t&Cultuur
'Ik ben als kind doodgegoocheld'
a
Jeans' een slijtvaste succesformule
Opruiming
Klaterend, kolkend koper en
dragende, dreunende drums
Blakka
Lola
Arjan Ederveen met 'De grote verdwijntruc' in Leidse Schouwburg
Kooyker
Ramuze raast
vol energie
over de puszta
>oetelsckijf
lileum van
e B-52's
zaterdag 26 JANUARI 2002
york - The B-52's bestaan
ar. Deze week verscheen
|ubbcl-cd met de beste
iners uit het oeuvre van de
:oep die onder meer be-
f is van de hit 'Love Shack',
e met de cd, getiteld
Ie on the Moon', vieren
fe-52's hun jubileum met
root concert, volgende
New York.
L-kshop video
(key in Hillegom
om Jongerencafé Solu-
[uit Hillegom organiseert
rorkshop video jockey,
jeïnteresseerden leren
ie videobeelden bij muziek
1 maken. De workshop
jt op 31 januari. Inschrij-
1: jcsolution@wish.nl of
152-522118.
use Amélie
»vert ook VS
eles - De film 'Le Fabu-
tin de Amélie Poulain'
!in de Verenigde Staten al-
irds voor een Franse film
;en. De rolprent heeft na
weken ruim 23 miljoen
ipgeleverd, 1,8 miljoen
meer dan de Franse film
;e aux Folies' uit maart
ie tot nu toe recordhou-
ras. Franse films brengen
le andere kant van de oce-
ewoonlijk niet meer op
I miljoen dollar. De rol-
draait om het leven van
ie Poulain (gespeeld door
eyTautou), een dromerige
;nne. Frankrijk heeft
ie intussen aangemeld als
nale inzending voor de
ruitreiking.
door Martin Hendriksma
leiden - Over goochelen moest
de nieuwe voorstelling van Arjan
Ederveen gaan, zo had hij zelf be
dacht en zo staat het ook in de
seizoensbrochure van de Leidse
Schouwburg. Maar het ligt in
middels allemaal wat genuan
ceerder.
„Ik wilde een programma ma
ken over mijn vader omdat die
Alzheimer heeft. Een jaar gele
den kon hij niet meer thuis wo
nen en moest naai' een verzor
gingshuis. Mijn vader was vroe
ger goochelaar. Dus dacht ik:
dan ga ik het over een gooche
laar hebben wiens geheugen is
verdwenen. Maar dat kwam al
lemaal te dichtbij, werd te per
soonlijk. Ik heb een tussenvorm
gevonden: de hoofdpersoon is
geen goochelaar maar iemand
die dat als kind heel graag wilde
worden. In het programma
wordt nu niet meer gegoo
cheld."
Nee, hij vindt dat in theatraal
opzicht niet jammer zegt hij,
terwijl hij met een brillenpoot in
zijn oor peutert. „Goochelen is
erg ingewikkeld. Je moet je in al
lerlei rare bochten wringen om
iets te doen wat de mensen vaak
al lang kennen." En in de voet
sporen treden van zijn vader
hoefde hij ook al niet. Beslist:
„Nee zeg! Ik ben als kind dood
gegoocheld door mijn vader.
Die probeerde al zijn goochel
trucs op mij uit. En als wij het
dan niet raadden, wou hij ook
niet zeggen hoe het werkte. Dat
vond ik nooit leuk. Mijn vader
was meer van het kleine goo
chelwerk met kaarten en munt
jes, hij was geen illusionist."
Hoe tragisch het onderwerp van
de voorstelling - de 'vergeteritus'
zoals Ederveen het noemt - ook
is, het is en blijft volgens de ma-
Arjan Ederveen
in 'De grote ver
dwijntruc': „Het
is en blijft een
revuetje met
een liedje, een
dansje en sket
ches.
Foto: Deen van
der Meer
ker 'een revuetje'. „Met een lied
je, een dansje en sketches. Voor
'De grote verdwijntruc' omring
de hij zich met vier jonge ac
teurs en actrices, waaronder
Fransje Boelen, dochter van de
vroegere Leidse Schouwburg-di
recteur Boelen. Een bewuste
keuze: „Dan zit je niet met beel
den van hun vorige producties
in je hoofd. Natuurlijk, in de
eerste repetitieweek schrik je
heel erg, hou je je hart vast.
Maar je kunt altijd het script nog
een beetje omgooien, zodat het
beter bij hen past. Inmiddels
weet ik dat het een goede keuze
was. Het houdt de productie
fris, nieuw."
