Zwoegen op het Eindexamenjournaal
'Liever bekritiseerd aan kop dan gecrasht'
MEDIA
Vrijwilligers centraal in
KRO's Graag gedaan
Van Fassbinder tot Q Q
Criteria bekend
voor verdeling
radiofrequenties
BBC-reporter John Simpson: de Schumacher onder de oorlogsverslaggevers
dinsdag 21 MEI 2002
Annie M. G. Schmidt Foto: ANP
Hommage Annie
M.G. Schmidt
Hilversum - De geboortedag
van Annie M.G. Schmidt, 20
mei, wordt de komende weken
in twee themamiddagen bij de
AVRO herdacht. Morgenmid
dag 22 mei zendt de AVRO in
Z@ppelin de eerste drie afleve
ringen uit van de serie Otje. In
de zaterdagochtenden die erop
volgen wordt de dertiendelige
serie vervolgd. Woensdagmid
dag 29 mei wordt de speelfilm
Abeltje herhaald. Voorafgaand
aan de film wordt de productie
Abeltje achter de schermen uit
gezonden.
Serie Oud geld
in herhaling
Hilversum - De succesvolle dra
maserie Oud geld wordt vanaf 7
juni bij de AVRO herhaald. De
eerste reeks van het familiedra
ma werd in 1998 meteen een
succes en bekroond met drie
Academy Awards. Ook de twee
de reeks sleepte diverse prijzen
binnen. Oud geld is niet alleen
een familieverhaal, maar ook
een verhaal over de bankwereld
en het geldwezen en de kunst
handel.
zoetermeer/anp - Nieuwe ra
diostations die tijdelijk in aan
merking willen komen voor fre
quentieruimte moeten minstens
zes maanden voor 1 mei 2002
onafgebroken hebben uitgezon
den. Voor niet-landelijke sta
tions geldt bovendien dat zij ac
tief moeten zijn in de regio waar
de frequentie zich bevindt.
Dat staat in de regeling voor tij
delijke uitgifte van landelijke en
niet-landelijke commerciële ra
diofrequenties, die donderdag is
gepubliceerd in de Staatscou
rant Zenders die in aanmerking
willen komen voor een van de
vergunningen, kunnen tot 11 ju
ni een aanvraag indienen.
Het kabinet besloot op 1 februa
ri tot de tijdelijke uitgifte van
frequenties voor de commercië
le radio. Bestaande commercië
le stations kunnen verlenging
van hun vergunning voor het
gebruik van frequentieruimte
krijgen.
Alle vergunningen lopen tot 1
september 2003. Daarna treedt
een definitieve regeling in wer
king. Radiostations kunnen voor
de definitieve uitgifte geen rech
ten ontlenen aan de tijdelijke
vergunning.
Tienduizenden scholieren verkeren momenteel in
de stress om de eindexamens die afgelopen don
derdag van start gingen. De scholieren zijn niet
de enigen die onder spanning moeten presteren.
Dat geldt ook voor de redactie van het radiopro
gramma BuZz op Radio 3FM. Vier maal per dag
doen zij verslag van de tentamens die soms pas
net voor de uitzending afgelopen zijn.
door Niek Idema
Hilversum - Om twee uur 's middags zijn de
redactieleden van BuZz druk bezig met de uit
zending die om half zes de lucht ingaat. Hoe
wel het journaal op Radio 3FM maar drie tot
vfer minuten duurt, gaat er toch veel werk
vooraf aan de uitzendingen.
In die paar minuten zitten wel minimaal vier
interviews, waarvan één met een bekende Ne
derlander, een vooruitblik op de volgende ten
tamens, een klachtenrubriek en een rubriek
met tips om beter te kunnen leren.
Op de Hilversumse redactievloer werken elke
dag ongeveer twaalf mensen aan de eindexa-
menjoumaals. Een paar van hen zit rustig aan
het bureau, de rest loopt druk heen en weer.
