Noord-Korea bindt in tegenover VS
BUITENLAND
'Rusland bevriest, maar
niemand is verantwoordelijk'
Terreurdreiging tegen
soldaten VS in Golf
Rel België door transport
Amerikaanse militairen
Paus geraakt door 'plagen' tegen mensheid
Verenigde Naties vrezen voedselcrisis
Nieuwe arrestaties in Britse ricinezaak
Arrestatie belangrijke heeft geen band
verdachten aanslag Bali met ai-Qaeda
ARI
liderspartij:
met Sharon
De Israëlische Arbei-
Pjtij maakt vandaag be-
iijtze onder geen voor-
fzal toetreden tot een
onder leiding van pre-
el Sharon, leider van de
Likud. De nieuwe par-
Amram Mitzna, hoopt
aankondiging een halt
epen aan de drama-
chte resultaten in de
eilingen. Zijn medewer-
i tot de conclusie geko-
alleen een direct tegen
jon van Sharon gerichte
ne nog stemmenwinst
«veren.
olievlekken
S Baskenland
aven
leruJ na - Grote olievlekken
;eschi izonken tanker Prestige
VAZ)i le kust van Baskenland
loeld. De Baskische au-
jen n lieten weten dat al
„dha leine olievlekken waren
de bt loeld, maar dat de ver
!teeds ernstiger wordt,
en dat voor de kust een
ietapijt drijft en dat vrij-
Baskische stranden zijn
In de noordwestelijke
t Galicië, waar de Pres-
3 november in de gol-
rll [ween, zijn de weers-
ligheden de afgelopen
erk verbeterd. Het op-
van de stranden ver-
ardoor vlotter.
I leger Israël
(tijnse steden
|IH/gaza - Het Israëli
ier heeft vannacht inval-
jan in verscheidene Pa-
^en^steden in het noorden
Jordaanoever.
int de Palestijnen voerden
Tima'ipiren in Tulkarem, Kal-
1 i Jenin razzia's uit. De
rac^° meldde dat
(r zeker elf mensen heeft
[eerd. Vijf van hen zou-
jmoordaanslagen voor-
ii tegen Israël. Een lid
Islamitische Jihad werd
ond gedood en een an-
aakte gewond bij een
fing in de Palestijnse
plus op de Westelijke
never.
piloot van de Penl
ikker 28 die vorige week
„ag in de Andes tegen
Mvioog was verantwoor-
r het ongeluk. Dat zei
se president Ale-
iledo gisteren. Bij het
wamen 46 mensen
even, onder wie twee
Ne< iders en twee Belgen,
moet wel het gevolg
eest van een menselijke
t Toledo, omdat het
in perfecte staat ver-
and in
kust
ee opstandige groe-
i in het westen van
t zijn gisteren een be-
ereengekomen met de
^van president Laurent
i Het akkoord werd ge-
tijdens een ceremonie
ofdstad Lome van Togo
1 tot stand door bemid-
i de Economische Ge-
bap van West-Afrikaan-
Opstandige groepen
(lorden van Ivoorkust
i half oktober al een
et-vuren overeen met
tig van president
t De crisis in het cacao-
l brak half september
i een staatsgreep van
mislukte. Alle op-
partijen komen mor-
r Frankrijk voor verder
erleg.
irman wil
jdent worden
o - Senator Joseph Lie-
jvan Connecticut wil
tit van de Verenigde Sta
gen. Hij zei gisteren een
loen naar de nominatie
(identskandidaat van de
raten voor de verkiezin-
.2004. De 60-jarige Lie-
ras bij de laatste presi-
kiezingen in 2000 de
lat voor het vice-'presi-
tap onder Al Gore. Naast
n hebben zich al zeker
ïidaten bij de Democra-
rtij aangemeld.
