AutoRAI '03
toont passie
voor auto's
[et lange lijden van Agnelli's familiebedrijf
Elke expositie begint
met potlood en gum
Veel te zien maar weinig primeurs
ORAta
Welniet en weer terug naar de RAI
RAI eerst één grote puzzel
vrijdag 7 FEBRUARI 2003
redactie: Peter Lodewijks
'b*
door Peter Lodewijks/gpd
Amsterdam - Vanaf vandaag
staat Amsterdam tien dagen in
het teken van de auto. Vanoch
tend gingen de poorten open van
de AutoRAI 2003, het grootste in-
door-evenement van Nederland,
waar tussen de vier- en vijfhon
derdduizend bezoekers worden
verwacht. Het thema van de Au
toRAI is 'Passion for Cars' en ken
merkt zich in een veelheid van
evenementen en
activiteiten. En
natuurlijk heel
veel auto's.
De AutoRAI moet
het dit keer stel
len zonder BMW
en Daihatsu.
Eerstgenoemde
wil zijn dure geld
aan andere eve
nementen beste
den, bij het piep
kleine Daihatsu
gaat het gewoon
om een bezuini
ging. In de bran
che klinken stem
men die zich afvragen of de Ne
derlandse autotentoonstelling
op deze manier wel houdbaar
blijft. De industrie ziet Amster
dam immers nauwelijks meer
als een podium voor grote pri
meurs.
Die primeurs ontbreken dan
ook, op een enkele uitzondering
na. Een van de fraaiste auto's op
de RAI is zonder twijfel de Brera
die de Italiaanse ontwerper Giu-
giaro bouwde op basis van Alfa
techniek. De indrukwekkende
sportwagen staat voor het eerst
in Amsterdam. En na veel onze
kerheid zal Volkswagen toch de
Touran laten zien, de langver
wachte midi-mpv op basis van
de Golf, die later dit jaar ver
schijnt. In totaal staan er meer
dan 150 exposanten op bijna
80.000 vierkante meter in de efrj
hallen.
Op het Congresplein buiten to'r
nen terreinwagens wat ze alle-'
maal in het zand kunnen. In dé
Europahal laat Design Plaza eèri
aantal aansprekende studiemó-'
dellen zien. De Technische Uni
versiteit Delft verzorgt er tevens
een driedimensionale presenta
tie, waarin de verschillende fa
ses van een ont-
werptraject wor
den getoond. Gi-
ugiaro heeft be
loofd voor het
Design Plaza één
van zijn fraaiste
prototypes te
zullen meene
men: de specta
culair ogende
Scighera, ook
een sportwagen
op Alfa Romeo-
basis.
In een apart pa
viljoen zijn au
to's van be
roemdheden te
bekijken. Zoals een van de Ca
dillacs van Elvis Presley, de Ci
troen SM van Johan Cruijff en
een Rolls-Royce Ladaulette uit
1957 die bij het huwelijk van
Wïllem-Alexander en Maxima
als trouwauto is gebruikt.
e
De AutoRAI is geopend t/m 16 februari,,
elke werkdag van 11 tot 22 uur, in het 2
weekeinde van 10 tot 17 uur. De toe-
gang is 12 euro. Voor kinderen tot en r
met 11 jaar kost het kaartje de helft (toe
gang voor kinderen tot 4 jaar is gratisj!
In de omgeving van de RAI rijden (gra^'
tis) pendelbussen van en naar de par-'
keerterreinen. Toegangskaarten zijn oók
in voorverkoop verkrijgbaar bij de kanv
toren van de ANWB. Voor internetbel
zoekers: www.autorai.nl/beurs t j-j
ile
lag extra
cht voor de
Al 2003
et de
rijk er
ge-
de
het 1
iroblemen
■Se mw's X5
en op
ït De terreinauto X5
hier olijft problemen ge
eiitse autofabrikant
d. Zode tweede maal bin-
en ir tienduizenden au-
i model terug omdat
pen heeft met het
drip. BMW verkocht tot
sch a 2000 exemplaren
ont-|wielaangedreven au-
ot ge-nd, die minimaal
oude) kost. In juli riep
n is 56.000 terug. Die
ie pejstte 6,3 miljoen eu-
verd iwe actie schat BMW
onder 5 miljoen euro.
