De kronkel van het molecuul
LEIDEN REGIO
lilassaai protest' tegen verdwijnen Vrijplaats
Normale procedures doorlopen'
R3
Tuchtcollege pleit internist
Rijnland Ziekenhuis vrij
Klanten sociale dienst mogen
oude aflossingen terugvragen
ONDERZOEK
H30ZH3GN0
HORA EST
w
972
woensdag 9 JANUARI 2002
Leidse overleed niet door nalatigheid
door Wilfred Simons
leiden - De internist M. Boek
hout is volgens het Regionaal
Medisch Tuchtcollege in Den
Haag niet verantwoordelijk voor
het overlijden van de Leidse E.
Worotikan-Lantu, in november
1999. De Oegstgeestse internist
was aangeklaagd door de echt
genoot van de vrouw, G. Woro-
tikan. Hij vindt dat de arts zich
onvoldoende voor de patiënte
heeft ingespannen.
Worotikan-Lantu werd op 10
augustus 1999 acuut opgeno
men in het Leiderdorpse Rijn
land Ziekenhuis wegens nierfa-
len. Boekhout, die op dat mo
ment dienst had, slaagde erin de
toestand van de patiënte te sta
biliseren. De volgende dag had
den hij, enkele familieleden en
een verpleegkundige een ge
sprek over de vraag wat er nu
verder met de patiënte moest
gebeuren. Tijdens het gesprek
bleek dat een verder herstel mo
gelijk was, op voorwaarde dat de
patiënte zich liet dialyseren, een
operatie zou ondergaan en lang
durig medicijnen zou slikken.
Worotikan-Lantu had echter
een fobie voor injecties en ver
klaarde 'toch wel erg tegen zo'n
behandeling op te zien'. Uit de
uitspraak van het tuchtcollege
blijkt dat zij op dat moment van
behandeling afzag en dat Boek
hout dit begreep.
De volgende dag werd Boekhout
op een gang van het Rijnland
Ziekenhuis echter aangesproken
door de zoon van Worotikan-
Lantu. In een gesprek had hij
zijn moeder overgehaald zich
tóch te laten dialyseren. Boek
hout vond echter dat 'een korte
mededeling op de gang' niet tot
een ander oordeel kon leiden.
Omdat het gesprek op de gang
in een ruzieachtige sfeer verliep,
dacht de familie dat Boekhout
beledigd was en dat hij Woroti
kan-Lantu niet langer wilde be
handelen.
Nadien zegt de familie vooral
vertrouwd te hebben op de ei
gen huisarts. Worotikan-Lantu,
die ook hartklachten had, over
leed op 29 november 1999 thuis,
op 68-jarige leeftijd. Weduwnaar
Worotikan besloot begin vorig
jaar om Boekhout aan te klagen.
Achteraf vond hij dat de inter
nist, na het gesprek op de gang,
zich meer voor de patiënte had
moeten inspannen. Het Regio
naal Medisch Tuchtcollege vindt
echter niet dat Boekhout tekort
is geschoten en wijst de klacht
wegens nalatigheid af. Woroti
kan is het niet met de uitspraak
eens en gaat in hoger beroep.
leiden - De Sociale Dienst van
Leiden gaat klanten aanschrij
ven, die netjes aflossen op vor
deringen uit de periode 1 augus
tus 1992 tot 1 juli 1997. Dit om
hen op de mogelijkheid te wij
zen de door hen afgeloste be
dragen terug te vragen. De stap
is genomen na een uitspraak
van de Hoge Raad, die bepaalde
dat de schulden van wanbeta
lers uit deze periode zijn verval
len omdat de gemeente geen
verzoekschrift heeft ingediend
bij de kantonrechter.
De raadscommissie voor werk,
sociale zaken en wijkbeheer gaf
gisteravond toestemming om
sociale-dienst-cliënten die wel
keurig hebben betaald, een brief
te schrijven. „Als we het niet
zouden doen, straffen we men
sen die zich netjes hebben ge
dragen, af', verklaarde wethou
der Laurier.
