'Jeugdpsychiatrie schiet tekort'
BINNENLAND 1
Rathenau Instituut: Geen verplichte orgaandonatie
'De ondervragers stuurden ons naar verklaringen'
Opgegraven lichaam
is van vermiste vrouw
Roest op het spoor
[genmerg
xportvlees
se slachterij
Ouders en alcohol
'Ouders en jeugd strafbaar
stellen voor drankgebruik'
Klokkenluider Petten als
bendeleider afgeschilderd
ftuigen weg
marechaussee
- Vier voertuigen
koninklijke marechaus-
ijn in de nacht van zondag
iandag in Apeldoorn ge-
Een motor is inmiddels
Bvonden. Dat heeft de
gisteren bekendgemaakt,
p nog vermiste voertui-
jn twee BMW-motoren en
eugeot-personenauto. Ze
lorzien van de standaard
[lauwe opdruk van poli-
rtuigen. Óver de plek
le voertuigen stonden en
ie, waarop de diefstal is
oerd, wil de politie niets
:ra geld voor
e medicijnen'
u - Ziekenhuizen moeten
«eld kunnen krijgen om
m dure medicijnen voor
itiënten te kunnen aan-
Nu drukken de kosten
n op het algemene bud-
n het ziekenhuis. Er ont-
irerschillen voor patiënten
lt het ene ziekenhuis het
over heeft een bepaald
n wel te verstrekken en
dere ziekenhuis niet. Om
len vindt het College ta-
gezondheidszorg (CTG)
larte maatregel voor com-
le nodig.
tiers sociale
ist op straat
iam - Een inwoner van
lam heeft gistermorgen,
ijn zeggen zonder veel
t, een greep kunnen doen
container met duizen-
ürsoonsdossiers van di
van de Sociale Dienst in
tad. De container zou
n opgehaald door een
dat archieven vernietigt,
nst heeft bij de politie
te gedaan van diefstal van
umenten. Volgens sec-
ifd Wijma heeft de man
leite moeten doen om
itukken te komen is er
d sprake van diefstal.
rensysteem
gheid wegen
mg - De ANWB gaat sa-
iet de Europese zuster-
le veiligheid van de we-
Europa in kaart brengen,
iet ertoe leiden dat de
eid wordt uitgedrukt in
Zo'n systeem bestaat al
ijf jaar voor de veiligheid
lonenauto's. De organi-
tijken naar het aantal
sslachtoffers per weg-
Uit de eerste gegevens
at Nederland, Groot-
nië en Zweden heel goed
Het Centraal Bureau
digheidsbewijzen (CBR)
igtekens bij het ANWB-
let plan is wel een stap
t, aldus het CBR, maar
nselijk gedrag blijft bui-
chouwing.
lige xtc-zaak
jzeld door hof
sch De belangrijkste
in een grote drugszaak,
inaamde York-zaak, is
1 gegijzeld door het ge-
ïof in )en Bosch. De
hgerde antwoord te ge-
essentiële vragen, naar
eggen uit angst voor zijn
.eden van de York-ben
den vorig jaar veroor-
ot laqge gevangenisstraf -
>r het produceren, verko-
smokkelen van grote
Iheden synthetische
De bekende crimineel
ok zou een van hun
e afnemers zijn.
dinsdag 19 februari 2002
den haag/anp - De Inspectie voor de Ge
zondheidszorg (IGZ) heeft forse kritiek op
de kinder- en jeugdpsychiatrie. De instel
lingen spelen nauwelijks in op nieuwe
groepen jeugdigen met complexe proble
men, het medicatiebeleid is niet in orde, ze
werken nauwelijks samen met andere
jeugdvoorzieningen en kunnen noodsitua
ties en dwangbehandelingen niet goed
uitvoeren. Ook de medezeggenschap is in
de meeste gevallen niet geregeld.
De IGZ heeft vorig jaar zeven klinieken
bezocht. De inspectie keek daarbij naar
de wettelijke kwaliteitseisen en hoe ze
omgaan met de beoogde veranderingen
in de zorg. Bedoeling is dat zorginstellin
gen zich meer richten op de vraag en niet
meer alleen uitgaan van hun eigen aan
bod. Maar de kinder- en jeugdpsychiatrie
gaat nog steeds uit van de gewoonte en
de historie. Groot knelpunt is daardoor
dat doelgroepen die veel aandacht ver
gen, zoals adolescenten met meerdere
problemen, met crimineel gedrag of jon
geren van allochtone afkomst, niet ge
plaatst kunnen worden. Het aanbod is
nog te veel afgestemd op de jongere kin
deren. De klinieken zijn ook op andere
punten te veel naar binnen gekeerd. „Er
wordt weinig gewerkt volgens algemene
richtlijnen, wat in andere zorgonderde-
len wel het geval is. De klinieken doen
maar wat naar eigen inzicht en ervaring",
zegt een woordvoerster van de inspectie.
