'Ik weet wat er fout is gegaan'
ECONOMIE
Financiële hoogtepunten met een bijsmaakje
zo
Nieuwe Philips-topman Kleisterlee
wil het doen met
min mogelijk gedoe
Markt en universiteit
Nieuwe IJsselbrug
ulinex vraagt
eance aan
Moulinex-Brandt, de
taliaanse fabrikant van
- idelijke apparatuur,
itstel van betaling aange-
De mededeling is giste-
ii door topman Pa
die verder verklaarde
'faillissement nog niet
7 i. Aan surseance viel niet
ontkomen nadat over-
de grootste aandeel-
het Italiaanse familie-
ïl.Fi, en de banken over
(ring niets had opgele-
onderneming heeft in
te tien jaar slechts twee
ist gemaakt. Vorig jaar
nettoverlies op van 16
tot 130 miljoen euro
joen). Moulinex fuseer -
2000 met Brandt. In
jaar schrapte het con-
op twee na grootste fa-
van huishoudelijke ap-
ir in Europa, door 4000
recht proef
'bio-lunch'
- Cateringbedrijf Van
i erveert vanaf volgende
1 Dlogische lunches in
2 rijfsrestaurants in
Het gaat om een proef
maanden op initiatief
itichtse Milieufederatie
Hit. SMF overlegt vol-
haand met de drie
cateraars in Nederland
I, Compass Group en
tke - om in heel Neder-
'alternatieve' assorti-
niaf volgend jaar april
leiden. Als extra stimu-
Irwerknmers komt er
kidie op de biologische
jen, zodat die hetzelfde
ps de traditionele.
bergt Ehime
deze maand
tM - Bergingsbedrijf
irnationale verwacht
en 30 september te
beginnen met het lich-
ïet Japanse vissers-
ime Maru bij Hawaii,
ikaanse atoomonder-
S Greenville ramde het
hip 9 februari tijdens
ning. Negen van de 35
len van de Ehime
amen om het leven,
iring gebeurde toen de
ie met hoge snelheid
Dppervlakte kwam. De
dant kreeg wegens on-
ineel gedrag een beris-
vissersboot ligt op 600
epte. Daarom gebruikt
mationale robots in
n duikers.
zorgen na
e euroroof
- Het ministerie van
ziet in de roofbij het
sport in Duitsland
og geen reden om zich
maken. „Wij vertrou-
p dat geldtranspor-
eigen personeel vol-
creenen. Wij achten de
een overval met hulp
enuit plaats kan vin-
ook nihil", stelt een
erder. Ook Brinks
sport denkt dat mede-
ïiet snel een eigen
ansport zullen overval-
wel het nooit voor 100
fait uit te sluiten',
reent zijn werknemers
as hun dienstverband
aldus directeur Van
en. Verder rijdt Brinks
pjes die steeds van sa
ng wisselen.
bouwt meer
els bij pomp
- Shell gaat het aan-
lltjes bij benzinepom-
jeiden van de huidige
liim 400 in 2005. Dat
i)liemaatschappij giste-
pdgemaakt. De 'Select-
teijn kleine supermark-
Jonder meer tabak,
jen en ook frisdrank
ïkocht. De meerder
de nieuwe winkels
(benzinestations bin-
f bouwde kom. Eerder
Ie Shell samen met Al-
h gemakswinkels bij
jtions in de markt te
jegin 2000 besloten de
n goed overleg' te
met deze formule om-
Set voldeed aan de ver
ken. Shell heeft in Ne-
bp dit ogenblik 700
e staking bij
■Jia verboden
De rechter heeft gis-
g een einde gemaakt
vilde staking van pilo-
abena, aldus een
ïrder van het bedrijf,
ijdende Belgische
tmaatschappij had
jeding aangespannen
actievoerders. Hun
eeft het hele vliegver-
Sabena platgelegd.
zaterdag 8 SEPTEMBER 2001
door Monique Prins
en Chris Paulussen
Amsterdam - Er staat duidelijk
een nieuwe man aan het roer bij
Philips. Na amper vier maanden
tekenen zich opvallende verschil
len af met zijn voorganger. Niet
de aandeelhouder maar de klant
en de werknemer staan voor hem
centraal. De tijden van overdre
ven media-aandacht voor de top
man zijn wat hem betreft voorbij.
