LEIDE
Ergernis groeit over
gedogen vernielzucht
vlodelbouwmuseum strijdt voor behoud
Te kakkineus om de trui uit te trekken
Raadslid uit bestuur Vrijplaats
Problemen op intensive care
voor kinderen snel voorbij
REGIO
R1
Postma: 'Overheid én burgers verantwoordelijk'
'Provincie klem tussen rijk en gemeenten'
dinsdag 8 januari 2002
Mphen tuigt
anabrug op
ir nog 25 jaar
ronmaker
It geld
l Een 56-jarige Leidenaar
en op de Botermarkt
ouden op verdenking
Est al. Hij was als schoon-
verkzaam in een winkel
otermarkt en had daar
ipbrengst gestolen. De
ver ontdekte de diefstal
man heeft bekend en
:elier heeft zijn geld te-
lberoofd
mobieltje
Een 26-jarige Leidenaar
iddag kort voor vijf
iet Havenplein van zijn
je beroofd. Hij liep daar
plotseling een schop
jn benen kreeg van twee
die op een scooter pas-
Eén van de twee griste
n uit zijn handen. Het
er vandoor richting
Mnmerstraat.
gse stichting
>tier Herman
De Haagse Stichting
"pvang Ravels (SDOR)
het ministerie van
iw, natuurbeheer en
'te horen gekregen dat
ning om stier Her-
houden, overgedragen
den. Herman is het eer-
itisch gemanipuleerde
wereld. De eigenaar, het
lende biotechbedrijf
ng uit Leiden, heeft
ld meer om Herman te
Een gang naar de
mk lijkt daarmee niet
voorkomen, want als
puleerd dier mag Her-
ït zomaar op een boer-
irden gestald. SDOR
ch bij LNV gemeld om
1 en zijn dochters Holly
te adopteren, aldus
oerder René Roberti.
begint nu een actie om
00 euro (100.000 gulden)
e brengen voor het jaar-
ïderhoud van de dieren.
door Robbert Minkhorst
leiden - Burgemeester Postma
heeft zich geërgerd aan de tallo
ze vernielingen en brandstichtin
gen tijdens de jaarwisseling in
Leiden, ook al bleef het die nacht
'vrij rustig'. Raar vindt hij boven
dien dat mensen het vandalisme
kennelijk tolereren.
Het zijn voorbeelden van gedrag
dat in Postma's ogen juist niet te
accepteren valt, zei hij gister
avond op de nieuwjaarsborrel
van de gemeente. Om ervoor te
zorgen dat mensen zulke uit
spattingen niet langer pikken of
normaal vinden, moet de ge
meente uiteraard optreden, zei
Postma. Maar ook burgers heb
ben hun verantwoordelijkheid.
,,De nacht van oud op nieuw is
in Leiden vrij rustig verlopen. Zo
heet dat dan. Toch hebben nog
tal van vernielingen, brandstich
tingen en geweldplegingen
plaatsgevonden. Vreemd, dat we
dat nog steeds accepteren zei
Postma. .Niemand heeft im
mers het recht iemand anders
letsel toe te brengen of iets te
vernielen. We moeten elkaar
aanspreken op ieders verant
woordelijkheid."
Illustratief voor wangedrag van
inwoners vond de burgemeester
ook de vernieling van het engel
tje op de trappen van het bordes
van het stadhuis. Postma zou
het liefst een hartig woordje
spreken met de dader, bekende
hij, en hem aanspreken op zijn
verantwoordelijkheid. „Hoe
graag zou ik dat niet willen doen
met degene die het prachtige
antieke beeldje met bruut ge
weld heeft vernield. De restau
rateur die vanmorgen langs
kwam om te kijken wat er te
redden viel, was sprakeloos over
de manier waarop willens en
wetens, en zelfs met gereed
schap, het beeld is vernield."
Toegenomen intolerantie in de
Nederlandse samenleving is óók
een verantwoordelijkheid van
burgers, betoogde Postma ver
der. Natuurlijk moeten overhe
den ophouden met gedogen.
Maar opnieuw te bepalen wat
goed is en wat slecht, is vóór al
een verantwoordelijkheid van
de mensen. Hij trok een lijn tus
sen de weerzin in de samenle
ving tegen de gedoogcultuur
van meerdere overheden - ont
loken na de rampen in Ensche
de en Volendam - en de scher
pere tegenstellingen tussen de
westerse wereld en de islam
sinds de aanslagen in de Ver
enigde Staten. Beide ontwikke
lingen vragen om een maat
schappelijk debat over onze
normen en waarden. „En dan",
zei Postma, „staat de verant
woordelijkheid van de burger
voorop."
