NOS zendt Winterspelen
bijna in zijn geheel live uit
MEDIA
Hochzeit Fieber bevangt oosterburen
Mans kreeg veel
terug door ramp
Er kan er maar één de baas zijn
mannende
inale van
portquiz
atjesmakers
r )oekvorm
ZATERDAG 26 JANUARI 2002
irsum - „De beste sport-
uit de geschiedenis,
nzinnig. Moeilijke vra-
Mooie beelden. Het
et stond soms in ihn han-
Het lijkt wel of Jack van
sttler de topper Ajax -Feye-
■d van commentaar voor-
maar hij heeft het over
ROS Sport Quiz die van-
nd al weer zijn laatste uit-
ling beleeft. Van Gelder is
resentator.
Gelder: „Doordat er goe-
eelden worden gebruikt
e vragen echt moeilijk
i blijft het voor de kandi-
~e n maar ook voor de kij-
thuis een waanzinnig in-
isant programma". Het
ramma wordt met ruim
onderdduizend kijkers
nog eens behoorlijk goed
ken.
latste aflevering wordt
lQ meteen de spannendste,
de eerste keer haalt een
idaat de gouden finale,
dan op weg naar de
van honderdduizend
en komt een heel eind,
Van Gelder.
jortquiz bestaat uit twee
i, een kwalificatieronde
drie spelers waarvan er
doorgaat naar de finale,
ie speler daarin een fout
roord geeft, is het spel
liddellijk afgelopen en
er een nieuwe kwalifica-
ade met drie nieuwe
rs. Heeft de finalekandi-
wel alles goed, dan kan
ch plaatsen voor de zil-
en de gouden finale,
wil winnen, dient van al-
irkten thuis te zijn. Van
en „De meeste kandida
ten veel van één sport,
loor vallen veel andere
:n in het water. Eigenlijk
ten we meer kandidaten
g met een hele brede
:ennis. Iedere vraag
t ingeleid door een frag-
of een foto. Dit zorgt
le ene kant voor heel
ie beelden, maar aan de
kant haalt het de snel-
uit het programma dat
cwartier duurt.
e snd seizoen hoopt de
a i een nieuwe reeks uit te
en. Dat hangt af van het
iel van de netcoördina-
n£ )an wil Jack van Gelder
oir weer van de partij zijn.
itzending van vanavond
Van Gelder een fantas -
e aflevering. „De kandi-
wisten tot nu toe heel
ran sport maar waren
gespecialiseerd in één
n de laatste aflevering is
?er onvoorspelbaar wat
jeurt. Het water stond
i mijn handen, zo span-
als die quiz is".
I e van Haren
I Sport Quiz, vanavond,
uur, Nederland 2.
door Dolf Rogmans
Hilversum In marathonuitzen
dingen van dagelijks minimaal
twaalf uur doet de publieke om
roep vanuit Salt Lake City veelal
live verslag van de Olympische
Winterspelen. Slechts enkele
wedstrijden zullen met een klei
ne vertraging worden uitgezon
den.
De NOS pakt zowel op televisie,
radio als internet flink uit met
de Olympische Winterspelen.
Voor alle drie de media geldt dat
de verrichtingen van de Neder
landse deelnemers centraal
staan in berichtgeving. Verruit
de meeste inspanningen wor
den geleverd door de televisie
ploeg van de NOS. Nederland 2
wordt van 8 tot en met 24 febru
ari dan ook omgedoopt tot
Olympische zender, in beeld ge
bracht doordat de vijf Olympi
sche ringen onder het logo van
Nederland 2 komen.
De uitzending begint elke dag
rond 17.00 uur en duurt tot ze
ker 02.00 uur. In het geval Ne
derland een medaille wint, gaat
de NOS door tot de uitreiking,
soms pas om kwart voor vijf in
de ochtend. Dat komt omdat de
medailles centraal in het cen
trum van Salt Lake City worden
uitgereikt en niet direct na af
loop van de wedstrijd. Om de
tijd vol te maken, zendt de NOS
dan ijshockey en kunstrijden
uit.
Ook komt er een dagelijks och
tendprogramma vanuit Hilver
sum van 07.00 tot 09.30 uur.
Daarin een terugblik op de
avond en nacht ervoor. Dat och
tendprogramma begint in het
weekeinde overigens rond het
middaguur, omdat uit onder
zoek blijkt dat sportminnend
Nederland dan pas weer toe is
aan sport.
