is
i At
KUNST CULTUUR
Tori Amos heeft voorsprong op Britney
'De tango dans je niet
effe in één, twee jaar'
Cultuurbobo's doen huiswerkvoor Cultuur Café
Meester van de woedende hw
'Niet t£
reclam|
biosco
Stormloop op toneelbewerking 'Fe
Acda De Munnik.
Foto: ANP
Harp voor Acda
en De Munnik
Amsterdam - Het duo Acda
De Munnik, Anouk, Blof en
tekstschrijver Herman-Piet er de
Boer krijgen een Gouden Harp.
Voor de Gouden Harpen ko
men mensen in aanmerking die
zich gedurende hun carrière
bijzonder verdienstelijk hebben
gemaakt voor de Nederlandse
lichte muziek. De prijs werd in
1962 voor het eerst uitgereikt.
De winnaars krijgen hun prijs
op 24 februari op het Harpen-
gala.
Huis Drees
geen museum
den haag - Het voormalige
woonhuis van oud-premier
Willem Drees wordt geen mu
seum. Het pand aan de Beek
laan in Den Haag wordt ver
kocht aan woningcorporatie
Vestia, die het huis gaat verhu
ren aan buitenlandse docenten
van onder meer de Haagse ves
tiging van de Universiteit Lei
den. Initiatiefnemer Henk Kool
zegt niet teleurgesteld te zijn.
„Ik ben vooral blij dat het ge
bouw niet de particuliere markt
is opgegaan."
Peter Green
in Boerderij
zoetermeer - Peter Green, de
legendarische gitarist en mede
oprichter van Fleetwood Mac,
speelt vrijdag met zijn nieuwe
band Splintergroup in de Boer
derij te Zoetermeer. Op 24 fe
bruari verschijnt een nieuw al
bum van de groep met gevari
eerd repertoire, van smeulende
r&b tot Afrikaanse klinkende
muziek.
Filmproducent
Monash overleden
los angeles - De Amerikaanse
filmproducent Paul Monash is
op 85-jarige leeftijd overleden.
Tot zijn bekendste films beho
ren 'Butch Cassidy and the
Sundance Kid', 'Slaughterhouse
5' en de griezelfilm Carrie'.
Monash was ook als schrijver
van scenario's voor televisiese
ries actief. Hij werkte mee aan
de series 'The Untouchables' en
'Peyton Place'.
woensdag 15 janu
leiden - Mensen die nooit in het
theater, het museum of de con
certzaal komen toch naar bin
nen krijgen, desnoods door ze
in de rij bij de Hema aan te
spreken. Zo luidde het 'dienst
bevel' dat Ton van Brussel, chef
van het NOS Radionieuws, een
half jaar geleden aan de Leidse
cultuurbobo's gaf bij het Cul
tuur Café. „En ik ga jullie per
soonlijk overhoren", waar
schuwde hij zijn gehoor. Mor
gen is het zover. Cultureel Lei
den verzamelt zich weer voor
een borrel. Wie heeft de op
dracht van Van Brussel uitge
voerd?
Van LAKtheater-directeur Ro
land Helmer kan niet worden
gezegd dat hij zich er gemakke
lijk afgemaakt heeft. „Ik heb op
De voormalig b .ou|
de Haarlemmerstraat voorbij
gangers op de voorstelling 'Het
geluid van Hotz' geattendeerd",
laat hij weten. „Wildvreemden
ja. De reacties waren wisselend.
Sommige mensen vonden het
heel leuk; anderen hadden zo
iets van: ga iemand anders lastig
vallen."
Ook buiten deze ludieke actie
om doet zijn theater veel om
nieuwe publieksgroepen aan te
boren, benadrukt Helmer. „Zo
hebben we elk jaar tussen kerst
en oudjaar de 'Feestdagen in het
LAK' met een act die we nor
maal gesproken niet zo snel
programmeren. Dit jaar was dat
Het Groot Niet Te Vermijden.
Daar komen veel mensen op af
die anders niet in het LAK ko
men." Daarnaast boekt het the
ater ook veel resultaat met de
zogeheten 'ambassadeurs'. „Dat
zijn middelbare scholieren die
tegen een gereduceerd tarief
vrienden en kennissen naar een
voorstelling mee mogen nemen.
Zelf krijgen ze een gratis kaartje.
Later schrijven ze er vaak nog
een stuk over in hun school
krant of op onze website."
