Wellink vol vertrouwen over 'operatie euro5 ECONOMIE 'Veel KLM'ers wantrouwen bedrijfsleiding' Samenwonen heeft financiële gevolgen Directeur van De Nederlandsche Bank: 'Veiligste bankbiljet ter wereld' Hét kerstgeschenk in Italië: zakje met 53 euromunten -branche zit ^rin de lift P i Nederlanders laten ERIJantiegedrag steeds 30 {beïnvloeden door de jen in de VS. Hierdoor zit tranche weer in de lift, ^toenemende vraag aan Ten, gaat het personeel tvel Unie Nederland anaf maandag ook weer ERUverken. „Boekingen be- jtckveer aan te trekken", zo der' bestuursvoorzitter tihuis gisteren bekend irpsentatie van de zo- Se luchtvaart !r in hogere BTW ®,rj - De kleine luchtvaart noodklok over het kabi- luit om een hoger BTW- te voeren op binnen- 'luchten. „Men reali- niet dat hierdoor ook 'liegers en vluchten in it van de politie worden in", aldus voorzitter tijn van de Vereniging !05 lerlandse Luchtvaart emingen. De verhoging ^aar 19 procent is al aan- SV n door de Kamer. Daar- s laatste strohalm een n de Senaat gestuurd. zaterdag 8 DECEMBER 2001 sportwereld doiiet uitspraak «eer - Transport en Lo- lederland is verheugd uitspraak van het Britse echtshof dat de boetes vervoeren van verste rft. De zaak over boetes pond per gevonden ling, was aangespan- 2gÓr vijftig vervoerders uit Banden. De rechter oor- *tiat ze 'wettelijke over- rai. De Britse regering gaat leroep. ~lop Enerka LFritse handen r (q en - Dunlop Enerka in »n wordt samen met rijven in Australië, de ië en Groot-Brittannië lomen door het Engelse Fenner. Moedermaat- Ij Unipoly krijgt daar- miljoen gulden. Door tame van Dunlop ont- sejwerelds grootste fabri- l71b mbber transportban- Drachten werken 300 l. Fenner heeft een jaar tan 3,5 miljard gulden. i4 verhoogt >%racht top r - Rabobank Nederland n organisatie stroomlij- besluitvorming wordt :oncentreerd bij de ectie en de Centrale rgadering, het 'parle- in 376 lokale Rabo-ban- nu toe had de CKV :n adviserende rol. Doel ituurlijke slagkracht te ;n en de invloed van de Lie versterken. De Raad i/beer, als hoeder van het Itieve karakter en belan- prtiger van de ledën, France wil Alitalia' De Franse luchtvaart- ïappij Air France lijkt jn op de overname van liaanse branchegenoot De Italiaanse minister (Transport) verklaarde ransen belangstelling voor een belang van cent in Alitalia. Hij er wel aan toe dat de se regering niet van zins lia te verkopen, 'althans dit moment'. Deze zo- !d Alitalia toe tot Sky- le alliantie van Air Fran- lelta Air Lines. e fokbedrijf lelta met VRV p - Het rundveefokbe- 1 Delta in Arnhem fu- Uër 1 januari met de eie Rundvee Vereniging, -je mkz-crisis en de krimp -jndbouw heeft CR Delta J grote reorganisatie ach- ■ug. Via de fusie krijgt het ■ijf er 300.000 insemina- jaar bij. Ook gaat de je Rundveevereniging rken aan het fokpro- ia. Bij beide organisaties In geen extra banen. i geen verbod m chocolade - Spanje en Italië mo- 3enaming chocolade oducten die cacaoboter tre plantaardige vetten n niet verbieden. De ad- generaal van het Euro- )f heeft dat gisteren ge leerd. Hij vindt dat iriften het vrije goede- |eer belemmeren. De zeggen juist de consu- willen beschermen, •regeling bepaalt welke chocolade mag bevatten ie moet pas in 2003 in Üe wetgeving omgezet Nout had ambitie om paus te worden Amout Wellink (1943) komt uit een groot katholiek gezin. Hij heeft drie broers en vijf zussen. Vader en moeder werkten alle bei in het onderwijs. Op vierjari ge leeftijd heeft Nout de ambitie om paus te worden. Zijn ouders sturen hem naar kostschool bij de franciscanen, maar een