Voortdurend wordt er overlegd tussen de ver
schillende redactieleden over de invalshoeken,
onderwerpen en de vorderingen van het jour
naal. De enigen die enigszins stil lijken te zit
ten, zijn de vier mensen van het Landelijk Ak-
tie Komitee Scholieren (Laks), die elke dag de
klachten van scholieren verzamelen over de
examens die zijn afgenomen.
Erg druk is het bij de klachtenlijn nog niet, ver
telt perscoördinatrice Jorien Zevenberg van
het Laks. „Er zijn vooral wat gebruikelijke
klachten over het tentamen Frans binnenge
komen. De klachten gingen vooral over de
lengte en de moeilijkheid van de leestekst Vol
gende week wordt het veel drukker, dan be
ginnen de examens die iedereen heeft."
Van de vier mensen van het Laks is Jorien de
enige die ook in de uitzending te horen is, sa
men met presentatoren Mare de Hond en Me
rel Uffing.
Vijf jaar geleden zat Merel nog op de stoel van
Jorien. Dat beviel zo goed dat de redactie van
BuZz haar vroeg om aan te blijven als vaste
presentatrice.
Om drie uur beleggen Saskia van Merrienboer
(redacteur/reporter), LizaFahrer (eindredac
tie) en Didi Sutisna (redacteur reporter) een
korte vergadering. Gedrieën turen ze op een
plattegrond van Hilversum op zoek naar mid
delbare scholen in de buurt die op dat mo
ment examens af nemen. Als de scholen zijn
gevonden, verdelen Saskia en Didi de taken.
Saskia gaat meteen op weg naar een scholen
gemeenschap waar op het moment een exa
men Frans ten einde loopt. Ze heeft nog een
kwartier om er per fiets te komen en de scho
lieren te vragen naar hun ervaringen. Didi
heeft wat ruimer de tijd, het tentamen Handel
en Recht loopt pas om half vijf officieel af.
Om half vier gaat Didi naar het Luzac College
in Hilversum. Onderweg komt hij Saskia nog
tegen die alweer op weg is naar de redactie.
Didi leidt aan haar glimlach en relaxte manier
van fietsen af dat haar interviews goed zijn ge
gaan. Bij het Luzac College aangekomen, blijkt
dat er slechts drie mensen zijn die het tenta
men Handel en Recht maken. Om kwart over
vier komt de eerste student naar buiten, vijf
minuten later heeft Didi het interview af. Met
een belt hij naar de redactie om zijn bevindin
gen door te geven. De redactie vindt de ant
woorden die hij heeft gekregen goed genoeg
voor de uitzending. Om wat meer tijd over te
houden voor het monteren, besluit Didi geen
extra interviews meer te doen.
Monteren
Even na half vijf zit Didi alweer op de redactie
achter de computer om zijn interview te mon
teren. Ondertussen vliegen eindredacteuren
Liza Fahner en Jelle Koolstra heen en weer om
van iedereen te horen hoeveel seconden hun
bijdrage duurt. Liza en Jelle moeten er uitein
delijk voor zorgen dat alle stukjes vlot in elkaar
overlopen, zodat de presentator, in dit|
Mare, weet wanneer welk gedeelte kon
Om tien over vijf zijn de opnames voor
journaal van half zes klaar en op minid
zet. Presentator Mare de Hond vertrekt
een met de minidisc naar het Mediapai
het programma uitgezonden zal worde
de redactie nemen de buzzers voor het
die dag even een moment rust. Het volt
van de radio wordt iets hoger gezet in a
ting van het journaal dat zo zal volgen,
nuten later is het journaal alweer voort
hetzelfde moment is ook de rust voorbi
halftien moet immers het volgende jou
alweer af zijn.
