Overgangsregering
voor kerst van start
BUITENLAND
Een Afghaan belt sneller dan zijn schaduw
Israël heeft Arafat al lang afgeschreven
t
Eresaluut
'Verkrachting om de seks
is geen oorlogsmisdaad'
Berlijn steunt
Kok niet langer
voor EU-functie
Berechten Amerikaanse Taliban lastig
1 V'
American Taliban
Bin Laden zou
'vuile' kernbom
kunnen maken
al CU
ien kinderen
^|na val in put
I - Zeker veertien kin-
ien volwassen vrouw
in in Pakistan omge-
ien zij na het instorten
juten vlonder in een
ierput vielen. Een
Aant had de vlonder
£L(ve van een demon-
net dorp Dunyapur
'oerput gelegd. De
echter niet bere-
o 3|e grote menigte die
ide om goedkope
ipen.
in snijden
in en oren af
d - In het oosten van
hebben overval-
M^oedelijkTaliban-strij-
fij het oprukken van
iter 2elijke Alliantie de ber-
-n gevlucht, de neuzen
lerejm zes geschoren
ifgesneden. De slacht-
'maTn in een bus die
i0 grjvan Kabul naar Jalala-
Toen de overvallers
Hten stoppen, werden
:n zonder baarden er-
|d en verminkt. Ze zijn
icht naar een zieken-
lalabad. Onder de Ta-
in alle mannen ver-
baard te dragen.
i gezocht in
J. Simpson
FBI heeft gisteren
g verricht bij O.J.
De voormaljge foot-
:ou betrokken zijn bij
die Nederlandse xtc
smokkelt, geld wit-
del t in valse pasjes
jntvangst van satelliet-
De politie hield elf
lan. Simpson was daar
(olgens zijn advocaat
Jpson niets met de
^Anaken, maar zou zijn
K onduidelijke redenen
jlen in afgeluisterde te-
310jprekken tussen de cri-
'Er werd in het huis
Retson niets gevonden.
nterPuw De Klerk
Rei gevonden
eurty - Marike de Klerk (64)
'THUW van de Zuid-Afri-
ud-president F.W. de
Dverleden. Burger-
troffen haar lichaam
tan in haar huis in
erg, nadat een kapper
d geslagen omdat er
I opengedaan. Het is
jelijk wat de doodsoor-
k Wandaag is lijkschou-
Mhcht. De Klerk en haar
Bidden in 1998 na 39
ïat de voormalige pre-
tn relatie had met een
ok Marike de Klerk was
l^ctief. Ze leidde de
'^organisatie van de Na-
ironartij enige tijd.
woensdag 5 DECEMBER 2001
31nse SPD doet
iistorisch bod
De Duitse bondskan-
liröder heeft gisteren
lat zijn sociaal-demo-
eu) SPD in Berlijn de ex-
&-8iisten van de PDS een
;h aanbod' zal doen,
vragen een coalitie te
»^oi
rij
taor het bestuur van
jP hoofdstad. Een meer-
van de Berlijnse kop-
van de SPD stemde gis-
-4 in met dat voorstel,
was tot nu toe niet in
|e SPD, omdat veel
I de ex-communisten
ds in verband brengen
berlijnse muur. De SPD
(er weinig keus, omdat
fekken met de Groenen
lerale FDP gisteren wa-
gelopen.
door onze correspondent
Harald Doornbos
Islamabad - De macht van een
Afghaanse militieleider wordt
niet langer alleen bepaald door
het aantal geweren en granaat
werpers dat hij bezit, maar sinds
kort is het ook essentieel gewor
den of hij beschikt over een satel
liettelefoon.
De Pashtun-krijgsheer Hamid
Karzai kreeg het nieuws over
zijn benoeming tot het nieuwe
hoofd van de net gevormde Af-
ghaanse interim regering te ho
ren via een krakerige lijn over
een satelliettelefoon in de buurt
van Kandahar. Het is maar één
van de vele praktische toepas
singen van het apparaat.
Sinds het Pentagon begin no
vember gratis satelliettelefoons
heeft uitgedeeld onder de com
mandanten van anti-Taliban
strijdgroepen in Afghanistan,
bellen de lokale commandanten
zich suf naar de Amerikanen
met informatie over de verblijf
plaats van Osama bin Laden,
troepenbewegingen yan de Tali
ban en andere anders moeilijk
te verkrijgen informatie.