*>s Duitsland
3 sneeuw
n
hevige sneeuwval
hebben gisteren in
rdenjlen van Duitsland ge-
chaos in het verkeer.
jet noorden en oosten is
n, maai* ook in het mid-
duiden van het land ge-
lg vfï veel ongelukken en
1 lange files. Bij een ket-
s vaiing op de A3 bij Würz-
het zuiden van Duits-
len on8eveer veertig
locafetrokken. Een aantal
i raakte daarbij gewond,
snelwegen kwamen
ito's door de gladheid
<epl>- staan. Op de luchtha-
Frankfurt werden veel
i geannuleerd.
anp - bron: afp krt sgn
Raketten Noord-Korea
door onze correspondent
Pascale Thewissen
brussel - De komst van meer
dan zevenhonderd Amerikaanse
soldaten, die vanuit Duitsland
onderweg zijn naar de Vlaamse
gemeente Sint Niklaas om ver
volgens via de haven van Ant
werpen koers te zetten naar de
Perzische golf, heeft voor grote
verontwaardiging gezorgd in
België. Volgens tegenstanders
van een oorlog tegen Irak laat
België zich voor het karretje van
de Amerika spannen, zonder
eerst de beslissing van de Ver
enigde Naties af te wachten
De Belgische premier Guy Ver-
hofstadt spreekt dat tegen. Vol
gens hem voldoet België alleen
aan haar NAVO-verplichtingen.
Deelname aan een mogelijke in
terventie in Irak ligt erg gevoelig
in België. De groene regerings
partijen Ecolo en Agalev hebben
zich tegen een nieuwe Golfoor
log uitgesproken en dreigen uit
de paars-groene coalitie te stap
pen als België de Verenigde Sta
ten militair steunt.
Het was de burgemeester van
Sint Niklaas, de socialist Freddy
Willockx, die de kat de bel aan
bond nadat vrijdag op het stad
huis een fax was binnen gerold
van het Belgische ministerie van
defensie. Het gemeentebestuur
van Sint Niklaas kreeg het bevel
om een hotel in Beveren en het
militaire complex Westakkers
door de politie te laten bewa
ken. Reden: er waren die dag
veertig Amerikaanse militairen
aangekomen.
Willockx weigerde. Hij is, zo liet
hij weten, pacifist en dus tegen
een nieuwe Golfoorlog. Boven
dien is de bewaking van Ameri
kaanse militairen en materieel
in zijn ogen geen taak voor de
politie, maar voor het Belgische
leger.
Het nieuws over de komst van
de Amerikaanse militairen sloeg
in als een bom. Noch de Belgi
sche premier Guy Verhofstadt,
noch de ministerraad bleken
iets af te weten van het trans
port, dat vandaag in België moet
arriveren. De veertig militairen
die momenteel in hotel Beveren
verblijven, moeten het vertrek
van de missie vanuit de Ant
werpse haven voorbereiden.
De enige die op de hoogte was
van het transport, was defensie
minister André Flahaut. Hij was
één dag eerder, donderdag, ge
ïnformeerd over de komst van
meer dan zevenhonderd Ameri
kanen en 250 legerwagens ma
terieel. Vermoedelijk bivakkeren
de Amerikaanse soldaten drie
dagen op Belgisch grondgebied,
in een tentenkamp op Westak
ker, alvorens richting de Perzi
sche golf te vertrekken.
De vredesbeweging, die gister
middag demonstreerde bij hotel
Beveren tegen de aanwezigheid
van de Amerikaanse soldaten op
Belgische bodem, heeft alvast
woedend gereageerd op het
transport en hekelt de opstelling
van de groenen, die genoegen te
nemen met de verklaring van
Verhofstadt dat België enkel zijn
NAVO-verplichtingen vervult.
Volgens de vredesactivisten is er
geen enkel NAVO-verdrag dat
bepaalt dat België moet mee
werken aan de doorvoer van
Amerikaanse troepen en materi
eel voor een oorlog in het Mid
den Oosten. „De afspraken be
treffen enkel de bevoorrading
van de in Europa gestationeerde
troepen. Als België dit militaire
transport toelaat, neemt ons
land de politieke beslissing om
het unilaterale optreden van de
VS te ondersteunen stelt de
vredesbeweging in een verkla
ring.
new york/rtr - Er bestaan aan
wijzingen voor terreurdreiging
tegen Amerikaanse soldaten die
in verband met een mogelijke
aanval op Irak naar de Perzische
Golf trekken. Die mobilisatie ge
beurt dan ook onder strenge
veiligheidsmaatregelen. Dat
meldde The New York Times gis
teren.
