Syriërs zijn gericht op mensen'
KUNST CULTUUR
Big Bands boeien
in Stadsgehoorzaal
Rumoer om foto Abbey Road' zonder sigaret
Concert André Hazes
wegens ruzie afgelast
Rosa King Memorial
Rolling Stones geven een
extra concert in de Arena
Galerie Amber en Art Gallery Caro exposeren moderne Syrische kunst
Boeken over jarige Haasse
Hielco Kuipers
V glimt het koper mooier
'ise Blues- Jazzweek
'e Big Band Night. Daar
fe muziek van Count Ba
le Ellington en Glenn
)t leven. Doe je ogen
b in plaats van in de
moorzaal waan je je voor
Dixieland, het diepe
tan de VS. Of in Bour-
eet, New Orleans. Dat is
b de mooie dingen van de
J. je kunt er zo lekker bij
men. Naar een andere
een andere tijd.
Van der
ais toneel
- Theatergroep
een uit Amsterdam
innenkort Marek van
s 'De geschiedenis van
alheid'. Het boek werd
beloond met de Anton
rprijs voor het beste li-
lebuut, maar de auteur
e onderscheiding niet
en bleek in werkelijk-
non Grunberg te zijn.
iedenis van mijn kaal-
ranaf donderdag 27
p het toneel te zien. Het
gezelschap Toetssteen
nkele jaren geleden fu-
'Emiiy of het geheim
ten Bosch'.
It en Labij
imedie
dam - Willem Nijholt
mend seizoen op het
net Trudy Labij. Samen
ike de Vries spelen ze
drollen in de komedie
ii om op te vreten'. Nij-
ift het stuk, dat door de
ibie Isett is geschre-
ie woman who co-
r husband', zelf gevon-
/ertaald. Hij speelt een
man die zijn voortreffe-
inde vrouw verlaat voor
ire vriendin die culi-
minder getalenteerd
gaat het in deze kome-
ook mis tussen die
iwe dirigent
Crescendo
Het Leids operettege-
Crescendo heeft een
dirigent: Peter Janken
Scheveningen. Hij repe-
ït het koor aan de voor-
'Der Vogelhandier' die
30 november wordt
in de Stadsgehoorzaal,
ïeeft ook de muzikale
)ver twee andere ope-
enigingen.
inde dichters
voor in trein
Tijdens Gedichtendag
luari leest een aantal
Nederlandse dichters
ïin voor uit eigen werk.
Gerrit Komrij, Hagar
Ruben van Gogh, Al-
Ter, Menno Wigman
afa Stitou. De speciale
endagtrein vertrekt om
van Rotterdam CS op
Groningen. In deze
trein zijn vier compar-
i ingericht als mini-
ledereen in de trein
:ompartimenten bezoe-
trein stopt in Utrecht,
irt, Zwolle en Assen.
kglas door
!uwen heen'
'Facetten van Glas.
las door de eeuwen
lat is de naam van de
illing die een om-
glasverzameling toont
itorisch Museum in
Tijdens de expositie
tiende eeuwse roe-
inetiaanse glazen en
la facon de Venise te
expositie is te bezichti-
met 30 maart.
Op 12 december van het jaar 2000 overleed Rosa King tijdens het maken van opnames in
Italië. De toen 61-jarige Amerikaanse saxofoniste, geboren in Macon, Georgia, was meer
dan een decennia lang een vaste en gewaardeerde topper op de Leidse Blues- en
Jazzweek.
Haar naam leeft voort in De Waag waar vorig jaar is begonnen met een serie concerten
onder de naam Rosa King Memorial en waarin muzikanten aan bod komen die in het
verleden met haar het podium deelden. Dat deed ook Joanne Graves vijftien jaar terug.
Als mystery-guest, op het laatste moment uit Frankrijk ingevlogen, was ze gisteren in
Leiden voor een optreden in de tempel van de Leidse blues en jazz, De Waag.