Het voor Nederland interessante
schaatsen vindt bijna allemaal
in de avond plaats. Daarbij is re
kening gehouden met de wen
sen vanuit Nederland, aldus
Martijn Lindenberg, hoofd sport
NOS. Op verzoek van de Ameri
kanen zijn drie wedstrijden
(tweemaal vijfhonderd meter
dames en eenmaal duizend me
ter dames) naar een uur 's
nachts verschoven omdat dan
Amerikanen kansrijk zijn. In
vergelijking met de Zomerspe
len in Sydney is de inzet van de
NOS bescheiden, maar aan de
Winterspelen doen dan ook veel
minder Nederlanders mee.
NOS-televisie stuurt 52 man
naar Salt Lake City, onder wie
ook vier mensen voor het Jour
naal. In Hilversum werken veer
tig mensen aan de Spelen. In de
Verenigde Staten heeft de NOS
de beschikking over drie came
raploegen, een eigen 24-uurs
beeldverbinding en een extra
studio. Naast de schaatsbaan in
het Utah Olympic Oval richt
Studio Sport bovendien een
mobiele studio in. Daar zullen
Mart Smeets en Henk Gemser
de wedstrijden inleiden en ana
lyseren.
Internet
De intemetafdeling van de NOS
heeft voor de Winterspelen een
aparte site gebouwd. In totaal
zestien redacteuren zorgen er
voor dat internet en teletekst 24
uur worden bijgehouden. Be
halve uitslagen en wedstrijdver-
halen zijn er ook radio- en tv-
fragmenten op de site te vinden.
Inhoudelijk werkt de NOS sa
men met het NOC NSF. Het
NOC levert biografieën van
sporters en uitslagen en mag in
ruil daarvoor de spullen van de
NOS gebruiken.
Op de site zal geen beeld of ge
luid van wedstrijden worden
aangeboden, omdat het Inter
nationaal Olympisch Comité dat
verbiedt. De NOS houdt zich
daaraan, maar mogelijk dat tij
dens het schaatsen er wel eens
een radioverslag doorheen slibt.
Wel zijn radio- en tv-interviews
met de sporters via internet te
bekijken.
Voor het NOS-radioprogramma
Langs de Lijn gaan drie verslag
gevers naar Salt Lake City. Zij
besteden vooral aandacht aan
het schaatsen. Het sportpro
gramma Langs de Lijn op radio
1 zal van 9 tot en met 24 februa
ri 's avonds van negen tot elf uur
in de lucht zijn en op 14,15 en
18 februari tot twee uur 's
nachts. In de ochtend wordt tij
dens het Radio 1 -journaal uitge
breid teruggeblikt op de avond
en nacht ervoor.
De schaatsploeg van Studio Sport met vlnr Herbert Dijkstra, Ria Visser, Frank Snoeks, Henk Gemser en
Mart Smeets. Foto: GPD/Soenar Chamid.
Duitse tv laat critici aan het woord bij huwelijk Maxima en Willem-Alexander
]k sum - De leukste uitspra-
)Cln kinderen uit het popu-
a[ JCRV-programma Praat
vers zijn gebundeld in een
lat vanaf 21 maart in de
ligt.
Dek heet Mam, wanneer
nu de vadervlekken? Jo-
f ran Gelder ontlokt jonge
en uitspraken over alle-
onderwerpen.
De 'Hochzeit Fieber', oftewel he
vige huwelijkskoorts, begint ook
Duitsland danig in zijn greep te
krijgen. Maar liefst drie Duitse tv-
zenders doen op 2 februari live
verslag van de bruiloft van Maxi
ma en Willem-Alexander. Om kij
kers weg te snoepen bij de con
currentie worden in Duitsland
populaire Nederlandse deskundo-
logen als Rudi Carrell, Jessica Dur-
lacher, Marijke Amado en Leon
de Winter ingezet.
door Berrit de Lange
Hilversum - Duitsers zien Ne
derland een beetje als zeven
tiende deelstaat, zegt Falk Ma-
deja, journalist en kenner van
de Duitse media. En dus heb
ben zij het recht om mee te
snoepen van het sprookjeshu
welijk van Willem-Alexander en
Méxima. Tel daarbij het Duitse
bloed dat door de aderen van
onze koninklijke familie stroomt
en de belangstelling voor Het
Huwelijk in het 'lievelingsbuur
land' is verklaard.
