Biotechnologie broedt op dinosaurus-kip
GELOOF SAMENLEVING
Hindoes in India waarschuwen christenen voor meer geweld
Fatwa Talibanleider: hulpverleners moeten na korte celstraf Afghanistan
Omstreden aartsbisschop Milinj
besluit tot terugkeer naar Kerk
Onderzoek stamcelk
gevolgen nog mistig
Gebed voor flipperkast
WETENSCHAP
VANDAAG
De der
tiende au
gustus is
de ge
boortedag
van de in
vloedrijke Belgische histori
cus en jezuïet Jean Bolland.
In 1629 ontving hij de op
dracht de levens van de vele
rooms-katholieke heiligen in
kaart te brengen. Daarbij
viel eveneens vaak een oor
deel over het waarheidsge
halte van de legendes die
aan de heiligen verbonden
waren. Niet iedere heilige
doorstond de toets der kri
tiek en velen verdwenen uit
eindelijk van de heiligenlijst.
Het werk was zo omvangrijk
dat meerdere geestelijken
:tich met deze taak bezig
hielden. Zij staan bekend als
'bollandisten'. Jean Bolland
zelf stierf in 1665.
Grootste moskee
v;an Nederland
in Den Haag
den haag/gpd - In de Trans-
vaadwijk in Den Haag verrijst
momenteel de grootste mos
kee van Nederland. De Noe
roel Islam-moskee kan op
2000 vierkante meter plaats
bieden aan duizend gelovi
gen. De leden van de Haag-
sche Moslim Vereniging
Noeroel Islam waren sinds
199? 'ontheemd' nadat hun
voormalig onderkomen, een
oude kleuterschool, afbrand
de. iEen tijd lang vonden zij
onderdak in portocabins op
een sportveld. De oorzaak en
eventuele veroorzaker van de
brand zijn nooit achterhaald,
al eiüte een onbekende groe-
perir.ig tegen buitenlanders,
het 'Hollands Opruimings-
commmando', de verant
woordelijkheid op.
De nieuwbouw van de mos
kee heeft meerdere malen,
onder meer door financiële
tegenvallers, vertraging op
gelopen. De uiteindelijke
kostein bedragen inclusief de
inventaris 7 miljoen gulden.
De moskee wordt half okto
ber officieel geopend. Bij
Noeroel Islam zijn met name
moslims met een Surinaam
se achtergrond aangesloten.
maandag 13 augustus 200
bombay/rtr - Radicale hindoes in India heb
ben vrijdag gewaarschuwd voor meer geweld
tegen christenen. Recente aanvallen op chris
telijke geestelijken en instellingen waren een
reactie op bekeringen van hindoes, zo heeft vi-
ce-voorzitter Milind Parande van de extremis
tische hindoe-organisatie Bajrang Dal gezegd.
De politie houdt twee groepen, waaronder Ba
jrang Dal, verantwoordelijk voor de mishande
ling eerder deze week van een rooms-katholie-
ke priester in de buurt van Bombay. Bajrang
Dal is verbonden aan de hindoe-nationalisti
sche regeringspartij BJP. Parande ontkende
overigens dat zijn organisatie bij de aanval van
vorige week maandag betrokken was. Dezelfde
dag werd in de deelstaat Madhya Pradesh een
non van dichtbij beschoten. Zij overleefde de
aanslag.
Kardinaal Ivan Dias, aartsbisschop van Bom
bay, veroordeelde de aanslag op de priester als
'gevoelloos en barbaars'. Hij riep alle rooms-
katholieke scholen in de stad op om vandaag
dicht te blijven uit protest tegen het geweld.
Ruim 2 procent van de een miljard inwoners
van India is christen, 82 procent is hindi jj,
12 procent is moslim. Fundamentalist
hindoes hebben herhaaldelijk gezegd d
zendingspraktijken (zieltjeswinnerij) vaiii
tenen de oorzaak van het geweld tegen
minderheid vormen.