priestercarrière zit er niet in. Na het gymnasium studeert hij rechten in Leiden. Van 1965 tot 1970 werkt hij aan dezelfde universiteit, eerst als student-assistent, later als we tenschappelijk medewerker. Vervolgens stapt hij over naar het ministerie van financiën, waar hij snel carrière maakt. In 1977 wordt hij benoemd tot the saurier-generaal. Vijfjaar later ruilt hij die functie in voor een plek in de directie van De Ne derlandsche Bank. Op 1 juli 1997 wordt hij benoemd tot pre sident, als opvolger van de naar Frankfurt vertrokken Wim Dui- senberg. Naast zijn baan in Amsterdam vermeldt zijn cv talrijke neven functies. Zo is hij bestuurder bij het Medisch Centrum Haaglan den en de Ursulakliniek, pen ningmeester van de Vereniging Haagsche Schouw en lid van de raad van toezicht van het Haag se Mauritshuis. De politiek heeft hem nooit ge trokken. In een interview met het maandblad Opzij zei hij daar vorig jaar oven „In Den Haag ben je geen baas over je eigen tijd. Je kan niks vooruit plannen. Dat gaat hier veel beter en dat vind ik prettig". Ook een terug keer naar de universiteit trekt hem niet. „Ik heb altijd graag onderwijs gegeven en onder zoek gedaan, dat klopt. Maar mijn huidige functie is gewoon leuker. Ik ben voor zeven jaar benoemd. In 2004 ben ik 61. Ik hoop dat ik dan wordt herbe noemd". Nout Wellink heeft vijf kinderen en is lid van het CDA. Met zijn tweede vrouw woont hij in Was senaar. toen met kon. Nu kan dat wel. dus dat geregistreerde partner schap is overbodig geworden. „Zijn ze getrouwd of hebben ze hun partnerschap laten re gistreren op het stadhuis, dan is de situatie anders gaat de notaris verder. „Dan komt het erop aan te weten hoe ze ge trouwd zijn: gewoon, dus in gemeenschap van goederen, of onder huwelijkse of partner- schapsvoorwaarden. Bij huwe lijkse voorwaarden blijven de vermogens meestal geschei den, zoals dat ook gebeurt bij ongehuwd samenwonen. Maar zijn ze getrouwd in gemeen schap van goederen, dan wordt dat spaartegoed van uw dochter één met de schulden van haar partner.'' „Maar hoe kan ik EIGEN nou weten of ze n r ij n r ongehuwd sa menwonen of ge trouwd zijn. en landers dan nog onder huwelijkse voor waarden of niet? Mijn dochter zegt dat me dat niet aangaat." De notaris weet hierop ook geen antwoord. In de wet is publicatie van aangifte van hu welijk en geregistreerd part nerschap uitvoerig geregeld. Maar het stadhuis, of de Bur gerlijke Stand lijkt wel door een adder gebeten als je vraagt of je mag weten of meneer x of mevrouw y getrouwd zijn. „Dat is vertrouwelijke informa tie, meneer! Dat mogen we zo maar niet zeggen!" Een notaris heeft wel een di recte lijn met de Burgerlijke Stand, maar hij mag (fe alleen in erfrechtelijke kwe^fes ge bruiken. niet als bijvoorbeeld een cliënt iets wil weten over de burgerlijke staat van zijn dochter. „Nee, ik kan u hier niet helpen", zegt de notaris. De vader hijst zich hierop be drukt in zijn jas. „Maar, wacht 's even", roept de notaris dan uit. „In het testament van uw vrouw stond toch dat haar er fenis niet in enige gemeen schap mocht vallen? Nou dat betekent dat wat Clara en haar vriend verder ook doen, de er fenis van uw overleden vrouw voor uw dochter behouden blijft. Dus dan zou het toch nog mee kunnen vallen, hoop ik." Clara's vader, vermogend za kenman in ruste, heeft er niet van geslapen. Zijn enige doch ter, met wie de verhouding koel is, blijkt al een tijdje samen te wonen met John, een bekende figuur in het uitgaansleven. John had een café, maar ging failliet en leeft nu 'van de bij stand'. Van zijn