'N-Korea kan ook
eerste klap uitdelen'
fib
BUITENLAND
Belgische zorg wil Nederlanders wel
Joegoslavië (74) sterft op EU-operatietafel
Russen willen geen njoe spiek
Ruimte-afval mogelijk oorzaak
catastrofe ruimteveer Columbia
Geweld eist weer
levens M-Oosten
Executie drie
Mexicanen in
VS geblokkeerd
urverdachten
S Engeland
De Britse politie heeft
f/bi] een reeks invallen
Cp, Manchester, Glas-
dinburgh in totaal zes
en een vrouw aange-
»p grond van anti-ter-
jetgeving uit 2000.
de arrestanten precies
herdacht, meldde de
jÉt omdat het onder-
fTloopt. Huiszoeking bij
heeft geen verdachte
1 jjgeleverd, aldus een
lÉfordvoerder.
iag
donderdag 6 februari 2003
agevliegtuig
rehaald
bMndia heeft naar eigen
onbemand spiona-
■g van aartsvijand Pa-
F^rgehaald boven de
Mn regio Kashmir. Het
zich in het Indiase
g> yjj hebben begeven. De
van de Indiase strijd-
vanmorgen komt een
»en melding uit Pakis-
neerschieten van
as spionagevliegtuigje.
I^&k toen meteen tegen
i dergelijk incident
sgevonden.
n 15 jaar
II Marokkaan
- De officier van justi
nburg heeft gisteren
ar celstraf geëist tegen
kaan Mounir el-Mo-
De officier achtte be-
t de 28-jarige el-Mo;
lid is van een in de
Y^Tvenstad gevestigde
e1che cel van het net-
&Saeda van Osama bin
HMotassadek was ook
#gd voor betrokken
ook.
dood van de meer
iensen die op 11
bij de aansla-
Tvv York en Washing-
a^firamen. Van de cel in
ia^ maakte ook Moham-
deel uit, die op 11
131ïr een Amerikaans
kaapte en als piloot
0C®Iil tegen het World Tra-
F' 1 in New York aan liet
loop
spot
rzoek naar
137ë EU-gelden
eÉP?De fraudedienst van
se Unie, OLAF, gaat
eel onderzoek instel-
ekei
chtu
•eel oi
w
'destn
3 elk.
besteding van hulp-
lestina. De Europese
elke maand 10 mil-
ÏFranse
naar Ghana voor
k de.
van Guantanamo
'L«e
Ondanks de gespannen situatie in Noord-Korea ging gisteren een wegverbinding open tussen Noord- en
Zuid-Korea. Bussen uit Noord-Korea passeren Zuid-Koreaanse wachtposten in de gedemilitariseerde zone
in Kosung, een stad aan de oostkust van Zuid-Korea.Foto: AP/Ahn Young-joon
aan het Palestijnse
de begroting te on-
»n. Al langer klaagt
Israël dat de Palestij -
eld gebruiken om ter-
financieren. De Eu-
jmmissie, het dage-
^-»iur van de EU, heeft
verdedigd door te
it het Internationaal
^^Fonds de bestedingen
Dn treft
1 in Congo
bip - Een cycloon die
datfgelegen dorpen in de
dafBandundu in Mid-
50 trof, heeft 164 men-
gekost. Er vielen
ïctieönden en woningen
3ofdi)uwgewassen werden
je ciAldus de Congolese
iceer /an gezondheidszorg
e. VcMamba. Van de ge-
nag jouden zeker er 200
toe zijn. Mamba zei
edrijöngersnood dreigt in
komu, 250 kilometer ten
emaiten van de hoofdstad
Een vliegtuig met
an is inmiddels onder-
herpjn ook medische
be%r de regio gestuurd.
2 Qve
1 Teli e
bedi'
™>n Ivoorkust
ankrijk gaat zijn troe-
)orkust versterken. Op
;nt zijn er bijna 2700
ilitairen. Daar komen
De Franse militairen
e-pt taak de orde te be-
■1 de in Ivoorkust ver-
jFransen te bescher-
stad Abidjan heb-
^•Mveer betogers verza-
een demonstratie wil-
en bij de Franse am-
eeDe deelnemers zijn te-
l redesakkoord dat vori-
Jt gi onder leiding van
door 's gesi°ten- Dat voor-
L j^j^iame van vertegen-
-s ars van de rebellen in
P& De Ivoriaanse pre-
nkfilragb° g^g gisteren on-
d
seoul-londen/anp-rtr - Noord-
Korea hoeft niet af te wachten
totdat het door de Verenigde Sta
ten wordt aangevallen, maar zou
ook een 'eerste klap' kunnen uit
delen. Dit heeft een Noord-Kore-
aans regeringsfunctionaris ge
zegd tegen de Britse krant The
Guardian.
