Uitstel proces Van der G.
BINNENLAND 1
Wijnschenk leert elk uur bij
'Hier spreekt de
nieuwe milieuminister'
Kabinet trekt extra geld uit voor veiligheid
Naardense buren
van Heinsbroek
vangen bot
Hongerstaking
Verdachte moord op
Pim Fortuyn eet weer
Commotie in Hilversum om nep-Van der G.
Verdachten opgepakt voor
moord op Marion en Romy
tting Haagse
aren mag
De rechtbank in
it heeft vanmorgen
adevergoeding toege-
vijf Bulgaren die op
g 4 september het land
zet. Volgens rechter H.
de uitzettingsprocedu-
natig verlopen en is er
en voor een schadever-
Het vijftal maakte deel
en groep 82 illegale
die begin september
aag zijn opgepakt. Zij
ehouden tijdens een
in huisjesmelkers.
[islang voor
noord
I De rechtbank in Lon-
|t de man die de 24-jari-
indse M. van Cam-
ffop een metrostation in
dstak, veroordeeld
inge gevangenisstraf,
[v was twee maanden
nisdrijf van Rotterdam
[den verhuisd. De da-
ir ex-vriend. Hij stak
je hartstreek. De Ne-
Te overleed ter plaatse.
e mensen onder wie
raakten ook gewond
rijf.
irerbod
F18 oktober
b - Vanaf 18 oktober is
huwverboden voor
fours om klanten te
1 de aankomsthal van
q op het plein er-
benodigde wijziging
ichthavenreglement is
in de Staatscourant ge-
rd. Minister De Boer
kondigde het verbod
il aan in een brief
in tevreden
Claus
A - De artsen van
jus waren gistermiddag
I' over de toestand van
Int. Dat heeft de Rijks-
jngsdienst (RVD) mee-
Hoewel er sprake lijkt
I lichte vooruitgang,
Be prins zich nog
Ide afdeling intensieve
jordt hij beademd. De
[prins werd dinsdag
n het Academisch
tentrum (AMC) in
n opgenomen. Hij
tlerom te kampen met
pe aan de luchtwegen.
erkaartjes
en beter
De gemeente Am-
lc tijgt nieuwe parkeer-
"e oor onder de autoruit,
r ze I ,e versie die uit de par-
'aatJe naten komt, is te frau-
g. Volgens woordvoer-
[fuhorst van Stadstoe-
it probleem bij de hui-
jes dat de parkeer-
rw0Ij e niet kan aanraken
sc' den of ze echt zijn. Hij
er een optisch ken-
een
voi
wie
bedlT
act ït komen waarvan de
10 van buiten af gecon-
|an worden. Hij ver-
de nieuwe parkeer-
z* oor het einde van het
p zijn.
uijstdiennis
kinderen
- De vernielingen die
week zijn aange-
algemene begraaf-
ierikzee zijn aange-
•r kinderen. Een 9-ja-
1 uit Zierikzee heeft
bekend. De politie
leeftijdsgenootjes uit
its nog horen. Van
iven waren beeldjes,
eleraP foto's weggehaald en
lietei
Verzekering
cundjj.
t nieijjQ met regels
lij. r
bij pp - De basisverzeke-
gehaPinister Bomhoff
leratpndheid) in 2005 wil
Lijdigiis in strijd met de Eu-
gelgeving. Dat stelt de
ouwifde Volksgezondheid
ge VpZ). Volgens de RVZ
msclft Bmssel de basisver
vapls een zogeheten
omdat de
het ejkeraars in Nederland
zijn. De
voorgestelde
laderPkering zou leiden tot
currentie.
is i
-meenten
rklaif
auto staan
lat hé
laterp - Zo'n 60 gemeen-
van l|rovincies en een wa
in noPoen zondag mee aan
ïber.tje dag. Daarvan zet-
ngenfe gemeenten straten
mbepntrum, meldde het
it depau Autovrije Dag.
bepP grote steden als
im, Nijmegen, Utrecht
nog^ag sluiten grote de-
jpt centrum af voor au-
n bei Uit NIPO-onderzoek
procent van de Ne-
ij8 vindt dat overheden
al wpkeer in (stads) centra
terugdringen.
nnerP Europese steden
aar aan de autovrije
naarden/opd - Wouter Möller
uit Naarden en buren van mi
nister Herman Heinsbroek zul
len naar alle waarschijnlijkheid
de gang naar de burgerrechter
moeten maken om in het ge
schil rond het toegangshek aan
het Vogellaantje hun gelijk te
krijgen.
