'Belgen zijn hard, Hollanders bescheiden
GESPREK VAN DE DAG
Spreeuwenstew met banaan
i-jri-
Hoogleraar onderzoekt cultuurverschillen tussen buurlanden
Nieuwe pikante onthullingen
over Noorse kroonprinses
Interim-paus
VRIJDAG 5 OKTOBER 200lj|
MENSELIJK
Popster en diva Madonna laat in
haar huis in de Britse hoofdstad
Londen een KEUKEN installeren
van ruim 700.000 GULDEN.
Een gespecialiseerd bedrijf in
het graafschap Somerset heeft
de megaklus in de wacht ge
sleept. De keuken wordt geheel
in glas gebouwd. De aanrecht-
bladen alleen al kosten tussen
de 420 en 1600 gulden per vier
kante meter. Het bedrijf leverde
eerder onder meer een tafel aan
David en Victoria Beckham en
een glazen badkamer voor acteur
Sean Connery.
Dik zijn is voor honden niet leuk, al is het maar dat het
baasje een steeds grotere halsband moet kopen. In Zeist
is gisteren, werelddierendag, de winnaar bekendgemaakt
van een AFSLANKWEDSTRIJD VOOR HONDEN. Dikker-
tje Donja, een golden retriever uit Sliedrecht, raakte acht
kilo kwijt en won daarmee een vakantie voor zichzelf en
de baasjes. De problemen die zwaarlijvige huisdieren on
dervinden, zijn vergelijkbaar met die van te dikke men
sen: hart- en vaatziekten, skeletproblemen en huidziek
ten. Uit onderzoek van een diervoedingsfabrikant blijkt
dat de helft van de katten en honden in Nederland te dik
1
w
4Q
I
Voor een boze brief die John
Lennon in 1970 na het uiteen
vallen van de Beatles schreef
aan Paul en Linda McCartney is
gisteren op een veiling bij Chris
tie's in Londen GEEN KOPER
gevonden. De hoogste bieder
had bijna 185.000 gulden voor
de brief over, maar Christie's wil
de er minstens 230.000 gulden
voor hebben. In de zes kantjes
geeft Lennon op niet mis te ver
stane wijze uiting aan zijn woede
over de gang van zaken rond het
uiteenvallen van de Beatles en de manier waarop de drie
andere bandleden zijn vrouw Yoko Ono behandelden.
Ook bagatelliseert hij het belang van de Beatles. Lennon
geeft het huwelijk van Paul en Linda in de brief nog geen
twee jaar. Hij ondertekent de brief, een kladversie, met:
'Ondanks alles, liefs voor jullie beiden, van ons tweeën'.
Het is niet duidelijk of Lennon de brief ooit in het net
heeft verstuurd.
ai
i'rzy
lavi7 V~.V
'-CJÏ, y^~3F3
\aU-,
'Hamrolletjes met meelwormenpuree. Een sim
pel recept om mee te beginnen en een gegaran
deerd succes. Was de meelwormen zorgvuldig
in lauw water. Dep ze af met wat keukenpapier.
Doe ze een uur in het vriesvak. Verwarm een
klein beetje boter in een koekenpannetje en bak
daarin de meelwormen tot ze goed gaar zijn.
Laat ze goed afkoelen. Gebruik een staafmixer of
prak ze met een vork fijn tot een dikke puree.
Leg de plakjes schouderham op een bord, dra
peer aan één kant een strook puree en rol ze op.
Leg ze kruiselings over elkaar en gameer met
een takje peterselie.'
Voor de mens mag dit een vies recept lijken,
voor een poes is het smullen geblazen. Voor wie
zijn of haar kat eens lekker wil verwennen - pak
weg met een stew van spreeuw met banaan,
stamppot van meelkevers, regenwormfritters,
duif a la Toon Hermans, veldmuismousse of ge
woon met een lekker tussendoortje als kabel
jauwkoekjes - is er nu eenstandaardwerk ver
schenen: Koken voor katten - Verwenrecepten
voor uw poes van de hand van Martin Meulen-
berg met tekeningen van uiterst verwende kat
ten van Paul van der Steen. Het zijn recepten af
gestemd op de échte smaak van katten.
Het mooie van koken voor katten is, schrijft
Meulenberg, dat poes zelf in de meeste gevallen
de hoofdingrediënten vers aanlevert: 'Goedkoop
én makkelijk!' Hoe in het algemeen te handelen
als er een muis, huismus of kanarie ('Een onbe
waakt ogenblik kan voldoende zijn om aan dit
gerecht te beginnen') is gevangen en jammerlijk
omgekomen, wordt stapje voor stapje aan het
begin van het boek uitgelegd.
