TOERISME
ruisen zonder 'dwangbuis'
MMS!
ajaarsgolf van gunstig geprijsde cruises
Fluitje
gian Sun werd speciaal gebouwd voor het revolutionaire freestyle-concept. Foto: GPD
lie cruisen' gaat het er
ïr formeel aan toe dan
[i cruisen. Zoals bleek
teftochtje met de 'Nor-
in'. Smoking, avondro-
i stropdas kunnen met
i hart thuis worden ge-
aar
vakantie, niet in het
:en rijft de Norwegian
je (NCL) in een bulle-
passagiers van de
euwe 'Norwegian
schip op zich is in-
end genoeg: 223 meter
leter hoog en 13 ver-
j. Maar dat is ook een
;e overeenkomsten
jfpaleizen waarmee
verlangende vakantie-
ch over de zeven we-
laten varen. Cruisen
i toe een nogal forme-
i Niet op de 'Sun'.
Daar kan volop worden genoten
van freestyle cruisen. Een nieuw
concept dat het gewone cruisen
een beetje van z'n dwangbuis
achtige imago moet afhelpen.
Hoe gaat dat normaal tijdens
een cruise? Er wordt verwacht
dat je keurig gekleed en keurig
op tijd aan keurig gedekte tafel
verschijnt. Een tafel overigens
die elke avond dezelfde is, in
hetzelfde restaurant staat en
door dezelfde obers wordt be
diend. Het eten wordt uitgeser-
veerd in twee zittingen en er valt
zelden echt te kiezen. Boven
dien moet je maar afwachten bij
wie je aan tafel zit. Jawel, dat
kan best meevallen. Maar het
kan óók tegenvallen.
„Welk hotel kan hét zich per
mitteren z'n gasten voor te
schrijven met wie ze aan tafel
zitten en op welke tijd ze moe
ten eten?", vroeg Colin Veitch,
de baas van NCL, zich af. Veitch,
door de Noren weggehaald bij
concurrent Princess Cruises, ini
tieerde het zogeheten freestyle-
concept, waarbij je welhaast 24
uur per dag kunt eten. Waar je
maar wilt (de Norwegian Sun
heeft negen restaurants) en met
wie je maar wilt. Met z'n twee-
en, met z'n vieren of desnoods
met z'n tienen. Met nieuwe
vrienden of met oude vrienden.
Smoking of avondjurk is abso
luut niet nodig, tenzij je dat zelf
graag wilt. Zelfs de stropdas
hoeft niet te worden gestrikt. Al
stellen ze er op de 'Sun' wel prijs
op dat je bij het diner niet in
korte broek, T-shirt of jeans aan
tafel verschijnt.
Tapas
De 'Norwegian Sun' is het aller
eerste schip dat op het freestyle-
concept is gebouwd. Van die
negen restaurants zijn er twee
echt groot: het 'Four Seasons'
dat 564 eters tegelijk kan heb
ben en het 'Seven Seas' voor 594
gasten. Maar de andere zeven
zijn klein en intiem en - om
maar een voorbeeld te geven -
er kan net zo goed van de Ja
panse keuken worden gesnoept
als van de Franse en de Spaanse
(tapasbar). Dat lijkt allemaal wat
overdone maar de 'Norwegian
Sun' kan zo'n 2000 cruisegan-
gers vervoeren. En die willen al
lemaal een paar keer per dag
eten. Geen probleem. Om twaalf
uur 's nachts bijvoorbeeld wordt
er nog een keer begonnen aan
een chocolade-buffet, bestaan
de uit lange tafels met bonbons,
chocolade-koekjes en vruchten
met chocolade.