Inzet van het geschil is het toe
gangshek dat Heinsbroek aan
het Vogellaantje heeft laten
plaatsen. Heinsbroek had met
een veertiental omwonenden
een overeenkomst gesloten dat
dit een slechts een entree voor
voetgangers en fietsers zou wor
den met een maximale breedte
van 1 meter vijftig. In strijd met
die afspraak kwam er echter een
3,80 meter breed toegangshek.
De gemeente Naarden wist van
die overeenkomst, maar gaf des
ondanks een bouwvergunning
af. Tegen die (achteraf) verleen
de vergunning ageerden de om
wonenden door middel van een
bezwaarschrift. Zij vrezen dat
het rustieke en zanderige Vogel
laantje straks een drukke auto
route zal worden.
Het bezwaar van Möller werd
uiteindelijk niet ontvankelijk
verklaard omdat de man maar
liefst 225 meter van de ingang
van het huis van Heinsbroek
woont, en de toegangspoort
vanuit zijn eigen woning niet
kan zien. Van een specifiek be
lang aan de kant van Möller is
derhalve geen sprake.
COMMENTAAR
Waarom heeft Volkert van der G. Pim Fortuyn vermoord? Wat de
beroepsactievoerder en veganist op die beruchte 6 mei bezielde,
hoopt de samenleving spoedig te vernemen nu de verdachte van
de moord zijn hongerstaking heeft beëindigd. Nederland haalt
opgelucht adem en minister Donner van justitie reageert zelfs
'verheugd'.
Bij alle 'vreugde' over het besluit van Volkert van der G. passen
echter enkele kritische kanttekeningen. We hebben het hier altijd
nog over de verdachte van een koelbloedige moord op een poli
tiek fenomeen dat, zelfs na zijn gewelddadige dood, de verhou
dingen in Nederland op zijn kop wist te zetten. Was Fortuyn niet
omgebracht, dan had hij het wellicht tot premier geschopt. Nu de
periode van nationale rouw rond 'Pim' is weggeëbd, dreigt Vol
kert' in de media tot een soort anti-held uit te groeien.
Verder staat vast dat Volkert van der G. door zijn halsstarrige hou
ding de regie rond zijn zaak geen moment uit handen heeft gege
ven. Justitie wist op geen enkele manier greep op hem te krijgen,
ook niet toen zijn vriendin, geheel ten onrechte, enkele dagen op
verdenking van het beramen van een explosie werd vastgezet
Dreigementen dat er tot dwangvoeding zou worden overgegaan,
hadden evenmin effect.
Nu lijkt het er verdacht veel op dat justitie voor Van der G. defini
tief door de knieën is gegaan. Van der G. stopt met zijn actie om
dat hij voldoende vooruitzicht zegt te hebben op een verbetering
van zijn leefomstandigheden. Een ruimere bezoekregeling, meer
privacy en meer buitenlucht, zo luidt officieel de deal. Het be
langrijkste motief voor zijn hongerstaking was echter de verwijde
ring van de camera's uit zijn cel. Gezien het fanatisme waarmee
Van der G. zijn doelen nastreeft, is het niet goed denkbaar dat hij
gestopt is zonder de toezegging dat de camera's snel worden ver
wijderd.