Tokyo - Een monnik verricht een boeddhistische eredienst in de Sensoji tempel in Tokyo. De dienst is opgedragen aan de 'Pachinko', een popu
laire flipperkast in Japan. Het gebed van de arbeiders uit de Pachinko-fabriek richt zich op de half miljoen flipperkasten die jaarlijk uit bedrijf
worden genomen om plaats te maken voor een nieuwere versie. Foto: AP/Junju Kurokawa
rome/rtr - De getrouwde aarts
bisschop Emmanuel Milingo,
die door het Vaticaan geëxcom
municeerd dreigt te worden,
heeft besloten terug te keren in
de Rooms-Katholieke Kerk. Dat
heeft zijn woordvoerder Mauri-
zio Bisantis gezegd. Milingo (71)
trad eind mei toe tot de Vereni
gingskerk van Sun Myung
Moon.
Ook trouwde de Zambiaanse
aartsbisschop toen in New York
tijdens een groepshuwelijk van
de Verenigingskerk met een Ko
reaanse acupuncturiste. Het Va
ticaan eiste vervolgens dat Mi
lingo voor 20 augustus onder
meer van zijn vrouw scheidt en
breekt met de Verenigingskerk.
Maar het ultimatum werd opge
schort na het bezoek dat Milin
go maandag aan paus Johannes
Paulus II bracht.
Het Vaticaan zei vrijdag niets te
weten van Milingo's besluit om
in de schoot van de RK-Kerk te
rug te keren. Volgens Bisantis,
een Italiaan die de aartsbis
schop afgelopen dagen door Ro
me begeleidde, is Milingo ver
trokken voor een spirituele re
traite van ongeveer twee weken.
De aartsbisschop verblijft ergens
in Italië, maar Bisantis wilde
niet zeggen waar.
Milingo zei woensdag tegenover
journalisten dat hij heen en
weer wordt geslingerd tussen
zijn echtgenote, zijn respect
voor religieus leider Moon en
zijn trouw aan de paus. Ook
sprak hij de hoop uit om de
paus opnieuw te ontmoeten.
Maar volgens Bisantis zal dat
niet gebeuren.
Milingo is het Vaticaan al jaren
een doom in het oog, omdat hij
zonder toestemming genezings
diensten bleef leiden waarin hij
handoplegging toepaste en dui-
kabul/iAP - De hoogste leider van het islamitische Ta-
liban-bewind in Afghanistan, mullah Mohammed
Omar, heeft bepaald dat buitenlanders die in Afgha
nistan schuldig worden bevonden aan het versprei
den van het christelijk geloof, tot gevangenisstraffen
van minimaal drie tot tien dagen moeten worden ver
oordeeld. Vervolgens moeten de buitenlanders bin
nen 48 uur het land verlaten, aldus de fatwa van de
Taliban- leider, die gisteren in een Afghaanse krant
werd gepubliceerd. Een fatwa is een officieel religieus
advies van een moslim-geestelijke over een bepaalde
kwestie.
Acht buitenlandse hulpverleners zitten momenteel in
Afghanistan vast op beschuldiging van het versprei
den van het christelijk geloof. De vier Duitsers, twee
Amerikanen en twee Australiërs wachten nog op hun
berechting. De hulpverleners, die een week geleden
werden opgepakt, waren betrokken bij het hulppro
gramma Shelter Now. Tegelijk met de acht buitenlan
ders werden ook zestien Afghaanse stafleden van het
hulpproject opgepakt.
Volgens Taliban-minister Wakil Ahmed Muttawakil
worden de acht mogelijk tot zwaardere straffen ver
oordeeld dan de mullah als minimum voorschrijft.