Naast die negen restaurants
heeft de 'Norwegian Sun' ook
nog eens elf bars/lounges, een
gróót casino, een internet-café,
een sauna en een aantal goed
geoutilleerde fitness-ruimten,
waar bijvoorbeeld kan worden
gespind, een wat pittiger versie
van het fietsen op een home
trainer. Bovendien zijn er op het
bovendek nog twee zwembaden
en een whirlpool. Ook kan er in
de 'Stardust' naar een aardige
show worden gekeken. Maar
wie liever naar de muzikanten
luistert die elders op het schip
optreden, is net zo goed wel
kom. Niemand wordt tot iets
verplicht. De passagier kan zich
zelfs terugtrekken in een hut, die
als het even meezit een balkon
netje heeft. Waar vanaf hij in alle
rust kan genieten van wijde ho
rizonten, passerende schepen
en het geluid van bruisend, on
der het schip wegspattend wa
ter.
Bij NCL, onderdeel van het Ma
leisische Star Cruises, zijn ze er
zó van overtuigd dat het freestyle
concept aanslaat, dat het ook op
de zeven andere cruiseschepen
van de vloot zal worden inge
voerd. Al hebben die het nadeel
dat ze er niet specifiek op zijn
gebouwd. De 'Norwegian Sun'
maakt deze maand z'n eerste
reis, van Southampton naar
New York. En daar vandaan gaat
het naar Miami, de uitvalsbasis
voor een seizoen cruisen in het
Caribisch gebied.
Volgend voorjaar komt het schip
terug naar Europa om cruises
op de Middellandse Zee te gaan
maken. Daarbij wordt afge
meerd in havens als Barcelona
en Istanboel. Voorafgaand aan
de eerste reis werd nog een
proeftochtje gemaakt van Bre
merhaven naar Southampton.
Het schip bleek uiterst stabiel en
de 960 man personeel - veelal
uit Aziatische, Oost-Europese en
Zuid-Amerikaanse landen - was
vriendelijk en van goede wil. Ui
teraard liep er nog wel eens wat
fout. Maar daar is zo'n proef
vaart voor. Om die schoon
heidsfoutjes eruit te halen.
Rob de Vries
Reizen met de 'Norwegian Sun'
en met de andere schepen van
de NCL kunnen worden ge
boekt bij Cruise Travel in Put
ten, telefoon (034) .37.11.37.
Meer informatie: www.cruiset-
ravel.nl of www.ncl.com
ttij(
ivall
rtinj
tijd zijn sommige
kallend gunstig ge-
igen kunnen oplo-
iizend gulden per per-
Zaken: de terroristi-
lagen in Amerika, or-
'leegstand' aan boord
ïercapaciteit. Een paar
len van opvallende
is alsmede wat waar-
en om financieel niet
F1-
jBroere, mededirecteur
fe Travel International
I kijkt er zelf ook van
een levendige handel
c sverschillen zijn flink.
eden rederijen van 5-
uises niet mee aan die
diten. Dat vonden ze
Maar nu knokken ze
fd mee als de rest.
ten minste nog iets
f ()ed dat anders onhe
il blijven."
eft toe dat die forse
billen soms moeilijk
in zijn. Ga maar na.
boekt, kan soms hon-
Idens duurder uit zijn
(ie die een eventuele
lg afwacht. Maar om te
fen dat veel klanten
iten, laten sommige
jtise rederijen een pas-
i vroeg en duur boekt
}k toch weer het laag-
jdingsbedrag betalen.
Vorig jaar hadden wij
die op deze manier
(ulden terugkreeg".
Drdt dit jaar als cruise-
lor opvallend veel
len gemeden. Een aan-
pn probeert dat op te
vangen met forse kortingen.
Broere verwijst naar een 8-daag-
se trip die tot en met november
kan worden gemaakt met het'
schip 'Olympic Voyager' dat vo
rig jaar door Royal Olympic
Cruises in de vaart is genomen.
Het gaat om een reis van Athene
naar onder meer Egypte, Rho-
dos en Istanbul. De prijs voor
een binnenhut van 2868 gulden
per persoon is gedaald naar
1499 gulden (inclusief havengel
den en vliegreis van en naar
Athene). De prijs voor een bui
tenhut (dus met zeezicht) is van
3458 gezakt naar 1899 gulden
per persoon.