Met zijn 25 jaar ervaring wil hij
Philips behoeden voor oude val
kuilen. „Ik weet waarom er in het
verleden van alles is mislukt.
Maar ik weet ook nog waarom
we het toch steeds hebben ge
probeerd."
Bovenin de Amsterdamse Rem-
brandt-toren legt Kleisterlee
zonder omhaal de vinger op de
zere plek. Philips is te lang bezig
geweest met het repareren van
oude fouten. Nieuwe kansen
werden niet op tijd gegrepen.
„Ieder bedrijf moet continu ver
nieuwen. Activiteiten worden
geboren en overlijden. Dat ge
boren worden, gaat bij ons vaak
zo moeilijk. Toch zie ik geen re
den waarom wij niet net als Sie
mens of Nokia succesvol had
den kunnen zijn in mobiele tele
foons. Het gaat erom dat op het
juiste moment de juiste ploeg
mensen goed wordt aange
stuurd. Bij ons is dat niet zo
vaak gelukt."
De gemiste kans bij lcd's (platte
beeldschermen) is volgens Klei
sterlee een goed voorbeeld van
hoe het niet moet. „Wij hadden
een afwijkende, volgens ons be
tere, technologie ontwikkeld.
Wij vergaten echter één ding:
Als je iets alleen doet, ben je ook
de enige die leert. Als tien con
currenten aan een andere tech
nologie werken, leren ze mis
schien niet tien keer zo snel,
maar wel vijf keer.
Aan die naar binnen gerichte
cultuur van een onderneming,
die alles beter dacht te kunnen,
is volgens Kleisterlee veel veran
derd. „Het belangrijkste waar
het Philips nog aan ontbreekt is
zelfvertrouwen. En zelfvertrou
wen komt met succes." Hij heeft
grote verwachtingen van de
dvd-recorder die deze maand in
de winkel moet liggen. „Door
goede samenwerking tussen
verschillende divisies hebben
we de dvd-recorder een halfjaar
eerder kunnen introduceren
dan gepland."
Andere succesvolle nieuwe pro
ducten zijn de chips voor smart
cards, waarin de divisie Halfge
leiders groot is. En de MRI-
scanners (Magnetic Resonance
Imaging) waarmee Medische
Systemen zijn achterstand op
General Electric en Siemens
heeft goedgemaakt en al ander
half jaar marktaandeel wint
Kleisterlee roemt de divisie
Huishoudelijke Apparaten om
zijn succesvolle samenwerking
met andere bedrijven. Hij
noemt de Cool Skin, het scheer-
apparaat dat samen met Nivea
op de markt is gebracht, en de
Senseo Crema, het met Douwe
Egberts ontwikkelde koffiezet
apparaat dat zo succesvol is dat
klanten teleurgesteld moesten
worden.
„De grote problemen zitten al
jaren bij Consumenten Elektro
nica, waar we soms belangrijke
nieuwe impulsen missen." Toch
wil hij de deur naar deze markt
met zijn harde concurrentie en
lage winstgevendheid niet slui
ten. „We hebben ons de vraag
gesteld hoe belangrijk het voor
Philips is om daar in te zitten. Ik
denk dat de toekomst ons goede
kansen biedt."
De huidige trend naar digitalise
ring biedt volgens Kleisterlee
ruimte voor een nieuw, soepeler
organisatiemodel. Uitbesteden
van de productie, zoals onlangs
bij videocassetterecorders is ge-
Philips-topman Gerard Kleisterlee: „Het uitbesteden van productie zal in de toekomst meer en meer gebeuren." Foto: GPD/Capital Photos
beurd, moet de divisie slagvaar
diger maken. In de klassieke
consumentenelektronica werd
elk bedrijfsproces in eigen hand
gehouden. „Ze moesten ook
wel. Als je televisies wilde ma
ken moest je zelfbeeldbuizen
en condensatoren produceren.