„Als gevolg van een aantal
rampzalige gebeurtenissen is
opnieuw sterk de nadruk komen
te liggen op handhaving van
overheidsregels. Met name op
het terrein van veiligheid geldt:
niet gedogen, maar handhaven.
Ik vind dat een goede ontwikke
ling. We zijn onze kwetsbaar
heid bewust geworden. Op
nieuw hebben we kunnen zien
hoe belangrijk adequate ramp
bestrijding is. De Volendamse
cafébrand heeft ons akelig dui
delijk gemaakt waar gaten zitten
in onze hulpsystemen, waar
mankementen zitten in de nale
ving van regels." En dus heeft de
gemeente werk gemaakt van de
veiligheid in Leidse cafés met 3
oktober, aldus Postma, maar
daarmee houdt het niet op: „we
moeten samen zorgen voor een
veilige stad."
Over de aanslagen op 11 sep
tember zei de burgemeester:
„we zijn ons bewust geworden
van de grote kwetsbaarheid van
onze maatschappij. We zijn
wakker geschud uit onze multi
culturele droom. We dachten
samen te leven zonder elkaar
werkelijk te kennen. We dachten
samen te leven door elkaar al
leen maar te tolereren."
En dat is niet genoeg, vond
Postma. „Het vertrouwen tussen
de verschillende culturen is fra
gieler dan we dachten. Er is
meer begrip nodig voor de eigen
identiteit van de verschillende
bevolkingsgroepen. Maar tege
lijkertijd is het nodig dat we in
Nederland voor alle burgers van
welke culturele herkomst dan
ook een gemeenschappelijke
basis benoemen. De grondwet
vormt het fundament van die
basis. We zullen met elkaar in
discussie moeten over wat naast
de basisprincipes van die
grondwet onze normen en
waarden zijn."
Momentopnamen uit het verleden van Leidse studentenverenigingen. Foto: Henk Bouwman
Tentoonstelling in stadhuis geeft indruk van studentenleven
door Wim Koevoet
leiden- Gérftrd vdri Hees is uit
het bestuur van de Vereniging
Vrijplaats Koppenhinksteeg
(WK) gestapt. Het raadslid van
Groenlinks geeft hiermee ge
hoor aan de kritiek van andere
stadsbestuurders op deze ne
venfunctie. „Ik wil in de verkie
zingscampagne mijn handen
vrij hebben om over de vrij
plaats te praten en dan niet naar
mijn hoofd krijgen dat ik ermee
sympathiseer omdat ik in het
bestuur zit."
Eerder stelde Van Hees dat hij
zijn raadslidmaatschap en de
bestuursfunctie bij de WK wél
kon combineren. Hij wees erop
dat hij bij zijn toetreding tot de
fractie van Groenlinks al een
stapje had terug gedaan, want
hij staakte toen direct zijn activi
teiten als woordvoerder van de
WK en verdween naar de ach
tergrond als adviseur.
Toch is dit alles in de ogen van
andere raadsleden onvoldoen
de. Van Hees zou er niet in sla
gen de schijn van belangenver
strengeling te vermijden. En dat
steekt des te meer nu de ge
meente en de vrijplaats in con
flict met elkaar zijn geraakt door
het bouwplan voor de Koppen
hinksteeg, waarvoor de vrij
plaats moet wijken.
Van Hees toont zich gevoelig
voor deze argumenten. Hij be
nadrukt dat zijn vertrek zijn ei
gen besluit is en dat er geen
druk op hem is uitgeoefend. „Ik
blijf wel gewoon lid van de WK,
die je moet beschouwen als een
supportersclub."
Voordeel van zijn vertrek is vol
gens Van Hees dat hij in de ge
meenteraad nu vrijuit kan spre
ken over de vrijplaats en dat hij
bij de verdeling van de woord
voerderschappen niet meer
hoeft te letten op dubbele pet
ten. Groenlinks heeft, op zijn
initiatief, in het verkiezingspro
gramma opgenomen dat de vrij
plaats behouden moet blijven.
door Wilfred Simons
leiden - Soms lijken ze wel van
een andere planeet te komen,
die Leidse studenten. Wat te
denken van de Aeneaspijp, die
van 1912 tot en met 1968 werd
ontstoken na afloop van elke
bijeenkomst van het SSR-dis-
puut Aeneas? Na bezichtiging
van de kleine tentoonstelling
'Studentenleven in Leiden' in
het Leidse stadhuis blijkt dat die
exotische tradities en buitenissi
ge rituelen slechts één doel die
nen: het bevorderen van de ge
zelligheid. Dat is natuurlijk weer
heel aards.