Onderling moet meer eenduidigheid ko
men, zoals bij de medicatie. „De klinie
ken verstrekken vaak medicijnen die niet
zijn getest op kinderen. Ze zouden meer
onderzoek moeten doen en van elkaar le
ren", aldus de IGZ. Daarnaast wil de in
spectie dat de klinieken beter samenwer
ken met andere jeugdzorginstellingen,
met onderwijs en justitie. Dat gebeurt nu
nauwelijks. Óok was maar een van de
onderzochte klinieken goed ingesteld op
spoedopnamen via de Wet bijzondere
opnemingen psychiatrische ziekenhui
zen (BOPZ). Eenderde van de klinieken
heeft deze BOPZ-plaatsen niet uitge
breid, zoals in 1996 wel afgesproken was.
Verder meldt de inspectie dat kinderen
en ouders vaak geen medezeggenschap
hebben.
Slechts twee instellingen hadden een
werkzame cliëntenraad.
De inspectie benadrukt dat de individue
le zorg aan patiënten wel zorgvuldig is en
looft de inzet en betrokkenheid van de
medewerkers, waar ook een tekort aan is.
breda - Dat het merendeel van de vertragingen op het spoor voortkomt uit het slechte
onderhoud van de treinen, is voor menig Bredanaar uit de Spoorbuurt geen verrassing.
Hier dumpen de Nederlandse Spoorwegen treinstellen, tot ergernis van de buurt.
Foto: WFA/Erald van der Aa
door John Bruinsma
den haag - De Tweede Kamer moet af
zien van verplichte donorregistratie. Als
middel om het tekort aan orgaandonaties
weg te werken schiet zo'n verplichting
het doel voorbij. Productiever is het om
de wervende rol te versterken die zieken
huizen kunnen spelen.
Dat is de strekking van een advies aan
het parlement, afkomstig van het Rathe
nau Instituut, een onafhankelijk instituut
dat zich bezighoudt met maatschappelij
ke en politieke vraagstukken inzake we
tenschappelijke of technologische ont
wikkelingen. Het advies wordt morgen
overhandigd aan Tweede-Kamerlid Ross-
Van Dorp (CDA). Zij is lid van de Kamer
commissie voor volksgezondheid, die
volgende week met minister Borst over
de Wet Orgaandonatie debatteert.
In de Kamer tekent zich een meerderheid
af die voorstander is van een systeem dat
in België al wordt toegepast: iedere Belg
die na zijn dood geen organen of weefsel
wil afstaan, moet dat via een formulier
kenbaar maken. Wie dat niet doet, wordt
geacht donor te zijn. De Nederlandse wet
gaat van het omgekeerde principe uit:
wie donor wil zijn, laat dat vastleggen in
een donorregister. Eenderde van de Ne
derlanders deed dat de afgelopen drie
jaar en dat vinden regering en Tweede
Kamer een te pover resultaat.
Volgens het Rathenau Instituut is het po
litieke pleidooi voor een Belgisch sys
teem vooral ingegeven door gegevens
waaruit zou blijken dat het aantal fami
lieweigeringen bij donaties de afgelopen
jaren is gestegen. Als een overledene ge
schikt wordt geacht voor orgaandonatie,
maar niet heeft aangegeven dat hij donor
wil zijn, dan heeft de familie het laatste
woord.
Het instituut komt op basis van eigen on
derzoek tot de conclusie dat het aantal
familieweigeringen in Nederland juist
nagenoeg gelijk is gebleven. In 1998 was
het 73 procent, in 2000 75 procent. Op
grond daarvan acht het instituut de in
voering van een dwingender donatiesys-
Verdachten Puttense moordzaak voelen zich gemanipuleerd
rden/anp - Voor de der-
is er in Groot-Brittannië
nerg aangetroffen in
at Brada's Vleeschbedrijf
Tuwarden heeft geëxpor-
bat heeft de Rijksdienst
Je keuring van Vee en
RW) gisteren meege-
leeuwarden/gpd - Herman du
Bois, veroordeeld wegens de
moord op Christel Ambrosius
uit Putten, had er eerst nooit bij
stil gestaan wel eens verdachte
te kunnen worden. Twee re
chercheurs hadden hem niet
lang na het misdrijf thuis opge
zocht met de vraag of hij die
zondag zoals gebruikelijk in de
groene Mercedes met zijn
schoonvader Gerrit Schuchard,
diens kostganger Willem Bettink
en aanstaande zwager Wilco
Vïets in het bos was geweest.