BiiZz Eindexamenjournaal, elke teuton
rond 7.30,12.30, 17.30 en 20.30 uur op
3FM. De eindexamen journaals zijn ooi
temet te vinden op www.buzz.nl Voor
ten over het eindexamen of meer infom
over het Laks zie: www.laks.nl
BBC-verslaggever John Simpson wandelde euforisch als 'bevrijder' Ka-
bul binnen. Nog geen halfjaar later kreeg hij van een populaire Neder
landse professor met aspiraties om premier van het land te worden
tot drie keer toe te verstaan te vertrekken. Kort na dat gesprek in Rot
terdam werd Pim Fortuyn vermoord. Oorlogsverslaggever Simpson
was vorige week opnieuw in Nederland om de tumultueuze strijd om
de zetels te verslaan.
door Berrit de Lange
den haag - John Simpson (57),
sinds 1966 in dienst van de BBC,
tegenwoordig als redacteur
World Affairs en presentator van
Simpson's World op BBC World,
ontvangt in de residentie van de
Britse ambassadeur in Den
Haag. Al wandelend door de
parkachtige tuin vol rodo
dendrons is het moeilijk voor te
stellen dat deze wat verlegen
man in krijtstreeppak gewapend
met microfoon vooraan stond
bij de val van de Muur, de Golf
oorlog, de opstand op het Plein
van de Hemelse Vrede in Pe
king, het einde van de apartheid
in Zuid-Afrika meemaakte, de
Iraanse revolutie, de ineenstor
ting van de Sovjet-Unie, de oor
logen in Algerije, Bosnië, Rwan
da en Afghanistan en aanwezig
was bij nog eens tientallen an
dere brandhaarden.
Hij was zo'n drie weken geleden
in Nederland om het fenomeen
Fortuyn te interviewen voor
Simpson's World. Simpson wil
de zoals zoveel andere buiten
landse verslaggevers van de po
pulaire politicus zelf horen of hij
nou een racist was of niet. Tot
drie keer toe raakte Fortuyn zo
geïrriteerd dat hij Simpson som
meerde het gesprek te beëindi
gen. Maar Simpson ging niet.
„Ik stelde steeds weer een vol
gende vraag en dan gaf hij weer
gewoon antwoord. Ik wilde
twintig minuten voor Simpson's
World en dat is wat ik heb ge
kregen. Uiteindelijk hebben we
niet alles gebruikt omdat we dat
niet langer gepast vonden na
zijn dood. Fortuyn was niet te
vergelijken met Haider of Le
Pen, die ik ook een keer of vier
gesproken heb. Vergelijkbaar is
wel de reactie die hij losmaakte
op de onvrede, en het onvermo
gen van de gevestigde politiek
daarmee om te gaan."
Euforie
Een halfjaar eerder was Simp
son nog getuige van een feno
meen dat wereldwijd de gemoe
deren beroerde. Vlak na de aan
slagen van 11 september reisde
hij naar Afghanistan, zo'n drie
maanden laterwandelde hij als
een van de eersten Kabul bin
nen nadat de Taliban was ver
dreven. Op de toppen van eufo
rie riep hij zichzelf en de BBC
voor de camera uit tot 'bevrij
ders van Kabul'. Een actie waar
over hij nu wat beschaamd ver
haalt. „De berichtgeving over
Afghanistan is uitgedraaid op
een soort one-manshow. Een
manier van verslaggeving die
me geenszins aanstaat. Ik wil
geen ster zijn, wel een goede
verslaggever."
Feit blijft dat de BBC in Kabul de
concurrentie op afstand heeft
verslagen. „Ik zal nooit ontken
nen dat het een geweldig gevoel
gaf om als een van de eersten
die stad binnen te wandelen.
Het heeft twee maanden van af
zien gevergd om daar te komen.
Het deed me denken aan de in
eenstorting van het communis
me in Europa met de val van de
Muur. Er heerste hetzelfde on
beschrijflijke gevoel van opluch-
Groot enthousiasme op tv-festival Zonder Zappen
door Eva Crouwell
Rotterdam - Zo'n tweeduizend
trouwe televisiekijkers ruilden
dit pinksterweekend de luie
stoel in de zon gretig in voor een
bezoek aan televisiefestival Zon
der Zappen. In de Rotterdamse
bioscoop Lantaren/Venster
konden nieuwe films, docu
mentaires en series worden be
keken en in het Oude Luxor
stonden de VPRO-serie TV7 en
fragmenten uit de Oude Doos
centraal.