Er waren simpelweg geen toele
veranciers. Bedrijven als Philips,
Matsushita en Toshiba hebben
daarom allemaal dezelfde indu
striële structuur. Dat heeft er
ook mee te maken dat analoge
producten wat minder gemak
kelijk in elkaar te zetten zijn. De
overgang naar digitale technolo
gie betekent ook dat meer ge
werkt wordt met gestandaardi
seerde bouwstenen. Daardoor
wordt het op korte termijn ook
voor de consumentenelektroni
ca mogelijk
om meer
werk uit te
besteden."
Het uitbeste
den van pro
ductie zal in
de toekomst
meer en meer
gebeuren. Meer onderdelen zul
len het voorbeeld van de video
cassetterecorders volgen. „We
zijn daar te lang doorgegaan
met het produceren van een
product, waarvan je kon zien
dat het naar het einde van zijn
levenscyclus ging. We zullen er
naar streven fabrieken compleet
met werknemers te verkopen
aan bedrijven als Selectron, Fl
extronics en CE. Los van de
emotie van het niet meer bij
Philips horen, zeg ik in zo'n ge
val: niets aan de hand."
De nieuwe topman dacht in te
genstelling tot zijn voorgangers
Timmer en Boonstra nu eens
niet te hoeven beginnen met re
organiseren. Samen met zijn
voorganger reisde hij de wereld
rond om Philips-medewerkers
te laten weten dat er geen dras
tische koerswijziging op komst
was. Toch staat de teller van de
aangekondigde reorganisaties
na enkele maanden al op 12.000
arbeidsplaatsen. De nieuwe top
man blijft er uiterlijk onver
stoorbaar onder.
„Ik wist natuurlijk dat er een op
lossing moest worden gevonden
voor de mobiele telefoons. Daar
zijn we op een elegante manier
in geslaagd. Voor het overige
zijn de reorganisaties sterk ex-
tem gedreven. Natuurlijk stoot
je hier en daar ook op dingen t
die niet zo perfect zijn. Als het
systeem onder druk staat wor
den scheurtjes zichtbaar. Dat zie
je ook bij topbedrijven."
Een van de belangrijkste externe
factoren is de tegenvallende
markt voor mobiele telefonie en
internet-infrastructuur. Kleister
lee: „Als halfgeleiderproducent
zit je aan het einde van de keten
en heb je daar het meeste last
van. We draaien nu op een ca
paciteit van 35 procent. Dat is
heel laag. Daarom begrijp ik de
reactie van de vakbonden op de
werktijdverkorting in Nijmegen
niet. Volgens de vakbonden
hadden we de hoge winsten van
de afgelopen jaren moeten aan-
wenden voor structurele aan
passingen. Maar daar gaat het
helemaal niet om. Volgend jaar,
fingers crossed, trekt de markt
aan en hebben we de capaciteit
weer hard nodig. Datzelfde
speelt bij Componenten en in
mindere mate bij Consumenten
Elektronica."
Philips zal zijn eerste jaar onder
Kleisterlee afsluiten met verlies.
De aangescherpte winstdoelstel
lingen lijken ver weg. De nieuwe
topman blijft er stoïcijns onder.
„Het is net als in de sport. Als je
de honderd meter een keer hebt
gelopen in tien seconden wil je
de volgende keer 9,9 of 9,8 se
conden lopen. De hogere doel
stellingen hebben ook te maken
met de ambitie om een ander
soortig bedrijf te worden. Weg
uit de langzaam groeiende acti
viteiten en nadrukkelijker actief
in sneller groeiende sectoren
met hogere winstmarges. Als ik
door onze portefeuille loop zie
ik daartoe ook mogelijkheden.
Voor een echt snelle groeier, zo
als Cisco er een was, zijn onze
doelstellingen zelfs nog aan de
bescheiden kant."
Kleisterlee is bereid honderduit
te praten als het om Philips gaat,
maar hij hoeft niet zo nodig een
bekende Nederlander te worden
die overal een mening over
heeft. „Ik wou het met zo min
mogelijk gedoe doen. Ik heb
over veel dingen wel een me
ning, maar die hoef ik niet
breeduit gemeten terug te zien.