„De Verenigde Staten zeggen
dat wij na Irak aan de beurt zijn.
Maar wij nemen onze eigen
maatregelen. Een preventieve
aanval is niet het alleenrecht
van de VS", aldus onderminister
van buitenlandse zaken Ri Py-
ong-gap in The Guardian van
vandaag.
De Noord-Koreaanse partijkrant
Rodong Sinmum meldde van
daag nog in een commentaar
dat een aanval van de VS op een
Noord-Koreaanse kemfabriek,
een 'totale oorlog' zou ontkete
nen. „Het is dom van de VS om
te denken dat wij zullen wach
ten met onze armen over elkaar,
totdat wij worden aangevallen.
Wij zullen een eerste aanval be
antwoorden met een sterke te
genaanval, en een totale oorlog
met een totale oorlog", aldus de
krant. De VS lieten gisteren we
ten 'zeer bezorgd' te zijn over de
herstart van de kerncentrale
Yongbyon. Gisteren maakte Py
ongyang bekend de centrale op
nieuw te hebben opgestart, voor
het opwekken van energie. De
VS eisen nu dat Noord-Korea de
kerncentrale stillegt. Volgens
Noord-Korea sturen de VS extra
militairen naar het Verre Oosten
om een aanval uit te voeren op
de Noord-Koreaanse kerncen
trale Yongbyon.
De VS ontkennen van plan te
zijn Noord-Korea aan te vallen.
Maar de Amerikaanse minister
Rumsfeld zei dat Noord-Korea
door het herstarten van zijn
atoomprogramma angstaanja
gende mogelijkheden krijgt: het
kan kernwapens maken voor
zichzelf of ze verkopen aan een
ander land. „Dat is iets wat de
wereld zeer serieus moet ne
men", zei Rumsfeld. Hij noem
de het stalinistische bewind in
Pyongyang gisteren een 'terro
ristisch regime'
Volgens berichten van het
Noordkoreaanse staatspersbu-
reau KCNA heeft het land de
'nucleaire installaties in het nor
male ritme in gebruik genomen
om elektriciteit te produceren'.
Het gaat uitsluitend om vreed
zaam gebruik van kernenergie,
zo beklemtoonde het ministerie
van buitenlandse zaken in Py
ongyang. Noord-Korea is in
conflict met onder meer de VS
over zijn nucleaire programma.
De regering in Pyongyang stelt
dat de VS geen diplomatieke op
lossing willen zoeken, maar een
oorlog voorbereiden. Lokale
media hebben gisteren in Py
ongyang gemeld dat 'volk en
strijdkrachten maatregelen ne
men voor zelfverdediging'.
Kranten in de VS hebben recent
geschreven dat de Amerikaanse
marine een extra vliegdekschip
naar de regio zou sturen en dat
er meer Amerikaanse militairen
in Zuid-Korea worden gelegerd.
Daar zijn al 37.000 Amerikanen
onder de wapenen.
Noord-Korea kreeg eerder Ame
rikaanse olie in ruil voor de ver
mindering van de omvang van
het eigen kernenergieprogram
ma. Dan zou het geen kernwa
pens kunnen maken. Het land is
de afspraken volgens Washing
ton niet nagekomen en is in het
geheim doorgegaan met zijn
kemwapenprogramma. De olie
leverantie is daarop gestaakt.
door onze correspondente
Pascale Thewissen
brussel - België wil meer con
trole op de contracten die
Vlaamse ziekenhuizen afsluiten
met Nederlandse zorgverzeke
raars. De Belgische minister van
sociale zaken, Frank Vanden-
broucke, wil zo voorkomen dat
Nederlanders die meer betalen,
eerder worden geholpen dan
Belgische patiënten. Vanden-
broucke val daarover zo snel
mogelijk overleg met zijn Ne
derlandse collega.