Het besluit werd overigens door
enkele partijen met tegenzin ge
nomen. „Wat voor signaal geven
we met deze regeling afvroeg
Van Gruting (WD). „Het klinkt
als 'betaal je schulden niet, dan
krijg je na verloop van jaren
vanzelf een seintje dat je schul
den vervallen zijn'." Met het te
rugbetalen loopt de gemeente
Leiden een risico van zo'n
30.000 euro. De gemeente is van
plan het bedrag in te houden
van de debiteurengelden die
naar het ministerie van sociale
zaken en werkgelegenheid wor
den overgemaakt. Dat laatste
leidt mogelijk tot een geschil
met het ministerie.
uit de Leidsch DagbladAllCHILVIjIV
ANNO 1902
Donderdag 9 Januari
WASSENAAR - Maandagmorgen kwam onze burge
meester tot de ontdekking, dat zijn rijwiel verdwe
nen was. Terstond werd door onze politie in Den
Haag en Leiden een onderzoek ingestpld, en onder
steund door de Leidsche politie mocht het haar ge
lukken het rijwiel op te sporen.
Daar de verkooper een vreemden naam en een
vreemde woonplaats had opgegeven, viel het moei
lijk den dader te vinden. Maar afgaande op signale
ment meende onze politie al spoedig, dat de dader
of daders niet ver weg zouden zijn. Een paar beken-
ANN
den werden in verhoor genomen en eindelijk mocht
het de politie gelukken ze tot bekentenis te brengen.
De een had op zich genomen het rijwiel te stelen, en
de ander zou op uitkijk staan en na de daad het rij
wiel verkopen. Samen zijn ze dan ook naar Leiden
gewandeld en één hunner heeft het rijwiel aan den
man gebracht.
De burgemeester heeft het rijwiel als het zijne her
kend. De kooper herkende ook één der twee als den
verkooper. Beiden zijn naar het huis van bewaring te
's-Gravenhage overgebracht. In de dagen van het on
derzoek liepen ze bovendien nog een bekeuring op
voor strooperij.
O 1977
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13
bij 18 bi zwart uit) over te maken op gironummer 57055 Lti.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA Haarlem,
onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d. (datum van plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het
Leidsch Dagblad, Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
DOOR PETER GROENEND/IK
- yjm Koevoet
Tegen de vergunning
le< edrijfsruimtcn en appai -
en op de plek van Vrij-
111 [oppenhinksteeg zijn 606
en rschriften ingediend. Het
10 den bouwplan zou het
n' ietekenen van de 33 jaar
10 rijplaats, die is ontstaan
lerakersactie. Harry VVes-
van de Fabel van de Ille-
w arco van Duin (Eurodus-
Harry Schoch, voorzitter
ro e Vereniging Vrienden
Koppenhinksteeg, zijn
Ie indruk, maar de ge
niet, volgens Van Duin.
-h ezwaarschriften vormen
10 issaal volksprotest, maar
)n ieente Leiden verblikt of
00
n et. Zowel politiek als
en h worden we buitenspel
esten worden vrijdag be
rt in de commissie voor
en bezwaarschriften en
comstig van individuen
ellingcn, waaronder het
int Discriminatie, het
tiappelijk werk en een
J huisartsen dat illegalen
edt.
iaagvlak voor de Vrij-
s hiermee wederom aan-
i", aldus Van Duin. „Dat
t al lang. Wekelijks ko-
2000 bezoekers af op de
die hier draaien." Dat
meer de Weggeefwin-
Vegas (veganistisch/bio-
,.j eetcafé), De Fabel van
gaal. Tegengif (politieke
ei ikel), Zwarte Sterren
tgroep), Dusnieuws (lan-
eriodiek) en Bar en Boos
P' eitencentrum).
leente laat in de corres-
1 itie met de bezwaarma-
n' ten dat het twijfelachtig
zuui
tden d
11 der n
is of alle bezwaarschriften wel
ontvankelijk zijn. „De commis
sie voor beroep- en bezwaar
schriften vermoedt dat veel be
zwaarmakers geen direct belang
hebben bij de Vrijplaats en dat
daarom niet naar al hun bezwa
ren hoeft te worden geluisterd."
Volgens Van Duin valt hier over
te twisten. „Een illegaal die hier
komt eten en straks geen ge
bruik meer kan maken van de
voorzieningen, heeft die een af
geleid belang of een direct be
lang? En wat te denken van Har
ry Westerink die hier gesubsidi
eerd werk verricht? Dat al die
scheidslijnen zo vaag zijn, ook
die tussen bezoekers en mede
werkers. dat past bij het karakter
van een Vrijplaats."
De gemeente mag dan haar
twijfels hebben over de recht
matigheid van het protest, Van
Duin, Schoch en Westeririk zou
den op hun beurt de zitting van
de commissie voor beroep- en
bezwaarschriften het liefst on
wettig verklaren. Ze wijzen op
vormfouten in de uitnodiging,
waardoor de bezwaarmakers in
hun belangen zijn geschaad. Zo
is er verwarring ontstaan over
de periode waarin het bouwplan
ter inzage ligt. De gemeente
noemt de niet bestaande dag
woensdag 3 januari. Ook heeft
ze verzuimd te vermelden dat
de bezwaarmakers tot tien da
gen voor de zitting nadere stuk
ken kunnen indienen.
