is
l
ïf
Snowboarden en de keerzijde
van het succes
TOERISME
Bushotels
VRIiDAG l8 OKTOBER 2001
REISBERICHTEN
Les Deux Alpes, Frankrijk. Nog na
hijgend van zijn run door de half-
pipe ploft Antoine Demarteau
neer op een bankje bij het piste
restaurant. Sinds jaar of vijf is hij
een vaste bezoeker van 'Les
Deux'. „De faciliteiten hier zijn
uitstekend, misschien wel de bes
te van Europa. Er is voor ieder
wat wils: de gevorderden kunnen
zich uitleven in het snowpark en
de beginners hebben kilometers
pistes waarop ze kunnen oefe
nen."
Demarteau is een oude rot als
het op snowboarden aankomt.
Een jaar of dertien geleden
schakejde hij over van het skiën
naar de toen nog prille sport. Hij
herinnert zich de begindagen
nog goed: „In die tijd draaide al
les nog om skiën. De snowboar-
ders werden gezien als een stel
lastpakken die de pistes onveilig
maakten."
Inmiddels is er een hoop veran
derd. Grote Franse resorts als Val
Thorens, Tignes en Les Deux Al
pes investeren flink in hun pis
tes om snowboarders te trekken.
Zo heeft laatstgenoemd dorp dit
jaar een aantal nieuwe machi
nes aangeschaft om obstakels te
maken in het grote snowpark.
Bovendien worden er dit jaar de
wereldkampioenschappen
snowboarden gehouden. Betere
reclame kan een wintersport
plaats zich nauwelijks wensen.
Dat vindt ook Helena Hospital
van het plaatselijke Office de
Tourisme: „Ruim een kwart van
de wintersporters doet aan
snowboarden en dan met name
de jongeren. Dat maakt het tot
een groep die niet meer te nege
ren is, zeker als je denkt aan de
toekomst." En dus verdringen
de grote wintersportplaatsen el
kaar als het aankomt op
snowoard-faciliteiten. Zo be
schikt Les Deux Alpes, net als
een aantal andere centra, over
een speciaal luchtkussen waar
de boarders hun acrobatische
sprongen relatief veilig kunnen
maken. Daarnaast schieten klei
ne schooltjes als paddestoelen
uit de grond.
Dit tot groot ongenoegen van
enkele fanatieke snowboardlera-
ren, zoals Gaetan Demard. Met
zijn zonneklep in camouflage-
kleuren, wijde broek en jas lijkt
hij in de verste verte niet op de
traditionele Franse skileraar.
Sinds zeven jaar beheert hij de
Primitive Snowboardschool in
Les Deux Alpes. Samen met zijn
broer ontwikkelde hij een baan
brekende lesmethode die navol
ging vindt in heel Europa. De
mard heeft veel kritiek op de
traditionele technieken en les
methodes:' „Het probleem is dat
er nog teveel wordt uitgegaan
van het alpine-boarden, waarbij
je op een smalle plank staat met
de voeten bijna parallel achter
elkaar. Dat is geen natuurlijke
houding, zeker als je bedenkt
dat negentig procent van de
boarders tegenwoordig op soft-
boots en freestyieplanken rij
den."
Demard legt de schuld van de
slechte lesmethodes bij de op
permachtige Ecole du Ski Fran
cais. Zelfs nu snowboarden al
bijna twee decennia wordt be
oefend, weigert dit nationale
skisyndicaat een algemeen di
ploma voor snowboardleraren.
Gevolg: de lesmethodes verou
deren. Demard: „Op dit mo
ment klussen veel skileraren bij
als snowboardleraar zonder dat
ze daar een extra diploma voor
nodig hebben. Gezien de popu
lariteit van de sport zou het voor
hen een flinke aderlating zijn
wanneer ze geen les meer mo
gen geven."
