felang watersport wordt onderschat' REGIO et het plaatsen van deze foto is riooljournalistiek gepleegd' Sliet de foto maar de gebeurtenis is schokkend' de Haas neemt met vuurwerk afscheid van de Katwijkse Vereniging van Industrie en Handel (KVIH) R5 KLANKBORD Redactie staat soms voor heel ondankbare keuzes fieri rd) trur b ZATERDAG 11 MEI 2002 Onderwater van voorpagina De plannen voor een jatse zeejachthaven in hebben de goedkeuring tenlid Ronald Waterman, ialist op het gebied van met de natuur en heeft er meer beziggehouden Maasvlakte. 3 sb '*nc'e eerc*er uitgelaten over de plan- a n de haven. De Haas: je kunnen niets uitrich- de Katwijkse politiek niet ""'teresseerd. De provincie ze hebben zich aange- jij een groot Europees Maya, waarbij in alle indom de Noordzee de mogelijkheid van aanleg van zeejachthavens wordt onder zocht ten behoeve van de water sport." De Haas zegt dat het belang van watersport enorm wordt onder schat. De 69-jarige kan het we ten, want hij woont zelf 'op' het water. Met zijn vrouw Miep woont hij in een woonark in de haven van Jonkman in Sassen- heim. „Ik zie boten van enkele tonnen voorbijschuiven. En er varen een heleboel sloepen voorbij, die 40.000 euro per stuk kosten. Ik bedoel maar. Een zeejachthaven zou voor de streek van enorme betekenis zijn, betoogt De Haas. En voor Katwijk in het bijzonder. Wie kan er in het dorp nu bezwaar hebben tegen watersport? De Haas: „Dit gaat toch niet over disco's? Dit zijn sportieve ele menten. Het zou ook mooi zijn om aan de andere kant van het dorp in de duinen een golfbaan aan te leggen. Je moest 'ns we ten hoeveel Katwijkers er golfen. En als dan ook nog eens de Laan van Nieuw Zuid wordt doorgetrokken, dan is Katwijk af." Afscheid Met de lancering van de plan nen voor de zeejachthaven neemt De Haas maandag in sporthal Cleijn Duin op type rende wijze afscheid van de Kat wijkse Vereniging voor Industrie en Handel (KVIH). In de 24 jaar dat De Haas de KVIH als secre taris diende, zorgde hij altijd voor leven in de brouwerij. „Ik heb altijd gezegd waar het op staat. Dat zit in mijn karakter." Hij heeft zich soms geërgerd aan het contact met de overheden. „Je besprak plannen met wet houders, terwijl je wist dat het niets zou uithalen. De plannen verdwenen rechtstreeks in de onderste la. Ik denk dat de her indeling van Rijnsburg en Val kenburg bij Katwijk een stuk be ter is voor het bedrijfsleven. Je hebt dan met minder mensen te maken, de lijnen worden korter. Maar de KVIH wordt door de politiek nu serieuzer genomen dan toen. We doen nu samen projecten, zoals een beroepen- manifestatie." Hij is blij dat zijn werk bij de KVIH erop zit. De Haas heeft in zijn arbeidzame leven soms te veel hooi op zijn vorm geno men. Dat was vooral in de pe riode toen hij eigenaar was van De Roskam, het etablissement dat nu eigendom is van een stichting die de uitspanning nieuw leven wil inblazen. „Ik kocht De Roskam omdat ik iets voor mezelf wilde hebben. Als onder-directeur bij Ouwehand Vis kon dat niet. Dat was een fa miliebedrijf. Later wilde Ouwe hand mij toch in de directie hebben, op voorwaarde dat ik de Roskam verkocht. Toen heb ik het aan mijn dochter en schoonzoon overgedaan." Officieel staat De Haas nog in geschreven op Turfmarkt 2, het adres van De Roskam. „Dat doe ik omdat wij ons Katwijkers voe len." De meeste tijd van het jaar brengt hij door in zijn woonark. Ook vertoeft de familie veel in Portugal. In de Algarve heeft De Haas een tweede huis laten bouwen. Dat land heeft