De minister antwoordde dat gis
teren op Kamervragen over de
'export' van Nederlanders naar
Vlaamse ziekenhuizen. België
kent, in tegenstelling tot ons
land, nauwelijks wachtlijsten in
de gezondheidszorg.
„Er is nog steeds meer dan ge
noeg ruimte in de Vlaamse zie
kenhuizen", zegt Hendrik Her
mans van het ministerie van so
ciale zaken. Dat er voor sommi
ge medische ingrepen een
wachttijd is van enkele weken, is
volgens Hubert de Vylder van
het academisch ziekenhuis in
gaza/rtr-dpa-afp - Een Palestijn
heeft vanmorgen in Nablus op
de Westelijke Jordaanoever twee
Israëlische kolonisten doodge
schoten. Israëlische militairen
schoten op hun beurt de Pales
tijn dood. Het conflict tussen Is
raël en de Palestijnen heeft ook
afgelopen nacht zeker vier Pa
lestijnen en twee Israëlische sol
daten het leven gekost. Bij Na
blus vielen drie Palestijnse ex
tremisten een kamp van de Isra
ëlische bezettingsmacht aan. Bij
het vuurgevecht kwamen twee
aanvallers en twee Israëlische
soldaten om het leven. Het lot
van de derde Palestijn is ondui
delijk. Iets eerder stierven twee
Palestijnse verpleegkundigen in
Gaza-stad bij een aanval van
een Israëlische gevechtsheli.
den haag/anp - Het Internatio
naal Gerechtshof heeft de Ver
enigde Staten gisteren bevolen
voorlopig af te zien van de exe
cutie van drie Mexicanen. Vol
gens Mexico waren de drie
staatsburgers aangehouden en
ter dood veroordeeld zonder
rechtsbijstand van hun consu
laat of ambassade terwijl de
Conventie van Wenen consulai
re bijstand voorschrijft.
Daarom had Mexico-Stad in ja
nuari een soort internationaal
kort geding aangespannen tegen
Washington. Het bevel dat de
president van het Internationaal
Gerechtshof, Gilbert Guillaume,
gisteren in het Haagse Vredes
paleis voorlas, is bindend vol
gens internationaal recht. Het
blijft geldig totdat het VN-hof in
een bodemprocedure heeft be
sloten over 'reparaties' van
schendingen van de Conventie
van Wenen.
ningfaadoverdec
it
dezf
nlnglgen tot
„loord
;chts„
er dF0N ier gevangene"
yjt Amerikaanse gevan-
ook kij Guantanamo op
ter d de afgelopen drie
de ^probeerd zelfmoord te
naP ^et 'camP bij de ma-
600 mannen vast-
die verdacht worden
latschap van al-Qaeda
dentf terreurorganisaties.
it er een groot aantal
ge Taliban-strijders
uden.
door onze correspondent
Cees van Zweeden
Boedapest - De Joegoslavische
voetbalfederatie nam vorig jaar
een kloek besluit: het beëindig
de de productie van het natio
nale shirt. Dinsdag bleek hoe vi
sionair dat besluit was geweest.
In een zitting van slechts enkele
uren hief het federale parlement
het land op. Joegoslavië, sedert
1929 een begrip in de wereld,
was definitief op de mestvaalt
beland. Ervoor in de plaats
kwam een nieuwe staat, Servië-
Montenegro.
De nationale voetbalspelers blij
ven bestaan, hoewel in een an
der shirt. Maar hun supporters
hebben een probleem. Drie
kwart eeuw klonk het trotse
'Joe-go-sla-via!' van de tribunes.
Maar hoe moeten zij 'Servië-
Montenegro' scanderen? In
voetbalkringen wordt de afkor
ting gesuggereerd: SM.
De poging om Servië en Mon
tenegro bijeen te houden heeft
iets sadomasochistisch. Het hu
welijk was slecht. Voor de Ser
viërs was Montenegro weinig
meer dan een stuk strand, waar
ze in de zomer hun handdoekje
konden uitspreiden. En veel
Montenegrijnen wilden onaf
hankelijkheid, omdat onder dat
strand een hoop olie en gas ligt.