Fris en nieuw - het zijn twee
kernwoorden in Ederveens oeu
vre. Als tv-maker onderscheidde
hij zich met het hilarisch onbe
nullige 'Kreatief met Kurk' en
'Borreltijd', maar ook met de
perfect uitgevoerde docudra
ma's in de serie '30 Minuten'. In
het theater speelde hij, afgewis
seld door Willem Nijholt, de
hoofdrol in de musical 'Oliver'
en maakte hij met 'Fly Away"
een vlieg-revue in het Nieuwe
de la Mar. Ziet hijzelf een rode
draad in zijn ogenschijnlijk zo
diverse oeuvre? Zijn ogen sper
ren zich wijd open: „De rode
draad is dat ik altijd heel erg de
behoefte heb gehad om me te
uiten. Om iets te maken en te la
ten zien. 'Kijk eens hoe goed ik
dit kan!' Net zoals andere men
sen schilderijen maken of een
appeltaart bakken. Tegelijkertijd
is het een soort zendingsdrang
om te laten zien hoe ik over din
gen nadenk."
Het theater, zegt hij, is het
leukst. „Spelen voor een zaal vol
mensen, dat geeft me een kick.
Dat heb ik met televisie niet. Het
is wel leuk om te maken, maar
als je de draaidagen hebt gehad,
moet je monteren, inspreken en
dat suddert zo maar door. Ik kijk
meestal niet eens als het op tele
visie wordt uitgezonden. In het
theater moet alles om kwart
over acht, als de show begint,
klaar zijn. Dat is veel spannen
der."
'De grote verdwijntruc', dins
dag 29 en woensdag 30 januari
in de Leidse Schouwburg.
theater recensie
Wijnand Zeilstra
stelling Jeans' 11 door de Jeans
pany Gezien: 25/1schouwburg
Leiden
iad ooit kunnen bedenken
'Jeans' zo succesvol zou
blijven? Jaren geleden begon
het al: veel enthousiaste jonge
lui, veel populair hitwerk uit de
afgelopen decennia en het
feestje was een feit. Overbekend
hitwerk in een uitvoering door
nog onbekend talent, het staat
niet per definitie garant voor
succes. Inmiddels is 'Jeans'
nummer 11 aan de beurt. En
nog steeds wordt de formule in-
(advertentie)
donderdag 31 januari t/m
zaterdag 9 februari a.s.
opruiming vindt plaats
onze winkelvestiging
in de Breestraat 127
Boekverkopers
gevuld door weer een bijna ge
heel vernieuwde cast. Een en
keling heeft al aan de nodige
keren aan voorgaande Jeansaf-
leveringen meegedaan. De an
deren zijn nieuw. De uitstraling
is wederom fris en vrolijk.
In vergelijking met de begintijd
is er wel het een en ander ver
beterd. Wilde men aanvankelijk
nog wel eens halsbrekende toe
ren uithalen met de snoeren
van de microfoons, heeft men
inmiddels nu gelukkig meer be
wegingsvrijheid dankzij de
zendmicrofoons. Veel belang
rijker nog is dat de tijd van de
ingeblikte muziek voorbij is. Er
is een pittige vijf-mans-band
waarin vooral de ondersteuning
op keyboard bepalend is. Het
lichtplan is nog altijd gewoon
tegetrouw uitbundig van opzet.
Het intensiveert het showkarak
ter.
De 'Jeans'-tegenstanders heb
ben vaak gezegd dat de arran
gementen naar een soort een
heidsworst neigen. Als je uit
eenlopende soorten muziek uit
de afgelopen jaren achter elkaar
zet, is dat min of meer een ze
ker risico. Het valt dit keer mee,
hoewel het kennelijk niet hele
maal te vermijden valt De di
verse soorten zijn in thematisch
samenhangende showblokjes
ondergebracht. Bovendien zal
het de fans een zorg zijn; het
gaat hen om het muzikale en
vooral pretentieloze feestje dat
de Jeans' -formule beoogt.
En een feestje is het geworden.
Als het programma opent met
Let's go crazy' is de zaal nog
braaf. Tegen de tijd dat het
blokje met de onvervalste Hol
landse meezingers wordt uitge
voerd, geeft Leiden zich volle-
dig.
En gelukkig is er ook nog een
stukje Western melodies - dan
kunnen de vier heren en vier
dames tenminste nog even
jeans dragen. Per slot van reke
ning is de onmiskenbaar slijt
vaste formule dat wel aan zich
zelf verplicht.
