Iers 'nee' tegenslag voor
grotere Europese Unie
J
Het derde leven van de Leidse wevershuisjes
Carrier
GRATIS
H
17
19
23
35
[ei
v
VANDAAG
in deze krant
circa
170
VACATURES
se
Chaos op spoor verwacht
Oorverdovende klassieke muziek op Keukenhof Cineast Povel overleden
IMMO
2 WEKEN
LEIDSCH
DAGBLAD
ERDAG 9 JUNI 2001
Ivis
Leidsch
OPGERICHT 1 MAART 1860
Dagblad
dse studente
it naar haar
ve idioot'
Finland
Leiderdorp
moet twee
miljoen gulden
bezuinigen
Alkemade geeft
bouwvergunning
voor zomervilla's
aan de Wijde Aa
Bluesmuzikant
Nick Cave krijgt
tegenwoordig met
gefluister zaal stil
Frans Kortekaas
en de toekomst
van de Leidse
marathon
Een prikkelende
gedachte: Cruijff
als opvolger van
Michael van Praag
iin Cook Brits
indsman af
- De Britse premier
'heeft gisteren, op de dag
jt zijn Labourpartij een gro-
rkiezingsoverwinning in de
it sleepte, bekendgemaakt
jelke ministers zijn nieuwe
tiet bestaat. Verrassend ge-
•jzit Robin Cook, de minis-
n buitenlandse zaken, er
(neer in. Cook wordt ver-
door Jack Straw, die tot
e op binnenlandse zaken
itraw wordt vervangen
•iDavid Blunkett, oud-mi-
4-van onderwijs. Cook
It leider van het Lagerhuis,
a 7
deketen
sio sluit
orn - Alle 45 winkels van
bdeketen Elysio gaan
L Dat hebben de vakbon-
inj'steren te ^oren gekregen.
*L/(rectie is bereid om de 270
in aan ander, passend
:e helpen, zo meldde een
lvoerster van FNV Bond
ien. Het is vrijwel uitgeslo-
it de keten in zijn geheel
verkocht. De pogingen
ie zijn mislukt. Nu wordt
istiging gekeken wat er
lebeuren.
winkels AH
dicht
idagi
'dam - Alle 686 filialen van
marktketen Albert Heijn
laandag 2 juli gesloten,
[volgens de grootgrutter
lom alle winkels van een
i uiterlijk en assortiment
jirzien. Van het huidige as-
Jient zullen 1.500 produc-
liet name etenswaren, na 2
jet meer worden verkocht,
rats daarvan komen juist
pon-food artikelen in de
jpen, voornamelijk huis
elijke artikelen.
I »7iTA€l.-tf 1 -Tl 1g hWm
rland
lland
Ir en Kunst
(port
>mie
)f en Samenleving
jek van de Dag
00jMedia
3,5
7
23
27
9,11
14
2
41
13,15,17,19,21
35,37,39
0flsieprogramma's.32,33
|me29
U vindt de baan
die bij u past in
www.leidschdagblad.nl
Hoe warm het
k wordt, je merkt
'r niets van met
airconditioning.
Premier Kok noemt uitslag referendum 'ernstig, maar niet dramatisch
DEN HAAG GPD
Het Ierse 'nee' tegen het Verdrag van Nice bemoeilijkt de
uitbreiding van de Europese Unie. Brusselse diplomaten
spreken van een 'extreem complexe situatie', en vrezen
dat meer EU-lidstaten het voorbeeld van Ierland zullen
volgen. Premier Kok vindt deze vrees niet gegrond.
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De uitslag van het Ierse referen
dum over 'Nice' verraste giste
ren de EU-landen. Met 54 tegen
46 procent verwierpen de Ieren
het nieuwe Europese Verdrag,
dat de toetreding van twaalf
Oost- en Midden-Europese lan
den tot de EU mogelijk moet
maken. De opkomst was zeer
laag: krap 34 procent. De Ierse
premier Ahern, tijdelijk EU-
voorzitter Zweden en voorzitter
Prodi van de Europese Com
missie noemden de uitslag
'zeer teleurstellend'.
Prodi benadrukte in een eer
ste reactie dat de onderhande
lingen met de nieuwe lidstaten
niet in gedrang mogen komen.
Hij riep Dublin op het Verdrag
alsnog zo snel mogelijk te on
dertekenen. Premier Ahern be
loofde zijn uiterste best te zul
len doen, maar erkende dat 'de
ze kwestie niet makkelijk is op
te lossen'.