Steven Engelsman, directeur
van het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde, voelde zich minder
geroepen om de straat op te
gaan. „Wel heb ik afgelopen
kerstvakantie maar liefst 14.500
mensen naar het museum ge
lokt door twee weken geen toe
gangsgeld te vragen", laat hij
weten. „Ik heb gemerkt dat daar
heel veel mensen op afkwamen
voor wie de entreeprijs anders
een belemmering vormt. Zeker
mensen met kinderen hebben
vaak zoiets van: straks heb je zo
veel geld neergeteld en ben je na
anderhalf uur al klaar. Nu ze
weten zich veel langer te kun
nen vermaken, zijn ze de vol
gende keer misschien wel bereid
een kaartje te kopen."
Ook directeur Bart van Mossel
van de Leidse Schouwburg heeft
langs indirecte weg gehoor ge
geven aan de opdracht van Van
Brussel. „Met financiële steun
van Fonds 1818 konden we voor
de voorstelling van Herman van
Veen een groot aantal kaartjes
gratis weggeven. Zo is hier bij
voorbeeld een hele groep van
De Vuurvogel geweest, een ba
sisschool voor speciaal onder
wijs die zo'n bezoek normaal
gesproken niet kan opbrengen."
Jetteke Bolten, directeur van
Stedelijk Museum De Lakenhal,
heeft zelfs een rapport voor Van
Brussel samengesteld. Daarin
doet ze verslag van alle projec
ten die het museum de afgelo
pen jaren heeft opgezet om on
der meer allochtonen naai- het
museum te krijgen. „Vorig jaar
hadden we bijvoorbeeld het
project 'Cultuur en Identiteit',
waarvoor we 150 leden van mi
granten- en vluchtelingenorga
nisaties hebben gevraagd een
dierbaar voorwerp te exposeren.
Dat werkte heel goed."
Het rapport zal ze niet aan Van
Brussel kunnen overhandigen.
van het Leidsch
weten elders vt
hebben. Ook de
dus uitblijven. ■■C'
bij zeggen dat ve<
ironie van mijn p
gaan. Het ging mij
de aanwezigen te
eens buiten de gel
te treden. Verzin
ders dan weer eei (jhe
een website."
Zelf heeft hij overij
varingen met he n,
van wildvreemde a!
gers. „Je moet hen|
vrolijke manier bn
lijk. Anders denkt
wat is dat voor
Maar ik kan het ie
den.
Domineesdochter bezingt op album 'Scarlet's Walk' donkere luchten boven Amerika
la
Rl
oui
uzn
dhc
din
jtf
door Louis Du Moulin
Rotterdam - Gebrek aan lef kan
haar nooit worden verweten. Al
leen daarom al blijft Tori Amos
(39) in aanmerking komen voor
het voordeel van de twijfel. Want
hoeveel kritiek er ook mag zijn op
haar jongste albums, ze getuigen
wel van een geweldige lust tot
vernieuwen en verrassen. Van
daar dat zij, die lange tijd werd
afgedaan als het jongere zusje
van 'zweefteef Kate Bush, intus
sen een eigen plek heeft verwor
ven in het exclusieve clubje van
erkende popgodinnen, ergens
tussen Madonna en Joni Mitchell.
Geen rijkere inspiratiebron voor
een kunstenaar dan een slechte
jeugd, luidt een aloude wet.
Maar '11 september 2001' mag
er intussen ook zijn. Met name
voor de Amerikanen. Inclusief
Tori Amos, die zich op eigen
wijze liet voeden door de gigan
tische aardschok die ze die dag
ter plekke, in New York, onder
ging. De enorme hoeveelheid
vragen, paniek en paranoia die
de terreur opriep, koppelde de
domineesdochter aan de door
lopende zoektocht naar haar ei
gen ik. Met als resultaat haar
achtste album 'Scarlet's Walk':
een muzikale roadtrip aan de
hand van een alter ego, waarin
persoonlijke hartenkreten en
politieke beschouwingen elkaar
geregeld afwisselen.