Zonder Zappen bood voor ie
dereen wat wils. Zo stortten vijf
tien dappere mensen zich op
een acht uur durende Fassbin-
der-documentaire en maakten
tientallen kinderen in de zaal er
naast de preview van de nieuwe
VPRO-jeugdserie Dunya en De-
sie mee. Weer anderen bezoch
ten vijf films van regisseur Alan
Clarke of de Nederlandse pre
mière van Bloody Sunday, de
film van Paul Greengrass die dit
jaar de Gouden Beer in Berlijn
won.
Het publiek dat naar het Oude
Luxor toog was niet zo kieskeu
rig en zocht het vooral in wat
luchtiger vermaak. En dat kreeg
het ook. De TV7 Fanclubdag
werd zaterdag weliswaar slechts
door een klein groepje bezocht,
maar de negendelige serie over
een" commercieel tv-station
werd gniffelend tot het einde
uitgezeten. En ook de Oude
Doos Meezing Tv was zondag
avond een voltrefferDe aanste
kelijke karaoke-mix met onder
meer Peppi en Kokki, De Fabel
tjeskrant, Stratenmaker op Zee
Show, Ia Zuster Nee Zuster en Q
Q veranderde het publiek
Zo'n tweeduizend tv-fans kwamen dit weekeinde naar het oude
Luxor Theater in Rotterdam. Foto: GPD
spontaan in een groep onbe
zorgde kinderen tijdens een
schoolreisje. Meneer de Uil uit
de Fabeltjeskrant had de eer de
anderhalf uur af te sluiten.
„Oogjes dicht en snaveltjes toe-
Welterusten," klonk het in
koor. „En nog allemaal even de
knipoog meedoen...ja, goed zo!
dirigeerde de presentator.
In Lantaren/Venster waren ver
schillende regisseurs en produ
centen aanwezig bij hun eigen
voorstelling, onder andere om
in te gaan op vragen uit het pu
bliek. Penny Woolcock, de ma
ker van Tina Goes Shopping en
Tina Takes a Break, kwam mede
door haar eigen enthousiasme
bijna niet uit de zaal weg. De in
teractie was nuttig. Niemand
had anders geweten dat alle ka
rakters uit Woolcock's werk echt
uit de gefilmde, Britse achter
buurt komen en totaal geen ac-
teerervaring hadden. En dat de
getalenteerde, veertienjarige
hoofdrolspeler bedankte voor
een filmcarrière, omdat hij liever
gangster wilde worden, net als
alle andere succesvolle mannen
uit zijn buurt.
Uit het publieksonderzoek van
Zonder Zappen bleek dat velen,
mede door de interactieve aan
pak, een tweede editie van het
festival wel zien zitten. Maar het
evenement werd als eenmalig
aangekondigd en ontleent zijn
bestaansrecht aan Input 2002,
de ontmoetingsbeurs voor tv-
makers die deze dagen in Rot
terdam wordt gehouden. De or
ganisatoren, de publieke om
roep en het International Film
Festival Rotterdam (IFFR), heb
ben nog geen serieuze plannen
voor een jaarlijks terugkerend
tv-festival. „Daar is het nu nog
te vroeg voor," aldus Bert-Jan
Zoet van het IFFR. Hij voelt ech
ter wel iets voor een soort
'sneak-preview* van het tv-aan-
bod.
John Simpson is nog lang niet van plan te stoppen. „Ik wil niet in de krant lezen, op de radio horen of op televisie zien wat er in de wereld ge
beurt. Ik wil er zelf bij zijn" Foto: GPD
ting dat alles afgelopen is en er
een nieuwe toekomst gloort.
En als je dan iedere concurrent
de hielen laat zien, kun je moei
lijk verwachten dat ze even hard
met je mee juichen, verklaart
Simpson. „Je kunt niet ieders
sympathie hebben. Ik streef er
allerminst naar om de Michael
Schumacher van de internatio
nale nieuwstelevisie te zijn,
maar als ik moet kiezen, ben ik
liever Schumacher dan de cou
reur die als laatste over de
streep komt of crasht."