Dit was precies de bedoeling
van de Amerikanen, aangezien
het normale telefoonsysteem in
Afghanistan niet bestaat en de
VS over erg weinig effectieve
spionnen op de grond beschik
ken. Vandaar dat de satelliettele
foons, in de winkel ruim 6.000
gulden, beschikbaar werden ge
steld met een beltegoed van
duizend minuten.
Maar steeds vaker misbruiken
de clanleiders hun beltegoeden.
Niet alleen zetten sommigen te
lefoonkantoortjes op waar de lo
kale bevolking of journalisten
tegen krankzinnig hoge bedra
gen een internationaal telefoon
tje mogen plegen.
Vaker gebeurt het dat een lokale
commandant de Amerikanen
opbelt met de coördinaten van
zogenaamde Taliban-stellingen,
terwijl het eigenlijk gaat om een
regionale rivaal. Men hoopt dat
de Amerikanen deze plaatsen
dan bombarderen, waardoor zij
zelf hun macht in de regio kun
nen versterken. Hierdoor is het
voor de Amerikanen volstrekt
onduidelijk geworden welke in
formatie bruikbaar is of niet.
Wat sommige commandanten
ook doen, is het dreigen van
dorpelingen en vijanden met
'een telefoontje naar de Ameri
kaanse piloten'. Terwijl de wer
kelijke procedure die leidt tot
een luchtaanval vreselijk inge
wikkeld is, geloven veel arme en
bange dorpelingen dat hun
commandant maar een num
mer hoeft te draaien, en dat vijf
minuten daarna alles naar zijn
wens wordt plat gebombar
deerd. Dit geeft hem in veel ge
vallen ongebreidelde macht.
De Taliban zijn inmiddels ook
gewaarschuwd voor de 'samen
zweerders met de telefoons'.
Ook zij denken dat iedereen die
een satelliettelefoon heeft een
spion is, die dagelijks hun posi
ties doorbelt naar het Pentagon.
Zo werden drie inwoners van
Kandahar, de enige stad die nog
in handen is van de Taliban, de
ze week op het centrale plein
opgehangen omdat ze een
'Amerikaanse telefoon' bij zich
hadden.
Onduidelijk is het of de drie ook
daadwerkelijk over een satelliet
telefoon beschikten.
Akkoord Afghanistan vanmiddag ondertekend
Honolulu - Elk jaar komen ze bijeen om de aanval van Japan op Pearl
Harbor op 4 december 1941 te herdenken. Zestig jaar later, nu de Ver
enigde Staten opnieuw in oorlog zijn, had het eresaluut van deze drie
overlevenden van de aanval voor veel Amerikanen nog veel meer be-
tekenis. De drie deden dienst op de USS Arizona. Circa 900 van hun
collega's vonden hun zeemansgraf toen het schip in marinebasis op
Hawaii tot zinken werd gebracht. Foto: AP/Mark J. Terril
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - Onder het toeziend oog
van bondskanselier Schroder is
vanmiddag in het Duitse Königs-
winter een akkoord ondertekend
over de politieke toekomst van
Afghanistan. De vier Afghaanse
delegaties zijn het de afgelopen
nacht grotendeels eens gewor
den over de samenstelling van
een overgangsraad.
Aan het hoofd van het tijdelijke
bestuur komt het 46-jarige
Pashtun-stamhoofd Hamid Kar
zai te staan. Karzai, die op het
moment bij zijn Zuid-Afghaanse
machtsbasis Kandahar de Tali
ban bevecht, is in Afghanistan
alom gerespecteerd. De rege
ringsleider zal terzijde worden
gestaan door vijf plaatsvervan
gers, onder wie één vrouw.
De Noordelijke Alliantie (Ver
enigd Front), die tachtig procent
van het Afghaanse grondgebied
controleert, krijgt de belangrijk
ste ministersposten. Abdullah
Abdullah blijft minister van bui
tenlandse zaken, Mohammed
Qasim Fahim wordt minister
van defensie en de delegatielei
der van de Alliantie in Bonn, Yu-
nis Qanoni, wordt minister van
binnenlandse zaken.