De gebruinde Aeneaspijp, die in
een stokoud vitrinekastje wordt
bewaard, is één van de mooiste
getoonde voorwerpen. Voor het
overige bestaat de expositie, die
per vereniging gerangschikt is,
vooral uit foto's, handschriften
en drukwerk.
Het oudste materiaal is een
boekje van het Leidsch Studen
tencorps uit 1709. Het bevat ge
dichten van studenten, bezoe
kers en 'groenen'. Ze hebben
vaak een wat scabreus karakter,
zoals dat van een zekere
Netscher, dat van een 'zwans'
en een 'kier' rept.
De tentoonstelling in het stad
huis is verdeeld over twee vitri
nes. De ene staat direct bij de
ingang aan het Stadhuisplein,
de andere bij de bibliotheek op
de eerste verdieping. Elke ver
eniging kreeg de gelegenheid
om iets bij te dragen. Sommige
deden erg hun best, andere be
perkten zich tot het minimale.
Zo valt over de Navigatoren al
leen te lezen dat zij 'samen in de
Bijbel zoeken naar antwoorden
op vragen die ons bezighouden'
en dat de gereformeerde vereni
ging Franciscus Gomarus sinds
1957 strijdt 'tegen de afval van
God en Zijn Woord'.
De meeste verenigingen laten
een momentopname uit hun
verleden zien, zoals de Konink
lijke Studenten Roei Vereniging
Njord, die de 'Tritonwedstijden'
uit 1926 herdenkt. 'De Vier van
Kok' van Njord slaagden er toen
in van concurrent Triton te win
nen 'met een straat vóór'. Maar
niet zonder incident, dankzij
student Zaayer. Hij 'had in zijn
nervositeit aan de start vergeten
zijn trui van zijn hals los te kno
pen en kwam bijna gesmolten
aan de finish. Woede bij Triton.
„Dat jullie met een straat wint,
is tot daar aan toe, maar dat jul
lie te kakkineus bent om je trui
uit te trekken is wel volkomen er
naast." Arme Zaayer!', besluit
het jaarboek van de vereniging.
De inmiddels allang met Miner
va gefuseerde Vereniging van
Vrouwelijke Studenten in Lei
den (WSL) blonk in de jaren '50
vooral uit in lieve activiteiten. Er
zijn foto's te zien van het sinter
klaasfeest dat WSL op 3 decem
ber 1955 in de Stadsgehoorzaal
hield. Haast meelijwekkend ver
legen kinderen laten zich toe
spreken door als zwarte pieten
verklede studentes. De Sint ver
toont zich vanaf het balkon. Op
merkelijk zijn ook de 'prinses-
senboekjes', met sprookjes en
verhalen die de studentes tus
sen 1945 en 1955 jaarlijks sa
menstelden voor de prinsessen
van Oranje. In één daarvan be
klimt een stout jongetje Molen
de Valk, 'waar het zoet ruikt
naar meel'.
Zelfs het antiburgerlijke Catena
blijkt in zijn zeden weinig af te
wijken van wat de afgelopen
eeuwen onder studenten gang
baar is geweest. In 1990 werden
de eerstejaarsleden van Catena
geïnaugureerd, in de regen op
De Burcht. Dat maakt hongerig,
en dus keerden de kersverse le
den 'onder luid gebrul (eten!)'
terug naar hun sociëteit aan de
Kolfmakersteeg.
uiting and interesting. We
e doïlhouses and trains
'aila and Parris Rodan,
la.
stic. I like to take it all
Jim Kennedy. Miami,
a, USA.
ie uns hier sehr gut gefallen.
ie Bonnewasser. Bittburg,
chland.
