DENKSPORT
Toernooi populairder dan clubavond
Nederlanders winnen opeens toernooien
Met logisch
nadenken kan men
al heel ver komen
i
ill
0
G
G
G
111
III
111
ill
ill
III
-
G
IS
G
i
H
I
G
C
a
111
G
D
G
a
Moderne kunst op 'driejaarlijkse' Norden-zegels
ZATERDAG 27 APRIL 2002
BRIDGE
PUZZEL
DAMMEN
Marijke van der Pas
foor een goede speeltechniek moet een
iridger erg veel ingewikkelde figuren paraat
ebben. Lang niet iedereen vindt het leuk
3n' m heel wat uren studie te wijden aan een
al I ivangpositie of een ingooi. Ook zonder die
ïge! ennis kan een leider erg ver komen. Hoe-
eel contracten gaan er niet onnodig down
mdat de leider slordig afspeelt of zit te suf-
ide twee onderstaande spellen is het niet
moeilijk het geboden contract ook te ma-
l,l! en. Dat lukte de leiders bij het EK Mixed in
'n9 lostende niet.
4HVB
T97
B 6 2
♦AB532
♦9 6 3 N #42
VB105 t H 8 6 4 3
A V 7 W^O #10943
H94 Z 410 7
[S
A 108 7 5
A 2
H 8 5
#V 86
oord opent met 1*. zuid antwoordt 1#.
a een doublet van west kiest noord voor
Zuid biedt daarop 4#. West start met TV.
e leider neemt de slag, trekt de troeven en
leelt een klaveren naar de boer. Daarna in-
sseert hij *A. Als de heer niet valt en als
ok 4AV bij west blijken te zitten, geeft de
jder een harten, twee ruitens en een klave-
n af. Hij gaat down en ziet niet goed hoe
e j het contract wel kan maken,
e leider heeft een aantal dingen verkeerd
edaan. Hij dreigt een harten-, een klave-
nslag en twee ruitenslagen te verliezen. De
litenverliezers kunnen misschien weg op
;di|e klaveren maar dan moet oost niet voor-
dig aan slag komen om door #H heen te
leien. Als oost op TV een kleine harten bij-
leelt, moet de leider om te beginnen TV
uiken om te voorkomen dat oost in harten
in slag kan komen. Hij neemt de tweede
arten en trekt de troeven. De eerste horde
genomen.
lude klaverenkleur. Gezien het doublet op
'heeft west ♦H. De leider kan die kleur op
ree manieren aanpakken. Hij kan begin-
n met ♦V maar moet dan west *H laten
iden voor de communicatie. West kan
a kwaad doen en later parkeert zuid
se ruitens op de hoge klaveren. Omdat
se kan zitten is het iets beter om te be-
:n met een klaveren naar de boer. Die
It. Hoe moet zuid nu verder spelen? Er
geen entree meer in de dummy. Om
'i van een aantal klaverenslagen te kun-
genieten, moet ♦A blijven liggen. Zuid
It in de tweede klaverenronde 42 uit de
ty en legt in de hand de vrouw. West
4H maken, #H is weer beschermd. De
:r troeft de nagespeelde harten en werkt
de hoge klaveren twee ruitens uit de
ld weg. West krijgt alleen nog 4A.
jsch nadenken, meer is niet nodig. Dat
lt ook voor de leider in het tweede spel.
A 6 3 2
T 8 7 5
V8 6
4542
IV4 N H B 10 9 8 7
JB10 4 2 T TAH963
B 9 5 4 W^O
873 Z 49
#5
TV
AH 107 2
4 AH VB 10 6
1st opent met lé, zuid volgt 2SA en be-
Dft met dat bod minstens 5-5 in de lage
iuren. Noord biedt 34 en oost meldt met
zijn tweede kleur. Zuid heeft een enorm
srke hand. Hij brengt dat over met 3#, een
id in de kleur van de tegenpartij. Zelfs te-
nover een poploze partner wil zuid op
e imiveau spelen. Na 4T van west heeft
nr lord met een aas, een belangrijke vrouw
ec idrie troeven mee lang geen onaardige
ar nd. Hij biedt 4#, een controlebod. Zuid
et genoeg en stelt na 5T van oost 64 als
idcontract voor. Met ook steun in die
li lur past noord. Aardig geboden.
