van der Veer wordt straks op
zijn vingers gekeken door de
oud-premier en vooraan
staand sociaal-democraat. De
benoeming van Kok past in
de aandacht die het concern
sinds midden jaren '90
schenkt aan de eigen maat-
tuur en Milieu. Hij kent Kok uit
diens periode als FNV-voorzitter
(1976-1986). Hij was toen be
leidsmedewerker milieu bij de
vakcentrale en schreef de toe
spraken die Kok in die dagen
over het milieu hield. „Als pre
mier had hij ook veel meer met
economische groei dan met mi
lieu."
De PvdA verwacht veel van zijn
oud-voorman. „Bedrijven moe-
schappelijke verantwoorde
lijkheid. Shell presenteert
zich sindsdien meer en meer
als een concern dat de pu
blieke discussie zoekt, verant
woording wil afleggen aan de
gemeenschappen waar het
actief is, en open staat voor
kritiek. Dat werd afgedwon
gen na twee affaires: de ont
manteling van de Brent Spar,
en de schandalen in Ogoni-
land (Nigeria), waar Shell
weigerde publiekelijk te plei
ten tegen het ophangen van
schrijver Ken Saro Wiwa in
1995.
ten niet alleen maar winst ma
ken, maar ook maatschappelijk
verantwoord ondernemen. Wim
Kok heeft daar oog voor", zegt
partij-voorzitter Ruud Koole.
Ook vindt Koole het goed dat
PvdA'ers het bedrijfsleven in
gaan. „Wat dat betreft heeft
Shell niks te klagen. Onze nieu
we lijsttrekker Wouter Bos komt
er vandaan en Wim Kok gaat er
naar toe."
rikt
lisse/gpd - Bij Fokker Services in
Woensdrecht landt volgende
week vrijdag de eerste van de 17
Fokker 100's die overbodig raak
ten bij US Airways in de VS. Na
groot onderhoud gaan de toe
stellen naar de nieuwe eigenaar,
de Duitse vliegmaatschappij Ger-
mania. Met de opdracht zijn
6000 tot 7000 werkuren ge
moeid. Een aardige aanvulling
van de orderportefeuille, maar
geen nieuwe werkgelegenheids-
impuls voor het onderhoudsbe
drijfwaar 290 van de 670 banen
moeten verdwijnen.
„De vlag kan nog niet uit", zegt
woordvoerder Kors van Stork,
moederconcern van Fokker Ser
vices. „De huidige opdrachten
kunnen we met het straks reste
rende vaste personeel wel aan.
Pas als er nieuwe orders bijko
men bestaat de kans dat we ex
tra personeel moeten inhuren."
Later dit jaar staan er nog eens
90 banen op de tocht, mogelijk
voor een deel ook bij andere
vestigingen.
Een noodzakelijke ontslagronde,
aldus vice-president marketing
sales Goedhart van Fokker
Services. „In Woensdrecht kam-
den haag/gpd - Koninklijke
Olie/Shell bereidt zich al maan
den voor op een mogelijke oor
log in Irak. De hele organisatie
van het olieconcern is doorge
licht op eventuele kwetsbaar
heid. Bij vele duizenden Shell-
werknemers in potentiële
brandhaarden is nagegaan hoe
moet worden gehandeld als de
onveiligheid te groot wordt.
Topman Jeroen van der Veer
wilde gisteren bij de presentatie
van de bedrijfsresultaten over
2002 geen oordeel geven over de
naderende oorlog. Ook zweeg
hij over de rede van de Ameri
kaanse minister Powell in de
Veiligheidsraad. Hij benadrukte
dat zijn bedrijf geen politieke
verantwoordelijkheid draagt.
Shell is prominent aanwezig in
buurlanden van Irak: in Koe
weit, Saoedi-Arabië en Iran. Het
bedrijf is ook actief in landen,
die vaak in verband zijn ge
bracht met internationaal terro
risme, zoals Jemen, Syrië, Soe
dan en Libië. Shell is nu afwezig
in Irak. De oliegigant wil in een
nieuw Irak wel graag actief wor
den, zei Van der Veer. Maar hij
vond het ook 'waanzinnig ou
derwets, bijna primitief om se
rieus in te gaan op de vraag 'wat
te doen met de oorlogsbuit'.
Eerder sprak hij de vrees uit dat
er geen gelijk speelveld zal ont
staan voor oliemaatschappijen
die hengelen naar toekomstige
Iraakse opdrachten.
Pee
ider'
ct da
it me
en B
de o
hts' 1
slac
Amerikaanse maatschap uee'
zouden een voordeel kui
genieten, omdat de VS dr
op het regime-Saddam I,sbru
leiden en in de na-oorloj e/"*
riode grote invloed op h?n
zullen uitoefenen. De Ru,we
oliesector, die vanouds g>or
contacten heeft in Irak,
met argusogen. |2
De oliehandelaren van S
handelen dagelijks 14 mi ill
vaten olie - de wereldoliec
duktie bedraagt per dag Ja
veer 74 miljoen vaten. 0<
tankercapaciteit van She Jaar
onaanzienlijk met 140 sc
voor het vervoer van olie
Van der Veer zei dat eercins.a
peringen in de wereldwij[e 4
stroom in 1973 (Jom Kip ',ove
oorlog en de olieboycot) ,enc
(begin van oorlog tussen c
Iran) nauwelijks voor gre 6
blemen hebben gezorgd, P
zien van wat autoloze zo
gen". Volgens hem is de in
lijke creativiteit „ongelooPj^
als het er om gaat crisissr
op te lossen. Hij verwees
de problemen die moestfOC
den overwonnen toen da«
weitse oliebronnen in brJICl
stonden na de oorlog tee
van 1991. „De aanvankef
schatting was dat men t
nodig zou hebben om c
den te doven en de proi
weer op te starten. Maar£'
maanden was men al z
De Spyker C8 DoubleuR in race-uitdossing. Foto: Spyker
ia
om 'boven ieder Nederlands
kinderbed' een poster van Spy
ker te krijgen. Hoeveel De Mol
betaalt voor zijn belang wil geen
van de betrokkenen zeggen.