Van Duin: „We worden niet se
rieus genomen. Wij zullen elke
fout van de gemeente aangrij
pen om de Vrijplaats te verdedi
gen. De gemeentebestuurders
tonen zich zo ongevoelig voor
de Vrijplaats, die van LWG/De
Groenen, Groenlinks en de SP
uitgezonderd. We worden nog
altijd als een ordinair openbare-
ordeprobleem gezien. Telkens
als wij ons op het stadhuis ver
tonen wordt er een blik politie
agenten opengetrokken. Maar
we zijn slechts mondig. Wij stra
len uit dat we niet bij de pakken
willen neerzitten. Kennelijk is
dat bedreigend. Vreemd, de
overheid zegt dat ze juist graag
participerende burgers heeft.
Welnu dit is het grootste Leidse
burgerinitiatief dat zonder een
cent subsidie draait."
Westerink: „De raadsleden den
ken dat hier jongeren met paars
haar rondlopen terwijl de be
zoekers en de medewerkers juist
enorm divers zijn: van WD'ers
met uitkering tot studenten, tot
de illegaal die hier een hapje
komt eten en die voor kleding
de Weggeefwinkel bezoekt."
Wethouder R. Hillebrand (PvdA-
ruimtelijke ordening) heeft al
eens laten uitrekenen dat het
handhaven van de Vrijplaats de
gemeente twee miljoen gulden
per jaar kost.
Van Duin: „Hij noemt zich
PvdA'er, maar hij laat zijn
grondpolitiek louter bepalen
door geldstromen. De stad moet
voor iedereen zijn, niet alleen
voor mensen met geld. en dan
nog wat: zonder ons hadden al
deze gemeentelijke panden,
Hooglandse Kerkgracht 2 en 4
en de Koppenhinksteeg 2 tot en
met 8, hier niet meer gestaan.
De gemeente heeft nooit één
cent in het onderhoud gestoken.
Wij vragen niet veel, wij vragen
een dak boven ons hoofd en zijn
bereid daarvoor een maatschap
pelijke prijs van 50 gulden per
vierkante meter te betalen. Er
wordt wel meer gemeentelijk
onroerend goed tegen die prijs
verhuurd."
le wethouder R. Hillebrand (ruimtelijke or-
v, g) bestrijdt dat de bezwaarmakers politiek
ev disch buitenspel zijn gezet. Het bouwplan
s? Ie Koppenhinksteeg heeft de normale pro
doorlopen, stelt hij, en ook met de be-
die zijn ingediend is niet anders omge-
n jen dan anders. „Een ruime meerderheid
gemeenteraad steunt het bouwplan en
se de bezwaren niet. Er is geen meerderheid
die de prijs wil betalen voor het intact
de Vrijplaats, Het kost de gemeente en-
ïiljoenen guldens als ze dit stukje binnen
stad niet te gelde maakt. Tot zo'n subsidie voor
de Vrijplaats is niet één fractie bereid. De ge
meenteraad vindt sommige onderdelen, zoals de
Weggeefwinkel en de Fabel van de Illegaal, wél
de moeite van het behouden waard en heeft
daarvoor alternatieve locaties aangeboden aan
de Lammermarkt. De Vrijplaats zelf heeft die
voorstellen afgewezen. De Vrijplaats houdt vast
aan het idee dat alle onderdelen op een plek bij
een moeten blijven. Ik denk dat ik de gemiddel
de huisarts en notaris blij had gemaakt met het
aanbod, maar goed."
De Vrijplaats grijpt alle mogelijkheden aan de Weggeefwinkel, het veganistische eetcafé Las Vegas en de
andere projecten aan de Koppenhinksteeg te behouden. Archieffoto: Mark Lamers
«gierigheid is de belang-
drijfveer voor de weten-
De rubriek In Onderzoek
en greep uit de vele on-
rpen waar Leidse onder-
e rs zich in hebben verdiept.
i i ag: scheikundige Frits
:tv s in de diepe krochten
ah Et Gorlaeus-laboratorium
;n#den hebben twee compu-
n( ai jaar lang non-stop ge-
zo Dag in dag uit deden de
nc aten maar één ding: het
ilsen van moleculen.