De risico's van de oude lesme
thodes zijn volgens Demard
echter te hoog om nog langer
gehanteerd te worden. Schade
aan heupen en knieën is vrijwel
onvermijdelijk en ook de con
trole op steile afdalingen is min
der goed dan met de nieuwe
technieken. „Frankrijk staat nog
in de kinderschoenen als het
aankomt op het erkennen van
snowboarden als sport. Natuur
lijk hebben we goede facilitei
ten, maar landen als Oostenrijk
en Zwitserland lopen vijf jaar op
ons vooruit op het gebied van
materialen en techniek." De
mard mist de innovatieve sfeer
die het snowboarden ademde in
de begindagen van de sport.
„De grote skimerken zijn te gre
tig ingesprongen op de hype en
hebben met slecht materiaal en
lage prijzen de sport kapotge
maakt", aldus de gepassioneer
de snowboarder.
Ruben van der Meer en Jody
Verburgh geven toe dat hij daar-
FEITEN&CIJFERS
£91 i t>'. - i - 58
Les Deo^ Alpes: een straat, veel hotels, restaurants en tingeltangels en een enorm ski- en snowboardgebied. Foto: Rob van den Dobbelsteen
REISBOEKEN&MAGAZINES
Plaats: Les Deux Alpes.
Afstand: Amsterdam-Les Deux
Alpes 1120 kilometer. Auto:
Luxemburg, Dijon, Lyon, Gren
oble en stuwdam Chambon.
Trein: naar dichtstbijzijnde
spoorwegstation Grenoble.
Vandaar met VFD-bus naar Les
Deux Alpes. Vliegtuig: Lyon
(vandaar met de bus (Cars Gré-
ly) naar Grenoble en vandaar
weer met de VFD naar Les
Deux Alpes).
Hoogte: 1650 - 3568 meter.
Liftinstallaties: 25 sleepliften,
26 stoeltjesliften, 4 gondelba-
nen, 1 kabelbaan en 2 treintjes.
Wachttijden: Gering, behalve
bij het dalstation van de Jandri
Expres waar de wachttijden wel
eens kunnen oplopen tot 1 uur.
Totaal aantal kilometers aan
afdalingen: 200.
Ligging van de skipistes: voor
namelijk oost- en west-hellin
gen.
Moeilijkheidsgraad: Overwe
gend middelzwaar en simpel.
Alleen vlak boven het dorp een
aantal moeilijke (zwarte) afda
lingen.
Kinderopvang: Ja, kindercrè
che vanaf 6 maanden tot 2 jaar;
kleuterdagverblijf van 2 tot 6
jaar; kleuterskischol van 3 tot
en met 6 jaar.
Portugal
In korte tijd heeft Unieboek zich met
de uitgave van vertalingen van onder
meer de Capitoolgidsen en de Rough
Guides een vooraanstaande plaats ver-
,worvep op de Nederlandse reisboe-
kenmarkt. En zo populair werden
vooral de spectaculair geïllustreerde
'Capitools', dat de door datzelfde
Unieboek uitgegeven Expert-reisgid
sen een beetje naar de achtergrond
zijn gedrongen. Ten onrechte blijkt
ook weer eens uit het zojuist versche
nen deeltje 'Portugal'. Als je al kritiek
hebt op de 'Experts', dan gaat het om
het nogal kleine lettertype waarin ze
zijn gedrukt. Maar verder zijn ze bui
tengewoon informatief, wordt er op
een fotootje meer of minder niet geke
ken en is ook 'Portugal' weer voorzien
van talrijke, bijna altijd interessante
'kantlijnen'. Bovendien zijn de gidsen
(in de serie verschenen zojuist ook 'De
Turkse Kust' en 'De Provence') mooi
opgemaakt en bepaald niet duur.
Portugal (Expert-serie) door Tim Jepson. Uit
geverij: Uniekboek, Houten. Prijs: 18,10 euro.