„Maar in deze tak van sport doe
je niets voor een miljoen euro,
dus als je 30 procent in een lo
pende onderneming koopt, kost
dat iets meer", aldus Muller.
Hij begon ruim drie jaar geleden
samen met zijn partner Maarten
de Bruijn de sportwagenfabriek.
Hij kocht de oude merknaam
Spyker, een Nederlandse autofa
briek die dateerde uit het begin
van de vorige eeuw, maar die
voor de Tweede Wereldoorlog al
ten onder ging.
Muller heeft inmiddels 72 be
stellingen binnen voor zijn pe
perdure auto's, waarvan dertien
Stork-dochter Fokker Services sluit alliantie met Rolls-Royce
uit Nederland. De auto
nimaal 300.000 euro, afh
van de uitvoering. De
ductie van Spyker bed/'
jaar 32 stuks. Daarmee
Muller in 2003 quitte te
Volgend jaar hoopt hij
winst te boeken. Dan m
Spykers worden gebouw..
Zonder de investering
Mol waren het er vijftig
benadrukt Muller. Het
de Gooise mediatycoon,
ven door ondermeer dr
denopbrengst uit de
van Endemol aan het J
Telefonica, komt teve'
van pas bij de sportieve
ren van Spyker. Net ap°i
doet Spyker in 2003 ond^
mee aan de 24-uursracf
Mans.
Ingepakte Fokkervliegtuigen op de vliegbasis Woensdrecht.
Archieffoto: ANP: Ed Oudenaarden
pen we al zes jaar met pieken en
dalen. De basissterkte moest
echt omlaag, om te voorkomen
dat we in een dalperiode met
veel te veel mensen zouden zit
ten."
De deal met Germania is het
eerste succesje voor de alliantie
met vliegtuigmotorenfabrikant
Rolls-Royce, die gisteren in Lisse
bekend werd gemaakt. Met het
programma 'FuturelOO' hoopt
de gelegenheidscombinatie zo
veel mogelijk Fokker 100's in de
lucht te houden. Nu staan veel
Fokkers aan de grond in ver
band met de internationale
luchtvaartcrisis. Door een com
pleet onderhouds- en diensten
pakket aan te bieden is er hoop
de vliegende Fokkervloot op peil
te houden.
Plannen om de bouw van de
Fokker 70 te herstarten in op
dracht van zes grote Europese
luchtvaartmaatschappijen ver
keren volgens Kors nog in 'een
zeer prematuur stadium'. Stork
heeft het intellectueel eigendom
van de Fokker-ontwerpen.
Het plan komt uit de koker van
de Nederlandse zakenman Jaap
Rosen Jacobson. Hij is tevens ei
genaar van de Vlaamse Lucht
vaartmaatschappij (VLM), die
onder meer met Fokker 50's
vliegt. Voorwaarde voor de
doorstart is dat er minimaal 80
tot 100 Fokker 70's worden be
steld.
Van de Fokker 70 waren maar
48 toestellen gebouwd toen het
bedrijf in 1996 failliet ging. Het
moderne toestel is erg populair
voor vluchten binnen Europa.
Stork-woordvoerder Kors meldt
dat de plannen nog in een heel
pril stadium verkeren. „Die
moeten dus eerst concreet wor
den. Maar wij steunen iedereen
die zulke initiatieven heeft met
onze kennis en ervaring." Stork
zelfheeft geen enkele ambitie
om complete vliegtuigen te bou
wen, maar mikt op onderhoud
en onderdelen.
Kors bevestigt dat de Fokker 70
geschikt en veelgevraagd is voor
de regionale Europese markt.
„Die belangstelling is enorm.
KLM Cityhopper probeert elke
Fokker 70 op te kopen die vrij
komt."
Initiatieven om Fokker als bou
wer van complete vliegtuigen te
reanimeren, zijn er sinds 1996
legio geweest, onder meer van
'bedrijvendokter' Joep van den
et
Ui
Nieuwenhuyzen. Vorig jjjei
meldde hij contacten te^n
gelegd om in de ChinesMe
Nanchang de productief
Fokker 70 en Fokker 10% r
vatten. Maar daarna is e)0
meer over vernomen.
Kerncijfers FokktvaJ
De eerste Fokker 100 k
november 1986 het lucva(
ruim, de Fokker 70 ma^
zijn eerste vlucht in apia
1993. De Fokker 100 k;
meer dan 100 passagio^,
meenemen, de Fokker n
voert er 70 tot 80. Van ve
ker 100 zijn er 277 geb^
het faillissement van h
te Fokker in 1996 deed
productie van de Fokk II
staken bij 48 stuks. Anui,
Airlines (75 stuks) en If"
ways (40) waren grootje
kers van de Fokker 100^
houden door hun diep^g,
nanciële-crises veel to
aan de grond. Wel heetn
UK nog de nodige 100tfi'
lucht. De Fokker 70 is r
lair bij KLM Cityhopp%t
andere Europese vÜegior]
schappijen als Malev, d
an en Alitalia.