zijn hart gestolen. Het klimaat is heerlijk en de mensen zijn er aardig. Hij heeft even moeten slikken toen hij woensdag terugkwam. „Dan zit je ineens weer in een file en word je geconfronteerd met de egocentrische maatschappij. De moord op Pim Fortuyn maakt me zeker niet vrolijker." Piet de Haas overweegt zijn bui tenverblijf daarom vaker en lan ger aan te doen. De computer zorgt dan voor het contact met de buitenwereld. Hij heeft met kinderen en kleinkinderen bijna dagelijks e mail contact. scheid van de KVIH. Archieffoto: Hielco Kuipers ant heeft terecht de foto erz!ceerd van de vermoorde luyn' luidde de stelling woerde lezers van deze rva' in mening konden geven. e a' irder riep een stelling op bie^bsite zoveel reacties op. 1 ie^mst is duidelijk: drie- en de lezers die reageer- www.leidschdagblad.nl is en|ens met de stelling. Vijf- o-vjig procent kon zich wel in odejteuze van de krant vin- n o vallend is dat van die en :ategorie slechts weini- j ei >ehoefte hadden zijn of ,p (jpze nader te onderbou- jQ^gene die het niet met de lejceens waren, deden dat ;terpeer. Een selectie. kJV Noordwijkerhout: is. Een schandalige foto jal voorbijgaat aan enig voor de heer Fortuyn en "eT>estaanden." 4dhuizen, Noordwijker- Ik vind het respectloos vrienden en familie van iatytuyn. Realiseert u zich 1 de krant ook onder ogen enteren komt. Ik heb over- ïctipiijn abonnement op te rdig maar daar dit de eerste jeliüat er met zo weinig res- pt mensen wordt omge- racht ik nog af." aleSenaar, Leiden: „Oneens, s ook zonder deze foto ïl erg duidelijk dat de doodgeschoten. De fo- le niets toe aan de dra dat feit en was dus volkomen onnodig." Y.M. Admiraal, Katwijk: „On eens. Ik vindt het verschrikkelijk respectloos van alle kranten die deze foto hebben gepubliceerd. Dit hebben Pim, zijn familie en naaste vrienden niet verdiend." M. Dozy, Voorschoten: „On eens. Het plaatsen van zo'n foto geeft geen blijk van enig fatsoen. Wij zitten niet te wachten op dit soort foto's. Als dat wel het geval was, hadden wij wel een abon nement op De Telegr aaf geno men." P. van Houwelingen, Leiden: „Ik ben het met de stelling eens. Deze foto maakt óók duidelijk dat de democratie werd ver moord. Het was een harde foto, maar soms is dat echt nodig." Frank van Beek, fotojournalist, Sassenheim: „Eens. Het was een goede foto van een publiek bekende persoonlijkheid. Deze krant staat niet alleen, bijna alle kranten hebben de foto van ANP-fotograaf Robin Utrecht gebruikt." Manoeska Bakker, Roelof- arendsveen: „Ik vind het schen ding van de privacy van Pim Fortuyn." Jans Kort, Katwijk: „Oneens. De moordenaar had geen res pect voor het leven, maar de media hebben geen respect voor de dood. Verschrikkelijk dat deze krant zich zo kon verla gen. Pure sensatie, als de kassa's maar rinkelen. In één woord walgelijk." Thérèse Janson, Lisse: „Ik vind Deze krant heeft terecht de foto gepubliceerd van de vermoorde Pim Fortuyn het een walgelijke foto en oneer biedig voor Pim Fortuyn en zijn nabestaanden." A.J. van der Hout, Rijnsburg: „Oneens. Een afschuwelijke foto met geen enkele toegevoegde nieuwswaarde. Het peil daalt van de krant met eerst Privé- achtige artikelen over Rijnsburg en nu deze foto." Jan Vervark, Nieuwveen: „On eens. Uit eerbied voor de per soon in kwestie en de nabe staanden vind ik het ongepast, zelfs verwerpelijk een dergelijke foto te publiceren. Anderzijds moeten er grenzen aan geweld worden gesteld. Niet alleen in daadwerkelijk geweld maai- ook in wat de mensen wordt