E N D E R
de-
mh4J<x"
id™"03,
omobile,
f^Hrsailles, Parijs.
HnE 43030
ie k>obüe fr
lurs voor treinen,
pi Unit as,
1.040 2550 041 (fax).
pc.nl
lerbeurs, markthal
i. 070 3977 210.
its treinen, Buurt-
^ister, Koog a/d Zaan.
nationale Oldtimer-
btron, Rosmalen.
fron.nl
letlands grootste
rshow,
Illen, Goes.
B3.
jac.nl
Jsic Mobil, Olympia-
^chen. Duitsland.
jicmobil.de
nerbeurs Vehikel,
hallen, Utrecht.
;el.com
dactie Weg Wiel,
p-2003 PA Haarlem, of:
@>damiate.hdc.nl
jg onder verantwoording
ide organisatie. De uit-
/erantwoordelijk voor af-
if gewijzigde data.
e informatie: bel het ver
innummer of ga naar het
nternetadres.
Weg Wiel
4msterdam/gdp - BMW/Mini en Daihatsu zijn dit
jaar, tot verdriet van de organisatie, niet vertegen
woordigd op de AutoRAI. „Het is een kwestie van
de centjes", zegt woordvoerder Jan-Evert van Seg-
gelen van BMW. Dat klinkt vreemd, want bij BMW
denk je toch niet meteen aan een merk dat de
hand permanent op de knip heeft. „Je praat toch
al snel over een investering van een miljoen eu
ro", zegt Van Seggelen. „En dat bedrag moeten we
als BMW Nederland zelf betalen."
Geld dat BMW liever wil uitgeven aan een goede
introductie van enkele belangrijke nieuwe model
len die voor dit jaar op stapel staan: de nieuwe 5-
en 6-serie, de Z4 en de X3-serie. Richting BMW-
rijders heeft het merk niet laten weten dat er te
vergeefs naar ze gezocht zal worden. „We gaan er
niet te veel theater over maken", aldus Van Segge
len. „Maar we onderzoeken natuurlijk wel wat het
effect is van onze afwezigheid. Want het is een las
tige beslissing geweest."
Ook het veel kleinere Daihatsu laat in Amsterdam
verstek gaan. Maar de redenen zijn hetzelfde als
bij BMW. „De kosten rijzen de pan uit", zegt
woordvoerder Frank van Gooi. „En daarbij komt
dat ons belangrijkste nieuws, de nieuwe Daihatsu
Cuore, pas later dit jaar gepresenteerd wordt. Te
laat voor de AutoRAI dus."
Maar er zijn ook merken die terugkomen op hun
besluit Donkervoort, TVR en MG Rover bijvoor-,
beeld waren er in 2001 niet bij en nu wel. „Onze"
klanten en de dealers hebben dat toch als een
groot gemis ervaren", zegt woordvoerster Maijo'»-v
lein Goos van MG Rover. „Daarom zijn we er mv
weer gewoon bij, ook al is het een enorme inves-Sf-
tering." Op ruim 500 vierkante meter, in een eigen
Engelse stand ,wil het merk tonen dat het nog 0
steeds bestaansrecht heeft.