Hoge legerfunctionarissen heb
ben de krant verteld dat er in de
afgelopen drie weken 'geloof
waardig bewijs' was voor een
aanslag op een vliegtuig dat sol
daten en vracht voor het leger
naar de Golf moest brengen.
Het leger is daarom begonnen
met het doorsturen van door
gaans geheime informatie aan
commerciële transportbedrijven
die de soldaten van de VS naar
het Midden-Oosten brengen. De
betrokken vliegmaatschappij
heeft daarop de datum, tijd en
route van de bedreigde vlucht
gewijzigd, aldus The New York
Times. Niemand wilde details
over de aard van de bedreiging
geven.
Bij een algehele mobilisatie zal
90 procent van de Amerikaanse
soldaten met particuliere lucht
vaartmaatschappijen vliegen.
Commerciële vervoerbedrijven
over het spoor en de weg zullen
materiaal, voedsel en brandstof
transporteren naar havenplaat
sen. „We doen er alles aan om
deze bedrijven goed te informe
ren", zei generaal John Handy,
verantwoordelijk voor de trans
porten.
Amerikaanse functionarissen
ontkenden later tegenover het
Britse persbureau Reuters het
bericht van The New York Ti
mes. Zij verklaarden niets te we
ten over een mogelijke aanslag
tegen een vliegtuig met militai
ren. „Dergelijke informatie is er
niet", aldus een van hen.
1965-1973
Bouw Russjsghe
kernreactor ofy
Yongbyo'n-complex.
1977
Éérste wapen
inspecties Yongbyon.
In jaren tachtig
begin nucleair
wapenprogramma
1985
Ondertekening
N-Korea non
proliferatieverdrag
1994
Verdrag met VS:
Bevriezing kern
wapenprogramma.
Reactor bij Taechon
en Yongbyon worden
stilgelegd
2002
N-Korea geeft toe
toch aan kernwapen-
programma te hebben
gewerkt; VS stopt
olieleveranties.
-2003
N-Korea zegt non
proliferatieverdrag op
en dreigt raket
proeven uit te voeren
Vaticaanstad - Paus Johannes Paulus II spreekt zijn nieuwjaarsboodschap uit voor de ambassadeurs en diplomaten bij de Heilige Stoel. De kerkvorst zei persoonlijk diep geraakt te
zijn door alle 'plagen' die de mensheid raken, zoals de dreigende oorlog in Irak, de chaos in Zuid-Amerika en de honger in Afrika. Verscheidene Italiaanse media meldden gisteren
dat de paus een kardinaal naar Washington en Bagdad wil sturen om een confrontatie tussen de Verenigde Staten en Irak te voorkomen. Oorlog moet altijd worden voorkomen, liet
de paus weten. Wel citeerde hij in zijn toespraak uit het Handvest van de Verenigde Naties waar oorlog, onder bepaalde voorwaarden, als laatste middel toch wordt gerechtvaar
digd. Foto: EPA/Maurizio Brambatt
PakcFfon,/^) Hungnarrf
>at
Pyongsorig Sunchon
Pyongyang
75 km ft
Pyongsan
(Q kernreactor overigè nucleaire installaties
moskou/rtr- dpa - Noord-Korea
is bereid onder voorwaarden
weer toe te treden tot het inter
nationale verdrag dat versprei
ding van kernwapens moet voor
komen, het zogenoemde non-
proliferatieverdrag.
Het regime in Pyongyang ver
langt onder meer dat het Inter
nationaal Atoomenergie Agent
schap (IAEA) stopt 'op te treden
als een instrument van Was
hington'.