„Ja", had hij volmondig
beaamd. Want ze gingen elke
zondagmiddag wel even de
honden uitlaten. Toen Viets kort
daarop werd aangehouden en in
verzekering gesteld, waren ze
thuis geschrokken, maar nog
niet gealarmeerd, vertelde Du
Bois.
„We zijn eens gaan nadenken.
Mijn broer zei toen dat ik die
dag naar een verjaardag was ge
weest. Ik herinnerde me dat ik
daarna op tv naar het schaatsen
had gekeken. Ik heb de politie
gebeld. Ik kon de volgende dag
mijn verklaring komen verande
ren." Toen hij die dag werd aan
gehouden, kon hij een lach niet
onderdrukken. „Ik stond met
die jongens nota bene vaak
grappen te maken in de sport
school."
'Stapsgewijs' werd hij de maan
den nadien naar zijn bekentenis
geleid, vertelde Du Bois. Ze ge
bruikten alles tegen hem, ook al
was het nauwelijks hard bewijs.
„Er hingen flap-overs met tek
sten als 'Herman moordenaar',
Een meterslange tijdbalk werd gisteren gebruikt bij een tijdanalyse van de Puttense moordzaak.
Foto: ANP/Jeroen Horsthuis
met verklaringen van anderen
die naar mij wezen." Ze tracht
ten hem naai- zijn zeggen voort
durend te manipuleren. ,,'Wat
staat er in een huis?', vroegen ze
me. 'Nou, een bankstel? Wat wil
je horen?', vroeg ik. En dat vroe
gen ze een week later weer, net
zolang tot ze me hadden."
In een dorp als Putten heeft ie
dereen nog respect voor de do
minee, de dokter en de agent.
Dat had Du Bois ook. „En er
was constant die druk. Ze kun
nen wel zeggen dat het vriende
lijke gesprekken waren, maar ik
ben wel 42 kilo af gevallen.",, Ik
ben een echte familieman. Als
ze zeggen dat je vrouw wordt
opgepakt en je kinderen naar
een tehuis gaan, dan maken ze
je kapot. Als ze dan een verkla
ring van Wilco lieten lezen,
waarin hij mij erbij lapte, dacht
ik: stik maar. Dan projecteer ik
het op hem."
Zwager Wilco Viets zegt pas na
vier maanden van urenlange
verhoorsessies eindelijk een
keer in opstand te zijn gekomen
tegen zijn ondervragers. Ze had
den hem meegenomen naar een
'soort huiskamer', in een poging
hem te laten geloven dat hij in
het huis van de moord op Chris
tel Ambrosius was geweest, ver
moedde hij. „Ik was 22 jaar en
overzag de consequenties niet
van wat ik allemaal vertelde.
Mijn leven was een vierbaans
snelweg waarop mijn ouders als
een sneeuwschuiver voor me uit
COMMENTAAR
In de Nederlandse samenleving is een duidelijke kentering
merkbaar. Steeds meer burgers nemen afscheid van het idee
dat de overheid alles moet regelen en overal voor verant
woordelijk is. Niet de anonieme overheid, maar de burger
zelf moet in eerste instantie regelen hoe de samenleving er
uit ziet.
In die tendens past de oproep van de branche-organisatie
van horeca-ondememers aan ouders van tieners. Niet wij
cafébazen maar u ouders bent verantwoordelijk voor het ge
drag van uw kinderen. En wij cafébazen vinden het steeds
vervelender dat u als ouders uw plichten verzaakt, stelt de
voorzitter van Koninklijk Horeca Nederland aan de voor
avond van een voorlichtingscampagne.
De branche-organisatie maakt zich zorgen over het gemak
waarmee ouders accepteren dat veertien- en vijftienjarigen
zich overgeven aan het uitgaansleven en het daarbij beho
rende overvloedige alcoholgebruik. Dat gebruik neemt nog
steeds toe onder invloed van allerlei hippe alcoholische
drankjes. De horeca-organisatie komt daarom met het plei
dooi alcoholgebruik door jongeren onder de 16 jaar strafbaar
te stellen.
De verontrusting van de horeca-ondememers is begrijpelijk.