2| icties in het gastenboek
irtverwarmend, maar
reigt per 7 februari nog
sluiting van het Model-
nuseum aan het Noord-
Het bestuur van de
ing Modelbouwmuseum
vrijwilligers hebben toch
eeds goede hoop dat er
3S. Jlossing komt. „Ik kan me
e< >orstellen dat de politiek
it vallen", aldus stich-
oorzitter Boudewijn
T irenburgh. „Bovendien is
ijdens kerstvakantie bij-
r druk geweest. We heb-
bestaansrecht weer
>ewezen."
jn niet alleen maar reac
ties uit het buitenland. Vanuit
Groningen tot Goes zijn er ad
hesiebetuigingen in het gasten
boek te vinden en uiteraard ook
uit Leiden en omgeving. Ge
meenteraad. schaamt u zich
niet dat u zich niet inspant om
het enige modelbouwmaseum
in Europa te behouden, zo
vraagt W. Jansen uit Leiden zich
hardop af. En naast het .gasten
boek ligt een lijst met een kleine
500 handtekeningen tegen slui
ting van het museum. Opge
haald binnen vier weken.
Binnenkort hoopt Leeuwen-
burgh met wethouder Rogier
van der Sande (financiën) om
de tafel te gaan zitten om een
betaalbare nieuwe locatie voor
het museum te vinden. Of, in
het ergste geval, een goede op
slagplaats voor alle modellen
tot een nieuwe ruimte zich aan
dient. Op dit moment is het
museum gehuisvest in de voor
malige Zeevaartschool. Maar
dat pand is te duur. De ge
meente legt jaarlijks een fiks be-
door Roelf Reinders
vervolg van voorpagina
leiden - De problemen op de In
tensive Care (IC) voor kinderen
in het LUMC kunnen eind dit
jaar voorbij zijn. Het ziekenhuis
verwacht voor 2003 het perso
neelstekort op de kinderhartchi-
rurgie te hebben opgelost. Het
wachten is nog op toegezegd
geld van het ministerie van
Volksgezondheid om het aantal
IC-bedden voor kinderen van
zes tot acht a tien uit te breiden.
Het LUMC hoopt dat minister
Borst snel met het toegezegde
geld over de brug komt. „Borst
doet wel meer toezeggingen",
zegt woordvoerster E. Mulder.
„Maar zoals wel vaker met Borst
wil dat nog niet zeggen dat je
het geld dan ook krijgt." Het
Leidse academisch ziekenhuis
heeft het geld nodig om de ver
bouwing te betalen om het aan
tal bedden op de kinder-IC uit
te breiden. „We hebben nu een
kleine wachtlijst voor de kinder-
hartchirurgie."
Om de problemen te verkleinen
is het LUMC zelf begonnen per
soneel op te leiden voor de kin
der-IC. „De opleiding in Den
Haag is gestopt door onvol
doende belangstelling", aldus
Mulder. „Daarom zijn we zelf
maar met opleiden begonnen.
We verwachten dat het perso
neelstekort op de kinder-IC eind
dit jaar is opgelost. We wachten
alleen nog op geld van het mi
nisterie om de uitbreiding van
het aantal ÏC-bedden voor kin
deren ook echt mogelijk te ma
ken."
De bestaande wachtlijst geldt al
leen voor geplande operaties. In
acute gevallen worden kinderen
altijd geholpen, zegt Mulder.
„Maar na de eerste hulp is het
vaak zoeken in welk ziekenhuis
nog plaats is op de intensive ca
re. Dat is het bekende belrondje
langs ziekenhuizen. Soms is het
noodzakelijk heel Nederland af
te bellen op zoek naar een bed."
Het LUMC probeert soms ook
kinderen na stabilisatie in Belgi
sche ziekenhuizen onder te
brengen. „Maar België wil
steeds minder Nederlandse kin
deren opnemen omdat er steeds
vaker vanuit Nederland een be
roep op de Belgische bedden
wordt gedaan."
De roep om behoud van het Modelbouwmuseum wordt steeds sterker. Foto: Hielco Kuipers
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Timoteus Waarsenburg en Enc-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 - 53 06 424
drag bij en kan het gebouw nu
verhuren aan advocatenkan
toor Geelkerken en Linskens.
Daarom moet de ruimte uiter
lijk 7 februari leeg worden op
geleverd.
Maar volgens Leeuwenburgh
valt over die datum te praten
met de gemeente. Trots wijst hij
op de handtekeningenactie
waarmee een aantal vrijwilligers
spontaan is begonnen. „En van
heinde en verre zijn mensen
gekomen om ons hun steun te
betuigen. Het museum moet
gewoon blijven. Denk eens in
wat voor gat een aantal vrijwilli
gers valt als er straks echt spra
ke is van sluiting. Daarnaast
zijn er hier veel nabestaanden
geweest van mensen die zeer
fraaie modellen hebben ge
maakt, die hebben geschonken
aan het museum en daarna zijn
overleden. Wat gaat er met dat
model gebeuren, zo waagt de
familie zich angstig af."