De strafmaat hangt af van de uitkomst van een on
derzoek dat de Taliban momenteel verrichten naar
het werk van een aantal hulporganisaties in Afghanis
tan, zei de bewindsman. Zolang het onderzoek duurt,
blijven de buitenlanders vastzitten, benadrukte Mut
tawakil. Duitse, Amerikaanse en Australische diplo-
maten hebben Kabul om een visum gevraagd, maar
de bewindsman zei dat zij geen toestemming.zullen
krijgen hun landgenoten in de Afghaanse cel te be
zoeken.
De Taliban namen vorige week onder meer bijbels in
beslag bij Shelter Now. Volgens een woordvoerder
van de groep waren die voor eigen gebruik en niet om
zending mee te verrichten. Taliban-agenten toonden
afgelopen week niettemin bijbels in het Dari, een taal
die in Afghanistan wordt gesproken, en christelijke
veis uitdreef. In 1983 werd hij
door het Vaticaan op het matje
geroepen voor een leerstellig en
psychologisch onderzoek. Hij
kwam er zonder kleerscheuren
films die eveneens waren vertaald.
Afghanen die schuldig worden bevonden aaiij"n
ringsdrift kunnen door de Taliban tot de do|e
worden veroordeeld. Buitenlanders worden info
gel gevangen gezet en het land uit gestuurd. j|
nog niet duidelijk tot welke straf de zestien star
van Shelter Now worden veroordeeld. De Afg
worden op een onbekende plaats vastgehouden
Jurassic Park wordt binnenkort realiteit
Bush eet met besluit van twee walletj
door Mamtijn Hover
Neem een kippenembryo, sleutel
wat aan hiet DNA en presto: een
dinosaurus. Nu nog sciencefic
tion, maar lang zal dat niet meer
duren, menen deskundigen. En
waarom zou je dan niet meteen
ook van een chimpansee een Ne
anderthaler proberen te maken?
De zich snel ontwikkelende bio
technologie heeft grote moeite
de morele implicaties van haar ei
gen ontdekkingen bij te benen.
De derde J urassic Park film is in
de Verenigde Staten een verras
send groot succes geworden.
Marketingexperts waren ervan
overtuigd dat dinosauriërs nu
ook in de filmindustrie hun bes
te tijd gehad hadden, maar wer
den door het publiek gelogen
straft.
Intussen, zo meldt het tijdschrift
New Scientist, zijn echte weten
schappers druk doende met het
ontwikkelen van technologieën
die de fant.aisie van Jurassic Park
werkelijkheid kunnen maken -
zij het in een enigszins aange
paste vorm. Auteur Michael
Crichton had voor zijn oor
spronkelijke Jurapark bedacht
dat dinosauriërs zouden kun
nen worden herschapen met
behulp van DNA uit dinosau-
riërbloed in muggen die waren
aangetroffen in versteend
boomhars.
Dat het daar in de praktijk ooit
van zal komen, wordt door alle
deskundigen hoogst onwaar
schijnlijk geacht. Maar er zijn
ook andere methoden.
De meest veelbelovende komt
er in feite op neer dat biologen
de evolutie van een bepaalde
diersoort terugdraaien. De
meeste experts zijn het er in
middels over eens dat dinosau
riërs in de praktijk nooit hele
maal zijn uitgestorven. Zij be
schouwen vogels, de naaste nog
levende verwanten van een oer
tijdreus als Tyrannosaurus rex,
in feite als een kleine dinosoort.
In principe is het niet zo moei
lijk, redeneren sommige van
zulke wetenschappers, om wat
DNA te nemen van - pakweg -
een kip, en dat een soort omge
keerde evolutie te laten doorma
ken. Zo zijn Japanse onderzoe
kers er al in geslaagd een kip
penembryo te kweken met een
bek vol tanden in plaats van een
snavel - net zoals de oervogel
Archeopteryx.
Op min of meer dezelfde manier
moet het mogelijk zijn om de
veren van een vogel terug te
voeren naar hun voorwereldlijke
staat: die van schubben. Wie
goed naar de poten van een kip
of een andere vogel kijkt, zal in
derdaad zien dat die met schub
ben bedekt zijn. Zulke schubben
bedekten 100 miljoen jaar gele
den of daaromtrent nog het hele
lijf van de voorouder van de kip
en de andere vogels op onze
planeet. Dat moet terug te
draaien zijn.