Voor Fiat is het een uitgemaakte zaak dat er op de
AutoRAI een gigantische stand van de Italianen -,
staat. .Alles bij elkaar zo'n 3000 vierkante meter'
vertelt woordvoerder Hans Vervoorn. De spots
zijn vooral gericht op de hoofdmerken Fiat, Alfa00
Romeo en Lancia maar natuurlijk wordt er ook
gepronkt met het paradepaardje Ferrari. „De RAT,;
is geen verkoopbeurs", zegt Vervoom. „Maar het,
is wel een unieke gelegenheid om al je nieuwe
producten en technieken aan het publiek te laterfr
zien."
door Hans van Alebeek
In imponerende stands vol
hout, metaal en halogeenspotjes
staan honderden auto's een dik
ke week lang te lonken naar het
publiek. Maar voordat de deu
ren opengaan, is er achter de
schermen al twee jaar gewerkt
aan de voorbereiding. Een kijkje
in de keuken van de RAI. Ofwel:
de wording in potlood en gum,
via bouwvergunningen naar het
eindresultaat dat zo'n 500.000
mensen plezier moet bezorgen.
De AutoRAI is vooral een beurs
om te kijken, ruiken en voelen.
En dus worden de honderden
auto's die uitgestald staan, uit
gebreid bepoteld, besnuffeld en
beproefd. „Dat stimuleren wij
ook heel erg", vertelt product
manager Sander Nieuwenhui-
zen van de AutoRAI. „Wij zijn
tegen dichtgebouwde stands
waarbij de auto's alleen maar
vanachter een hekje bekeken
kunnen worden. Bij hele dure
auto's kan dat natuurlijk niet
anders maar het publiek wil al
die auto's graag beleven. Het is
toch leuk als je in een Porsche
achter het stuur kunt kruipen?"
Als de hallen van de AutoRAI af
levering 2001 worden leegge-
veegd, begint voor Nieuwenhui-
zen de voorbereiding op de
beurs van 2003. Alle plussen en
minnen, dan nog in zijn hoofd,
vloeien in de loop van dat jaar
op papier samen in een beurs-
plan, waar ook zaken als de fi
nanciën, speciale activiteiten en
evenementen en randvoorwaar
den in staan. Een jaar voor de
aftrap beginnen de plannen
echt vorm te krijgen. Driekwart
jaar van tevoren moeten de im
porteurs duidelijk maken of ze
in Amsterdam van de partij zijn.
„Informeel weet ik vaak al wel
wat de meeste merken willen",
zegt Nieuwenhuizen. „Maar dan
wordt het concreet hoe we de elf
hallen gaan indelen. Globaal
zijn er negen gevuld met de gro
te automerken en de andere
twee met aanverwante bedrij
ven."
Die puzzel wordt elke twee jaar
nog heel ouderwets gemaakt
met een hele grote plattegrond
op schaal, potlood en gum en
een rekenmachien. „Met een
computer is dat echt niet te
doen", stelt Nieuwenhuizen. Bij
de indeling moet namelijk ook
rekening worden gehouden met
politieke gevoeligheden en ont
wikkelingen in de autowereld.
Net als in relaties gaan automer
ken namelijk wel eens samen
wonen of plots weer uit elkaar.
En dat heeft ook hier conse
quenties, want dan willen ze in
eens samen onder een dak. Of
juist absoluut niet meer en dan
begint de puzzel pas echt. Want
wie haal je weg en waar gaat die
naartoe? En past dat een beetje
bij de nieuwe buren? En wat
vinden die van de nieuwkomer?
Kijk, dat heeft Nieuwenhuizen
paraat en een pc niet.
Na de grove halindeling wordt
het plaatje per maand verder in
gekleurd. Zo moeten alle deel
nemers precies aangeven wat
voor stand ze op hun vierkante
meters (met een prijs tussen de
59 en 79,50 euro per vierkante
meter) willen gaan bouwen.
„We willen graag een goed
doorzicht op de beurs zegt de
product-manager. „Open stands
dus. En geen New York waar je
alleen maar een muur van wol
kenkrabbers ziet." Daarnaast
wordt ook streng naar de bouw
voorschriften gekeken. „Wij be
oordelen alle ontwerpen op za
ken als veiligheid, brandgevaar
en zo", zegt Nieuwenhuizen.