Zo hulden Simpson en zijn ca
meraman zich in boerka, het
volledig bedekkende gewaad dat
Afghaanse vrouwen dragen, om
de grens tussen Pakistan en Af
ghanistan te slechten. „Voor dat
boerka-verhaal schaam ik me
een beetje", zegt Simpson nu.
„Maar terugkijkend was het de
enige manier om zonder al te
veel risico naai* Kabul te komen.
Ik was zonder twijfel de lijvigste,
langste vrouw met de grootste
voeten ooit in Afghanistan ge
signaleerd! Ik zou het niet zo
snel weer doen, en niet alleen
omdat ik dan zeker gepakt zou
worden."
Het enige wat de vermomming
de moeite waard maakte, is dat
Simpson aan den lijve heeft
kunnen ondervinden hoe ie
mand letterlijk kan verdwijnen.
„Ik werd van het ene op het an
dere moment onzichtbaar, nie
mand besteedde meer enige
aandacht aan me. We werden
door smokkelaars de grens over
gereden. De cameraman en ik,
allebei in boerka, stonden erop
voorin de truck te stappen, waar
je nog een beetje comfortabel zit
tijdens de rit over de abomina
bele wegen. De chauffeu
ons erop dat dat niet kon
zouden slechts argwaan
ken, want Afghaanse vro
zitten nooit voorin."
Simpson interviewde vo<
BBC wereldleiders als Ni
Mandela, Margaret That!
Michael Gorbatsjov, Yass
fat, kolonel Khadaffi, de!
sche militieleider Arkant
toll ah Khomeini. Osama
den heeft hij nooit gespn
had hij in 1989 wel eenp
ontmoeting met 's werel
gezochte terrorist. „Wei
Afghanistan aan het film
Jalalabad, met een groep
heddin. Plotsklaps dook
Bin Laden op, met nega
ders. Bin Laden schreeui
een en ander waarna vie
nen hun hand omhoog!
en kort daarop vijf. Pas I
hoorde ik van onze tolki
stemden of wij vermoon
ten worden. Bin Laden b
chauffeur van onze trud
lid van de mujaheddin, 1
gens vijfhonderd dollar!
plat te rijden. De man wi
we waren immers zijn gi
en Bin Laden droop af."
Ondanks de risico's vanl
en de gruwelen waarvan
overal ter wereld ooggeti
is John Simpson nog lan
van plan te stoppen. „Ik
in de krant lezen, op dei
horen of op televisie ziet
in de wereld gebeurt. Ik
zelf bij zijn, zelf de stand
van strijdende partijenk
begrijpen."
Het is een manier van lei
zegt Simpson, die tegem
samen reist met zijn vroi
BBC-producer Dee Kriig
lang ik eraan kan bij drag
BBC World de beste is, g
door. Pas als de collega's
verzuchten: 'Oh God, da
John Simpson weer aans
pelen om de boel op teh
is het genoeg geweest."
de glind - Het doipje De Glind
tussen Amersfoort en Bameveld
is op het eerste gezicht een rus
tiek plattelandsdorp, waar het
temidden van bossen en lande
rijen prettig wonen is. Het
plaatsje telt echt opvallend veel
scholen en buurthuizen in ver
houding tot de landhuizen en
boerderijen.
De Glind is dan ook een zogehe
ten 'zorgdorp', waar 90 kinderen
en jongeren worden opgevan
gen in pleeggezinnen. Daar
naast hebben er 40 minderjarige
asielzoekers onderdak en lopen
er projecten voor ex-verslaaf
den. Niet zo vreemd dus dat
vrijwel iedereen in de 300 inwo
ners tellende gemeenschap te
maken heeft met vrijwilligers
werk.
De KRO heeft het nogal geïso
leerde dorp uitgezocht voor de
reeks Graag gedaan, die van
avond wordt uitgezonden als
onderdeel van de gelijknamige
themaweek over vrijwilligers.