Het is waar dat Nederland van een hoop ellende verschoond blijft
nu Van der G. weer eet De maatschappelijke discussie over
dwangvoeding kan achterwege blijven en we blijven de schok van
een mogelijke hongerdood bespaard. Van der G. komt voor zijn
rechters, dat is een goede zaak. Maar het blijft verwerpelijk dat
justitie bij de eerste echte confrontatie met Van der G. de hand
doek in de ring heeft gegooid. Dat belooft niet veel goeds voor het
proces.
door Janneke Peeters
den haag - De schrikreactie die
hij woensdag in de Tweede Ka
mer teweegbracht, daar kan
Greenpeace-activist Joris Thijs-
sen (28) wel mee leven. Hij voelt
zich dan ook niet verantwoorde
lijk voor de angstige gevoelens
van bewindslieden en Kamerle
den, die moesten terugdenken
aan de moord op Pim Fortuyn.
Mensen laten schrikken hoort
volgens Thijssen bij het actie
voeren.
De activist begrijpt alle ophef
niet zo. „Wij maken altijd met
een bekend dat we van Green
peace zijn. Het gaat ook altijd
om geweldloze acties en we
hebben niets kwaads in de zin",
is zijn uitleg.
Thijssen, campagnemedewerker
klimaat en energie bij Green
peace, drong woensdagmiddag
tijdens het debat over de Miljoe
nennota, de Tweede Kamer bin
nen. Hij wilde vanaf het kathe
der pleiten tegen de bezuinigin
gen op milieusubsidies. Het idee
om de politiek 'wakker te
schudden' voor een beter mi
lieubeleid lag er al een tijdje. Er
moest alleen een goed moment
gevonden worden. Nadat hij
een paar keer de ingangen van
het parlementsgebouw had ge
observeerd, was het vrij malie-
lijk om binnen te komen. „Ik
wist precies hoe alles werkte bij
de ingangen. Ik ben nog even
naar de kapper geweest, heb
een mooi pak aangetrokken en
ben gewoon achter een groepje
aan naar binnen gewandeld",
vertelt Thijssen lachend. Nog
voordat de actievoerder van
Greenpeace de microfoon kon
grijpen om een pleidooi te hou
den voor een beter milieubeleid,
werd hij door bodes in de kraag
gevat. Helaas voor Thijssen, hij
had naar eigen zeggen een
mooie speech ingestudeerd
voor zijn 'collega-ministers'.
„Goedemiddag, voor wie het
vergeten is, ik ben de nieuwe
milieuminister", zou zijn ope
ningszin geweest zijn. Hij wilde
daarmee verwijzen naar een an
dere actie eerder deze zomer.
Het lukte Thijssen toen bijna
om na de beëdiging van het
nieuwe kabinet als 'milieumi
nister' tussen de andere minis
ters op het bordes van paleis
Huis ten Bosch te staan.
De ophef over de actie richt zich
nu voornamelijk op de tekort
schietende veiligheid in de
Tweede Kamer.
Het milieu, waarvoor de actie
toch bedoeld was, komt nauwe
lijks aan de orde. Toch ontkent
Thijssen dat de actie mislukt is.
„Het is logisch dat het spektakel
de meeste aandacht krijgt.
Greenpeace heeft weer van zich
laten horen en daar gaat het
tenslotte om."
Met een dagvaarding op zak
voor ordeverstoring, huisvrede
breuk en het 'verwekken van
wanorde op een geoorloofde
vergadering' mocht Thijssen
huiswaarts keren. Dat schrikt
hem echter niet af om in de toe
komst meer acties te onderne
men. „Het blijft voor mij een
uitdaging om ergens binnen te
komen. Zeker nu ik herkend kan
worden."
Kamer krijgt genoeg van LPF-amateurisme
door Erwin Tuil
den haag - „Waar zit de kamer
van Verhagen eigenlijk?", vraagt
LPF-er Harry Wijnschenk als hij
onderweg is naar het korte over
leg met de fractievoorzitter van
de andere twee regeringspartij
en CDA en WD. De nieuwe
fractievoorzitter van de Lijst Pim
Fortuyn voelt zich nog een beet
je een kat in een vreemd pak
huis als hij door de Tweede-Ka
mergebouwen loopt.