Het is Noord-Korea een doom
in het oog dat de Verenigde Sta
ten het IAEA gebruiken als druk
middel tegen Noord-Korea, al
dus de Noord-Koreaanse am
bassadeur in Moskou, Pak Ui
Chun, gisteren.
De tegemoetkoming van het
communistisch bestuurde land
volgt op dagen van oplopende
spanning tussen Noord-Korea
en Washington. Vorige week
zegde Noord-Korea het non
proliferatieverdrag plotseling
op. Het afgelopen weekeinde
dreigde het regime weer raket
proeven uit te gaan voeren. De
maatregelen veroorzaakten
commotie in het westen en leid
den tot angst bij Noord-Korea's
buurlanden.
Rusland zei gisteren dat Moskou
steun van andere landen krijgt
voor zijn voorstel om de crisis
op te lossen. Het Russische
plan, dat zondag werd gelan
ceerd, behelst een kernwapen-
vrije status voor het Koreaanse
schiereiland en de hervatting
van hulp.
Volgens het Russische ministe
rie van buitenlandse zaken is
het plan de afgelopen dagen te
lefonisch besproken met de VS,
China, Frankrijk en Zuid-Korea.
Moskou wil in ieder geval dat
Noord-Korea zich weer gewoon
houdt aan het verdrag dat de
verspreiding van wapens tegen
gaat.
Secretaris-generaal Kofi Annan
van de Verenigde Naties heeft
een speciale gezant naar Noord-
Korea gestuurd om de voedsel
situatie in het land in kaart te
brengen. De VN maken zich
ernstige zorgen over de situatie
in het stalinistische land nu de
Verenigde Staten hebben beslo
ten de voedselleveranties te sta
ken.
„De pijplijn begint op te drogen
en als er niet snel nieuwe huma
nitaire voorraden worden ge
stuurd, kan er in maart of april
een behoorlijke crisis uitbre
ken", aldus de speciale VN-ge-
zant Maurice Strong vanoch
tend voor vertrek uit Peking.
Noord-Korea leunt zwaar op
buitenlandse hulp bij het voe
den van de bevolking. Slecht
weer en economisch wanbeheer
hebben de afgelopen jaren ge
leid tot slechte oogsten en hon
gersnood.
londen/rtr-afp - De Britse politie heeft gister
nacht zes mensen aangehouden die ervan worden
verdacht betrokken te zijn bij de productie van het
gif ricine. Dat meldde het Britse Sky News. Scot
land Yard heeft de arrestaties bevestigd, maar wil
de niet zeggen of de aanhoudingen verband hou
den met de vondst van ricine vorige week in
Noord-Londen. De autoriteiten hielden toen ze
ven personen aan. Zes van hen zijn in staat van
beschuldiging gesteld, een vrouw werd kort na
haar arrestatie op vrije voeten gesteld.
Vier mannen verschenen gisteren voor de rechter.
Ze worden beschuldigd van 'het bezit van zaken
die aanleiding geven tot de verdenking dat zij ter
roristische activiteiten wilden plegen en bezig wa
ren met de ontwikkeling en productie van een
chemisch wapen'. Zij blijven vastzitten en moeten
17 januari weer voor de rechter verschijnen.
Een vijfde moet later voorkomen; hem is valsheid
in geschrifte ten laste gelegd. De zesde verdachte
is opgepakt voor vermeend drugsbezit en overtre
ding van de immigratiewetten. Hij wordt vermoe
delijk binnenkort op borgtocht vrijgelaten.
a i Nederlander
door Ronald Frisart
Zeker 25 doden door kou in Moskou
jakarta/ap - De Indonesische
politie heeft naar eigen zeggen
twee belangrijke verdachten van
de aanslagen op Bali gearres
teerd. Volgens de politie vormen
de arrestaties een doorbraak in
het onderzoek naar de in okto
ber gepleegde aanslagen, die
aan bijna 200 overwegend bui
tenlandse discotheekbezoekers
het leven kostten. Een van de
twee zou reeds enkele uren na
zijn arrestatie hebben bekend.
De twee werden gisteren opge
pakt op het eiland Berukan ter
wijl ze probeerden uit Indonesië
weg te komen, aldus het hoofd
van de Indonesische recherche.