Maar ook de gemeente kijkt
mee, want voor elk bouwsel met
een etage of hoger dan 2,75 me
ter moet een bouwvergunning
afgegeven worden. Ongeveer
een week voor de opening be
gint dan de feitelijke opbouw.
Goed voor een invasie van di
verse legers met bouwvakkers
en standbouwers uit alle landen
van de wereld. Want elk merk
heeft vaak zijn eigen standbou
wers.
Na de vakdag voor journalisten
en de preview-avond voor vips
en genodigden, is vandaag dan
de beurs voor het publiek open
gegaan. Gemikt wordt weer op
zo'n 500.000 bezoekers. „Dat is
Bij de planning van de beurs wordt rekening gehouden met een goede doorkijk van de hallen. Foto: RAI
natuurlijk een enorm publiek",
zegt Nieuwenhuizen. „Je moet
de AutoRAI niet zien als een
beurs, waardoor de verkoop van
je modellen ineens omhoog
schiet. Let wel, die belangstel
ling is er want uit onderzoek
blijkt dat eenderde van de be
zoekers serieuze plannen heeft
om een andere auto te kopen.
Maar dat hoeven ze niet meteen
na de AutoRAI te doen. Dat kan
ook maanden, soms wel een
jaar later zijn. Maar intussen
draagt zo'n beurs wel bij aan het
beeld wat iemand van een be
paald merk heeft. Het is dan ook
een ideale manier om je als au
tomerk te positioneren en met
klanten en niet-klanten in con
tact te komen."
I Geleijnse
eeroft overlijden van Gianni
i 'ongekroonde koning'
lijkt het einde van Fiat
•bedrijf in te luiden. Of
.puur Italiaans blijft is
de vraag. Er zit te veel
et adagium 'Wat goed
It is goed voor Italië'.
I uit z'n ogen kijkt ziet
^Jraatbeeld in Italiaanse
teloorgang van Fiat
aantal Punto's (het
~~^Bste model) is nog
^Berweldigend, maar de
van de vier Italiaan-
9 lobilisten een Fiatje be-
s al tien jaar voorbij. De
'kt is massaal overge-
ir de concurrent, nog
1 op de drie Italiaanse
1 tiers zweert bij Fiat.
ood liet Giovanni
deinzoon van de Gio-
I Fabbrica Italiana Au-
I Torino in 1899 op-
Ie automobielpoot ach
ten schuld van zo'n 5
turo. Een saneringsplan,
rd door een aantal Itali-
inken bij wie Fiat sinds
g jaar voor 3 miljard eu-
krijt staat, zou redding
brengen. Op termijn
ir 8000 mensen, een vijf-
t zoi|et totale personeel in
1( arbeidsplaats verloren.
i2.e"1 senaaL waar
jl vo$>e'°Pen week werd
f, het oor te luisteren
speurde slechts eerbied,
ntig leden van de Agnel-
tie applaudisseerden
sst vjconcemleider die het
Fiat groot maakte en
klapten hun handen
tuk ls ^na^iar<^e commu-
n vertegenwoordigers
rakbonden en personeel
nee. Misschien ook wel
moed omdat er afscheid
tn werd van een tijdperk.
2- wijlende malen de afgelo-
23. sjennia hebben de Agnel-
6. idfc fluwelen zetels van de
[en salotto buono (de
7. ase variant van goeie ou-
nal; ikers) regerende politici
gekregen om de belas-
aler voor de sores op te
laaien. Wat goed is voor
foed voor Italië, zo werd
orlog op aandringen van
de Autostrada del Sole,
heeft overwogen om zijn Saab
opnieuw te laten spuiten. Maar
volgens Valma is dat niet nodig.
Een poetsexpert laat vandaag di
verse middelen los op de klassie
ker maar laat de helft van de
carrosserie ongemoeid, zodat
het resultaat goed zichtbaar is.
