BINNENLAND
Uitspraken
van Hirsi Ali
'beledigend'
JACKPOT
VERS EN
VOORDEEL
Besluitvorming 'kiem' tot onheil Srebrenica
€3.2LWiLJo|if
0.39
4.29
5.75
'Diepte van kwaad onderschat'
20c
Vrachtschip zinkt op Noordzee
Zilveren Camera
Enquête schetst pijnlijk beeld Srebrenicapolitiek
VYD'er noemt profeet pervers
NOG 1 DAG!
Rellen in Nijmeegse wijk
Slachtoffers Auschwitz herdacht in Amsterdam
i_ oei
la hi
vrij
volging 'lek'
;=>rn Van der C.
m - Het openbaar minis-
lArnhem gaat de Wage-
ex-wethouder Bogers
in, omdat hij op 6 mei
van de verdachte van
ird op Pirn Fortuyn heeft
lekken. Justitie verwijt
iouder schending
ambtsgeheim. Hij moet
voor de rechtbank ver-
i. Tegen Bogers was
gedaan door een aantal
;n.
aande brand
eldrukkerij
- Bij de textieldrukkerij
int in Boekelo heeft
jit een grote uitslaande
'oed. De brand woed-
len grote hal. Daar lagen
Blen voor de bedrukking
men opgeslagen. Van-
jd vroeg werd het sein
heester gegeven.
jrd in Japan
~G rolschaats
geli - De politie in de Japanse
ia S tad Tokio heeft een Ne-
jep ier gearresteerd, omdat
me dt verdacht van de
op een oudere vrouw,
anse politie verdenkt de
van dat hij gisteren een
;e vrouw met een rol-
5 op het hoofd heeft ge-
De man ontstak in woe-
i de vrouw oogcontact
m maakte.
nooduitgang,
feest meer
um - De politie heeft za-
n Schiedam een feest-
truimd omdat het pand
>ende vluchtwegen had.
iuurde zaal waren on-
150 mensen aanwezig,
ien er slechts één nood-
was met een smalle
amper twee meter,
va Ie organisator de zaal
inl ien. Toen politie en
chl eer later terugkwamen,
L"h t band nog te spelen en
un feest uitgegroeid tot
ui' 0 dansliefhebbers,
gh
»el pech
uto-inbraak
«n - Een 19-jarige
ie' renaar is zaterdagnacht
eerd toen hij aangifte
in oen van inbraak in zijn
eerder gearresteerde
kers (20 en 22) hadden
P i verklaard dat zij drugs
'rir in de wagen hadden ge-
nd Het gaat om 39 xtc-pil-
ieb hoeveelheid cocaïne en
a» die de 20-jarige bij
ti I bij zijn arrestatie. De
1 nderzoekt of de drugs
rkelijk uit de auto ko-
vr d in het bezit waren
vj nbrekers.
aa
i tegenvaller
,v kabinet
;er
m c - Het nieuwe kabinet
dw maken met extra finan-
t enslag. Topambtenaren
dat het tekort op de be-
iai ran dit jaar zo'n drie
lv( luro groter zal zijn dan
11 er werd aangenomen,
lieuwe maatregelen
t tekort daardoor in
tot 2,5 procent van het
ïenlands product,
^wil de aanstaande re-
le beëindigen met
ïtingsoverschot. Daar-
volgens eerdere be-
ïn van het Centraal
au zo'n tien miljard
tigd worden. Dat
i twaalf miljard euro.
itvoering
Duting
De politie Gooi- en
;k heeft zaterdag
bestelbus klemgere-
lee vier kinderen
zouden zijn. Na Batt
en verklaarden de be-
s, leden van de Scou-
het om een 'grap' ging.
ling had de politie ge-
uwd dat er zaterdag
gebeuren, maar on-
bleef wat precies.
maandag 27 januari 2003
lag met
verkbom
af - Een zware vuur-
[1 heeft zaterdag in
if een geparkeerde per
kte zwaar beschadigd.
Voners werden opge-
3or een harde knal.
laarna hoorden zij een
I gierende banden weg-
Jver het motief tast de
g in het duister.
krijder
ngelukt
K - Een spookrijder is
taiorgen om het leven
1 toen hij op de A67 bij
lurgse Grashoek fron-
en tegemoetkomende
igen botste. De 36-jari-
aobilist uit Helmond
af de oprit als spookrij-
richting van Venlo.
