Goedkope bonen
kopje koffie blijft
maar
duur
ECONOMIE
Bijna iedereen heeft al een computer thuis
Ouderen weinig populair bij werkgevers
Koffieproducent Douwe Egbert geeft dollar de schuld
lo:
!|rgentmie nog
eken aan tafel
ver leningen
Torenhoge bouw in Tokyo
EU werkt aan
oplossing van
vleesconflict VS
Klachten over telecom
in jaar bijna verdubbeld
Verwarring dreigt door
benzineprijs in euro's
Bedrijf Knowaste zamelt
luiers in voor recycling
japan raakt dit
aar in recessie'
washington - Japan, de groot
te economische macht van
Lzië, krijgt dit jaar een econo-
J tiische achteruitgang van 0,2
rocent te verwerken. Dat zou
olgend jaar lelijke gevolgen
unnen hebben voor de we-
- eldeconomie. Dat staat in het
ia ongste jaarrapport dat het In-
ernationaal Monetair Fonds
IMF) over Japan schreef. De
's jimpende economie dreigt het
d' an(j in een neerwaartse spiraal
intrekken, waarin steeds meer
U «drijven over de kop gaan en
et bankenstelsel verder ver-
[j lechtert. Het IMF ging in zijn
'3 oorlaatste raming nog uit van
ien fractionele economische
i'5 roei van 0,6 procent,
lo;
),3;
FF breidt fabriek
|i 11 Tilburg uit
2111burg - De Amerikaanse pro
sit ucent van smaak- en geurstof-
9.2 in IFF (International Flavors
jl ragrances) gaat de vestiging in
lis jlburg met een investering van
- 0 miljoen gulden flink uitbrei-
0 3 en. Het personeelsbestand
1I1 :oeit daarmee van 350 naar
50 mensen. De uitbreidingen
o|é iriëren van de bouw van nieu-
1 ie magazijnen en verpakkings-
41 delingen tot verbetering van
1 li e automatisering, productie-
iparatuur en logistiek. Het be-
aande terrein biedt daarvoor
5J ildoende ruimte.
2,!
0,6
5 ankdirecteur
it raam gegooid
[4j aputo - De directeur van de
i4j ootste commerciële bank van
°'j ozambique, Banco Austral, is
i|i iterdagavond dood aangetrof-
2.3 n. De politie gaat ervan uit dat
g'j iman is vermoord. Waar-
o|i hijnlijk is hij uit het raam van
11 kantoor op de zesde verdie-
3! ng gegooid. De directeur was
o|i lor de regering aangesteld als
terim-manager, nadat de ei-
o|; naar, een consortium uit Ma-
0, sië, failliet ging. Deze groep
id Banco Austral overgeno-
4! en bij de privatisering. De di-
0. :teur zou de bank leiden tot-
j1 l een nieuwe koper gevonden
1! is. Daarvoor kwam het fin an-
Ie concern ABSA uit Zuid-
ika in aanmerking.
uitsland stelt
roeiraming bij
2. rlijn - De Duitse regering
ift haar prognose van de
ïlfcnomische groei naar bene-
bijgesteld. Dit jaar neemt
bedrijvigheid in de Bondsre-
bliek met niet meer dan 1,5
procent toe, zo heeft bonds-
ïselier Gerhard Schroder te-
nover het gezaghebbende
ekblad Der Spiegel gezegd,
nu toe hield Berlijn vast aan
eerdere prognose van 2 pro-
lt. Schroder zei niet te gelo-
1951 dat het dal van de conjuc-
ïr uitmondt in een recessie,
wees daarbij op de export-
}?j iei. Die nam in mei met 4,1
in juni met 8,1 procent toe.
maandag 13 augustus 2001
door Petra Huijser
breda - Nog nooit waren koffie
bonen op de wereldmarkt zo
goedkoop. Tot een run op koffie
in de supermarkt leidt dat echter
niet. Want de klant merkt weinig
van een prijsdaling. De schuldige
is volgens Nederlands grootste
koffieproducent Douwe Egbert
de hoge dollar. „Want die blijft
maar stijgen."