De Saab 96 is in feite een door
ontwikkeling van de oer-Saab,
waarvan de serieproductie in
1949 begon. De eerste Saab-auto
werd in december 1949 aan het
publiek voorgesteld en heette
Saab 92. De nummering van de
modellen begon bij 92 omdat
het voorgaande product, een r 1
klein vliegtuig, type 91 heette.
Svenska Aeroplan Aktie Bolaget
(Saab) nummerde dus gewoon
door. In i960 was het type 96
aan de beurt. Foto: Valma
De vraag is of dat gaat lukken.
De Italiaanse regering acteert
optimistisch. Industrieminister
Marzano zei vorige week dat het
niet nodig is om staatsgeld in Fi
at te pompen omdat hij een fiks
aantal voorstellen van Italiaanse
financiers om Fiat Auto te red
den heeft ontvangen.
Maar de onrust daarover groeit.
De vakbonden klagen steen en
been over de absoluut ondoor
zichtige gang van zaken. De
Agnelli-familie schijnt weinig te
voelen voor het Colaninno -
voorstel omdat deze gewiekste
financier grote zeggenschap in
de leiding eist.
Op de achtergrond spelen nog
geruchten mee dat Berlusconi -
zeker geen vriend van de familie
- zijn eigen motieven heeft ten
gunste van een Italiaanse red
der. De zakenman Berlusconi,
mediamagnaat, financier en ei
genaar van een verzekerings
concern, zou via Gnuti of Cola-
ninno de kans willen grijpen om
zijn mediabelangen te verster
ken via het Fiat-eigendom van
dagblad La Stampa en de Cor-
riere della Sera.
Berlusconi zou daarbij stevig
onderhandelen met Mediaban-
ca, de voormalige zeer discrete
Milanese handelsbank van de
Agnelli's, maar al een aantal ja
ren bezig om verloren gegaan
terrein in de concurrentie met
de andere banken te herwinnen.
Zowel Colaninno als Gnuti heb
ben relaties met Mediabanca.
Voor zijn dood had Gianni
Agnelli al duidelijk gemaakt zijn
nu 26-jarige kleinzoon John El-
kann - zoon van de inmiddels
van Gianni's dochter Margherita
gescheiden Amerikaanse schrij
ver Alain Elkann - als zijn opvol
ger te zien. Elkann moet de ver
antwoordelijkheid krijgen voor
een multinational die over de
hele wereld meer dan 200.000
mensen werk biedt.
Of het kroonjuweel, Fiat Auto,
ook onderdeel van het Agnelli-
imperium blijft staat te bezien.
De vier banken kunnen hun
vordering van 3 miljard euro
omzetten in aandelen en dus
zeggenschap op het moment
dat zij zich niet meer in reorga
nisatieplannen kunnen vinden.
Zo'n stap zou de genadeklap
voor de traditionele band tussen
de Agnelli-dynastie en het huis
merk van de gewone Italiaan
kunnen betekenen.
Valma heeft een originele ma
nier bedacht om zijn poetsmid
delen op de AutoRAI onder de
aandacht te brengen. Een klas
sieke auto in de vorm van deze
Saab 96 uit 1964 met de origine
le lak er nog op wordt vandaag
onder handen genomen met di
verse producten uit de Valma-
stal. De lak is in de loop der jaren
dof geworden en de eigenaar
Op het dak van Fiats Lingotto-fabriek is onlangs een nieuw cultureel centrum geopend. Daar is de privé-
kunstcollectie van Giovanni Agnelli permanent te bezichtigen voor het publiek. De Lingotto-fabriek heeft
gedurende de twintigste eeuw een grote rol gespeeld in de historie van Fiat, van de Italiaanse automo
bielindustrie als geheel en van de stad Turijn. Op de voorgrond is de testbaan zichtbaar die zich op het
dak van Lingotto bevindt en waar Fiat vroeger ongestoord nieuwe modellen kon uittesten. Foto: Fiat
die van het noorden naar het ui
terste zuiden loopt, aangelegd
om al die Fiatjes de ruimte te
geven. Nog in 1997 speelde de
centrum-linkse regering Prodi
voor Sinterklaas door Italianen
die hun oude auto voor een Fiat
wilde inruilen een fikse subsidie
(ruim 1000 euro) op de nieuwe
aankoop te geven.
