Kwart schietincidenten 'Het wordt heus geen Chinatown
door onbevoegde agent
BINNENLAND
Zittingen bolletjesslikkers hebben veel weg van lopende bandwerk
Fracties willen mening
Borst over IC-tekort
Getto
Oranje Verliefd
Jaarlijks drie a vier doden door politiekogels
Hoofd BVD acht uitbreiden
bevoegdheden nog onnodig
Metropassagiers moeten lopen
Hei »l
icn r
1 di -DA
de
Maximaal
rlingen
l d an<
am
als
id(
i d
rd
Vaatstra
uw bekeken
DIN
ZOI >nu
niekn
Oi e"
su n
kh e
bi fk
Ha
ich
ied„
v0 eei
ltt
punt daders
fechtoffers
Utrecht krijgt volgen
een advies- en meld-
ar zowel slachtoffers als
wa ran geweld binnen rela-
ur per dag terechtkun-
meldpunt Veilighuis
iet een website en een
nummer, maar op kor-
[{je n komt er ook een plek
J waar mensen binnen
lopen.
ilo
me
;nH'o
K RTL4 niet
nterview-NSS
:rs
woensdag 9 JANUARI 2002
- Voor basisscholen
ortaan een maximum -
n360 leerlingen gel-
rendien moeten onder-
a samenspraak met ou-
rakbonden de gelegen-
jen de helft van de les-
eigen inzicht in te vul-
itaat in een rapport van
•n nschappelijk instituut
~>A, dat vanmiddag is
iteerd. Eerder toonden
Onderwijsraad zich
ider van kleinere
- Vier deskundigen
ieuw naar het DNA-
naar de moord op
Vaatstra. Zij moeten
of er nieuwe invals-
h e vinden zijn om het
ek van het meisje uit
ie Zwaagwesteinde
zetten. Vaatstra (16)
1999 verkracht en ver-
■erder DNA-onderzoek
;een resultaat op.
irerk handel in
wen opgerold
1 - De politie heeft gis-
11 w 1 verdachten van vrou-
?t v del gearresteerd. De
orc lingen hadden plaats
:o° uiszoekingen op vijf
in Alkmaar. Driel en
1 da De politie trof ook 21
D-jarige slachtoffers uit
I- ropa aan. Uit verhoren
zij in het gehele land
zit jstitutie werkzaam zijn.
B I
"tessies niet
'bioklok'
COMMENTAAR
den haag - Oud-secretaris van de koningin, Kist, bekeek gisteren de tentoonstelling
Oranje Verliefd in het internationale perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. De exposi
tie geeft een beeld van de Oranjes met hun liefdes. De oudste foto is er een van de zus
ter van Willem III, prinses Sophie met haar echtgenoot. Na Nieuwspoort zal de tentoon
stelling voor publiek te zien zijn in de centrale bibliotheek van Den Haag.
Foto: ANP/Ed Oudenaarden
Als nieuwe stad in de polder heeft Almere na 25 jaar kennis
gemaakt met een verschijnsel dat in andere grote steden al
veel langer bestaat: de snelle groei van de bevolking van niet-
Nederlandse afkomst. Ongeveer twintig procent van de Al-
meerders bestaat uit mensen die hun wortels hebben in lan
den als Marokko, Turkije of Suriname. Dat aantal loopt de
komende jaren op tot ongeveer dertig procent. Anders dan
in andere grote steden, wonen de allochtonen in Almere nog
redelijk verspreid. In de polder geen Bijlmermeer of Schil
derswijk.
Dat lijkt een zegen voor Almere: de 'zwarte' wijken van Am
sterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht zijn immers ver
worden tot etnische getto's. In dat licht bezien is het verba
zingwekkend dat drie woningbouwverenigingen in Almere
openlijk pleiten voor de bouw van 'allochtonenwijken'. Zijn
ze nu helemaal gek geworden? Nee. De Almeerse woning
bouwverenigingen verdienen juist een compliment.