Alle vijftien EU-landen moe
ten instemmen met het Verdrag
van Nice om het rechtsgeldig
heid te geven. Pas daarna is uit
breiding mogelijk. De EU-lei-
ders hadden vorig jaar decem
ber ruim vier dagen nodig om
in Nice tot een akkoord te ko
men. Vooral het debat over de
nieuwe stemverhouding tussen
de landen in de grotere EU, ver
oorzaakte forse spanning en ir
ritaties.
Diplomaten voorzien dan
ook grote problemen rond het
Ierse 'nee'. Onduidelijk is im
mers tegen welke onderdelen
van het Verdrag de Ieren het
meeste bezwaar hebben. Als
het gaat om het verlies aan EU-
subsidies of invloed in de EU
door de komst van nieuwe, ar
mere lidstaten, dan is verande
ring nauwelijks mogelijk.
Premier Kok noemde de uit
slag van het referendum 'ern
stig, maar niet dramatisch'. Hij
verwacht niet dat andere EU-
lidstaten het Ierse voorbeeld
zullen volgen. In Brussel be
staat die vrees wel. „De geplan
de datum (2004, red.) waarop
de eerste nieuwkomers zouden
toetreden, kan in gevaar ko
men." Deze landen, Polen,
Hongarije en Tsjechië waar
schuwden gisteren dat dit niet
mag gebeuren.
Vakbonden, personeelscollec-
tieven en de ondernemingsraad
van de NS verwachten chaos op
het spoornet als de nieuwe NS-
dienstregeling komende maan
dag voor het eerst wordt getest
tijdens de spitsuren. Zij wijzen
op de grote tekorten aan perso
neel en materieel, waardoor ex
tra treinen zullen uitvallen.
Volgens G. Wold, voorzitter
van de ondernemingsraad van
NS Reizigers, wreken de tekor
ten aan personeel en treinstel
len zich in het nieuwe dienst
rooster nog meer dan in het ou
de. Betrokkenen vrezen boven
dien dat gefrustreerde machi
nisten en conducteurs zich zul
len ziek melden of zich strikt
aan de CAO zullen houden,
waardoor de NS niet in staat
zullen zijn problemen soepel
op te vangen.
FNV-bestuurder A. van den
Berg wijst er op dat het nieuwe
rooster de inzet vereist van 250
extra mensen, terwijl er juist
een groot tekort aan personeel
is. „Ik verwacht dat er meer
treindiensten zullen uitvallen
dan ooit." „De sfeer is absoluut
niet best. Er heerst een soort to
tale malaise", zegt W. Kusters,
bestuurder van de CNV Bedrij-
venbond.
De Nederlandse Spoorwegen
voeren morgen een nieuw roos
ter in, dat inmiddels bekend
staat als het 'rondje om de
kerk'. Hierin legt treinpersoneel
kortere trajecten af, waardoor
het aantal vertragingen zou
moeten afnemen. De nieuwe
dienstregeling was inzet van
een langdurig conflict tussen
personeel en NS-directie.
Zowel bij de bonden als bij
de zogeheten personeelscollec-
tieven heeft men weinig ver
trouwen in een soepele opstel
ling van het personeel. „De NS
zijn de laatste jaren alleen blij
ven draaien op de flexibiliteit
en extra inzet van het perso
neel. Had je een vrije dag, dan
werd vaak gebeld of je toch kon
werken. Dat is nu echt afgelo
pen", zegt J. Martens van het
Utrechts personeelscollectief.
LEIDEN PAUL DE TOMBE
Wie dertig jaar geleden zo'n
krot kocht voor tien- tot twin
tigduizend gulden werd voor
gek verklaard, maar tegenwoor
dig worden er grif tonnen be
taald voor originele zeventien-
de-eeuwse wevershuisjes die de
grote sloop in Leiden in de ja
ren zestig van de vorige eeuw
hebben overleefd. 'Geheel gere
noveerd en van alle moderne
gemakken voorzien' zijn de
monumentjes lokkertjes in de
etalage van de makelaar. De ty
pisch Leidse arbeiderswonin
gen, met de kenmerkende trap-
of tuitgeveltjes, zijn dan ook
aan hun derde leven begonnen.
„Waren ze eerst een thuiswerk
plaats voor wevers en vervol
gens in de fabriekstijd een
slaapruimte voor arbeiders, nu
vormen ze een idyllisch optrek
je voor de moderne yup."
Het is een citaat uit het boek
'Leidse wevershuisjes. Het wis
selende lot van zeventiende-
eeuwse arbeiderswoningen',
dat vandaag in de winkel ligt.
