Geweld in
Macedonië
gaat door
BUITENLAND
Sappig Brits seksschandaal komt als geroepen
'Britse vrouw hersteld van gekke-koeienziekte'
Mugabe: Noodtoestand
bij sancties buitenland
Verdachte van bloedige
overval Frankrijk gepakt
IRA zou ontwapening
in november beginnen
Koizumi eerder
naar monument
tokyo - De Japanse premier
Koizumi heeft vanmorgen een
omstreden monument voor
oorlogsslachtoffers bezocht,
paar worden ook veertien oor
logsmisdadigers geëerd. Oor
spronkelijk zou Koizumi
woensdag naar het Yasukuni-
monument gaan. Dan herdenkt
Japan zijn overgave in de Twee
de Wereldoorlog, maar Koizumi
vond die dag kennelijk toch te
gevoelig. Deze datum is in de
tijdens de oorlog door Japan
bezette delen van Azië emotio-
zwaar beladen. Bij Yasuk-
uni zijn in 1978 heimelijk de
resten bijgezet van veertien
oorlogsmisdadigers, onder wie
jeneraal Hideki Tojo. Hij was
premier tijdens de oorlog.
Bayer: 52 doden
door cholesterolpil
irvERKUSEN - In de gehele we
reld heeft het gebruik van het
anticholesterolmiddel Lipobay
52 mensen het leven gekost.
Dat heeft de producent van het
medicijn, het Duitse concern
Bayer, vandaag bekendge-
naakt. Toen het middel vorige
week uit de handel werd geno-
nen, werd het aantal doden op
18 geschat. Lipobay zou in
:ombinatie met het hartmedi-
cijn gemfibrozil ernstige nier-
ichade tot gevolg hebben.
Angolese trein op
mijn: 100 doden
uanda - In Angola zijn ten-
ninste honderd mensen omge-
;omen en zeker 120 gewond
eraakt toen hun trein op een
andmijn reed. Het incident ge-
- leurde vrijdag in het oosten
1 Angola. Zaterdag sprak de
jering nog van zeventien do
len, maar reddingswerkers
onden in de omgeving nog
ïeer lichamen. Een overleven-
e vertelde dat direct na de ex-
ilosie gewapende mannen op
le vluchtende inzittenden
:hoten. De regering vermoedt
at dit rebellen van de bewe-
ing Unita waren.
leker 111 doden na
^watersnood Iran
m eheran - Het aantal mensen
oden door overstromingen in
et noordoosten van Iran is op-
elopen tot zeker 111. Tiental-
in mensen worden nog ver-
ïist. Vooral de provincie Go-
stan is getroffen. Grote stuk
en landbouwgrond staan
ank, duizenden huizen zijn
^ferwoest en zeker 7.500 men-
I n zijn geëvacueerd. De scha-
e wordt geschat op 60 miljoen
ulden. Vorige maand vielen
oor overstromingen in Iran
eker 34 doden.
d(tem via internet
:ostte 182.000
'ashington - Een experiment
an het Amerikaanse ministerie
an defensie om een deel van
;n et defensiepersoneel bij de
iatste presidentsverkiezingen
ia internet te laten stemmen,
eeft 6,2 miljoen dollar gekost
n 84 uitgebrachte stemmen
pgeleverd. Dat komt neer op
12.000 gulden per stem. Het
•akperiment paste in een onder-
kek naar een nieuw stemsys-
iem voor alle zes miljoen
merikanen in het buitenland,
ij stemmen nu per post, maar
at gaat vaak mis. Critici zeggen
at het geteste systeem niet al
en erg duur was, maar ook zo
kals een mandje.
gktocht naar
vemmer gestopt
mus - Reddingswerkers heb-
in de zoektocht naar de Zwit-
rse triatleet Üli Staub in het
anaal gestaakt. Het is vrijwel
iker dat de 37-jarige man is
ïrdronken. Gisteren is tot het
illen van de duisternis nog
aar hem gezocht. Staub begon
1 de nacht van vrijdag op za-
irdag in het Engelse Dover aan
35 kilometer lange zwem-
cht naar het Franse Calais,
ij werd begeleid door een
)ot. Kort voordat hij de kust
j Calais zou bereiken, ver
veen hij. Staub was ook trai-
?r van de triatleten in het vor-
endom Liechtenstein.