In een spelletjesprogramma zul
je mij niet zien verschijnen."
Meer dan negentig procent van
alle uitnodigingen wordt beleefd
afgewezen. „Het criterium is:
draagt het bij aan het goed func
tioneren van het bedrijf. Na
tuurlijk speelt een onderneming
ook een rol in de samenleving,
maar die hoeft niet alleen door
de tolman te worden vertolkt.
Al ben ik natuurlijk wel een
beetje het boegbeeld. Dat brengt
verplichtingen mee. Je moet
goed nadenken over wat je doet.
Zorgvuldig zijn
in je hele ge
drag. Er wordt
voortdurend
op je gelet."
Kenmerkend
voor Kleister-
lees stijl van
leiding geven
zijn de wijzigingen die hij heeft
doorgevoerd in de raad van be
stuur. Kort na zijn aantreden
onthief hij Arthur van der Poel
en John Whybrow van hun ope
rationele verantwoordelijkheid
voor respectievelijk Halfgelei
ders en Licht. Zij hebben nu
hun handen vrij om samen met
hem en de financiële man, Jan
Hommen, strategische keuzen
voor Philips te maken. „Voor
heen zag je in de discussie met
de raad van bestuur wel eens
een houding van 'dit is niet mijn
terrein, laat ik me er maar niet
mee bemoeien'. Nu hebben zij
de tijd om in diepte te spreken
over hoe we Philips richting
kunnen geven. Ik heb graag een
team om me heen met wie ik
ideeën kan bespreken. Met wie
ik samen een lijn uitstippel
waarin we samen geloven en
waaraan we ook vasthouden.
Mensen zeggen wel eens: Je
bent zo verrekte consistent. Nou
ja, dat is nu eenmaal mijn ma
nier van werken."
Op de vraag of hij daarbij con
stant het oog op de beurskoers
houdt, schudt de Philips-top
man zijn hoofd. „Er gaan weken
voorbij dat die tv niet aanstaat.
Daar zouden de aandeelhou
ders ook niet beter van worden.
De gemiddelde tijd dat een aan
deel in een portefeuille zit, is
sterk teruggelopen tot minder
dan een jaar. Ik heb de indruk
dat beleggers tegenwoordig
meer speculant dan investeer
der zijn. Een aandeel dreigt een
speelbal te worden in de han
den van speculanten, die een
aantal maanden een ritje naar
boven willen maken om vervol
gens hun winst te pakken. Ge
lukkig zijn er ook nog echte in
vesteerders. Pensioenfondsen
en investeringsmaatschappijen
houden grote posities."
„De aandelenkoers is vooral be
langrijk, omdat het de enige ob
jectieve meetlat is voor de pres
taties van een onderneming.
Geen doel op zich, maar wel een
belangrijke parameter. Hoe
doen we het in het rijtje van ver
gelijkbare ondernemingen? Dat
is wat anders dan de ontzetten
de hype die aandelen en opties
waren in de afgelopen jaren
toen de bomen tot in de hemel
groeiden. Het is een bijna be
denkelijke ontwikkeling als aan
delen elke dag de voorpagina's
halen."
Na Boonstra, die wordt gezien
als de belichaming van het den
ken in aandeelhouderswaarde
(shareholders value) is er met
Kleisterlee weer een bestuurs
voorzitter van Philips die zegt te
geloven in het stakeholders-mo
del. „De klant betaalt ons sala
ris. Niet de aandeelhouder. On
ze mensen geven de toegevoeg
de waarde. De aandeelhouders
verschaffen kapitaal en zouden
daarop een bovengemiddeld
rendement moeten maken."
Kleisterlee wil zijn Eindhovense
afkomst en Nederlandse identi
teit niet afzweren. „Maar Ik wil
de top-100 van Philips-mana
gers wel intemationaler maken.
Nu zijn 65 van de 100 topmana
gers nog Nederlander. Dat is erg
veel. Impulsen uit andere cultu
ren kunnen het ondernemer
schap stimuleren en ook aan
zetten tot sneller handelen. Ne
derlanders hebben toch een
beetje een praatcultuur. Wij zijn
praktische handelaren. Het zou
mij niet verbazen als het succes
van Unilever en Shell ook te
danken is aan het feit dat ze zo
wel in Nederland als Groot-Brit-
tannië hoofdkantoren hebben."