Het is een hardnekkig misverstand dat het stedelijk 'alloch
tonenprobleem' bestaat uit het feit dat de gekleurde mede
landers zo geconcentreerd bij elkaar wonen. Daar is niks mis
mee. Het probleem van de gettovorming ligt op een heel an
der vlak; de combinatie van slechte huisvesting, een tekort
aan banen, armoede, afhankelijkheid van een uitkering, ge
brekkige taalkennis en achterblijvende schoolprestaties. Met
als vaak onvermijdelijk gevolg van het gebrek aan kansen:
hogere criminaliteitscijfers en verpaupering van wijken.
Getto's ontstaan waar problemen op hun beloop worden ge
laten. De Almeerse woningbouwers willen dat juist voor zijn.
Ze willen speciale voorzieningen neerzetten voor allochtone
bevolkingsgroepen en de mensen in kwestie een echte keus
bieden waar ze gaan wonen. Grotere huizen voor grotere ge
zinnen, een moskee of andere gebedsruimte, ruimte voor
winkeltjes. Het is een manier van denken die 'De Allochto
nen' niet op één hoop gooit en in één buurt samenveegt,
maar die juist aansluit bij behoeftes van mensen. Dat is een
vooruitstrevende benadering die een kans verdient. Angst
voor getto's of voor gedwongen concentratie is een volstrekt
verkeerde reflex. Almere kan ook op dit terrein een experi
ment in de polder zijn.
en - Winterdepressie
et veroorzaakt door
oorde biologische
Üs vaak wordt veron-
Onderzoekers van de
versiteit van Groningen
eerden de slaap-waak-
in proefpersonen. Uit
n daarna blijkt dat de
ran de biologische klok
patiënten als bij ge-
oefpersonen gelijk is.
dus niet verstoord.
ngin alsnog
Drenthe
c - Koningin Beatrix en
n de koninklijke familie
>als verwacht dinsdag
(oninginnedag in Hoo-
■n Meppel, in de pro-
renthe. Door de mond-
fzeercrisis ging het be-
vorig jaar niet door.
door Ferdi Schrooten
den haag - Een kwart van de po
litiemensen die bij schietinciden
ten in 1998,1999 en 2002 burgers
hebben doodgeschoten of ver
wond, had nooit een wapen mo
gen dragen. Één dode, vijf zwaar
gewonden en negen lichtgewon
den komen op het conto van
dienders die onvoldoende ge
traind waren om een dienstpis
tool te mogen gebruiken.
Dat blijkt uit een onderzoek van
het Centrum voor Politieweten
schappen van de Vrije Universi
teit (VU) Amsterdam over de ja
ren 1998 tot en met 2000.
In die periode vielen vijftien do
den door politiegeweld, van wie
elf door politiekogels. Van de 88
gewonden door politieel geweld
vielen er 37 door gebruik van
het dienstpistool.
Het persoonlijk leed voor slacht
offers en hun omgeving daarge
laten, betekenen de schietinci
denten met onbevoegde agen
ten een enorm juridisch risico
voor de korpsen. Die kunnen
forse claims verwachten als
blijkt dat de schutter geen wa
pen had mogen dragen. Een po
litieman of -vrouw mag geen
wapen dragen bij minder dan
vier oefenbeurten per jaar op de
schietbaan.
„Tot nu toe heeft de politie
mazzel dat de meeste slachtof
fers niet echt goed geïnformeerd
zijn over de schietbevoegdheid
van dienders," aldus Jaap Tim
mer, politiesocioloog aan de VU.
Dat is des te opmerkelijker, om
dat de politie zelf de laatste ja
ren steeds meer schadeclaims
indient tegen burgers die agen
ten molesteren.