Wee Belgen dood
oor nieuwe drug
kussEi - De Belgische minister
n justitie Verwilghen wil we
ll waarom justitie in Antwer-
en meer dan een week heeft
zwegen over de dood van
'ee gebruikers van het nieuwe
ug PMA. Het parket hield het
'erlijden van het tweetal stil
n het onderzoek naar de zaak
it te schaden. PMA is een va-
t van xtc. Het werkt echter
igzamer, waardoor de kans
een overdosis groter is. In
Antwerpse uitgaanscircuit
•men veel Nederlanders. Ook
ons land is PMA al twee keer
•getroffen.
maandag 13 AUGUSTUS 2001
Geweld tegen blanke boeren gaat door
Oud-staatssecretaris beschuldigd van aanranding
door onze correspondent
Eelco van der Linden
pretoria - De Zimbabwaanse
president Mugabe overweegt de
noodtoestand af te kondigen als
het buitenland sancties uitroept
tegen zijn steeds controversiële-
re regime. De noodtoestand zou
het einde betekenen voor alle
politieke activiteiten. Verder zou
de verkiezing van een nieuwe
president worden uitgesteld, en
daarmee het regime-Mugabe
voor onbeperkte tijd worden
verlengd. De oppositie vreesde
al enige tijd dat de president
naar dit middel zou grijpen.
Mugabe's partij Zanu-PF heeft
het afkondigen van de noodtoe
stand verbonden met de sanc
ties, zoals vooral de Verenigde
Staten die aan het voorbereiden
zijn. Een kwade Mugabe noem
de ze dit weekeinde 'een racisti
sche reactie op onze inspannin
gen koloniale ongelijkheid te
corrigeren'. Hij doelde met dat
laatste op de gewelddadige
landbezettingen en confiscatie
van blanke boerderijen. „Met of
zonder sancties, de landhervor
ming zal doorgaan", aldus Mu
gabe.
De Amerikaanse Senaat nam
vorige week een wet aan die
voorziet in sancties als in Zim
babwe de democratie en het
rechtssysteem ondermijnd blij
ven worden. Voormalig koloni
sator Groot-Brittannië zit op de
zelfde lijn, maar opereert bin
nen de Europese Unie, die Mu
gabe nog twee maanden heeft
gegeven om zijn leven te bete
ren. Mugabe lacht erom, en
spreekt van 'Angelsaksische fat
soensrakkers die met democra
tische taal onder hun koloniale
verplichtingen willen uitkomen'.
De 77-jarige president beschul
digde zaterdag de blanke Zim
babwaanse boeren ervan in de
VS en Europa te lobbyen voor
sancties. Hij gaf daarmee nog
meer munitie aan de zoge
naamde oorlogsveteranen, die
vorige week zijn begonnen met
het ontketenen van een nieuwe
guerrilla-oorlog tegen blanke
boeren. Het beginsignaal was de
arrestatie van 21 boeren, die
volgens de politie geweld had
den gebruikt tegen arme zwarte
landlozen. De afgelopen dagen
zijn meer dan honderd boerde
rijen overvallen. Volgens de
boerenbond CFU zijn 25 boer
derijen vernietigd en 300 perso
nen op de vlucht geslagen.
door onze correspondent
Harm Harkema
londen - Komkommertijd? Even niet in
Groot-Brittannië. Daar hebben de kranten
lezers zich het afgelopen weekeinde pagi
na na pagina kunnen verwarmen aan al
weer een fijn schandaal. De thema's: seks
en politiek, een vruchtbare combinatie
waar Britten het patent op lijken te heb
ben.
Hoofdpersonen in de nieuwste intrige
zijn de voormalige Conservatieve parle
mentariër en staatssecretaris Neil Hamil
ton en zijn echtgenote Christine. Hamil
ton en zijn onafscheidelijke vrouw, een
dragonder met haar op de tanden, zijn
wereldberoemd in Engeland. Hamilton is
namelijk de personificatie van de arro
gantie en het gesjoemel onder de Con
servatieven, die in 1997 door de kiezer
werden afgestraft met een vernietigende
nederlaag tegen Labour.
Vlak voor die verkiezingen moest Hamil
ton (toen staatssecretaris van economi
sche zaken) aftreden na een beschuldi
ging van de beruchte en steenrijke za
kenman Mohamed al-Fayed dat hij als
parlementariër Kamervragen had gesteld
in ruil voor cadeaus en geld. Tijdens de
verkiezingen verloor Hamilton vervol
gens zijn zetel, en begon hij, om zijn
naam te zuiveren, een proces wegens
smaad tegen al-Fayed. Omdat er brood
op de plank moest komen probeerde
Christine en Neil Hamilton stonden gisteren de massaal toegestroomde pers te woord.
