'Aan ellende heb ik momenteel weinig te bieden'
helpt de zwevende
een eindje op weg
SBS 6
kiezer
MEDIA
|Hoe leven en wonen mensen?
'Ik ben geen keiharde interviewer'
Jpl
jSL
Schrijfster en columniste
Sheherazade overleden
jeft 'wonder'
brdelijke
,p"nt haalt
)lieksjury
'echtbank
Adèle Bloemendaal (70) terug op tv in VPRO-komedie Oude koeien
°L
Parool
■T.n.11 Het Parool is defi-
jfetandig. PCM Uitgc-
l de nieuwe aandeelhou-
n tibben gisteren de koop-
Jkomst ondertekend.
tender is geschied", al-
1 ^Campagne van Het Pa-
Fmpagne, momenteel
j-hooFdredacteur, wordt
Jiijnlijk binnenkort be-
et °ftot directeur van de
ee inj)e aandelen van Het Pa-
'jnlaj nu overgedragen aan
jche Persgroep, Stich-
istiqlt Nieuwe Parool en twee
planltichtingen: BEP' met
1 ledrijven en particulie-
'AM, participatie aan-
iedewerkers.
ICEn/anp - Rechtszaken
oorden van het land zul-
af half februari worden
«gd aan het oordeel van
>lieksjury. Deze zal nog
F de rechtbank een uit-
Idoet, zelf met een oor-
f0 ff160 Deze vorm van ju-
'Opraak is een initiatief
{Dagblad van het Noor-
I het dagblad is het de
ig dat een rechtbankver-
;r de lezers, die samen
ilieksjury vormen, naar
itszaak meeneemt. Na
de zitting zal de jury
igen en zo snel moge-
Pe1 oordeel geven. Volgens
{blad van het Noorden is
F aantrekkelijke manier
teldp kennis te laten maken
gang van zaken op een
De krant benadrukt
ilist niet de bedoeling
jr een soort volksgericht
'en.
igericht zal het zeker
den. We denken juist
je lezers veel kennis zul-
joen. Ze zullen daardoor
k meer begrip krijgen
t zaken gaan zoals ze
zei hoofdredacteur
eelsfln Laan gisteren. Volgens
(bij de instelling van de
k te voren met de recht-
jren( met justitie overlegd.
n Groningen is enthou-
1 r het experiment met de
nbl«' tspraak. Volgens
Derder Kirsten Smit is
it een goede zaak om
iken jezers op deze manier
laten maken met de
„Mensen die bij
itszaak betrokken zijn,
meer oog voor om-
len die tot de zaak
;eleid dan een gemid-
itenlezer. Ze begrijpen
icht beter waarom een
justitie soms vijf jaar
een ernstige zaak, in
tien jaar."
It niet de angst van de
idse Orde van Advoca-
>ang is dat deelnemers
iroces zich anders gaan
onder de ogen van
leksjury.
ZATERDAG l8 JANUARI 2003
Adèle Bloemendaal keert terug op televisie. Samen met Ellen Vogel is
ze vanaf 31 januari te zien in de VPRO-komedie Oude koeien. Tweeën-
halfjaar na haar hersenbloeding ontdekte ze tot haar vreugde dat ze
weer lappen tekst kon onthouden. „Werken is prettig, maar ook finan
cieel nog altijd noodzakelijk. In welke verhouding? Zo'n beetje fifty-fif
ty"
door Berrit de Lange
Amsterdam - Oude koeien was
een risico voor Adèle Bloemen
daal (70). De hersenbloeding die
haar in maart 2000 trof, tastte
zowel haar geheugen als haar
spraakvermogen aan. Maar na
tweeënhalf jaar herstel zijn de
lappen tekst die zij voor de serie
moest instuderen geen pro
bleem meer. Niet om te onthou
den en niet om duidelijk over de
lippen te krijgen.
Vol energie en bruisend als in
haar beste jaren geeft Bloemen
daal in Oude koeien, zes komi
sche episodes van tien minuten,
gestalte aan de rol van Ida, de
tegenpool van Weimet Gieling-
Van Woerden (Ellen Vogel).