Op 2 februari zullen ARD, ZDF
en RTL live verslag doen van de
plechtigheden in Amsterdam,
met zo'n 150 man aan verslag
gevers, commentatoren en tech
nici. De zenders verwachten
zo'n veertien miljoen kijkers.
Om het grootste deel van die kij-
kerschare binnen te halen wordt
geschermd met Nederlandse
'deskundologen', die ook in
Duitsland enige populariteit ge
nieten. Zo zet de ZDF Rudi Car
rell en historica Reinildis van
Ditzhuyzen in. Concurrent ARD
haalt Marijke Amado naar de
studio. De ex-TROS-presentatri-
ce beproeft nu haar succes in
Duitsland. Ook het schrijvers
echtpaar Leon de Wmter en Jes
sica Durlacher zijn uitgenodigd.
De ARD heeft bovendien ver
Rudi Carrell becommentarieert het huwelijk van Willem-Alexander
en Maxima voor ZDF. Foto: ANP
slaggever documentairemaker
Rolf Seelmann-Eggebert in huis,
die de Europese vorstenhuizen
al jarenlang intensief volgt.
De ARD-ploeg neemt zijn intrek
in Hotel l'Europe in Amsterdam,
centraal gelegen én langs de
route van de gouden koets. „We
zenden op 31 januari allereerst
een documentaire uit over de
geschiedenis van Willem-
Alexander en Maxima om de kij
kers, zover nog niet op de hoog
te, de nodige achtergrondinfor
matie te bieden voor de huwe
lijksuitzending," zegt Seelmann-
Eggebert. „Op zaterdag zijn we
van kwart voor negen tot twee
uur 's middags onafgebroken in
de lucht. Dat is meer aandacht
dan ooit voor zo'n evenement.
De Duitsers zijn al in feeststem
ming sinds het huwelijk van
Constantijn en Laurentien in
mei vorig jaar, waar wij als enige
Duitse zender verslag van de
den."
Volgens de royalty-watcher zijn
de Duitsers vooral geïnteres
seerd in de monarchie als
sprookje. „Een koninklijke fami
lie spreekt toch meer tot de ver
beelding dan een president. In
Groot-Brittannië bijvoorbeeld
zijn drie generaties opgeroeid
met koningin Elizabeth. Dat zijn
toch iconen in de samenleving."
De Oranjes spreken nog extra
tot de verbeelding omdat ze tot
voor kort bij voorkeur hun part
ners bij onze oosterburen zoch
ten, zegt Seelmann-Eggebert.
„Daarbij komt nog het ingre
diënt drama. De kroonprins
breekt vele harten met zijn op
merking dat hij de troon zou
opgeven voor zijn Maxima. En
ook het Diana-effect speelt een
rol, zoals bij elke mooie, jonge
vrouw die trouwt met een
kroonprins."
Opvallende gast in de ARD-uit-
zending is het auteursechtpaar
Leon de Wmter en Jessica Dur
lacher. „We zijn ingehuurd als
deskundologen", zegt De Win
ter, „als generalisten waarvan er
in Nederland zo'n zestien mil
joen zijn." De eindredacteur van
het programma zegt het echt
paar te hebben uitgenodigd om
de politieke situatie in Neder
land aan de Duitsers uit te leg
gen. De Wmter denkt daar iets
anders over: „Als deskundoloog
zal ik vooral de ziekelijke kant
van het hele verschijnsel mo
narchie benadrukken. Het is
duidelijk dat ik er geen groot
aanhanger van ben." Of Jessica
Durlacher er ook zo over denkt?
De Wmter: „Dat hangt ervan af
hoe ze wakker is geworden.
Soms is ze dan ineens bevangen
door het sprookjesgevoel. Mis
schien ontwikkelt ze zich in de
loop van de week nog tot vurig
oranjeaanhangster.
Het paar is genoodzaakt zijn
royaltydebuut te maken op de
Duitse televisie. „De Nederland
se tv zal ons niet vragen, want
daar is royalty het terrein van
brave mensen als Maartje van
Weegen. Die schiet zich nog lie
ver door het hoofd dan dat ze
één kritische vraag stelt. Ik kan
me niet voorstellen dat in de
NOS-uitzending over de huwe
lijksdag enige kritiek zit." De
Winter geeft toe dat er voor 2-2
nog veel kan veranderen. Hij
zegt: „Misschien ga ik die dag
verstikt van ontroering wel hele
maal om."