Geschreven door historicus
Kees van der Wiel, in opdracht
van de Stichting Het Kleine
Leidse Woonhuis, die een be
langrijke bijdrage heeft geleverd
aan de herwaardering van deze
huisjes en met de uitgave de
'werkzame periode' afsluit. Na
precies 25 jaar restaureren en
het nemen van initiatieven
daartoe, vindt de in 1976 opge
richte Stichting dat haar werk er
opzit. Het bereiken van die (zil
veren) mijlpaal werd gisteren
gevierd met onder meer een
stadswandeling langs restaura
tieprojecten en de presentatie
van het boek in De Lakenhal.
Oud-burgemeester Cees Goe-
koop kreeg het eerste exem
plaar en overhandigde er zelf
vervolgens één aan Cees Waal,
ex-wethouder Stadsvernieu
wing.
Precies de juiste mannen.
Goekoop was de eerste be
stuurder die in het openbaar
uitsprak dat 'die rotpandjes ook
bij het cultureel erfgoed horen'
en Waal is tegenwoordig voor
zitter van de vereniging Oud
Leiden die de Leidse historie al
bijna 100 jaar koestert. En het
boek over de wevershuisjes gaat
diep in op de industriële ge
schiedenis van de Sleutelstad.
Na het 'ontzet' uit het beleg
door de Spanjaarden groeide
Leiden in de zeventiende eeuw
in korte tijd uit tot het grootste
Wasdag op de Leidse Waardgracht (1960). Foto: E. Lourens
industriële centrum van Euro
pa. Dat ging gepaard met forse
woningnood, maar bij het leni
gen ervan bleek het stadsbe
stuur de tijd ver vooruit. Leiden
was een van de weinige steden
in Nederland die al omstreeks
1660 planmatig opgezette ar
beidersbuurten bouwden, met
straten vol dezelfde huizen, zo
als die elders vooral aan het
einde van de negentiende eeuw
werden aangelegd. In deze
buurten kwamen duizenden
tweekamerwoningen, waarin
zich achter de voordeur een
ruimte voor het weefgetouw
bevond en daarachter een klei
ne woonkamer. Het geheel
werd gecompleteerd door een
bedstee en een tochtige slaap
zolder.
Leiden en de textielindustrie
hebben in de loop der eeuwen
pieken en dalen gekend. Het
boek beschrijft de effecten van
die wisselende omstandighe
den op de kleine huurwonin
gen in de stad, die van woon-
en thuiswerkplaats verwerden
tot mensenpalchuis en ten slot
te van krot tot kostbaar klei-
LISSE ROB ONDERWATER
Keukenhof in Lisse ziet er over
tien jaar niet meer hetzelfde uit
als vandaag de dag. Althans als
het aan de nieuwe directeur
Jaap van Riesen ligt. De nieuwe
'leider' van de Keukenhof heeft
'wilde' plannen met het park.
Niet om het veranderen maar
vooral om dingen toe te voe
gen. „Want weet je wat het pro
bleem is? Als mensen nu bij de
zeventiende view in Keukenhof
komen, roepen ze geen
waauuw meer. Terwijl die view
net zo mooi is als de eerste.
Hoeveel kan een mens verwer
ken? Ik denk dat het goed is om
meer andere momenten in te
bouwen. Waarom richt je geen
paviljoen in, waarin je alles ver
duistert en gaat spelen met
licht én bloemen? Een lichtex-
pert kan er iets moois van ma
ken."
Muziek en bloemen gaan vol
gens Van Riesen ook goed sa
men. „Laat in een ander pavil
joen oorverdovende, klassieke
muziek draaien. Dan gebruik je
het oor ook als zintuig. Laat ze,
terwijl de klassieke muziek
speelt, dan genieten van de
bloemenpracht. Dat is emotie.
Alles wat hier zich in Keuken
hof afspeelt, is emotie. Kunst en
bloemen passen ook perfect bij
elkaar. Ik heb ook al gedacht
aan een beeldentuin. Dan moet
je niet denken aan zomaar een
tuin, maar een deel van Keu
kenhof, waarin topkunstenaars
hun creaties laten zien."
De Keukenhofdirecteur heeft
zich de afgelopen weken gedra
gen als een toerist. „Ik heb ge
woon tussen de mensen gelo
pen en heb gesproken met per
soneel en bezoekers. Even op
een bankje zitten en wat babbe
len met een Japanner. Ik wilde
meemaken wat de bezoekers
aan Keukenhof voelen. Dan
blijkt dat buitenlanders een
prachtig beeld hebben van
Keukenhof. De Nederlanders
halen hun neus ervoor op. Die
vinden alles al snel oubollig,
maar zo denkt de buitenlander
helemaal niet. Nederland is de
Wallen, klompen en Keuken
hof."