Itoffer overleed ter
Amsterdam - In Amsterdam is gisteren de jaarlijkse Auschwitz-herdenking gehouden bij
het spiegelmonument 'Nooit meer Auschwitz' in het Wertheimpark. Ongeveer 1500 be
langstellenden woonden de herdenking bij. Het is vandaag 58 jaar geleden dat Ausch
witz op werd bevrijd door de Russen. „Nee zeggen tegen Auschwitz betekent nee zeg
gen tegen fanatisme, tegen het maken van onderscheid tussen groepen en in de ander
het unieke individu niet willen zien", zo sprak de Amsterdamse burgemeester Cohen.
Foto: ANP/Marcel Anthonisse
den helder/anp - Het Neder
landse vrachtschip Assi Eurolink
is zaterdagochtend op de
Noordzee gezonken na een aan
varing met het Zweedse vracht
schip Seawheel Rhine. De zes
tien opvarenden van de Assi Eu
rolink zijn via een ladder over
gestapt op het Zweedse schip.
De aanvaring deed zich voor en
kele tientallen kilometers uit de
kust van Terschelling. De
scheepvaart kan de vaarroute
blijven gebruiken. Het is nog
onduidelijk wanneer de Assi Eu
rolink kan worden geborgen. De
reder van de Assi Eurolink
noemt het onbegrijpelijk dat de
schepen met elkaar in aanvaring
zijn gekomen. Hij denkt aan een
inschattingsfout wat de snelheid
betreft
Rotterdam - Fotograaf Robin Utrecht heeft de Zilveren Camera 2002
gewonnen, de prijs voor de beste nieuwsfoto van het jaar. De winnen
de foto toont de neergeschoten Pim Fortuyn. Utrecht is tevens uitge
roepen tot Fotojournalist van het jaar. Utrecht werd ook eerste in de
categorieën sport, politiek nieuws en portretten. In die laatste groep
maakte hij deze foto van prins Bernhard die met een ooglapje voor
een herdenking bijwoonde nadat hij aan zijn oog was behandeld.
Foto: ANP/Robin Utrecht
op meerdere momenten steken
laten vallen. Vooral na de val is
te weinig geprobeerd het lot van
de (mannelijke) vluchtelingen te
verbeteren. Met een bijna bu
reaucratisch aandoende maat
regel werd na de eerste 5000
mensen niemand meer op de
basis toegelaten. Te vol, gold
het.
En de bataljonsleiding had op
zijn minst moeten overwegen of
er iets kon worden gedaan aan
het gescheiden afvoeren van de
mannen, nadat gruwelijke be
richten en geruchten over hun
lot waren doorgesijpeld. Dat de
bataljonsleiding die berichten
en geruchten terstond aan de
hogere echelons had moeten
doorgeven, was al een veeg uit
de pan die zij ontving in een
eerder onderzoeksrapport, dat
van de VN zelf.
De commissie wijkt hiermee af
van de visie van het NIOD, dat
'historisch onderzoek' naar het
debacle verrichtte. Dutchbat
valt wél wat te verwijten, vindt
de commissie. Dat is hard voor
betrokkenen, maar die beschik
ken ook over een troostende al
gemene conclusie die steeds in
het rapport opduikt: Alles wat
gebeurde en vooral niet gebeur
de né het besluit de militairen
weg te sturen, had waarschijn
lijk niet tot een andere wending
in de geschiedenis geleid. De
dood van bijna 8000 vluchtelin
gen konden de Dutchbatters,
toen zij eenmaal in Srebrenica
zaten, niet voorkomen.
De wrange vraag zal daarom al
tijd blijven: Hoe was het gelopen
als Dutchbat niét naar Srebreni
ca was gegaan?
door Hans Leber
en Lianne Sleufjes
den haag - Ruim zeven jaar na
het debacle 'Srebrenica' geeft de
Nederlandse politiek zichzelf een
onvoldoende. De parlementaire
enquêtecommissie Srebrenica
vindt dat het kabinet en de Twee
de Kamer in 1993 moésten en
kónden weten wat zich in Bosnië
afspeelde en wat de gevaren wa
ren voor Dutchbat en de vluchte
lingen. Er is gefaald.
Het beeld van de enquêtecom
missie is pijnlijk. In het kleine
landje Nederland wilde iedereen
- zowel de politici, de media als
het publiek in de straat - zo
graag dat er iets gebeurde aan
de narigheid nog geen 2000 kilo
meter verderop, dat het ver
stand aan de kant werd gezet.