:t spelen gaat minder goed. West start met
Zuid bekijkt de dummy en ziet nauwe-
s een probleem. Hij neemt de uitkomst
:t het aas en trekt de troeven. Die kleur
d( jkt 3—1 te zitten. Als west bovendien tegen
in ruiten gaat 64 één down.
leider had beter over het bieden na moe-
i denken. Oost heeft een enorm tweekleu-
g ispel in de hoge kleuren. De kans dat oost
t is in beide lage kleuren is bijzonder
>ot. Als oost niet meer bekent op de twee-
vaaf klaveren is het tijd voor zuid om eens
en na te denken. Zit de ruitenkleur 3-2,
in is er geen vuiltje aan de lucht. Mocht
kleur onverhoopt niet vallen, dan is het
getwijfeld west cüe de lengte in ruiten
eft. Het is dus volstrekt veilig om na de
>-n eede ronde troef eerst de ruitenkleur te
ten. Zuid speelt daarom na 4AH naar #V.
loost niet bekent op de nagespeelde #6
n zuid in zijn vuistje lachen. Hij incasseert
H en troeft een ruiten met de zorgvuldig
waarde troef in de dummy. Hij keert terug
ir de hand met een (hoog) ingetroefde
oppen en trekt pas dan de laatste troef
west. 410 is hoog en zorgt voor de
alfde slag.
|4 lekenwijsheid is prachtig maar met een
petje nadenken kan men ook heel ver ko-
irde
10PP<
1 7 i wes
u aalfdi
Oplossing
nummer 16
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren: VOLGELING
en SUPPORTER
Kruiswoordraadsel
nummer 17
Horizontaal: 1. Handelaar; 8. maand; 9.
echtgenoot; 10. oude vochtmaat; 12.
aarde; 13. dierenverhaal; 15. muziekstuk;
16. insect; 18. overdreven voorliefde voor
iets; 20. lichaamsplooi; 21. kinderlijk; 22.
Schotse rok; 24. onheilsgodin; 26. rund;
28. binnenste van het bot; 30. herkau
wend zoogdier; 33. holmium; 34. tempel;
35. denkbeeldig; 36. soort slee; 37.
grondstof voor kinine; 39. ent; 40. Japans
bordspel; 42. dik; 45. Noorse godheid;
48. narrenstok; 49. half; 51. steekschuim;
53. waterdoorlatend; 54. dreef; 55. sier
lijk gevormd flesje; 56. haringnet; 57.
mislukking; 58. wedstrijdbeker; 60.
sprookjesfiguur; 61. schilderij van een
stuk natuur.
Verticaal: 1. Bontsoort; 2. Ierland; 3.
voorzetsel; 4. zangvogel; 5. voorzetsel; 6.
aanduiding; 7. genotmiddel; 8. baljuw;
11. veel meer dan één; 12. scheepstouw;
14. gestold vleesnat; 15. auto bestemd
voor demontage; 16. deel van het spijs
verteringskanaal; 17. spits uitlopende
lap; 19. volkenkunde; 23. midden (Lat.);
25. bladwijzer; 27. plaaggeest; 28. drink
gerei; 29. dierenverblijf; 31. voorzetsel;
32. deel van een schip; 33. haag; 38. wis
selborgtocht; 39. stuk hout; 41. hoeveel
heid; 43. god van de duisternis; 44.
strijdgewoel; 46. strandmeer; 47. afvoer
buis; 49. afhangend deel van een kleed;
50. voorzetsel; 52. canapé; 54. Griekse
letter; 58. compact disc; 59. personal
computer.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
23-3-29-40-19-21-30-51-26-41 en
42-2-47-15-12-54-6-32-25-17
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 12,5 euro verloot.
Winnaars
Mw. W. Sleijser, J. Urlusplantsoen 59,
Leiden (cryptogram).
Mw. H. Meel-van Veen, Hazelhof 32,
Hazerswoude (kruiswoord).
Cryptogram nummer 17
Horizontaal:
4. Vier (11); 8. Berichten van teletekst (12); 9. Een
klinkende uitroep (5); 10. Was in staat tot moord en
intrigeren (8); 11. Handigheidje op het gevoel (7); 12.
Die jongen kan de kleren krijgen (7); 14. Steengoede
munt (3); 15. Slingert zich om twee meisjes (5); 16.
Platvloerse humor over slips (15); 18. Beenstof? (5);
19. Van opzij is de hoogleraar niet zo dik (7); 20.
Wezenloos? (7).