Sinds anderhalf jaar zijn zij wettelijk verplicht jongeren on
der de zestien jaar te weren uit hun zaken. Die verplichting
werd horeca-ondememers opgelegd door de overheid als
onderdeel van een zogeheten anti-alcoholbeleid. Op papier
is hier sprake van een voortreffelijke regeling, maar in de
praktijk is die opdracht ondoenlijk. Het pleidooi van de ho
reca om alcoholgebruik door jongeren strafbaar te stellen is
echter niet realistisch. De oproep aan ouders om verant
woordelijkheid te nemen is daarentegen wel reëel. Het kan
niet zo zijn dat ouders hun kinderen in het weekeinde over
geven aan de straat en zelf gemakkelijk achteroverleunen.
woerden/anp - Alcoholgebruik
door jongeren moet strafbaar
worden gesteld, vindt Koninklij
ke Horeca Nederland. Ook moe
ten ouders verantwoordelijk
worden gehouden als jongeren
bier of sterke drank drinken.
Horecaondernemers en winke
liers mogen geen drank verko
pen aan jongeren onder de zes
tien jaar. Voor sterke drank geldt
een leeftijdsgrens van achttien
jaar. „Maar het gekke is dat het
voor deze jongeren zelf hele
maal niet strafbaar is om alco
hol te drinken. Terwijl een vijf
tienjarige wel strafbaar bezig is
als hij bijvoorbeeld op een
brommer rijdt", aldus directeur
J. Claes van de brancheorgani
satie voor de horeca.
Volgens Claes wordt de horeca
op deze manier ten onrechte
verantwoordelijk gemaakt voor
verkeerd gedrag van jongeren.
„We hebben het hier over een
leeftijdsgroep die moeilijk is en
juist probeert uit te gaan en te
drinken. Jeugdigen lokken nu
dus eigenlijk horecaonderne
mers uit tot strafbaar gedrag.'
Hierdoor worden de onderne
mers volgens de Horeca Neder
land-directeur gedwongen jon
geren meer te weren uit hun za
ken.
Claes verbaast zich bovendien
over „het gemak waarmee ou
ders hun kinderen van 14 en 15
jaar met de auto afeetten bij de
discotheek." Volgens hem lijken
veel ouders 'willens en wetens'
hun ogen te sluiten voor de ge
varen die hun kinderen lopen
bij het drinken van shooters,
breezers en andere hippe alco
holische drankjes. Claes beaamt
wel dat de horeca ook een ver
antwoordelijkheid heeft. Horeca
Nederland is daarom naar de le
den toe een voorlichtingscam
pagne begonnen.
teem niet raadzaam. „Er is een kans dat
invoering van zo'n systeem negatieve pu
bliciteit met zich meebrengt. Elke keer als
er iets te doen is rond orgaandonatie zakt
het aantal donors in", zegt Gert van Dijk,
orgaandonatiedeskundige van het Rathe
nau Instituut. Volgens Van Dijk is hand
having van het huidige systeem in com
binatie met aanvullende maatregelen ef
fectiever. „In elk ziekenhuis zou je een
functionaris moeten aanstellen die tot
taak krijgt het aantal orgaandonaties te
doen toenemen.
Bovendien zou je ziekenhuizen die do
nors weten te werven een vergoeding
kunnen geven. Dat is een systeem dat in
Spanje succesvol is."
gingen. Zij losten altijd de din
gen voor mij op. Ik stond nu in
eens alleen."
Viets, tot tien jaar veroordeeld
en sinds vorig jaar vrij man, zegt
dat hij niet tegen zijn verhoor
ders op kon. „Ik was zo bang
voor ze dat ik ze op weg heb ge
holpen. Maar bekend heb ik
nooit." Hij fantaseerde er maar
op los, vertelde hij. En als de on
dervragers details wilden weten
bij wijze van 'daderkennis', dan
kon hij die geven. Details over
de moord en de plek van het
misdrijf had hij opgedaan tij
dens koffiepauzes in de kantine
op het bedrijf waar hij werk
zaam was. Daar werkte ook de
oom van slachtoffer Christel
Ambrosius. Bovendien had Viets
een artikel in het weekblad Ak-
tiieel aandachtig gelezen.
Soms deden de ondervragers
zelfs voor hoe de moord zou
kunnen zijn gepleegd. „Met de
vraag: Zou het zo kunnen zijn
gegaan?" Viets legde zijn eerste
verklaringen af in een soort
droombeelden. Hij heeft er geen
verklaring voor. Hij spreekt
daarin van een 'grote sterke
man' die hij op de plek van het
misdrijf voor zich zou zien.