Foto: Hielco Kuipers
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Big Band Night, met de West
Coast Bigband, de SHAPE Big Band en de
Big Band Bollenstreek. Gehoord 24/1,
Stadsgehoorzaal, Leiden
De Stadsgehoorzaal, hartje Lei
den, is omgetoverd in een
sfeervol etablissement. Voor
déze keer mogen palmen.
Nachtblauw en donkerrood flu
weel omlijsten de drie bands
die optreden in de Big Band
Night. Het publiek dat gestaag
binnendruppelt, neemt plaats
rond de vele tafeltjes plus waxi-
nelicht, met een kopje koffie of
een koel pilsje. Het licht is ge
dempt: tijd om tweeledig te
consumeren. De West Coast
Big Band (contactadressen in
Leiden, oefenruimte in Voor
burg) draait zich warm.
Onder het motto 'Swing and
Sway" speelt de band heerlijke
bloemige, maar behoorlijk be
werkte jazztoppers van weleer.
Vijf saxen, vier trombones, vier
trompetten, slagwerk en piano
onder een nieuwe leider maken
het luisterleven aangenaam
met arrangementen van diverse
grootheden als Glenn Miller,
Duke Ellington, Thad Jones. In
ontspannen Dixieland maar
ook swingende New Orleans
composities. De eerste solist is
een vrouwelijke tenorsaxofo
nist, onze stadgenoot Els Voor
hoeve, alras gevolgd door vele
anderen. Toch blijft die meid
steeds weer verrassend soleren.
De bandleader Mike Booth gaat
even lekker uit z'n bol in rit
misch gaaf en soepel trompet
spel. Niet voor niets was hij
trompettist bij "De Dijk". Ook
altsaxofonist Halbe Tjepkema
excelleert in een mooi weemoe
dig "Yesterdays' van de bekende
Amerikaanse songwriter Jerom
Kem, dat uitloopt in een gie
rende windvlaag, vilein onder
steund door het orkest tot een
orgie van geblazen klankwerk.
'Fascinating Rhytm' maakt z'n
titel waar in een opzwepende
performance, perfect ritmisch
gehouden door een onopval
lend handenklappende leader,
gelardeerd met een mooi staal
tje vakmanschap van wollig-
warme trompetten en bugels.
In een arrangement van Woody
Herman zijn timing en tempo
ontspannen, dynamiek aange
naam gedoseerd, en verrijkt
met een organische solo van
Tjepkema. Een eerbewijs aan
de overleden trompettist Bob
Burke swingt de pan uit met
pittige percussie, een helle felle
trompetsolo, pianobegeleiding
als klinkend slagwerk, zwie
pend koper en op de valreep
een ritmisch buigzame tenor
sax. Dan laat de bandleader Mi
ke Booth zich verleiden tot een
prachtig weemoedige trom
petsolo, even aangetikt door
het hese geluid van gestopt
klein koper, zacht geveeg 'op de
vellen', en een onderkoelde
piano.
De klok is al behoorlijk opge
schoven als de SHAPE Interna
tional Band plaatsneemt achter
een rij standaards versierd met
de vele vlaggen van Supreme
Headquarters Allied Powers Eu
rope. Gemodelleerd naar de
Glenn Miller en Count Basie
Big Bands uit de veertiger jaren,
heeft dit orkest van militairen,
dienend bij de SHAPE en NATO
hoofdkwartieren, z'n sporen dik
verdiend op allerhande groot
scheepse uitspattingen als daar
zijn Northsea Jazzfestival, Mon-
treux, Aix en de Brusselse Jazz-
marathon. En opeens wordt de
dansvloer functioneel met het
eerste danspaar dat alle kneep
jes van het vak onder en boven
de knie heeft. De muziek nodigt
daar dan ook optimaal toe uit,
met een goudglanzende 'cou
leur locale', een uitnodigend
ritme, en een 'woelig makende'
zangeres.
den haag/gpd - Enkele Ameri
kaanse, politiek-correcte poster-
bedrijven hebben eigenhandig
ingegrepen in de beroemde foto
die afkomstig is van het klassie
ke Beatles-album Abbey Road.