Verticaal:
1. De verdediging leest erin (14); 2. Hij zet zijn paraaf
vlug onder een contract (12); 3. Geen zitplaats voor
bejaarden (15); 5. Stuk voor twee personen? (9); 6.
Die beesten worden onder de voet gelopen (6); 7.
Modieuze vork? (7); 11. De vogel van een stomme
schrijver (7); 12. Geen vrolijk orgaan? (8); 13. Een
ware huwelijkskandidaat (5); 17. Slaag er maar eens
in om dit pak te krijgen! (6); 19. Vreemde brug om
overgezet worden (4).
Oplossing
nummer 16
Horizontaal:
5. Boulevardstuk; 8. jaspand;
9. inzet; 10. passende arbeid;
11. jammer; 13. naslag; 15.
zachtaardig; 17. heetgeba
kerd; 19. drukwerken; 22.
paardenbloem.
Verticaal:
1Luistermuziek; 2. beraad; 3.
zandmannetje; 4. ouderdag; 5.
bajesmaf; 6. duinbes; 7. tips;
12. rechterarm; 14. lor; 16.
inroepen; 18. Karei; 20. koel;
21. bar.
Eric van Dusseldorp
In het vaderlandse damleven
lijkt een trend waarneembaar:
het traditionele bezoek aan
clubavonden neemt langzaam
maar zeker af, terwijl toernooien
die op 'vrije dagen' worden ge
organiseerd niet te klagen heb
ben over het aantal inschrijvin
gen.
Zo kende het grootste jaarlijkse
open damtoernooi van Neder
land, 'Nijmegen Open', vorige
zomer een recordaantal deelne
mers van liefst 142 man (en
vrouw); er moesten zelfs lief
hebbers worden teleurgesteld.
Het gezellige Bunschoter Bam-
steentoemooi, dat dit jaar in de
eerste meidagen wordt gehou
den, heeft nu al een groter aan
tal aanmeldingen dan dat het
ooit had. Het Amsterdamse
Paastoemooi tenslotte, onder
werp van de rubriek van van
daag, dat rond 1980 begon met
een achtkoppig deelnemersveld,
wist dit jaar 42 damliefhebbers
achter de borden te krijgen. Zel
den moet het zo vol zijn geweest
in de kelder onder het Mokumse
denksportcafé De Twee Klave
ren, waar dit evenement ieder
jaar wordt afgewerkt.
Kennelijk heeft de doorsnee -
dammer op een doordeweekse
dag te weinig tijd, zin of energie
om na een drukke werkdag nog
een partij te spelen. Uever
neemt hij een aaneengesloten
aantal vrije dagen op om eens
lekker de dagelijkse beslomme
ringen te vergeten en zich volle
dig te storten op het spel op de
honderd velden. Velen zien in
het toemooidammen nog een
extra voordeel: je komt eens an
dere spelers tegen dan de be-
9
9
m
p|
'9
-
H
D
Q
m\
9
H
9
4
a
m
a
d
5
9
q
q
q
G
S3
G
G
q
q
d
Diagram nr. 1
kende pappenheimers van de
damclub.
Het Amsterdam Paastoemooi
werd dit jaar gewonnen door
subtopper Tjalling Goedemoed.
Hij bleef, samen Kees Thijssen,
Andrew Tjon A Ong en Leopold
Sekongo, op tien punten steken.
Na telling van het aantal weer-
standspunten kon de Fries met
de toernooizege worden gefeli
citeerd. Studentenkampioen
werd, ondanks nederlagen in de
eerste twee rondes 0) Marcel
Kosters, die een grote schare
achtervolgers net een punt voor
bleef.
Zwart: A. Tjon A Ong - Wit: K.
Thijssen
Deze partij in de laatste ronde
was van het grootste belang
voor de eindrangschikking. In
de stand van diagram 1 speelde
Thijssen foutief 49-43?? terwijl
de volgende combinatie moge
lijk was geweest: 28-22 (17x28)
32x23 (18x29) 38-33 (29x38) 49-
43 (38x49) 37-31 (49x21) 16x39!
Eigenlijk was de partijzet 49-43
dubbel fout, aangezien nu juist
de zwartspeler -in een mindere
Diagram nr. 2
stand- een combinatie kon ne
men (en dat ook deed!): (34-39)
43x34 (24-30) 35x24 (20x40)
45x34 (14-20) 25x14 (13-19)
14x23 (18x40). Na 27-22 etc.
werd het remise.