Maar Brussel vreesde dat een
echtscheiding bloedig zou wor
den, en stuurde zijn hoogste
brandweerman naar het be
dreigde gebied. Javier Solana
suggereerde een weekendhuwe
lijk.
Milo Djukanovic
Foto: AP/Darco Vojinovic
Het nieuwe land heeft een voet
balteam, een leger en een zetel
bij de Verenigde Naties. Maar
verder hebben de beide repu
blieken een autonomie die de
ergste Belgische federalist doet
watertanden. Ze hebben hun ei
gen regering, parlement en poli
tiekorps. En ze hebben zelfs hun
eigen munt. Servië drukt de ou
de dinar, Montenegro koestert
de euro.
Kan een SM-huwelijk standhou
den? Waarschijnlijk niet. Maar
Milo Djukanovic, premier van
Montenegro, stemde ermee in
om twee redenen. De eerste was
Javier Solana. Als Djukanovic
vorig jaar diens bemiddeling
had afgewezen, had Mon
tenegro de Europese Unie kun
nen vergeten. De tweede reden
was een exit-clausule. Over drie
jaar kan Montenegro alsnog een
referendum over onafhankelijk-
Zoran Djindjic.
Foto: AP/Mikica Petrovic
heid houden. Djukanovic zal die
verleiding niet kunnen weer
staan.
Voor Zoran Djindjic, de Servi
sche premier, was het weekend
huwelijk een goede manier om
van Vojislav Kostunica af te ko
men. Kostunica was zijn voor
naamste politieke tegenstander,
maar toevallig ook president van
Joegoslavië. Als Joegoslavië ver
dween, zou ook Kostunica ver
dwijnen.
Exit Kostunica dus. De man, die
veruit de populairste politicus in
Servië is, poogde nog het Servi
sche presidentschap te verove
ren. Hij won drie verkiezingen,
die echter wegens een te lage
opkomst ongeldig werden ver
klaard. Toen wees het Servische
parlement maai' een presidente
aan. Natasa Micic is jong en
mooi, maar belangrijker dan
haar ranke benen is haar loyali-
Gent heel normaal. „Dat is stan
daard en heeft alles te maken
met het operatieplan. Verder is
het natuurlijk op sommige afde
lingen wat drukker dan op an
dere. Bijvoorbeeld op de afde
ling hart- en vaatziekten."
Diverse ziekenhuizen in de
grensstreek hebben een con
tract afgesloten met een Neder
landse zorgverzekeraar. Zo heeft
het Ziekenhuis Oost-Limburg
(ZOL) in Genk afspraken ge
maakt met de Limburgse CZ-
groep; doet het Gentse zieken
huis zaken met de OZ-groep, die
een deel van Brabant en Zee
land bestrijkt, en is ook het Uni
versitair Ziekenhuis Antwerpen
(UZA) in gesprek.
Volgens Vandenbroucke kun
nen dergelijke afspraken echter
niet worden overgelaten aan de
vrije markt.Als we zouden toe
laten, dat Belgische ziekenhui
zen hogere tarieven aan buiten
landse patiënten berekenen,
zou een mogelijk gevolg kunnen
zijn dat de ziekenhuizen aan de
ze patiënten voorrang zouden
geven boven Belgische patiën
ten. Bijgevolg zou de kwaliteit
en de toegankelijkheid van de
zorg voor Belgische patiënten in
het gedrang kunnen komen."
Eerder deze week uitte Vanden
broucke ook al zijn bezorgdheid
over de toestroom van buiten
landse patiënten. ,Als onze
buurlanden hun problemen met
wachtlijsten gaan oplossen door
patiënten naar ons door te ver
wijzen, dreigen we straks zelf te
kapseizen", waarschuwde de
bewindsman bij de onderteke
ning van een overeenkomst met
zijn Britse collega John Hutton
over de behandeling van Britse
patiënten in Belgische zieken
huizen.