Foto: Reuters/Michael Crabtree
Christine Hamilton haar reputatie te gel
de te maken met de publicatie van het
boek 'Beroemde Britse Manwijven'.
Geheel los van de 'cash-for-questions'-
affaire stond vorig jaar een serie foto's
van de twee in schandaalblad News of the
World. Neil en Christine, toch al jaren
bekend staand als uitbundig en extravert,
bleken zich uitstekend te vermaken op
een studentenfeestje: Christine kuste een
zichtbaar dronken student vol op de
mond, Neil stond afgebeeld met een
halfvolle fles whisky aan zijn mond.
Eind vorig jaar was het echtpaar weer
groot nieuws toen zij hun rechtszaak te
gen al-Fayed verloren, en daardoor bo
vendien werden opgescheept met de
proceskosten die in de miljoenen liepen.
In mei van dit jaar rukten de fotografen
weer uit toen ze failliet werden verklaard
en ze hun weelderige huis in Cheshire te
koop aanboden.
Maar ronduit verbazingwekkend was het
verhaal dat vrijdagavond rond ging zin
gen.
Neil en Christine Hamilton waren eerder
die avond gearresteerd op beschuldiging
van aanranding van een 27-jarige blondi
ne en zouden 'seksuele handelingen
hebben verricht' terwijl de blondine werd
verkracht door een zestigjarige man.
De Hamiltons werden vrijdagavond nog
op borgtocht vrijgelaten en gingen gelijk
in de aanval: „Nonsens op stelten. Deze
beschuldiging is een compleet verzinsel.
Als dit tot een aanklacht leidt, dan ben ik
een banaan", aldus Christine Hamilton
op de haar bekende kordate toon.
Nader onderzoek van de schandaalbla
den leek gisteren de onschuld van de Ha
miltons te bevestigen. De bewering van
de Hamiltons dat zij op het moment van
de vermeende verkrachting thuis gasten
over de vloer hadden voor een etentje, is
inmiddels in de Sunday Mail bevestigd
door een van die gasten.
Zodat het hele verhaal vrijwel zeker als
een nachtkaars uitgaat Maar dat deert
niet in het slapst van de komkommertijd
hadden de kranten twee dagen een
prachtverhaal.
skopje/rtr-afp - Enkele uren
voor de ondertekening van het
vredesakkoord over Macedonië
werd vanmorgen in het noorden
van het land nog steeds gevoch
ten. Het akkoord moet een eind
maken aan zes maanden strijd
tussen het Macedonische leger
en de etnisch Albanese rebellen.
De afgelopen week was sprake
van de bloedigste conflicten
sinds het begin van de strijd in
februari. Ook de afgelopen
nacht was het raak, vooral in het
noorden van Macedonië rond
de dorpen Vistica, Nikustak,
Slupcane en Orizare, die in han
den zijn van de rebellen. Bur
gers hoorden zware ontploffin
gen ten noordwesten van de
hoofdstad Skopje. De straten in
Tetovo, al maandenlang het to
neel van zware gevechten, wa
ren verlaten. Vandaag wordt het
vredesakkoord ondertekend, dat
met veel moeite tot stand kwam
tussen leiders van de belangrijk
ste Macedonische en etnisch-
Albanese partijen. Het akkoord
is een van de voorwaarden voor
het stationeren van een 3.500
man sterke NAVO-troepen-
macht. Sinds 26 juli is een wa
penstilstand van kracht, maar
die is vooral van theoretische
waarde gebleken.
De Europese Unie en de NAVO
hebben de partijen een vredes
regeling voorgelegd die de etni
sche Albanezen - de grootste
maar niet de enige minderheid
in het land - speciale rechten
geeft. Zo wordt het Albanees er
kend als tweede taal, en krijgen
de Albanezen meer zeggen
schap in bestuur en politie.
Een woedende Palestijn belaagt Israëlische militairen voor het Orient House in Jeruzalem. Foto: Reuters/Reinhard Krause
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
oost-jeruzalem - Toen Azm Abu-Suod
vrijdagochtend om tien uur zijn kantoor in
Oost-Jeruzalem naderde, zag hij onmiddel
lijk dat het geen werkdag zou worden.
Voor de deur had zich een kleine politie
macht-verzameld. Hij kreeg toestemming
een paar minuten het trappenhuis in te
gaan om de sluitingsorder te lezen op de
deur van de Kamer van Koophandel voor
Arabisch Jeruzalem, waarvan hij directeur
„Mijn broekzak is nu mijn kantoor", zegt
Abu-Suod met een zure glimlach. En hij
haalt een opgevouwen papier te voor
schijn met de tekst van het sluitingsbevel,
afkomstig van het Israëlische ministerie
van openbare orde. „Weet je wat het ei
genaardigste is? Er staat hier dat de slui
ting is gebaseerd op een wet die is ont
worpen voor de Westelijke Jordaanoever
en de Gazastrook. En dat terwijl Israël
heel Jeruzalem als zijn soevereine grond
gebied beschouwt!"