Orkaan
Traditiegetrouw is de herfst een
periode met gunstige prijzen
(tot dertig procent goedkoper
dan gebruikelijk) voor cruises in
het Caribisch gebied vanwege
de orkanen die er dan kunnen
woeden. Volgens Cornelia Breit-
barth, directeur van Amca, ge
neraal agent van Royal Caribbe
an International heeft dat niets
te maken met angst dat het
schip door zo'n storm zal wor
den getroffen. „De weersvoor
spellingen zijn zo deskundig dat
de kapitein vaak al dagen van
tevoren gewaarschuwd wordt.
Dan kan het schip uitwijken.
Voor Amerikanen is dat vaak
een reden zo'n cruise niet te
maken omdat ze de alternatieve
route al een keer of wat hebben
gevolgd."
Hans Klinge, directeur van Zee
tours Cruises, vertelt dat ook -
en misschien wel vooral - de
overcapaciteit aan schepen leidt
De 'Victoria', een van de schepen van P&O, dat cruises verzorgt naar onder meer Barbados. Foto: GPD
tot flinke kortingen. Een 5-ster-
ren cruise vanuit Florida naar
onder meer Mexico met de 'Ho
rizon' kostte vorig jaar bij Zee
tours Cruises 2774 per persoon.
Nu doet deze tocht 2192 per
persoon. Nog een voorbeeld:
vanuit Fort Lauderdale vertrekt
de 'Amsterdam' in november en
december voor een 14-daagse
cruise naar onder meer Costa
Rica. Prijs: 5170 gulden per per
soon, bijna 500 gulden goedko
per dan vorig jaar.
Royal Hansa Cruises in Zuid-La
ren biedt voor oktober eveneens
een uitzonderlijk gunstig ge
prijsde cruise aan. Een schip
van Royal Olympic Cruises vaart
vanuit de Griekse haven Piraeus
in 8 dagen naar Turkije en de
Griekse eilanden. De goedkoop
ste hut kost 1899 gulden per
persoon. Dat is zo'n duizend
gulden minder dan enkele
maanden terug. Zoals gebruike
lijk is ook bij deze reis de vlieg
reis inbegrepen. Maar er zit een
adder onder het gras. Dick Post-
ma, directeur van Royal Hansa
Cruises: „Soms zit de toeristen
klasse in het vliegtuig vol en
moet er worden uitgewijken
naar een business-stoel. De
klant moet dan plotseling wel
zo'n 500 gulden extra betalen."
Havengelden
Postma waarschuwt voor meer
'angeltjes' die een verleidelijk
goedkope aanbieding onver
wacht duur kunnen maken. „Er
zijn cruisemaatschappijen die
reizen aanbieden die de helft
goedkoper zijn dan een paar
jaar geleden. Maar dan zijn de
drankjes aan boord fors duurder
geworden. Bovendien weten
veel passagiers niet dat er ha
vengelden moeten worden be
taald. Daarbij gaat het al snel
om enkele honderden guldens
per persoon."
Volgens Dimfna de Jong, sales
manager van Global Cruises is
Nederland voor sommige rede
rijen een interessant land om
prijzen te 'dumpen'. Zij ver
moedt dat er zelfs reizen wor
den aangeboden onder de kost
prijs maar benadrukt dat dit niet
het geval is bij de cruisemaat
schappijen die Global Cruises
Ferries vertegenwoordigt. „Er
wordt uitgegaan van een reëele
prijs. Maar van tijd tot tijd gaat
er wel water bij de wijn", zegt
De Jong. Zij geeft als voorbeeld
een 16-daagse 4-sterren cruise
in december volgend jaar met
de in 1999 gerenoveerde Crown
Odyssey voor 3995 gulden per
persoon (inclusief vliegreis). De
reis gaat van Singapore naar
Bombay en volgens De Jong
kostte deze cruise oorspronke
lijk 5200 gulden.