De tweede dag van het debat
over de begroting is nog maar
halverwege en Wijnschenk leert
elk uur bij. Zijn eerste optreden
was meteen bij het belangrijkste
debat van het parlement. Zijn
fractie heeft hem niet laten
zwemmen. Twee weken voor
het debat is al een groepje be-
gonnen met het schrijven van
zijn eerste speech. Wijnschenk
had daarin zijn eigen inbreng
maar veel advies kwam onder
meer van de oud-joumalist Ton
Elias en de uitgever en voorma
lig compagnon van Wjnschenk,
Carel Huberts. Tussendoor wer
den rollenspelen gedaan en
werd hij onderworpen aan in
tensieve vraag-en-antwoordses-
sies.
Helemaal vlekkeloos verloopt
zijn eerste optreden niet. De
teksten leveren geen problemen
op, maar enkele fractieleden kij
ken wat onaangenaam verrast
op als Wjnschenk zegt „Zoals u
weet zijn we als lijst Pim For
tuyn altijd een groot voorstan
der van het poldermodel ge
weest." Voor de fractie is het
aanleiding om woensdagavond
half twaalf te besluiten tot een
spoedoverleg de volgende mor
gen. Na afloop van die vergade
ring loopt de vorige fractievoor
zitter Mat Herben naast zijn op
volger. „Laat je niet gek maken,
blijf jezelf." De laatste aanwij
zingen aan een bokser die op
weg is naar de ring.
Het wil echter niet lukken. Zelf
vindt hij dat zijn interrupties wel
lekker gaan. De Kamer denkt
daar heel anders over. Wjn
schenk heeft zich wel heel snel
gevoegd in de Haagse politiek,
zo klinkt het in diverse fracties.
Want de opmerking over het
poldermodel trekt hij een dag
later weer in. Ook de verkie
zingsbelofte over het behoud
van koopkracht sneuvelt. „Het is
onverstandig om onder deze
omstandigheden koopkrachtbe-
houd te garanderen."
Op de vraag van D66 of dit nu
moed is, zoals Wjnschenk stelt,
of kiezersbedrog, blijft een ant
woord uit Dat zelfde geldt voor
vragen over veiligheid.
„Wij hebben geen dossierken
nis. Die moet je ook niet willen
hebben. Dat is oude politiek.
Het gaat om de hoofdlijnen, niet
om de details", zei hij even
daarvoor. Dat speelt hem nu
parten. Wjnschenk maakt hard
handig kennis met de mores
van het debat. De oppositie
tijen straffen hem verbaal a
voor luchthartige opvattingen
over afspraken en kennis van
begroting. CDA-fractievoorzitter
Maxime Verhagen, coalitiege
noot, geeft Wjnschenk zelfs een
forse draai om de oren. Wjn
schenk wil het kwartje van Kok
eerder teruggeven, ten koste van
de nieuwe verlofregeling Verha
gen is woest omdat de twee een
paar uur daarvoor hadden afge
sproken dat niet te doen. „Ja, dit
zijn geen grappen. Dit kan dus
niet", zegt Verhagen.
Desondanks heeft hij wel een
lekker gevoeL „Ik voel me een
stuk beter dan gisteren." zegt
Wjnschenk. Hij heeft zich laten
vertellen dat het ongeveer een
jaar kost om het klappen van de
parlementaire zweep te leren
kennen. „Maar ik wil het sneller
onder de knie krijgen." Er is
geen andere fractievoorzitter
aan wie hij zich spiegelt. „Ik
zoek liever mijn eigen stijl." Na
twee dagen debat heeft Wijn
schenk aan den lijve ondervon
den dat hij daar heel snel mee
moet zijn.
den haag/gpd - De regering trekt 130 mil
joen euro extra uit voor politie en justitie.
Daarmee komt het kabinet tegemoet aan de
drie regeringspartijen in de Tweede Kamer
CDA, LPF en WD, die meer geld wilden
voor veiligheid.
De 130 miljoen wordt grotendeels betaald
uit de verkoop van landbouwgrond die nu
eigendom is van de overheid. Ook mogen
ministeries minder externe adviseurs inhu
ren. Het geld wordt onder andere besteed
aan extra agenten en rechters en de ver
bouw van gevangenissen.