Amsterdam - 'Blakka Lola' heet
de voorstelling over de eerste
zwarte prostituee, geboren in
Suriname, op de Amsterdamse
wallen. Tussen Blonde Greet,
Friese Ankie en Manke Joke was
Blakka Lola (Zwarte Lola) des
tijds een opvallende verschij
ning. De Surinaamse acteur
Frank Wijdenbosch speelt een
dag uit het leven van Blakka Lo
la. Half biografisch, half fictief.
Wijdenbosch ziet haar niet als
iemand met een boodschap,
maar gewoon als een slimme
vrouw die haar kansen heeft be
nut. De voorstelling is afgelopen
donderdag in Schouwburg De
Meerse in Hoofddorp in pre
mière gegaan en is nog tot en
met 27 mei in diverse theaters te
zien.
Foto: ANP/Juan Vrijdag
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert Symfonieorkest Ramuze o.l.v.
Stephan Pas, met Peter Harms, klarinet.
Gehoord 25/1, hervormde kerk,
Hazerswoude-Dorp.
Tien jaar geleden zijn ze begon
nen. Een paar enthousiaste
muzikanten, Evelien van Ingen
Schenau en Kees van den Bos
uit Hazerswoude die elkaar al
jaren in trio's en kwartetten
ontmoetten, waagden het erop
een symfonieorkest uit de klei
te stampen. Dat werd het Rijn-
wouds Amateur Muziek En
semble 'Ramuze'. Nu tien jaar
later heeft het orkest een vol
wassen bezetting. Het niveau is
aanzienlijk gestegen, aanvanke
lijk onder leiding van de violist
Leo Verschragen, vijf jaar later
overgenomen door de profes
sionele dirigent Stephan Pas.
Dit tweede lustrum wordt fees
telijk gevierd met een solist uit
eigen gelederen. De klarinettist
Peter Harms speelt het tweede
klarinetconcert (1811) van Carl
Maria von Weber.
Dit tweede concert in de oude
dorpskerk van Hazerswoude
klinkt 190 jaar later (zo hier en
daar) eveneens vorstelijk. Dat
doen de eerste klarinettonen
overigens nog niet. Technisch
speelt Harms, op het hoge re
gister na, knap en voortvarend.
De vliegensvlug naar beneden
buitelende vioolpassages zijn
zelfs door de concertmeester
Janine Grabovsky niet in 't ga
reel te houden. Het tweede deel
(Romanze andante) begint met
mooie tere celli en alten. De so
listenpartij ligt nu veel meer in
Harms' macht. Hier worden
mooie lange legato lijnen ge
trokken. Het coloriet van bla
zers en strijkers is warm en in
getogen, fluiten, hobo en fagot
soleren ontspannen. Hoge no
ten blijven bij de klarinet een
probleem. Het slotdeel 'Alla
Polacca' loopt stukken beter
dan het Allegro. De solomelo
die blaast lekkerder weg, het or
kest is fraai van klankopbouw.
De fagotten ploffen aansteke
lijk. Dynamiek van orkest en
klarinet lopen vlekkeloos gelijk
op. Het laatste gedeelte danst
als de ware Duitse Holzhacker-
buben.
Edvard Griegs 'Noorse Dansen'
hoppen veerkrachtig op het
grote koper. Het fortissimo
loopt alweer ouderwets óp tot
gigantische hoogte. Maar dan
ontluikt er bij de strijkers een
melodie als een zacht suizelen
de wind die soms even aanwak
kert. Leuke kleine vlinderlichte
melodietjes blazen de fluiten,
en met een fiks aplomb wordt
de eerste dans afgesloten met
groot koper. De dwarsfluit zingt
nog een teder afscheid en met
een kleurrijke explosie rondt
Ramuze de fraai gespeelde dan
sen af.
Tot slot het begin. Drie Hon
gaarse dansen van Joh. Brahms;
de eerste, een hele bekende,
nummers twee en drie minder
vaak gespeeld. Vol energie en
enthousiasme raast Ramuze
over de puszta. Alle instrumen
ten komen aan bod. Proficiat
Ramuze!
Vos (46) is een platen- en
erzamelaar. Zijn collectie
r dan dertienduizend
s, waarvan het merendeel
z. Vos recenseert cd's en
certen voor het tijdschrift
Een het Leidsch Dagblad.