West-Canada
In de reeks 'Reisgidsen' (met daarin
een nauwkeurige beschrijving van ver
schillende autotochten) van uitgeverij
Lannoo, verscheen zojuist West-Ca
nada'. Via het vertrouwde concept
(route, kaartje, achtergrondinformatie,
adressen, tips en een reiswijzer - zijn
zes trajecten opgetekend, met lengtes
die variëren van 5 tot 10 dagen. De
routes zijn uiteraard naar eigen belie
ven uit te breiden. Speciale aandacht
krijgen steden als Calgary, Vancouver,
Edmonton en - in mindere mate - Vic
toria op Vancouver Island. De gids
geeft gedegen beschrijvingen van stad,
streek en bezienswaardigheden, al is
het jammer dat aan de nieuwe trendy
wijk Yaletown in Vancouver geen
woord wordt gewijd. En dat verzwegen
wordt dat Chinatown in Victoria uit
slechts een te verwaarlozen sprotje
winkels/eethuisjes bestaat. Maar het
maakt de routegids niet minder nuttig.
Bijna tegelijkertijd met 'West-Canada'
kwamen in dezelfde serie ook uit de
'Oost-Canada', 'Zuid-Afrika' en
'Nieuw-Zeeland'.
West-Canada', door Wolfgang R. Weber. Uit
geverij Lannoo, Tielt. Prijs: 24,75 euro. Zie
ook www.lannoo.com.
Mooiste hotels
In de Capitool-reeks verscheen een
gids met 'de mooiste hotels in Neder
land'. Er worden in het boek ruim vier
honderd adressen vermeld en hoewel
de nadruk op de ietwat bijzondere on
derkomens figt (kasteel, jachtslot,
klooster, boerenhoeve, en landgoed en
dergelijke) bevat de opsomming ook
bekende hotels in en vestigingen van
(internationale) hotelketens. De hotels
zijn per provincie gerangschikt en ko
men in het register tweemaal terug:
per plaats en op naam.
Elke provincie wordt summier geïntro
duceerd en van elk hotel wordt kort
vermeld wat je er kunt vinden. Voor
zover van toepassing wordt ook een
website vermeld. Ga overigens niet
uitsluitend op basis van deze gids zo
maar naar een beschreven hotel. Zo
wordt in de provincie Utrecht hotel
Den Treek (Leusden) vermeld, maar
dat is al langer dan een jaar gesloten.
'De mooiste hotels in Nederland', (Capitool
Reisgidsenserie) door Marja Kerst en Pim
Verver. Uitgeverij: Van Reemst (Unieboek),
Houten. Prijs: 19,90 euro. Zie ook www.capi-
toolgids.nl.
Gerard Chel/Rob van den Dobbelsteen
mee een punt heeft, maar ook
vinden ze hem 'misschien wel
een beetje té cynisch.' Het twee
tal staat al op een board sinds
1990 en komt elk jaar naar Les
Deux Alpes. Vooral Van der
Meer is kritisch over het succes
van 'zijn' sport: „Ik merk de
laatste jaren dat Jan en alleman
een plank onder z'n voeten
bindt. Dat is prima, maar als ik
kijk naar het niveau van die
mensen, moet ik bijna huilen.
Eigenlijk is het jammer dat
snowboarden zo in de schijn
werpers staat. Het lijkt wel alsof
iedereen er geld aan probeert te
verdienen. Aan de andere kant
heeft het ons natuurlijk wel een
hoop opgeleverd. De faciliteiten
zijn aanzienlijk beter geworden
en de sport wordt beter geac
cepteerd op de piste. Dat was
tien jaar geleden wel even an
ders."
Niels van Nimwegen
Langlaufmogelijkheden: 25 ki
lometer (2 Loipen).
Verdere sportieve ontspan
ning: Open zwembad, wande
len (uitsluitend op raquettes,
sneeuwschoenen), ijsbaan, ijs-
klimmen op bevroren waterval.
Prijspeil: zesdaagse skipas: 312
euro. Kinderen tot 13 jaar en 60
+-ers krijgen korting.
Avondvertier: Zeer uitgebreid.
4 Disco's, 1 bioscoop, 9 piano
bars, 2 bowlings en ettelijke ca
fés.