Kostte de Arabica begin 1999
nog 103,9 dollar per honderd
pound (45,3 kilo), nu is dat 58,7
dollar. De Robusta bracht twee
jaar geleden nog 67,5 dollar op,
inmiddels is die prijs gezakt
naai' 27,4 dollar. Een enorme
duikeling aldus C.. Krietemeijer
van de Nederlandse vereniging
van Koffiebranders en Theever
pakkers. „Voornaamste oorzaak
is de overproductie. Een paar
jaar geleden was de koffieprijs
vreselijk hoog. Boeren zijn toen
massaal koffie gaan verbouwen.
Die oogsten komen nu de markt
op en dat drukt de prijs."
Vooral Brazilië en verrassend
genoeg Vietnam zijn de boos
doeners. En dat terwijl het Azia
tische land tot een paar jaar te
rug absoluut geen koffiecultuur
kende. „Nu verdringt Vietnam
zelfs Colombia van de tweede
plek als producent. Er valt te
verdienen denken ze", zegt
Krietemeijer.
Verder zijn er de afgelopen jaren
geen misoogsten geweest waar
door de voorraadschuren vol
liggen. Plannen om de prijs
kunstmatig hoog te houden, zo
als de OPEC met de olie, door
de koffie maar mondjesmaat op
de markt te brengen zijn op
niets uitgelopen. Het verbaast
Krietemeijer niet. „Je kunt bij
koffie niet zoals bij olie de kraan
dichtdraaien. Er zijn zoveel klei
ne leveranciers dat zulke afspra
ken niet uit te voeren zijn."
Door de lage koffieprijs heeft Sa
ra Lee/DE, met Douwe Egberts
de grootste koffieproducent van
Nederland, haar prijzen sinds
1998 al met 80 cent verlaagd,
zegt woordvoerster V. Peulen.
„De laatste keer was in januari
van dit jaar met twee dubbel
tjes."
Een scherpere verlaging van de
koffieprijs is volgens Peulen niet
haalbaar. „De bonen worden in
dollars betaald en de dollar is
juist de afgelopen tijd sterk ge
stegen. Verder is de prijs van de
groene kwaliteitskoffie, die wij
voornamelijk kopen, minder
sterk gedaald." Ook wijst Peulen
op het verschil in prijs waarvoor
DE de koffie levert en de prijs
die de consument in de winkel
betaalt.
Een woordvoerster van het Cen
traal Bureau Levensmiddelen,
de overkoepelende organisatie
van de Nederlandse supermark
ten, ontkent dat daarbij enorme
prijsverschillen ontstaan. „So
wieso volgen wij daarbij de sug
gesties van DE. Als zij de prijzen
j^SHINGTON/RTR/AFP/ANP - Ar-
ot ïtinië heeft het Internationaal
9' metair Fonds (IMF) dit week-
de om extra leningen ver
ss :ht bovenop het pakket van
45 ia 14 miljard dollar dat al was
igezegd. Maai' volgens de Ar-
ïtijnse minister van financiën
trx hebben beide partijen we-
nodig om hierover tot een
[oord te komen. Buenos Aires
9 miljard dollar extra willen
n.
1 hoge Argentijnse delegatie
na vrijdag en zaterdag ook
lag nodig om gegevens te
leggen die het IMF eiste om
ezegde kredieten sneller
ir te maken. Het fonds had al
t der beloofd dat Argentinië
lening van 1,2 miljard dol-
die in september beschik-
tr zou komen, nog in augus-
kon opnemen,
entinië heeft het geld sneller
Üg omdat het land dreigt te
2,79 wijken onder de schulden
van 325 miljard gulden. Op
2ipnanciële markten bestaat de
i es dat, als het land niet meer
1 zijn verplichtingen kan vol-
1! n, dit voor vrijwel het hele
0,00 tinent nadelige gevolgen
ii k Argentijnen zelf blijken
nig vertrouwen in de financi-
situatie van het land te heb-
Het bedrag dat bij de ban-
in bewaring is gegeven,
1de van 81,5 tot 76,3 miljard
ar in enkele weken,
afgelopen drie jaar is de eco-
ftische situatie van het land
[aag achteruitgegaan. Eind
ig jaar riep de regering de
1 van het IMF in. De rege-
heeft een stringent over-
Isbeleid aangekondigd. Er
tdt niet meer geld uitgegeven
er aan belastingen binnen
st. Zo is onder meer fiks ge-
op ambtenarensalarissen
Pensioenen.