Hoewel geen land ter wereld na
mens de VN naar de vermaledij
de moslimenclave Srebrenica
wilde, een stadje met 40.000
vluchtelingen in een dal, als sit
ting duck omgeven door Ser
visch geschut, maakte Neder
land geen bezwaar tegen de op
dracht. Die werd zelfs al aan
vaard vóórdat bekend werd
waar de militairen heen moes
ten.
Het was de kiem van alle kwaad,
zoals commissievoorzitter Bak
ker het noemt. De ministers van
defensie (Ter Beek) en buiten
landse zaken (Kooijmans) lieten
na garanties te vragen aan de
VN, voor het geval het mis
mocht gaan. De Nederlandse re
gering vertrouwde ten onrechte
op de toegezegde 'luchtsteun',
waarvan zij had kunnen weten
dat die wellicht niet zou komen.
En een evacuatieplan, waarbij
ook het lot van de bevolking
werd meegenomen, is nimmer
tevoren adequaat in elkaar ge
zet.
Zo kon het gebeuren dat enkele
honderden Nederlandse militai
ren als ratten in de val zaten, sa
men met de vluchtelingen, toen
de Servische agressie zich tegen
hen richtte in de zomer van
1995. Ook al waren de Neder
landse regering en de politici in
de Tweede Kamer op de hoogte
van de gruwelijkheden die de
Bosnische Serviërs in voorgaan
de jaren van de Balkan-oorlog
uithaalden; tóch werd met die
agressie geen rekening gehou
den in het geval Srebrenica.
'Naïviteit' lijkt de meest toepas
selijke term voor de gang van
zaken. Nederland wilde graag
helpen en de minister van de
fensie legde daarom twee be
langrijke adviezen naast zich
neer die hem vertelden niet met
zijn militairen naar een safe area
zoals Srebrenica te gaan. 'De
diepte van het kwaad' in de re
gio werd door de Nederlanders
onderschat Ook door de VN,
schrijft commissievoorzitter
Bakker in zijn rapport, maar dat
kan naar het land der fabelen
worden verwezen: de VN waren
zeer goed op de hoogte van de
gewelddadigheden die vooral de
Bosnische Serviërs in de begin
jaren van de oorlog tentoon
spreidden.
Over de rol van Dutchbat zijn
Bakker c.s. ook helder. De indi
viduele leden van de eenheid
krijgen een pluim voor hun toe
gewijde werk, de leiding heeft
den haag/gpd - De hoofdconclusies van
de parlementaire enquêtecommissie Sre-
De voorbereiding
- Kamer en kabinet beoordeelden te wei
nig de haalbaarheid van de missie.
- De negatieve adviezen van landmacht
baas Couzy en bevelhebber der strijd
krachten Van der Vlis hadden in 1993
meer aandacht moeten krijgen bij minis
ter Ter Beek van defensie, het kabinet en
de Tweede Kamer.
- De Kamerleden hadden op de hoogte
kunnen en móeten zijn van de risico's
van de operatie in Srebrenica.
- Nederland had zelf voor (strategische)
militaire inlichtingen moeten zorgen.
- De (lichte) bewapening van Dutchbat
speelde geen beslissende rol.
- Het kabinet had geen onderhandelings
strategie over de plaats waar Dutchbat
naar toe moest en ook niet over noodza
kelijke steun van andere (grote) landen
toen het de moeilijke klus 'Srebrenica'
bleek te zijn geworden.
- Tweede Kamer en kabinet besteedden
in het algemeen te weinig aandacht aan
de uitzending.
- De besluitvorming tot uitzending was
de 'kiem' van alle onheil.
Periode voor de aanval
- De latere minister Voorhoeve van de
fensie heeft de Tweede Kamer nooit be
wust onjuist geïnformeerd.
- De VN, de Nederlandse legerleiding en
de bataljonsleiding in de enclave, maak
ten ten onrechte geen evacuatieplan. Het
lot van de bevolking werd er niet bij be
trokken en met het zwartste scenario,
een aanval op de enclave, werd geen re
kening gehouden.
Val van de endave
- De VN zijn ervoor verantwoordelijk dat
de VN-eenheden in Bosnië niet meer se
rieus werden genomen.
- De Franse VN-generaal Janvier gaf te
laat toestemming voor luchtsteun.
- De bataljonsleiding had meer mensen
op de compound moeten toelaten. Zeker
toen bleek dat zich niet 'een handjevol'
weerbare mannen tussen de vluchtelin
gen bevond, maar dat het er vele honder
den waren.