De hoop van Leeuwenburgh is
gevestigd op de gemeenteraad.
„Het museum is ooit opgezet
als een activiteit om mensen
naar Leiden te trekken, met vol
le instemming van de politiek.
Een bezoekje aan ons is ideaal
te combineren met een bezoek
aan de binnenstad. Dat brengt
geld in het laatje bij midden
stand en gemeente. Wij zijn een
prima alternatief voor Duinrell
of Linnaeushof. Dat heeft de
politiek ook altijd gezegd, dus
als wij nu moeten verdwijnen
dan begrijp ik van diezelfde po
litiek helemaal niets meer."
Modelbouwmuseum 2
Inmiddels breidt de actie voor
behoud van het museum zich
steeds verder uit. Diverse parti
culieren hebben op eigen initia
tief een brief geschreven aan de
politieke partijen in Leiden. En
ook de Nederlandse Vereniging
van Modelbouwers is in actie
gekomen. Voorzitter J. Pompe
schrijft aan de gemeenteraad
met ontsteltenis te hebben ken
nisgenomen van de voorgeno
men sluiting. „Wij roepen met
dit schrijven iedere fractie bin
nen de gemeenteraad op zich
sterk te maken voor het behoud
van het modelbouwmuseum in
Leiden, op welke locatie dan
ook. Leiden is een museumstad
en ook dit museum is nergens
beter op z'n plaats dan in Lei
den. Zorg eivoor dat dit muse
um behouden blijft, hoe dan
ook. Dit museum siert Leiden
en het behoud eivan zou Lei
den sieren."
Eric-Jan Berendsen
door Robbert Minkhorst
den haag - De provincie Zuid-
Holland zit klem tussen een
schipperende rijksoverheid en
gemeenten die niet aan kunnen
wat ze eigenlijk moeten doen.
Dat verlangt dat Zuid-Holland
een sterkere rol opeist in de ver
deling van de bestuurlijke
macht. Dit betoogde Jan Frans-
sen, Commissaris van de Konin
gin van Zuid-Holland, gister
middag in zijn nieuwjaarstoe
spraak.
„De provincies willen niet lan
ger vermalen worden tussen -
terecht - steeds krachtigere en
grotere gemeenten enerzijds en
een rijksoverheid anderzijds die,
op de hielen gezeten door Brus
sel, het openbaar bestuur laat
verrommelen", aldus Franssen.
Hij pleit voor een kleinere cen
trale overheid die de koers be
paalt. Zuid-Holland is volgens
de Commissaris van de Konin
gin ambitieus en sterk genoeg
om te helpen, sturen en coördi
neren waar dat nodig is, als de
provincie daar dan ook maar de
ruimte voor krijgt.
Behalve kritiek op het rijk had
de Commissaris van de Konin
gin ook aanmerkingen op ge
meenten. Ze willen wel van al
les, maar maken hun idealen
niet waar: „gemeenten kunnen
lang niet altijd goed aan wat ze
moeten". Zuid-Holland mag
vervolgens puinruimen. „De
provincies moeten daardoor te
vaak en op veel terreinen zaken
in goede banen zien te leiden."
Zó kan Zuid-Holland ook niet
doen wat de provincie eigenlijk
moet doen en dat schaadt het
imago. Helemaal eerlijk is dat
niet, meent Franssen. „Er is
vaak kritiek op provincies: ze
hebben geen gezicht en kiezen
niet als dat nodig is. Die kritiek
komt van meer kaAen, óók van
gemeenten en van het rijk. Die
kritiek is niet altijd terecht."
Franssen stond gistermiddag -
welhaast vanzelfsprekend - ver
der stil bij de gebeurtenissen op
en sinds 11 september. In de
verscherpte tegenstellingen tus
sen de westerse wereld en de is
lam die hij ziet, dicht hij ook de
provincie een sussende taak toe.
Zuid-Holland is 'een provincie
waar de wortels van onze natie
liggen', en 'waarin de multi-et-
niciteit zichtbaar en voelbaar is'.
Inwoners van Zuid-Holland
moeten open staan voor 'andere
geluiden', vindt Franssen. „Wat
ónze samenleving betreft moe
ten de democratie en de recht
staat onze onwrikbare ankers
zijn. Maar er is daarbuiten veel
dat ons in contact en in dialoog
met anderen tot nadenken kan
stemmen over ons vermeende
eigen gelijk."