Duidelijk dus weer iets heel an
ders dan haar voorlaatste lang-
speler 'Strange Little Girls',
waarop Amos overbekende lied
jes van dito mannelijke collega's
over vrouwen coverde, maar
dan vertaald naar een vrouwe
lijk perspectief. Wat de twee pla
ten delen is het breekbare, inge
togen karakter, waardoor ze al
lebei heimwee oproepen naar
de wildere Tori, die vroeger zo
fascinerend kon uitspatten met
haar stem en op de piano. Haar
alter ego Scarlet wordt op haar
tocht loiskras door de Verenigde
Staten ook een beetje te veel ge
leid door somberheid om ieder
een tot het einde te kunnen
meeslepen.
Gegeven haar aandachtsgebied,
een natie volop in verwarring,
zijn al die donkere luchten wel
begrijpelijk, maar die krijgen
toch meer reliëf als de zon er af
en toe tussendoor komt. Dat
dergelijke stralen dim zijn ge
zaaid is opmerkelijk, omdat
Amos in het zicht van haar veer
tigste verjaardag beter dan ooit
in haar vel zit
Op het persoonlijke vlak is met
de komst van dochter Natashya
de dierbaarste wens van haar en
haar 'geluidsman' Mark Hawley
alsnog (na drie miskramen) ver
vuld. En het moederschap zegt
ze na twee jaar toch vooral als
geestverruimend te ervaren.
Weliswaar wordt, vindt ze, haai'
actieradius daardoor flink be
perkt, maar daar staat zoveel
warmte en levenswijsheid te
genover. Een verrijking, die vast
nog eens creatief zal worden
verwerkt
Als artieste heeft Amos zich -
onder meer door ongegeneerd
te putten uit haar privéleven -
zich in de loop van de jaren ne
gentig een status verworven die
redelijk uniek kan worden ge
noemd. Enerzijds, dat wil zeg
gen bij de mannen, appelleert
Tori Amos: voor mannen een droomvrouw, voor vrouwen een rolmodel. Foto: Lex van Rossen
ze aan het beeld van een ietwat
mysterieuze droomvrouw: vaak
hemels van stem en altijd verlei
delijk qua uiterlijk. Voor menige
vrouw daarentegen is Tori juist
een rolmodel vanwege haar ei
genzinnigheid en vrijgevochten
heid. In die zin heeft ze in de
ogen van vele seksegenoten het
stokje overgenomen van Ma
donna, toen die een paar tand
jes terugschakelde.
Ze heeft nog altijd een riante
voorsprong op vertegenwoor
digsters van de jongere genera
ties als Britney Spears, Shakira
en Christina Aguilera. Waar die
ambitieuze twintigers voorlopig
nog zullen moeten knokken
voor hun geloofwaardigheid als
zelfbewuste, originele popmuzi-
kante, hoeft La Amos zich daar
over allang geen zorgen meer te
maken.
Tori Amos Band, maandag
20 januari, 20.00 uur, Ahoy",
Rotterdam.
kil
sen
utrecht/gpd - 1 grai
gramma' van reel nar s
filmpjes in een l ure
niet langer dan 211 ire.
ren, vinden de gt
exploitanten. Daa ingi
hoofdfilm van staf
daar komen de
voor", aldus Haj
van de grootste bi
ter van Nederland,
Duitse bioscoopb
testeerden afgelop
tegen de reclames
ze voorgeschoteld hart
verse bioscopen i J7-31
na 45 minuten
filmpjes afgelopefottot
de bezoekers geni .15
ry Potter of Jam
leidde tot luidruch 2;
Begrijpelijk, vindt stve
van bioscoopi
„Wij laten m<
zien, die duren al
nuten per stuk,
reclame en dia'
maximaal 20 miijjv/\
hoofdfilm begint,
gens een afname
ders tegenwoordi et
ter. Pathé zegt da
gramma maxima^.25
mag duren. Binsbpst 1
om hebben wij °"1
van 'Emergency E
die was tien mini|23.4
den we echt veel tf5 Te
Dat commerciële
doorslag zouden
vertonen van veel
ken, vinden de N<
ploitanten onzin
zich tegen je. Dat ga
land." Nijhof: „Z« u. 21
je al dat somm xpe<
geen zin hebben
heel goed weten e"^!
zaal in kunnen 1 o.f~
tijd te zijn voor de
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief zijn.
Vandaag: tangodanser Peter Kooijman.
Tango is niet langer die te
moeilijk te beluisteren muziek,
met dat gebroken ritme. Een
paar minuten aardig als achter
grondje, maar ook niet meer
dan dat. Nee, tango is ineens in.