Bijzonderheden: De gratis ski
bus rijdt van 07 tot 23 uur. Ijs-
grot op 3425 meter. Een keer
per maand wordt vanaf 3200
meter hoogte een afdaling ge
maakt bij volle maan. Beneden
Les Deux Alpes (10 minuten
met de gondelbaan) ligt het
dorp Venose, een toeristisch
plaatsje vol speciale winkeltjes
en restaurants.
Verdere informatie: Office du
Tourisme, 38860 Les Deux Al
pes, telefoon vanuit Nederland
00 33 47 67 92 200 en/of inter
net www.les2alpes.com. In Ne
derland: Maison de la France,
Prinsengracht 670, 1017 KX
Amsterdam, telefoon 09 00 11
22 332 en/of internet
www.franceguide.com.
Welcome Air
De Oostenrijkse regionale luchtvaartmaatschappij Welci
deze maand gestart met een dagelijkse lijndienst tussen
dam en de Noordduitse zakenstad Hannover. De vluchteni jnc
uitgevoerd met een Dornier 328, die plaats biedt aan 32; inkt
giers. Op maandag tot en met vrijdag wordt 's ochtends g« ove
van Hannover naar Rotterdam en 's middags weer terug.
me Air is een bekende op Rotterdam Airport, omdat de 01
ming sinds 2000 vliegt tussen de Nederlandse luchtha #ci
Innsbruck. Vanuit Hannover zal niet alleen naar die plaats
ook naar Craz worden doorgevlogen.
Q
Air Exel
Amsterdam-Straatsburg is de route die vanaf 1 oktober vi
gelegd door een Embraer 120 Brasilia van het Nederlandst
Netherlands BV. Er wordt dagelijks tweemaal een retc
uitgevoerd. De vlucht wordt geïntroduceerd voor een tal
150,- exclusief belastingen.
Q
Saas Fee
Het Zwitserse Saas Fee is de eerste plaats die een Wintersj
mant heeft gekregen. Het initiatief voor die prijs is genorry
de Nederlandse Ski Vereniging, die er het belang van du,
toerisme in de Alpen mee wil onderstrepen. De eerste lijst
daten voor de prijs telde 32 gemeenten in Oostenrijk, Zwits
Frankrijk en Italië. Daarvan werden er tien geselecteerd,
stemming door leden van de Ski Vereniging bleven er d
van over; naast Saas Fee waren dat Lech en Bad Hofgastel
in Oostenrijk. Een internationale jury oordeelde dat van
Saas Fee bij de ontwikkelingen in het toerisme de beste ma
len neemt om de aantasting van natuur en milieu zo kleii
lijk te houden.
Interhome
Interhome heeft haar nieuwe winterprogramma op cd-n
schikbaar. Het aanbod aan vakantiewoningen in een wint
plaats is gekoppeld aan informatie over die bestemmin|
Ski-Atlas. Daarnaast is het mogelijk via het callcenter vanl
me een persoonlijk reisadvies aan te vragen op basis vanl
ten aanzien van onder meer de grootte van het reisgezelsf
verblijfsduur en de afstand van vakantiewoning tot
reisadvies wordt dan per post of e-mail toegestuurd.
gids van Interhome is uiteraard ook nog op papier beschilj
staan zo'n 5.000 accommodaties in negen Europese lande^
Meer informatie: telefoon 070 395 86 50 en/of www.interhome.nl
o
Egypte
Het herstel van het toerisme naar Egypte zet zich ma
maand voort. In augustus werden 574.000 bezoekers geti
tien procent meer dan in dezelfde maand van het vorig j rfec
aantal overnachtingen steeg zelfs nog meer: 4,3 miïjo bre
'plus' van 19,5 procent. Van januari tot augustus zijn 3,3 tdis
toeristen het land binnengekomen, samen goed voor 21,6 vo<
overnachtingen. Zeker de Europeanen komen weer me dat.