De 'Petersberger Overeenkomst'
voorziet in een tijdschema, dat
in tweeënhalf jaar moet leiden
tot een nieuwe grondwet en al
gemene verkiezingen in Afgha
nistan. Tegen zes uur vanmor
gen riep VN-gezant Brahimi de
delegatieleden voor een laatste
plenaire sessie bij zich. De dele
gaties hadden de nacht gebruikt
om uit een lijst van 150 kandi
daten de 29 leden van een inte
rimregering te kiezen. Die moet
op 22 december worden geïn
stalleerd.
Over concrete kandidaten kon
pas worden gesproken nadat de
leider van de Noordelijke Allian
tie in Kabul, president Rabbani,
gisteren onder grote druk van de
Verenigde Staten en na nachte
lijke telefoontjes van onder an
deren de Duitse minister van
buitenlandse zaken, Joschka Fi
scher, instemde met de kandi
datenlijst en met de benoeming
van Karzai als degene die feite
lijk de macht van hem over
neemt.
De interimregering zal Afghanis
tan gedurende zes maanden lei
den. Over een halfjaar moet een
21-leden tellende speciale com
missie een 'Loya Jirga' bijeen
roepen. Uit deze grote Nationale
Vergadering van stamoudsten,
clanhoofden. politici, geestelij
ken en anderen moet een nieu
we overgangsregering voortko
men, die achttien maanden zal
aanblijven. Bovendien moeten
een overgangsparlement en een
grondwetgevende raad worden
gekozen. Na 18 maanden moet
een nieuwe Loya Jirga de grond
wet goedkeuren, waarna verkie
zingen volgen.
Voor ex-koning Zahir Shah (87),
die op het moment in Rome
verblijft, is een symbolische rol
weggelegd. Zahir Shah, die
wordt beschouwd als een ver
zoenende persoonlijkheid in het
door stammentwisten ver
scheurde land, zal de Loya Jirga
bijeenroepen en de vergaderin
gen voorzitten.
In het akkoord wordt nader in
gegaan op het herstel van de
rechten van de vrouwen in Af
ghanistan. De nieuwe grondwet
zal worden gemodelleerd naar
die uit 1963, waarin vrouwen en
mannen gelijke rechten hebben.
Die grondwet werd in 1992, na
dat Kabul was ingenomen door
islamitische krijgsheren, buiten
werking gesteld.
den haag/anp - Als de drie Bos-
nische-Serviërs in de Foca-zaak
al moslimvrouwen hebben ver
kracht, dan gebeurde dat alleen
voor de seksuele bevrediging en
hield dat geen verband met de
oorlog. Daarom had het Joego-
slavië-tribunaal het drietal niet
mogen veroordelen wegens oor
logsmisdaden.
Dit betuigde de verdediging gis
teren bij het begin van het hoger
beroep. Het tribunaal had de
verdachten in februari veroor
deeld tot celstraffen oplopend
tot 28 jaar. De rechters achtten
bewezen dat Dragoljub Kuna-
rac, Radomir Kovac en Zoran
Vukovic een rol hadden ge
speeld bij de massale verkrach
tingen in Foca.
Daar hadden Serviërs in april
1992 de macht gegrepen. Mos
limvrouwen werden de daarop
volgende maanden in een sport
hal en in privé-woningen in een
soort seksslavemij vastgehou
den en ontelbare keren mis
bruikt. Een meisje van twaalf
werd verkracht en vervolgens
verkocht. Een vrouw getuigde
tijdens het proces dat zij 150
keer was verkracht.
Volgens de rechters in eerste
aanleg waren de massale ver
krachtingen een instrument van
terreur dat werd ingezet in het
kader van de 'etnische zuiverin
gen'. Het was de eerste keer dat
het Joegoslavië-tribunaal ie
mand veroordeelde wegens ver
krachting als misdaad tegen de
mensheid. Daarvoor moet wor
den aangetoond dat het gaat om
een misdrijf dat in oorlogstijd
op een grootschalige en syste
matische manier is gepleegd te
gen de burgerbevolking.
Ook moeten de verdachten zich
ervan bewust zijn deel uit te
maken van zo'n systeem. Vol
gens de verdediging kan daar
geen sprake van zijn. Daarom is
volgens de raadslieden een ver
oordeling wegens misdaden te
gen de mensheid uitgesloten.
brussel/gpd - De Franse oud
president Giscard d'Estaing
maakt de meeste kans op een
nieuwe topfunctie in Brussel,
waarmee hij een zwaar stempel
kan drukken op de toekomst
van de Europese Unie. De kan
didatuur van centrum-rechtse
Fransman heeft de instemming
van Duitsland, en kan rekenen
op de politieke sympathie van
Spanje en Italië. Premier Kok -
wiens naam vaak werd ge
noemd voor de topbaan - krijgt
geen steun meer van bondskan
selier Schroder.