Tokyo - De Japanse hoofdstad Tokyo is bezig in recordtempo een groot aantal wolkenkrabbers te bouwen.
Tot het jaar 2003 staat de bouw van 34 torenhoge kantoorkolossen gepland. Een complex dat daartoe be
hoort is Twin Park dat in aanbouw is in het onlangs ontwikkelde zakendistrict Shiodome. De tweelingtoren
verrijst op de plek waar voorheen een groot rangeerterrein voor treinen lag. Volgens projectontwikkelaars
staat de bouw van torenflats in de hoogste versnelling. Foto: Reuters/Susumu Takahashi
verlagen, doen de supermarkten
dat ook."
Drinkers van Max Havelaar kof
fie merken ook weinig van de la
ge koffieprijs. Hier speelt de ga
rantieprijs die de stichting haar
boeren betaalt, zo'n 106 dollar
voor 100 pound, een rol. Daar
door kost een pak keurmerkkof-
fie zo'n 60 cent meer dan een
pak DE.
Woordvoerder S. Peijnenburg
waarschuwt voor de gevolgen
van de huidige lage prijs. „Boe
ren gaan meer verbouwen om
zo toch nog iets te verdienen.
Daarmee bijten ze dus in hun
eigen staart. Een alternatief is er
niet. Cacao en suiker brengen
ook maar weinig op en wie de
boerderij verlaat en naar de stad
trekt eindigt in een sloppen
wijk." De oplossing is volgens
Peijnenburg simpel: „Koffie
drinkers in het Westen moeten
gewoon een redelijke prijs voor
de bonen betalen."
Vietnam heeft zelfs Colombia van de tweede plaats verdrongen op
de wereldlijst van koffieproducenten. Foto: AFP/Hoang Dinh-nam
brussel/afp/anp - De Europese
Unie zoekt naar een oplossing
voor het twee jaar durende han
delsconflict over de rundvlees
import uit de VS. Nieuwe wetge
ving en nieuwe onderzoeksme
thoden moeten een einde ma
ken aan het geschil, aldus Euro
commissaris Lamy.
De EU weigert Amerikaans
rundvlees omdat dat schadelijke
hormonen zou bevatten. De
Amerikanen noemen dat onge
oorloofd afschermen van de
markt en hebben de wereldhan
delsorganisatie WTO aan hun
kant.
Lamy zegt te onderhandelen
over een oplossing waarbij de
VS meer rundvlees mogen ex
porteren naar Europa, op voor
waarde dat het hormoonvrij is.
„Het heeft allemaal wat meer
tijd gekost door de gekke koei
enziekte", aldus Lamy. Het zoe
ken naar technieken die zeker
heid geven over de aanwezig
heid van hormonen, is doorge
gaan.
Ook wordt gewerkt aan een juri
dische oplossing. De WTO-ver-
oordeling heeft er volgens Lamy
mee te maken, dat de EU niet
precies heeft uitgelegd welke
hormenen zijn verboden. Er is
nu wetgeving in de maak die dat
wel expliciet omschrijft.
den haag/anp - Ouderen roepen negatieve
associaties op bij werkgevers. Ze betekenen
volgens ruim 70 procent van de onderne
mers vooral een stijging van de arbeidskos
ten. De helft van de werkgevers vreest bo
vendien een hoog ziekteverzuim, een hals
starrige houding tegen verandering en
rompslomp bij werkaanpassingen.
Dit meldt het demografisch instituut NIDI
dat samen met de Universiteit Utrecht on
derzoek heeft gedaan onder meer dan 1.000
werkgevers. Hieruit blijkt dat werkgevers
weinig gelegen is om ouderen langer in
dienst te houden. Ondanks de vergrijzing en
de krapte op de arbeidsmarkt.
Meer dan de helft van de werkgevers ver
wacht dat het aandeel ouderen binnen hun
organisatie de komende jaren zal stijgen
door de vergrijzing. De arbeidsdeelname
van mannen tussen de 55 en 59 jaar is de
laatste jaren al gestegen van 60 procent in
1995 tot 67 in 1999. Ook het aantal oudere
vrouwen dat actief is, neemt toe.