Mare Brink
Meer informatie: Cruise Travel
International (0341).371.137;
Amca (0900).278.4736; Zee
tours Cruises (010) .282.38.80;
Royal Hansa Cruises (050)
.537.00.50; Global Cruises
Ferries (020).531.04.10.
REISBERICHTEN -
Hiswa
De HISWA te Water die in de eerste helft van september werd ge
houden in Seaport Marina Umuiden heeft ruim 30.000 toeschou
wers getrokken. Door het slechte, stormachtige weer waren dat
er 3500 minder dan het jaar daarvoor. Maar de mensen die er
waren, toonden zich behoorlijk kooplustig. Vooral de grotere
jachten (dat wil zeggen langer dan 12 meter) stonden in de be
langstelling. De exposanten/botenverkopers waren dan ook zeer
tevreden. 'Over de populariteit van de watersport in de komende
jaren maken wij ons absoluut geen zorgen', was de unanieme
opinie.
Q O
Schilden
Schilden worden logischerwijs vaak met oorlog, met veldslagen
geassocieerd. Maar dat het óók prachtige kunstvoorwerpen kun
nen zijn, sculpturen die in een galerie of museum voor moderne
kunst niet uit de toon zouden vallen, is tot en met 3 maart 2002
te zien in de Parkzaal van het KIT Tropenmuseum in Amsterdam.
Daar is een expositie van (krijgs)schilden uit Zuidoost Azië, Oce
anic en Australië ingericht. In de galerie van het museum is een
fototentoonstelling te zien, die gewijd is aan expedities naar de
hoogste bergtoppen van Nieuw-Guinea.
Meer informatie is te vinden op website www.tropenmuseum.nl
Eetlust
De Friese IJsselmeerkust is niet alleen mooi en relatief rustig, je
kunt er ook nog lekker eten. Om alle mogelijkheden wat dat be
treft op een rijtje te zetten is er een handzaam boekje gemaakt,
dat is uitgegeven door de Regio-WV Usselmeergebied Friesland.
De uitgave getiteld 'Een goede eetlust aan de IJsselmeerkust' be
vat 40 adressen van gezellige horeca-gelegenheden, variërend
van eetcafé tot visrestaurant, allemaal tussen Lemmer en Frane-
ker. Bij elk horeca-adres staat ook vermeld wat de specialiteit van
het betreffende etablissement is. Het boekje is verkrijgbaar bij al
le VW-kantoren in het Usselmeergebied.
Q O
Champagne
Champagne is een drank, die het verdient dat er een toeristische
route aan gewijd is. Die is er al een tijd in de buurt van de Franse
stad Reims, in het département de l'Aube om precies te zijn. Om
bezoekers de gelegenheid te geven die 220 kilometer lange route
echt optimaal te ontdekken is er nu een nieuwe brochure uitge
geven, die het traject in vijf delen opsplitst Elke deelroute kent
zijn eigen verrassingen zoals de in de vorm van een champagne-
kurk gebouwde stad Troyes, maar karakteristiek voor de hele re
gio zijn de glooiende wijngaarden, de kerken en kapelletjes, de
middeleeuwse stadjes en uiteraard de vele wijnhuizen. De bro
chure De Route van de Champagne is Nederlandstalig en ver
krijgbaar bij het Comité départemental du Tourisme de l'Aube en
Champagne, tel. 00-33 3 25 A2 5°oo, of bij de VWs aldaar.
Freimarkt
Het idee dat ze alleen in het Zuiden van Duitsland feest kunnen
vieren is onjuist. Ook in het Noorden kunnen ze aardig uit hun
dak gaan, zoals jaarlijks bewezen wordt tijdens de Bremer Frei
markt, het oudste (966 jaar!) volksfeest bij onze oosterburen. Het
feest duurt niet minder dan zeventien dagen en elk jaar komen
er zo'n 4 miljoen bezoekers op af.