„Dan vroegen ze of dat Herman
kon zijn. Zo werd je gestuurd."
Op verzoek van advocaat-gene
raal Van der Neut verdaagde het
hof het herzieningsproces tot 8
april.
Tot die tijd krijgt het OM de ge
legenheid om aanvullende on
derzoeken bij het Nederlands
Forensisch Instituut te laten af
ronden.
door Caroline van der Plas
huizen - Het lichaam dat don
derdagmiddag in de achtertuin
van een Huizense architect is
opgegraven, is van zijn vermiste
echtgenote. Dat heeft het open
baar ministerie in Amsterdam
gisteravond bevestigd. Het li
chaam werd volgens persofficier
Meulenbroek geïdentificeerd
aan de hand van haar gebit.
Met het vinden en identificeren
van het lichaam dat in beton
was gegoten, heeft justitie een
belangrijke doorbraak geboekt
in de moord op de 51-jarige
Huizense. Haar man werd don
derdag kort voor de vondst ge
arresteerd en houdt sindsdien
zijn lippen stijf op elkaar. De
Huizer werd al twee keer eerder
opgepakt in verband met de
verdwijning van zijn vrouw,
maar moest toen bij gebrek aan
bewijs worden vrijgelaten. „Het
vinden van het lichaam geeft
ons zeker een groter handvat,
want hoe meer feiten we heb
ben, hoe meer we iemand er
mee kunnen confronteren.
Maar dat het lijk van zijn vrouw
in zijn tuin is gevonden wil nog
steeds niet zeggen, dat hij haar
heeft gedood. Een rechter wil
harde bewijzen zien."
Of die er komen zal volgens
Meulenbroek blijken uit het ver
volgonderzoek. „We moeten nu
eerst de doodsoorzaak vaststel
len en dan zal de verdachte op
nieuw worden gehoord." Het
vuur zal de Huizer daarbij nader
aan de schenen worden gelegd.
„Hij hoeft niet eens direct te be
kennen, maar wanneer iemand
in ieder geval praat kan hij het
zichzelf zo moeilijk maken, dat
wij de bewijslast daardoor rond
krijgen."
alkmaar/gpd - De Nuclear Re
search consultancy Group
(NRG), exploitant van de gister
middag stilgelegde kernreactor
bij Petten vindt dat 'klokkenlui
der' Paul Schaap die de veilig
heidsrisico's aankaartte hele
maal geen klokkenluider is. De
advocaat van NRG, mr. Sweens,
schilderde hem gisteren af als
een soort bendeleider die wel
overwogen zijn werkgever in
diskrediet heeft gebracht.
Schaap bracht een vijftal min of
meer ernstige veiligheidsinci
denten naar buiten. Hij deed dat
in eerste instantie in een brief
aan de Kernfysische Dienst
(KFD), die onder minister Pronk
(milieubeheer) valt. Hij werd uit
zijn functie ontzet en er is nu
ook een ontslagprocedure tegen
hem in gang gezet. Gisteren eis
te Schaap in een kort geding
voor de Alkmaarse rechtbank
zijn baan terug.
De NRG verwijt Schaap grove
onzorgvuldigheid. Niet alleen
door de KFD in te schakelen,
maar ook door met de pers te
praten. Als coördinator van een
groepje ontevreden reactortech
nici zou Schaap een doordacht
'driesporenbeleid' hebben ge
voerd: bij de rechtbank een zaak
aanspannen om de arbeidsom
standigheden van de operators
te verbeteren, de^D inschake
len om de veilighad als pressie
middel te benutten en de publi
citeit zoeken om de boel nog
meer op te jutten. Vooral dat
laatste wordt hem kwalijk geno
men. In dit geval zou het be
drijfsbelang zwaarder wegen
dan zijn grondwettelijke recht
op vrijheid van meningsuiting,
hij had zijn mond moeten hou
den.
Tijdens het geding werd ook be
kend dat twee collega's van
Schaap vorig jaar ook uit hun
functie zijn gezet wegens het
aan de grote klok hangen van
misstanden bij de reactor. Dit
tweetal is echter inmiddels weer
in hun oude functie aan het
werk. Het is Schaap onduidelijk
waarom dat wel bij hen kon en
niet bij hem. De NRG blijkt
Schaap nog wel een administra
tieve functie te hebben aange
boden, maar die heeft hij gewei-
gerd