Egypte. De meesten komen uit Italië en Duitsland. ™er
Q m
Kijk-doe-idee
Mensen die op enigerlei wijze betrokken zijn bij de ori
van activiteiten voor jeugd en jongeren (van 4 tot 20 jaar]
op 2 en 3 november ideeën opdoen op de beurs Kijk-Doe-ld
ze wordt gehouden in het Openluchtmuseum in Arnhem,
veertig workshops over uiteenlopende onderwerpen, zoals
heid, vrfjwilligersbeleid en speelruimte. Verder zijn er pres
van nieuwe speltechnieken.
Meer informatie: www.kijk-doe-idee.nl.
o o
Zwitserland
Hoewei in de hogere delen van het land de eerste sneeuw
vallen is, heeft Zwitserland Toerisme heeft op zijn website
rie wandelingen geplaatst. Van de 68.000 kilometer aan
wijzerde paden, zijn een stuk of dertig trajecten opgenoi
spreid over het hele land. Ze worden op www.MySwitzer
uitgebreid beschreven. Een brochure kan ook telefonisch]
aangevraagd: telefoon 00 800 to 02 00 30.
Bex
In de nieuwe winterbrochure van Bex Reizen uit Arnl
naast de oude bekende oorden, vier nieuwe bestemming
nomen: Vietnam, China, Brazilië en zuidelijk Afrika. Wil
bestemmingen heeft Bex in onder meer Tsjechië, Italië,
en Oostenrijk. Alle reizen zijn 'all-in', dat wil zeggen incli
cursies, maaltijden,entreegelden en dergelijke.
Verdere informatie: telefoon 026 356 66 66 en/of www.bex
O
Marathons
Bij Holland International verscheen onlangs de halfjaarlijk
rathonfolder. De 20 pagina's tellende brochure bestrijkt d<
zes maanden van het volgend jaar en heeft aanbieding
loopevenementen in Dubai, Zuid-Afrika, New York, Lon
Stockholm. Te zijner tijd volgt een brochure voor de ma
die in de tweede helft van 2003 worden gelopen. De prosp»
verkrijgbaar bij de reisbureaus.
Als het even kan, mijd ik hotels met touringcars op
keerplaats. Ik heb niets tegen bussen - geen vervoö
waarin je zo comfortabel en veilig rijdt - maar wel l
etablissementen waarvoor ze halt houden. Let maa
nergens is de service slechter.
Dat begint meteen bij het inchecken. Niemand maa
wijs dat de kamers al niet van tevoren kunnen worif
deeld. Maar vanachter de balie van het doorsnee b
beginnen ze pas sleutels af te geven - en dan nog n
verwikkelingen en misverstanden - als eerst alle p
met hun bagage de lounge hebben verstopt.
Bijna had ik nu geschreven 'nog erger is het uitchet
vooral in hotels met koelkastjes op de kamers, wat
caissière allemaal aparte rekeningen uitschrijft', ma m
doe ik het ontbijtbuffet te kort. Meldt de informatie
re van het gemiddelde bushotel dat er kan worden
ten van 07.00 tot 10.00 uur, wees dan niet zo stom fl
om 07.01 uur bij de kan met jus d'orange te arrivere
Net als de croissants, de eitjes en de yoghurt.
len
Jawel, - belooft een haastig voorbij dravende gedien
er wordt 'zo dadelijk' bijgevuld. Maar wanneer is
lijk'? Dat is zeer de vraag. In het erkende bushotel v
ontbijt verzorgd door slechts één meisje. Dat zowel
fïe als de thee inschenkt en helaas geen tijd heeft
tjes schoon te maken. Dientengevolge veegt de opb
kaas en melk wachtende laatko
mer 07.30 uur de kruimels
en de eierdopjes zelf maar
van tafel. In het treurige be
sef, dat hij later die ochtend
ook nog heel lang in de rij zal
moeten staan om zijn rekening
te mogen voldoen. Rob van den Dobbe|s„
Ruim een kwart van de wintersporters doet aan snowboarden en dan met name de jongeren. Foto: Archief