De algemene beschouwingen eindigden gis
teren in gespannen sfeer tussen de rege
ringspartijen. LPF-fractievoorzitter Wjn
schenk haalde zich de woede van CDA-col-
lega Verhagen op de hals door, tegen de af
spraken in, volgend jaar af te zien van een
vorm van verlofsparen voor werknemers.
Dit om het kwartje van Kok volgend jaar al
terug te kunnen geven in plaats van in 2004.
WD-leider Zalm maande Wjnschenk open
lijk zich 'toch maar aan de gemaakte afspra
ken te houden'.
Wijnschenk erkende later 'een beginners
foutje' te hebben gemaakt: „Je kan geld
maar één keer uitgeven, dat was ik even ver
geten."
De drie regeringspartijen hadden juist be
sloten om een veel uitgebreidere vorm van
verlofsparen te vragen. Premier Balkenende
toonde zich bereid snel onderzoek te doen
naar deze 'levensloopregeling'. Binnen drie
weken komt het kabinet met een uitwer
king.
CDA, LPF en WD eisten voorts dat de rege
ring gokverslaving tegengaat door de recla
me van Staatsloterij en Holland Casino aan
banden te leggen. Saillant is dat Holland Ca
sino sinds kort hoofdsponsor is van het ere
divisievoetbal.
amsterdam/gpd-anp - Volkert van der G., de
vermoedelijke moordenaar van Pim Fortuyn,
is na zeventig dagen hongerstaking weer
gaan eten. Het risico dat de verdachte nog
voor zijn berechting de hongerdood zou ster
ven, is daarmee vooralsnog verdwenen. In
tussen gaan Van der G.'s advocaten en de
Amsterdamse rechtbank ervan uit dat de in
houdelijke behandeling van de moordzaak
opnieuw moet worden uitgesteld, maximaal
tot februari volgend jaar.
Volgens zijn advocaten heeft Van der G. zijn
hongerstaking beëindigd omdat hij concrete
aanwijzingen heeft dat zijn detentie-om
standigheden verbeteren. Aan de belangrijk
ste reden voor zijn protest, het permanente
toezicht in zijn cel, verandert voorlopig ech
ter niets. Wel wordt hij voortaan vaker ge
lucht en sinds gisteren geldt ook een versoe-
peling van de bezoekregeling.
Van der G. had onder meer bezwaar tegen
de aanwezigheid van bewaarders bij bezoek
van bijvoorbeeld zijn moeder of zijn vrien
din met hun dochtertje.
Van der G. vindt nu dat hij serieus wordt ge
nomen. Met de beëindiging wil Van der G.
een bijdrage leveren aan deze positieve ont
wikkeling, zo melden zijn raadslieden.
Minister van justitie Donner liet weten dat
het cameratoezicht in de cel van Volkert
voorlopig van kracht blijft. De camera's
worden alleen weggehaald als Van der G.
'geen risico meer is voor zichzelf.
Het Amsterdams openbaar ministerie (OM)
gaat er nog steeds van uit dat de zaak eind
oktober, begin november inhoudelijk be
handeld kan worden. Maar de advocaten
van Van der G. denken eerder aan februari
volgend jaar. De rechtbank die daarover be
sluit gaat eveneens uit van hernieuwd uit
stel, maar durft geen termijn te noemen.
De advocaten voeren daarvoor aan dat er
nog getuigen gehoord moeten worden. Ook
zeggen ze nog niet alle stukken van het OM
te hebben ontvangen. Daarnaast hebben de
advocaten en Van der G. nog geen beslissing
genomen over een eventuele verklaring van
de verdachte, die al sinds zijn aanhouding
op 6 mei zwijgt over de zaak.
Van der G. kan nu voorzichtig beginnen met
kleine porties licht verteerbaar voedsel. Met
bijvoorbeeld pap of soep moeten zijn maag
en darmen langzaam op gang komen. Af
hankelijk van zijn conditie kan Van der G.
na een paar weken weer gewoon eten. Maar
dan heeft hij zijn normale gewicht nog niet
bereikt, zegt sociaal geneeskundige Koene
van de werkgroep Advisering bij Hongersta
king.