Voor andere gerechten als keversoep ('streekge-
recht'), mottenpaté ('Een speciaal gerecht voor
een feestdag, zoals dierendag') of sprinkhaansa
té moet baas of bazin zelf flink aan de slag.
Neem de sprinkhaansaté, door Meulenberg be
stempeld als 'een gezellig recept, waar de gehele
familie aan kan meewerken'. Het is de bedoeling
dat de hoofdingrediënten voor dit recept tijdens
een gezellig familie-uitje worden gevangen met
als belangrijke tip: 'Gebruik hierbij een net
nummer 15.'
Meulenberg zegt nadrukkelijk dat bij de berei
ding van zijn recepten 'onnodig dierenleed' is
voorkomen: 'Doet u dat ook, alstublieft.' Midas
Dekkers oordeelde over Meulenbergs boek: 'Erg
om te lachen, ook om over na te denken en bo
vendien subtiel.'
Aly Knol
.v poes' door Martin
Bioloog en kattenliefhebber Midas Dekkers ontvfer
teren uit handen van auteur Martin Meulenberg ia
ste exemplaar van het kattenkookboek. |j
Foto: GPD/Evert Elzinga jt£
h
-10
rij., f~-
«r-J
De Britse tabloid The Sun weet het zeker; de 75-jarige
KONINGIN Elisabeth 11 heeft in haar badkamer een geel
rubberen SPEELGOEDEENDJE met een kroontje op zijn
kop. De krant baseert zich op een huisschilder die in
Buckingham Palace een aantal vertrekken van een nieuw
verfje heeft voorzien, waaronder de koninklijke badka
mer. Ik viel bijna van mijn ladder van verbazing toen ik
daar aan het schilderen was en mijn oog op het eendje
viel", citeerde The Sun hem gisteren. Volgens de schil
der gaat het om een cadeautje van Elisabeth's kleinkin
deren en toont het eendje aan dat ze veel gevoel voor hu
mor heeft. The Sun weet niet of de koningin ook daad
werkelijk het bad deelt met het speelgoedbeest. Een
woordvoerster van Buckingham Palace zei dat nooit me
dedelingen worden gedaan over het privé-leven van de
koningin of over giften binnen de familie.
We delen één taal. Toch zijn er
weinig landen ter wereld die zo
veel van elkaar verschillen als Ne
derland en België. Dat vindt Mari-
nel Gerritsen, de nieuwe hoogle
raar Interculturele Bedrijfscom
municatie aan de universiteit te
Nijmegen.
De inhuldiging van Willem I als
koning van Noord- en Zuid-Ne
derland in 1815 toonde het al
aan: de verschillen tussen Bel
gen en Nederlanders zijn groot.
Koning Willem dacht dat hij een
hele pief was in een 'zware rode
koningsmantel waarop gouden
leeuwen glansden'. De Zuid-Ne
derlanders, de Belgen dus, gnif
felden over zijn inhuldiging in
Brussel. Want ze zagen dat hij
onder de fluwelen mantel een
goedkope katoenen broek droeg
met rijlaarzen die hij al eens eer
der had aangehad. Ook was er
geen bal met mooie dames,
wervelende dansen en overvloe
dige champagne in Brussel,
maar een receptie waar slechts
zuinig kon worden genipt aan
een glaasje port.
Ziedaar een prachtig voorbeeld
van cultuurverschillen tussen
Nederland en België waar het
Nederlandse hof geen rekening
mee had gehouden. En deze
cultuurverschillen zijn er zeker
mede de oorzaak van geweest
dat de vereniging van Noord- en
Zuid Nederland maar vijftien
jaar, van 1815 tot 1830, heeft ge
duurd. Tegenwoordig gaat het
echter niet veel beter in de con
tacten tussen België en Neder
land, stelt Marinel Gerritsen.
Zij deed speciaal onderzoek
naar verschillen tussen Neder
landers en Vlamingen. Ze koos
daarvoor, omdat zij ongeveer
dezelfde taal spreken. Verwar
ring in communicatie omdat
een van de partijen zijn eigen
moedertaal niet spreekt, kan
daardoor worden uitgesloten.
Wat overblijft, zijn puur 'inter
culturele verschillen'. En dan
gaat het niet om stereotiepe din
gen als 'de Belgen zijn dom en
eten friet' en 'Nederlanders zijn
gierig', maar om zaken die niet
meteen zichtbaar zijn.
Gerritsen geeft een actueel voor
beeld: „In ons vak gaat het er
niet om dat iemand als Bin La
den er gek uitziet omdat hij een
jurk aanheeft. Het gaat om de
andere dingen als: spreken de
Taliban de waarheid als ze zeg
gen dat Bin Laden niet meer in
Afghanistan zit? En weten we
hoe we die uitspraken moeten
interpreteren?"