voorge houden." H. de Graaf, Leiderdorp: „Het is al erg genoeg dat en hoe Pim is vermoord. Ik hoef daar niet zo'n foto bij te zien. Dit is meer iets voor een 'goedkope' krant. Sen satie, sensatie. Nou, aan mij niet besteed." L. van Es, Zoeterwoude: „Ik vind het dat u respectloos heeft gehandeld om zo'n foto te plaatsen. Dit is op sensatie be lust." A. Blomsma, Voorhout: „Voor mij is dit weer eens het bewijs dat jullie sensationele beelden belangrijker vinden dan nieuws brengen. Kijk maar wat er nu in Harderwijk gebeurt. Eigenlijk zouden alle kranten de volgende censuur moeten hanteren: het gaat om het brengen van feiten en niet om het creëren van stemmingen." Ria Hendriks Leiderdorp: „On eens. Je leest en hoort overal: 'dit had Pim gewild, dit had Pim mooi gevonden', maar een man die zo'n waarde hechtte aan een verzorgd uiterlijk had niet ge wild om op zo'n manier op de voorpagina's van de kranten te verschijnen. Laat een overlede ne (en je lezers) in zijn/hun waarde en probeer niet te sco ren met een onsmakelijke, sen sationele foto." N. van Duyn, Leiden: „Oneens. Het getuigt enkel van gebrek aan respect, gevoel en naasten liefde. Wat er is gebeurd, is te af schuwelijk voor woorden. Een man die mede door de schuld van de media om het leven is gekomen verdient het niet om op zo'n respecüoze manier in het nieuws gebracht te worden. Zelf zou je toch ook niet op deze manier op de voorpagina willen staan?" Wietske Peeters, Noordwijk: „Oneens. Ik vind het een schan de dat deze foto in de krant is geplaatst. Er bestaat ook nog zo iets als de familie van Pim, een beetje respect voor hen mag wel. Is het nou echt nodig om in alle kranten, groot op de voor pagina een foto te plaatsen van het levenloze lichaam van de vermoorde politicus? Mensen, denk na voor je iets doet! De he le aanslag is al een schande voor de Nederlandse democratie en dit maakt het er niet beter op. Het is pure sensatie." Van Duren, Oegstgeest: „Hoe wel nimmer tot de aanhang van de vermoorde Fortuyn beho rend, acht ik de geplaatste foto weerzinwekkend, smakeloos en respectloos; een volwassen krant onwaardig." Erik Tromp: „Eens. Je zag hoe een stuk van onze democratie ontzield op de grond lag. Deer niswekkend, maar zo'n confron tatie zet de mensen hopelijk aan het denken." J. Bleijenberg, Leiden: „Hoe zou u het vinden als er een der gelijke foto van een van uw dier baren zou verschijnen? Wat is de toegevoegde waarde? Ieder een wist dat hij dood was, dat was zonder deze foto ook duide lijk. Een man die erop gesteld was er op en top uit te zien, ligt er nu ontluisterend bij. Smake loos en respectloos." Helma Spoor, Katwijk: „Op het moment van de moord was ik in Londen en zag de foto daar voor het eerst in de kranten. Nu staat Engeland er om bekend dat ze sensatiebeluste foto's en artike len in de kranten zetten. Com pleet verbaasd en ook wel ge schokt was ik, dat ook mijn ei gen krant deze foto heeft gepu bliceerd. Waarom? De moord is al erg genoeg en een goede krant heeft het niet nodig dit soort mensonterende foto's te laten zien. Moeten wij en onze kinderen echt alles zien? Ik denk van niet." Berta Deunk, Noordwijk: „Het afdrukken van deze foto getuigt van weinig respect en riekt naar sensatiezucht." Wendy Colpa, Leiderdorp: „Oneens. Ik hoop dat jullie niet de illusie hebben dat mensen iets leren door het zien van die foto. De mensen die het gebeur de afschuwelijk vinden zullen de bewuste foto net zo afschuwelijk vinden. Ik persoonlijk krijg een extra gevoel van afschuw