Weimet verzorgt dagelijks vol
toewijding het graf van haar
overleden echtgenoot, de gepre
zen kunstenaar Sandor Gieling,
als plotseling zijn luidruchtige,
geblondeerde en flamboyante
ex-vlam Ida ten tonele ver
schijnt. .Adèle speelt eigenlijk
zichzelf', zei Ellen Vogel over
haar tegenspeelster tijdens de
presentatie van Oude koeien. De
zwarte komedie die zich afspeelt
op een kerkhof werd daar ook al
gekscherend omschreven als
een 'bejaardensoap'.
Bloemendaal: ,,Op mijn leeftijd
moet je natuurlijk niet verwach
ten dat je nog gevraagd wordt
een twintiger te spelen. Je komt
in aanmerking voor niets anders
dan oma-rollen. Hoewel ik in
Oude koeien geen typische
oma-rol speel. Meer die van een
oude vrouw die als een snij
brander overal doorheen gaat."
In het geval van Bloemendaal
gaat het gezegde 'hoe ouder hoe
milder' ook privé niet op. „Men
sen die een hersenbloeding
hebben gehad, ondergaan vaak
een karakterverandering. Ik
merk zelf dat ik alles zeg dat
voor op m'n tong ligt. Nog meer
dan vroeger, inderdaad. En daar
schrikken mensen wel eens
van."
Adèle houdt duidelijk niet van
interviews. „Het was heerlijk om
weer te spelen. Maar ook finan
cieel noodzakelijk. Hoe noodza
kelijk? Oh, u wilt m'n bankreke
ning weten!. Armoe in huize
Bloemendaal? Nee, jammer hè."
Na een lange stilte: „Ik moet in
eens denken aan het meisje van
Nulde. De media hebben daar
maandenlang van gesmuld. Nu,
met die rechtszaak tegen die ou
ders, wordt alles wéér opgera
keld. Armoe, kanker, beroertes:
het kan niet erg genoeg. De
honger naar kopij is niet te stil
len."
Het is wel fijn om te merken dat
er weer professionele interesse
is. „Dat mensen in de gaten
hebben dat ik niet kwijlend in
Adèle Bloemendaal speelt in Oude koeien de ex van een overleden kunstenaar. Foto: Leendert Jansen
een hoek lig. Misschien zijn ze
nog wel een beetje bang dat ik
na de eerste de beste scène
schuimbekkend naar de grond
ga. Integendeel. Ik denk dat ik
fysiek zelfs wel weer theater aan
zou kunnen. Een show van een
uur of twee gaat best. Maar het
theater valt af. Alleen al bij de
gedachte aan door het land rei
zen en files moet ik terstond
braken. Bijna niemand speelt
nog avond aan avond in het
land. Die files overheersen al
les."
De tweeënhalf jaar herstel wa
ren achteraf gezien 'heerlijk'.
„Een beroerte is een aanslag op
je energie. Dat moet weer lang
zaam terugkomen, maar ziek
ben je niet. Ik kon doen en laten
wat ik wilde. Vooral lezen, lezen
en nog eens lezen. En ik ben vo
rig jaar verhuisd, na 38 jaar in
hetzelfde huis was dat wel even
ingrijpend. Verder heb ik het
werk natuurlijk erg gemist,
schrijf dat er maar wel bij. An
ders zouden ze nog denken dat
ik liever niets doe."
Hele nachten dansen is er niet
meer bij. „En ik kom niet meer
in het café. M'n uren hebben
zich verlegd. Ik leef anders dan
woeger maar niet minder geluk
kig. De eerste sneeuw op mijn
nieuwe adres... Prachtig. Een ca
deautje. En als ik het straatje uit
loop sta ik midden in Sodom en
Gomorra. De Nieuwmarkt, je
weet niet wat je ziet als je daar
op een terrasje gaat zitten. Ge
nieten van het stadsleven doe ik
nog net als vroeger."