Hetzelfde geldt voor het onder
zoek naar verschillen tussen Ne
derlanders en Vlamingen. De di
recteuren van voetbalfestijn Eu
ro 2000 kwamen bijvoorbeeld
maar moeilijk op één lijn. De
Belgen hielden van improvise
ren, de Nederlanders wilden
vooraf alles tot in de puntjes re
gelen. Ook in bedrijven en op
universiteiten is er, volgens Ger
ritsen, een groot verschil in de
manier van werken. Belgen lij
ken meer op Fransen, met hun
Belgen zijn levensgenieters, aan
Nederland zit een wat kneuterig
luchtje, zo wordt meestal be
weerd. Cultuurverschillen zijn er
mede de oorzaak van geweest
dat de vereniging van Nederland
en België maar vijftien jaar heeft
geduurd.
Foto's: Archief
Romaanse cultuur, dan op Ne
derlanders.
Voor Belgen is macht en hiërar
chie belangrijk. In België is een
man hard en zijn prestatie, suc
ces en competitie gewaardeerd.
Nederlanders accepteren macht
en hiërarchie minder. Zowel
mannen als vrouwen moeten
bescheiden zijn en dienstbaar
heid en zorg voor zwakken zijn
belangrijk in ons land.
„En daarom vinden Belgen geld,
huizen en kleren heel belangrijk.
Omdat ze machtspatronen be
langrijk vinden. Macht toon je
door je kleren of je huis." In Ne
derland is het allemaal wat min
der protserig, oordeelt Gerrit
sen. „Premier Kok woont in een
niet al te riante bungalow en
ook het paleisje van onze konin
gin is niet zo luxe. Niet omdat
we gierig zijn, iets wat Belgen de
Nederlanders in moppen wel
toedichten, maar omdat wij an
dere waarden hebben."
Veel schokkende dingen levert
intercultureel communicatie
onderzoek niet op, weet ook
Gerritsen. Maar zinnig is het
volgens haar wel. Al was het
maar voor internationale con
tacten, op allerlei gebieden.
De fusie tussen KLM en de Itali
aanse vliegmaatschappij Alitalia
liep immers spaak door cultuur
verschillen tussen de werkne
mers. Gerritsen sprak er zelfs
over met de KLM-top. „De di
rectie zei dat de fusie geen enkel
probleem was. Ze zei: 'Wij hou
den erg van spaghetti en de Ita
lianen van voetbal." Maar de di
rectie was naïef, meent
leraar. „Er was bijvoorbe >t
te groot verschil bij het
personeel. De Italianen
van hun baas horen wat
moesten doen. Nederlaij*
verzinnen alles zelf. Er v\fo
heel andere mentaliteit, jij
I
Hélène van Beek
It
t
CU
x
Tot nu toe was het scenario, als zich een ko
ningsdrama bij het CDA voordeed, al
tijd hetzelfde. Een protestantse politi
cus had zich aan de top genesteld. Ver
volgens werd hij door de katholieken
gewipt. Aantjes werd te populair. Wat
binnenskamers allang bekend was,
werd door de katholieken met
tromgeroffel naar buiten gebracht.
Aantjes was verkeerd geweest in de
oorlog. Zelfs Lou de jong mocht op
draven om hem een trap na te geven.
Ook Elco Brinkman en Enneiis Heer-
ma waren protestant. Ze mochten
eventjes van de macht proeven, maar
werden er door de katholieken uitge
knikkerd. Het pakte beiden zo aan dat
ze doodziek werden. Heerma is inmid
dels zelfs al overleden.
Dit koningsdrama heeft dus heel eigen
aardige trekjes. Nu is een katholiek ge
wipt ten gunste van een protestant. Binnen
het CDA is dat nog niet eerder voorgekomen.
Wat zit hierachter? Zou deze Jan Peter Balke
nende alleen maar een interim-paus zijn die
mettertijd gewipt wordt ten gunste van de
katholieke groeidiamant Pieter van Geel?
Dat lijkt mij het meest waarschijnlijk.
Toch begrijp ik weinig van de hele gang van
zaken, jaap de Hoop Schejfer had toch kun
nen aanblijven tot na de verloren verkiezin
gen? Daarna had men dan Van Geel kunnen
lanceren. Nu gaat men de verkiezingen ver
liezen met Balkenende. Want voor de katho
lieken uit Brabant en Limburg - en daar
moet het CDA het vooral van hebben - is zo'n
steile gereformeerde ARP'er uit Amstelveen
natuurlijk totaal onaanvaardbaar.