- De berichten over de aantallen mannen
op en rond de compound en de misda
den die tegen de vluchtelingen werden
begaan, hadden beter aan de VN en Den
Haag gemeld moeten worden.
- De instructie van Voorhoeve aan
Dutchbat niet mee te werken aan de
scheiding van mannen en vrouwen heeft
de bataljonsleiding niet bereikt. Voorhoe
ve had dat na moeten gaan.
- De Dutchbatleiding gaf na de val te wei
nig instructies aan de manschappen wat
te doen.
- Het begrip 'lotsverbondenheid' is door
het kabinet niet bediscussieerd. De term
betekende daar tijdens de val niet dat het
lot van Dutchbat aan dat van de vluchte
lingen moest worden gekoppeld.
- Minister Pronk hield de ministerraad op
11 juli 1995 voor dat hij niet verwachtte
dat de Bosnische Serviërs genocide zou
den plegen. De enquêtecommissie ver
telde hij dat de ministerraad, en hijzelf
ook, een massamoord verwachtte. Dit is
een opmerkelijke tegenstrijdigheid.
- Pronk nam enkele dagen na de val van
de enclave terecht de term 'genocide' in
de mond.
- Nederland en de VN hebben de bruut
heid van de Bosnische Serviërs zwaar on
derschat.
Nasleep van de val
- Met het aftreden vorig jaar nam het ka
binet terecht een verantwoordelijkheid
voor Nederlands falen, zowel'in de natio
nale als de internationale politiek.
- Voorhoeve hoefde, met de kennis die
hij destijds had, niet af te treden. Zijn re
den te blijven, omdat het dan leek alsof
Nederland de schuld accepteerde van het
drama, vindt de commissie plausibel.
- Het parlementaire onderzoek vorig na
jaar kwam veel te laat.
- Het rapport van de Noord-Hollandse
Commissaris van de Koningin Van Ke-
menade maakte geen onderdeel uit van
een 'doofpot' bij defensie. Van Kemena-
de had verdergaande conclusies kunnen
trekken, maar heeft geen feiten weggela
ten, aldus de enquêtecommissie.
- De Landmachttop kende een patroon
van informatievoorziening aan de minis
ter van defensie dat ernstig tekort schoot
en daardoor de minister onnodig in poli
tieke problemen bracht. Dit mag nooit
weer gebeuren.
- Landmachtbaas Couzy was op de hoog
te van Servische oorlogsmisdaden die hij
aan de minister had moeten melden. Hij
den haag/gpd - Moslimorganisa
ties hebben dit weekeinde ver
ontwaardigd gereageerd op uit
spraken van het aanstaand WD-
Tweede-Kamerlid Ayaan Hirsi Ali.
Zij noemde zaterdag in een inter
view met dagblad Trouw de pro
feet Mohammed 'een perverse
man'. De WD heeft officieel
geen oordeel over haar uitlatin
gen, maar zit met de kwestie in
haar maag.
Hirsi Ali zegt in het interview
letterlijk: „Mohammed is, geme
ten naar onze westerse maatsta
ven, een perverse man. Een ti
ran. Hij is tegen vrije menings
uiting. Als je niet doet wat hij
zegt, loopt het verkeerd met je
af. Dat doet mij denken aan al
die megalomane machthebbers
uit het Midden-Oosten: Bin La
den, Khomeini, Saddam."
Woordvoerders van islamitische
organisaties noemden haar uit
latingen 'beneden alle peil'. „Ik
denk dat veel moslims zich be
ledigd voelen", verklaarde H.
Karacaer van de Turkse islamiti
sche organisatie Milli Görüs.
Hirsi Ali 'zorgt voor een tweede
ling tussenmoslims en niet-
moslims en draagt bij aan de
voedingsbodem voor extremis
me in Nederland', waarschuwde
voorzitter Tonca van de TICF,
de koepelorganisatie van Turkse
moskeeën in ons land.
Jeroen Visser, woordvoerder van
het Landelijk Bureau ter bestrij
ding van Rassendiscriminatie,
noemt de uitspraken van Ayaan
Hirsi Ali 'duidelijk provocerend'.
„Dit is geen handige strategie. Je
moet je richten op de dialoog.
Maar dit werkt polariserend",
aldus Visser. Volgens hem is er
nog geen klacht ingediend we
gens discriminatie of belediging.
„Juridisch gezien heeft dan ook
weinig kans van slagen. Want de
Ayaan Hirsi Ali. Foto: AP
wet voorziet niet in maatregelen
tegen een rechtstreekse beledi
ging van een profeet."