In totaal zitten nu zeventien ver
dachten van de aanslagen in
hechtenis.
Een van de twee aangehouden
mannen zou de aanslagen heb
ben gecoördineerd, de andere
zou een rol hebben gespeeld bij
de financiering ervan. Twee
broers van de eerste verdachte
zitten al langer vast op verden
king van betrokkenheid bij de
aanslagen.
Volgens de leider van het onder
zoek naar de aanslagen heeft
een van de verdachte bekend
een busje met explosieven naar
de Sari Club te hebben gereden.
De aanslagen van oktober wer
den gepleegd op twee discothe
ken in de plaats Kuta op Bali. De
meeste slachtoffers vielen in de
Sari Club, waar een busje met
explosieven tot ontploffing werd
gebracht. Hij zou het busje tot
een kruispunt vlakbij de Sari
Club hebben gereden en daar
hebben overgedragen aan een
ander, die naar de discotheek
reed en het busje tot ontploffing
bracht. De verdachte heeft ook
bekend de vergadering te heb
ben bijgewoond waarin de aan
slagen werden gepland, zei
Pastika.
De politie zei niet of de beide
verdachten banden hebben met
Jemaah Islamiyah, de terreuror
ganisatie die achter de aansla
gen zou zitten. Een van de
broers wordt gezien als een lei
der van Jemaah Islamiyah.
haarlem - De aantijging dat de
Indonesische Nederlander Ab
dul Wahid Kadungga banden
heeft met het terreurnetwerk al-
Qaeda valt niet staande te hou
den. De in Brussel gevestigde
International Crisis Group (ICG)
heeft dat toegegeven en voor de
fout haar excuses aangeboden.
In een in vorig jaar verschenen
rapport stelde de ICG dat Ka
dungga nauwe betrekkingen
heeft of had met de Egyptische
organisatie Gama Islami, die be
hoort tot het al-Qaeda-netwerk
van Osama Bin Laden. In het
NOS Journaal dreigde de 62-ja-
rige Kadungga vorige maand
met juridische stappen. De van
de ICG afkomstige aantijging
werd in tal van Nederlandse en
buitenlandse media overgeno
men toen Kadungga vorige
maand werd opgepakt in Indo
nesië. De Indonesische politie
verdacht hem van betrokken
heid bij de bomaanslag die in
oktober op Bali bijna tweehon
derd levens kostte.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - Langzaam stijgt het
kwik in de Russische thermome
ters naar aangename hoogtes. In
Moskou vroor het dit weekeinde
slechts 12 graden, in Sint Peters
burg bleef het bij 23 graden on
der nul. Maar de stijgende tem
peraturen komen voor de 25 dui
zend mensen met een defecte
verwarming te laat. En dus stelt
Rusland de traditionele vraag:
'Kto vinovat?' oftwel, 'Wie is
schuldig?'
Het is een jaarlijks terugkerend
item in de Russische journaals:
de 'verwarmings-catastrofe'. Dit
jaar zijn de regio's rond Sint Pe
tersburg, Novgorod en Petro
zavodsk, bij de Finse grens, het
zwaarst getroffen. Het verouder
de verwarmingssysteem begeeft
het en vervolgens bevriezen en
barsten de pijpleidingen. Tot de
lente is daar weinig aan te doen.
Duizenden mensen brengen de
winter door in ziekenhuizen, ka
zernes of bij vrienden. „Uw ge
bied moet klaar zijn voor derge
lijke temperaturen", mopperde
president Poetin tegen de gou
verneur van Karelie. „Het is ten
slotte het noorden."
Zo brengt het Kremlin de zoek
tocht naar zondebokken op
gang. Gouverneur Katanandov
schoof de hete aardappel on
middellijk door naar een paar
anonieme functionarissen in het
stadje Moezerskoe. Die zouden
oudejaarsnacht te lang feestge
vierd hebben. Pas na vijf minu
ten kwamen ze erachter dat het
verwarmingssysteem was uitge
vallen. Dat was bij een tempera
tuur van 45 graden onder nul te
laat. De pijpleidingen waren
reeds bevroren.