Het is al moeilijk om z'n naam te onthou
den. Ik lag in bed en dacht: is het nou Jan
Pieter Balkende? Ik ging er weer uit. Nee, het
was Jan Peter Balkenende. Vanwaar toch die
dubbele voornamen? Is Jan of Peter niet ge
noeg? Waarom dubbel op: Jan Peter? En dan
dat Balkenende. Niet alleen een mondvol,
maar ook noi onbegrijpelijk. Wat is nou een
balkenende? Mijn eerste advies aan deze
nieuwe lijsttrekker is dan ook: verander je
naam. Maak er Jan Balk van. Kort maar
krachtig. Makkelijk te onthouden. Met de
lange duistere naam Balkenende kunnen
CDA'ers met beginnende Alzheimer (en dat
zijn toch de meeste christen-democratische
kiezers) in het stemhokje zich opeens niet
meer herinneren op wie ze ook weer stem
men moesten.
En wat te denken van de rol van Marnix van
Rij? Die grijpt nu overal naast. Geen voorzit
ter meer, maar ook geen plaats meer op de
kieslijst. Zou dat misschien z'n opzet zijn ge
weest? Was hij er alleen maar op uit het CDA
flink te beschadigen? Zou hij misschien een
infiltrant zijn? Hij komt uit 't WD-bolwerk
i
Wassenaar. Zou hij in 't diepste gehe -
de WD-top zijn ingehuurd om 't CD.
binnenuit te vermolmen? Speelt deVQ
ragfijn spel? Zijn ze soms stiekem al <e,
verkiezingsstrijd begonnen? Reken n{
ze bij de WD in hun vuistje lachen.
een PvdA-lijsttrekker met het charisn e
een langpootmug, en een CDA-lijsttr e
die niet paaps is. Beter kun je als W1 j(
wensen. B
Toch zou men zich, zowel bij de W1 v
binnen 't CDA, wel eens kunnen verk )r
deze Balkenende. Deze gladde prater V|
keurige Brylcreem-haardos heeft vol[ t{
heel wat in z'n mars. Hij is bovendie a
een klein stapje verwijderd van de to,
gereformeerd is 't namelijk maar één c
naar datgene wat Joop den Uyl was t z
voorbeeld Geert Mak en ondergeteke jj
ex-gereformeerd. En laten we wel zijl
kun je niet hebben.
Nauwelijks een maand na het
'sprookjeshuwelijk' van kroon
prins Haakon met Mette Marit
Tjessem Hoiby zijn de Noren
ruw uit hun droom ontwaakt.
Volgens een niet-geautoriseerde
biografie over het leven van de
kersverse kroonprinses is er nog
veel dat voor het publiek verbor
gen is gebleven. Noorwegens
grootste dagblad VG spreekt al
van een echt 'sjokk-bok'(een
schokkend boek). De auteur Ha-
vard Melnaes zegt alleen maar
de voorgeschiedenis van de toe
komstige koningin te willen do
cumenteren.
Zo heeft Mette-Marit volgens de
schrijver, die twee jaar aan zijn
boek heeft gewerkt, meege
speeld in een lesbische video
met de danseuse Silvany - beel
den die vlak voor het huwelijk
door een niet nader genoemde
man zouden zijn aangeboden,
en voor 2,1 miljoen gulden zijn
afgekocht. Melnaes schrijft dat
het kroonprinselijk paar op dat
moment - een paar dagen voor
hun huwelijk - besloot een pers
conferentie te houden, waarin
Mette-Marit (29) toegaf 'in haar
jeugd in alle opzichten wilder' te
zijn geweest dan andere vrou
wen. Diezelfde man zou Mette-
Marit ook een keer met een mes
hebben bedreigd.
Dat Mette-Marit drugs heeft ge
bruikt is nooit met zo veel woor
den ontkend, en Melnaes haalt
nu anonieme bronnen aan die
zeggen dat het gaat om hasj en
xtc. Kroonprins Haakon zou
zich zeer wel bewust zijn ge
weest van het 'explosieve' verle
den van zijn geliefde, die geen
zin had om kroonprinses te
worden. Haakon speelde serieus
met de gedachte om
terug te treden.
Vorige winter - vlak
voor de aankondi
ging van de verlo
ving - stelde hij vol
gens de schrijver
zijn oudere zus Mar
tha Louise voor zijn
rechten van troon
opvolging over te
nemen. Hoewel
Martha Louise sym
pathie had voor de
problemen van haar
verliefde broer, zag
zij zichzelf niet als
toekomstig koningin
van Noorwegen.
Uiteindelijk was het
Mette-Marit die zich
uit liefde voor Haak
on liet overhalen om
toch de koninklijke
taken op zich te ne
men.
Hans Jacobs