schulden is hij voorlopig niet af. Over de sentimentele relatie van zijn dochter met haar vriend heeft hij geen oordeel. Wèl maakt vader zich grote zorgen over haar financiële si tuatie. Hij had al twee ton (in euro's) op haar spaarrekening gezet, afkomstig van zijn overleden vrouw. En geregeld stort hij bij, voor zover dat fiscaal kan tenminste. Maar wat gebeurt er met al dat geld? Doen de schuldeisers van John zich daaraan te goed? Of ma ken ze dat samen op in het ca sino of met een reis om de we reld? De laatste keer dat vader en dochter nog contact had den, maanden terug, was zij niet bereid over haar nieuwe liefde te praten. .Ach, dat be grijp je toch niet, daar ben je gewoon te oud voor... Een notaris, zijn oude zakenre latie, wordt geraadpleegd. Als twee mensen gaan samenwo nen, wat gebeurt er dan met hun geld? Gaat dat samen? Dit zou in Clara's geval catastro faal zijn. Of blijft het apart, ge scheiden? De notaris weet hem enigszins gerust te stellen. De toestand hoeft niet zo drama tisch te zijn als die lijkt. „Laten we eerst vaststellen wat de relatie is tussen uw dochter en haar vriend. Wonen ze on gehuwd samen, dan blijft wat van Clara is van haar. De ver mogens blijven volledig ge scheiden. Dit neemt niet weg", zegt de notaris, „dat niets uw dochter kan stoppen als ze be sluit haar geld samen met haar partner op te maken, in Rio of Acapulco. Hij kan hoogstens problemen krijgen met de bij stand." Anders is het als die twee een 'geregistreerd part nerschap' aangaan of trouwen. Voor de wet is geregistreerd partnerschap en huwelijk pre cies hetzelfde. Het eerste moest er alleen komen omdat een homoseksueel huwelijk INFO Voor inlichtingen: www.nota- ris.nl of 0900-3469393 (€0,25 per minuut) De Italianen hebben hét 'origi nele' kerstgeschenk ontdekt: een zakje met 53 euromunten van verschillende waarde. Vegelijk- baar met 'mini-kit' in Neder- landt. Het aantal bestellingen overtreft er ruimschoots de 30 miljoen beschikbare exempla ren. Op 15 december komen de zak jes voor 25.000 lire 12,91) be schikbaar bij de postkantoren. De banken volgen op maandag 17. De bedoeling van de regering is om de burgers te laten wennen aan het nieuwe geld. Maar vol gens dagblad Corriere della Se ra, dat zich beroept op zegslie den bij La Zecca, de Italiaanse Munt, zal 1 op de 3 Italianen het zonder dat zakje moeten doen en de officiële introductiedatum 1 januari moeten afwachten. Dat is vervelend, want het dag blad waarschuwt de lezers alvast voor vergissingen: de nieuwe munten van 1 en 2 euro (waarde 1936 en 3872 lire) met hun goudkleurige binnenkant en zil veren rand lijken erg veel op de tot 1 februari in omloop zijnde 500 lire-munten. Iedere Duitser die het wil, kan voor Dagobert Duck spelen en een duik in een badje met mar ken nemen. De Duitse staats drukkerij in Berlijn heeft beslo ten de markbiljetten te versnip peren en vervolgens te verdelen onder geïnteresseerde Duitsers. Die kunnen een zakje marken- snippers ophalen bij de drukke rij. De waardeloze snippers ver tegenwoordigden een waarde van miljarden marken. „Wel licht kunnen we hierdoor het verlies van de Duitse mark ver zachten", zei een woordvoerder van de drukkerij. Tot zaterdag kan een ieder die dat wil een zakje snippers opha len, dat voordat de biljetten als snippers eindigden meer dan 1000 mark waard was. Mensen worden meteen geïnformeerd over de euro. Wegens de invoe ring van de euro moeten 2,8 miljard markbiljetten uit de rou latie worden gehaald. De afhaalcoupon in Nederland is tot en met 31 december geldig DEzruRO Nog 23 dagen