Dit is nu nog sciencefiction,
maar de vraag is hoe lang nog.
Toen de eerste Jurassic Park film
uitkwam was de Amerikaanse
evolutiebioloog David Stern van
de prestigieuze Princeton uni
versiteit uitermate sceptisch.
Naarmate zich nieuwe technie
ken ontwikkelden, draaide hij
bij, vertelt hij. „Nog maar twee
jaar geleden zou ik hebben ge
zegd dat we nog zeker tweehon
derd jaar nodig hebben om de
benodigde technieken te vervol
maken. Maar de ontwikkelingen
gaan op het moment zó snel,
dat ik nu eerder denk aan zestig
tot honderd jaar."
De technologie is gebaseerd op
De Tyrannosaurus Rex. Nu nog dood in een museum, straks met behulp van 'teruggedraaid' DNA in le
vende lijve? Foto: Reuters/Sue Ogrocki
de ontdekking dat de genen van
alle levende wezens op aarde
soms erg veel op elkaar lijken.
Erg verrassend was dat op zich
zelf niet omdat alle levende we
zens op aarde immers afstam
men van dezelfde voorouder.
Desondanks waren weten
schappers verbaasd toen ze bij
voorbeeld de zogenaamde hox-
genen ontdekten, die voor het
eerst omstreeks 700 miljoen jaar
geleden moeten zijn opgedoken
in een primitieve voorouder van
alle meercellige levensvormen.
Hoxgenen bepalen de geneti
sche blauwdruk voor de bouw
van een organisme. Ze zorgen er
met andere woorden voor dat
de kop aan de voorkant zit, de
staart aan de achterkant en de
poten aan de onderkant.
Gebleken is niet alleen dat alle
meercellige organismen een of
andere vorm van het hoxgen be
zitten, maar ook dat die hoxge
nen onderling uitwisselbaar
zijn.
Het vermoeden bestaat boven
dien dat groepen genen op de
zelfde manier in uiteenlopende
soorten vergelijkbare functies
vervullen. Weliswaar zal het veel
moeilijker zijn om dat soort ge
combineerde functies te ontra
felen dan het achterhalen van
de functie van enkelvoudige
hoxgenen, maar helemaal uitge
sloten is het niet, denken nogal
wat wetenschappers die op dit
terrein werkzaam zijn.
Ze plaatsen trouwens ook enke
le kanttekeningen. Zo zou je met
behulp van deze technologie
waarschijnlijk op zijn best een
soort 'algemene' dinosaurus
kunnen kweken. Zij denken niet
dat het ooit mogelijk zal zijn het
complete genoom van een spe
cifieke uitgestorven dinosauriër
te reconstrueren -daarvoor is
dat te ingewikkeld en zijn er te
weinig gegevens bewaard geble
ven.
Dat geldt in mindere mate voor
diersoorten die meer recent zijn
uitgestorven en waarvan wel
licht nog ongeschonden erfelijk
materiaal is terug te vinden.
Daarbij duiken echter morele en
ethische vragen op: waar moet
je dodo's loslaten als je ze hebt
teruggebracht? Op het huidige
Mauritius -hun oorspronkelijke
leefgebied- zouden ze waar
schijnlijk net zo snel weer uit
sterven als ze konden worden
uitgezet.
Nog serieuzer is de vraag wat te
doen als een wetenschapper be
sluit te gaan experimenteren
met een chimpansee om er (bij
voorbeeld) een Australopithecus
van te maken, die een voorou
der was van de huidige mens.