bij de wijze waarop het nieuws versla gen wordt. Nederland was altijd wat beschaafder in het brengen van bepaald nieuws dan som mige andere landen, maar wij zijn blijkbaar ook beland in een tijd waarin het publiceren van een foto van een bebloed lijk al normaal is geworden. A. Seelen-Dijkstra, Voorhout: „Belachelijk! Helemaal niet no dig! Ik heb twee kleine kinderen en die zien ook de krant liggen. teg loord op Pim Fortuyn bijna alle Nederlandse een confronterende foto iorpagina met daarop het laam van Fortuyn, lig- het parkeerterrein van liapark in Hilversum. Ook ®e|sch Dagblad publiceerde ,o van ANP-fotograaf Ro- :ht. Een terechte keuze? logewoning, persfoto- lan onder andere deze ^•„Toen ik de foto voor het eeig, schrok ik. Terwijl ik ■s <*er foto's van dode men- litafien heb. En ik moet erbij J h: als ik erbij geweest was, odmem zeker gemaakt. En ik sn ingezonden. Maar ik niet verbaasd geweest als 1 geplaatst was. Dat had ik lien wel correcter en stijl- Jevonden. Wat niet weg- dat ik voor de plaatsing ip kan opbrengen. Pim was natuurlijk een pu- •on. Hij vertelde alles oog van de camera. >uele voorkeuren, alles. :t geval van zo'n uitge- publieke persoon, be- dat dit soort foto's ge- worden." Jblas, Leids kandidaat op en" Pim Fortuyn: „Ik heb :soonlijk geen enkele mee. Ik vind dat hij daar een onwaardige manier hoofdzakelijk een iens op straat liggen. De iap van de foto was: kijk tt er hier is gebeurd. Niet is schokkend. Wat er ederland gebeurd is, enjchokkend." Munneke, directeur Press Photo Nederland: iag gezien worden, vind confronterende foto's, het geval van de voor- li van een krant had ik lie- ~f subtielers gezien. De ^nzee voor zijn huis bij- ïeld. De nu gekozen foto fot. Aan de andere kant: I °p dit moment een a floor Nederland. Ik kan Jen dat kranten die op de- Bloemen en het laatste boek van Pim Fortuyn als een stilleven bij het huis van de maandagavond vermoorde lijsttrekker. Foto: ANP/Robert Vos ze manier zichtbaar willen ma ken. En wat betreft het aspect van de privacy: dit is de tragi sche keerzijde van het publieke leven." Mark Deuze, docent communi catiewetenschap aan de Uni versiteit van Amsterdam: „Op zich moet het kunnen. De foto verschilt niet veel van het mate riaal dat we dagelijks uit Ramal- lah of Jenin te zien krijgen. Het sentiment is natuurlijk anders en ik vind het zelf nogal ontluis terend dat alle kranten dezelfde foto hebben geplaatst. Je zou toch een keuze verwachten die bij de identiteit van de krant past. Het is misschien onkies met de verwijten aan de media in het achterhoofd. Het is ver ontrustend dat in die verwijten de Haagse politiek in één adem met de journalistiek wordt ge noemd. Voor veel mensen val len politiek en journalistiek sa men. Ze hebben het idee dat ze niet meer voor het publiek wer ken. De keus voor deze foto is onbegrijpelijk vanuit een medi um dat zou moeten weten wat er onder de mensen leeft." H. Vogelaar, voorlichter van Centrum '45 in Oegstgeest: „Ik kan me goed voorstellen dat het voor veel mensen een schok kende foto is. We hebben ook van sommige van onze cliënten gehoord dat de beelden die ze zien van de moord ze aan ande- De wereld is al zo aan het ver harden en door het tonen van dit soort beelden op tv of in de krant wordt deze verharding in de hand gewerkt." Anja van Dishoeck, Leiden: „De foto is in een woord walgelijk. De krantenbezorger gaf me de krant dichtgevouwen aan met een waarschuwing om hem niet open te vouwen in het bijzijn van mijn zoontje (4 