ECONOMIE WIJZER
Minister Jorritsma bestond het
om bij de opening van het aca
demisch jaar afgelopen maan
dag te pleiten voor meer markt
werking in het wetenschappelijk
onderwijs. Dat is hoognodig, be
weerde ze, vanwege de kennis
intensieve samenleving die Ne
derland moet worden. In Gro
ningen bezetten studenten het
academiegebouw uit protest te
gen de toenemende marktwer
king in de wetenschappelijke
wereld. Wereldwijd protesteren
27.000 wetenschappers tegen
steeds meer marktwerking in de
uitgeverijsector.
En hier in Nederland wil de VS-
NU, de organisatie van universi
teiten, van de overheid, en dus
niet van de markt, een slordige
anderhalve miljard meer voor
het wetenschappelijk onderwijs.
Ik doe mee met de studenten in
Groningen en de wetenschap
pers en steun de VSNU. Aan mi
nister Jorritsma wil ik graag dui
delijk maken dat meer markt
werking contraproductief is.
Het is blijkbaar moeilijk de ge
middelde Nederlandse burger te
overtuigen van het belang van
goed wetenschappe
lijk onderzoek en
uitmuntende univer
siteiten. Als student
voetbalde ik met
mensen die met hun
handen hun brood
verdienden en die
vonden dat studeren
maar niks. Ik zou al
le tijd van de wereld
hebben en nog
kwam er niks uit
mijn handen. Toch
was ik voorbestemd
om met vette salaris
sen weg te lopen. Ze
vonden dat maar niks. Nog
steeds overheerst de indruk dat
academici een stelletje klaplo
pers zijn die onderling moeilijk
zitten te doen op kosten van de
belastingbetaler.
Politiek betekent dit dat de extra
gelden die de afgelopen jaren
aan het onderwijs toebedeeld
zijn, vooral bij het primaire en
beroepsonderwijs alsmede de
volwasseneneducatie terecht ge
komen zijn. Het wetenschappe
lijk onderwijs, 'die overbodige
luxe', vist achter het net. Het
rapport van de VSNU (zie ww-
w.VSNU.nl) laat goed zien hoe
in alle opzichten het weten
schappelijk onderwijs het stief
kind van de onderwijswereld is
geworden. De stijgingen in sala
rissen lopen achter (daar kan ik
over meepraten), de uitgaven
per student lopen sterk terug, de
infrastructuur veroudert snel
(de lelijke nieuwbouw dateert
van de jaren zestig en zeventig
en ziet er niet meer uit) en het
academisch aandeel in het tota
le onderzoek dat in Nederland
verricht wordt, neemt af. Daar
om wil de VSNU meer geld.
Minister Jorritsma wil evenwel
meer marktwerking. De univer
siteiten moeten meer vraagge
richt werken. Oftewel, we moe
ten studenten afleveren die di-
ARJO KLAMER
hoogleraar economie
Erasmus Universiteit
reet inzetbaar zijn op de ar
beidsmarkt en onderzoek dat
door het bedrijfsleven gebruikt
kan worden. Het ligt voor de
hand. Ik zie de praktijkmensen
onder u al denken: dan dient die
klaploperij tenminste tot iets.
De paradox is evenwel dat op de
praktijk afgestemd onderzoek
vaak weinig bijdraagt aan onze
kennis. Dat is gek. zegt u, want
alleen dergelijk onderzoek zou
de praktisch ingestelde mens
wat te vertellen hebben. Als dat
waar is, zou de echt vernieu
wende kennis moeten komen
van consultants en onderzoeks
bureaus, oftewel, mensen die
direct met de praktijk bezig zijn.
Maar dat gebeurt niet. Contract
onderzoek duurt maar zo lang.
Het merendeel van dergelijk on
derzoek wordt snel door de fei
ten achterhaald. Hetzelfde ge
beurt met de praktische kennis
die politici willen dat wij onze
studenten bijbrengen. De prak
tijk holt haar snel voorbij.