Iherhood of Breath' van
McGregor, dat is toch wel
an mijn favoriete jazzlp's.
plaat is in de jaren zeven-
Londen opgenomen door
tel zwarte muzikanten. Ze
n uit Zuid-Afrika gevlucht
het apartheidsregime. De
s zijn deels ontleend aan
muziek, wat het tot een
nteressant geheel maakt,
ndere arrangementen, heel
(end ook. Er waren ook
nkele muzikanten uit En-
d en de Caraïben bij be
en, waardoor het een heel
voorbeeld is van multicul-
muziek. Ook de hoes van
I tat is erg mooi. Alleen
er Nigeriaanse beeldjes
i plaats van iets dat met de
cultuur van doen heeft. Dit
iwens een collectorsitem,
het is de originele uitgave,
i ook een van de redenen
)m ik de laatste tijd minder
koop: ik wil alleen maar
iele platen, geen latere
tgaves. Maar al met al
groeit mijn collectie nog steeds
met zo'n veertig, vijftig platen en
cd's per maand.
Om het allemaal bij te houden
zou ik hét liefst drie titels per
dag willen beluisteren. Want ik
heb nog veel achterstallig werk
te verrichten; honderden onbe-
luisterde cd's en platen liggen
nog te wachten. Dat neemt wel
wat ruimte in beslag ja. Ik ben
uit ruimtegebrek een paar jaar
geleden verhuisd. En nee, mijn
vrouw is niet altijd even blij met
mijn hobby. Vooral de kosten,
daar irriteert ze zich wel eens
aan. En dat het allemaal zo snel
stoffig wordt. Maar goed, dat
had ze kunnen weten toen ze
met me trouwde."
Tekst: Rody van der Pols
Foto: Dick Hogewoning
(advertentie)
muziek recensie
Herman Joustra
g Band Night. Gehoord op 25/1
Stadsgehoorzaal
Zo hoort het: elke big band
hoort ze te hebben, van die ka-
thedertjes, die lessenaartjes.
Met de naam van de big band
erop. Vaak is dat de naam van
de bandleider. En hoe moet het
dan? Juist, met de initialen van
die man erop gekalkt.
Dat doet de Hans Dubbelaar
Big Band dus. HD staat erop.
Ook een afkorting voor heup
dysplasie, een afwijking aan het
heupgewrichtbij honden. Niet
goed voor de swing, normaal
gesproken. Maar deze HD blijkt
gezonder. Geen kreupele mu
ziek, maar swing. Van gewoon
een stel gezellige amateurmuzi
kanten die hun liefde voor deze
muziek willen overbrengen. Dat
lukt ze ook. Met hier en daar
wat slippertjes en valse nootjes
(zenuwen?), maar vooral met
veel enthousiasme. Ze krijgen
een bloemetje als beloning.
En zo hoort het óók: klaterend,
kolkend koper en dreunende,
dragende drums. Ziedaar een
paar hoofdingrediënten van
SHAPE. Dat staat voor Supreme
Headquarters Allied Powers Eu
rope. Een big band met NATO-
embleem op de borst. Met na
me Amerikanen. Nou, die hoef
je niet te vertellen wat swing is.
Die hebben het uitgevonden.
Hoppekee, en van je ene-tweje.
Geef ze maar van katoen! Vloei
ende vocalen ook van de zange
res. In een lang uitgesponnen
samba-nummer gaan de heren
helemaal loos.
En dan de Frits Landesbergen
Big Band. Die naam staat ge
woon, in zijn geheel, op de ka-
thedertjes. Geen FL. Maar de
eerste idap van de drummer is
al wel een daalder waard (hoe
veel is dat in euro's?). Soepele,
vloeiende swing. Van die mu
ziek uit de oorlog, WO II. Nos
talgische klanken. Met hier en
daar ook een vleugje Zuid-
Amerikaans. Zwoel. Wat opval
lend toch dat de dansvloer zo
leeg blijft. In het middenstuk
van de Stadsgehoorzaal staat
geen stoel meer. Die staan al
leen nog maar achterin en aan
de zijkanten. Slechts een enke
ling waagt voorzichtig een
dansje. Zie, daar schuift een stel
over het glimmende hout.
Kaarsrecht, als het jonge echt
paar op de bruidstaart.
Maai zo hoort het niet: 'verbo
den te roken' staat er op de
deuren van de zaal. Maar soms
drijft er een wolk over de hoof
den van de muzikanten. Van
een stiekeme roker in de coulis
sen. Een onhoorbare blazer.
Die hoort niet op zo'n swingen
de avond thuis. Hoorbare bla
zers, die wel. Liefst heel veel.
www.leidschdagblad.nl