IJdel is ze nog evenzeer, hoewel
schoonheidsoperaties onmoge
lijk zijn geworden wegens de
bloedverdunners. De verzorgde
handen fatsoeneren niettemin
regelmatig de nog even platina
blonde, modieus in nonchalan
te plukken gekapte haren. „IJ
del? Ja. Ik zorg er wel voor dat ik
niet als de gek van het rotsge
bergte rondloop."
Dat is eigenlijk alles. „Het gaat
om Oude koeien, niet om armoe
en ellende. Of is uw krant ook al
van de diepe dalen en de grote
hoogten om hun lezers en leze
resjes smakelijk voor te schote
len? Nou, ik ben bang dat ik aan
ellende op het ogenblik weinig
te bieden heb."
Oude koeien, vanaf vrijdag 31
januari, VPRO, Nederland 3, ca.
20.30 uur.
The Making of, vrijdag24 janu
ari, Ned. 3, 20.30 uur
ng isr
lochem/anp - Journaliste en
schrijfster Miep Racké-Noor-
dijk is woensdag op 88-jarige
leeftijd overleden aan een long-
onsteking. Dat heeft haar zoon
gisteren bekendgemaakt. Rac
ké, beter bekend als columniste
Sheherazade uit de Libelle,
overleed in een verzorgingshuis
in Lochem.
Miep Racké debuteerde in 1947
bij het vrouwentijdschrift Libel
le. Ze schreef een ontroerende
verhalenreeks die zeer in de
smaak viel bij de lezeressen.
Racké ging in 1950 op reis naar
Marokko. Haar reisverslag
stuurde ze eveneens naar het
tijdschrift. De toenmalige
hoofdredactie vond haar ver
haal zo mooi dat ze voor Libel
le mocht blijven schrijven.
Vanaf dat moment reisde Sche
herazade over de hele wereld
om reisverslagen te maken
voor het blad. Zo deed zij ver
slag van haar bezoek aan een
Indiaas weeshuis, waar ze een
jongetje ophaalde voor een Ne
derlands echtpaar.
Miep Racké schreef onder haar
pseudoniem Maria Oomkens
ook nog zo'n 23 romans. In
1972 verscheen haar debuut
Bidden in de theedoek. Andere
bekende titels van haar hand
zijn Mijn dochter en ik (1972)
en Baas, Marietje en de wereld
bol (1981). Als zij voorlas uit ei
gen werk in theater Carré in
Amsterdam was de zaal menig
maal uitverkocht.
Sheherazade stopte in 1994
met schrijven. Volgens de hui
dige hoofdredactrice F. Stuy
zijn de Libellelezeressen, maar
ook het personeel nog steeds
„gek op de schrijfster". Veel
fans bleven regelmatig naar
haar gezondheid informeren,
omdat algemeen bekend was
dat ze al enige tijd ziek was.
Libelle besteedt in week zeven
in een memoriam-artikel uitge
breid aandacht aan de overle
den schrijfster.
Bert Kuizenga op zoek naar huiskamers voor programma Open Huis
- De TROS bezit al
1cjigeltDallon, maar volgens
>n aafcenga is het verstandig
een helikopter aan te
L De presentator/acteur
pienteel voor zijn nieu-
ia Open Huis,
ivandaag de eerste afle-
te zien, door het hele
t nu ook dat het
id druk op de weg is.
jenlijk het enige verve-
het maken van Open
toch eens met onze
gaan praten over zo'n
irschijnt de van hem
3au 4 brede grijns op zijn ge-
ikt nafcnt humor blijft het
lerk van Kuizenga (47).
bepaalt een groot ge-
mijn leven. Lachen
ït mij. Ik hou ook erg
;en met zelfspot. Voor
belangrijk dat je dicht
'lijft", kenmerkt Kui-
:elf.