Duitse diplomaten in Brussel
bevestigden gisteren dat Berlijn
'de Franse kandidaat zal steu
nen'. De EU-regeringsleiders
beslissen volgende week in het
Belgische Laken wie de leiding
van de belangrijke adviesgroep
in handen krijgt.
Dit gezelschap zal een advies
opstellen hoe de EU straks met
25 landen bestuurbaar blijft. De
EU beslist hierover in 2004.
'Je kunt terreur niet tegengaan zonder de Palestijnse leider te verwijderen'
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - Het scheelde maar een paar meter,
gisteren. Yasser Arafat moet onder zijn bu
reau hebben gelegen toen Israëlische raket
ten met oorverdovende klappen insloegen in
het gebouw pal naast zijn residentie in
Ramallah. Premier Ariel Sharon mikt met zijn
mepper net naast de vlieg op het behang, in
de hoop dat het insect het open raam zal vin
den, om nooit meer terug te komen.
De Palestijnse leider wist dat de aanval op
hem was gericht. Niet lijfelijk - als Israël
hem had willen vermoordende had de
luchtmacht een paar meter verderop ge
mikt - maar psychologisch.
In de Israëlische politiek en in de media is
Arafat al zo goed als afgeschreven en ieder
een lijkt het erover eens dat hij het onheil
over zichzelf heeft afgeroepen. Dat hij radi
cale milities de vrije hand heeft gegeven,
wordt algemeen beschreven als de jongste -
en waarschijnlijk de laatste - in een lange
reeks van duur betaalde blunders. Tot de
veel aangehaalde voorbeelden behoren de
Zwarte September van 1970, zijn verban
ning uit Libanon van 1982 en zijn steun aan
de Iraakse president Saddam Hussein tij
dens de Golfoorlog van 1991.
Binnen de regering lijkt alleen de Arbeiders
partij niet bereid zonder meer aan te drin
gen op de 'verwijdering' van Arafat Men
tobt er nog over de vraag wie of wat de hui
dige Palestijnse leider zal opvolgen. Wie
Arafat afzet, krijgt Harnas, waarschuwt mi
nister van buitenlandse zaken Shimon Peres
steevast. Maar die angst is overdreven. De
radicale islamitische groepen zijn niet geïn
teresseerd in het overnemen van de macht
in de Palestijnse gebieden.
Maar de meeste leden van het kabinet-Sha-
ron hebben geen zin zich bezig te houden
met de vraag wat er na Arafat zal komen. De
conservatieve Jerusalem Post schreef deze
week: 'Net zoals Amerika de fout maakte
zich aanvankelijk te veel zorgen te maken
over wat er na de Taliban zou gebeuren in
plaats van dat regime gewoon te vernieti
gen, zo is ook Israël teveel bezig met wat er
na Arafat komt' .Het advies van de Post aan
de Israëlische regering is simpel: 'Bestrijdt
terrorisme alsof Arafat niet bestaat, en
maakt u geen zorgen over het lot van zijn
regime'.
Het probleem met Arafat is niet alleen dat
niemand weet wat er na hem komt, maar
ook dat niemand een flauw idee heeft wat er
op dit moment met hem aan de hand is. De
Palestijnse leider heeft nooit bekend gestaan
als een man van gedurfde initiatieven, maar
hij lijkt nu ten prooi te zijn gevallen aan vol
ledige onbeweeglijkheid.
Dennis Ross was de speciale Amerikaanse
gezant in het Midden-Oosten van president
Bill Clinton. Geen enkele Amerikaanse di
plomaat heeft de afgelopen jaren zo vaak en
zo lang met Arafat gesproken als hij. Ross
herinnert zich hoe de Palestijnse leider in
1996, na een reeks bomaanslagen in Israël,
begreep dat zijn regime werd bedreigd door
Harnas en de Islamitische Jihad, en niet al
leen door Israël. „Hij wist dat hij alleen kon
overleven als hij duidelijk maakte dat er
slechts één gezag gold in het door hem be
stuurde gebied. Een paar maanden lang liet
hij dat toen zien", schreef Ross deze week in
een artikel in The New York Times.