Uit het VU-onderzoek blijkt ver
der dat het letsel door politieko
gels de afgelopen 23 jaar stabiel
is gebleven. In totaal vielen in de
periode 1978 tot 2000 67 doden
en 310 gewonden door politie
geweld. Jaarlijks komt dat neer
op drie vier doden en twaalf a
dertien gewonden.
De onderzoekers stellen vast dat
driekwart van de 49 gevallen van
ernstig, zwaar of dodelijk letsel
niet aan het ministerie van bin
nenlandse zaken zijn gerappor
teerd. Timmer: „Bij vuurwapen
gebruik en bovenmatig letsel is
dat verplicht. Maar kennelijk
heeft dat bij veel korpsen priori
teit nummer 33."
Opmerkelijk is dat vrouwelijke
politieambtenaren relatief veel
minder vaker hun dienstwapen
gebruiken dan hun mannelijke
collega's.
In 1998, 1999 en 2000 is in totaal
154 keer door politiemensen op
burgers geschoten. Slechts drie
keer (twee procent) daarvan los
te een vrouwelijke diender één
of meer schoten.
Dat is naar verhouding weinig,
omdat zo n zestien procent van
het politiepersoneel op straat
vrouw is. Die hebben door de
bank genomen dezelfde taken
als hun mannelijke collega's.
Een verklaring daarvoor kunnen
de onderzoekers niet geven.
door Jantina Russchen
almere - Woningcorporaties in Almere vinden dat
allochtonen bij elkaar in de buurt moeten kunnen
wonen. Concentraties van l urken, Marokkanen of
Antillianen in een straat of complex is voor hen
geen probleem. Is dat serviceverlening of werken
deze corporaties mee aan gettovorming?
„Zo'n idee, dat is in Nederland vloeken in de
kerk", zegt onderzoeker Jeroen Doomernik, ver
bonden aan het Instituut voor Migratie en Etni
sche Studies van de Universiteit van Amsterdam.
Maar hém spreekt het idee om allochtonen met
eenzelfde achtergrond bij elkaar in de buurt te la
ten wonen wel aan. „Concentraties ontstaan tóch,
waarom zou je daar niet op in mogen spelen?"
En dat vinden ook de woningcorporaties in Alme
re. Drie van hen zijn zich aan het voorbereiden op
een te verwachten stroom nieuwe allochtone in
woners die in Amsterdam geen huis kunnen vin
den. De verhuurders in de polderstad willen reke
ning houden met de woonwensen van de nieuw
komers. Wellicht hebben zij liever een gesloten
keuken of een extra slaapkamer.
„En mensen die aangeven dat ze graag met gelijk
gestemden in de buurt wonen, willen wij ook te
gemoet komen", zegt Piet van Haaster van de Wo
ningstichting Wonen voor Allen. „Je moet je dat
niet voorstellen als een soort Chinatown. Het gaat
om hooguit een halve straat."
De gemeente Almere is volgens Van Haaster niet
zo enthousiast. Het zou ten koste kunnen gaan
van de integratie. Maar wetenschapper Doomer
nik stelt dat nog nooit is bewezen dat concentratie
de integratie schaadt. „Als je dat denkt, ga je er
van uit dat mensen makkelijker en sneller integre
ren in gemengde wijken."
Nadelen van concentraties ziet Doomernik niet.
„Gettovorming is niet aan de orde. Tot een getto
ben je veroordeeld, het heeft een gedwongen ka
rakter. Getto staat ook voor armoede en slechte
woningen. Ik zie het plan juist als een vorm van
dienstverlening. Ze kunnen nooit zeggen: we wil
len hier een Turk. Dat is in strijd met het anti-dis
criminatieprincipe.
Demograaf Pieter Hooimeijer van de universiteit
in Utrecht vindt het ook niet verkeerd om mensen
bij elkaar te laten wonen. Zolang het een keuze
is, is er niets aan de hand. We doen dat trouwens
al jaren voor Nederlandse groepen. Kijk naar al
die buurten met alleen maar eengezinskoopwo-
ningen. Daar wonen alleen blanke Nederlanders
met kinderen.