en geen dag langer. „De eurokit is bedoeld om de mensen tevo ren te laten kennismaken met de euromunten. Dus daarom is het niet logisch die ook na 1 ja nuari, wanneer de euro er is, nog te verstrekken", zegt euro- voorlichter Sprenger. Uit onder zoek blijkt dat 93 procent van de 14,9 miljoen ingezetenen het eurokitje zal ophalen. door Erik van der Struijs Amsterdam - Nout Wellink, president van De Nederlandsche Bank, heeft alle vertrouwen in de omschakeling van gulden naar euro. Althans, zolang het publiek maar een beetje meewerkt en niet het onmogelijke verlangt. Voor het overige is met alle denkbare calamitei ten rekening gehouden. „U en ik zien onmiddellijk of een eurobiljet vals is." Natuurlijk gaat de president van De Nederlandsche Bank - vorig jaar goed voor een salaris van acht ton - deze maand de eurokit afhalen. „Het is toch gratis", zegt hij met een grijns van oor tot oor. „Maar zonder gek heid: het zou erg demonstratief zijn als ik hem niet zou halen. Mijn vrouw zou dat ook niet goedvinden. Dus ga ik er keurig twee halen." Met nog drie weken te gaan ziet Wel link de omschakeling vol vertrouwen tegemoet. Er kan niets echt misgaan, bezweert hij in zijn werkkamer aan het Fredenksplein in Amsterdam. Spekgladde wegen zodat winkels en banken niet bevoorraad kunnen wor den? Daar houden de schema's reke ning mee. Valse euro's in omloop? Bij de centrale bank zijn mensen opgeleid die het publiek meteen kunnen vertel len waarop ze moeten letten. Niet dat Wellink die kans groot acht, want de euro is het 'veiligste bankbil jet' in de wereld. „Alle veiligheidsken- merken van de verschillende Europe se biljetten zijn erin opgenomen. On ze tientjes en vijftigjes tellen twintig van die kenmerken; de nieuwe euro biljetten 37. U en ik zien onmiddellijk of een biljet vals is." De enige onzekere factor is het pu bliek. Anders dan over de productie, distributie en veiligheid heeft de cen trale bank geen controle over het ge drag van burgers. „Stel je voor dat mensen op 2 januari allemaal om ne gen uur 's morgens naar de geldauto maat gaan om te pinnen. Dan ont staan er rijen, lege automaten mis schien. Vandaar dat wij zeggen: doe wat je altijd doet. Dan spreidt het zich vanzelf en hoeft niemand in de rij te staan." Tijdens de presentatie van het jaarver slag van de bank, eind mei, lanceerde Wellink een slogan waarvan hij hoop te dat iedereen hem ging onthouden: Van mij zal niemand last hebben'. Het publiek zou zich tijdens de om- Directeur Nout Wellink van De Nederlandsche Bank: „Van mij zal niemand last hebben." Foto: ANP/Ed Oudenaarden schakeling als modelburgers moeten gedragen: netjes vantevoren euroset jes kopen en begin januari meteen ge past in euro's betalen, al dan niet met chipknip en pinpas. „We kunnen er met z'n allen voor zor gen dal de omschakeling vlotjes ver loopt", betoogt Wellink. „Het is in eenieders belang dat er geen rijen ont staan. Dat ene briefje van vijfentwintig in de portemonnee kun je op een later tijdstip bij de bank omwisselen. Dat hoef je echt niet in de winkel uit te ge ven. Hoe minder de winkelier naar zijn bank hoeft voor euro's, des te be ter." De opmerking dat Van mij zal nie mand last hebben' het niet tot natio naal motto heeft gebracht, incasseert Wellink luchtig. „Ik ben hem de afge lopen maanden toch op diverse plek ken tegengekomen, hoor. Zowel in de kranten als op televisie. Misschien zal ik er niet de reclameprijs van het jaar mee winhen. Maar ik vond en vind hem zelf eigenlijk wel goed." In enquêtes blijkt de steun van het publiek voor de nieuwe munt nog