De morele implicaties daarvan
zouden duizelingwekkend zijn,
maar mogen niet worden veron
achtzaamd, meent Stern: „Als
het eenmaal mogelijk is, zal
vroeg of laat iemand het willen
proberen. We hebben misschien
50 tot 100 jaar voordat het zover
is. Die tijd zullen we zeker nodig
heben om ons te beraden over
zulke ethische kwesties."
Caudipterhyx zoui, waarvan fos
siele resten - compleet met veer-
afdrukken - zijn gevonden in de
Chinese Gobiwoestijn, leek op
een vogel met zijn verenkleed,
maar was toch echt een dino
sauriër. Wetenschappers heb
ben uit zulke vondsten afgeleid
dat ook vogels in feite een klein
soort dinosauriërs zijn. Caudip
terhyx leefde meer dan 120 mil
joen jaar geleden.
door onze correspondent
Jaap van Wesel
Washington - Op het besluit van
president Bush om op beperkte
schaal stamcelonderzoek goed te
keuren, is door voor- en tegen
standers gematigd gereageerd.
Conservatieve tegenstanders zijn
opgelucht omdat zij vreesden dat
Bush verder zou gaan, voorstan
ders zijn opgelucht omdat zij
vreesden dat Bush de geldkraan
geheel dicht zou draaien. Maar
beide groepen weten nog niet
wat de praktische gevolgen van
het presidentiële besluit zullen
zijn.
Bush is bereid geld ter beschik
king te stellen voor stamcelon
derzoek op reeds bestaande
'stamcellijnen'. Stamcelonder
zoek vindt al plaats in de VS en
enkele andere landen. Sommige
worden gesubsidieerd, andere
uit privégeld betaald. Dat on
derzoek gaat door, met en zon
der geld van de Amerikaanse
overheid. Wetenschappers in de
National Institutes of Health in
Washington zullen nu alleen
geld krijgen om onderzoek te
verrichten op die bestaande cel-
stammen.
Bush zei in zijn toespraak dat er
wereldwijd zestig van zulke
stamcellijnen bestaan. Dat zijn
stamcellen die door onderzoe
kers overal ter wereld uit em
bryo's zijn gehaald. Die em
bryo's zijn al vernietigd en de
cellen zijn beschikbaar zonder
dat een presidentieel besluit
verdere ongeboren levens hoeft
aan te tasten. Maar zijn die zes
tig stamcel lijnen echt beschik
baar?
Veel wetenschappers hebben
met verbazing op het doo
genoemde cijfer gereageei
Niemand weet immers pi
hoeveel stamcellijnen erv
wijd zijn, en hoeveel daar
geschikt zijn voor onderzr
Sommige wetenschapper
ken dat er wereldwijd sier
tien zijn, en zijn er niet ze
van hoeveel daarvan bruil
zijn. Het is daarom goed 1
lijk dat in de praktijk het
dentiële fiat geen of weini
praktische betekenis heeft
De meeste wetenschappe
het er wel over eens dat
sis van zestig lijnen volstn
toereikend is. Voor serieu
tenschappelijk onderzoek
honderden nodig, anders
staat het gevaar dat het 01
zoek gestaakt moet wordf
vertraging zal ondervinde
Een andere onzekere factt
rol van een ethische comi
van toezicht die Bush het
noemd. Deze zal richtlijn!
stellen voor het onderzoe
overheidsgeld. Het is nog
duidelijk hoe strikt die co
sie de regels zal interpret!
en of in de praktijk het 'ja
van Bush niet een 'nee m
worden.
Financiële steun van de S
kaanse overheid is essent
voor de toekomst van de
lijke revolutionaire doorb
op medisch gebied. De N
hebben groot internation
zag.
Bush wil daarbij van twe<
tjes eten: aan de ene kant
hij naast zijn conservatie!
terban, die iedere vorm v
menselijk leven wil besch
tot de eerste cel. Aan de a
kant wil hij vanuit de opti
zijn 'conservatisme metf
warm hart' een bijdrage 1
voor de miljoenen zieken
mogelijk van het onderzo
kunnen profiteren.