Concurrent ZDF Iaat in de live
uitzending Rudi Carrell aan het
woord, geflankeerd door Reinil
dis van Ditzhuyzen, die zegt te
hopen dat 'Der Rudi' veelvuldig
zijn waffel houdt. „Ik denk dat
ze mij gevraagd hebben omdat
ik als historicus veel weet van de
achtergronden, de familieban
den van de koninklijke familie
en de geschiedenis van bijvoor
beeld het paleis op de Dam en
de Nieuwe Kerk Bovendien ben
ik dol op de Duitse taal. Ik be
twijfel of Carrell die kennis ook
allemaal heeft, maar ja er moe
ten natuurlijk ook gewoon heel
wat uren volgepraat worden."
Carrell is een populaire entertai
ner in Duitsland, zegt Seel
mann-Eggebert, „maar of hij
ook veel bijdraagt aan de uit
straling van dit huwelijk, waag ik
te betwijfelen.
Mediakenner Falk Madeja zegt
over hem: „Ik heb hem zelden
op een smaakvolle opmerking
over dit onderwerp kunnen be
trappen."
Slachtoffers helpen en overeind
blijven in de chaos. Die twee ta
ken hield burgemeester Jan Mans
van Enschede steeds voor ogen,
kort na de vuurwerkramp die op
13 mei 2000 zijn stad trof. „De
rest kon me geen donder sche
len", zegt Mans morgenavond te
gen interviewer Wilfred Kemp in
Tussen Hemel en Aarde. Een ge
sprek over God, lot en geloof.
door Martin Ruesink
enschede - De katholieke kerk
waarin hij opgroeide volgt hij
nog met belangstelling, zij het
op afstand. Jan Mans (1940,
Heerlen) vindt zichzelf geen ka
tholiek meer, hoewel zijn jeugd
in Limburg doordrenkt was van
de sfeer van de moederkerk.
De kleine Jan Mans was misdie
naar en omdat hij tegenover de
pastorie woonde, moest hij vaak
helpen bij kerkelijke plechtighe
den.
Jan Mans komt nog maar weinig
in de kerk „Ik blijf gelovig, maar
ben de kerk kwijtgeraakt." Zijn
Godsbeeld? Lastig te zeggen. Hij
vermoedt „dat er iets is", maar
wat, weet hij niet.
Toch laten het geloof en de ka
tholieke kerk in het bijzonder
hem niet onberoerd. Wilfred
Kemp toont een opname van TV
Oost, tijdens de begrafenis-
dienst van brandweerman Theo
Hesselink, omgekomen tijdens
de ramp. „Ik heb ook geen
woorden meer", zegt Mans te
gen de weduwe.
Mans ziet ruim anderhalf jaar
later, samen met Wilfred Kemp,
het tv-fragment voor het eerst.
Hoewel de emotie tijdens de
dienst vooral werd ingegeven
vanwege het verdriet „om ie
mand die dierbaar was", wer
den Mans' gevoelens beïnvloed
door de vertrouwde omgeving
van de katholieke kerk Hij kon
er op dat moment persoonlijk
troost uit putten.
Hij ziet de vuurwerkramp niet
als lotsbestemming. De ontplof
fing die 22 mensen het leven
kostte en een woonwijk weg
vaagde, heeft niet „zo moeten
zijn".
„Nee, dat geloof ik niet. Het is
gewoon klungelwerk Er zijn een
aantal dingen fout geregeld, fout
gedaan", zegt Mans, die toegeeft
dat ook de (plaatselijke) over
heid steken heeft laten vallen.
Kemp draait Mans niet de
duimschroeven aan over diens
verantwoordelijkheid voor de
ramp, laat staan dat hij zich af
vraagt of de burgemeester na 13
mei wel kon aanblijven. De in
terviewer probeert eerder om
zijn gast te ontlokken dat hij als
rots in de branding boven zijn
rol is uitgestegen. Mans laat die
beoordeling over aan anderen,
vindt dat hij niet meer dan zijn
taak heeft vervuld.
Hij heeft het al eerder gezegd:
Jan Mans heeft twee levens, die
van voor en na 13 mei 2000. De
man die „opgroeide met niks,
geen telefoon, geen tv, geen ijs
kast, geen auto", vervolgens car
rière maakte en daarvan genoot,
moest zestig worden om niet
zoveel belang meer te hechten
aan een grote auto, een mooi
huis en veel geld. „Ervaringen
als de dertiende mei zetten je
met twee benen op de grond."