Omdat Carel Kraayenhof zijn
bandoneon liet wenen en Maxi
ma hete tranen plengde. Sinds
dien schuift Nederland massaal
de tango in de cd-speler. Pop-
pom-tada-pom-pom! En steeds
meer mensen doen ook een po
ging de tango te dansen. Peter
Kooijman vindt dat prachtig.
De Leidenaar ontdekte de char
me van het tangodansen al ja
ren eerder, maar heeft er plots
klaps een hoop gelijkgestemden
bij. „Dat de tango nu in Neder
land een stuk populairder is, is
alleen maar goed. Hoe meer
mensen zich aanmelden voor
het tangodansen hoe beter.
Tango dans je niet effe in één,
twee jaar. Dus vallen er een
hoop mensen af. Er blijft maar
een heel klein percentage over
dat de tango blijft dansen."
Kooijman danst al jaren bij Li-
bertango, in Studio Haagweg 4.
Zo vaak hij maar kan. Hij kan
niet anders, zegt hij. Omdat hij
is gevallen voor de tango. „Als
je voor het eerst tangodansers
bezig ziet, denk je: wat ziet dat
er mooi uit. Dan bedoel ik niet
dat de dansers moeilijke dingen
doen. Nee, het ziet er zo gecon
centreerd uit. Het beeld is
prachtig. Als je de dames ziet
hangen in de armen van de
man. Zó geconcentreerd dat
het bijna een soort trance is.
Het gezicht ontspant, soms
hangt de mond zelfs een beetje
open. Zo werkt het ook. Als het
je echt lukt, op momenten dat
je het te pakken hebt, dat het
heerlijk gaat, raak je in een
soort trance. Dan dans je hele
maal in de muziek, ben je één
met de muziek."
„Ik danste al een tijdje salsa.
Dat salsa beviel zo goed dat ik
op een gegeven moment dacht:
goh, wat is er nog meer te dan
sen? Ik ben toen een keer in het
Volkshuis geweest, voor een
cursus tango. Nou, dat vond ik
helemaal niks. Kijk, er zijn grof
weg twee manieren om tango te
leren. De bijna boekhoudkun
dige benadering, het leren van
reeksen passen. Of de geïmpro
viseerde benadering. Je leert
dan wel de basispassen, maar je
krijgt de ruimte of zelf te varië
ren. Vergelijk het maar met mu
ziek, met het leren bespelen
Peter Kooijman: „Hoe meer mensen zich aanmelden voor het tango-dansen hoe beter."
Foto: Taco van der Eb
van een instrument. Of je leert
liedjes spelen uit een boek, of je
leert improviseren met toonlad
ders. In het laatste geval is het
veel gemakkelijk om in een
band te gaan spelen."
„Zo is het ook met tango dan
sen. Je kunt zelf dingen verzin
nen. De mooiste figuren zijn
ook ontstaan uit vergissingen,
toen men iets deed wat eigen
lijk niet kon. Zie het maar zo: je
maakt het gewicht vrij op één
been, het been waarmee je een
stap maakt. In principe kim je
drie kanten op: vooruit, naar
links of naar rechts. Eerlijk is
eerlijk, de muziek klinkt soms
vreselijk. Niet dat de muziek
zelf slecht is, maar de geluids
kwaliteit Veel oude opnames.
Uit de jaren twintig bijvoor
beeld, die klinken heel blikke
rig. De muziek zelf is natuurlijk
geweldig."
Maar de muziek kan nog zo
mooi en prachtig zijn, je kunt
de tango niet zomaar met ie
dereen dansen. Wederzijds res
pect, of liever nog wederzijdse
genegenheid is een absolute
voorwaarde, zegt Kooijman, nu
nog vergevorderd leerling, bin
nenkort tangoleraar. „Salsa is
nog te dansen met iemand met
wie je ruzie hebt Maar tango
niet. Je danst in eikaars ruimte,
dat maakt het heel intiem. Dat
is niet te doen met iemand die
je totaal niet mag. Het is een
taal die je met iedereen moet
kunnen spreken."
Morgen is er om 19.30 uur een
proefles in Studio Haagweg 4,
ingang via hek tussen school
gebouw en parkeerterrein.
Men hoeft zich van te voren
niet op te geven. De lessen
voor beginners beginnen vol
gende week.