Zwart: B. Eggens - Wit: M. Kos
ters
Een openingscombinatie van de
latere studentenkampioen.
I.32-28,17-22; 2. 28x17,11x22;
3.37-32,12-17; 4.31-26,6-11; 5.
36-31, 8-12; 6.32-27,16-21; 7.
27x16, 22-28; 8. 33x22, 18x36; 9.
41-37, 19-23; 10. 34-29, 23x34;
II. 39x30,14-19; 12. 44-39,19-
23; 13. 50-44?!, 10-14?;
Zie diagram 2
Zwart tuint erin.
14. 30-24, 20x29; 15. 47-41,
36x47; 16. 26-21, 17x26; 17. 37-
31,26x37; 18. 42x31,47x33; 19.
39x6,
Het liep echter nog remise:
19 5-10; 20. 44-39,14-19; 21.
43-38, 10-14; 22. 46-41, 9-13; 23.
38-32, 4-9; 24. 41-36, 3-8; 25. 48-
43, 8-12; 26. 43-38, 19-23; 27. 40-
34, 29x40; 28. 45x34, 15-20; 29.
38-33, 20-24; 30. 49-44, 13-19;
31. 33-29, 24x33; 32. 39x28,12-
Diagram nr. 3
17; 33. 31-27,17-21; 34. 27-22,
21-26; 35. 44-39, 14-20; 36. 39-
33, 20-24; 37. 22-18?, 23x12; 38.
34-29, 12-17!; 39. 29x20, 17-22;
40. 28x17, 26-31; 41. 36x27, 7-11;
42.16x7,2x31; en remise gege
ven.
In de opgave van vorige week
(wit: 27, 28. 29, 30, 31, 32, 34, 35.
36, 37. 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44,
45. 46, 48 zwart: 2, 3, 4, 6. 7, 8,
9,10, 11.13,14. 15, 16. 17, 19,
20,21. 23, 25, 26) is (20-24) ver
hinderd door 29x18 (13x33)
38x20 (15x24)27-22 (17x28)
32x23 (19x28) 30x19 (14x23)31-
27 (21x32) 43-38 (32x43) 34-30
(43x34) 40x18 (25x34) 18-13!! ge
volgd door 37-31 met dam op 1
of 5. Een unieke slagzet vanuit
een normale en zelfs theoreti
sche opening. Het schijnt dat
computerprogramma 'Truus'
deze wending ontdekt heeft.
Hoe kan het trouwens ook ei
genlijk anders?
De nieuwe opgave is een eerste
publicatie van J. Bus. Zie dia
gram 3. Wit begint en wint.
SCHAKEN
juiidii nui
Dit wordt een goednieuwsver-
haal. Allereerst werkt Tim Krab
bé aan het terugzetten van zijn
website. Vorige week werd in
deze rubriek gemeld dat een
Amerikaanse intemetpiraat de
populaire site kopieerde en on
der zijn eigen naam publiceer
de, wat Krabbé deed besluiten
de site uit de lucht te halen. Na
dat vooral op www.schakers.in-
fo alarm was geslagen, stroom
den de reacties bij Krabbé bin
nen. Twee Amerikaanse advoca
ten boden juridische steun aan
en softwaredeskundigen tipten
hem over een betere beveiliging.
De site is nog niet definitief te
rug, maar dat lijkt een kwestie
van dagen.
Nog meer goed nieuws: Neder
landers winnen opeens aan de
lopende band internationale
toernooien. Na Herman Groo-
ten in Duitsland (zie 6 april) was
het vorige week de beurt aan de
Groninger Sergei Tiviakov. De
ex-Rus, die al volledig is verne
derlandst en erg gehecht is aan
zijn nieuwe stad, won een open
toernooi in Caïro. Hij was er ook
de hoogste ratinghouder, maar
dat is lang niet altijd een garan
tie om in een groot veld onge
deeld eerste te worden. Tiviakov
scoorde 8,5 uit 11. Zeven spelers
eindigden op acht punten, on
der wie de grootmeesters Krum
Georgiev, Igor Rausis en Vya-
cheslav Ikonnikov, alledrie re
gelmatig te gast in Nederland.
Twaalf spelers hadden nog een
half punt minder en daarachter,
op een gedeelde 21e plaats, ein
digden Yge Visser, ook een Gro
ninger, en de Nederlandse da
meskampioen Zhaoqin Peng.