De tekst is in een onbegrijpelijk soort
Arabisch geschreven, zegt Abu-Suod, en
hij heeft nog wel meer aan te merken.
Maar het heeft weinig zin een advocaat
in te schakelen. De sluiting van zijn kan
toor, en die van negen andere Palestijnse
instituten, heeft niets te maken met de
wet en alles met politiek. Het is Israëls
vergelding voor de terreuraanslag op het
Sbarro-restaurant van donderdag in het
westelijke stadsdeel, en het is een lang
gekoesterde wens van Ariel Sharons Li-
kud-partij. De premier laat zien dat hij
durft wat zelfs Benjamin Netanyahu als
eerste minister niet is gelukt.
Van de tien gesloten instituten zijn er
maar een paar van belang voor het dage
lijks leven van de Palestijnse bevolking.
De meeste zakenlieden zullen het wel
redden zonder de Kamer van Koophan
del. En de Jordaniërs, die het instituut ge
bruikten voor paspoortaanvragen en -
verlengingen, zullen er wel in slagen tij
delijk een ander kanaal te openen.
Wat vooral kwaad bloed heeft gezet, is de
sluiting van een aantal officiële Palestijn
se gebouwen in Abu-Dis, een in het oos
ten tegen Jeruzalem aangebouwd dorp.
Abu-Dis is grotendeels 'B-gebied', wat
wil zeggen dat de Palestijnen er het be
stuur voor hun rekening nemen en de Is
raëliërs de defensie. Het is geen geheim
dat agenten in burger van de Palestijnse
politie dagelijks vanuit het dorp in Oost-
Jeruzalem opereerden. Af en toe maakte
Israël zelfs informeel gebruik van hun
diensten, bijvoorbeeld bij het bewaren
van de orde na de vrijdagse gebedsdien
sten op de Tempelberg. Dat lijkt nu afge
lopen.
De sluiting van het Orient House heeft
het meest de aandacht getrokken. In de
nacht van donderdag op vrijdag hees de
Israëlische politie er de nationale blauw
witte vlag met de Davidsster. Dat werkte
als een rode lap op een stier. Vrijdag, za
terdag en gisteren waren er op kleine
schaal botsingen met de vele honderden
politieagenten en soldaten van de grens
politie die de wijde omgeving van het
Orient House hebben afgezet.
Hoe groot is de kans dat het tot nu toe
betrekkelijk rustige Oost-Jeruzalem volle
dig gaat meedoen in de intifada? „Niet
erg groot", meent Ziad Hammoury. „Veel
wapens zijn hier niet in omloop, en Isra
els politie- en veiligheidsdiensten hou
den het bezette stadsdeel in een ijzeren
greep." Hammoury is hoofd van een
centrum in Oost-Jeruzalem dat zich be
zighoudt met het verstrekken van prakti
sche informatie en juridische diensten
aan Palestijnse inwoners in nood. Het
ziet er naar uit dat hij meer werk krijgt,
niet alleen omdat het Orient House nu
dicht is, maar ook doordat Israël volgens
hem steeds meer repressieve maatrege
len neemt.
Hammoury noemt de sluiting van het
Orient House een belangrijke symboli
sche stap, waartegen de internationale
gemeenschap zich fel zou moeten keren.
De praktische betekenis ervan is echter
beperkt. Palestijnen uit Oost-Jeruzalem
die iets nodig hebben van het Palestijnse
Bestuur of zijn instituten gaan ook nu al
naar Ram all ah, waar een speciaal 'minis
terie voor Jeruzalem-zaken' is gevestigd,
onder leiding van minister Zayad Abu-
Ziad.
Jongere Palestijnen in de straat schetsen
een onheilspellender beeld. „Oost-Jeru
zalem is als een vuur zonder vlammen",
zegt Ezam Abu-Hassan, een 21-jarige
kapper. „Het smeult ondergronds. Maar
plotseling laait het op, en dat gaat de ko
mende dagen gebeuren." Volgens Abu-
Hassan is escalatie in Oost-Jeruzalem
precies wat Sharon wil. „En wij gaan hem
een handje helpen", voegt hij er sarcas
tisch aan toe.
cergy-pontoise/afp - De Franse
politie heeft gistermorgen de
man aangehouden die wordt
verdacht van de roofoverval za
terdag op een bank in Cergy-
Pontoise bij Parijs. De overval
kostte drie mensen het leven.