Er bestaan complexen voor Chinese ouderen en
in Delfzijl staat een flat waar allemaal mensen wo
nen met dezelfde religieuze achtergrond." Hij
wijst op het nut van etnische enclaves. „Een
nieuwkomer is toch alleen maar gebaat bij een
buurman met dezelfde achtergrond die al goed
Nederlands spreekt."
Hooimeijer zou het overigens niet verstandig vin
den als hele wijken op deze manier worden inge
richt. ,Als het zo massaal wordt dat er nauwelijks
meer Nederlands wordt gesproken en je er per de
finitie zwarte scholen krijgt, geef je een verkeerd
signaal af."
ht
Hi
ie
rs m - Als er nu verkiezin-
hc
ie
Is in de Tweede Kamer
Dat concludeert hel
euws uit een peiling
erzoeksbureau Inter-
Directeur Heutink
lureau stelt echter dat
elverdeling niet van zijn
lSj, ifkomstig is. „Er is hier
h, eld met cijfers. Deze
j n tallen hebben wij niet
zij eerd"
hi kwijt door
ziekenhuis
vri
irjg g - Een 77-jarige man
is in hoger beroep
ei* centraal medisch
n lege in Den Haag ge-
ïdat hij zijn been is
aakt door een blunder
vaatchirurg in een zie-
uit Baarn. Drie jaar ge-
Dotte de man zich tegen
een week later werd
geamputeerd. Vol
man door onachtzaam-
verkeerde medicijnen,
onaal tuchtcollege in
lam achtte de klacht in
pr 'egrond, waarop de
be ïoger beroep ging. Het
n I loet over twee maan-
en praak.
leidschendam/anp - Het hoofd
van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst (BVD), S. van Hulst,
doet voorlopig nog niet mee aan
de roep om de bevoegdheden
van zijn dienst te vergroten. De
aanslagen in de Verenigde Sta
ten hebben de wereld in zijn
ogen niet veranderd. „Ik ben
van mening dat we gebalanceer
de bevoegdheden hebben en
wens eerst te onderzoeken of we
die beter kunnen gebruiken."
In een rapport van de BVD over
terrorisme dat voor de aansla
gen is uitgebracht, werd het be
staan van het soort groeperin
gen dat verantwoordelijk is voor
de terreur van 11 september, al
geschetst. Van Hulst:„Dat rap
port bleek actueel."
..Terroristische aanslagen, zoals
in de VS, kenden we dus al",
zegt de topman van de BVD.
„Door samenwerking tussen
een aantal veiligheidsdiensten is
een aanslag op de kerstmarkt in
Straatsburg voorkomen en de
BVD heeft een aanslag voorko
men tijdens het Europees Kam
pioenschap voetbal in 2000."
Ook speelde de veiligheidsdienst
een rol in het smoren van een
aanval op de Amerikaanse am
bassade in Parijs.
„Je kunt je dus wapenen tegen
terroristische dreigingen", con
cludeert Van Hulst. De BVD
heeft volgens hem een terugge
trokken houding aangenomen
om geen overtrokken angst voor
terrorisme in Nederland teweeg
te brengen. „In tegenstelling
overigens tot enkele buitenland
se veiligheidsdiensten die niet
nalieten het gevaar van terroris
me te benadrukken", weet hij.
„Dat was vooral bedoeld om
hun dienst uit te kunnen brei
den."
De aanslagen in de VS hebben
wel gevolgen gehad voor de vei
ligheidsdienst. „De terroristi
sche dreiging is nu zichtbaar ge
worden.
Een aantal, barrières kan daar
door makkelijker worden ge
slecht, nu er aandacht is van de
politiek.
De komende jaren gaan we on
ze dienst stap voor stap uitbrei
den", stelt Van Hulst.