Met meer ouderen neemt wel het kennis-
en ervaringsniveau toe volgens 55 procent
van ondernemers. Toch staan werkgevers
niet bepaald te trappelen om deze ervaren
krachten binnen te halen. „Oudere werkne
mers hoeven minder en mogen meer. Ze
worden vrijgesteld van onregelmatige werk
tijden of ploegendiensten en krijgen aange
paste taakpakketten. Dit type maatregelen is
duur en beperkt de inzetbaarheid", verkla
ren de onderzoekers.
Maar werkgevers stimuleren de oudere
werknemers ook nauwelijks om zich in te
zetten voor het bedrijf volgens de onderzoe
kers. „Personeelsbeleid en prikkels wijzen
voornamelijk in de richting van uittreding
en geven ouderen veel minder de indruk dat
de organisatie er waarde aan hecht hen te
behouden."
Sectoren met veel ouderen zijn landbouw
en onderwijs. Daar is 40 tot 45 procent van
de mensen 45 tot 64 jaar. Het openbaar be
stuur heeft ook veel werknemers boven de
45 jaar in dienst; 38 procent. Horeca, handel
en zakelijke dienstverlening tellen met circa
20 procent 45-plussers de minste ouderen.
Onvrede vooral bij mobiele telefonie
Consumentenbond boos op oliereuzen
den haag/anp - Het aantal
klachten over telecombedrijven
is in 2000 bijna verdubbeld. Er
werd vorig jaar 876 maal ge
klaagd, tegen 461 in 1999. Voor
al de mobiele telefonie was de
gebeten hond bij de Geschillen
commissie Telecommunicatie.
Dit blijkt uit het jaarverslag van
de Stichting Geschillencommis
sies voor Consumentenzaken.
In totaal dienden consumenten
vorig jaar 10.056 keer een klacht
in. Dat is een stijging van 10
procent ten opzichte van 1999.
De toename is voor een groot
deel toe te schrijven aan de tele-
comsector. Maar ook de open
bare nutsbedrijven, recreatie- en
reizenbranche moesten het ont
gelden.
De mobiele telefonie kreeg
vooral verwijten over de dienst
verlening, het verstrekken van
informatie en de wijze waarop
er met klachten wordt omge
sprongen. Als voorbeeld noemt
de geschillencommissie de pro
blemen die een gsm-bezitter op
zijn weg vond, omdat hij zijn
oude telefoonnummer wilde
meenemen naar een meuwe
netwerkaanbieder. Het duurde
maanden voordat het was gere
geld. Inmiddels waren de
wachttijden voor de helpdesk
'onaanvaardbaar lang* en was
de geboden hulp 'inadequaat'.
De telecombedrijven met een
vaste verbinding kregen ook de
nodige klachten te verwerken.
Daarbij stelde de commissie
vast dat de meesten nog immer
over de hoogte van de aan de
consument in rekening ge
brachte automatisch geregi
streerde gesprekken ging.
Ondanks de grote stijging van
het aantal klachten heeft de
commissie Telecommunicatie
slechts in 39 gevallen uitspraak
hoeven doen. Dit komt door het
hoge percentage schikkingen
tussen bedrijven en consumen
ten voordat een klacht ter zitting
zou komen.
De commissie verklaarde in
2000 ongeveer eenderde van de
klachten gegrond en eenderde
ongegrond. In 12,8 procent van
de gevallen kreeg de consument
deels gelijk.
den haag/gpd - De Consumen
tenbond vreest grote verwarring
onder automobilisten als olie
maatschappijen al ver voor 1 ja
nuari de pompen ombouwen
voor eurobedragen. De automo
bilist tankt dan in euro's maar
moet aan de kassa in guldens
betalen.
„Als dat niet heel goed gecom
municeerd wordt, denkt de au
tomobilist misschien dat hij in
guldens heeft getankt. Binnen
blijkt dan dat hij meer dan het
dubbele moet afrekenen", ver
woordt Sicco Louw de angst van
de Consumentenbond.
Oliemaatschappijen zeggen dat
ze niet in één of enkele dagen
alle tellerwerken van de benzi
nepompen kunnen ver
vangen. Sommige
maatschappijen als Es-
so en TotalFinaElf be
ginnen al in september
met de ombouwopera
tie. Bij Shell gebeurt dat
in november.