al tijd gering. Nauwelijks eenderde van de Europese bevolking gelooft dat de euro zal bijdragen aan economische groei of een lage inflatie. Krap de helft van de ondervraagden meent dat de munt meer voordelen heeft dan nade len. Niet verwonderlijk, vindt Wellink. „Je kunt de euro nog niet vasthouden. Uit onderzoeken blijkt dat het heel moei lijk is om een product te vertrouwen dat bij wijze van spreken nog niet in de schappen ligt. Dat was vooraf be kend. Verschillende mensen hebben er om die reden voor gepleit de tijd tussen de invoering van de girale en de chartale euro (nu drie jaar) korter te maken. Sommigen stelden zelfs voor het gelijktijdig te doen. Probleem was dat er tijd nocüg was om de bank biljetten te drukken en de munten te slaan. Het kon eenvoudig niet snel ler." Hij trekt een vergelijking met Merce des. „De fabrikant kan de vraag naar nieuwe auto's nu prima aan. Maar stel dat de directie gedwongen zou zijn om alle Mercedessen die op de weg rijden in één klap te vervangen. Dat is onmogelijk." En dat het einde van de gulden slechts door een enkeling als een historische omwenteling wordt beleefd, ach, dat verbaast Wellink niet. „Bij de invoe ring van de girale euro in 1999 was het spannend. Zouden de systemen het op nieuwjaarsdag nog wel doen? Daarna hebben we de millenniumbug gehad en nu hebben mensen zoiets van: het zal wel goed gaan. Bovendien is de euro er natuurlijk al. Het koers verlies bij het geld wisselen in Europa is al drie jaar weg. En wat in Neder land verder meespeelt, denk ik, is het feit dat Europa een vanzelfsprekend heid is. Europa is onze toekomst, dat weten we. Daar geven we onze gulden graag voor op." FNV-bestuurder José Smeets vertrekt na 15 jaar als onderhandelaar door Richard Mooyman schiphol - De crisis waarin de KLM verkeert is ernstiger dan ooit. Bestuurder José Smeets (55) van FNV Bondgenoten vindt het noodzakelijk om daarvoor de CAO open te breken. Ondanks een tegenstribbelende achterban. Na vijftien jaar vertrekt ze als FNV-onderhandelaar bij de KLM. Het personeel is volgens haar wantrouwend en sceptisch, maar als het erop aankomt vlamt het 'blauwe gevoel' weer op. „Ze blij ven trots op het bedrijf." De vervoerscijfers gaan na de aanslagen op 11 september weer licht omhoog, maar de KLM lijdt nog steeds een verlies van miljoenen guldens per dag. Ondanks ingrijpende maatrege len als een capaciteitsreductie van vijftien procent en arbeids tijdverkorting voor de helft van de 27.000 werknemers. Smeets heeft veel zendingswerk verricht onder de kritische achterban om de ernst van de crisis duide lijk te maken. Maar een deel van de FNV-le- den, overwegend grondperso neel, gaat er volgens haai- nog steeds vanuit dat de problemen wel weer overwaaien. Mogelijk een overblijfsel van de 'blauwe waas' die ze vooral vroeger bij KLM'ers tegenkwam. „Het ge voel van: bij dit sterke bedrijf, de nationale trots, kan ons toch niets gebeuren." een 'weinig zakelijk bedrijf met veel vet' aan. De KLM opereerde toen nog in een beschermde omgeving, waarbij geen sprake was van de huidige internatio nale concurrentieslag. „Het blauwe gevoel was sterk. Hele gezinnen werkten bij de KLM. De macht was een beetje aan de werknemer. Het management had slappe knieën. Als perso neel dreigde met acties, werd er toegegeven. Als puntje bij paal tje komt, is dat nog steeds zo." De afgelopen jaren vonden er regelmatig wilde acties plaats. „Meestal vanwege zaken als roosters, beloning en wantrou wen richting leiding. Na zo'n wilde actie werden de bonden erbij gehaald om de problemen op te