Diagram 1:
Stand na 20...Le8
In de eerste ronde kreeg Tiviak
ov, zoals gebruikelijk bij open
toernooien, een tegenstander
met een paar honderd Elo-pun-
ten minder. Het volgende kan
dan gebeuren.
Tiviakov - Abel Naby
l.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 e6 4.Pgf3
dxe4 5.Pxe4 Pf6 6.Pxf6+ Dxfö
7.Ld3 h6 8.0-0 Ld6 9.De2 Pd7
10.b3 0-0 1 l.Lb2 Te8 12.Pe5
Deze zet verzekert wit al van een
langdurig ruimtevoordeel. Zwart
gaat nu met zijn dame op avon
tuur, maar het doel van dat
avontuur zal nooit duidelijk
worden.
12...Dh4 13.g3 Dh3 14.Le4 PfB
15.Lf3 Df5 16.c4 Td8 17.Lg2
Ld7 18.f4 h5 19.Tadl Tab8
20.h3 Le8
Zie diagram 1.
21.g4
Dit is gewoon een goede zet en
geeft tevens aan dat zwart het
wel heel bont heeft gemaakt. Hij
heeft helemaal niets.
21...hxg4 22.hxg4 Dh7 23.Td3
Als zo'n partij in een koffiehuis
wordt gespeeld, is dit het mo-
Diagram 2:
Stand na 13.Le2
ment dat de gevleugelde uit
drukkingen door de lucht gaan
vliegen. "Jetzt kommen die ka-
nonen" is de meest passende.
23...Lxe5 24.fxe5 Pd7 25.Th3
Dg6 26.Le4 Dg5 27.Lel De7
28.Th8+
Zwart geeft het op.
Nog een toernooizege was er
voor Jeroen Bosch, die net als
voorheen Grooten bij de KNSB
werkt als topsportcoördinator.
Achter zijn bureau kreeg hij op
eens honger naar het bord. wat
hem deed besluiten naar het
Noorse Gausdal af te reizen.
Daar werden een paar meester-
tienkampen gespeeld, die vooral
bedoeld waren om jonge Noren
aan een meestemorm te helpen.
Bosch, al jaren een sterke mees
ter, had daar geen boodschap
aan. Hij deed zijn sportieve
plicht en werd met 7 uit 9 onge
deeld eerste. Tweede werd de
hoogste ratinghouder, een Wit-
Rus met de fraaie naam Sergei
Kasparov.
In Amstelveen werd vorige week
de laatste ronde afgewerkt van
de meesterklasse van de KNSB-
competitie. Ordina, HSG, LSG
en Esgoo gaan naar de play-offs,
Het Witte Paard (Sas van Gent)
en Euwe (Amsterdam) degrade
ren. Topscorer in de reguliere
competitie werd Daniël Stellwa-
gen (HSG) met 7,5 uit 9. Hij is
alweer vijftien en schaakt ook
als een routinier. Zucht, kwam
er maar weer eens jong talent
bij.
Stellwagens clubgenoot Henk
Vedder scoorde met 6,5 uit 8
ook heel goed. Zijn overwinning
van vorige week, tegen een van
de Duitsers van Esgoo (Ensche
de), ging weer lekker op zijn Ve-
dders.
Vedder - Henrichs
1 e4 d6 2.d4 PfB 3.Pc3 g6 4.Pf3
Vedder is in een merkwaardig
vredelievende bui. In normale
doen had hij hier al h4-h5 ge
speeld.
4...Lg7 5.Le3 a6 6.a4 b6 7.Dd2
Lb7 8.Lh6 0-0 9.h4
Ha, gelukkig, toch. En nu is het
tenminste ook een pionoffer.
9...Lxe4 10.h5 Lxh6 ll.Dxh6
Lxc2 12.Pg5 gxh5 13.Le2
Zie diagram 2. De deskundigen
waren achteraf unaniem van
mening dat de partij hier beslist
was als gewonnen voor wit.
13..X6
Friso Nijboer: "Belachelijke zet.
Speel dan toch minstens e5."
14.Lxh5 De7 15.U3 d5
Nu is het moment aangebroken
dat wit voor de galerij gaat spe
len. En laat dat maar aan Henk
Vedder over.
16.Le4! Lxe4 17.Pcxe4 dxe4
18.Pxh7 Db4+ 19.Kfl Dc4+
20.Kgl
Zwart geeft het op.