In Ziekenhuis Oost-Limburg in
Genk worden jaarlijks ongeveer
1300 Nederlandse patiënten ver
pleegd. Nog eens 5000 steken de
grens over voor een poliklini
sche ingreep of consult. Het
gaat om vier a vijf procent van
alle patiënten, schat Vandeput,
die de vrees voor overbevolking
niet deelt met de minister. „Op
dit moment is er zeker geen
sprake van wachtlijsten. Ik zie
dat voorlopig ook niet gebeu-
In Antwerpen bedraagt het aan
tal Nederlanders eveneens maar
een klein percentage van het to
tale patiëntenbestand. „Onge
veer drie procent", zegt Bettina
Hubo van het UZA. „Dat komt
neer op minder dan 700 men
sen op jaarbasis". Ook in Ant
werpen is geen sprake van prijs
verschillen in de behandeling
van Nederlandse en Belgische
patiënten. „Bij particuliere pa
tiënten wordt de rekening recht
streeks naar de verzekeraar ge
stuurd. Mensen die ziekenfonds
verzekerd zijn, moeten een wat
omslachtiger procedure doorlo
pen. Zij worden exact hetzelfde
behandeld als Belgische verze
kerden". Dat houdt onder meer
een kleine eigen bijdrage in.
Ook de kleinere ziekenhuizen
beweren dat er geen prijsver
schillen zijn. „In ons ziekenhuis
worden incidenteel Nederlan
ders opgenomen. Die krijgen
dezelfde rekening gepresenteerd
als hun Belgische kamergeno
ten", zegt directeur-geneesheer
Jan Aarts van het Sint Jozef-zie
kenhuis in Turnhout.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - Een Russische televi
siecommentator die nog langer
het woord 'keeper' in de mond
neemt in plaats van het Russi
sche 'vratar' is voortaan straf
baar. De Doema, het Russische
parlement, heeft gisteren een
wet aangenomen die de Russi
sche taal zuiver moet houden.
Voor politici, ambtenaren en
mediafiguren zijn leenwoorden
en gevloek voortaan taboe.
'Banaal' en 'absolute nonsens',
zeggen critici, alleen 'complete
isolatie' kan verhinderen dat
een taal verandert. Desondanks
stemde een meerderheid van
het Russische parlement giste
ren in met de wet 'Over de Rus
sische taal als taal van de staat'.
„Er moet weer respect komen
voor de Russische taal", aldus
Michail Fjodorov, één van de
opstellers van de wet. Het plei
dooi kon op grote instemming
rekenen van nationalisten, die
zich al tijden ergeren aan 'njoe
spiek' (new speak), het gebruik
van Engelse leenwoorden.
Een Rus die 's middags in een
restaurant eet, heeft geen 'obed'
meer, maar een 'biznislantsj'
(businesslunch). Verse sap is
fresj (fresh), een meisje heeft
een bojfrent (boyfriend) en een
kantoor heet tegenwoordig heel
chique 'offis' (office). Dit soort
'njoe spiek' doet bij taaipuritei
nen de koude rillingen over de
rug lopen. De verwerpelijke
Amerikanisering van de Russi
sche taal moet naar Frans voor
beeld nu een halt worden toege
roepen.
Een ander artikel van de wet
stelt bovendien het gebruik van
het cyrillische alfabet verplicht.
Dat is vooral gericht tegen min
derheden uit Tatars tan, waar
een Turkse taal wordt gespro
ken, en Karelië, dat een Fins dia
lect koestert. Beide minderhe
den vrezen dat hun talen nu
langzaam zullen uitsterven, om
dat het cyrillisch onvoldoende
klanken kan weergeven. Ze heb
ben dan ook een verzoek inge
diend bij president Poetin om
de wet niet te ondertekenen.
De Russische leider zal zelf meer
bezorgd zijn over het deel van
de wet dat vloeken door politici
en mediafiguren strafbaar stelt.
Poetin heeft zelf naam gemaakt
door te verklaren dat hij terro
risten zal 'afmaken in het schijt
huis' en onlangs bedreigde hij
een journalist nog met castratie,
'zodat er niets meer groeit'. Een
uitweg is er overigens wel voor
onverbeterlijke vloekers. 'Niet-
normatief taalgebruik is toege
staan als het een artistiek doel
dient.
teit aan Djindjic.