Pagina 21: 'Ze hoeven niet
bang te zijn dat er een acht
baan komt'
HAARLEM ANP
In zijn woonplaats Haarlem is
gisteravond de cineast Wim Po
vel overleden. Dat heeft de fa
milie Povel bekend gemaakt.
Povel, geboren op 25 augustus
1910, was een veelzijdig man
die zijn bekendheid deels dank
te aan zijn stem. Povel deed de
eerste nasynchronisaties van
natuurfilms van Walt Disney in
Nederland en van kinderseries
als Pippi Langkous.
Povel begon in 1947 bij de
film als redacteur en spreker bij
het bioscoopjournaal Van week
NR. 42638
LOSSE NUMMERS 2,25
ZATERDAG 2,75
071 - 528 14 14
HAAGWEG 51 LEIDEN QQ
HET WOORD IS AAN
Josh Billings
Het is veel gemakkelijker
om berouw te tonen over de
zonden die we hebben be
gaan, dan over de zonden
die we van plan zijn te be
gaan.
-_r*
vooruitblik maan dins woens
ISSTmax "715° *714° ®"/17°
40% 30% 30%
'SSgSS) 40% 30% 40%
Meer mensen
arbeidsongeschikt
AMSTERDAM ANP
Vorig jaar zijn er 100.000 nieu
we arbeidsongeschikten bijge
komen. Dat zijn er 8.700 meer
dan het voorgaande jaar. Hier
tegenover stonden 75.000 be
ëindigingen, waardoor het aan
tal uitkeringen aan arbeidson
geschikten met 25.000 is geste
gen. Eind vorig jaar waren er
940.700 mensen met een WAO-,
WAZ- ofWajonguitkering.
Het Landelijk Instituut Socia
le Verzekeringen (LISV) heeft
deze cijfers gisteren bekendge
maakt. Volgens de toezichthou
der werd de grens van 100.000
nieuwe WAO-uitkeringen alleen
in de jaren 1976, 1990 en 1991
overschreden. Het aantal uitke
ringen staat niet helemaal gelijk
aan het aantal arbeidsonge
schikten, omdat sommigen
twee uitkeringen ontvangen.
Inmiddels is in de eerste drie
maanden van dit jaar het aantal
arbeidsongeschikten met een
uitkering verder gestegen tot
961.700. Binnenkort buigt de
Sociaal Economische Raad zich
over de voorstellen van de com-
missie-Donner om alleen men
sen die volledig arbeidsonge
schikt zijn een WAO-uitkering
te geven. Die maatregel moet
de instroom in de WAO beper
ken.
Ja, ik wil een abonnement
op het Leidsch Dagblad.
nood promoveerden. „Maar het
gevaar daaraan is wel dat wo
nen in de binnenstad elitair
wordt", zo waarschuwde Goe
koop.
In Erbij: Van krot tot kleinood
tot week. Hij werkte daar ne
gentien jaar. Verder regisseerde
hij documentaires en voorlich
tingsfilms voor NOS, overheid
en bedrijfsleven. Wim Povel
sprak 1.500 films in, schreef
achttien hoorspelen en trad in
cidenteel op als acteur.
Ook maakte Povel scenario's
voor televisie. Hij tekende bij
voorbeeld voor de Dynastie der
kleine luyden (1974/1975), Hol
lands Glorie (1977/1978), Kruis
of Munt (1980/1981). Eerder
schreef hij onder meer het sce
nario voor Wie is Alfred en De
wagen staat voor meneer.
Adres:
Postcode:
Plaats:
Telefoonnummer
(tM.m. controle bezorging)
Na de eerste twee weken betaal Ik
mijn abonnement:
C Per maand automatisch (ƒ37,30)
Per kwartaal automatisch (ƒ106,95)
C Per kwartaal acceptgiro (ƒ107.95)
Bank/giro nr
Handtekening
Bij machtiging Bot
automatische betaling
krijgt u bovendien
een 1/5 staatslot met
jackpot cadeau.
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Stuur deze bon In een envelop,
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonnee service,
Antwoordnummer 10050.
2300 VB Lelden. Bellen kan ook:
071- S128 030 of abonneren vla:
www.leldschdagblad.nl
8 712141 400121