lossen. Smeets riep zelf twee keer op tot actie, maar zonder succes. „Dat had te ma ken met arbeidstijdverkorting. Dan geeft men niet thuis." Smeets is niet pessimistisch over de toekomst.Als er geen nieuwe rare dingen gebeuren, verwacht ik dat het bedrijf bin nen een jaar weer redelijk in de positieve cijfers kan komen." Op termijn zou de KLM zich moe ten aansluiten bij een grotere luchtvaartmaatschappij. „Ik heb een sterk vermoeden dat het British Airways wordt. Maar de KLM heeft samen met de Ame rikaanse partner Northwest Air lines een behoorlijk goede posi tie. De KLM moet echt niet op de knieën voor British Airways. Smeets neemt na haar vertrek eerst een sabbatsjaar. Ze weet nog niet wat ze daarna gaat doen. Wel wil zij haar huidige woonplaats Amsterdam verlaten om terug te keren naar Limburg, waar ze een vrijstaand huis heeft gekocht. Met de luchtvaart heeft ze overigens nooit iets speciaals gehad. Ze vliegt zelf bijna nooit, omdat haar man last heeft van vliegangst. FNV-onderhandelaar José Smeets: „De KLM heeft te veel juristen en ingenieurs in dienst. Het bedrijf mist echte people-managers." Foto: United Photos De Boer/Michel Schnater Maar de huidige luchtvaartcrisis is veel erger dan die tijdens de Golfoorlog, betoogt Smeets. Re den voor de FNV en andere vak organisaties om in te stemmen met een pakket maatregelen, waarbij de werknemers voorlo pig afzien van een loonsverho ging van twee procent per 1 de cember. Smeets verwacht dat de leden akkoord zullen gaan, ook al is het niet van harte. „Ja, de vliegtuigen zitten redelijk vol. Maar er wordt veel minder gevlogen en de opbrengsten per ticket zijn gedaald. Maatregelen zijn echt noodzakelijk. Het is de eerste keer dat we de CAO openbreken. Maar er is geen an dere keuze." De onvrede onder het personeel is groot, aldus Smeets. „Er bestaat een gigan tisch wantrouwen tegen alles wat leidinggevend is. Dat is al tijd al geweest, maar het is erger geworden." Veel KLM'ers zetten volgens Smeets meteen de hakken in het zand. „Dat heeft deels te maken met de kwaliteit van de leiding gevenden, die niet altijd hoog is geweest. Vaak konden managers toezeggingen niet nakomen of waarmaken. Er is ook weinig aandacht voor de mens achter de werknemer. Verzoeken om een vrije dag vanwege privé- omstandigheden worden vaak schriftelijk met een bot 'nee' be antwoord." „De KLM heeft te veel juristen en ingenieurs in dienst. Het be drijf mist echte 'people-mana gers' en dat weten ze ook", zegt Smeets. Het stoort haai' dat de vakbonden op de werkvloer moeten uitleggen waarom be paalde onaangename maatrege len noodzakelijk zijn. „Zo moes ten wij duidelijk maken dat de KLM in de gevarenzone begon te raken. Dat overtuigingswerk hoort de leiding zelf te doen." Het personeel heeft al een hele reeks reorganisaties en bezuini gingsmaatregelen achter de rug. „Dat is de afgelopen tien jaar een bijna permanente stroom geweest. Daarbij is het vaker ge beurd dat werd gezegd dat er geen gedwongen ontslagen zou den vallen, terwijl dat later weer niet werd uitgesloten. Dat leidt tot apathie en cynisme." Ondanks alle reorganisaties konden gedwongen ontslagen in de praktijk vrijwel altijd wor den verhinderd, aldus Smeets. Vaak zat de KLM al snel weer te springen om personeel. Het ge beurde volgens haar dat werk nemers met een vertrekregeling het bedrijf verlieten, om kort daarna weer via een zelf opgezet bureautje te worden ingehuurd. „Dat zette bij sommigen kwaad bloed." Vijftien jaar terug trof Smeets i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2001 | | pagina 9