Mans zegt voor het eerst sinds
lange tijd weer oog te hebben
voor kleine dingen. „Ik kijk op
eens naar vogeltjes." Hij heeft
een vogelhuisje in de tuin opge
hangen, een vijver gegraven,
voert de vogels en geniet van het
schouwspel dat het oplevert. „Ik
heb veel teruggekregen door de
ramp. Dat is wrang, maar zo is
het leven wel, natuurlijk."
Tussen Hemel en Aarde, morgen,
23.45 uur, Nederland 1.
Documentaire over skütsjesilen bij National Geographic
van grote platbodems die met
vol tuig en prachtig gelakte
zwaarden op topsnelheid langs
een doek van typisch Hollandse
landschappen varen, zal menig
kijker de rillingen over het lijf
doen lopen. Aan het woord zijn
de schippers, die op een nuch
tere eerlijke manier vertellen
over dat wat zij het liefste doen:
zeilen.
Ulbe Zwaga, schipper van het
Leeuwarder Skütsje en Allard
Sijperda van de Heereveense,
twee beruchte Friezen, spelen
de hoofdrol in de documentaire.
Ulbe zijn opa was de beroemd
ste Skütsjesiler ooit. Ook Ulbe
zelfheeft de wedstrijd twee keer
gewonnen. Allard onderbrak
een vier jaar durende zeiltrip om
de wereld iedere zomer, om de
Friese wedstrijd niet te hoeven
missen. Hun verhaal geeft pre
cies weer waar het Skütsjesilen
omdraait: nostalgie, traditie, ge
zelligheid en drank, en op de
momenten dat het moet de har
de ijzeren man uithangen. De
makers van de documentaire
hebben zich flink moet aanpas
sen aan het zeilleven, zij konden
niet zomaar overal filmen. Tij
dens de wedstrijden konden zij
bijvoorbeeld alleen meevaren
als er genoeg wind stond. „Wij
hebben nooit van ons leven zo
veel naar het weerbericht geluis
terd als in die twee weken", ver
telt Ellen Steenbeek, uitvoerend
producent. „Eenmaal aan boord
moest onze cameraman hals
brekende toeren uithalen. De
meeste beelden heeft hij ge
maakt terwijl hij op zijn rug op
het dek lag, houvast vond hij
door zijn voeten achter een re
ling van nog geen tien centime
ter te klemmen. Direct boven
hem hingen de vele meters
zwaar zeil."
Een wedstrijd-Skütsje heeft zo'n
vijftien Friezen als bemanning.
Ze weten zij precies wat hun
taak is. Doet iemand iets ver
keerd dan wordt dat hard afge
straft door de schipper. „Ik wind
er geen doekjes om, als ik iets
zeg dan gebeurt het ook Er kan
er maar één de baas zijn en dat
ben ik" verklaart Ulbe. Ook dit
mag als typisch Fries worden
beschouwd. „Ik vond het een
verademing om met hen te wer
ken. Zij draaien niet om ant
woorden heen, ja is ja en nee is
nee" aldus Ellen Steenbeek. Dit
gegeven zit ook in de film ver
werkt. Anna Tjerkstra is geboren
op een Skütsje en legt uit hoe
krap de schippersfamilies vroe
ger woonden. „De man en de
vrouw sliepen in een soort bed
stede onder het achterdek Dat
is een krappe ruimte, vandaar
die grote gezinnen." Hij voer dit
jaar voor de tweede keer als
schipper voor het Skütsje van
Langweer.
De documentaire bevat veel
spannende beelden. Toch is de
actie niet van begin tot eind
aanwezig. De introductie van
het onderwerp gaat vrij lang
zaam en ook de afbouw naar
het einde toe kost veel tijd. Dit is
overigens geen storende factor
voor het geheel. „Het histori
sche evenement moet ook te be
grijpen zijn voor mensen in Ita
lië en Frankrijk", verklaart Ellen
Steenbeek „Skütsjesilen wordt
met de documentaire aan de
wereld voorgesteld. Daar hoort
wel enige uitleg bij."
Geesje van Haren
Skütsilen: hardzeilen is morgen
avond om 22.00 uur te zien bij
National Geographic Channel.
De bemanning van Ulbe Zwage, van het Leeuwarder skütsje aan het werk tijdens de race in Lemmer. Foto: GPD/Menno Boermans.