.happen hebben de
'n van de laatbloeier
id TROS-gezicht ge-
het datingprogram-
d Date en de comedy
I Verbonden kwam hij
De póij Lunch TV, dat hij nog
andelwisseldienst met
lekooy presenteert,
hij ook deze zomer te
Ie klassieker Te land, ter
de lucht en begint van-
f het woon/leef-pro-
■JOpen Huis, als opvol-
pinnensteBuiten. „Maar
Én niets met elkaar te
Het zijn twee geheel
•nde programma's",
twt Kuizenga.
Huis kijken we hoe
leven en wonen. Het is
ima met tips over
ig van je huis of over
jte trends, zoals Bin-
•JJliiten was.
luis worden geen
tners veranderd. Het
Bert Kuizenga reist voor zijn nieuwe programma Open huis het hele
land door. Foto: GPD
gaat er ditmaal juist om bijzon
dere leefomstandigheden te la
ten zien. „In de eerste aflevering
zit bijvoorbeeld een huis dat ge
heel in het teken van vervoer
staat. De bewoners gebruiken
een oude Citroën-bus als keu
ken en ze hebben een dubbel
dekker het huis in gereden. Op
de bovenste verdieping is nu
hun slaapkamer."
Verder gaat Kuizenga op bezoek
bij buitenlanders die in Neder
land wonen en kijkt hij in hoe
verre zij zich aan onze leefom
standigheden hebben aange
past. „Daarbij gaat het dan niet
meteen over Marokkanen en
Turken. In principe gaan we bij
iedereen op bezoek. Van Gha-
nees tot Chinees, van Braziliaan
tot Fin. Het lijkt me leuk om met
hen over Nederlandse gewoon
tes te praten en over hun voor
oordelen."
Twee andere vaste items in
Open Huis zijn de verkiezing
van het mooiste toilet van ons
land en de kinder- of studeerka
mer van een bekende Nederlan
der. Jos Brink komt vandaag als
eerste aan bod. Kuizenga: „Met
Jos ben ik teruggekeerd naar zijn
eerste kamer in Amsterdam. Op
de le Jan van der Heijdenstraat
zat hij destijds bij een hospita.
Die verbood hem dames mee
naar boven te nemen. Jos had
daar natuurlijk geen enkel pro
bleem mee."
Opstapje
Het is geen geheim dat Kuizen-
ga in de toekomst graag een wat
'serieuzer' programma wil ma
ken. Open Huis, waarin hij veel
reportages maakt, ziet hij echter
niet als een opstapje. „Nee, ik
denk daarbij aan een heel ander
programma. Meer een talkshow
in de vroege avond. Zeg maar
een soort Lunch TV. Alleen kun
je 's middags niet te diep ingaan
op onderwerpen. Daarvoor
leent de avond zich meer. Maar
het moet ook weer niet te seri
eus worden. Infotainment vind
ik wel een goed begrip. Je geeft
de kijkers informatie, verpakt in
een aantrekkelijk omhulsel."
Kuizenga gelooft dat de al aan
wezige verschuiving naar dit
soort programma's nog even
door zal gaan op de Nederland
se televisie. „Ik denk dat de kij
ker dat leuk vindt. Het journaal
moet je gewoon strak houden,
laat dat duidelijk zijn. Maar
daarnaast kun je wat luchtigere
programma's maken."
Eric de Bie
Open Huis, vanavond 19.30 uur,
TROS, Nederland 2.
door Dolf Rogmans
Hilversum - Rond veertig pro
cent van de kiezers weet nog
niet op welke partij ze gaan
stemmen woensdag. Een flink
deel van die mensen kijkt regel
matig naar SBS 6, leert onder
zoek. Logisch dat de omroep
morgenavond zijn kijkers een
handje helpt met het program
ma Waar stem ik op?.
Vanaf negen uur stellen de pre
sentatoren Ton van Royen en
Milika Peterzon de kijkers dertig
vragen. Wie de antwoorden naar
SBS 6 stuurt per vaste telefoon,
sms of internet krijgt later op de
avond een stemadvies. Natuur
lijk zitten in de zaal bekende
Nederlanders als Kat ja Schuur
man en Ellen ten Damme om
het goede voorbeeld te geven.