De namaak-Volkert van der G., met de armen in de lucht, zorgde veel beroering in Hilversum. Foto: Ton Kastermans
hilversum/gpd - Een reconstructie van de
moord op Pim Fortuyn heeft gistermiddag
in Hilversum omstanders laten schrikken en
de gewaarschuwde politie in verwarring ge
bracht In opdracht van de Wereldomroep
maakte regisseur Marco Kamphuis opna
men van de achtervolging van de met een
getrokken pistool hollende nep-Volkert van
der G.
De filmploeg was bezig op de hoek van de
Lage Naarderweg en de Celebeslaan, naast
de TROS. Een voorbijganger die niet door
had dat er gefilmd werd, alarmeerde via 112
de politie. Die kwam met zwaailichten en si
rene aanrijden, en de in kogelvrije vesten
gestoken agenten dwongen de namaak-Vol
kert zijn armen in de lucht te steken.
Na de uitleg dat het om filmopnamen ging,
werd regisseur Kamphuis en acteur Cees
Geerts verzocht op het politiebureau tekst
en uitleg te komen geven. Daar was de com
motie in twintig minuten opgehelderd. Ei
genlijk had de politie hen meer uit te leggen.
Voor de reconstructie en het schieten met
losse flodders was door de afdeling bijzon
dere wetten toestemming gegeven, maar dat
niet gemeld aan de collega's op straat.
Kamphuis vertelt dat de vijftig minuten du
rende reconstructie van de moord 'The day
the words died' nauwgezet wordt uitge
voerd. Het scenario is gebaseerd op ge
sprekken met enkele direct betrokkenen en
verder op de berichtgeving over de moord
in de media. De film is in eerste instantie
bedoeld voor buitenlandse televisiestations.
alkmaar/gpd - De politie heeft
gisteren in Alkmaar twee ver
dachten opgepakt voor de dub
bele moord op Marion en Romy
van Buuren. Een van hen is öz-
kür O., die eind juli 'uit gewe
tenswroeging' de plek in de Eg-
mondse duinen aanwees waar
zijn inmiddels overleden broer
Okan in 1997 de lichamen van
Marion en haar dochtertje had
begraven.
De politie wilde gisteren de
identiteit van de tweede ver
dachte niet bekend maken. Het
zou eveneens om een broer
gaan van Okan O.
Verdachte özkür O. (25) was
aanvankelijk alleen getuige.
Twee maanden geleden nam hij
de ouders van Marion mee naar
de duinen in Egmond. Hij ver
telde hen dat zijn oudere broer
Okan op 8 juni 1997 na de zo
veelste ruzie met zijn ex-vrien
din Marion (19) haar naar deze
plaats had meegenomen, özkür
kreeg opdracht op het kind van
het stel, de bijna éénjarige Romy
te passen.
Later die avond moest hij van
Okan met de peuter naar de
duinen toekomen. Hij weigerde
het meisje te doden, zoals Okan
hem vroeg, waarna de laatste de
gruwelijke klus zelf afmaakte,
verklaarde özkür tegenover de
nabestaanden. Tegen de politie
vertelde hij echter dat Okan
hem een maand na de moorden
had ingelicht.
De politie wist van die sterke af
wijking in de verklaringen, maar
liet de man desondanks op va
kantie naar zijn vaderland gaan.
Volgens advocaat G. Hamer,
raadsman van özkür, heeft de
politie hem dat zelfs geadvi
seerd.
Strafpleiter Hamer wist niet be
ter dan dat zijn cliënt bij terug
keer in Nederland zuiver als ge
tuige zou worden behandeld.
Hamer: „Maar hij was gister
ochtend nog maar net van va
kantie teruggekeerd in ons land,
of ze hielden hem aan. De poli
tie heeft dus niet de waarheid
gesproken."
Marion en Romy. Archieffoto: ANP/Peter R. de Vries
Wijnschenk in actie. Foto: ANP/Ed Oudenaarden