De firma's poetsten de sigaret
weg uit de hand van Paul Mc
Cartney. Hiervoor hebben ze
geen toestemming gekregen van
McCartney zelf en platenmaat
schappij Apple Records, die de
rechten op de foto bezit.
Op de originele foto zijn de vier
Beatles te zien die de befaamde
Abbey Road in Londen overste
ken. Vooraan loopt John Len-
non, gevolgd door Ringo Starr,
McCartney (blootsvoets) en Ge
orge Harrison. Het was McCart
ney die met het idee voor de al
bumfoto kwam.
Om anti-rookorganisaties tege
moet te komen hebben enkele
posterbedrijven nu, veertien
maanden nadat Beatles-lid Ge
orge Harrison is overleden aan
kanker, het genotmiddel wegge
retoucheerd. „Wij hebben hier
voor nooit toestemming gege
ven", aldus een woordvoerder
van Apple Records in een ge
sprek met de BBC. „Het lijkt er
op dat die ondernemingen een
beetje zijn losgeslagen. Ze had
den deze actie nooit moeten on
dernemen, maar er is nu weinig
wat we ertegen kunnen doen."
In de jaren zestig en zeventig
waren alle Beatles-leden ferven
te rokers. De coverfoto uit 1969
is een posterklassieker gewor
den, omdat hij is genomen in de
buurt van de Abbey Röadstu-
dio's in noord-Londen waar de
Fab Four de meeste van hun al
bums hebben opgenomen. Het
plaatje is ook een van de meest
controversiële albumfoto's. Fo
tograaf Iain Macmillan kreeg
maar tien minuten de tijd om
zijn werk te doen. Balancerend
op een keukentrap nam hij zes
foto's van het beroemde kwar
tet. Het was McCartney die de
bewuste prent uitkoos.
Destijds circuleerde een hard
nekkig gerucht dat Paul McCart
ney om het leven was gekomen
bij een auto-ongeluk en dat hij
ten behoeve van de coverfoto
was vervangen door een look-a
like. Er zouden hier genoeg aan
wijzingen voor zijn volgens de
aanhangers van deze theorie. Zo
symboliseerde John Lennon in
zijn witte pak de priester die de
begrafenisstoet leidde en was de
op blote voeten lopen McCart
ney, het stoffelijk overschot Een
ander bewijs zou het feit zijn dat
McCartney de sigaret hield in
zijn rechterhand, terwijl hij
linkshandig was.
De Syrische kunstenaar Yacob Ibrahim, temidden van zijn kunstwerken: „De beelden die ik uitkies voor mijn werk zijn verbonden met de bij-
bel, met de oudheid, met Mesopotamië, maar mijn techniek is modern." Foto: Hielco Kuipers
door Rody van der Pols
leiden - Syrië is nu niet direct het
land datje met een bloeiend
kunstleven associeert. Dat dit een
vooroordeel is, bewijst de exposi
tie 'Syrië nu' die vanaf dinsdag bij
Galerie Amber en Art Gallery Ca
ro te zien is. Als een eigentijdse
tegenhanger van de Syrië-ten-
toonstelling in het Museum van
Oudheden tonen de twee Leidse
galeries het werk van acht beel
dend kunstenaars uit dit land in
het Midden-Oosten. Tezamen ge
ven ze een onverwacht inkijkje in
de kleurrijke en moderne Syrische
kunsttraditie.
Die enorme veelzijdigheid ver
baasde ook Kristien Jansen, ini
tiator van het project. „Eigenlijk
ging ik voor de keramiek naar
Syrië. Die viel eerlijk gezegd
nogal tegen, maar ik stuitte wel
op prachtige schilderijen van
hedendaagse kunstenaars", zegt
de Amsterdamse. „Er is in Syrië
een levendig en modem kunst
leven waar we hier helemaal
niets van weten." Het idee om
Nederland daarmee kennis te
laten maken, was al snel gebo
ren.