FILATELIE
Iedere drie jaar geven de Scandinavische
landen zegels uit met een gemeenschappe
lijk thema, de zogenoemde Norden-zegels.
Voor dit jaar heeft de Noordse Raad geko
zen voor moderne kunst (na 1945) en dat zal
in 2005 en 2008 ook het thema zijn. Eigenlijk
stond de gemeenschappelijke emissie al
voor vorig jaar gepland, maar dat is uitge
steld omdat de Noordse Raad dit jaar een
halve eeuw bestaat.
De acht Norden-landen gaven of geven de
volgende zegels uit: Aland, 3 mei, 3,00 Ra
dar II, een kunstwerk op een heuvel bij Ma-
riehamnn; Denemarken, 13 maart, twee bij
zonder mooie zegels van 4,00 kr. en
5,00 Dkr. met beelden van twee vrouwen die
op de luchthaven Kastrup bij Kopenhagen
over een balustrade hangen om naar de
drukte te kijken; Faroer, 8 april, een beeld
getiteld Kosmische Ruimte op een
5,00 Dkr.-zegel en een glazen muur (Diep
ten van de oceaan) op een zegel van
6,50 Dkr.
Finland, 3 mei, 0,60 het Sibeliusmonu-
ment; Groenland, 5 maart, 1,00 Dkr., Man-
nengezichten uitgehouwen in rotsen; Noor
wegen, 12 april, gietijzeren sculpturen,
7,50 Nkr., Walvisvangst en 8,50 Nkr., De
worp; IJsland, 18 april, bref 20 gr, het beeld
Spanning en 60,00 Iskr., het beeld Waterval;
Zweden, 23 maart, beeldhouwwerken uit
Kristianstad, twee rolzegels van 8 Zkr.
De eerste Noordse emissie verscheen in
1956. Denemarken, Finland, Noorwegen,
IJsland en Zweden gaven elk twee zegels uit
met afbeeldingen van vliegende zwanen. In
1961 volgde de tweede editie. Finland en
IJsland lieten verstek gaan. wel gaven Dene
marken, Noorwegen en Zweden één zegel
uit met daarop een gestileerd vliegtuig in de
wolken.
De derde, vierde en vijfde serie werden res
pectievelijk in 1969, 1973 en 1977 uitgege
ven door de 'oude vijfmet in 1969 vijf zeil
boten (symbool van de Noordse landen
naar een afbeelding van een munt uit de
oudheid), in 1973 het Noordse huis in Reyk
javik/IJsland en in 1977 vijf waterlelies.
Vanaf 1980 ging men over van een gemeen
schappelijk motief naar een gemeenschap
pelijk thema (in 1973 was dat ook het gewil
bij de Europa/CEPT-zegels). Daarna waren
de thema's: 1980, kunsthandwerk; 1983,
toerisme; 1986, partnersteden; 1989, kleder
drachten (Faroer ging ook meedoen); 1991,
toerisme (Aland en Groenlafsloten zich
aan), 1993, toerisme; 1995, tflWsme en in
1998, scheepvaart.
In Oostenrijk hebben ze, zoals gemeld, de
oplagen meer dan gehalveerd. Bovendien
zijn de zegels alleen nog maar te koop op
grote stedelijke postkantoren en bij de Sam-
mler-Service. Bedroegen de oplagen van de
zegels tot eind vorig jaar nog zo n drie mil
joen, de zegels die sinds begin dit jaar uit
kwamen halen de één miljoen nog niet. Zo
kwamen er van de op 8 maart uitgegeven
0,51 -zegel (Dag van de Vrouw 2002) nog
maar 945.000 exemplaren van de persen en
ook van de vier in april uitgegeven zegels
haalt er slechts één de miljoen.
Op 5 april verscheen een 0,58 -lovezegel met
een gestileerde roos (oplage 1 miljoen) en
van de 0,58 -zegel gewijd aan de tv-serie
Philis (met Mel Lucy) 420.000. Deze twee
werd 2C april gevolgd door een 0,51 -Cari-
taszegel (gebrandschilderd raam. Hl. Eliza
beth) met een oplage van 720.000.
Op 3 mei brengt Oostenrijk zijn Europazegel
met het gemeenschappelijk thema Circus in
roulatie. De 0,87 -zegel (oplage 420.000) laat
verschillende dingen zien die een circus te
bieden heeft.