Herman Joustra
amsterdam/anp - De Nederlandse toneelbewer
king van de. Deense film 'Festen' lijkt een van de
grote theaterhits van dit seizoen te worden. Bijna
alle voorstellingen van de vier maanden durende
tournee, die deze week begon in theater De Kleine
Komedie, zijn al volledig uitverkocht.
Het stuk markeert het gouden toneeljubileum van
Piet Römer. Verder wordt het uitgevoerd door de
cabaretiers Viggo Waas, Joep van Deudekom en
Peter Heerschop en de acteurs Han Römer, Titus
Tiel Groenestege en Genio de Groot. Behalve dit
sextet spelen ook actrices Saskia Temmink en Ria
Marks mee in de productie. Het is de eerste keer
in hun carrière dat vader Piet en zotfWee
het podium delen.
'Festen' vertelt over een familiereün p
heid van de verjaardag van de patedii
het gezin Klingenfeldt. Het feest lot
ledig uit de hand wanneer alle ond
liegeheimen genadeloos de kop ops )r£
was wereldwijd een groot succes
kroond met een Gouden Palm,
Film Award en de publieksprijs op
Rotterdam.
De theatervoorstelling komt vrijdag
de Leidse Schouwburg.
7.41
Tal
sthe
IN MEMORIAM
Elke week genoten duizenden
lezers van zijn tekeningen in Vrij
Nederland en de Haagsche Cou
rant. Voor velen was het zelfs
het eerste waar ze naar op zoek
gingen. Die vaste momenten
van ingehouden lachen of luid
schateren behoren tot het verle
den, want tekenaar Jaap Vegter
is gisteravond in zijn woon
plaats Den Haag overleden. Hij
is zeventig jaar geworden.
Jaap Vegter stierf min of meer in
het harnas, want hij werd ge
troffen door een hartstilstand in
Perscentrum Nieuwpoort, waar
hij de uitreiking van de jaarlijkse
Inktspotprijs voor de beste poli
tieke cartoon bijwoonde.
Meer dan veertig jaar heeft Veg
ter strips en cartoons gemaakt
voor talrijke kranten en tijd
schriften. In zijn werk leverde hij
vlijmscherp en humoristisch
commentaar op gebeurtenissen
en personen uit het politieke,
maatschappelijke en culturele
leven. Wat opvalt aan Vegters
werk is dat het, hoewel soms
scherp, nooit kwetsend is. De
tekenaar verkoos humor boven
het zware geschut. Toch ging
achter die in enkele lijnen per
fect getroffen figuren en situa
ties vaak een grote woede
schuil.
Vegter zei daarover zelf dat hij
zich 'ontzettend kwaad' kon
maken. „Ik wind mij op over
dingen waar je niets aan kunt
doen. Een olievlek in Siberië
waardoor al jarenlang een ge-
Jaap Vegter
1932 - 2003
bied van tienduizenden vierkan
te kilometers verzompt in olie.
Machteloos sta je. Maar ik kan
me ook opwinden over een plan
om op het Scheveningse strand
een pretpark aan te leggen. Ver
schrikkelijk! Als dat gebeurt, ga
ik verhuizen."
Jaap Vegter werd in 1932 gebo
ren in Voorburg. Hij ging naar
het Zandvliet Lyceum in Den
Haag, waar tekenleraar Paul van
Vliet (de vader van...) hem inspi
reerde tot een keuze voor het
kunstenaarschap. Daarna volg
de een opleiding aan de Konink
lijke Academie v
Kunsten.
De eerste echte c
gter maakte versclj
Consumentengids
strip was een uitr
voor de heropenf
fé in de Haagse bil
Daarna volgden si
blad Sextant en v
land. DeVN-strips
als Jeroen, Gré en|
groeiden uit tot z
ste en bekendste tl
Met Den Haag half
haat-liefdeverhou
de zich aangetrokl
met zijn parken, 5
soms weemoedig!
daarom was hij zo 1 var
grove stedenbouw
grepen. Die zelfvei
werd volgens Vegt
door de onverschi
koelheid van de H
„Het is eigenlijk w
rotstad", zei hij ee it niei
Het Haags Histori ,a9 1
eerde hem in 2001
te tentoonstelling
kende Vegter-mot
even...!!'. Onder di ID-H
scheen ook een bcjand
anderen hun men 3
Vegters tekenkuns pj
Kooten noemt heror
tieve Nederlandse
beste schrijver'. Ee
vatie, want de teks
name in de strips
Herman RosenbergNi
na.i£
1.00
DLAI