Na enig rondvragen, kwam Jan
sen in contact met de Leidse
East West Foundation, voorge
zeten door Irma Roefs. Eerder
organiseerde zij al een groot
scheepse expositie van Iraanse
kunst in haar galerie Amber.
„'Dat gaan we gewoon doen',
was de eerste reactie van Irma
toen ik haar mijn voorstel voor
legde", herinnert Jansen zich.
En dus reisde het duo samen
naar Damascus af voor een
rondgang langs de ateliers.
Opnieuw sprong de enorme
veelzijdigheid van het werk in
het oog. „Syrische schilders ge
bruiken alle soorten materialen,
alle soorten stijlen, ze schilderen
figuratief en abstract, maar
mixen dat alles met een enorme
zwier en losheid", zegt Roefs.
Ondanks de veelzijdigheid zien
de twee kunstkenners een bin
dende factor in de 'menselijk
heid' van de Syrische kunst.
„Waar wij in het westen vooral
gericht zijn op dingen, richten
de Syriërs zich in de eerste
plaats op mensen."
„Daarnaast klinkt ook het con
trastrijke en levendige straatle
ven door in de kunst vervolgt
Roefs. „Om een mooi voorbeeld
te geven. Op een gegeven mo
ment zagen we in een café twee
vrouwen zitten. Uit hun manier
van doen bleek duidelijk dat het
vriendinnen waren die allerlei
nieuwtjes aan het uitwisselen
waren. De een was van top tot
teen ingepakt, echt tot aan
zwarte handschoentjes toe. De
ander zat met een blote navel en
een diep decolleté, zelfs naar
onze maatstaven ongegeneerd
bloot. Dat soort tegenstellingen
zijn typisch voor Syrië."
Een ander kenmerk van dit land
is het naast elkaar bestaan van
een sterke christelijke en islami
tische cultuur, ieder met zijn ei
gen karakteristieken, die ook in
de beeldende kunst doorwer
ken. Daarbij leggen de islamiti
sche kunstenaars een voorkeur
voor kalligrafie aan de dag. Deze
decoratieve traditie heeft zich
met name zo sterk ontwikkeld
omdat het in de islam verboden
is om mensen af te beelden. De
kunstenaars met een christelijke
achtergrond laten zich daaren
tegen vaak inspireren door de
beeldtaal van de religieuze ico
nen.
Yacob Ibrahim behoort tot die
laatste categorie. De doeken van
deze kunstenaar uit Aleppo, na
Damascus de grootste stad van
Syrië, tonen speelse afbeeldin
gen van vissen, gezichtjes,
handafdrukken, alsof ze met een
vinger in het zand zijn getekend.
„De beelden die ik uitkies, zijn
verbonden met de bijbel, met de
oudheid, met Mesopotamië, het
grote rijk waar Syrië ooit deel
van heeft uitgemaakt", zegt de
kunstenaar die voor de tentoon
stelling speciaal naar Leiden is
overgekomen. „Maar de tech
niek die ik daarbij gebruik, is
modem."
Een ander duidelijk onderscheid
met de westerse moderne kunst
is de voorkeur van Syrische kun
stenaars om naar de werkelijk
heid te schilderen. „In het wes
ten hebben we ons heel lang
krampachtig van het realisme
gedistantieerd, ons puur op ab
stract werk gericht. In Syrië hou
den ze veel meer van het figura
tieve. Perspectief en horizon
spelen nauwelijks een rol", zegt
Roefs, om er al filosoferend aan
toe te voegen: „Misschien heeft
dat ook wel iets met de leefom
geving te maken. Als je over Ne
derland vliegt zie je allemaal
rechthoeken, als je over Syrië
vliegt zie je woestijnen, bergen,
bomen, rotsen, geen enkele
rechte lijn."