Verschillende moslimorganisa
ties willen dat de WD afstand
neemt van Hirsi Ali's opvattin
gen. Voorlichters van de fractie
hebben het interview een dag
voor publicatie gelezen. Hirsi Ali
wordt donderdag beëdigd als
Kamerlid van de liberalen. Zij
stapte in oktober vorig jaar over
van de PvdA naar de WD in de
hoop dat zij bij die partij meer
zou kunnen doen voor het lot
van mishandelde moslimvrou
wen in Nederland.
WD'er Comielje kan zich voor
stellen dat mensen boos en be
ledigd zijn over haar uitspraken.
De WD heeft als partij geen op
vattingen over welk geloof dan
ook, onderstreept hij. „Wij vol
gen in de dialoog met moslim
organisaties de lijn van oud
WD-leider Bolkestein: wij wil
len op basis van wederzijds res
pect en gelijkwaardigheid met
iedereen praten, zonder onze
opvattingen op de voorgrond te
plaatsen."
(advertentie)
DE ALLERLAATSTE LOTEN.
KOOP ZEN VI
Klik voor het dlchtktbQzlinde verkooppunt op www.staateloterlJ.nl.
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij. -
was nalatig door dit niet te doen.
- Bij generaal Couzy ontbrak het gevoel
voor het op tijd doorgeven van informa
tie. Door zijn houding (meer loyaal aan
de landmacht dan aan de minister) han
delde hij niet professioneel en dat is ver
wijtbaar.
Binnen de hiërarchische landmacht ont
stond door zijn houding een verkeerd kli
maat ten opzichte van de minister en het
ministerie van defensie.
- Couzy was niet verantwoordelijk voor
de (slechte) kwaliteit van het debriefings-
rapport, dat was generaal Van der Wind.
- De toegezegde vertrouwelijkheid van de
gesprekken met Dutchbatters tijdens de
debriefing werd door de landmacht ten
onrechte gebruikt om de verslagen hier
van geheim te houden.
- De adviseurs bij de debriefing, ex-mi
nister De Ruiter en generaal buiten
dienst Huyser, hebben te positief geoor
deeld over het verslag.
- In zijn relatie tot generaal Couzy is mi
nister Voorhoeve van defensie te weinig
daadkrachtig opgetreden. Hij had hem
moeten corrigeren of ontslaan.
- Er is geen enkele aanwijzing dat 'het fo
torolletje' expres verkeerd is ontwikkeld.
Algemene conclusies
- Nederland moet betrokken blijven bij
het lot van de nabestaanden en heeft een
verantwoordelijkheid bij de verbetering
van hun positie.
- De Nederlandse politiek was verant
woordelijk voor de zeer moeilijke positie
waarin Dutchbat naar eer en geweten
heeft geopereerd.
nieuwbouw. Daarom zijn veel
huizen en voormalige winkels al
leeg en dichtgetimmerd. Een
aantal panden is echter nog in
gebruik.
De groep jongeren trok stenen
gooiend en brand stichtend
door de straten. De politie had
enige tijd nodig om de rust te
herstellen. Ook de brandweer
rukte met groot materieel uit.
De politie blijft intensief in de
wijk surveilleren om te voorko
men dat de vlam opnieuw in de
pan slaat. Om die reden is ook
nog niemand aangehouden, zei
de politiewoordvoerster.
numegen/anp - Een groep jon
geren heeft gisteravond in de
Nijmeegse wijk Wolfskuil op
grote schaal vernielingen aange
richt. Ook zijn er yoningen en
winkels geplunder i en is er
brand gesticht. Over de aanlei
ding voor de rellei is volgens
een woordvoerster van de poli
tie nog niets beker d. Er is nie
mand aangehouder
De rellen braken Lort na acht
uur uit, nadat het al enige tijd
onrustig was op straat. Een deel
van de vooroorlogse wijk staat
op de nominatie or 1 gesloopt te
worden en plaats te maken voor
(advertentie)
Cfl Prei
500 gram
Cfl Kippenbout
2.7 kilo, A58|
kilo 0.78
Cll Zaanlandse kaas
extra pittig
vers van t mes kilo, K'ï.ïïffliiiiK*!
kilo 1.58
De "van/voof-aanbledlngen zijn alleen geldig met ct1 bonuskaart tot en met 2 februari 2003.
Voor qlle aanbiedingen geldt zolang de voorraad strekt
cn Nu een vollere tas voor minder geld