Modellen
De bedrijfsvoering bleef evenwel
vast in handen van de Agnelli's.
Bestuursvoorzitter Gianni bleef
ook na zijn terugtreden vijf jaar
geleden prominent beleidsma
ker. Zijn opvolger Paul Fresco,
Amerikaan van Italiaanse af
komst, moest terdege rekening
houden met de opvattingen van
de 'grand old man'.
Zodoende bleef ook het door de
autobranche als desastreus be
schouwde modellenbeleid in
grote lijnen ongewijzigd. Fiat
bouwde en bouwt alleen voor
de middenklasse en kleiner.
Juist in die sector is de concur
rentie moordend, des te opval
lender dat Fiat ook op de thuis
markt via het overgenomen Alfa
Romeo en Lancia zichzelf be
concurreerde. Dat twee andere
overgenomen grootheden, Fer
rari en Maserati, in de topklasse
produceren benadrukt slechts
het ontbreken van Fiat-types die
het tegen de duurdefe midden
klassers kunnen opnemen.
In 2000 was het tij niet meer te
keren. Onder druk van schuldei
sers kocht Agnelli zich voor 6
procent in bij het Amerikaanse
General Motors. Dat nam op
zijn beurt een 20 procentsbe-
lang in Fiat, met een in 2004 te
verzilveren optie tot de koop
van de rest van de aandelen. Die
verplichting hangt de Amerika
nen nu zwaar op de maag en
lijkt een reddingsboei voor Fiat.
Maar dan gaat het wel om een
transactie die het financiële be
lang van de Agnelli's - via hun
houdstermaatschappijen Ifil en
Ifi voor dertig procent in het be
zit van Fiat - veilig stelt.
GM houdt zich stil want het zit
niet te wachten op zo'n overna
me. Maar de Italiaanse regering
ook niet. Ministers spreken on
verholen de vrees uit dat Ameri
kaanse zeggenschap over Fiat
een met massa-ontslagen ge
paard gaande totale reorganisa
tie tot gevolg zal hebben.
Premier Berlusconi hoopt nu op
twee Italiaanse financiers, van
wie Emilio Gnuti een persoonlij
ke vriend van hem is. De ande
re, Roberto Colaninno - be
roemd geworden door een vij
andige overname van Telecom
Italia vier jaar geleden - wil Fiat
een kapitaalinjectie geven van
2,5 tot 3 miljard euro en hoopt
daar door het afstoten van on
derdelen van het Fiat-moeder
concern nog eens 4 miljard aan
toe te voegen.
Tot nu toe werd deze Italiaanse
variant niet gesteund door de
vier grote Italiaanse banken die
Fiat in de houdgreep hebben.
Zij stelden zich op achter het
plan van Fresco en het huidige
management om Fiat Auto zo te
saneren dat het een aantrekke
lijke ovemamepartner voor GM
wordt.
Onrust
Umberto Agnelli liet echter bij
zijn aantreden vorige week we
ten dat hij net als zijn broer niet
aan verkoop van Fiat Auto aan
buitenlandse investeerders wil
denken. Binnen de boezem van
de familie zou over de te volgen
koers fikse onenigheid bestaan.
Voorlopig is die naar buiten toe
bezworen met de aankondiging
van Umberto dat de familie 250
miljoen euro extra in Fiat zal
steken. Dit tevens als signaal
aan andere Italiaanse investeer
ders om mee te doen.
I 1