Nee, daar zijn de universiteiten
niet voor. Sinds we de universi
teit kennen, - Plato begon al met
de academie -, was het in de
eerste plaats een
plek van studie, kri
tische bezinning,
onderzoek en dis
cussie. In de acade
mische wereld spre
ken we niet voor
niets over de ivoren
toren, want we we
ten dat kritische be
zinning en funda
menteel onderzoek
alleen een kans krij
gen wanneer we de
haastige werkelijk
heid op een afstand
houden. De weten
schap floreert vooral in de niet-
commerciële vrijplaats die de
academie moet zijn.
Ik geef toe dat studeren en on
derzoek doen een luxe zijn. Al
leen rijke landen kunnen zich
dan ook goede universiteiten
veroorloven. Het is niet voor
niets dat het rijkste land, de VS,
ook verreweg de beste universi
teiten heeft. En de beste van die
universiteiten houden de markt
werking zo goed als mogelijk
buiten de deur. Harvard, Prince
ton, Stanford en Duke weten
wel beter dan studenten voor
het bedrijfsleven af te leveren en
onderzoek door het bedrijfsle
ven te laten sponsoren. Zouden
ze die koers opgaan - de koers
dus die minister Jorritsma voor
ogen heeft - dan betekent dat de
doodsteek voor hun weten
schappelijke reputatie.
Dergelijke instellingen moeten
idealistische instellingen zijn,
die in dienst staan van het ware
en het goede. Alleen dan heb
ben mensen er van alles voor
over, zoals hun inzet, maar ook
hun geld. Harvard krijgt miljoe
nen aan donaties juist omdat
het de marktwerking buiten de
deur houdt. Wanneer zouden
Nederlanders eens wat geld over
hebben voor de luxe van echt
goede universiteiten?
kampen - In het verlengde van de A 50 bij Kampen wordt over de Us-
sel een nieuwe brug gebouwd. Op dit ogenblik wordt gewerkt aan de
bekisting voor de twee pylonen van 93 meter hoog. De tui-constructie
lijkt op die van de Erasmusbrug in Rotterdam. De kosten bedragen
rond 50 miljoen gulden en de bouw moet eind 2002 zijn afgerond.
Foto: ANP/Vidiphoto
in passagiers waren
op de luchthaven van
den haag - De Gelink Advies
groep schetst in de groot-for-
maatkrant 'Alles over geld' die
geregeld in vele bussen valt hori
zonten die zelfs de bewoners van
een land van melk en honing nog
zouden doen watertanden. Wat
te denken van een hypotheek van
vier ton voor 128 gulden netto per
maand, of een hypotheek over-
sluiten tegen de 'idioot lage ren
te' van 4,9 procent?
Heel bescheiden noemt de Ge-
link Groep uit Enschede (met
bijkantoren in Breda en Hoofd
dorp) zich 'geniaal in geld'. Het
hoogtepunt van de 'financiële
verwenners' (een ander citaat,
op internet) vinden we op de
achterpagina waar we worden
gelokt met de kop 'Over 15 jaar
miljonair voor slechts
132 gulden'. Bedoeld
wordt 132 gulden
'per maand' maar
een kniesoor die
daarover valt. Over
een periode van 15
jaar is dat een totaal
inleg van 23.760 gul
den. Altijd nog een
superrendement!
Wat zijn de adders
onder dit verleidelijke
grasveld? Om te be
ginnen worden via de
Levob Bank vijf
leaseplannen ingekocht die on
der de naam Koers Effect als één
product worden geleverd. Hier
voor worden aandelen aange
schaft, maar op het eind moet
de deelnemer wel een schuld
van 77.000 gulden afbetalen.
Normaal gesproken zou deze le
ning een bedrag van 611,65 gul-
EIGEN
BEURS
Jos van Rijsingen
den rente per maand
kosten (in de adver
tentie staat 550 gul
den, maar dat bedrag
is verouderd).