Vijf anderen raakten gewond.
De man had zijn toevlucht ge
zocht bij zijn levenspartner in
Persan-Beaumont. Uit kringen
rond het onderzoek is verno
men dat de dader een voormali
ge werknemer van de bank is,
en dat hij uit wraak handelde.
Verkleed als vrouw nam de man
tien personen in gijzeling in een
filiaal van de Caisse d'Espargne.
Hij doodde de directeur en een
medewerker van de bank en
verwondde twee anderen, voor
hij het pand zonder buit verliet.
Tijdens een daaropvolgend
vuurgevecht met de politie wer
den twee toevallige passanten
gewond.
Ondanks de aanwezigheid van
een aanzienlijke politiemacht
wist de dader te ontsnappen in
een auto waarvan hij de be
stuurder had neergeschoten.
Tijdens zijn vlucht heeft de
overvaller nog een automobilist
doodgeschoten.
londen/afp - Een 20-jarige Britse vrouw
is volgens de krant Mail on Sunday her
steld van de nieuwe variant van de ziekte
van Creuzfeldt-Jakob (N-CJD), de ge
vreesde menselijke variant van de gekke-
koeienziekte (BSE).
In juni bleek dat de patiënte aan de ziek
te leed, en dat ze daardoor binnen een
jaar zou sterven. Ze heeft als proefkonijn
echter een vooralsnog geheim gehouden
behandeling gehad, die haar verbazing
wekkend heeft doen herstellen, zo meldt
de krant.
In juni kon de viouw al niet meer lopen,
niet meer coherent spreken en zich niet
meer voeden. De vertwijfelde vader nam
contact op met professor Stanley Prusi-
ner in Califomië. Hij geldt als de ontdek
ker van het verband tussen BSE en N-
CJD, en kreeg in 1997 de Nobelprijs.
Dankzij de door Prusiner en zijn mede
werkers voorgeschreven behandeling kan
de patiënte weer lopen en zonder proble
men spreken. Het Britse ministerie van
gezondheid heeft bevestigd dat de be
handelingsmethode 'bemoedigend' is.
De wijze van behandeling wordt komen
de week gepubliceerd in een vaktijd
schrift.
Er zijn in Groot-Brittannië sinds 1996 106
gevallen van de nieuwe variant van Creu
zfeldt-Jakob geconstateerd. De ziekte tast
de hersenen aan, waardoor steeds meer
lichaamsfuncties uitvallen, tot de dood
erop volgt. Van de 106 Britse patiënten
zijn er inmiddels 99 overleden.
londen/rtr-dpa-afp De
Noord-Ierse republikeinse ter
reurbeweging IRA is volgens The
Sunday Times bereid zijn wa
penarsenaal vanaf november te
ontmantelen. De krant heeft van
bronnen bij inlichtingendien
sten begrepen dat de IRA zijn
wapens ten behoeve van het
wedesproces in Noord-Ierland
zal wegdoen 'als de politieke
omstandigheden daartoe aanlei
ding geven'.
De beweging bedoelt daarmee
dat hervormingen moeten wor
den doorgevoerd bij de Noord-
Ierse politie en dat de Britse mi
litaire aanwezigheid in de pro
vincie wordt verminderd. De
IRA heeft al aangeven dat het
zijn wapens onbruikbaar wil la
ten maken, maar wanneer blijft
onduidelijk. Voor de protestan
ten in Noord-Ierland is die ont
wapening een keiharde voor
waarde voor voortzetting van
het wedesproces.
De provincie heeft sinds giste
ren wel weer zelfbestuur, nadat
ze een dag vanuit Londen was
geregeerd. Volgens de Britse re
gering was die mMtregel nood
zakelijk om de parajen extra tijd
te geven om uit de impasse te
komen.
Hij maakte daarbij gebruik van
een juridisch achterdeurtje in
het Goede Vrijdagakkoord uit
1998, dat Londen het recht geeft
het zelfbestuur tijdelijk op te
schorten, en dan zes weken de
tijd geeft om een oplossing te
vinden. De alternatieven waren
nieuwe verkiezingen of langdu
rig direct bestuur vanuit Lon
den.
De regionale regering in Belfast
zit al zes weken zonder eerste
minister. De protestantse rege
ringsleider David Trimble legde
zijn functie op 1 juli neer uit on-
wede over de houding van de
IRA.