De test neemt tot half elf in be
slag waarna Hart van Nederland
volgt. Van tien voor elf tot iets
over half twaalf maakt SBS de
uitslagen van de test bekend.
Ook komt opiniepeiler en maker
van de test, Maurice de Hond,
met een voorspelling van de
verkiezingsuitslag op woensdag.
Om een goed advies te kunnen
uitbrengen, zijn de vragen en de
antwoorden vooraf aan de tien
grootste partijen voorgelegd.
De opzet van Waar stem ik op?
is daarmee grotendeels hetzelf
de als vorig jaar. Toen stuurden
ruim tweehonderdduizend
mensen op de avond zelf hun
antwoorden op en nog eens
250.000 mensen maakten de test
later op internet via www.sb-
s6.nl.
Dat opiniepeilen een vak is,
bleek die avond maar weer eens.
De opiniepeiling week op vrij
veel punten af van de uiteinde
lijke verkiezingsuitslag. Mis ging
het bij het CDA die 43 zetels in
plaats van de voorspelde 34
kreeg. Groenlinks kwam er be
kaaid vanaf met tien zetels in
plaats van de beloofde 15 zetels.
Bij de LPF (26 zetels en 23 voor
speld), de WD (24 om 29), de
PvdA (23 om 21) waren de ver
schillen minder groot. Bij D66 (7
en de SGP (2) zat Maurice de
Hond precies goed.
Morgen is er wel een nieuwtje in
Waar stem ik op? Deze keer ko
men in de late uitzending de
lijsttrekkers van de zes grootste
partijen langs. De eerste keer,
vorig jaar mei, lieten ze verstek
gaan omdat de campagnes na
de moord op Pim Fortuyn wa
ren stopgezet.
De lijsttrekkers gaan niet met el
kaar in debat over de overeen
komsten en verschillen in hun
verkiezingsprogramma's. Ton
van Royen: „We leggen ze de
uitslagen van de test voor en
dan vooral één aspect. Maurice
de Hond vraagt een aantal men
sen of ze ook het advies van de
stemtest opvolgen. Vaak blijkt
dat niet het geval. Met de politi
ci praten we over hoe dat komt.
Waarom zijn mensen het bij
voorbeeld inhoudelijk eens met
de LPF, maar stemmen ze er
niet op?"
Dat zou een interessante discus
sie kunnen worden. Op internet
hebben al ruim één miljoen
mensen bij stemwijzer.nl een
advies gevraagd. De top drie van
adviezen luidt: LPF (achttien
procent), PvdA (zestien procent)
en Leefbaar Nederland (zestien
procent). Het CDA zou maar
voor drie procent van de men
sen de juiste keuze zijn. Opval
lend, dat in de opiniepeilingen
juist LPF en Leefbaar Nederland
het bar slecht doen en het CDA
weer goed ligt.
Het moet raar lopen als mor
genavond een ander beeld ont
staat. Het is de zwevende kiezer
ten top: hij vindt A, maar stemt
B. Van Royen heeft geen verkla
ring, hij stelt slechts de vragen.
Zaken als charisma van de lijst
trekker, betrouwbaarheid en
stabiliteit van de partij zulleny
vast als verklaring worden aan
gevoerd. Van Royen: „We zijn
blij dat de lijsttrekkers komen.
Tegelijk is het voor hen een
prachtige kans zich aan de zwe
vende Idezer te presenteren.
Wie zondagavond geen tijd
heeft voor een advies, kan later
op internet nog terecht bij SBS
6.
Waar stem ik op?, zondag SBS 6
van 21.00 uur tot 22&0 uur en
de uitslag van 22.50 uur tot
23.40 uur. Het stemadvies kan
ook later worden verkregen via
www.sbs6.nl.
RADIOGEZICHT
Naam: Elsbeth Gruteke
Leeftijd: 37
Radioprogramma: EO De och
tenden en Metterdaad Radio
Zenden Radio 1 en 747 AM
Altijd al bij de radio willen wer
ken?