Het is nog niet duidelijk
of de benzinemaat
schappijen op de pom
pen omrekentabellen
hangen om de automo
bilist te waarschuwen
voor hoeveel guldens
hij aan het tanken is.
„En dat moet toch echt
gebeuren, anders is de verwar
ring compleet", aldus Louw.
De woordvoerder van de Con
sumentenbond is er ook niet
over te spreken als op de grote
prijszuilen de prijs maar in één
muntsoort, de euro, wordt aan
gegeven. .Afgesproken is dat de
tweede helft van dit jaar overal
dubbel geprijsd wordt. Dat geldt
ook voor de benzinemaatschap
pijen. Ze moeten niet aan ko
men dat het niet kan of dat het
te ingewikkeld is. Ze wisten het
lang genoeg van te voren. Als de
prijzen veranderen, kunnen de
borden soms wel drie keer in de
week worden aangepast. Dan
lijkt me het dubbel prijzen ook
wel te doen."
Shell-benzine vanaf november alleen in
euro's op de borden. Foto: ANP/Paul
Vreeker
door Alex Bogers
den haag - Computers waren
nog nooit zo goedkoop. Toch
blieft de consument geen nieu
we pc want hij heeft er al een.
En wie wacht kan over een paar
maanden nóg goedkoper een
nieuwe thuiscomputer aan
schaffen. Eind vorige week bleek
hoe slecht het gesteld is met de
pc-verkoop. Maar liefst 15 pro
cent minder pc's werden van
april tot en met juni verkocht
ten opzichte van dezelfde perio
de een jaar eerder.
De cijfers zijn tekenend voor de
deplorabele toestand waarin de
pc- maar ook de chipindustrie
verkeert. Tot dik een jaar gele
den was de toekomst voor deze
bedrijfstakken met goud ge
schreven. Maai' nu klaagt ieder
een er over en kampt met prijs-
verval, onverkoopbare voorra
den en veel te hoge productie
capaciteit.
„Het is heel triest gesteld", zegt
analist B. Siebrand van SNS Se
curities. Sommige chipmakers
produceren nog maar 35 tot 40
procent van wat ze kunnen ter
wijl ze vorig jaar op 100 procent
zaten. De productieverlaging is
nodig om voorraden van miljar
den guldens weg te werken.
Maar ze slinken niet geven de
geplaagde directies toe.
Wat de oorzaak is van de inge
storte markt kan niemand pre
cies vertellen. Siebrand wijst er
op dat de malaise begon na de
mislukte poging om van inter
net via de mobiele telefoon
(wap) een hype te maken. Con
sumenten voelen zich achteraf
bedrogen. De reclames bleken
iets heel anders dan de werke
lijkheid voor te spiegelen. Wap
was traag en je kan er eigenlijk
niets mee.
„Dat was een grote teleurstelling
voor de consument", zegt Sie
brand. En niet de eerste. Al va
ker is de elektronische toekomst
de laatste jaren vele malen
mooier afgespiegeld dan in het
echt bleek. Dat heeft de consu
ment handen vol geld gekost.
En nu koopt de consument niet
meer. En dat is jammer voor die
consument. Chips, geheugen,
schermen alle afzonderlijke de
len zijn flink in prijs gedaald wat
het geheel goedkoop maakt.
Het einde van deze prijsdalin
gen is nog niet in zicht. In de VS
is computerverkoper Dell aan
een heuse prijzenoorlog begon
nen. Die 'oorlog' kan ook in Eu
ropa ontstaan als eind van de
maand Intel zich in de strijd
mengt. Tenminste zo gaat het
gerucht verspreid door meestal
goed ingelichte analisten van
Lehman Brothers. Intel, 's we
relds grootste producent van
processors, wil de prijzen met
de helft verlagen.
Siebrand van SNS Securities
twijfelt eraan of de prijzenslag
wat oplost. Pc's blijven duur en
het gaat slechter met de econo
mie. „Wie koopt er nou een nog
steeds vrij prijzige computer als
hij niet zeker weet dat hij vol
gend jaar nog een baan heeft",
zegt Siebrand.