„De mensen ontspannen zich
een beetje en dan is het ge
beurd", verzuchtte de gouver
neur.
In Rusland noemen ze dat 'de
menselijke factor'. Ieder jaar
krijgen een paar nalatige ambte
naren de officier van justitie
achter zich aan. Twee jaar gele
den verdween een aantal func
tionarissen achter de tralies toen
in Siberië de verwarming op tilt
sloeg. Maar helpen doet het niet
veel, meent officier van justitie
Vladimir Veniaminov van Sint
Petersburg. „We kunnen er wel
een paar in de gevangenis gooi
en", aldus de nonchalante aan
klager. „Maar daar worden onze
vijftig jaar oude pijpleidingen
ook niet nieuwer van."
Dat is de volgende zondebok:
het systeem. Iedereen erkent dat
de energievoorziening in Rus
land hopeloos verouderd is. Lo
kale functionarissen wijzen er
voortdurend op dat er sinds pe
restrojka geen roebel meer geïn
vesteerd is in het netwerk. Het is
het favoriete excuus, zeker nu
de extreem lage temperaturen
niet langer als excuus mogen
dienen. „Dit is een normale
winter", oordeelde Gennadi Jeli-
sejev van het Russische meteo
rologisch instituut. „De vorige
winters waren erg zacht in het
Europese deel van Rusland en
In Moskou zijn vorige week
25 mensen doodgevroren, zo
maakte de gemeentelijke
dienst gezondheidszorg gis
teren bekend. In totaal moes
ten tussen 5 tot en met 12 ja
nuari 202 mensen met on-
derkoelingsverschijnselen in
het ziekenhuis worden opge
nomen. De meeste slachtof
fers zijn dakloos of alcoholist
en niet in staat voor de nodi
ge beschutting tegen de kou
te zorgen. Daarbij speelt mee
dat de politie van Moskou
dagelijks zwervers uit 'na
tuurlijke' opvangcentra als
metro- en treinstations ver
drijft. Er zijn in Moskou op
ongeveer 10 miljoen inwo
ners naar schatting honderd
duizend daklozen. De kou
dus zijn we vergeten hoe koud
het kan worden."
De tekortkomingen van het na
tionale energiebedrijf zijn be
kend, maai' de hervormingen
komen desondanks niet op
gang. Topman Tsjoebais wil de
monopolist opdelen en privati
seren. Op die manier moet er
geld vrijkomen voor investerin
gen, maar het plan is niet ge
liefd. Tegenstanders vrezen dat
Tsjoebais de bedrijfsonderdelen
voor een habbekrats verkoopt
aan zijn zakenvrienden, iets wat
in de begin jaren negentig ook
geeft ook veel burgers die wel
onderdak hebben proble
men, omdat verwarmingske
tels het hebben begeven en
in sommige gebieden de
stroom geregeld uitvalt. Vol
gens de autoriteiten zitten
momenteel ruim 28.000 Rus
sen in onverwarmde appar
tementen, met als ergste de
regio Leningrad rond St. Pe
tersburg, waar ongeveer
23.000 mensen in de kou zit
ten. Deze kwestie staat ook
op de agenda van het Krem
lin en president Vladimir Po
etin uitte gisteren opnieuw
zijn frustraties over de situa
tie. „Wij hebben hier vele
malen over gesproken, maar
de situatie is niet verbeterd",
erkende de pjjpident
gebeurde. Maar de alternatieven
zijn schaars. Een verhoging van
de tarieven is uitgesloten. Geen
politicus wil een jaar voor de
verkiezingen de prijzen nog
meer laten stijgen. De regering
heeft daarom besloten de on
vermijdelijke hervormingen nog
even uit te stellen.
Zo blijft de 'verwarmings-cata
strofe' een jaarlijks terugkerend
item. De krant Izvestia wordt er
cynisch van: „Rusland bevriest,
maar niemand is verantwoorde
lijk."