Niet vanaf mijn tweede, maar ik
heb wel altijd de journalisitiek in
gewild.
Hoe ben je bij de radio terecht
gekomen?
Na mijn studie geschiedenis ben
ik elf jaar geleden via via bij de
EO-televisie begonnen. Ik heb
twee seizoenen gewerkt op de
redactie van Het elfde uur. Ik
wilde toch liever bij de radio
werken en ben naar het Radio 1
journaal gegaan.
Radio-cv?
Na vier jaar op de buitenlandre
dactie van het Radio 1 journaal
ben ik teruggekeerd naar de EO.
Eerst bij Tijdsein en nu bij De
ochtenden. Zo'n twee jaar gele
den ben ik gaan presenteren. Als
bureauredacteur bereidde ik al
tijd onderwerpen voor om ze
daarna uit handen te geven aan
de presentator. Ik wilde de rol
len wel eens omdraaien.
Wat herinner je van je allereerste
het gespek gaat. Bij radio heb je
dat allemaal niet.
Is radiomaken moeilijk?
Om het goed te doen wel. Zend
tijd vullen is niet zo moeilijk,
maar een interview goed op
bouwen en er iets uit laten ko
men is best lastig. Het is echt
een vak. Je wil toch graag dat er
nieuws uit een gesprek komt.
Wat voor presentator ben je?
Ik ben geen keiharde intervie
wer. Een portretterend gesprek
vind ik het prettigst. Ik wil graag
horen wat mensen drijft, wie ze
zijn. Ik begin wel steeds meer lol
te krijgen in de gesprekken met
politici. Dat spel is leuk om te
Foto: EO spelen.
uitzending?
De eerste keer heb ik alleen het
krantenoverzicht voorgelezen.
Met toegeknepen stem. Ik vond
het hartstikke eng. Een paar we
ken later heb ik echt een uitzen
ding gepresenteerd met het hart
in de keel van de zenuwen.
Wat is leuk aan radiomaken?
Het is een toegankelijk en sym
pathiek medium. Radio is min
der afleidend dan tv. Bij Het elf
de uur was driekwart van het
budget voor de studio en het
decor terwijl het uiteindelijk om
Krijg je veel reacties van luiste
raars?
Eens in de maand komt er wel
een brief of een kaartje van een
luisteraar. Dat is dan of heel po
sitief of heel negatief. Dat ik be
vooroordeeld ben of geen ken
nis van zaken heb. Ik hang ze al
tijd op, vooral die negatieve
kaartjes. Haha.
Luister je zelf veel naar de radio?
Ja, heel veel. Meestal naar Radio
1. Ik luister tijdens het koken en
als de kinderen er niet zijn. Al
leen als er sport komt ben ik
weg. Ik luister ook naar Radio
538 en Radio 2 en 3 om op de
hoogte te blijven.
Favoriete programma?
Het Radio 1 journaal, maar dat
is vooral heel functioneel en
Met het oog op morgen. Als ik
ergens ben probeer ik om elf
uur in de auto te zitten om op
weg naar huis naar Het oog te
luisteren. Ik luister ook graag
naar programma's met lange in
terviews zoals Martin Simek.
Favoriete presentator?
Die heb ik niet echt, maar Joop
van Zijl is een prettige ver
trouwde stem bij Het oog.
Met welke muziek zou je stiltes
opvullen?
De Amerikaanse Eva Cassidy en
Afrikaanse muziek van bijvoor
beeld Youssou N'Dour.
Voor welk programma zou je de
overstap naar tv maken?
Ik heb het voorlopig nog heel
erg naar mijn zin bij de radio.
Maar ik sluit niet uit dat ik ooit
nog wel eens naar tv zal gaan.
Dat zou in ieder geval een inter
viewprogramma met een link
naar de acutaliteit moeten zijn.
Geen kwis of spelletje.
Susanne van Velzen