Maar dat was vijf jaar geleden. Ross stelt
vast dat de toestand in de Palestijnse gebie
den de afgelopen vijftien maanden volledig
uit de hand is gelopen, doordat Arafat de
vrije hand heeft verleend aan mensen die
aanvallen uitvoeren op Israëliërs. Alleen als
Arafat serieus achter de terroristen aan gaat,
is er volgens Ross nog een kans dat hij zijn
streven naar Palestijnse onafhankelijkheid
werkelijkheid kan zien worden. Hij geeft de
Amerikaanse regering het advies alle betrek
kingen met de Palestijnse Autoriteit te ver
breken als Arafat in gebreke blijft.
Een Amerikaanse boycot van Arafat gaat de
rechtse partijen in Israël lang niet ver ge
noeg. „Het is onze plicht hem te verdrij
ven", zegt burgemeester Ehud Olmert van
Jeruzalem, een kopstuk in Ariel Sharons Li
kud. „Het verschil tussen Arafat en terreur is
alleen maar kunstmatig. Arafat is deel van
de terroristische infrastructuur. Je kunt de
infrastructuur niet vernietigen zonder Arafat
te verwijderen. Zijn verwijdering hoeft niet
per se te leiden tot het aan de macht komen
van Harnas, maar het zal de mensen van de
Palestijnse Autoriteit er toe dwingen Harnas
en de Islamitische Jihad te bestrijden, als ze
willen overleven."
meteen op WWW.COrolla.l
VT-i benzine motoren 2 common rail diesel D4-D motoren 1 T Sport VVTL-i motor
:reden om al uw autobeslissingen nog even voor u uit te schuiven. Want het is januari voor je 't weet!
^(Éti Distributeur: Louwman Parqui B.V. Bel gratis: 0800-0369 (ma-vr 9.00-17.00 uur) TOYOTA
washington/ap - Berechting
van drie Amerikanen die in Af
ghanistan voor de Taliban heb
ben gevochten is lastig, zo niet
onmogelijk, zeggen juristen.
Voor de door president George
Bush ingestelde omstreden mili
taire tribunalen mogen geen
Amerikanen berecht worden,
verraad vereist volgens de
grondwet twee getuigen - die in
Afghanistan waarschijnlijk
moeilijk te vinden zijn - en in
dien de Amerikanen alleen te
gen Afghanen gevochten heb
ben, hebben zij geen vergrijpen
jegens Amerikanen of de VS be
gaan.
Een van de Amerikaanse Tali-
banstrijders, de 20-jarige John
Phillip Walker Lindh, zegt de
bloedige gevangenisopstand in
het noorden van Afghanistan te
hebben overleefd waarbij een
CIA-agent om het leven kwam.
Over de twee andere gevangen
Amerikanen is niet veel bekend.
Walker behoorde tot een groep
van zo'n tachtig Talibanstrij-
JOHN WALKER f-"f
TALIBAN FIGHTER 1 111 A—
■«4 0
De Amerikaanse Talibanstrijder John Walker, alias Abdul Hamid.
Foto: AP/CNN
ders, die zich na een opstand
zes dagen verschanst had in het
fort Qalai Janghi, dat bezet is
door de Noordelijke Alliantie.
Walkers claim dat hij Ameri
kaanse staatsburger is wordt
volgens het Pentagon 'gerespec
teerd'.
washington/rtr -dpa ~- osama
bin Laden is waarschijnlijk dich
terbij het maken van een 'vuile'
atoombom dan tot nu toe werd
aangenomen. Dat meldde de
Washington Post gisteren. Zo'n
bom veroorzaakt geen kernreac
tie, maar verspreidt wel over een
groot gebied radioactiviteit.
Het projectiel kan worden ge-
maakt van radioactief materiaal,
zoals afval van kernreactoren,
en conventionele explosieven.
Bewijzen voor het feit dat Bin
Laden aan zo'n bom werkte, zo
als tekeningen en schema's,
zouden de afgelopen maand
zijn gevonden in panden van Al-
Qaeda in Afghanistan en bij ver
horen van opgepakte terroris
ten.
Het was voor de X'S en Groot-
Brittannië al duidelijk dat Bin
Laden toegang heeft of heeft ge
had tot nucleair materiaal.