Javier Solana, de huwelijksbe
middelaar uit Brussel, wilde de
relatie redden om verdere ellen
de te voorkomen. Als Mon
tenegro zich had afgescheiden,
waren de Albanezen in Kosovo
niet meer te stuiten geweest. Die
Albanezen krijgen waarschijnlijk
toch wel hun zin, maar Solana
wil pas aan de status van Koso-
vo gaan morrelen als de rust
daar is teruggekeerd. Djindjic
denkt dat je dan lang kunt
wachten. Hij heeft geëist dat
reeds dit jaar de onderhandelin
gen beginnen. Formeel is Koso
vo een provincie van Servië,
maar in werkelijkheid wordt de
dienst er uitgemaakt door de
Verenigde Naties. Djindjic wil
van Kosovo af, maar niet zonder
slag of stoot. Hij wil het noorde
lijke deel, waar de meeste Ser
viërs wonen, behouden. Josip
Broz Tito, die tot zijn dood in
1980 over Joegoslavië presideer
de, zou zich in zijn graf om
draaien als hij wist wat er van
zijn land was geworden. Joego
slavië was onder hem een baken
van welvaart en onafhankelijk
heid. Nu is zelfs de naam ervan
verdwenen. Toen Tito enkele ja
ren geleden - in de vorm van
een imitator - uit dat graf oprees
en in zijn witte pak naar de bin
nenstad van Belgrado toog, had
hij het gauw gezien. Hij wierp
een misprijzende blik op de ver
vuilde straten en de verpauper
de mensen, en sprak: „Het is
beter dat ik terugga naar boven.
Het leven is hier te beroerd."
Met man en macht wordt nog steeds gezocht naar de talloze brokstukken van de Columbia. Op de foto
de berging van een deel van de neus. De dichte naaldwouden en de aanwezigheid van vele meren maakt
het opsporen van delen van de uiteengespatte ruimteveer extra moeilijk. Foto: AP/Eric Gay
houston/afp-rtr-dpa - Ruimte-
afval is mogelijk de oorzaak van
de catastrofe met het Ameri
kaanse ruimteveer Columbia.
De Amerikaanse ruimtevaartor
ganisatie NASA acht het niet
meer waarschijnlijk dat een
brok isolatieschuim tot het los
laten van het hitteschild leidde.
NASA-topfunctionaris Milt Hef-
lin sloot gisteren in de Ameri
kaanse media niet uit dat een
klein stuk ruimte-afval het hitte
schild van de spaceshuttle be
schadigde. Bij het binnendrin
gen van het ruimteveer in de
dampkring zou de beschadiging
tot een kettingreactie hebben
kunnen leiden, met het uiteen
vallen van de shuttle als gevolg.
De manager van het ruimteveer
programma, Ron Dittemore,
plaatste gisteren op een pers
conferentie vraagtekens bij de
theorie dat bij de lancering een
losgelaten stuk isolatieschuim
van een brandstoftank de lin
kervleugel van de Columbia be
schadigde. Volgens hem was het
Souvenirjagers gearresteerd
In de Amerikaanse staat
Texas heeft de politie twee
mensen gearresteerd die ge
vonden onderdelen van het
zaterdag verongelukte ruim
teveer Columbia mee naar
huis hadden genomen. Inwo
ners van Texas zijn dinsdag
gewaarschuwd dat souvenir-
jagers met het verzamelen en
houden van wrakstukken van
de Columbia tien jaar celstraf
en een boete van 250.000 dol
lar (ongeveer evenveel euro)
riskeren. Volgens de autoritei-
brok schuim, ongeveer zo groot
als een attachékoffer en met een
gewicht van 1,2 kilo, simpelweg
niet zwaai- en snel genoeg om
de tegels van het hitteschild te
beschadigen. „Er moet een an
dere oorzaak zijn", aldus Ditte-
ten zijn meer dan honderd
brokstukken van het ruimte
veer dat zaterdag boven de
staat uiteenspatte, gestolen.
Een van de verdwenen stuk
ken zou een onderdeel van de
centrale computer van het
ruimteveer zijn. Inmiddels
heeft de Amerikaanse justitie
een oproep gedaan: wie mee
genomen onderdelen voor
vrijdagavond inlevert, krijgt
geen straf. Meer dan 13.000
wrakstukken zijn al gevon
den.
De stoffelijke overschotten van
de zeven ruimtevaarders die bij
de ramp om het leven kwamen,
zijn op een legerbasis in de staat
Deleware bijeengebracht. Een
NASA-vertegenwoordiging
bracht de Columbia-bemanning
de laatste eer.