jaar). Ik ben hem zeer dankbaar voor deze waarschuwing. P. Vink, Sassenheim: „De pu blicatie is niet zo zeer fout, wel het gekozen fomiaat en de plaats: op de voorpagina. De fo to zelf voegt totaal niets extra's toe aan dit verschrikkelijke nieuwsfeit." J. Hezemans, Leiden: „De foto was gruwelijk. Ik wil in Neder land geen 'Amerikaanse toe standen' krijgen. De maatschap pij wordt al steeds harder, werk hieraan niet mee als media! Neem geen voorbeeld aan Ame rika!" M.J. Tichler-de Groot, Leider dorp: „Oneens. Omdat de foto niets wezenlijks bijdraagt aan het gruwelijke feit dat een mens in de bloei van zijn leven dooi een gek is vermoord. Dat feit is al gruwelijk, verbijsterend en tragisch genoeg. Ik heb geen fo to nodig om dit tot mij door te laten dringen. Ik heb mijn her sens gepijnigd om uw redenen om deze foto te plaatsen te doorgronden. Ik ben erg be nieuwd of u mij ervan kan over tuigen dat u andere redenen heeft gehad dan sensatiezucht alleen. Van het LD had ik meer gevoel verwacht. Toen ik de foto zag, schaamde ik me." Marjan Prins, Leiden: „Eens. De waarheid is schokkend en dat mag worden gezien. Ik moet er steeds naar kijken om door te laten dringen dat hij er niet meer is." J. Kouwenhoven, Zoeterwoude: „Oneens. De foto is afschuwe lijk, ik kon er niet naar kijken. Verschrikkelijk dat mijn kinde ren (6 en 8 jaar) deze foto zo maar konden zien. Belachelijk dat een overweging was dat in dertijd de foto van Kennedy ook geplaatst was - als een ander in de sloot springt... Ook voor het schokeffect had ik het niet nodig om deze gruwelijke foto te zien, het horen van het feit was voor mij al schokkend genoeg. Als een voor mij bekend iemand is overleden, kies ik er bewust voor om de persoon niet te bekijken. Ik herinner me hem/haar liever zoals hij/zij bij leven was. Ik heb er niet voor gekozen zo'n gru welijk beeld op mijn netvlies te krijgen." G. Meijvogel, Katwijk: „Het plaatsen van deze foto heeft bij ons diepe verontwaardiging op geroepen. Met het plaatsen van deze foto is riooljournalistiek gepleegd. Honderd procent ver werpelijk. Had het voorbeeld van dagblad Trouw maar ge volgd dan had u meer respect getoond voor de heer Fortuyn." re dingen doet denken, aan vroeger. En dat ze daarom de te levisie uitzetten. Maar aan de andere kant kan ik me ook goed voorstellen dat de redactie be sluit de foto te plaatsen. Gezien de nieuwswaarde en omdat de beelden op televisie ook worden getoond. Vijftien jaar geleden zou het een andere discussie zijn geweest, maar de mensen zijn inmiddels natuurlijk wel het een en ander gewend. In het journaal zijn regelmatig afschu welijke beelden te zien, van om gekomen mensen. Maar het blijft natuurlijk een schokkende foto." Heieen Dupuis, medisch ethica aan de Universiteit Leiden:Als je niet dagelijks met de dood ge confronteerd wordt, dan is het schokkend. Zelf vind ik de foto uitermate schokkend, maar de werkelijkheid is dat zeker ook. Ik heb dan ook geen problemen met deze foto. Het is geen res pectloze foto. Je ziet wie er ligt en dat is wat het zo confronte rend maakt, maar laten we de werkelijkheid niet uit de weg gaan. Wat het voor veel mensen moeilijk maakt, is dat Fortuyn meer een kernfiguur voor hen was dan andere politici. Sommi gen zagen in hem de verlosser, en dan is het natuurlijk nog vre selijker om hem zo te zien lig gen." Michiel Schillhorn van Veen, kinderpsycholoog te Leiden: „Dit soort foto's is niet alleen voor kinderen schadelijk, maar ook voor volwassenen. Het roept heftige