'Syrië nu', tot en met 10 maart
in Galerie Amber, Hooglandse-
kerkgracht 8 in Leiden, en Art
Gallery Caro, Nieuwstraat 15 in
Leiden. Geopend van dinsdag
tot en met zondag, van 12.00
tot 18.00 uur.
delft - De Rolling Stones geven
op 20 augustus een extra con
cert in de Amsterdam Arena,
zo heeft impresariaat Mojo
Concerts vrijdag meegedeeld.
Eerder al werd de datum van
19 augustus (ArenA) toege
voegd als extraatje. Maar om
dat die show en de overige
shows in Nederland zo snel
waren uitverkocht is er nog
amsterdam/anp - Anthony
Mertens van uitgeverij Querido,
de vaste redacteur van Hella
Haasse, viert de 85ste verjaar
dag van de schrijfster op 2 fe
bruari met de uitgave van zijn
eigen 'Retour Grenoble, Antony
Mertens in gesprek met Hella
Haasse'.
Querido komt later dit jaar ook
met 'Dieptelood van de herin
nering', een bundeling van eer
der gepubliceerde teksten
waarin Haasse op haar leven
terugkijkt. In samenwerking
met de Stichting Indische Thee
en Familiearchief Van der
Hucht stelt Querido voorts een
scheveningen/gpd - Het concert
dat André Hazes op maandag 3
februari in het Circustheater in
Scheveningen zou geven, is af
gelast. Pieter van der Ploeg van
organisator Let's Make Music
heeft dat bevestigd.
Volgens de organisator gaat het
optreden niet door wegens 'een
geschil' tussen de organisatie,
het theater en het management
van André Hazes. Over de aard
van het conflict wil hij niets zeg
gen. Een woordvoerder van het
Circustheater meldt alleen dat
„de kwaliteit van het concert
niet meer kon worden gegaran
deerd." Het managementbu
reau van Hazes, Meivin Produk-
ties uit Vinkeveen, was gisteren
niet bereikbaar voor commen
taar.
Van der Ploeg meldt dat de or-
een optreden gepland. Op 11
en 13 augustus staat de band
in de Kuip in Rotterdam. Op
15 augustus is Ahoy' aan de
beurt, gevolgd door Vreden-
burg Utrecht op 16 augustus.
Op 19 en 20 augustus staan de
Stones dus in de Arena. De
voorverkoop voor de extra
show op 20 augustus begint 1
februari.
boekje samen over de archie
ven en de familie waarop Haas
se haar 'Heren van de thee' ba
seerde. Dit boekje heet 'De ech
te Heren van de thee'.
Verder geeft Querido 'Oeroeg"
en 'De tuinen van Bomarzo'
opnieuw uit, die nu niet meer
leverbaar zijn. 'De ingewijden'
en 'De heren van de thee' wor
den ook opnieuw uitgebracht
en wel met nieuw ontworpen
omslagen. Literair Theater
Branoul in Den Haag werkt op
het ogenblik aan een program
ma over de erotiek en de
vriendschap in het werk van
Haasse.
ganisatie op zoek is naar een
nieuwe datum voor een concert
van AndréJiazes in het Circus
theater, maar heeft weinig ver
trouwen in deze poging. „Als je
kijkt hoe het nu verlopen is, is
het maar de vraag of dat nog
lukt." Volgens Van der Ploeg
was een groot deel van de 1700
kaarten voor het concert in het
Scheveningse theater verkocht.
De kopers krijgen hun geld te
rug.
Let's Make Music is een Scheve-
nings bedrijf dat nationaal en
internationaal concerten orga
niseert. Het was de eerste keer
dat het bureau een optreden
van André Hazes had geregeld.
„Tja, het is jammer dat het zö
gelopen is. Maar ja, je weet nou
eenmaal niet alles van tevoren",
zegt Van der Ploeg.