;te de computers klaar wa-
het echte werk begin-
dtn dat mocht scheikundig
b zoeker Frits Daalmans
jsi
vi lans legt het doel van de
b tie eerst maar even uit.
11 s denken mensen met-
s i raar is dit allemaal goed
roi Het doel, zo zegt hij, had
\\4e maken met de kronkel
al loleculen. „Neem een ei-
idi oals dat in onze lichaams-
nt i zit", zegt Daalmans met
Is) rabantse tongval. „Dat is
g undeling van verschillen-
>men, aan elkaar gehou-
1 het ware met kleine
Maar die liggen niet al-
n j d uitgestrekt, ze zitten op-
in pkeld in die cellen." Be-
jke informatie, want de
pl van een molecuul is mede
ec end voor het biologische
o| gvan dat ding. Bijvoor-
ui hoe het molecuul rea-
irii met medicijnen,
hi 'mputers, om maar even
alff te keren naar het onder
maakten modellen van
ie fdrag van verschillende
h uien. Ze bootsten daarbij
n na uit een heel ander
lie aat: een zogenoemde
■spectrometer. „Dat is een
ketel waarin we een buis
een opgelost stofje laten
al en", zegt Daalmans. „We
daar vervolgens radio-
g op af, en kijken dan
oli de respons van het mole-
'Toen dat eenmaal ge-
Scheikundige Frits Daalmans onderzocht torsiehoeken
Frits Daalmans. Foto: Henk Bouwman
beurd was, combineerde Daal
mans de gegevens uit de ver
schillende apparaten met el
kaar. „De reactie van het mole
cuul op die straling hangt af
van de samenstelling en de po
sitie van de atomen in het mo
lecuul. Ik heb de relatie tussen
de gemeten waarde en die fac
toren iets verder uitgeplozen."
Vooral de torsiehoeken in het
molecuul zijn interessant: daar
mee kunnen we precies zien
hoe het molecuul gekronkeld
zit onder diverse omstandighe
den. Dat is belangrijke kennis.
Het komt op veel mensen erg
saai over, maar Daalmans heeft
zich meer dan acht jaar met het
onderzoek beziggehouden
waarvan de eerste vier jaar als
betaalde onderzoeker. „Ik wilde
het per se afronden", zegt hij.
„Het is fascinerend om te doen
en de kennis is belangrijk. Ook
al staan aan de finish weinig
mensen te applaudisseren."
Hij weet maar al te goed dat dat
heel anders is bij de onderzoe
ker die, pak 'm beet, een nieuw
medicijn heeft ontwikkeld. „Die
kan ergens mee aankomen.
Mijn verhaal is misschien wat
minder spectaculair, maar het
onderzoek is toch ook zinvol."
Het fundamentele onderzoek
van mensen als Daalmans on
dersteunt andere onderzoekers
in hun kennis om bijvoorbeeld
nieuwe medicijnen te ontwik
kelen. „Ik ben een schakel in de
ketting, net zoals degene die
uiteindelijk met dat medicijn
aankomt. Toch is er weinig
aandacht voor. Dat is het hele
probleem van fundamenteel
onderzoek, mensen vragen zich
af waar het maatschappelijk nut
eigenlijk in zit. Dat leidt tot
minder aandacht in de pers,
maar ook tot minder populari
teit van de onderzoeksgebie
den. Ik las net dat voor schei
kunde in Leiden pas drie aan
meldingen voor het komend
studiejaar zijn binnengekomen.
Helaas."
Daalmans zelf gaat het roer
voorlopig even helemaal om
gooien: hij wordt huisman. „Nu
mag mijn vriendin zich eens
helemaal op haar loopbaan
storten en doe ik het werk hier.
In de toekomst wil ik wel weer
gaan werken, hoor. Ik heb voor
dit onderzoek complexe com
puterprogramma's gemaakt en
de afgelopen vier jaar in de IT
gewerkt, dus ook daar kan ik
verder."
Nog even over die Brabantse
tongval: een echte Leidenaar is
Daalmans bepaald niet. „Ik
kom uit het zuiden van Bra
bant. Ik heb gestudeerd in Nij
megen, pas na mijn studie ben
ik naar Leiden gekomen. Was
wel even wennen, hoor. Maar ik
heb hier met veel plezier ge
werkt."
Opmerkelijke stellingen toegelicht
Amerikaanse antraxbacillen
mogen aangevallen worden
met patentvrije Europese ge
neesmiddelen, als Afrikaanse
aidsvirussen bestreden mo
gen worden met patentvrije
Amerikaanse geneesmidde
len.