Iemand die dat geld
niet heeft, kan er een
extra lening van
15.000 gulden bijne
men waaruit die
maandelijkse 611,65
gulden wordt voldaan.
Dat bedrag is niet toe
reikend en daarom
worden de veronder
stelde dividendin
komsten (2,5 procent) uit de
aandelen bijgestort en wordt elk
jaar een kleine pluk van het oor
spronkelijke aandelenbezit (drie
procent) te gelde gemaakt.
Die extra lening kost 132 gulden
per maand en levert de deelne
mer nog een extra schuld op
van 15.000 gulden. Op deze ma
nier weet Gelink na 15 jaar en
met een gemiddeld koersrende-
ment van 20 procent per jaar op
dat begeerde miljoen uit te ko
men. De tekstschrijvers van Ge
link zijn meesters in lekkerma-
kend, maar feitelijk nietszeg
gend, taalgebruik. Het aande
lenpakket bestaat 'uitsluitend
uit solide Nederlandse aande
len'. Alsof het recente verleden
niet heeft bewezen dat 'solide'
geen onbeperkte houdbaar
heidsdatum garandeert. Maar
goed, de beleggingen worden
beheerd door de Levob Bank,
een financiële instelling die ban
caire en verzekeringsproducten
via tussenpersonen levert. 'Eén
van de meest respectabele
bankinstellingen van Nederland
die onder toezicht staat van de
Nederlandsche Bank'. Alsof het
'beheer van aandelen' (aanko
pen, in de kluis leggen - en zelfs
dat hoeft niet tegenwoordig - en
dividend innen) van invloed is
op de prestaties van die bedrij
ven.
Hoewel het aandelenpakket van
Koers Effect tussen 1996 en 2000
gemiddeld met 26,69 procent
per jaar in waarde steeg, geeft
Gelink ook een sommetje bij
'slechts' 14 procent rendement,
en noemt deze voorzichtigheid
'typisch Hollandsch'. Zelfs dan
rest er na vijf jaar nog een be
drag van 52.000 gulden. In hele
kleine lettertjes wordt nog een
voorbeeld gegeven bij een ren
dement van 10 procent.
Wie optimistisch denkt dat 14 of
10 procent wel weer haalbaar
kan worden, moet bedenken dat
daarvoor een totaal rendement
op de beleggingen nodig is dat
2,5 procent hoger ligt. De kale
AEX-index komt een paar pro
cent lager uit omdat het divi
dendrendement er niet in mee
geteld wordt. Om op een gemid
delde van 16,5 procent rende
ment per jaar te komen, zijn he
le zonnige beursjaren nodig.
De meeste verzekeraars en an
dere financiële instellingen heb
ben afgesproken dat ze voor
beelden geven bij rekenrentes
vanaf acht procent. De Levob
Bank zegt de advertentie van
Gelink niet te kennen. „Het be
drijf is zelfstandig maar wij zul
len hen erop aanspreken dat ze
ook met voorzichtige rekenvoor
beelden komen. Het beheer
van aandelen heeft Levob overi
gens weer uitbesteed aan Kem
pen Co (kennelijk de andere
'meest respectabele bankinstel
ling' van Nederland, JvR).
„Staat het rendement bij acht
procent niet in de advertentie
reageert de directie van Gelink
verbaasd. „Over de manier van
aanprijzen kunnen wejuui me
ning verschillen, maarVnj zijn
heel open over onze produc
ten." Dat het juist voor mensen
zonder eigen geld een levensge
vaarlijk product is, wordt echter
nergens gemeld. Als 'solide Ne
derlandse aandelen' komende
jaren minder renderen, kan de
deelnemer met een enorme
schuld blijven zitten. Voor ie
mand met eigen vermogen is
een mislukt gokje 'jammer maar
helaas', mensen zonder financi
ële reserves kunnen van een he
le kouwe kermis thuiskomen.
Enig pluspunt is dat de looptijd
van 5 jaar kan worden verlengd
(tot maximaal 15 jaar) zodat er
misschien in een later stadium
koersherstel optreedt. Maar een
eventuele schuld blijft voor re
kening van de deelnemer. En in
de tussentijd moet wel elke
maand rente worden betaald.