De oplossing voor de chippro
ducenten moet volgens hem uit
heel andere hoek komen: nieu
we producten. De settop-box
waarmee je via de tv kunt inter
netten is een goed voorbeeld net
zoals de digitale camera. Sie
brand verwacht ook veel van
draadloze versies van appara
ten.
Maar voordat de consument de
portemonnee echt trekt gaan er
nog wel een paar jaar overheen.
Die periode kan volgens Sie-
Mini-computer heeft de toekomst
Rijswijk/anp - Op 12 augustus 1981 begon de computer aan
zijn stormachtige opmars. Op dat moment kon uitvinder IBM
niet bevroeden dat er in 20 jaar een slordige 500 miljoen stuks
van verkocht zouden worden. IBM dacht aanvankelijk in vijf
jaar tijd 250.000 pc's te kunnen verkopen. Het werden er meer
dan 200.000 per maand.
Over enkele jaren is de logge pc vervangen door kleine com
putertjes overal om ons heen, denkt IBM. Er zit een toepas
sing in koelkasten, telefoons en magnetrons. Iedereen heeft
straks een eigen minicomputertje aan een arm- of horloge
band met een microfoon in halsketting of oorbel.
„Telefonie, agenda en tal van andere toepassingen komen bij
elkaar in één apparaat", verwacht IBM-technoloog J. van
Driel. „Dat apparaat reageert op gesproken commando's. De
eigenaar kan ermee betalen en zichzelf identificeren. Ik denk
dat het nog een jaar of acht duurt voor het zover is. Eerst moet
de spraaktechniek verder worden ontwikkeld. Het hele huis
komt vol met elektronica. Het wasprogramma van een was
machine is in feite ook een computer. Het grote verschil is dat
dergelijke apparaten straks zijn aangesloten op een netwerk.
Zo kan de eigenaar het binnenhuisklimaat vanaf het werk be
sturen."
brand nog wat verkort worden
door nieuwe apparaten meteen
goedkoop te maken. Zo kan ie
dereen het kopen en niet in eer
ste instantie de geïnteresseerde
veelverdiener zoals nu meestal
het geval is.
arnhem/gpd - Arnhemse ouders
gaan thuis babyluiers opsparen
die vervolgens worden gerecy
cled. Het bedrijf Knowaste
hoopt daarvoor over een maand
de ouders van 28 kinderdagver
blijven te hebben gemobili
seerd. Nederland heeft daarmee
de primeur in Europa voor het
gescheiden inleveren van ge
bruikte kunststofluiers.
Arnhem, dat jaarlijks ongeveer
200.000 kilo luierafval heeft,
dient als proefgebied. Is de inza
meling succesvol, dan wil Kno
waste binnen een jaar kinderlui-
ers inzamelen in nog zeker tien
gemeenten in Nederland.
Knowaste verwerkt sinds 1999
vooral incontinentiemateriaal
afkomstig van zorginstellingen.
Uit de luiers wordt papier, plas
tic en compost gewonnen. Het
bedrijf hoopt de productie ver
der uit te breiden met babylui
ers. Verkoopmanager Willems:
„Het aandeel babyluiers be
draagt nu nog minder dan één
procent, terwijl die op veel gro
tere schaal worden gebruikt dan
incontinentiemateriaal.
Zorginstellingen slaan gebruikte
luiers op in speciale containers.
Die worden op gezette tijden
opgehaald door Knowaste. Inza
meling bij ouders thuis ligt
moeilijker. Daaron^krijgen zij
speciale zakken mëfe, die ze in
de Knowaste-containers bij de
kinderdagverblijven kunnen
gooien. De afvalluiers hoeven
thuis niet te gaan stinken. Wil
lems: „Poepluiers zijn geen pro
bleem. Dat wordt in de fabriek
gewoon gescheiden.
Knowaste werkt met een volle
dig geautomatiseerd procédé.
Van de luierberg blijven na ver
werking geen resten meer over,
zo garandeert het bedrijf. Jaar
lijks worden 20.000 ton aan lui
ers vermalen. De grens is nog
lang niet bereikt. Ondanks ver
lies in de afgelopen jaren gaat
het de fabriek volgens de ver
koopmanager voor de wind:
„Waarschijnlijk begin volgend
jaar gaan we winst maken.