Stelling 12 bij het proefschrift
'Pharmacokinetics, pharmaco
dynamics and safety of different
propofol formulations; compa
rative pharmacology in rats,
surgical patients, intensive care
patients and children' waar
C.A.J. Knibbe 16 januari op
hoopt te promoveren in de ge
neeskunde.
„Bush wilde ten tijde van de
antraxbrieven zo'n 200 miljoen
cyproxintabletten bestellen. Hij
vond dat de bestrijding van an-
trax in Amerika zo'n urgentie
had dat het patent van Europe
se geneesmiddelenproducent
Bayer niet zo strikt hoefde te
gelden. Bush kreeg het voor de
helft van de prijs. Als je nu het
minieme aantal antraxgevallen
in Amerika vergelijkt met de
schrikbarende cijfers van aids-
gevallen in Afrika, mag je je af
vragen waarom daar dan geen
urgentie zou gelden. Ten eerste
kunnen de meeste Afrikaanse
landen die geneesmiddelen
niet eens betalen en ten twee
de ligt het aantal slachtoffers
miljoenen keren hoger. De ge
neesmiddelenindustrie werkt
echter zo dat niet die genees
middelen worden ontwikkeld
die nodig zijn, maar de com
mercieel meest interessante.
Weet u dat geneesmiddelen te
gen malaria, in Afrika doods
oorzaak nummer twee, pas
werden ontwikkeld toen Ame
rikaanse soldaten in de jungle
van Vietnam gingen vechten?"
VOORHOUT-
Het is weer
'Koppermaan
dag', de eerste
maandag na
Driekoningen bij
de Voorhoutse
schietvereniging
'Sint Hubertus'.
Burgemeester
Van der Wouw,
ex-schuttersko-
ning Mac-Do-
nald en voorzit
ter Stultiens van
'Sint Hubertus'
wagen een
schot.
Foto: Archief
Leidsch Dagblad
Zaterdag januari
KATWIJK - ,,lk heb een erg slechte avond gehad. Op
deze manier wordt het steeds moeilijker voor me om
deel te blijven uitmaken van het Katwijkse gemeen
tebestuur. We hebben vanavond twee sportzalen
opengesteld op zondag voor activiteiten, nu blijkt
weer dat het zalencomplex 'Tripodia' op zondag zal
zijn opengesteld. Dat soort zaken kan ik principieel
gezien niet meer verantwoord vinden."
Wethouder J. van Dijk (SGP) zei het tijdens de
raadsvergadering van gisteren in Katwijk met een
emotionele trilling in zijn stem. Hij maakte met deze
woorden duidelijk er moeite mee te hebben om niet
op te stappen als wethouder in dit vissersdorp, nu
het door de SGP gehuldigde Christelijke principe
van de zondagsheiliging met bovengenoemde zaken
geweld werd aangedaan.
Burgemeester mr. C.A. Bos reageerde meteen op de
woorden van Van Dijk. Hij stelde dat het geen zaak
is van de gemeente om voorzieningen zondags te
sluiten om reden van de zondagsheiliging. „Daartoe
zijn wij niet bevoegd. Daarnaast ben ik het niet met
de heer Van Dijk eens dat wij de sportzalen open
stellen. Wij openen slechts de mogelijkheid dat ze
open zijn", aldus de burgemeester.
LEIDEN - Ad van Dongen, sinds 1945 cMfcrg in het
St. Elisabeth Ziekenhuis, gaat deze maand weg en
wordt adviserend ongevalgeneeskundige bij het Ge
meenschappelijk Administratie Kantoor (GAK).
„Ik ben geboren op de Haarlemmerstraat. Mijn ou
ders hadden daar een schoenenzaak. Maar ik weet
me van mijn vroege jeugd eigenlijk niet zo veel meer
te herinneren. Wel van de middelbare school, Bona-
ventura. En vooral van de hockeyclub daar. Die heb
ik opgericht. Hockeyclub Stick heette die. Later is
die club min of meer overgegaan naar de hockeyclub
Roomburg. We mochten met die hockeyclub niet in
neutraal verband spelen, ha, ha. Ik ben toen nog
naar bisschop Huibers geweest in Haarlem."
„Kijk ik heb twee uitstekende collega's: Langezaal
en Vroom. Prima. Er is tussen hen en mij alleen een
soort medisch generatieverschil. Ik zeg: medisch.
En ik wil niet dat ze op een gegeven moment tegen
mij zeggen: ik zou graag willen dat je nou maar es
opdondert."