Graag gedaan volgt acht weken
lang de verrichtingen van een
groep vrijwilligers die op een
grasveld bij een van de scholen
vijf speeltoestellen heeft opge
trokken.
Onder leiding van presentatrice
Martine van Os hebben zes ba-
sisteamlederi tien dagen lang
dag en nacht met elkaar in De
Glind vertoefd om het speciale
bouwproject te volbrengen. Met
de weergave op tv van de dagen
vol noeste arbeid, onderlinge
strubbelingen, genoeglijke
maaltijden en avondjes bij het
kampvuur hoopt de KRO te la
ten zien dat vrijwilligerswerk al
lesbehalve saai is.
Om de onbezoldigde arbeid
nieuw elan te bezorgen heeft de
katholieke omroep vrijwilligers
werk tot 'speerpunt' verheven.
De KRO heeft het idee gekopi
eerd van de BBC, waar het pro
gramma TimeBank de Britten
massaal op de been bracht voor
belangeloos werk ten behoeve
van de gemeenschap
Vrijwilligerswerk is niet alleen
maar afzien of een last die je ei
genlijk niet mag weigeren uit
een soort sociaal schuldgevoel,
hoopt de KRO te laten zien met
de themaweek, met van 20 tot
en met 27 mei verschillende
programma's op radio en televi
sie, ondersteund door een inter
netsite. De omroep hoopt een
jongere generatie te winnen
voor het werk. Nu spannen
vooral ouderen zich nog belan
geloos in, jongeren vrezen de
saaie klusjes en de zeeën van
tijd die het vergt. Daarom is de
vraag 'What's in it for me', het
motto van de themaweek, vol
gens de makers volledig ge
rechtvaardigd. De vrijwilliger
mag er behalve voldoening best
iets aan overhouden. Sociale
contacten bijvoorbeeld, of spe
cifieke werkervaring. Niet iedere
potentiële vrijwilliger beseft ook
dat hij rustig eisen kan stellen
aan de aard van het werk en dat
hij allerminst louter opdrachten
hoeft uit te voeren. „De huidige
samenleving kan gewoonweg
niet meer zonder vrijwilligers",
zegt Bart Römer, hoofd TV-
amusement bij de KRO.
Presentatrice. Martine van Os
vindt dat de reeks een goed
beeld geeft van de geneugten
van vrijwilligerswerk. „Veel
mensen zien vrijwilligerswerk
als kans om eens een heel ander
terrein aan te boren. Een mana
ger die de hele dag met zijn
neus in de cijfers zit, wil in zijn
vrije tijd wel eens iets anders.
Anderen zien het als compensa
tie voor iets dat ze missen in
hun dagelijkse werk."
Vrijwilligerswerk mag dan een
stoffig imago hebben, de tijd
geest zit een opleving niet in de
weg, meent Van Os. „Je hebt in
deze tijd bijvoorbeeld veel twee
verdieners die heel carrièrema-
tig bezig zijn. Mensen die kei
hard zwoegen voor een mooi
huis, een snelle auto, een com
fortabel bankstel, zelfs een
zwembad in de tuin. En als ze
dan alles hebben tot de conclu
sie komen: maar gelukkig ben ik
eigenlijk niet."
door Berrit de Lange
Graag gedaan, wekelijks vanaf
vanavond, Nederland 2, 22.45
uur.
Themaweek vrijwilligers van 20
t/m 27 mei:
Dagelijks: Ontbijt TV, Tijd voor 2
(Radio 2), Jacobus (3FM), KRO
op 747AM; Dinsdag 21 mei:
Vroeg op 4 (Radio 4), lopdemid-
dag (Radio 1);
Vrijdag 24 mei: De Wandeling-
Zondag 26 mei: Het Klooster
(747AM), Kruispunten Netiverk.
Internet: www.graaggedaan.k-
ro.nl
Presentatrice Martine van Os (vooraan) met het team van vr?
gers. Foto: KRO