Centraal in het feest staat de gigantische kermis op de Burger
weide naast het Centraal Station en de grote vrijmarkt rondom
het stadhuis en de Petri Dom in het hart van de stad. Verder is er
een kolossale feesthal, er is muziek, en een grote optocht, dit jaar
op zaterdag 27 oktober. De Freimarkt zelf begint op 19 oktober.
Wie het een keertje mee wil maken, kan gebruik maken van een
speciaal Freimarkt-hotelarrangement dat 148 Mark per persoon
kost Meer info: Bremer Touristik-'Zentrale, service-hotline 00 49
18 05 1010 30, of op de website www.bremen-tourism.de
Dierenfestival
In de Voordorphal van het Veemarktcomplex in Utrecht wordt ter
gelegenheid van Dierendag vandaag en morgen traditiegetrouw
het Dierenfestival gehouden, al meer dan 100 jaar de start van
het tentoonstellingsseizoen voor hobbydieren. Het festijn wordt
georganiseerd door de vereniging met de mooie naam Ornithopi-
lia. Liefhebbers van kippen, watervogels, sierduiven, konijnen en
cavia's komen er voor naar de Domstad om hun fraaiste dieren te
showen - zo'n 5000 in totaal.
Voor kinderen is er een mini-kinderboerderij ingericht, waar je
dieren ook mag aaien, en leerlingen van het Wellantcollege ver
zorgen onder meer demonstraties corsages maken. De expositie
is vandaag nog tot 22 uur open, morgen van 9 tot 17 uur. De en
tree bedraagt 7.50 gulden kinderen en 65-plussers betalen 3.50
gulden.
Noorder Dierenpark
Op een bankje zitten terwijl de citroenhaaien langszwemmen,
wandelen tussen kleurrijke vlinders of toekijken als de kleinkinde
ren spelen. Senioren weten zich doorgaans prima te vermaken in
de dierentuin. Het Noorder Dierenpark koestert zijn oudere be
zoekers en organiseert daarom ook dit jaar weer een speciale se
niorenactie voor 55-plussers. Tot en met 1 november kunnen zij
(behalve op zondagen) gebruik maken van het speciale Noorder
Dierenpark Arrangement. Het kost 43 gulden. (19,51 euro) en
24,50 gulden (11,12 euro) voor abonnementhouders, inclusief toe
gangskaartje, koffie en gebak bij aankomst, een lunch met een
aperitief en 's middags thee met iets lekkers. Kleinkinderen mo
gen mee; voor kinderen tot 9 jaar kost het arrangement 19 gul
den (8,62 euro).
Mijn dochter was jarenlang stewardess, dus weet ik onge
veer hoe ze er zelf over denken. Over die yeiligheidsdemon-
straties in het vliegtuig. U kent die voorstelling? Voordat je
de lucht in gaat voor vlucht KL386 van Schiphol naar Ma
drid, laat iemand van het cabinepersoneel zien hoe je een
zwemvest moet opblazen. Voor als je op de Pyreneeën
stort.
Het moet, zegt mijn dochter. Het zijn internationale bepa
lingen waaraan elke luchtvaartmaatschappij zicfylient te
houden.
Heel goed. Mocht de machine op 30.000 voet hoogte ont
ploffen dan moeten we dus vooral precies datgene doen
wat ons een uur geleden werd voorgedaan.
Geloof me: ik heb die demonstraties al tientallen keren ge
zien en ik heb goed opgelet. Maar als ik me ze nu voor de
geest probeer te halen, dan zie ik slechts dat aan het red
dingsvest bevestigde fluitje. Kunt u het zich voostellen?
Daar gaan we. Going down, going down. Met 1200, 1300,
1700 kilometer per uur, steeds sneller, storten we richting
aarde. En u denkt: mij kan niets gebeuren. Ik heb m'n fluit
je nog.
Rob van den Dobbelsteen