Rotterdam - Rotterdam-Zuid en delen van Al-
brandswaard en Barendrecht hebben gisterochtend
bijna een uur zonder stroom gezeten. Oorzaak was
het uitvallen van twee transformatoren op het punt
waar de stroom het gebied wordt ingeleid. Waar
door die de geest gaven, is nog onduidelijk. Het
openbaarvervoerbedrijf RET kreeg te maken met
stilstaande trams en metrostellen. Passagiers bij het
(bovengrondse) station Rijnhaven stapten na een
half uur wachten uit en begaven zich te voet naar
het station.
Foto: GPD/Niels van der Hoeven
den haag/anp - De Tweede-Ka-
merfracties van de PvdA en de
SP willen weten wat minister
Borst van Volksgezondheid
vindt van de uitspraken van in
specteur-generaal voor de ge
zondheidszorg, J. Kingma,
maandag in het televisiepro
gramma NOVA. Die stelde daar
in dat artsen patiënten beter
moeten selecteren op verhoog
de medische risico's voordat zij
op de operatielijst komen. Dat
zou de intensieve zorg (IC) kun
nen ontlasten.
Door een tekort aan IC-capaci-
teit, onder meer door perso
neelsgebrek of te weinig geld,
worden jaarlijks duizenden pati
ënten naar andere ziekenhuizen
verwezen. Kingma erkent dat te
kort maar stelt dat daar op korte
termijn niets aan te doen is. Een
betere sejectie zou het aantal
patiënten dat op de IC ligt, wel
snel kunnen terugbrengen.
Arib (PvdA) en Kant (SP) willen
weten of Borst dat ook vindt en
wat de gevolgen van zo'n han
delwijze kunnen zijn. Ook vra
gen ze zich af wat er terecht
komt van de stuurgroep die zij
onlangs heeft ingesteld om de
problemen met de IC aan te
pakken. De minister laat via
haar woordvoerder weten dat
'er geen ruimte is tussen wat
Kingma en zij zelf denkt' over de
problemen.
Het gaat er volgens Borst vooral
om dat artsen hun patiënten
goed informeren over de geva
ren van een behandeling, aldus
haar woordvoerder. Volgens
hem werkt de minister daar
naast ook hard aan een oplos
sing op korte temiijn om de ca
paciteit uit te breiden.
De artsen zelf zijn niet onder de
indruk van de uitspraken van
Kingma.
Een woordvoerder van de Orde
van Medisch Specialisten noemt
het erg makkelijk het probleem
terug te verwijzen naar de art
sen. De orde is wel blij dat King
ma erkent dat er problemen
zijn. Maar een oplossing bereik
je niet 'door artsen voor God te
laten spelen'.
voor schieten
ibreker
De politie heeft gister-
jo^ vroeg een 64-jarige
'/in Vught aangehouden,
stc ïnking van het neer-
j of 1 van een inbreker in
te )ing. De inbreker, een
'er i man uit Den Bosch,
01 irgewond in het zieken-
r dt >k hij is aangehouden,
troffen de neergescho-
eker gisternacht aan.
st aan zijn verwondin-
den geopereerd.
door Richard Mooyman
haarlem - De douane en marechaussee op
Schiphol hadden het er maar druk mee. En nu
dus ook de Haarlemse rechtbank. Op 8 novem
ber waren met een vlucht uit de Antillen weer
eens flink wat drugskoeriers geland. Vijf van
hen stonden gisteren terecht op een routine
ochtendje met 'bolletjesslikkers'.
De vier Nigerianen hadden naar eigen zeggen
geen geld en werk. Toen doken vage figuren
op met namen als John, Ike en Angelo, die een
goed betaald klusje op Curasao hadden. Nu
zitten de in Spanje wonende Nigerianen in
een Nederlandse cel. Wat ze smokkelden?
„Geen idee", antwoorden ze met zachte stem.
Bedeesd zitten ze tegenover de drie rechters.