emoties op. Vol wassenen beginnen aan zulke beelden gewend te raken en krijgen eelt op hun ziel. Bij kin deren kan het nachtmerries op wekken en vragen oproepen waar ook ouders geen antwoord op hebben. De media waren vroeger erg terughoudend, maar laten tegenwoordig naar mijn mening te veel zien. Ze zouden beter een middenweg kunnen bewandelen." Coen Polack Redacties van kranten maken dagelijks een reeks keuzes uit het aanbod van nieuws. De belangrijkste keuzes zijn die voor de voorpagina: waar 'openen' we de krant mee en welke foto zetten we op 'de front'. In tijden van groot nieuws zijn die keuzes meest al gemakkelijk. Het nieuws dringt zich dan als het ware aan redacties op. De moord op de politicus Pim Fortuyn was voor de krant van dinsdag zo'n moment waarbij het nieuws zich van zelf opdringt. De moord op een politicus in verkiezings tijd is in Nederland een ge beurtenis zonder weerga. En natuurlijk ruimden ochtend en middagbladen hun voor pagina in zijn geheel in voor het verslaan van deze even gruwelijke als tragische en te gelijk ook 'historische' ge beurtenis. Krantenredacties weten dat bij de presentatie van het nieuws het beeld altijd vele malen indringender is dan de tekst en de koppen. Tegelijk hebben kranten de behoefte de betekenis van het nieuws in één beeld te vangen. De redactie van deze krant plaatste dinsdag een indrin gende foto van de vermoorde Pim Fortuyn op de voorpagi na. Deze foto heeft bi) veel le zers heftige reacties opgeroe pen omdat zij van mening zijn dal het niet van goede smaak getuigt om een foto van een overledene af te drukken en zeker niet een fo to van een zojuist vermoord iemand. Deze lezers vinden het af drukken van deze foto niet getuigen van goede smaak, oordelen dat de krant hier mee een fatsoensgrens over schrijdt en hadden een derge lijke keus ook niet van 'hun' krant verwacht. Als hoofdredacteur van deze krant wil ik benadrukken dat de redactie deze keuze welbe wust en niet lichtzinnig heeft gemaakt. De redactie koos de foto na uitvoerig intern be raad of dit beeld wel kon. Van sensatiezucht of de behoefte eens 'lekker' uit te pakken, zoals sommige lezers veron derstellen, was in het geheel geen sprake. Wel was het on ze bedoeling de uitzonderlijk heid van de gebeurtenis scherp weer te geven. Natuur lijk besefte de redactie dat de bewuste foto zeer heftig was en plaatsing van dit beeld op zo'n groot formaat in het hart van de voorpagina dit beeld voor iedere lezer onontkoom baar maakte. Krantenredacties hebben een belangrijke taak. Zij informe ren dagelijks een groot pu bliek en hebben daarbij een belangrijke maatschappelijke functie. Die functie vraagt zorgvuldigheid, maar die functie vraagt ook duidelijk heid. Kranten hebben de taak burgers inet de werkelijkheid te confronteren en die werke lijkheid is vaak gruwelijker dan wij zouden willen. De omstreden foto van Pim Fortuyn was heel realistisch en zij bracht een nacMealiteit akelig dichtbij. Dcgi^die de foto over een week, een maand of misschien een jaar opnieuw onder ogen krijgt, zal er vermoedelijk met ande re ogen naar kijken. Hij of zij zal de foto waarnemen als een treffende weergave van een historische gebeurtenis. Met die bedoeling, en geen andere, drukte deze krant de foto af. De redactie staat voor haar keuze, maar realiseert zich door de reacties van de lezer eens te meer dat zij soms voor heel ondankbare keuzes staat. Kees van der Malen, hoofdredacteur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2002 | | pagina 17