De publieke tribune is helemaal leeg. Soms
werpen ze een blik vol stille paniek richting de
tolk. Wat zegt de rechter? Hoeveel maanden?
Nee, ze vonden het niet raai dat ze een hele
boel bolletjes moesten inslikken. „Dat moest
gewoon", legt een van de seizoensarbeiders
uit.
Advocaat Stokvis vindt het maar merkwaardig.
Een van zijn cliënten werd gepakt met 'slechts'
531,3 gram in bolletjes verpakte cocaïne. Ter
wijl de media rondbazuinen dat smokkelaars
met minder dan een kilo tegenwoordig van
wege het cellentekort met een dagvaarding
worden weggestuurd, eist officier van justitie
Oosterhuis zeven maanden celstraf met aftrek
van voorarrest. Te veel, vindt de raadsman.
„Jan en alleman wordt tegenwoordig naar huis
gestuurd met veel grotere hoeveelheden. Dat
moet voordelen hebben voor mijn cliënt." Of
zijn pleidooi effect heeft, zal over twee weken
blijken als de rechtbank uitspraak doet.
Een half uur per gepakte koerier trekt de recht
bank uit. De zittingen hebben veel weg van lo
pende bandwerk. De verdachten krijgen soms
nauwelijks kans om de in hoog tempo afge
vuurde viagen te beantwoorden. De aanklager
is eveneens kort van stof. En onvermurwbaar.
Hij laat zich niet beïnvloeden door verhalen
over werkloosheid, schulden, zieke moeders of
hulpbehoevende families. „Er is altijd iemand
ziek, overleden of zwanger. Dat soort excuses
wordt opvallend veel opgevoerd." Hij eist ge
woon de standaard-straffen.
Voor Nigeriaan nummer twee (77 ingeslikte
bolletjes met 762 gram cocaïne) betekent dat
negen maanden cel. Nigeriaan nummer drie
had maar liefst 125 bolletjes met 1171,25 gram
in zijn maag. Eis: twaalf maanden. Deze man
heeft in Nigeria vier kinderen, een vijfde is op
komst. In zijn thuisdorp is geen telefoon. Be
woners uit een naburig dorp moeten de be
richten overbrengen. „Mijn vrouw huilt alleen
maar. Zij zegt: er is geen geld." De advocaat
wijst op de armoedige achtergrond van de ver
dachte. „Ik lees dat grote hoeveelheden koe
riers met een dagvaarding naar huis worden
gestuurd. Meneer heeft pech dat hij hier zit.
Hij heeft het gedaan uit pure nood."
Nigeriaan nummer vier: tien maanden cel
voor 65 bolletjes met 815 gram cocaïne. „Het
spijt me heel erg", zegt de man. Zijn moeder
zou kanker hebben. „Ik hoop maar dat me
neer daarover liegt", reageert de officier.
Volgende zaak. Een 25-jarige Antilliaanse kap
per is gepakt met 1100 gram cocaïne in zijn
maag en in zijn koffer. De bolletjes waren vol
gens hem voor eigen gebruik. Van de rest wist
hij niets, hij had een doos popcorn gekocht
voor zijn dochter.
De officier gelooft er niets van. Eis: twaalf
maanden cel.
Dan brengen parketwachters een gedrongen
Antilliaanse de zaal binnen. De 25-jarige voor
malige lotenverkoopster is op 5 november ge
pakt met 1478,1 gram coke in haar koffer. Ze
geeft alles toe, maar vraagt via haar vertaler in
het Papiamento om begrip.
Haai drie jonge kinderen en haai' moeder op
Curasao hebben haar hard nodig. Er zijn grote
schulden en het water is afgesloten. „Ik deed
het niet voor mijn plezier, maar uit nood",
zegt ze snikkend. „De persoonlijke omstandig
heden wijken niet af van die van de doorsnee
koerier", oordeelt de officier.
De eis: achttien maanden onvoorwaardelijk.
